ေသာ္တာသစ္ - အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ျပဳမူသည့္ အၾကမ္းဖက္မႈဟူသမွ် ဂုဏ္သိကၡာမရွိ
(မိုးမခ မဂၢဇင္း ဇန္နဝါရီလထုတ္ပါ ေဆာင္းပါး)
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈၊ ၂၀၁၆
(မိုးမခ မဂၢဇင္း ဇန္နဝါရီလထုတ္ပါ ေဆာင္းပါး)
ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၈၊ ၂၀၁၆
ရဟီးမား (အမည္လႊဲ) လူ႔ေလာကသို႔ စတင္ခ်ဥ္းနင္း၀င္ေရာက္လာစဥ္ကတည္းက ဖခင္ျဖစ္သူသည္ သမီးထက္ ဆယ္ႏွစ္ၾကီး ေသာ သူ႕အကိုတ၀မ္းကြဲႏွင့္ လက္ဆက္ရန္ သေဘာတူထားခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ သူ အသက္ (၁၃) ႏွစ္ ေရာက္ေတာ့ အေဖက အကိုႏွင့္သူ လက္ထပ္ရန္မလိုေတာ့၊ သူ႔ခင္ပြန္းေလာင္းမွာ အျခားတေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း ရဟီးမားကို ေျပာလာျပန္သည္။ သုိ႔ေပမယ့္ လက္ထပ္သည့္ညမတိုင္ခင္အထိ ခင္ပြန္းျဖစ္လာမည့္သူမွာ မည္သူမည္၀ါ ျဖစ္ေၾကာင္း ရဟီးမား မသိခဲ့ရေပ။ အက်ဥ္းရံုးက်င္းပသည့္ မဂၤလာပြဲၿပီးသည့္ေနာက္ ခန္း၀င္အိပ္ခန္း၀ယ္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ၏ ရုပ္သြင္ကို မွန္းဆရင္း ရဟီးမား တေယာက္ စိိတ္လႈပ္ရွားခဲ့ရသည္။ အပ္က်သံပင္ မၾကားရေလာက္ေအာင္ တိတ္ဆိတ္ျငိမ္သက္ေနသည့္ အခန္းအတြင္းသုိ႔ အခန္းတံခါးဆြဲဖြင့္လိုက္သည့္အသံသည္ မိုးျခိမ္းသံလို အရာရာကို အလန္႔တၾကား ျဖစ္ေစသည္။ အသံလာရာဆီသို႔ ေမာ့ ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ေတြ႔လိုက္ရသည့္ျမင္ကြင္းက ရဟီးမားကို ပို၍ ေျခာက္ျခားေစပါသည္။ သူ႔အေဖထက္ပင္ အသက္ၾကီးသည့္ အမ်ိဳးသားၾကီးက သူ၏ ခင္ပြန္းတဲ့လား၊ သူ႕ကို အေၾကြးႏွင့္ သည္ပုဂၢိဳလ္ၾကီးထံတြင္ ေရာင္းခ်ခဲ့သည္တဲ့လား၊ ထိုအခ်ိန္တြင္ ရဟီးမားအသက္မွာ ဆယ့္သံုးႏွစ္စြန္းစြန္းေလးပဲ ရွိေသးသည္။ ထိုအမ်ိဳးသားၾကီးႏွင့္ ကေလးသံုးေယာက္ေမြးဖြားၿပီးသည့္ေနာက္တြင္မူ ရဟီးမားကို စာရိတၱေဖာက္ျပန္သည့္ အမ်ိဳးသမီးအျဖစ္ သတ္မွတ္ေၾကညာခံခဲ့ရသည္။
ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံ၏ ရိုးရာအစဥ္အလာအရ “ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ေသပြဲ၀င္ျခင္း” ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ေအာက္တြင္ ရဟီးမားကဲ့ သို႔ေသာ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေပါင္းမ်ားစြာကို ရွင္လ်က္ႏွင့္ေသေအာင္ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းကေန ဖယ္ၾကဥ္ကာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာႏွင့္ ဂုဏ္သေရကိုခ်ိဳးႏွိမ္ျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ လူအမ်ားေရွ႕တြင္ အသက္ေသသည္အထိ ထုႏွက္ရိုက္ေမာင္းကာ အျပစ္ေပး ျခင္း ျဖင့္လည္းေကာင္း အဖိႏွိပ္ခံရလ်က္ရွိသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသာမကဘဲ အမ်ိဳးသားမ်ားကိုပါ စာရိတၱေဖာက္ျပန္သူအျဖစ္ စြပ္စြဲကာ အဆိုပါ “ဂုဏ္သိကၡာအတြက္ ေသပြဲ၀င္ျခင္း” အတြက္ စေတးမႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းခ်က္က ပို၍မ်ားျပားပါသည္။
အမ်ိဳးသမီးတဦးသည္ မိမိႏွင့္မ်ိဳးႏြယ္တူမဟုတ္ေသာ အမ်ိဳးသားကုိ လက္ထပ္ျခင္း၊ သူစိမ္းအမ်ိဳးသားတဦးနွင့္ စကားေျပာ ဆိုျခင္း၊ သူစိမ္းအမ်ိဳးသားတဦးက ထိုအမ်ိဳးသမီးရွိရာသို႔ မည္သည့္အေၾကာင္းကိစၥျဖင့္ျဖစ္ေစ အလည္လာတတ္ျခင္း၊ အမ်ိဳးသမီးက ျပတင္းတံခါးေဘးတြင္ မၾကာခဏရပ္ကာ အိမ္ျပင္သို႔ၾကည့္တတ္ျခင္း၊ ပြဲလမ္းသဘင္မရွိပါဘဲႏွင့္ အေမႊးနံ႔သာ လိမ္းျခယ္ျခင္း၊ ခင္ပြန္းသည္မရွိခိုက္တြင္ သစ္လြင္သပ္ရပ္စြာ ဖီးလိမ္း၀တ္စားဆင္ယင္ျခင္း အစရွိေသာ အေၾကာင္းျပ ခ်က္မ်ားျဖင့္ အဆိုပါအမ်ိဳးသမီးကို စာရိတၱေဖာက္ျပားသူအျဖစ္ စြဲခ်က္တင္လိုက တင္ခြင့္ရွိေအာင္ ရိုးရာအစဥ္အလာက ခြင့္ျပဳထားသည္။ ထုိနည္းတူ ခင္ပြန္းသည္ျဖစ္သူက ေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳလိုပါက သူ၏လက္ရွိဇနီးကို စာရိတၱေဖာက္ျပားသူ အျဖစ္ သမုတ္ကာ ေသစားေသဒဏ္အျပစ္ေပးလိုကလည္း ေပးႏုိင္ေသးသည္။ ထုိ႔အတြက္ က်န္ မိဘေမာင္ဘြားႏွင့္ ရပ္ရြာက ၾကား၀င္စြက္ဖက္ပိုင္ခြင့္မရွိေပ။
အဆုိပါျဖစ္ရပ္ကဲ့သို႔ ရိုးရာအစဥ္အလာ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားကို ကိုင္စြဲ၍လည္းေကာင္း၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးႏွင့္တမ်ိဳး၏ ဂုဏ္သေရကို ခ်ိဳးႏွိမ္ရန္အတြက္လည္းေကာင္း၊ ရုုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အင္အားခ်င္းမမွ်တမႈအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ လည္းေကာင္း ကမၻာႏွင့္ အ၀ွမ္း အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကို ေန႔စဥ္ႏွင့္အမွ် နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ေတြ႕ၾကံဳခံစား ေနရပါသည္။ ပဋိပကၡႏွင့္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေနရာမ်ားတြင္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးႏွင့္ တမ်ိဳး (သို႔မဟုတ္) မ်ိဳးႏြယ္စု တစုႏွင့္တစု၏ ဂုဏ္သေရညွိဳးႏြမ္းနိမ့္က်ေစရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ စနစ္တက်ၾကံစည္ျပဳလုပ္ေသာ အဓမၼ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ တန္ဆာခံျဖစ္ ခဲ့ရသည္။
ထိုနည္းတူ အိႏၵိယႏုိင္ငံကဲ့သို႔ လူမႈအဆင့္ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားေသာ ႏုိင္ငံမ်ိဳးတြင္ ဇာတ္ျမင့္ကလာေသာ အမ်ိဳးသားတဦးက ဇာတ္နိမ့္အမ်ိဳးသမီးအေပၚျပဳမူေသာ လိင္အၾကမ္းဖက္မ်ိဳးကို ဇာတ္နိမ့္သူဘက္က အျပစ္တင္စြဲခ်က္တင္ျခင္းမ်ိဳးကို ရိုးရာ အစဥ္အလာအရ ကန္႔သတ္ထားသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ က်ား၊ မ ကြဲျပားမႈႏွင့္ ရိုးရာအစဥ္အလာ၏ သတ္မွတ္ ခ်က္အရ လူမႈအဆင့္အတန္း မတူညီမႈ အစရွိေသာ ကြာျခားမႈအလႊာမ်ိဳးစံုေအာက္တြင္ ၎တို႔ခံစားရေသာ ေ၀ဒနာကို ေျပာျပႏုိင္စြမ္းမရွိရေလာက္ေအာင္ မလူးသာမလြန္႔သာ အေျခအေနေအာက္သို႔ က်ေရာက္ေနပါသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ (သို႔မဟုတ္) လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ (သို႔မဟုတ္) ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ထိခိုက္အနာတရျဖစ္ေစႏုိင္ျခင္း၊ အရွက္ရ နာက်င္ခံစားေစႏိုင္ျခင္း၊ အသက္အႏၱရာယ္ျခိမ္းေျခာက္၍ သိမ္းသြင္းျခင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ အခြင့္အေရးကို ပိတ္ပင္တားဆီး ဖယ္ရွားျခင္း အစရွိေသာအျပဳအမူမ်ားအားလံုးကုိ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဟု ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ၏ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ေရး ေၾကညာစာတမ္းတြင္ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆို ထားပါ သည္။ မိမိပုဂၢလအေရးအျပင္ အိမ္တြင္းေရးကိစၥမ်ား၊ ရပ္ရြာကိစၥမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားမ်ားနည္းတူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကုိ ပါ၀င္ ေျပာဆိုခြင့္မေပးျခင္း၊ ဆံုးျဖတ္ခြင့္မေပးျခင္း၊ လိင္ကြဲျပားမႈအေပၚ မူတည္၍ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို အသိအမွတ္ မျပဳ လ်စ္လ်ဴရႈျခင္း၊ ထြက္ေပါက္မေပး အျဖည့္ခံဘ၀အျဖစ္သာ တည္ရွိေစျခင္းသည္ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔အေပၚ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။
လိင္အၾကမ္းဖက္မႈဟုဆိုရာတြင္ သားမယားအျဖစ္အဓမၼျပဳက်င့္ျခင္း၊ လိင္ဆက္ဆံရန္ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္ျခင္း၊ လိင္ပိုင္း ဆုိင္ရာ ေႏွာက္ယွက္ေျပာဆိုျပဳမူျခင္း၊ ကေလးသူငယ္မ်ားကို လိင္အၾကမ္းဖက္ျခင္း၊ အရြယ္မေရာက္ေသးေသာ ကေလးငယ္မ်ားကို လက္ထပ္ထိမ္းျမားေစျခင္း အပါအ၀င္ အတင္းအၾကပ္လက္ထပ္ထိမ္းျမားေစမႈ စေသာ အမႈမ်ားအားလံုး အက်ံဳး၀င္ပါသည္။ ဇနီးမယားကို ရိုက္ႏွက္ျခင္း ကဲ့သို႔ေသာ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ဓေလ့ထံုးတမ္းစဥ္လာအတုိင္း အမ်ိဳးသမီးအဂၤါကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းသည္ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာနာက်င္ေအာင္ အၾကမ္းဖက္ျခင္းဟု ဆိုႏုိင္ပါသည္။
ကုလသမဂၢ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအဖြဲ႕၏ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ကမၻာ့ႏုိင္ငံမ်ားရွိ အမ်ိဳးသမီး သံုးေယာက္တြင္ တေယာက္မွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ ၎တုိ႔အိမ္ေထာင္ဖက္၏ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ (သို႔မဟုတ္) လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈကို ခံစားေနရသည္ဟု သိရသည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ သံုးဦးလွ်င္ တဦး၏ ပထမဆံုးအၾကိမ္ လိင္ဆက္ဆံမႈမွာ အတင္းအၾကပ္ေတာင္းဆိုမႈေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အသက္ ၁၅ ႏွစ္အရြယ္ကတည္းကပင္ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေႏွာက္ယွက္ခံရမႈကို နည္းမ်ိဳးစံုျဖင့္ ၾကံဳေတြ႕ေနရပါသည္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါ စစ္တမ္းအရ အမ်ိဳးသမီးေပါင္း ၂.၆ ဘီလီယံမွာ စစ္တပ္၏လိင္အၾကမ္းဖက္မႈကို တရားဥပေဒအရ အေရးယူျခင္းမျပဳေသာ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ေနထိုင္ေနရသည္။ လိင္အျမတ္အထုတ္ခံေနရေသာ လူဦးေရေပါင္း ၄.၅ သန္းရွိရာ ၎တုိ႔အနက္ ၉၈% မွာ အမ်ိဳးသမီးမ်ား ျဖစ္သည္။ အာဖရိကႏွင့္ အေရွ႕အလယ္ပိုင္း ၂၉ ႏုိင္ငံတြင္ ေနထိုင္ေသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ၎တုိ႔၏ လိင္အဂၤါကို ယိုယြင္းေအာင္တစိတ္တပိုင္း ျဖတ္ေတာက္ျခင္းကို အေလ့အထတခုအေနျဖင့္ လက္ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ ၎အျပင္ ႏုိင္ငံေပါင္း သံုးပံု ႏွစ္ပံုတြင္ ဥပေဒကုိ ခ်ိဳးေဖာက္၍ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈကို က်ဴးလြန္ေနၾကသည္ဟု သိရသည္။
အမ်ိဳးသမီးတုိ႔အေပၚ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ဂုဏ္သိကၡာပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာက္ယွက္မႈကို ဥပေဒအရ မည္သို႔ ကာကြယ္ေပးထားေစကာမူ “ရိုးရာအစဥ္အလာတုိ႔၏ ျပ႒ာန္းမႈ” ကို မေက်ာ္လြန္ႏုိင္ေသးသေရြ႕ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား သိသိသာသာမေလ်ာ့က်ႏုိင္ပါ။ ဥပေဒအရ အျပစ္ေပးျခင္းသည္ အျပစ္လုပ္သူကို ထုိက္တန္ေသာဒဏ္ခတ္ျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ေနာက္ေနာင္ က်ဴးလြန္ႏုိင္ရန္အေျခအေနရွိေသာ အလားအလာမ်ားကို ဟန္႔တန္းႏုိင္ေရးအတြက္မူ ဖို၀ါဒၾကီးစိုးေသာ အစဥ္အလာ၏ ျပ႒ာန္းမႈတို႔ကို ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္မွသာ ေအာင္ျမင္ပါလိမ့္မည္။ ထိုအထဲတြင္
၁) အမ်ိဳးသမီးအေပၚ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈျပဳျခင္းျဖင့္ အမ်ိဳးသား၏ “က်ား” ဂုဏ္အင္ကို တက္ေစသည္ (တနည္း ေယာက်္ား ပီသမႈကို ျပသရာေရာက္သည္) ဟူေသာ အယူအဆမ်ား၊
၂) “အရိုးကြဲေအာင္ ရိုက္မွ အသည္းစြဲေအာင္ ခ်စ္မည္”၊ “မယားေနစ ေၾကာင္ေသမွ” အစရွိေသာ ရိုးရာစကားပံုမ်ား၊ ပံုခိုင္းမ်ားျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတို႔ အၾကမ္းဖက္ခံရသည့္ အေနအထားကို ျဖစ္သင့္သည့္သေဘာသဘာ၀အျဖစ္ ပံုသြင္းေနမႈမ်ား၊
၃) လိင္အၾကမ္းဖက္ခံရမႈကို ဖြင့္ဟေဖာ္ထုတ္ျခင္းကို အရွက္ရစရာအျဖစ္ ျပစ္တင္ေ၀ဖန္မႈမ်ား၊
၄) စြဲခ်က္တင္သူကုိ တန္ျပန္အႏၱရာယ္ျပဳျခင္းမ်ား၊
၅) ဥပေဒ၀န္ထမ္းမ်ား၏ အဂတိလိုက္စားျခင္းႏွင့္ ေလ်ာ့ရဲေသာတရားစီရင္ေရးစနစ္သည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အၾကမ္းဖက္ခံရမႈ အေျခအေနမ်ား ထင္သာျမင္သာ ပြင့္ထြက္မလာေစရန္ တားဆီးေသာ အရာမ်ားျဖစ္သည္။
ဥပမာ - တရားဥပေဒအရ လင္မယားျဖစ္ေစကာမူ အမ်ိဳးသမီး၏ စိတ္ဆႏၵမပါဘဲ ကာမဆက္ဆံရန္အားထုတ္ပါက လင္ေယာ က်္ားကို မုဒိမ္းမႈျဖင့္ စြဲခ်က္တင္ရန္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ သို႔ေသာ္ ရပ္ရြာအစဥ္အလာ၏ သတ္မွတ္ခ်က္တြင္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူကို “ကာမပိုင္လင္” ဟု အသိအမွတ္ျပဳထားျခင္း၊ ဇနီးေကာင္းတဦး၏ က်င့္၀တ္တြင္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ၏အလိုဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္း ေပးျခင္းဟူ၍ ယူဆ ထားသျဖင့္ လင္ေယာက်္ား၏ အလုိကို မျဖည့္ဆည္းေပးသူ မယားကိုသာ အျပစ္ျမင္ျခင္း၊ ထုိသို႔ေသာ အမႈမ်ိဳးကိုလည္း ရယ္စရာ၊ ေလွာင္ေျပာင္စရာအျဖစ္ ျမင္ၾကျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ အိမ္တြင္းလိင္ပုိင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မ်ားမွာ လူမသိ သူမသိ ျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။
အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈသည္ အသက္အရြယ္၊ အဆင့္အတန္းမေရြး အမ်ိဳးသမီးတိုင္း ေတြ႕ၾကံဳခံစားေနရသည့္ ျပႆနာျဖစ္ပါသည္။ အသက္ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္အရြယ္ မိန္းကေလးမွသည္ အသက္ (၇၀) အရြယ္ အဖြားအိုအထိ လိင္အၾကမ္းဖက္မႈ၏ သားေကာင္ျဖစ္ေနရသည္။ အဓမၼျပဳက်င့္မႈမ်ိဳး မခံရလွ်င္ေတာင္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ညစ္ညမ္းေသာ စကားမ်ား မိမိေရွ႕တြင္ ဟာသလုပ္ေျပာျခင္းျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကာယိေျႏၵ ပ်က္ျပားေစေအာင္ အသံျပဳေႏွာက္ယွက္ျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ အမ်ိဳးသမီးတုိ႔၏ ခႏၶာကိုယ္အစိတ္အပိုင္းကို မရိုးေျဖာင့္ေသာစိတ္ျဖင့္ ထိေတြ႕ရန္ ၾကိဳးစားျခင္းျဖင့္ လည္းေကာင္း စိတ္ပိုင္း၊ ရုပ္ပိုင္း၊ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈ တမ်ိဳးသို႔မဟုတ္ တမ်ိဳးကို အိမ္တြင္း၊ အိမ္ျပင္ပ၊ အလုပ္ထဲ၊ ယာထဲ၊ ဘာသာေရးအရိပ္အာ၀ါသေအာက္တြင္ပါမက်န္ ေနရာစံု၌ နိစၥဓူဝ ၾကံဳေတြ႕ေနရသည္။ မိန္းမပ်ိဳတဦး အဓမၼအက်င့္ခံရလွ်င္ မစို႔မပို႔ေသာေလ်ာ္ေၾကးေငြျဖင့္ အမႈပိတ္သိမ္းရန္အားထုတ္ၾကသည္မ်ားလည္း ရွိတတ္သည္။ “တုိင္ လို႔လည္း ဘာမွ ထူးလာမွာမဟုတ္ဘူး၊ အပ်ိဳျပန္ျဖစ္လာမွာမွ မဟုတ္တာ၊ လူသိရင္ အရွက္ရတာပဲ အဖတ္တင္မယ္၊ ဒီေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္ေပးပါ” ဟူေသာ အလားတူစကားမ်ိဳး ေျပာ၍ နစ္နာသူ ကာယကံရွင္မိန္းကေလးကို ႏွစ္သိမ့္ရန္ ၾကိဳးစားေလ့ရွိၾကသည္။
ထိုအေရးကိစၥမ်ိဳးတြင္ ၾကား၀င္ေစ့စပ္ေပးသူကပင္ ကယ္တင္ရွင္ေယာင္ေယာင္ ျဖစ္သြားတတ္ေသးသည္။ ထို႔ျပင္ အမႈရင္ဆိုင္ခ်ိန္ၾကာျမင့္ျခင္းႏွင့္ တရားစီရင္ေရးစနစ္ယိုယြင္းေနမႈတုိ႔ကလည္း အျပဳက်င့္ခံရသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို တရားဥပေဒအရ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းႏုိင္မည့္နည္းလမ္းကို အားမေပးသကဲ့သို႔ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ က်ဴးလြန္သူဘက္က သက္ေသလိုက္မည့္သူမ်ားကိုပါ ျခိမ္းေျခာက္သည့္နည္းလမ္းမ်ားသံုး၍ ႏႈတ္ပိတ္ရန္ အားထုတ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနတတ္သည္။ သည္အထဲတြင္ မသန္စြမ္းအမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ လူမ်ိဳးစုငယ္မွ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ႏြမ္းပါးသူ အမ်ိဳးသမီးမ်ားသည္ တရားဥပေဒ၏ မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းအမ်ားဆံုးခံရေလ့ရွိသည္။
စိတ္ပိုင္း၊ ရုပ္ပိုင္းႏွင့္ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာအၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို တရားဥပေဒအရ ထိေရာက္စြာအေရးယူႏုိင္လွ်င္ေတာင္ ျပႆနာ ၏ တစိတ္တပိုင္းကိုသာ ေျဖရွင္းႏုိင္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ လူသူမသိဘဲ ျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈအမ်ားစုမွာ အၾကမ္းဖက္ခံရသူကိုယ္တုိင္ကေရာ၊ အၾကမ္းဖက္သူကပါ ထိုအျခင္းအရာကို “အၾကမ္းဖက္မႈ” ဟု သတိမမူမိဘဲ က်ဴးလြန္ေနမိတတ္သည္။ ၎အျပင္ ရိုးရာအစဥ္အလာအရ “ဖို၀ါဒ” ၾကီးစိုးမႈကို ပစားေပးထားလွ်င္လည္း ေအာက္ေျခတြင္ ငုပ္လွ်ိဳးေနေသာ ျပစ္မႈမ်ား တရားခြင္သို႔ ေရာက္လာလိမ့္မည္မဟုတ္ေပ။
ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား ေလ်ာ့နည္းပေပ်ာက္ေစရန္ လူထုကို အသိပညာေပးရန္လုိအပ္ပါသည္။ ေက်ာင္းေနကေလးအရြယ္ ကတည္းက လိင္အသိပညာေပးျခင္း၊ မ်ိဳးပြားက်န္းမာေရးအသိပညာေပးျခင္းႏွင့္အတူ ခ်စ္သူႏွင့္ခ်ိန္းဆုိေတြ႕ဆံုရာတြင္ ျဖစ္ပြားႏုိင္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား (Adolescent Dating Violence) အေၾကာင္းႏွင့္ ၎တုိ႔ကို ေရွာင္ရွားႏုိင္ရန္နည္းလမ္းမ်ား၊ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ားအေၾကာင္း အသိပညာေပးသင့္ပါသည္။
ေရွာင္ရွားရန္ နည္းလမ္းဟုဆုိရာတြင္ အေျခခံကိုယ္ခံပညာ သင္ၾကားေပးျခင္းႏွင့္ အၾကမ္းဖက္မႈၾကံဳေတြ႕ရန္ အေျခအေနက် ေရာက္ေနစဥ္၌ အဆင့္လိုက္ ေဆာင္ရြက္ရန္ နည္းလမ္းမ်ားကို သင္ၾကားေပးျခင္းလည္း ပါ၀င္ပါသည္။
ဒုတိယအဆင့္အေနျဖင့္ အသိပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ရြာအတြင္း ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ အရြယ္ေရာက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား တင္မကဘဲ ကေလးငယ္တုိ႔၏ မိဘမ်ား၊ ရပ္ရြာလူၾကီးမ်ားႏွင့္ အမ်ိဳးသားထုကိုပါ ဖိတ္ေခၚရန္လိုအပ္ပါသည္။
တတိယအဆင့္အေနျဖင့္ အၾကမ္းဖက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ စိတ္ဒဏ္ရာအနာတရျဖစ္သူမ်ားအတြက္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳျခင္းႏွင့္ ၎တို႔ဘ၀ ျပန္လည္ထူေထာင္ႏုိင္ေရး အကူအညီမ်ား ပံ့ပိုးရန္လိုအပ္ပါသည္။
သို႔မဟုတ္ပါက မိမိကုိယ္ကိုယ္ေသေၾကာင္းၾကံစည္ျခင္းႏွင့္ လူေတာမတိုး၀ံ့ေတာ့ျခင္း အစရွိေသာ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို အရံႈးေပးလက္ေျမွာက္ကာ တြန္႔ဆုတ္သြားျခင္းသည္ သည္ျဖစ္ရပ္သည္ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထုိက္ေသာ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္တခုဟူေသာ ရိုးရာအျမင္ကို ပိုမိုခိုင္မာေစသကဲ့သို႔ က်ဴးလြန္သူကိုလည္း ၎တုိ႔၏ “က်ား” ဂုဏ္အင္ကို ေထာက္ခံသည့္သေဘာ သက္ ေရာက္ေစပါသည္။
အမွန္တကယ္မွာ အက်ဴးလြန္ခံရသူသည္ ဂုဏ္သိကၡာပ်က္ယြင္းရသူမဟုတ္၊ က်ဴးလြန္သူသာလွ်င္ လူမဆန္ျခင္း၊ လူသား ခ်င္း စာနာညွာတာမႈ ကင္းမဲ့ျခင္းသာလွ်င္ျဖစ္သည္။
ေသာ္တာသစ္
(မိုးမခ မဂၢဇင္း၊ အတြဲ-၃၊ အမွတ္-၁၊ ဇန္နဝါရီ၊ ၂၀၁၆)