ညိဳထက္ညိဳ - 'အလႊာ' ႏွင့္ 'အထပ္' ရွာပံုေတာ္
(မိုးမခ) ဧျပီ ၂၉၊ ၂၀၁၆
ေခါင္းစဥ္ကို ၾကည့္၍ စာဖတ္သူ တို႔က စာေရးသူ တေယာက္ အိမ္ဝယ္ရန္ သို႔မဟုတ္ အိမ္ငွားရန္ အခန္းလိုက္ရွာ ေနၿပီလား ဟု ထင္ေကာင္းထင္ႏိုင္ ပါသည္။ မဟုတ္ပါ။
တေလာက မိုးမခ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာတြင္ ဆရာခင္ေမာင္ေစာ (ဘာလင္) ၏ 'ဖစ္မွဖစ္ရေလ(၂)' ေဆာင္းပါး ကို ဖတ္လိုက္ရပါသည္။ ထိုေဆာင္းပါးတြင္ 'အလႊာတဲ့' ဟူေသာ ေခါင္းစဥ္ငယ္ျဖင့္ ဆရာ က ယေန႔ေခတ္ ျမန္မာမ်ား 'အထပ္' ဆိုေသာ စကားလံုး အစား 'အလႊာ' ဟူေသာ စကားလံုးျဖင့္ အစားထိုး သံုးစြဲေနၾကပံုကို ေဝဖန္ထားပါသည္။
ဆရာ့ေဆာင္းပါး ကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ တင္ျပပါမည္။ ဆရာက ယခုေခတ္တြင္ လူအမ်ား 'အထပ္' ဟူေသာ စကားလံုးအစား 'အလႊာ' ဟူေသာ စကားလံုးကို သံုးစြဲေနၾကပံုကို တင္ျပထားပါသည္။ ဥပမာ 'ကြ်န္မက ခုနစ္လႊာမွာ ေနပါတယ္' ဟု ေျပာဆိုသံုးစြဲေနၾကေၾကာင္း တင္ျပထားပါသည္။ ထို႔ေနာက္ ဆက္လက္၍ ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ အခ်ဳိ႕လူမ်ားက 'ယခုေခတ္ ကန္ထရိုက္တိုက္မ်ားမွာ တထပ္နွင့္ တထပ္၊ အလြန္နိမ့္စြာ နီးကပ္စြာေဆာက္ထားသျဖင့္ အထပ္အဆင့္မရွိေတာ့ဘဲ အလႊာအဆင့္သာ ရွိေတာ့သျဖင့္ အလႊာဟုေခၚေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္ ဟုဆင္ေျခေပးပါသည္' ဟု ဆက္လက္ တင္ျပပါ သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုဆင္ေျခယုတၱိမတန္ေၾကာင္းႏွင့္ 'အလႊာ' ႏွင့္ 'အထပ္' အဓိပၸာယ္မတူပံုကို ဆရာက သူ႔ေဆာင္းပါးတြင္ ဆက္လက္ ရွင္းျပပါသည္။
ထုိေဆာင္းပါးကိုဖတ္ၿပီး အလြန္စဥ္းစားဖြယ္ရာေကာင္းသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဆက္လက္ စဥ္းစားၾကည့္ပါ သည္။
ပထမဦးစြာ 'အလႊာ' ဟု မည္သည့္အခ်ိန္ကစတင္၍ လူအမ်ား စတင္ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲ လာၾကေၾကာင္း စဥ္းစားမိပါသည္။ 'အလႊာ' ဟူေသာစကားလံုးမွာ ပကတူးကတည္းက ဗမာစကားတြင္ ရွိသည္မွန္ေသာ္ လည္း သီးျခားအဓိပၸာယ္ျဖင့္ သံုးစြဲျခင္းျဖစ္၍ တိုက္ခန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္မႈ ဘာမွမရွိေၾကာင္း စဥ္းစား မိပါသည္။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ငယ္စဥ္ ကေလးဘ၀ ၁၉၈၈ မတိုင္မီက ထိုစကားလံုးကို တိုက္ခန္းမ်ားႏွင့္တြဲစပ္ၿပီး သံုးစြဲေလ့မရွိေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ေကာင္းစြာမွတ္မိ ေနပါသည္။ ထိုမွတဆင့္တက္ၿပီး စဥ္းစားၾကည့္ ရာတြင္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ထိုစကားလံုး စတင္သံုးစြဲလာေၾကာင္း သတိျပဳမိပါသည္။ အထူးသျဖင့္ ထိုအခ်ိန္က နဝတအစိုးရတက္လာၿပီး ငါးထပ္တိုက္ ေျခာက္ထပ္တိုက္ ကန္ထရိုက္တိုက္မ်ား ရန္ကုန္ ၿမိဳ႕တခြင္တြင္ အႀကီးအက်ယ္ ေဆာက္လုပ္လာသည့္အခ်ိန္တြင္ ထိုစကားလံုး စတင္ ေပၚေပါက္လာ ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထပ္မံစဥ္းစားၾကည့္ရာတြင္ ဆရာက 'အလႊာ' ဟူေသာ စကားလံုးႏွင့္ ပတ္သက္၍ အထက္တြင္ေဖာ္ျပခဲ့သည့္ အခ်ဳိ႕လူမ်ား၏ ေစာဒနာခ်က္ကို လက္မခံေသာ္လည္း 'အလႊာ' ဟူေသာ စကားလံုးေပၚေပါက္လာပံုမွာ ထို ေစာဒနာခ်က္ႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႔ရွိရပါေတာ့ သည္။
ထိုအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ကၽြန္ေတာ္ေရးသားေနက် 'ျမန္မာက်ဴးပစ္ဖိုရမ္' (www.mmcpcommunity.net) တြင္ ကၽြန္ေတာ္ေဆြးေႏြးၾကည့္ပါသည္။ ထိုအခါမွ ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ ေရးေဖာ္မိတ္ေဆြတဦးက 'အလႊာ' ဟူေသာ စကားလံုးေပၚေပါက္လာပံုကို ျပန္လည္ရွင္းလင္း ေရးသား ပါသည္။ ထိုအခါက်မွ 'အလႊာ' ဟူေသာစကားလံုး မည္သို႔စတင္ သံုးစြဲလာသည္ကို ကၽြန္ေတာ္ ရွင္း လင္းစြာ သိနားလည္သြားပါေတာ့သည္။
ကၽြန္ေတာ့္မိတ္ေဆြျဖစ္သူ၏ရွင္းလင္းတင္ျပခ်က္အား အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ ကၽြန္ေတာ္ ျပန္လည္တင္ျပ ပါမည္။ မိတ္ေဆြျဖစ္သူက '၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ကန္ထရိုက္တိုက္မ်ား ရပ္ကြက္တိုင္းတြင္ အၿပိဳင္း အရိုင္း ေပၚလာပါေၾကာင္း၊ ပထမဆံုးစတင္ေဆာက္လုပ္ၾကသည့္ တိုက္ခန္းပံုစံအား ေဟာင္ေကာင္ ဒီဇိုင္းဟု ေခၚၾကပါေၾကာင္း၊ အခန္းတခန္းပိုင္သည့္ ပိုင္ရွင္တေယာက္သည္ ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးသည့္ အခ်ိန္တြင္ ႏွစ္ထပ္ (ႏွစ္လႊာဆိုခ်င္ဆို) ရပါေၾကာင္း၊ ထိုႏွစ္ထပ္သည္ အတြင္းေလွကားမွတက္ရၿပီး မ်က္စိထဲျမင္ေအာင္ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ အခန္းတခန္းႏွင့္ ထပ္ခိုးတခုသေဘာမ်ဳိးျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အဆိုပါ ေဟာင္ေကာင္ဒီဇိုင္း၏ထပ္ခိုးမ်ားမွာ လွ်ာထိုးျပည့္ခင္းထားေသာ ထပ္ခိုးအျပည့္မ်ား ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ထိုထပ္ခိုးကိုပါ RC လုပ္လုိက္ၾကပါေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ အတြင္းေလွကား ကသာမက အျပင္ဘံုေလွကားႀကီးမွပါ တက္လို႔ရေအာင္လုပ္လိုက္ၾကပါေၾကာင္း၊ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ အေပၚထပ္ခိုးကို လူငွားတင္၍ရေအာင္ျဖစ္ၿပီး ပိုင္ရွင္ကခြဲေရာင္းလိုလွ်င္လည္း ခြဲေရာင္း၍ရေအာင္ ျဖစ္ပါေၾကာင္း၊ ထိုအခ်ိန္က ထိုသို႔ 'ႏွစ္လႊာ' ပါသည့္အခန္းတခန္း ကိုမွ တစ္ထပ္ဟုေခၚပါေၾကာင္း၊ သံုးထပ္ဆိုလွ်င္ ေျခာက္လႊာပါရွိ ပါေၾကာင္း၊ ထို႔ေနာက္ ထပ္ခိုးမ်ားကို ခြဲေရာင္းၾကရင္း ကိုယ့္အခန္း ကိုယ္ညႊန္းလွ်င္ အထပ္ကိုညႊန္းတာထက္ အလႊာကိုညႊန္းတာက ပိုတိက်သလို ျဖစ္လာပါေၾကာင္း၊ ေနာက္ပိုင္းေခတ္မ်ားတြင္ ေဟာင္ေကာင္ဒီဇိုင္း ဆက္မေဆာက္ၾကေတာ့ဘဲ ကန္ထရိုက္တိုက္ဆိုလွ်င္ တစ္ခန္းကို တစ္ထပ္ပဲ ပိုင္ဆိုင္မႈရေတာ့ပါေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ေဟာင္ေကာင္ဒီဇိုင္း ေခတ္က အိမ္ပြဲစား မ်ားႏႈတ္က်ိဳးသြားၿပီးသည့္အတိုင္း 'အလႊာ' ဟုသာ ဆက္လက္ေခၚေ၀ၚ သံုးစြဲၾကေတာ့ပါေၾကာင္း' ရွင္းလင္း ေျပာျပပါသည္။
ထိုအခါက်မွ ကၽြန္ေတာ္ငယ္စဥ္က သတင္းစာမ်ားတြင္ဖတ္ခဲ့ရေသာ ေၾကညာမ်ားအား သတိရမိပါ ေတာ့သည္။ ေၾကညာမွာ 'ေဟာင္ေကာင္တိုက္ခန္း (ႏွစ္လႊာ) ေရာင္းမည္' ဟူ၍ ျဖစ္ပါသည္။ အဓိပၸာယ္မွာ အထက္တြင္ရွင္းျပခဲ့သည့္အတိုင္း တစ္ခန္းဆိုေသာ္လည္း ႏွစ္လႊာပါသည့္ အဓိပၸာယ္ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုအခါမွ ကၽြန္ေတာ္လည္း 'အလႊာ' ဟူေသာစကားလံုး စတင္ေပၚေပါက္လာပံုကို ဘဝင္က် ရွင္းလင္းသြားပါေတာ့သည္။
ဆက္လက္၍ ထိုစကားလံုး မည္မွ်တြင္က်ယ္ေနၿပီျဖစ္သည္ကို ကိုယ္ေတြ႔ႏွင့္ယွဥ္၍ တင္ျပလိုပါသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ငါးႏွစ္ခန္႔က ကၽြန္ေတာ္ဝတၳဳတိုၿပိဳင္ပြဲတခုသို႔ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါသည္။ ကၽြန္ေတာ့္ ဝတၳဳတို၏ အမည္မွာ 'ေလးလႊာ' ျဖစ္ပါသည္။ အကဲျဖတ္ၾကေသာ ဆရာ ဆရာမမ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္ မွတ္မိသေလာက္ ဆရာေနဝင္းျမင့္၊ ေရႊအျမဳေတ ဦးဝင္းၿငိမ္း၊ ဆရာမ ႏုႏုရည္(အင္းဝ)၊ ဆရာမ ခင္ခင္ထူးႏွင့္ ဆရာမင္းဒင္တို႔ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုဆရာဆရာမမ်ားက ကၽြန္ေတာ့္ဝတၳဳတိုကို အကဲျဖတ္မႈ မ်ားျပဳလုပ္ေပးခဲ့ၾကေသာ္လည္း မည္သည့္ဆရာဆရာမကမွ် ဝတၳဳေခါင္းစဥ္ 'ေလးလႊာ' မွာ မွားယြင္း ေနၿပီး 'ေလးထပ္' သာျဖစ္ရမည္ဟု ေဝဖန္ခဲ့ျခင္း မရွိပါ။ ကၽြန္ေတာ့္ဝတၳဳတိုမွာ တိုက္အိုတိုက္ေဟာင္း ႀကီးတလံုး၏ေလးထပ္သို႔ တက္ေရာက္သြားခဲ့ေသာ လူတေယာက္အေၾကာင္း ေရးဖြဲ႔ထားေသာ ဝတၳဳတို ျဖစ္၍ ကန္ထရိုက္တိုက္မ်ားႏွင့္ မည္သို႔မွ်ပတ္သက္ျခင္းမရွိဘဲ အမွန္မွာ 'ေလးထပ္' ဟု အမည္ေပးရ မည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ တုိက္ခန္းမ်ားကို 'အလႊာ' ဟုေခၚျခင္းမွာ အလြန္အသားက်ေနခဲ့ၿပီ ျဖစ္၍ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ 'ေလးလႊာ' ဟုအမည္ေပးခဲ့မိျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ မွားေနမွန္းလည္း မသိပါ။ 'ေလးလႊာ' ဟုသာ လိုလိုလားလားအမည္ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ အကဲျဖတ္သူ ဆရာဆရာမမ်ားက လည္း မွားေနမွန္း ဂရုမမူမိဘဲ ထိုသို႔အမည္ေပးထားသည္ကို ‘အမွန္’ ဟုသတ္မွတ္ၾကေၾကာင္း ကၽြန္ေတာ္ ယံုၾကည္ပါသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ တိုက္ခန္းမ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ 'အလႊာ'ဟူေသာစကားလံုးသည္ ျမန္မာစာ ျမန္မာစကားထဲသို႔ အေတာ္ ထဲထဲဝင္ဝင္ေရာက္ရွိေနခဲ့ၿပီ ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရန္ ရွိပါသည္။ 'အလႊာ' ၏ လာရာ ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေတြ႔ရွိပါၿပီ။ 'အလႊာ' ၏လားရာကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဆက္လက္ ေစာင့္ ၾကည့္ရန္သာ ရွိပါေတာ့သတည္း ။ ။
ရည္ညြန္း။ ။ ခင္ေမာင္ေစာ (ဘာလင္) ဖစ္မွဖစ္ရေလ (၂)
http://moemaka.com/archives/48805credit to MMCP member flintz
ညိဳထက္ညိဳ