ၿငိမ္းခ်မ္းေအး – ဘြဲ႕လက္မွတ္စက္ရံု သတိျပဳ
(Education Digest / မိုးမခ) ေမလ ၄၊ ၂၀၁၆
၁၉၉၀ ခုႏွစ္မ်ားဆီကစလို႔ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ စာရင္းအင္း၊ စီးပြားေရး၊ စီမံခန္႔ခြဲေရး၊ အိုင္တီ ကြန္ပ်ဴတာနည္းပညာ၊ အင္ဂ်ီနီယာ စတဲ့ အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဆိုင္ရာ ပညာရပ္မ်ားဆက္စပ္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ သင္တန္း၊ စာေမးပြဲ၊ လက္မွတ္၊ ဘြဲ႕ေတြဟာ လူမႈအသိုင္းအဝန္းရဲ႕ အလယ္လတ္တန္းစားနဲ႔ အထက္တန္းအလႊာ မိသားစုမ်ားၾကားမွာ စတင္ေရပန္းစားလာခဲ့ပါတယ္။ ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုအေက်ာ္ မ်က္ေမွာက္မွာေတာ့ အင္မတန္အားေကာင္းတဲ့ ပုဂၢလိကပညာေရးေစ်းကြက္ ျဖစ္လို႔ေနပါၿပီ။
ဒီလို လူႀကိဳက္မ်ားလာခဲ့မႈနဲ႔ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲလာခဲ့မႈ လမ္းေၾကာင္းမွာ ဆယ္တန္း အမွတ္အေပၚ အေျခခံမဘဲ မိမိႏွစ္သက္ရာ ဘာသာရပ္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ သင္ရိုးညႊန္တမ္းမ်ား ျပ႒ာန္းျခင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ပညာသြားသင္တာမ်ိဳးထက္စာရင္ ပထမ ဘြဲ႕သင္တန္း (သို႔မဟုတ္) ၁ ႏွစ္ / ၂ ႏွစ္ ဒစ္ပလိုမာ လက္မွတ္ သင္တန္းေတြကို အိုးမကြာ အိမ္မကြာ လူေနမႈစရိတ္က်ဥ္းက်ဥ္း၊ ႏိုင္ငံတကာထက္စာရင္ အခေၾကးေငြ သက္သာစြာနဲ႔ သင္ယူႏိုင္ျခင္းဆိုတဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္က အဓိက ျဖစ္ပါတယ္။
မဆလ၊ နဝတ၊ နအဖ အစိုးရမ်ားရဲ႕ ပညာေရးမွာ ႀကီးျပင္းခဲ့သူ က်ေနာ့္အေနနဲ႔လည္း ငယ္စဥ္ကစလို႔ က်ဴရွင္နဲ႔ ႀကီးျပင္းခဲ့ရၿပီး အစိုးရတကၠသိုလ္မ်ားကေန ဘြဲ႕ရခ်ိန္မွာလည္း ေက်ာင္းမၿပီးဘဲ ၿဗိတိသွ်ေကာင္စီ၊ အေမရိကန္စင္တာလို ေနရာမ်ိဳးေတြကေန ႏိုင္ငံတကာစာေမးပြဲဆိုတာေတြ ေနာက္ကို လိုက္ခဲ့ရသူပါပဲ။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အေထြေထြ ခၽြတ္ျခံဳက်မႈ ေနာက္ခံစနစ္မွာ အမ်ားပိုင္ (အစိုးရပိုင္) Public ေက်ာင္းမ်ားရဲ႕ ပညာေရးက ႏို႔ပ်ဥ္းက် ႏို႔ကန္းျဖစ္ေနခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ပုဂၢလိကပညာေရးအခန္းက႑ဟာ အေရးပါတာ အမွန္ပါ။
အခုေနာက္ပိုင္း အသက္ေမြးဝမ္းေက်ာင္းဆိုင္ရာ ပုဂၢလိကေက်ာင္းေတြ ေၾကာ္ျငာရာမွာ အမွတ္စနစ္နဲ႔ ခြဲျခားမႈ မရွိဘူး၊ ကိုယ္ဝါသနာပါရင္ ေလ့လာသင္ယူလို႔ရတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာကို အသားေပးၿပီး “အားလံုးအတြက္ ပညာေရး” လုပ္ၿပီး သူတို႔ ေက်ာင္းေတြပံုရိပ္ကို ျမွင့္တင္ ေက်ာင္းသားနဲ႔မိဘေတြကို ဆြဲေဆာင္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ယူနက္စကိုလို ကမၻာ့အဖြဲ႕အစည္းေတြလိုမ်ိဳးက ခ်မွတ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ ဆူၾကံဳနိမ့္ျမင့္ လူမႈ၊ စီးပြား အလႊာအသီးအသီးအက်ံဳးဝင္ႏိုင္တဲ့ အားလံုးအတြက္ ပညာေရး (Education For All) လိုမ်ိဳး အလုပ္နဲ႔ အနက္သေဘာ မသက္ေရာက္ပါဘူး။ ပုဂၢလိကပညာေရးဟာ တတ္ႏိုင္သူ လူတစုအတြက္ ပညာေရးသာ ျဖစ္ပါတယ္။ သားသမီးရဲ႕ ပညာေရးမွာ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံလုိသူ ပညာတတ္ အလယ္လတ္တန္းလႊာနဲ႔ လူ႔မလိုင္ အထက္တန္းအလႊာ လက္တဆုပ္စာ အတြက္သာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း အလားတူပဲမို႔ အျပစ္ဆို ေထာက္ျပစရာ မရွိပါ။
ေထာက္ျပရမွာကေတာ့ ပုဂၢလိကပညာေရးရဲ႕ အရည္အေသြးပါ။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ခ်ိတ္ဆက္ထားတယ္ ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းေတြရဲ႕ အဆင့္အတန္းနဲ႔ သိကၡာရွိမႈ ပံုရိပ္ပါ။ အသိအမွတ္ျပဳတယ္ဆိုတဲ့ ေက်ာင္းေတြရဲ႕ စစ္မွန္မႈပါ။ တရားဥပေဒစိုးမိုးလွတယ္၊ ပညာေရး စံခ်ိန္မီတယ္ ယူဆထားၾကတဲ့ ၿဗိတိန္နဲ႔ အေမရိကားလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးေတြမွာေတာင္ “ဝင္ခြင့္ကန္႔သတ္ထားသည္၊ လာသေလာက္ပဲလက္ခံသည္” ဆိုတဲ့ ေငြေၾကးအဓိက ပညာနဲ႔ လုပ္ငန္းခြင္ ျပန္လည္အသံုးခ်ရာမွႈေတြမွာ တန္းမဝင္တဲ့ ေက်ာင္းေတြ အေျမာက္အျမား ရွိပါတယ္။ လန္ဒန္ၿမိဳ႕လယ္ေခါင္မွာ ပါေမာကၡ တေယာက္ေလာက္နဲ႔ ေက်ာင္းေထာင္၊ လက္မွတ္ထုတ္ေပး၊ ေက်ာင္းသားေနထိုင္ခြင့္/ျပည္ဝင္ခြင့္ ဗီဇာထုတ္ေပးေနတာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
အခုဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ ပုဂၢလိက ေဆးေက်ာင္းေတာင္ ရွိလာပါၿပီ။ ေက်ာင္းတက္ေနသူမ်ားထဲမွာ ဆရာဝန္ႀကီးေတြရဲ႕ သားသမီးမ်ားေတာင္မွ ပါပါတယ္။ ဝါသနာပါတာ သင္လို႔ရတယ္၊ သင္လိုသူ အားလံုးအတြက္ အဆင္ေျပတယ္ ဒီလို အေကာင္းအခ်က္ေတြေနာက္မွာ တပါတည္း လိုက္ပါ စဥ္းစားဆင္ျခင္ရမွာက အရည္အေသြး (Quality)၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း (Facilities) နဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမႈ (Accreditation) ပါ။
အရည္အေသြးပိုင္းက ပါေမာကၡ ဆရာဝန္ႀကီးေတြကို အခ်ိန္ပိုင္း ငွား သင္ၾကားေစမယ္လို႔ပဲ ယူဆထားလိုက္ပါဦး။ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ကိစၥက် အလြယ္တကူ လုပ္ယူလို႔ ရတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ သင္ၾကားမႈအရည္အေသြးနဲ႔ သင္ေထာက္ကူပစၥည္း ျပည့္စံုမွသာလည္း ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ရႏိုင္မွာပါ။
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းတခုအေနနဲ႔ ေဆးေက်ာင္းဖြင့္လိုသူမ်ားကေတာ့ ဘယ္လို အသိအမွတ္ျပဳမႈ ရေအာင္ လုပ္ထားပါတယ္၊ ဘယ္ႏိုင္ငံက ေက်ာင္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားပါတယ္၊ ေဆးပညာလက္ေတြ႕သင္ၾကားေရး အတြက္ သင္ၾကားေရး ေဆးရံုေတြ ေဆာက္ဖို႔ စီစဥ္ထားပါတယ္ စတဲ့ လူယံုၾကည္မႈရေစမယ့္ အစီအစဥ္ေတြ ေယဘုယ် ခ်ျပႏိုင္ၾကမွာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ တကယ္လက္ေတြ႕က် ျဖစ္ႏိုင္မႈနဲ႔ အရည္အေသြးပိုင္းကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားနဲ႔မိဘပိုင္းက ေဝဖန္ပိုင္းျခား အေကာင္း၊ အဆိုး သိျမင္ႏိုင္ရပါမယ္။
အသိအမွတ္ျပဳမႈ အပိုင္းပဲ လက္ေတြ႕က်က် စဥ္းစားၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ဥပမာ မေလးရွားက ေဆးတကၠသိုလ္ တခုခုနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ထားတယ္ ဆိုပါစို႔။ မေလးရွားမွာ ေဆးတကၠသိုလ္ေတြ ေပါပါတယ္။ ေက်ာင္းသား တရာဝန္းက်င္နဲ႔ အလုပ္ျဖစ္ေနတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ ဆရာေတြထဲမွာ ျမန္မာျပည္က ဆရာဝန္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ေက်ာင္းအမ်ားစုက ေက်ာင္းဆင္းေတြကို ႏို္င္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳမႈ မရရံုမက မေလးရွားေဆးေကာင္စီကေတာင္ အသိအမွတ္မျပဳပါဘူး။ စာေမးပြဲျပန္ေျဖရပါတယ္။ ဒါလည္း ေဆးပညာဝါသနာပါသူအေနနဲ႔ အခြင့္အေရးပဲ၊ အရည္အခ်င္းစစ္ စာေမးပြဲေျဖႏိုင္ေအာင္ ပုဂၢလိကေက်ာင္းက ေလ့က်င့္ေပးႏိုင္ရင္ ၿပီးတာပဲ ဆိုခ်င္ပါမယ္။
ဒါေပမယ့္ ျမန္မာျပည္အတြက္ လက္ေတြ႕ျပႆနာ မ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္။ သင္ၾကားေရးေဆးရံု ပုဂၢလိကအေနနဲ႔ပဲ ေဆာက္ႏိုင္ၿပီပဲ ထားပါေတာ့။ ပုဂၢလိကေဆးရံု ဆိုကတည္းက အဲဒီလိုမ်ိဳးေနရာကို လာသူ လူနာနဲ႔ မိသားစုက ဆရာဝန္မျဖစ္ေသးတဲ့ လက္သင္ ေဆးေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အကိုင္၊ အတြယ္ ပညာသင္ျခင္း၊ လက္စမ္းျခင္း၊ စမ္းသပ္ခံျခင္းကို ခံမယ့္သူေတြမဟုတ္ပါ။ ေရာဂါ ရာဇဝင္ဆိုတာမ်ိဳးက လူတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အျမင့္ဆံုး ပုဂၢိဳလ္ေရး လွ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ပါ။ ပိုက္ဆံေၾကးေငြ ရွိသူက ကိုယ့္ေရာဂါကို ပုဂၢလိကေဆးရံုမွာ လာျပၿပီ ဆိုကတည္း အေတာ္ဆံုး၊ အေကာင္းဆံုး၊ အေတြ႕အၾကံဳအမ်ားစု သမားေတာ္ႀကီးေတြရဲ႕ အကုအသနဲ႔ အၾကံဉာဏ္ေပး ေဆြးေႏြးမႈ ကိုလိုခ်င္လို႔ လာျခင္းျဖစ္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ ေဆးပညာ သင္ၾကားျခင္းကို အစမ္းသပ္ခံဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။
ပုဂၢလိကသင္ၾကားေရး ေဆးရံုမွာ မရွိႏြမ္းပါးသူ မ်ားကို အခမဲ့ တက္ခိုင္းၿပီး ေရာဂါကုသေပးမယ္၊ ေဆးေက်ာင္းသားေတြ လက္ေတြ႕ သင္ၾကားေရးမွာလည္း ပါဝင္ခိုင္းမယ္ ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္မ်ိဳးဆိုလည္း တျခား ဆင္ျခင္ရမယ့္ အေၾကာင္းအရာေတြ ရွိပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံတိုင္းမွာ လူနာကုသျခင္းဆိုင္ရာ အတြက္ “ ဆမ” ထုတ္ေပးျခင္း လို သက္ဆိုင္ရာ ႏို္င္ငံရဲ႕ အသိအမွတ္ျပဳမႈေတြ လိုပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ခြဲစိတ္ေလ့လာဖို႔ အေျခခံအားျဖင့္ မရွိမျဖစ္လိုအပ္လွတဲ့ လူေသအေလာင္းနဲ႔ အရိုးစု လုိမ်ိဳးက အစ အစိုးရတရားဝင္မႈ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔ပဲ ရယူလို႔ရပါတယ္။ ဆိုေတာ့ ပုဂၢလိကသင္ၾကားေရး ေဆးရံု စိတ္ကူးမွာ အေလာင္းဘယ္က ရွာမလဲဆိုတဲ့ အရိုးရွင္းဆံုး အေတြးေလာက္ေတာ့ ပိုက္ဆံအကုန္အက်ခံ ေက်ာင္းထားရမယ့္ ေက်ာင္းသား မိဘေတြ စဥ္းစားသင့္လွပါတယ္။
ဒါက ပုဂၢလိကပညာေရး ေစ်းကြက္မွာ အသစ္ျဖစ္တဲ့ ေဆးေက်ာင္းကိစၥကိုသာ ဆြဲထုတ္ျပတာပါ။ ပုဂၢလိကပညာေရးရဲ႕ အရည္အေသြး၊ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းနဲ႔ အသိအမွတ္ျပဳမႈဆိုတာ အျခား ပညာေရးက႑တိုင္းမွာလည္း လိုပါတယ္။
ျပန္ခ်ဳပ္ရရင္ သိပ္မၾကာေသးခင္ကပဲ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ဝန္ႀကီးလို ပုဂၢိဳလ္မ်ားရဲ႕ ပညာေရး ဘြဲ႕ အတု၊ အစစ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳမႈ ျပႆနာေတြ ဟိုေလးတေက်ာ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ပညာေရးအတြက္ ပိုက္ဆံသံုးႏိုင္သူ မိဘျပည္သူမ်ားရဲ႕ လက္ေတြ႕ဘဝမွာလည္း အဌာရသ ၁၈ ရပ္ ကို ေငြအေျမာက္အျမားယူ သင္ၾကားေပးေနတဲ့ ပုဂၢလိကပညာေရး ေရစီးေၾကာင္းထဲ နစ္ေမ်ာေနပါတယ္။ ဒီလိုအေနအထားမွာ အမွန္အကန္ ပုဂၢလိကပညာေရးရဲ႕ အားသာခ်က္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ ရမွာ ျဖစ္သလို အားနည္းခ်က္ အေမွာင္ျခမ္း မ်က္ႏွာစာကိုလည္း စာနယ္ဇင္းေတြက စံုစမ္းတူးဆြ ထုတ္ေဖာ္ၿပီး လူထုအမ်ား အသိမွတ္မႈ Awareness ရေအာင္ ျပဳလုပ္ဖို႔ လိုေနပါတယ္။ ႏွစ္သက္ရာ ဘာသာရပ္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္တယ္၊ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ သင္ရိုးညႊန္တမ္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားမွာထက္ေတာ့ ကုန္က်စရိတ္သက္သာတာပါပဲကြာ ေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္မေနသင့္ပါ။ ဘြဲ႕လက္မွတ္စက္ရံုမ်ား (Degree Mill) ေတြ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ဝင္မလာႏိုင္ေရး၊ ကိုယ့္ႏို္င္ငံသာမ်ားရဲ႕ ေခၽြးႏွဲစာ မထိခိုက္ေရး အားလံုး ဝိုင္းဝန္း ႏိႈးေဆာ္ဖို႔ လိုေနေၾကာင္း ထင္ျမင္ယူဆမိေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ား။
ၿငိမ္းခ်မ္းေအး
ဧၿပီ ၃၀၊ ၂၀၁၆
(ျပန္လည္ေဝဖန္ရန္ႏွင့္ ဆက္သြယ္ရန္ nyeinchanaye81@gmail.com)
(Education Digest ပညာပေဒသာ ဂ်ာနယ္ အတြဲ (၅)၊ အမွတ္ ၁၇၊ ေမလ (၃) ရက္၊ အဂၤါေန႔ထုတ္တြင္ ပံုႏွိပ္ခဲ့သည္။)