 |
| ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရိွ နာမည္ေက်ာ္ အင္းစိန္ေထာင္ (ဓာတ္ပံု - Myanmar Now) |
ေဇယ်မင္းသွ်င္ - ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸာယ္ အက်ဥ္းအက်ယ္ႏွင့္ သက္ေရာက္မႈအလားအလာ
(Myanmar NOW မွ ကူးယူေဖာ္ျပသည္) မိုုးမခ၊ ဇူလိုုင္ ၁၈၊ ၂၀၁၆
ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ဥပေဒျပဳအာဏာပိုင္ျဖစ္သည့္ လႊတ္ေတာ္အသိုင္းအဝိုင္းတြင္ တင္ျပ၊ ေဆြးေႏြးေနၿပီး အစိုးရ၏ မူဝါဒသေဘာထား ျပန္ၾကားခ်က္ကို ေစာင့္ဆိုင္းေနဆဲကာလတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ံုးဝန္ႀကီးဌာန၊ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ၏ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ ေျပာၾကားခ်က္ကို ဇြန္လ ၂၇ ရက္ထုတ္ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာမ်ားက ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
ဝန္ႀကီးက 'ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ဥပေဒႏွင့္ အညီလြတ္လပ္စြာဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈအေပၚ အေရးယူခံရမႈကိုသာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္လက္ခံသည္' ဟု ေျပာၾကားေၾကာင္း သတင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။ လြတ္လပ္ပြင့္လင္းလာသည့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းတြင္ 'ေျပာင္းလဲခ်ိန္တန္ၿပီ' ဟု ေၾကြးေၾကာ္ၿပီး တခဲနက္ေသာ လူထု ဆႏၵမဲျဖင့္ ႏိုင္ငံ့အာဏာကို လႊဲေျပာင္း ရယူႏိုင္ခဲ့ေသာ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏အဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ႀကီးတစ္ဦး၏ တရားဝင္ေျပာၾကားခ်က္၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ႏိုင္ငံေရးမူဝါဒျဖစ္သေလာဟူေသာ ဝိဝါဒမ်ား၊ ပြတ္ တိုက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည္။
ယေန႔အခ်ိန္အထိ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္တို႔က တစ္စံုတစ္ရာ သေဘာထားမွတ္ခ်က္ ေပးျခင္း၊ စကားရပ္၏အနက္အဓိပၸာယ္ကို တိတိက်က် ဖြင့္ဆိုေပးျခင္း၊ တည့္မတ္ထိန္းေက်ာင္းေပးျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ ပ်က္ကြက္ေနၿပီး အျငင္းပြားမႈမ်ား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာရန္ အလားအလာႀကီးမားေနဆဲျဖစ္သည္။
ဒီမိုကရက္တစ္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတိုင္းတြင္ တည္ဆဲဥပေဒပါ စကားရပ္၏ အနက္အဓိပၸာယ္ကို တိတိက်က် ဖြင့္ဆိုျပ႒ာန္းထားေလ့ရွိၿပီး၊ ယင္းဥပေဒႏွင့္အညီ ဥပေဒပါအတိုင္း ေလးစားလိုက္နာၾကရသည့္ ဥပေဒဓေလ့၊ ဥပေဒယဥ္ေက်းမႈမ်ား ရွိၾကရၿမဲျဖစ္သည္။ ဒီမိုကေရစီ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ား၊ လူ႔အခြင့္အေရးစံမ်ားကို မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းခံထားခဲ့ရသည့္ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္း၌ ၁၉၆၂ မွသည္ ၂ဝ၁၅ အထိ အစိုးရအဆက္ဆက္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဟု အစဥ္တစိုက္ ဆိုခဲ့ၾကသည္။ သို႔ရာတြင္ 'ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ' ဟူေသာ စကားရပ္ကိုမူ ျပည္ေထာင္စုဆိုရွယ္လစ္သမၼတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ေကာင္စီ႐ံုးက (၉-၆-၈ဝ) ရက္စြဲပါ စာအမွတ္ ၂/၂-၃/နကစ ျဖင့္ တိတိက်က် သတ္မွတ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ အဆိုပါ သတ္မွတ္ခ်က္အရ 'ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ' ဟူေသာ စကားရပ္တြင္ ေအာက္ပါျပစ္မႈမ်ား ပါဝင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။
(က) မတရားအသင္း အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊
(ခ) ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ၊ အခန္း(၆)ပါ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရကို ဆန္႔က်င္က်ဴးလြန္ေသာ ျပစ္မႈမ်ား၊
(ဂ) ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ အခန္း(၈)ပါ ႏိုင္ငံေတာ္ ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားေရးကို ပ်က္ေစေသာ ျပစ္မႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၄၃၊ ၁၄၄၊ ၁၄၅၊ ၁၄၇၊ ၁၄၈၊ ၁၅၁၊ ၁၅၂၊ ၁၅၃၊ ၁၅၃-က အရ ျပစ္မႈမ်ား၊
(ဃ) ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္၊ အေရးေပၚ စီမံမႈ အက္ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊
(င) ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဦးေဆာင္ေသာ လမ္းစဥ္ပါတီအား ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊
(စ) ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား၊
(ဆ) ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူ႔ေကာင္စီ အဆင့္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ျပစ္မႈမ်ား။
ယင္းျပစ္မႈမ်ားအနက္ (ဃ)၊ (င)၊ (စ)၊ (ဆ)တို႔မွာ လက္ရွိဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္က ပယ္ဖ်က္ထားၿပီးျဖစ္၍ (က)၊ (ခ)၊ (ဂ) ပါ ျပစ္မႈမ်ားသည္သာ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ၏ အနက္အဓိပၸာယ္တြင္ အက်ံဳးဝင္မည္ျဖစ္သည္။
ဝန္ႀကီးဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ၏ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ႏွင့္ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက မဆလေခတ္၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီ၏ ဖြင့္ဆိုသတ္မွတ္ခ်က္က ပို၍က်ယ္ျပန္႔ၿပီး လက္ေတြ႔ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္လည္း နီးစပ္သည္ဟု ဝါရင့္ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးမ်ား အသိုင္းအဝိုင္းက ယူဆေၾကာင္း သိရသည္။
စာေရးသူသည္ ေထာင္မွဴး၊ ေထာင္မွဴးႀကီးရာထူးျဖင့္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနတြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၃ဝ ခန္႔ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရာ သက္တမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို သီးသန္႔ အက်ဥ္းသားမ်ား (Detainees) အျဖစ္ သတ္မွတ္၍ အျခား ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားမ်ား (Criminals) ႏွင့္ သီးျခား ခြဲလ်က္ သီးသန္႔အေဆာင္မ်ား (Separate Wards)၊ သီးသန္႔တိုက္ခန္းမ်ား (Separate Cells) မ်ား၌ ထိန္းသိမ္းထားရွိရန္ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားကို လိုက္နာခဲ့ရသည္။
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (နစ္နီ)မွ ဦးေလးႀကီး ဦးတင္ေအာင္၊ ကိုသက္ခိုင္၊ ကိုတင္ျမင့္တို႔အား မတရားအသင္း အက္ဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၁၇ (၁) ႏွင့္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒပုဒ္မ၊ ၁၂၄ - က တို႔ အရ ထိန္းသိမ္းျခင္းႏွင့္ ႀကံဳခဲ့ရၿပီး လက္ရွိ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း၌ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မ်ားတြင္ ပါဝင္လ်က္ရွိသူမ်ားျဖစ္သည့္ ေဒါက္တာေဇာ္ျမင့္ေမာင္၊ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္း၊ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္ေထြး (ခ) ကိုမာကီးတို႔အား ၁၉၅ဝ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚ စီမံမႈအက္ဥပေဒ၊ ပုဒ္မ ၅ (ည)၊ ၁ဝ (ခ) တို႔ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းသည္ကိုလည္း ကိုယ္ေတြ႔ႀကံဳခဲ့ရသည္။ ႏိုင္ငံေက်ာ္လူရႊင္ေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ ဦးပါပါေလး၊ ဦးလူေမာ္၊ ဦးသာဓု၊ ဦးဆန္နီတို႔ကို ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ဝ၅ (ခ) ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္ေကာင္စီအစိုးရလက္ထက္ ကယားျပည္နယ္ဥကၠ႒အျဖစ္ ေဆာက္ရြက္ခဲ့သည့္ ဦးစပ္ေငြေသာင္းကို ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒအရ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္ကိုလည္း ကိုယ္တိုင္ႀကံဳခဲ့ရဖူးသည္။ အလားတူပင္ မဆလေခတ္ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈအဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္ အက်ံဳးဝင္ေသာ အျခားျပစ္မႈမ်ားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားစြာကို လက္ခံထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရသည္။
ဆိုခဲ့ပါ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားအရ မဆလေခတ္တြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမရွိဟု ျငင္းဆန္ခဲ့ေစကာမူ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ရာတြင္ကား ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔ခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေရးအရ လက္ေတြ႔ ပါဝင္ဆက္ႏြယ္မႈကို အေျခခံေသာ စဥ္းစားပံုျဖင့္ အေရးယူခဲ့သည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
ဝန္ႀကီးဦးေက်ာ္တင့္ေဆြ၏ အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ခ်က္သည္ မ်က္ေမွာက္ကာလ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈသက္သက္ကို အေျခခံေသာ အနာဂတ္ေမွ်ာ္ စဥ္းစားပံုျဖစ္သည္။ သို႔ရာတြင္ ႏိုင္ငံေရးယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ လြတ္လပ္စြာဆႏၵထုတ္ေဖာ္မႈ အေပၚ အေရးယူခံရမႈသည္ မ်ားျပားက်ယ္ျပန္႔လွသည့္ ႏိုင္ငံေရးအသြင္ေဆာင္ျပစ္မႈေပါင္းမ်ားစြာ၌ အက်ဳံးဝင္ႏိုင္ေသာ ျပစ္မႈအမ်ိဳးအစား တစ္ခုသာလွ်င္ ျဖစ္သည္ကို သတိခ်ပ္သင့္သည္။
သစ္ေတာတစ္ခုကို သစ္ပင္တစ္ပင္သာၾကည့္ၿပီး အမည္တပ္လွ်င္ ပကတိအရွိတရားမွ အဟပ္ကြာသြားႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာ့လြတ္လပ္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈႏွင့္ ဒီမိုကေရစီအေရးေတာ္ပံုမ်ား၌ က႑အသီးသီးတြင္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့၊ ေဆာင္ရြက္ဆဲ ႏိုင္ငံျပဳပုဂၢိဳလ္မ်ားအားလံုးကိုလည္း လစ္လ်ဴ႐ႈပစ္ပယ္ရာ ေရာက္ႏိုင္သည္ကိုလည္း ဂ႐ုျပဳအပ္သည္။ ထို႔ျပင္ ၂ဝ၁၄ ဩဂုတ္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဓမၼပီယေက်ာင္းတိုက္၌ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ား၊ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းသားမ်ား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္(SNLD)၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္(ၿငိမ္း/ပြင့္)အဖြဲ႕၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း (AAPP)၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းမ်ားအဖြဲ႕(FPPS)၊ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားက ႏွစ္ရက္ၾကာ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲ ျပဳလုပ္၍ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို သတ္မွတ္ထုတ္ျပန္ေၾကညာၾကသည္။
ယင္းဖြင့္ဆိုခ်က္တြင္ ''မည္သူမဆို၊ မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္ျဖစ္ေစ၊ လြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တမႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈ၊ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ တိုင္းရင္းသားအားလံုး ပါဝင္သည့္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးတို႔အတြက္ တိုက္႐ိုက္ျဖစ္ေစ၊ သြယ္ဝိုက္၍ျဖစ္ေစ၊ လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ အားေပးကူညီျခင္း၊ ပူးေပါင္းႀကံစည္ျခင္း၊ ဆက္စပ္ ပတ္သက္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပစ္မႈေၾကာင္းအရျဖစ္ေစ၊ တရားမေၾကာင္းအရ ျဖစ္ေစ၊ ဖမ္းဆီး၊ ထိန္းသိမ္း၊ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းခံရသူမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ သတ္မွတ္သည္'' ဟု ေဖာ္ျပထားသည္။
အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲရလဒ္အရ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ ထိုဖြင့္ဆိုခ်က္သည္ အႏွစ္သာရအားျဖင့္ လက္ခံသင့္သည္ မွန္ေသာ္လည္း ဥပေဒအဂၤါရပ္ျဖစ္သည့္ တိက်မႈ (Accuracy) မရွိဘဲ က်ယ္ျပန္႔ေဖာင္းပြလြန္းသည္ဟု လက္ေတြ႔ တရားစီရင္မႈနယ္ပယ္က မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။ မည္သို႔ပင္ျဖစ္ေစ၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္က တိတိက်က် သတ္မွတ္ျပ႒ာန္းေပးရန္ အေရး တႀကီး လိုအပ္ေနရျခင္း၏ ပဓာန အေၾကာင္းတရားမွာ ႏိုင္ငံေရးအေျခခံ၊ ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ႏိုင္ငံေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအား ရာဇဝတ္ဥပေဒမ်ား (Criminal Laws)ျဖင့္ အေရးယူ ဖိႏွိပ္ခံရျခင္းမွ အကာအကြယ္ေပးရန္ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ၏ အမ်ိဳးသားရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရး တည္ေဆာက္မႈ၊ စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရး စေသာ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးမ်ား ေအာင္ျမင္ႏိုင္ရန္မွာ အစိုးရႏွင့္ ျပည္တြင္းႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕မ်ားအၾကား အျပန္အလွန္ ယံုၾကည္မႈတည္ေဆာက္ႏိုင္ေရးမွာ အဓိကေသာ့ခ်က္ျဖစ္ေပရာ 'ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ'ႏွင့္ 'ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား' အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ကို အားလံုး တစ္ေျပးညီ သေဘာတူ လက္ခံႏိုင္ေရးမွာ အေရးႀကီးလွသည္။
ျမန္မာ့အက်ဥ္းေထာင္သမိုင္းတြင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားကို 'ကာကြယ္ေရးအက်ဥ္းသား' ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ တရားဝင္ သတ္မွတ္သံုး စြဲခဲ့သည္မွာ ၁၉၃၇ တြင္ ျဖစ္သည္။ (၉-၉-၁၉၃၇)ရက္ေန႔တြင္ ဗမာျပည္ဘုရင္ခံ၏ တစ္ခ်က္လႊတ္အာဏာျဖင့္ အတည္ျပဳျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ 'ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အေရးတႀကီးလံုၿခံဳေရးအက္ဥပေဒ' အရ ဖမ္းဆီးျခင္းခံရသူတို႔ကုိ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္၍ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အခြင့္အေရးမ်ား ခံစားခြင့္ျပဳခဲ့သည္။ သခင္ကိုကိုေလး၊ သခင္စံထြန္းလွ၊ သခင္ဧၾကည္၊ သခင္သန္းထြန္း၊ သခင္သင္း၊ သခင္မ်ိဳးၫႊန္႔၊ သခင္လွေမာင္တို႔သည္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအျဖစ္ ပထမဆံုး သတ္မွတ္ခံရသည့္ ေက်ာင္းသားသပိတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္သည္။
၁၉၅ဝ တြင္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဦးေက်ာ္ၿငိမ္းေရးဆြဲခဲ့သည့္ 'အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒ'ကို ပါလီမန္က ျပ႒ာန္းေပးခဲ့ၿပီး 'နာမည္ေက်ာ္ (ပုဒ္မ ၅) ျဖင့္ ထိုေခတ္ အတိုက္အခံ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကို ပိုက္စိပ္တိုက္ႏွိမ္နင္း ႏွိပ္ကြပ္ရာတြင္ 'ထိန္းသိမ္းအက်ဥ္းသား' ဟူေသာ အသံုးအႏႈန္းအသစ္ကုိ သံုးစြဲခဲ့သည္။
ကိုကိုးကြ်န္းသို႔ တစ္ကြ်န္းပို႔ေထာင္ဒဏ္((Transpotation for Life Sentence) ျဖင့္ ပို႔လႊတ္ ထိန္းသိမ္းခံရသူ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားကိုလည္း 'ထိန္းသိမ္းအက်ဥ္းသား' ဟု သတ္မွတ္ ေခၚေဝၚခဲ့သည္။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ႏွင့္ ၁၉၈၈ ခု ႏွစ္လြန္ ကာလမ်ားမွသည္ ယေန႔အခ်ိန္အထိတိုင္ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈတစ္ရပ္ရပ္အရ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထိန္းသိမ္းျခင္းခံရသူမ်ားကို သီးသန္႔အက်ဥ္းသား (Special Prisoner) အျဖစ္ သံုးႏႈန္း သတ္မွတ္ဆဲျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားအား အေခၚအေဝၚအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအျဖစ္ မွတ္ယူခဲ့ေၾကာင္း ထင္ရွားလွသည္။
ႏိုင္ငံေရးရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ရပ္ရပ္အရ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို ရာဇဝတ္ျပစ္မႈဟု သတ္မွတ္ အေရးယူ အျပစ္ေပးသည့္တရားစီရင္ေရး ယႏၱရားအား တည့္မတ္ႏိုင္ျခင္းမရွိပါက ထိုအေျခအေနသည္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေရြ႕အတြက္ အဟန္႔အတားႀကီး ျဖစ္ေနေပမည္။
(၉-၉-၃၇)မွ (၁၅-၁-၆၄)အထိကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားအား ၁၈၉၄ ခုႏွစ္ အက်ဥ္းေထာင္ လက္စြဲဥပေဒအရ 'ေအ အတန္းအစား'၊ 'ဘီအတန္းအစား' အျဖစ္ ခြဲျခားသတ္မွတ္ခဲ့ၿပီး ရာဇဝတ္ အက်ဥ္းသားတို႔ထက္ ပိုမို သာလြန္သည့္ အခြင့္အေရး ခံစားခြင့္ျပဳခဲ့ေၾကာင္း အက်ဥ္းေထာင္ မွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရသည္။ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ၊ ႏိုင္ငံေရးအရ ဩဇာတိကၠမႀကီးသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ားကိုလည္း 'ႏိုင္ငံေတာ္အက်ဥ္းသား' (State Prisoner) အျဖစ္ သတ္မွတ္ ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။ ယင္းႏိုင္ငံေတာ္အက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အေသးစိတ္ ျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း ေတြ႔ရသည္။
ဆိုခဲ့ပါ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားႏွင့္ သက္ဆိုင္သည့္ ေအ-ႏွင့္ ဘီ- အတန္းအစား သတ္မွတ္ျခင္း၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားအခြင့္ အေရးခံစားခြင့္ျပဳျခင္းကို ေတာ္လွန္းေရးေကာင္စီအစိုးရက ၁၉၆၄၊ ဇန္နဝါရီ ၁၅ ရက္စြဲျဖင့္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္(၂) အရ ပယ္ဖ်က္ခဲ့ၿပီး၊ ယခုအစိုးရသစ္လက္ထက္တြင္လည္း ယင္းအမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းျခင္း မျပဳေသးေပ၊ ဥပေဒကဲ့သို႔ အာဏာတည္ေသာ အမိန္႔တစ္ရပ္အျဖစ္ စည္းေႏွာင္ထားဆဲျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားသည္ အခ်ဳပ္ခန္း၊ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား၌ ရာဇဝတ္သားမ်ားနည္းတူ ဆက္ဆံခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ ဥပေဒအရ ခံစားပိုင္ခြင့္ရွိသည့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအခြင့္အေရးမ်ားကိုလည္း မရရွိဘဲ ျငင္းပယ္ခံေနရဆဲျဖစ္သည္။ သီးသန္႔အိပ္ေဆာင္မ်ား၊ သီးသန္႔တိုက္ခန္းမ်ားတြင္ က်ဥ္းက်ပ္စြာ ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထိန္းေနဆဲျဖစ္ရာ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈျဖင့္ ထိန္းသိမ္းျခင္းခံရသူမ်ားသည္ ရာဇဝတ္အက်ဥ္းသားမ်ားထက္ပင္ ပို၍ခြဲျခားဆက္ဆံျခင္း၊ ဖိႏွိပ္ျခင္းခံေနရသည့္သေဘာပင္ျဖစ္သည္။
ထို႔အျပင္ ဥပေဒစကားရပ္မ်ား၏ အနက္အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆိုေရးတာဝန္ကို မည္သည့္မ႑ိဳင္၊ မည္သည့္ အဖြဲ႔အစည္းက ယူမည္နည္းဟူေသာ ဥပေဒအရတာဝန္ရွိမႈကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိရန္၊ တိတိက်က် ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္လည္း လိုအပ္သည္ဟု ဥပေဒအသိုက္အဝန္းက ေထာက္ျပၾကသည္။
မၾကာမီက်င္းပေတာ့မည့္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံတြင္ ပါဝင္သင့္၊ ပါဝင္ထိုက္သူအားလံုး ပါဝင္လာႏိုင္ေရးမွာ အစိုးရသစ္၊ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအၾကား ႏိုင္ငံေရးအျမင္ ၾကည္လင္မႈႏွင့္ သဟဇာတျဖစ္မႈသည္ အခရာက်ေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ေရးသည္ ဆိုခဲ့ပါအေျခခံအေၾကာင္းႏွစ္ရပ္၏ ပကတိအႏွစ္အသားျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးအရလြတ္လပ္ပြင့္လင္း၍ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားကို အျပည့္အဝ အာမခံခ်က္မေပးႏိုင္သမွ် စစ္မွန္ေသာ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုစနစ္ဆီသို႔ ေကာင္းတူဆိုးဖက္ စိတ္ဝမ္းညီၫြတ္စြာ ႏိုင္ငံေရးအေရြ႕သစ္မ်ားကို ပူးေပါင္းလက္တြဲ ဖန္တီးႏိုင္ၾကမည္ မဟုတ္သည္မွာ ေသခ်ာလွသည္။ ႏိုင္ငံေရးျပစ္မႈဆိုသည္မွာ ဘာလဲ၊ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ဆိုသည္မွာ ဘာလဲ၊ ဤစကားရပ္မ်ား၏အနက္အဓိပၸာယ္ကို တိက်စြာ ဖြင့္ဆိုသတ္မွတ္ျပ႒ာန္းေပးရန္ မည္သည့္မ႑ိဳင္၊ မည္သည့္အဖြဲ႕အစည္းတြင္ တာဝန္ရွိသလဲ၊ မည္သို႔ေဆာင္ရြက္ၾကမည္လဲ၊ အလ်င္အျမန္ အေျဖရွာရန္ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနသည္ကိုလည္း မည္သူမွ်ျငင္း၍ မရေပ။ ။
(ေဆာင္းပါးရွင္သည္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာနတြင္ ေထာင္မွဴးႀကီးအဆင့္အထိ တာဝန္ယူခဲ့ဖူးေသာ ဦးခင္ေမာင္ျမင့္ ျဖစ္သည္)