၈၈ အႏွစ္ ၂၀ (အခန္းဆက္မ်ား)
၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ … တခုေသာ အာဇာနည္ေန႔…
(မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက)
ေမာင္ရစ္ ။ ဇူလိုင္ ၁၆၊ ၂၀၀၈ (မိုးမချပန္လည္ဆန္းသစ္ျခင္း)
(1988 Burma Democracy Uprising - File Photo, Internet)
ပါတီေတြရဲ႔ အစ
၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၁၈ မွာ စစ္တပ္က အၾကမ္းဖက္ျပီး တိုင္းျပည္အာဏာကို သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းကေန ၁၉၈၉ ဇူလိုင္လအထိကို ျပန္ၾကည့္ရင္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြရဲ႔ တပ္ဦး၊ သမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ အျပိဳင္းအရိုင္းနဲ႔ အင္အားေတြ စုစုစည္းစည္း ရွိေနတဲ့အခ်ိန္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၈၈ စက္တင္ဘာ ၂၇ မွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (အင္န္အယ္ဒီ)ကို စစ္တပ္ဆီမွာ မွတ္ပုံတင္ျပီး ႏိုင္ငံေရးပါတီ ဖြဲ႔လိုက္ပါတယ္။ အျခား လူၾကီး လူငယ္ပါတီေတြလည္း ဖြဲ႔ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီတုန္းက ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ျပိဳင္ၾကဖို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ တပါတီအာဏာရွင္ကေန စစ္အာဏာရွင္အျဖစ္ အေရခြံလဲလိုက္တဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ အေပါင္းအပါေတြကို နည္းမ်ဳိးစုံ ေနရာမ်ဳိးစုံကေန ဆက္တိုက္ပြဲ၀င္ဖို႔ ေနရာယူၾကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တရား၀င္ ရပ္တည္ခြင့္မရတဲ့ လူငယ္တပ္ဦးေတြ၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢေတြက အင္အားေတြဟာ တရား၀င္ ရပ္တည္လိုက္ၾကတဲ့ ပါတီေပါင္းစုံရဲ႔ ဌာနခ်ဳပ္ေတြ၊ ရုံးခန္းေတြမွာ စုေ၀းညီညြတ္ခြင့္ ရၾကပါတယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကာလမတိုင္ခင္မွာ ၾကားျဖတ္အစိုးရ တရပ္ျဖစ္ေစ၊ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ တရပ္ျဖစ္ေစ တခုခုတည္ေဆာက္ထူေထာင္ၾကဖို႔နဲ႔ စစ္အစုိးရရဲ႔ တရား၀င္ရပ္တည္ခြင့္ကို ျပည္တြင္းမွာေကာ၊ ျပည္ပမွာပါ စိန္ေခၚခြင့္ရႏိုင္ၾကဖို႔ဆိုတာ လက္တကမ္းမွာဆိုတဲ့ ျပင္းထန္တဲ့ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ ယုံၾကည္ခ်က္ တေသြးတေမြးေတြနဲ႔လို႔ ဆိုရမယ္ ထင္ပါတယ္။
1986 July 19th - Martyrs Day Event in Rangoon, Daw Khin Kyi, Aung San Suu Kyi with her son
မာရွယ္ေလာေအာက္က ပထမဦးဆုံးလူထုစုေ၀းခ်ီတက္မႈၾကီး
၁၉၈၈ ဒီဇင္ဘာလ ၂၇ မွာ နာမက်န္းျဖစ္ေနတဲ့ ေဒၚခင္ၾကည္ (ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မိခင္) ကြယ္လြန္ပါတယ္။ စစ္တပ္ဖိႏွိပ္ထားတဲ့ အေစာပိုင္းကာလမွာ ပထမဦးဆုံး အတိုက္အခံ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုၾကီး ျပန္လည္စုစည္းၾကျပီး လမ္းမမ်ားေပၚမွာ အင္အားျပခ်ီတက္ၾကတဲ့ အၾကီးက်ယ္ဆုံးေသာ စ်ာပနအခမ္းအနား ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ပထမဦးဆုံးအၾကိမ္ စစ္တပ္နဲ႔ အတိုက္အခံတို႔ အင္အားစမ္းၾကတဲ့ ပြဲလို႔ ဆိုႏိုင္ပါမယ္။
အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေသနတ္ေမာင္းတံေပၚမွာ စစ္သားေတြရဲ႔ ေသြးဆာေနတဲ့ လက္ေတြ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနခ်ိန္မွာ လူထုၾကီးဟာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြနဲ႔အတူ စုေ၀းခ်ီတက္လို႔ ၈၈ ရဲ႔ ေတာ္လွန္ေရးသီခ်င္း၊ ဥဒါန္းသီခ်င္းျဖစ္တဲ့ ကမာၻမေၾကဘူး ကို လမ္းေပၚမွာ သိမ့္သိမ့္တုန္ေအာင္ ဟစ္ေၾကြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီ စ်ာပနမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ႔မိခင္ကို တိုင္တည္ျပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ၾကီးနဲ႔ ျမန္မာျပည္သားမ်ားအားလုံးအတြက္ ဒီမိုကေရစီေရးကို သူ ျမဳပ္ႏွံေဆာင္ရြက္မယ္လို႔ ကတိသစၥာဆိုခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
1988 August 28th, Rangoon University Campus, Min Ko Naing at the Student Union Conference
ျမန္မာျပည္လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ အျဖစ္သတ္မွတ္တဲ့ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ လူထုလႈပ္ရွားမႈ
၁၉၈၉ မတ္လ ၁၃ မွာေတာ့ ရန္ကုန္ပင္မတကၠသိုလ္နဲ႔ စက္မႈတကၠသိုလ္၀င္းထဲမွာ ဖုန္းေမာ္က်ဆုံးျခင္း ပထမႏွစ္လည္ လူထုစည္းေ၀းပြဲ အခမ္းအနားနဲ႔ ျမန္မာျပည္ လူ႔အခြင့္အေရးေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္ျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီကစျပီးေတာ့ စစ္တပ္ရဲ႔ ေသြးခြဲ ဖမ္းဆီးႏွိမ္ႏွင္းမႈေတြကို စတင္ရင္ဆိုင္ၾကရေတ့ာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗကသ ေခါင္းေဆာင္ တဦးျဖစ္တဲ့ ကိုမင္းကိုႏိုင္ကို မတ္လကုန္ပိုင္းမွာ ဖမ္းလိုက္ပါတယ္။ သုိ႔ေပမယ့္ စစ္တပ္ကို ဘက္ေပါင္းစုံက၊ နည္းေပါင္းစုံကေန ၀ိုင္း၀န္းျပီး တိုက္ခိုက္ၾကဖို႔၊ ရင္ဆိုင္ၾကဖို႔ စိတ္ေရာ ကိုယ္ေရာ အင္အားျပည့္ လတ္ဆတ္ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီေရး အတိုက္အခံ အင္အားစုၾကီးကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ခြပ္ေဒါင္းအလံေတြ အျမင့္ဆုံး လႊင့္ထူေနၾကတာပါပဲ။
အာဏာဖီဆန္ျခင္းအစ - အင္န္အယ္ဒီသၾကၤန္ပြဲနဲ႔ တတိယအၾကိမ္ လူထုစုေ၀းမႈၾကီး
၁၉၈၉ ဧျပီမွာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရုံးစိုက္ရာ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္း ေဒၚစုအိမ္ေရွ႔လမ္းမေပၚမွာ စင္ထုိးျပီး ဒီမုိကေရစီသၾကၤန္နဲ႔ သံခ်ပ္္ျပိဳင္ပြဲ ျပဳလုပ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား၊ လူငယ္၊ ပါတီ၊ တပ္ဦးေပါင္းစုံအျပင္ ျပည္သူလူထုၾကီးတရပ္လုံးက ခ်ိန္႔ခ်ိန္႔သဲ အားေပးခဲ့ၾကပါတယ္။
ပြဲေတာ္မ်ား၊ အခမ္းအနားမ်ားရဲ႔ ထုံးစံအတိုင္း ပြဲျပီးတိုင္း ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အင္အားစုမ်ားကို စစ္အစိုးရက လိုက္လံဖမ္းဆီးတာေတြ၊ ထိမ္းသိမ္းအက်ဥ္းခ်တာေတြကို ျပဳလုပ္လာေပမယ့္ အဲဒီအခ်ိန္က အတိုက္အခံေတြက ခ်ိနဲ႔တြန္႔ဆုတ္သြားတယ္ရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။
အင္န္အယ္ဒီသံခ်ပ္ျပိဳင္ပြဲမွာ နံမည္ရခဲ့တဲ့ သံလ်င္အဖြဲ႔ကို စစ္ေထာက္လွမ္းေရးက အျပန္လမ္းမွာ ဖမ္းဆီးခဲ့ပါတယ္။ အဲန္အယ္ဒီ လူငယ္အဖြဲ႔ရဲ႔ အစဦးအင္အားတခုျဖစ္တဲ့ သုံးေရာင္ျခယ္ ေက်ာင္းသားအဖြဲ႔က လူငယ္ေတြကိုလည္း ဖမ္းဆီးျခင္း ခံရပါတယ္။ ေက်ာင္းသားသမဂၢ၊ လူငယ္တပ္ဦးနဲ႔ ပါတီ၀င္လူငယ္ေတြ (လူငယ္ပါတီမ်ား၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ပါတီ၊ အင္အယ္ဒီလူငယ္) ကို စစ္ခုံရုံးတင္ျပီး ၃ ႏွစ္၊ ၅ ႏွစ္ ေထာင္ခ်ေနျပီဆိုတာကို အတုိက္အခံအင္အားစုအားလုံးက ရင္ေကာ့ျပီး ရင္ဆိုင္ၾကတဲ့ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။ ၅ (ည) တို႔၊ ၁၀ (က) တို႔ ပုဒ္မေတြရဲ႔ အစပိုင္း ကာလမ်ား …
Early Days in 1989, U Win Tin, Daw Aung San Suu Kyi and U Moe Thu at one NLD meeting
စစ္တပ္၏ ႏွိပ္ကြပ္မႈမ်ားနဲ႔ အာဏာဖီဆန္ေရး တိုက္ပြဲမ်ားအစ
အဲဒီအခ်ိန္ေတြကစျပီး အာဏာသိမ္း စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ျပီး တိုင္းျပည္သို႔ ထုတ္လႊင့္တဲ့ မိန္႔ခြန္းရွည္မ်ား၊ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမ်ားနဲ႔ သတင္းစာ ကာတြန္း ေဆာင္းပါး မ်ားကတဆင့္ စြပ္စြဲပုတ္ခတ္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ျမွင့္တင္လာတဲ့ ကာလေတြလို႔ ေျပာရပါမယ္။
၁၉၈၉ ေမလ ေနာက္ပိုင္းက စျပီးေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ မဟာမိတ္ပါတီမ်ား တင္လာတာကေတာ့ အာဏာဖီဆန္ေရးပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။
ရန္လုိလာတဲ့ အာဏာရွင္ေတြ၊ တဖက္သတ္ အၾကမ္းဖက္လာတဲ့ စစ္တပ္၊ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးကို အစြမ္းကုန္အသံုးခ်ျပီး အတိုက္အခံအင္အားစုေတြကို စတင္ျဖဳိခြဲလာေနတဲ့အခ်ိန္၊ ေရွ႔ေရးအလားအလာ မေသခ်ာတဲ့ ပါတီစံု ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာေတြေၾကာင့္ - " မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာ ဟူသမွ် တာ၀န္အရ ဖီဆန္ၾက " ဆုိတဲ့ ေၾကြးေၾကာ္သံကို ဒီမုိကေရစီအင္အားစုက တျပိဳင္နက္တည္း ေထာက္ခံလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။
အာဏာဖီဆန္ေရး တိုက္ပြဲလမ္းေၾကာင္းဟာ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ နဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္လာေနပါတယ္။
စစ္အစုိးရဟာ အဲဒီအခ်ိန္တုံးက ကြန္ျမဴနစ္ေတြ လက္၀ဲအုပ္စုေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကုိ ၀ိုင္းယံျပီး ၾကိဴးဆြဲေနေၾကာင္း တြင္တြင္ၾကီး စြပ္စြဲပါတယ္။ ၁၉၈၈ ဒီဇင္ဘာ ၃ ကတည္းက အထက္ပါ စြပ္စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ပါတီက ႏႈတ္ထြက္ခဲ့သူ ေအာင္ၾကီးကိုလည္း ကိုးကားလို႔ ေကာင္းေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အာဏာဖီဆန္ေရး လမ္းေၾကာင္းကို ေခ်မႈန္းဖို႔အတြက္ ဦး၀င္းတင္က အစျပဳလုိ႔ အဲန္အယ္ဒီရဲ႔ အင္အားစုတခုျဖစ္တဲ့ တတ္သိပညာရွင္ေတြကို အမႈအမ်ဳိးမ်ဳိးဆင္ျပီး ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာေတြ က်ဳးလြန္ခဲ့ပါတယ္။
File Photo
၁၉၈၉ အာဇာနည္ေန႔ အခမ္းအနားျဖင့္ လူထု ခ်ီတက္ပြဲဆီသို႔
ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြကေတာ့ ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ကို ပစ္မွတ္ထားျပီး အာဏာဖီဆန္ေရးတိုက္ပြဲကို စစ္တပ္နဲ႔ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ျပီး ဆင္ႏြဲမယ္လို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားတဲ့အတုိင္း ျပင္ဆင္ေနၾကေတာ့တာပါပဲ။ ဗကသ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ကိုကိုၾကီးတို႔ ဦးေဆာင္တဲ့ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြက ျမိဳ႔ုျပင္ လမ္းေၾကာင္းတခု။ ဂၽြဳိင့္အက္ရွင္ေကာ္မီတီ - ေဂ်ေအစီ လို႔ေခၚတဲ့ သီးျခားသမဂၢေတြ၊ လူငယ္တပ္ေပါင္းစုေတြပါတဲ့ အစုအဖြဲ႔တခုက ျမိဳ႔ထဲက လမ္းေၾကာင္းတခုနဲ႔ အာဇာနည္ကုန္းကို ခ်ီတက္ၾကမယ္လို႔ ျပင္ဆင္ေနၾကပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အင္အယ္ဒီပါတီကေတာ့ ေရႊဂုံတိုင္ကေန ပါတီရုံးခ်ဳပ္ရွိရာ တကၠသိုလ္ရိပ္သာလမ္းကေန ခ်ီတက္လာမယ္လို႔ စဥ္းစားခဲ့ၾကပုံ ရပါတယ္။
စစ္တပ္က အမိန္႔ထုတ္ျပန္ထားတဲ့အတိုင္း ၅ ေယာက္ထက္ ပိုျပီး လူ မစုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူေတြကို ၃ ေယာက္၊ ၄ ေယာက္ တတန္း တန္းစီျပီး အင္အားကို ရာ ေထာင္ခ်ီတဲ့အထိ ခ်ီတက္ၾကမွာပါ။ ခ်ီတက္သူမ်ားက လမ္းခရီးမွာ ေၾကြးေၾကာ္သံေတြ ေအာ္ဟစ္တာ၊ ဆိုင္းဘုတ္ေတြ ကိုင္ေဆာင္တာ မလုပ္ပါဘူး။ အသံတိတ္ စုေ၀းခ်ီတက္ပြဲ တခု ဆင္ႏြဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက တားဆီးလာတဲ့ လုံျခဳံေရးေတြ စစ္သားေတြကို တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ ရင္ဆိုင္ျပီး ေျဖရွင္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မဆူ မပူဘဲ အာဇာနည္ေခါင္းေဆာင္ၾကီးမ်ားကို အေလးျပဳဖို႔ လာတဲ့ ေက်ာင္းသား လူငယ္ေတြကို ဘာအမႈနဲ႔ ဖမ္းမွာတဲ့လဲ။
ဖမ္းရင္လည္း အဖမ္းခံၾကဖို႔ ျပင္ဆင္ထားျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ တေယာက္ဖမ္းရင္ သူနဲ႔အတူ လိုက္အဖမ္းခံၾကဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္တပ္က အဲဒီတုန္းက လူစုလူေ၀းေတြကို ျဖိဳခြဲဖို႔အတြက္ စစ္ကားေပၚက ခုန္ဆင္း၊ ညာသံေပးျပီး တုတ္ေတြနဲ႔ လိုက္ရိုက္၊ အလဲလဲ အျပိဳျပိဳနဲ႔ ျပည္သူေတြကို စစ္ကားေတြအေပၚ တိရစၦာန္ေတြလို ပစ္တင္ျပီး အၾကမ္းဖက္တဲ့ လုပ္ရပ္ကို ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္ဖို႔အတြက္ "အားလုံး မေျပးဘူး၊ အရိုက္ခံမယ္။ ငါတို႔ေတြရဲ႔ သတၱိကို အေသခံျပီး ျပၾကမယ္" လို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
စတုတၳအၾကိမ္နဲ႕ ေနာက္ဆုံးအၾကိမ္ အာဏာဖီဆန္တဲ့ လူထုစုေ၀းခ်ီတက္ပြဲ
အၾကမ္းမဖက္၊ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့၊ ညီညြတ္စုစည္းတဲ့၊ အာဏာဖီဆန္မႈ၊ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈနဲ႔ စစ္အစုိးရကို စိန္ေခၚၾကမယ္လို႔ ျပင္ဆင္ထားသမွ်ဟာ ဇူလိုင္ ၁၈ မွာ ပ်က္စီးမတတ္ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ စစ္တပ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ ဦးတင္ဦးနဲ႔ အဲင္န္အယ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အဖြဲ႔၀င္မ်ားကို ၀င္ေရာက္ဖမ္းဆီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္လိုက္ျခင္းနဲ႔ စစ္တပ္က တုန္႔ျပန္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက သမဂၢေတြ လူငယ္တပ္ဦးေတြက ၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ကို သူတို႔ခ်ည္းနဲ႔ ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းဖို႔ ဆုံးျဖတ္ခဲ့ၾကတယ္။ အားလုံးနဲ႔ တိုင္ပင္ထားတဲ့အတိုင္း ဆင္ေျခဖုံးဖက္က စစ္ေၾကာင္းတခု၊ ျမိဳ႔ထဲက စစ္ေၾကာင္းတခုနဲ႔ ခ်ီတက္ဖုိ႔ စုေ၀းၾကခဲ့ၾကတယ္။
အဲဒီတုံးက အာဇာနည္ေန႔ တေန႔ဟာျဖင့္ အဲဒီတုန္းက ပါ၀င္ဆင္ႏြဲခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားအားလုံးအတြက္ ၁၉၉၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္အတြင္း ေနာက္ဆုံးအၾကိမ္ အင္အားကုန္ထုတ္သုံးျပီး ဆင္ႏႊဲခဲ့တဲ့ အာဏာဖီဆန္တဲ့ ဆႏၵျပပြဲၾကီးတခုအျဖစ္ က်န္ရစ္ခဲ့ပါတယ္။
ျမိဳ႔ထဲက ခ်ီတက္လာတဲ့ ေဂ်ေအစီ အစုအဖြဲ႔က မနက္ကတည္းက ေလဟာျပင္ေစ်းနားက စုေ၀းျပီး မင္းမႏိုင္အရပ္ ဦး၀ိစာရလမ္းအတိုင္း အာဇာနည္ကုန္းကို ၂ ေယာက္တတန္း ျငိမ္သက္စြာ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ လူတန္းၾကီးက ေထာင္ခ်ီမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကျပီး သူတို႔ေတြ အသံတစက္မွ မထြက္ခဲ့ၾကပါဘူး။ အခ်င္းခ်င္း လက္တို႔ျပီး သတိေပးေနတာက စည္းကမ္းရွိဖုိ႔၊ မေျပးဖို႔၊ အဖမ္းခံဖို႔၊ အရိုက္ခံဖို႔နဲ႔ တစုတစည္းတည္း ရင္ဆိုင္ၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တာ၀န္ခံတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြက အဆင့္ဆင့္ သတင္းပို႔ျပီး တားဆီးလာတဲ့ စစ္တပ္က အရာရွိေတြကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ရင္ဆိုင္ေဆြးေႏြးဖို႔ကိုျပင္ဆင္ထားပါတယ္။
သြားဖက္ဆိုင္ရာ ေဆးတကၠသိုလ္ေရွ႔မွာ တၾကိမ္ အတားခံရေပမယ့္ အဲဒီက စစ္ဗိုလ္က မဆူတဲ့ လူတန္းၾကီးကို သြားခြင့္ျပဳလိုက္ပါတယ္။ သို႔ေပမယ့္ တပ္မေတာ္ ခမ္းမေရွ႔နားမွာေတာ့ ထိုစဥ္က ရန္ကုန္တိုင္း တိုင္းမွဴး မ်ဳိးညြန္႔ကိုယ္တိုင္ စီးနင္းလာတဲ့ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား၊ စစ္ကားမ်ားက ပိတ္ဆို႔ျပီး လူစုခြဲတာကို သူတို႔ ၾကဳံခဲ့ၾကပါတယ္။
စစ္သားေတြက ညာသံေပးျပီး တုတ္ေတြ ေ၀ွ႔ရမ္းကာ လူအုပ္ထဲကို ေျပး၀င္လာခဲ့ၾကေပမယ့္ သူတို႔ေတြက တပ္ဦးမပ်က္ခဲ့ၾကဘူး။ ေရာက္ေနတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔ရပ္ျပီးေတာ့ ရင္ဆိုင္ပါတယ္။ ေရွ႔ဆက္သြားလို႔မရတဲ့အခါ စည္းကမ္းတက်ပဲ ေနာက္လွည့္ျပီး ျပန္ခ်ီတက္ၾကပါတယ္။ စစ္သားေတြက အတင္းတိုး၀င္လာၾကလို႔ စစ္သားေတြက ခ်ီတက္သူေတြ ၾကားထဲ ျပန္႔၀င္ျပီး ကၽြံကုန္ၾကလို႔ ကစဥ့္ကလ်ားျဖစ္မယ့္ ဆႏၵျပသူေတြကို ရိုက္ႏွက္ဖမ္းဆီးမယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေန မရလို႔ စစ္သားေတြ အံ့အားသင့္က်န္ရစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒီ ေန႔ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျပသလိုက္ႏိုင္တဲ့ သက္ေသ (အျမတ္) ကေတာ့ အာဏာဖီဆန္တဲ့ ထိပ္တိုင္ရင္ဆိုင္တဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ တည္တည္ျငိမ္ျငိမ္ တစုတစည္းထဲ လႈပ္ရွားမႈဆိုတာ လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့ အာဏာရွင္ေတြကို ျခိန္းေျခာက္ႏိုင္တယ္။ ေျခာက္ျခားေအာင္ လုပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ရလိုက္တဲ့ သင္ခန္းစာကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ ဦးေဆာင္မႈ ဆုံးျဖတ္မႈ လုပ္ငန္းစဥ္ ဆက္လက္ခ်မွတ္ေပးႏိုင္မယ့္ ဦးေဆာင္သူမ်ားနဲ႔ အဆက္ျပတ္ေတာက္ျပီး အားေပ်ာ့သြားခဲ့ၾကရတာပါ။
ညဖက္မွာ စစ္အစိုးရ ရုပ္ျမင္သံၾကားကေန ဆူပူလႈံ႔ေဆာ္သူေတြကို လုံျခဳံေရးတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက ဥပေဒႏွင့္အညီ အေရးယူဖမ္းဆီးျခင္း၊ ျဖိဳခြဲလိုက္ေၾကာင္း ေၾကျငာပါတယ္။ ျမိဳ႔ထဲက ခ်ီတက္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းက ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အစုအဖြဲ႔ေတြကို ခ်က္ျခင္း ဖမ္းဆီးျခင္း မခံခဲ့ရေပမယ့္၊ ျမိဳ႔ျပင္လမ္းေၾကာင္းက ကိုကိုၾကီးနဲ႔ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္အခ်ဳိ႔ကိုေတာ့ စစ္တပ္က ေခတၱဖမ္းဆီးထိမ္းသိမ္းခဲ့ပါတယ္။
In 2007 July 19th Martyrs Day Event, Ko Ko Gyi, Min Ko Naing & Htay Kywe
၁၉၈၉ ဇူလိုင္ ၁၉ ေနာက္ဆက္တြဲ
ျမန္မာျပည္ရဲ႔ အာဇာနည္ေန႔တိုင္းဟာ စစ္အစိုးရကို အာဏာဖီဆန္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ေန႔ အျဖစ္ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီ၀င္ေတြအတြက္ စြဲမွတ္ျပီး က်န္ရစ္တယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။
အဲဒီေန႔ကို ႏွစ္စဥ္ ျဖတ္သန္းၾကတိုင္းမွာ
- စစ္အစုိးရ မတရားသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ ျပည္သူ႔အာဏာ ျပည္သူ႔လက္ထဲ ျပန္ေရာက္ဖို႔၊
- စစ္အစိုးရ ဖ်က္ဆီးေဖ်ာက္ဖ်က္ဖို႔ ၾကိဳးစားေနတဲ့ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔ အမ်ဳိးသားေရးေခါင္းေဆာင္ၾကီးေတြကို ျပည္သူတို႔ ထာ၀ရ သတိရေနေၾကာင္း ျပသဖို႔နဲ႔
- အာဇာနည္ၾကီးေတြရဲ႔ အေမြ တပ္မေတာ္စစ္သည္ေတြကို မတရားသိမ္းပိုက္ထားတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြရဲ႔လက္ထဲကေန ျပည္သူေတြဆီ စည္းရုံးဖို႔အတြက္
ရဲရင့္တဲ့ ျပည္သူလူထုၾကီးက စစ္အစုိးရရဲ႔ မတရားတဲ့ အမိန္႔အာဏာေတြကို ဖီဆန္ျပီး ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးအာဇာနည္ေတြ အင္အားျပၾကတဲ့ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ေန႔တေန႔ပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။