ဂါမဏိ ● အေျခခံမူ ၁၀၄ နဲ႔ ၿငိမ္း ၁၃ ဖဲြ႕

(၂ ၁ ရ ာ စု ပ င္ လုံ စ ာ စ ဥ္ - ၁ ၃ )
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၃၊ ၂၀၁၆

နဝတဟာ အမ်ဳိးသားညီလာခံဆိုတာကို ၁၉၉၃ ခု ဇန္န၀ါရီလမွာ စလုပ္ခဲ့ၿပီး “ဦးတည္ခ်က္ (၆)ရပ္” ေပၚကေန အေျခခံဥပေဒဆဲြဖို႔ အေျခခံမူေတြခ်မယ္လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၆ မတ္လမွာ ဒီမိုကေရစီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းအရလုပ္ဖို႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခ်ဳပ္နဲ႔ အဓိကတိုင္းရင္းသားႏိုင္ငံေရးပါတီေတြ ျပတ္ျပတ္သားသားေတာင္းဆိုလာတဲ့အခါ နဝတရဲ႕အမ်ဳိးသားညီလာခံဆိုတာႀကီးဟာ ႐ုပ္ပ်က္ဆင္း ပ်က္ သြက္ခ်ာပါဒလိုက္ ေလျဖတ္သြားပါေတာ့တယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ဥပေဒမဲ့ဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ရင္း ဒီပဲယင္းမင္းမဲ့ဝါဒအဆင့္ထိေရာက္လာတဲ့ေနာက္ စစ္အုပ္စုဟာ ျပည္ တြင္း ျပည္ပဖိအား ေတြ ေလ်ာ့ပါးေအာင္ အာ႐ံုလဲႊတဲ့အေနနဲ႔လမ္းပ်က္ေျမပံု ၇ ဆင့္ကို ၂၀၀၃ ခု ၾသ ဂုတ္လမွာ ေၾကာ္ျငာထုတ္ၿပီး ၂၀၀၄ ေမလမွာ အမ်ဳိးသားညီလာခံဆိုတာကို ျပန္ဖုတ္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီညီလာခံဟာ နအဖစိတ္တိုင္းက် ဆဲြထားတဲ့အေျခခံမူ (၁၀၄)ခ်က္ကိုပဲ ၾကက္ေမႊးသပ္ ဖံုသုတ္ေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ၂၀၀၄ ဇြန္လမွာေတာ့ နအဖနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးလုပ္ထားတဲ့ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖဲြ႔ (၁၃)ဖဲြ႔ဟာ သမိုင္းတြင္တဲ့ “ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳခ်က္စာတမ္း” ကို ညီလာခံမွာ တင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ ၁၉၄၇ မွာတခါ၊ ၁၉၆၁-၁၉၆၂ မွာတခါ၊ ဗမာျပည္တိုင္းရင္းသားေတြ တန္းတူအခြင့္အေရး ေတာင္းဆို လႈပ္ရွားခဲ့ၾကတဲ့ သမိုင္းမွတ္တိုင္ေတြေနာက္ပိုင္း တတိယေျမာက္မွတ္တိုင္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ (၁၃)ဖဲြ႔ အျပင္ အင္အားအႀကီးဆံုးအပစ္ရပ္အဖဲြ႔ျဖစ္တဲ့ ဝ အဖဲြ႔အပါအဝင္ (၃)ဖဲြ႔ကလည္း (၁၃)ဖဲြ႔နဲ႔ သိပ္မကြာတဲ့ အၾကံျပဳခ်က္စာတမ္းကို အမ်ဳိးသားညီလာခံသို႔ တင္ခဲ့ပါေသးတယ္။

ေျမေအာက္ (သို႔မဟုတ္) ျပည္ပေရာက္အတိုက္အခံေလာကမွာလည္း ၁၉၉၂ ဇူလိုင္လ မာနယ္ပေလာ စာခ်ဳပ္၊ ၁၉၉၇ ဇန္နဝါရီ မယ္သေရာထေၾကညာခ်က္၊ ၁၉၉၈ ဒီဇင္ဘာ သူမဲြကလိုး သေဘာတူညီခ်က္ ဆိုတဲ့ သမိုင္းဝင္သေဘာတူညီခ်က္ေတြရိွေပမယ့္ ေစာေစာကေျပာတဲ့ ေျမေပၚဥပေဒတြင္းက အတိ အလင္းခ်မွတ္ေတာင္းဆိုတာေတြနဲ႔ေတာ့ အေရးပါမႈခ်င္း ယွဥ္လို႔မရပါဘူး။ ဒီထဲမွာ မယ္သေရာထ ေၾကညာခ်က္ကေတာ့ တရားဝင္ဥပေဒတြင္းက အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပါ ေျဗာင္ေထာက္ခံလိုက္လို႔ ပင္လံုနီးနီး အဆင့္ရသြားခဲ့ပါတယ္။

(၁၃)ဖဲြ႔စာတမ္းနဲ႔ (၃)ဖဲြ႔စာတမ္းေတြဟာ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးအတြက္ ျပတ္ျပတ္သားသား လက္ နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးနည္းနဲ႔ ႏွစ္ေပါင္း သံုး-ေလးဆယ္ တိုက္ပဲြဝင္ခဲ့ရာက ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ၊ ေခါင္းမမာမႈ ျပတဲ့အေနနဲ႔ လက္နက္ကိုင္မတိုက္ေတာ့ဘဲ မဟာပညာေက်ာ္ေတြေျပာေနသလို တိုင္းရင္းသားအခြင့္ အေရးေတြကို ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ႔ အေပးအယူလုပ္ေစ့စပ္ညိႇနိႈင္းယူဖို႔ လမ္းေဖာက္ခဲ့ၾကတဲ့၊ တိုင္းရင္း သားအဖဲြ႔ေတြရဲ့ “အလြန္႔အလြန္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတဲ့” တင္ျပခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။

အလြန္႔အလြန္ေပ်ာ့ေပ်ာင္းတယ္လို႔ ဆိုရတဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ နဝတ-နအဖရဲ႕ညီလာခံဦးတည္ခ်က္ (၆)ရပ္၊ တနည္းအားျဖင့္ တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ဟာရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑ကိုလည္း ျငင္းခ်က္မထုတ္၊ အစိမ္းဝတ္ အစိတ္သားပါလီမန္ကိုလည္းမကန္႔ကြက္၊ စစ္သမတ-စစ္ဝန္ႀကီးသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔ စစ္တပ္ က အခိ်န္မေရြး မာရွယ္ေလာထုတ္ခြင့္ေတြကိုပါ အားလံုးလက္ခံထားၿပီး တိုင္းရင္းသားေဒသအခြင့္ အေရးသန္႔သန္႔ကိုသာ တင္ျပထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ပညာေက်ာ္ ေတြ၊ တခ်ဳိ႕ေသာတိုင္းရင္းသား ပညာယိွႀကီးေတြ၊ တတိယအင္အားစုဆိုတာေတြ ေဟာေျပာၫႊန္ၾကားေနတာ ေတြနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ရင္ တထပ္တည္းလို႔ေတာင္ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ေအးလြင္တို႔၊ ေဒါက္တာစိုးလင္းတို႔၊ ပတၱျမားၾကည္၀င္း (မဂၤလာဒံု)တို႔၊ ငွားမင္းေဆြတို႔ေျပာေနတဲ့အတိုင္း၊ ဒီ့အရင္ ေဒါက္တာဇာနည္တို႔၊ အျပင္ဘက္က တျခား ငါးဘတ္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီး ဆင္းပညာရွင္ေတြ ပို႔ခ်တဲ့အတိုင္း ေခ်ာ့ျမႇဴခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး (၁၃) ဖဲြ႔စာတမ္းမွာ (၈) ျပည္နယ္ကိုလဲ မေတာင္းဆို၊ ဗမာျပည္နယ္ဖဲြ႔စည္းေရး လည္း မပါ၊ ဖက္ဒရယ္လည္း တခြန္းမေျပာ။ “ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ” မစစ္တဲ့ “ကိုယ္ပိုင္အုပ္ ခ်ဳပ္ခြင့္ရ စီရင္စု” နာမည္ကိုပဲ လက္ခံထားပါတယ္။ ၁၉၄၇၊ ၁၉၆၁-၆၂ တို႔မွာ တိုင္းရင္းသားေတြ တင္ ခဲ့တာနဲ႔ယွဥ္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘယ္လိုမွမမီွဘဲ ေရအမ်ားႀကီးေရာထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ နအဖဥပေဒေဘာင္ထဲက အပစ္ရပ္လက္နက္ကိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ စုေပါင္းၿပီး လက္ရိွအစိုးရရဲ့ ‘တရားဝင္’ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာညီလာခံကို တရားဝင္တင္တာျဖစ္လို႔ သမိုင္းမွတ္တိုင္ ျဖစ္သြားခဲ့ပါ တယ္။

၂၀၀၆ ခု ေဖေဖာ္၀ါရီ (၁၂)ရက္တံုးက အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကမ္းလွမ္းခဲ့တဲ့၊ လႊတ္ေတာ္ေခၚ ေပးရင္ ဒီဂ်ဴရီအစိုးရ အျဖစ္ ကာလတခုအသိအမွတ္ျပဳေပးမယ္ဆိုတဲ့အဆင့္ေတာင္မဟုတ္ဘဲ (၁၃)ဖဲြ႔ ဟာ ၉၀ ခုေရြးေကာက္ပဲြ ရလဒ္ေတြကို လံုးဝေဘးဖယ္ထားပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အခန္း က႑ကိုလည္း လံုးဝလ်စ္လ်ဴျပဳ၊ ဒီမိုကေရစီစစ္,မစစ္လည္း ႏွာစီးထားေပးတယ္။ လမ္းျပေျမပံုကို လည္း (၇)ဆင့္စလံုး ဘာမွအျငင္းပြားမထားပါဘူး။

နအဖစစ္အုပ္စုကို ထိပ္တိုက္ရင္မဆိုင္ေတာ့ဘဲ အသိအမွတ္ျပဳဆက္ဆံၿပီး ေတာင္းခံခဲ့တဲ့ (၁၃)ဖဲြ႔ရဲ႕ အေျခခံဥပေဒမူေတြကို အတိုခ်ဳပ္ၾကည့္ရင္-
(က) ထပ္တူဥပေဒျပဳခြင့္
(ခ) ႂကြင္းက်န္အာဏာကို ဥပေဒျပဳခြင့္
(ဂ) ကာကြယ္ေရးနွင့္လံုျခဳံေရး ဥပေဒျပဳခြင့္
(ဃ) “တိုင္းရင္းသားေရးရာက႑” ကို သီးျခားက႑အျဖစ္ ထပ္မံ ထည့္သြင္းေပးေရး
(င) တိုင္းရင္းသားစာေပကို ျပည္နယ္အလိုက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းေဆာင္ရြက္ခြင့္
(စ) တိုင္းရင္းသားဓေလ့ထံုးစံမ်ားကို ဥပေဒျပ႒ာန္း ေဆာင္ရြက္ခြင့္
(ဆ) ျပည္နယ္-တိုင္းအလိုက္ သီးျခားအေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြေဆာင္ရြက္ခြင့္
တို႔ျဖစ္ၿပီး ေတာင္းသမွ် တခုမွ မရခဲ့ပါဘူး။

ဂါမဏိ (၂၀၀၇)