ဂါမဏိ ● ေဟာင္ေကာင္ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ အေျခခံဥပေဒ

ဂါမဏိ ● ေဟာင္ေကာင္ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ အေျခခံဥပေဒ
၂ ၁ ရ ာ စု ပ င္ လုံ စ ာ စ ဥ္ ( ၂ ၅ )
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၂၊ ၂၀၁၆

ပုဒ္မ ၁။ ေဟာင္ေကာင္ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသသည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ခြဲမရေသာအစိတ္အပိုင္းျဖစ္။

ပုဒ္မ ၃။ အထူးအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာနဲ႔ ဥပေဒျပဳအာဏာကို ႏွစ္ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သူ အျမဲေနေဟာင္ေကာင္ ေဒသသားမ်ားႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းရမည္။

ပုဒ္မ ၅။ ဗဟိုမွာက်င့္သံုးတဲ့ ႏိုင္ငံေရး စီးပြားေရး လူမႈေရးစနစ္မ်ားကို ေဟာင္ေကာင္မွာ ႏွစ္ ၅၀ ကာလ ခ်မွတ္ က်င့္သံုးခြင့္မရွိ။

ပုဒ္မ ၇။ ေျမႏွင့္သယံဇာတမ်ားကို ေဟာင္ေကာင္အစိုးရက စီမံခန္႔ခြဲ အသံုးျပဳခြင့္ရွိသည္။ ဝင္ေငြမ်ားကို ေဟာင္ေကာင္ အစိုးရကသာ ကိုင္တြယ္ခြင့္ရွိ။

ပုဒ္မ ၈။ ဥပေဒမ်ား သီးသန္႔ျပ႒ာန္း က်င့္သံုးခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၉။ တျပည္လံုးစကားအျပင္ သီးသန္႔႐ံုးသံုးဘာသာစကား က်င့္သံုးခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၀။ တျပည္လံုးအလံအျပင္ သီးသန္႔အလံနဲ႔တံဆိပ္ သံုးစြဲခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၃။ ဗဟိုအစိုးရက ႏိုင္ငံျခားေရးတာဝန္ယူၿပီး ေဟာင္ေကာင္က သက္ဆိုင္ရာျပည္ပေရးရာေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၄။ ဗဟိုအစိုးရက ကာကြယ္ေရးတာဝန္ယူၿပီး ေဟာင္ေကာင္က ျပည္သူ႔လံုျခံဳေရးတာဝန္ယူရမည္။ ဗဟိုအစိုးရ ၿမိဳ႕ ေစာင့္တပ္ခ်ထားမႈက ေဒသအေရးစြက္ဖက္ခြင့္မရွိ။

ပုဒ္မ ၁၉။ ေနာက္ဆံုးအယူခံမႈအပါဝင္ လြတ္လပ္သည့္တရားေရးအာဏာရွိရမည္။

ပုဒ္မ ၂၂။ ဗဟိုအစိုးရဌာနမ်ားနဲ႔ အျခားျပည္နယ္မ်ားက ေဒသအေရး စြက္ဖက္ခြင့္မရွိ။ တျခားေဒသမွလာလိုလွ်င္ ခြင့္ျပဳခ်က္ ေလွ်ာက္ထားရမည္။

ပုဒ္မ ၂၄။ အျမဲေနေဟာင္ေကာင္ေဒသသားဆိုတာ ေဟာင္ေကာင္မွာေမြးသူ၊ ၇ ႏွစ္ ဆက္တိုက္ေနတဲ့ ျပည္မသား၊ အဲ့ ဒီ ၂ မ်ဳိးမွ တျခားမွာေမြးသူ၊ ၇ ႏွစ္ဆက္တိုက္ေနတဲ့ ျပည္ပသား။

ပုဒ္မ ၃၉။ ICCPR, ICESCR, ILO ကြန္ဗင္းရွင္းမ်ား က်င့္သံုးသည္။

ပုဒ္မ ၄၄။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးသည္ အနည္းဆံုး အသက္ ၄၀ ရွိရမည္။ ေဟာင္ေကာင္တြင္ ႏွစ္ ၂၀ ဆက္တိုက္ေနသူျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၄၅။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကို ေဒသတြင္းေရြးေကာက္ပြဲျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ၿပီး ဗဟိုအစိုးရကခန္႔အပ္ရမည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံသား မျဖစ္ရ။

ပုဒ္မ ၅၅။ ေဒသအစိုးရအဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကခန္႔ရမည္။ ၎တို႔သည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူ အျမဲေန ေဟာင္ ေကာင္ေဒသသားမ်ား ျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၆၁။ အဓိကအစိုးရဝန္ထမ္းမ်ားသည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသားမဟုတ္သူ အျမဲေန ေဟာင္ေကာင္ေဒသသားမ်ား ျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၆၇။ ေဒသလႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားသည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သူ အျမဲေနေဟာင္ေကာင္ေဒသသားမ်ား ျဖစ္ရမည္။ တ႐ုတ္မဟုတ္သူ အျမဲေနႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသားမ်ား ၂၀% ထက္မေက်ာ္ရ။

ပုဒ္မ ၆၈။ ေဒသလႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကို ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ရမည္။

ပုဒ္မ ၇၁။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌသည္ အနဲဆံုး အသက္ ၄၀ ရွိရမည္၊ ေဟာင္ေကာင္တြင္ ႏွစ္ ၂၀ ေတာက္ေလွ်ာက္ေနခဲ့သူျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၈၈။ လြတ္လပ္သည့္ေကာ္မရွင္တခုမွ အမည္စာရင္းတင္သြင္းသည့္ တရားသူႀကီးမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ခန္႔အပ္ ရမည္။

ပုဒ္မ ၈၉။ တရားသူူႀကီးမ်ား တာဝန္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္စြမ္းမရွိမႈ သို႔မဟုတ္ အက်င့္ပ်က္ျပားမႈျဖစ္မွ တျခားတရားသူႀကီး အနည္း ဆံုး ၃ ေယာက္ပါခံုအဖြဲ႔ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ဖယ္ရွားျဖဳတ္ခ်ႏိုင္သည္။ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္ကိုျဖဳတ္လွ်င္ အနဲဆံုး ၅ ေယာက္ပါခံုအဖြဲ႔ျဖင့္ ဆံုးျဖတ္ၿပီး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးက ဖယ္ရွားျဖဳတ္ခ်ႏိုင္သည္။

ပုဒ္မ ၉၀။ တရားသူႀကီးခ်ဳပ္မ်ားသည္ ႏွစ္ႏိုင္ငံသား မဟုတ္သူ အျမဲေနေဟာင္ေကာင္ေဒသသားမ်ား ျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၉၉။ ေဒသအစိုးရဝန္ထမ္းအားလံုး အျမဲေနေဟာင္ေကာင္ေဒသသားမ်ား ျဖစ္ရမည္။

ပုဒ္မ ၁၀၆။ ဘ႑ာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ရွိရမည္၊ ဝင္ေငြမ်ားကို ဗဟိုအစိုးရထံမအပ္ရ။ ဗဟိုအစိုးရက ေဒသတြင္ အခြန္မ ေကာက္ရ။

ပုဒ္မ ၁၀၈။ လြတ္လပ္သည့္အခြန္စနစ္က်င့္သံုးရမည္။ သက္သာေသာအခြန္ႏႈန္း ေပၚလစီက်င့္သံုးရမည္။

ပုဒ္မ ၁၁၁။ ေဟာင္ေကာင္ေဒၚလာကို ဆက္သံုးစြဲခြင့္ရွိသည္။ ေငြထုတ္ေဝခြင့္ကို ေဒသအစိုးရက တာဝန္ယူရမည္။

ပုဒ္မ ၁၁၂။ ေဟာင္ေကာင္ေဒၚလာ လြတ္လပ္စြာလဲခြင့္ရွိရမည္။

ပုဒ္မ ၁၁၅။ လြတ္လပ္သည့္ကုန္သြယ္ေရး မူဝါဒက်င့္သံုးရမည္။

ပုဒ္မ ၁၁၆။ သီးျခားအေကာက္ခြန္စနစ္ က်င့္သံုးရမည္။

ပုဒ္မ ၁၂၄-၁၂၆။ သီးသန္႔ အရပ္ဘက္ပင္လယ္ကူးသေဘၤာ ခ်ဳပ္ကိုင္ေရးစနစ္၊ မွတ္ပံုတင္စနစ္၊ ဝင္ထြက္ခြင့္ရွိရမည္။

ပုဒ္မ ၁၂၈-၁၃၅။ သီးသန္႔ ေလေၾကာင္းလိုင္း ထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္၊ မွတ္ပံုတင္စနစ္ရွိရမည္။

ပုဒ္မ ၁၃၆-၁၄၉။ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ သိပၸံႏွင့္နည္းပညာ၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အားကစား၊ သာသနာေရး၊ အလုပ္သမားေရး၊ လူမႈဖူလံုေရး၊ NGO သီးျခား ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိရမည္။

ပုဒ္မ ၁၅၀။ ေဒသနဲ႔တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္တဲ့ သံတမန္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ပါဝင္ခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၅၁-၁၅၂။ စီးပြားေရး၊ ကုန္သြယ္ေရး၊ ဘ႑ာေရး၊ ပင္လယ္ကူးသေဘၤာ၊ ဆက္သြယ္ေရး၊ ကမ႓ာလွည့္ ခရီးသြား၊ ယဥ္ေက်းမႈ၊ အားကစား စသည့္ သင့္ေတာ္ရာနယ္ပယ္မ်ားတြင္ "တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ေဟာင္ေကာင္ေဒသ" နာမယ္ျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား တိုင္းျပည္မ်ား၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၅၃။ ဗဟိုအစိုးရလက္မွတ္ထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္မ်ား ေဟာင္ေကာင္မွာ အလိုအေလ်ာက္မသက္ဆိုင္၊ ဗဟိုအစိုးရလက္မွတ္မထိုးထားတဲ့ ႏိုင္ငံတကာစာခ်ဳပ္မ်ား ေဟာင္ေကာင္က လက္မွတ္ထိုးက်င့္သံုးႏိုင္သည္။

ပုဒ္မ ၁၅၄။ သီးသန္႔ပတ္စပို႔ထုတ္ခြင့္ရွိသည္။ သီးသန္႔လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး က်င့္သံုးခြင့္ရွိသည္။

ပုဒ္မ ၁၅၉။
ႏွစ္ ၅၀ မူဝါဒကို မထိခိုက္ေစဘဲ ဗဟို (ျပည္မႀကီး) လႊတ္ေတာ္ က ေဟာင္ေကာင္ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ခြင့္ရွိသည္။
 
ဂါမဏိ ေကာက္ႏႈတ္ဘာသာျပန္သည္