ကိုသန္းလြင္ - ကုန္စည္စီးဆင္းမႈျမန္ဆန္ေရး
(ဗိြဳက္စ္ ဂ်ာနယ္) မိုးမခ၊ ၾသဂုတ္ ၂၆၊ ၂၀၁၆
(၁)
စင္ကာပူဆိပ္ကမ္းသို႔ ႏိုင္ငံျခားမွ ကြန္တိန္နာျဖင့္ေရာက္လာေသာ ပစၥည္းမ်ားကိူေရြးယူရန္အတြက္ စာရြက္ စာတမ္းမ်ား ကိစၥရွင္းလင္းရန္ အလုပ္ခ်ိန္ ၃ရက္အခ်ိန္ေပးရပါသည္၊ ထို႔ေနာက္တြင္ သက္ဆိုင္ရာ ေအးဂ်င့္က ပိုင္ရွင္လက္၀ယ္ အေရာက္ လာပို႔ႏိုင္ၾကပါသည္။ ေလေၾကာင္းလိုင္းမွ ေရာက္ရွိလာသည္ ဆိုပါက ပိုင္ရွင္အဖို႔ ေန႔ခ်င္းျပီး မိမိပစၥည္းကို ထုတ္ယူသြားႏိုင္ၾကပါသည္၊
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္ ပစၥည္းမ်ားေရြးယူၾကရာ၌ထိုစံႏႈန္းမ်ားအတိုင္း လိုက္မွီႏိုင္ရမည္ဟု မဆိုလိုပါ၊ သို႔ပါေသာ္ လည္း ပစၥည္းတခုသည္ အေကာက္ခြန္ဌာနတြင္ ရက္မည္မွ်ထက္ပိုျပီးမၾကာေစရဆိုေသာ စည္းကမ္းခ်က္မ်ား ရွိသင့္ပါသည္၊
(၂)
ကုန္ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာ တည္ျငိမ္ေရးအတြက္ ကုန္ပစၥည္းမ်ား တေနရာမွတေနရာသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း သယ္ယူရာတြင္ စားရိတ္က်ဥ္းျပီး ျမန္ဆန္ဘို႔ အေရးၾကီးပါသည္၊ ခရီးလမ္းပမ္းတြင္ အစစ္အေဆး အဟန႔္ မတားမ်ားမရွိေစရပါ၊ ဧရိယာက်ယ္၀န္းလွေသာကၽြန္္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္တေနရာမွတေနရာသို႔ ကုန္ပစၥည္းမ်ား ေရႊ႕ေျပာင္းသယ္ေဆာင္ ရာတြင္ စားရိတ္စားခ ၾကီးျမင့္ပါက ကုန္ပစၥည္းမ်ားေစ်းတက္ျပီး စားသံုးသူတို႔သာ ေစ်းၾကီးေပးၾကရပါသည္။
ထိုနည္းတူ အစိုးရသို႔ေပးရေသာ အေကာက္ခြန္ေငြၾကီးမားမႈေၾကာင့္လည္းေစ်းတတ္ရသည္မ်ား ရွိပါသည္၊ အေကာက္ခြန္ဟုဆိုရာတြင္ အစိုးရ၏ ဘ႑ာေငြစာရင္းသို႔ေပးသြင္းရသည္႔နည္းတူ တရားမ၀င္ဘဲ ေပးေန ၾကရသည့္ကုန္က်စားရိတ္မ်ားလည္း ပါ၀င္ပါသည္။
ၾသဂုတ္လဆန္းပိုင္းက စီးပြားေရးျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနေသာ အိႏၵိယပါလီမန္က ၁၉၁၇ ခုႏွစ္ ဧျပီလမွ စတင္၍နယ္ေျမကိုလိုက္ျပီး ကြဲျပားေနေသာအေကာက္ခြန္အမည္၊ ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳးေပးၾကရေသာစနစ္ကို ဖ်က္သိမ္း ျပီး အိႏၵိယတျပည္လံုးတြင္ (စင္ကာပူႏိုင္ငံပံုစံ) Government Service Tax ေခၚ GST ကို တမ်ိဳးတည္းသာ ေပးၾကရမည္ဟု ဥပေဒ ကို ျပဌာန္းလိုက္ပါသည္၊ အိႏၵိယအစိုးရက ဤျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအတြက္ အေကာက္ခြန္ အရာရွိ ၆ သိန္းေက်ာ္ ကို သင္တန္းမ်ားေပးရမည္၊ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ကို ျပဳျပင္ရမည္ဟုေက်ျငာခဲ့ပါသည္၊
ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံတြင္လည္း အေကာက္ခြန္ဟုဆိုရာတြင္ ေရာင္းခြန္၊ စီးပြားေရးခြန္၊ ၀င္ေငြခြန္ စသည္ျဖင့္ အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး ပံုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိေနျခင္းမွာ မျဖစ္သင့္ေတာ့ပါ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကေပးရမည့္ အေကာက္ခြန္ မွာ တန္ဘိုးတခု၊ ႏႈန္းတခုထဲသာ ျဖစ္သင့္ေနပါျပီ။
အေကာက္ခြန္ဌာနအရာရွိၾကီးမ်ားသည္ အစိုးရ၏ ရထိုက္ေသာ အခြန္ေငြကိုတိုး၍သာ ေကာက္ခံၾကရမည္၊ ၄င္းတို႔သည္ တိုင္းျပည္၏၀င္ေငြကို ရွာေပးသူမ်ားျဖစ္သည္ဟု ခံယူတက္ၾကပါသည္၊ ဖြံ႔ျဖိဳးျပီးႏိုင္ငံဘတ္ဂ်က္ မ်ား၏၀င္ေငြအမ်ိဳးအစားကိုၾကည့္လ်င္ ကုန္ပစၥည္းမ်ားအေပၚတြင္ ေကာက္ခံသည့္ ၀င္ေငြ၏ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ မ်ားျပားသည္ဟု မဆိုႏိုင္ပါ၊ လည္ပါတ္ေငြ စင္ကာပူေဒၚလာ ၆၅ ဘီလီယံမွ်ရွိေသာ စင္ကာပူ ဘတ္ဂ်က္တြင္ ႏိုင္ငံတြင္းသို႔ ၀င္လာသည့္ ပစၥည္းမ်ားေပၚတြင္ စည္းၾကပ္သည့္အေကာက္ခြန္က ၂.၅ဘီလီယံ ဘိုးသာရွိပါသည္၊ ထိုဘတ္ဂ်က္၏ ၀င္ေငြအမ်ားဆံုးမွာ ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားက ေပးေဆာင္သည့္ အေကာက္ခြန္က (၂၁%) အမ်ားဆံုးျဖစ္ျပီး ကုန္ပစၥည္းမ်ားအေပၚကရေသာအေကာက္ခြန္မွာ ၄% သာရွိပါသည္။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ၏ဥပမာ တြင္ ၁၉ % ႏွင့္ ၉ % ျဖစ္ပါသည္၊
အေကာက္ခြန္ဌာန၏ အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ မလိုလားအပ္ေသာ ပစၥည္းမ်ား၊ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစမည့္ပစၥည္းမ်ား ၀င္မလာေအာင္တားဆီးရန္ႏွင့္ ၀င္လာေသာပစၥည္းမ်ားေပၚမွ အေကာက္ခြန္၀င္ေငြကို စည္းၾကပ္ေပးရန္ ျဖစ္ပါသည္။
တခ်ိန္တည္းမွာပင္ မိမိ၏လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားတြင္ ပိုင္ရွင့္ထံပစၥည္းထုတ္ေပးေရးကို ၾကန္႔ၾကာေစေသာ စည္းကမ္းနည္းလမ္းမ်ား မပါ၀င္ေစရပါ၊ စင္ကာပူတြင္ အေကာက္ခြန္အရာရွိက ကုန္သည္ကေက်ျငာထားေသာ ပစၥည္းတန္ဘိုး (Invoice Value) မွာနည္းေနပါသည္၊ ျပင္ဆင္ေပးပါဟု ေတာင္းဆိုသည္ကို မၾကံဳရဘူးပါ၊ အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ားတြင္ ပစၥည္းတန္ဘိုးသည္မည္၍မည္မွ် ရွိရမည္ဟု စစ္ေဆးသတ္မွတ္ရန္တာ၀န္မရွိပါ၊ အကယ္၍တန္ဘိုးကို မမွန္မကန္ ေက်ျငာထားသည္ဟုယူဆလ်င္ သက္ဆိုင္ရာတို႔က ပိုင္ရွင္အားစစ္ေဆး အေရးယူမႈကို ပစၥည္းထုတ္ေပးလိုက္ျပီးမွ ေဆာင္ရြက္ပါသည္၊
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္မူ ပိုင္ရွင္က မည္သို႔ပင္ ေက်ျငာထားေစကာမူ အေကာက္ခြန္အရာရွိ ရာျဖတ္ မ်ားကသာ ပစၥည္း ေစ်းႏႈန္းကိုသတ္မွတ္ေပးပါသည္၊ ဤစနစ္ေၾကာင့္ ပစၥည္းထုတ္ရန္ အခ်ိန္ၾကာျမင့္ၾကသည္နည္းတူ တာ၀န္ရွိ အရာရွိမ်ားမွာ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀လာၾကပါသည္၊ ပိုင္ရွင္မ်ားက ပစၥည္းတန္ဘိုးကို မွန္မွန္ကန္ကန္ ေဖၚျပလာၾက ရန္မွာ ဒီမိုကေရစီေခတ္သစ္တြင္ စည္းကမ္း ေကာင္းလာသည္ႏွင့္အမွ် အခ်ိန္ယူေဆာင္ရြက္လ်င္ မျဖစ္ႏိုင္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါ၊ အေရးယူျခင္း၊ ဒဏ္ခ်ျခင္းကိစၥကို ထင္သာျမင္သာပြင့္လင္းစြာ လုပ္ေဆာင္ေပးရန္သာလိုပါ သည္၊
ဆိပ္ကမ္းဂုိေဒါင္တြင္ ကြန္တိန္နာမ်ား စုပံုေနျပီးဆိုလ်င္ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးအတြက္ မေကာင္းေသာလကၡဏာ မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္၊ ကုန္သည္က ကုန္ပစၥည္း ထြက္မလာေသာေၾကာင့္ ပိုေပးလိုက္ရေသာ ေငြေၾကးအတြက္ တင္သြင္းေသာ ပစၥည္းတန္ဘိုးေပၚတြင္ အပိုေဆာင္းျပီး စားသံုးသူမ်ားကသာ ေပးၾကရပါသည္၊ ကြန္တိန္နာမ်ား ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္မထြက္ႏိုင္ျခင္းသည္ ကုန္ပစၥည္းေစ်းႏႈန္းကို တက္ေအာင္လုပ္ေနသည္ႏွင့္ အတူတူပင္ျဖစ္ပါ သည္။
အစိုးရကလုပ္နည္းလုပ္ထံုး အသစ္မ်ားေက်ျငာလ်င္ ကုန္ပစၥည္းထုတ္ေပးမႈကို ေႏွာင့္ေႏွးသြားေစမည့္ စည္းကမ္းမ်ားမပါ၀င္ေအာင္သတိျပဳၾကရပါမည္၊ ကိုလိုနီစနစ္ကေရးဆြဲခဲ့ေသာ ဥပေဒႏွင့္ နည္းလမ္းမ်ားသည္ စစ္အစိုးရ အဆင့္ဆင့္တြင္ ပိုမို ေကာင္းလာစရာမရွိပါ၊
(၃)
က်ြန္ေတာ္တို႔သည္ ေပၚလစီအမွားမ်ားႏွင့္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာၾကာေအာင္ ေနထိုင္ခဲ့ၾကရသူမ်ားျဖစ္ပါသည္၊ Economic Liberalization ေခၚ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားလုပ္ရာတြင္ ထိုေပၚလစီအမွားမ်ားကို ျပဳျပင္ ေပးသည့္နည္းတူ အစိုးရရုံးမ်ားမွ ၾကိဳးနီစနစ္မ်ားကိုလည္း ဖယ္ရွားေပးၾကရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔သည္ အိႏိၵယ၊ တရုတ္ျပည္၊ ယိုးဒယားတို႔ႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္းဆက္စပ္ေနေသာ ႏိုင္ငံျဖစ္ပါသည္၊ ကုန္သြယ္ေရးတြင္ ဘဂၤလားဒက္ရွ၊ ဗီယက္နမ္၊ မေလးရွား၊ ကေမာၻဒီးယား၊ စသည္ျဖင့္ ကုန္ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ ၾကရာတြင္ ပထ၀ီအေနအထားအရ အခ်က္အခ်ာက်သည့္ေနရာတြင္တည္ရွိပါသည္၊ ႏိုင္ငံအရပ္ရပ္မွ ကုန္တင္ ကားၾကီမ်ား ဥဒဟို သြားလာေနရမည့္ အေနအထားပင္ျဖစ္ပါသည္။
ေအရွလမ္းမၾကီး၏ ပေရာဂ်က္မွာ အရွိန္အဟုန္ျဖင့္ ရုပ္လံုးေပၚစျပဳေနျပီျဖစ္ရာ ဤကုန္စည္စီးဆင္းမႈမ်ားက ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ၏ စီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးမႈကို အေထာက္အကူေပးမည့္အျပင္ ျပည္သူတို႔အတြက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ဖန္တီးေပးႏိုင္မည္ ျဖစ္ပါသည္။
ထိုသို႔ကုန္ကားၾကီးမ်ားဥဒဟိုျဖတ္သန္းသြားလာႏိုင္ေရးမွာလမ္း၊ တံတားမ်ားခိုင္ခံ့မႈရွိရန္ လိုသလိုအေကာက္ခြန္ ဆိုင္ရာ လုပ္နည္း လုပ္ထံုးမ်ားမွာ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းအတိုင္း ျပဌာန္းထားျပီး ျဖစ္ေနရပါမည္။ ျမိဳ႕မ်ား၏ အ၀င္ အထြက္ေနရာမ်ားတြင္ ဘားတန္းခ်ကာ ေငြေကာက္ခံေနျခင္းမ်ားသည္ ကုန္စည္ စီးဆင္းမႈ၏ အဟန္႔အတား မ်ားပင္ျဖစ္ပါသည္၊ လံုျခံဳေရးအတြက္ တပ္စိပ္၊ တပ္ဖြဲ႔ခ်ထားျခင္းကို ကန္႔ကြက္ရန္ မရွိပါ၊ သို႔ပါေသာ္လည္း ျဖတ္သြားသမွ်ေသာယာဥ္မ်ားကို မည္သည့္နည္းႏွင့္မွ် ဟန္႔တားအေႏွာင့္အယွက္ေပးျခင္းမ်ားမလုပ္ရပါ၊
ျမိဳ႔၀င္ေၾကးဂိတ္ဟူ၍ျမိဳ႔အ၀င္တိုင္းတြင္ ေငြေကာက္ခံေသာစနစ္မ်ားကိုလည္းဖယ္ရွားျပစ္သင့္ပါသည္၊ ဤစနစ္မွာ ဘယ္ႏိုင္ငံမွာမွ မေတြ႔ရေသာ ထူးဆန္းလွသည့္ ျမန္မာတို႔၏ စနစ္ဟုသာဆိုခ်င္ပါေတာ့သည္၊
ေပၚလစီေရးဆြဲသူမ်ားသိလ်က္ႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မသိဘဲျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ထားေသာ စည္းကမ္းတခုသည္ကုန္စည္စီးဆင္း မႈကိုအဟန္႔အတားျဖစ္ေနသည္ဟုဆိုလ်င္ ၄င္းတို႔ကို ရွာေဖြျပီး ဖယ္ရွားေပးရန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရ၏တာ၀န္ ပင္ျဖစ္ပါသည္၊
ကိုသန္းလြင္
၂၀၁၆ ခု ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္ Voice Journal