လွေက်ာ္ေဇာ - ၁၉၄၂-ေျမာင္းျမ ကရင္ - ဗမာ အေရးအခင္း (ေနာက္ဆက္တြဲ)
(မိုးမခ) စက္တင္ဘာ ၂၃၊ ၂၀၁၆
ကၽြန္မ ဆက္၍ေရးခ်င္ေသာ ေဖေဖအေၾကာင္းမ်ား။ ေဆာင္းပါးအမွတ္(၃၇)
ေဖေဖနဲ႔ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတဲ့ေဆာင္းပါးမွာ ကၽြန္မကေဖေဖ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္က ေရြးေကာက္ပြဲဝင္ စဥ္ကဝင္ေရာက္ပါဝင္ကူညီခဲ့တဲ့အလံုရပ္ကြက္က ကရင္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေၾကာင္းေရးရင္း ေျမာင္းျမ ကရင္-ဗမာအေရးအခင္းအေၾကာင္း အစအနေလး ပါသြားပါတယ္။ အဲဒီေဆာင္းပါးမိုးမခမွာ ေဖေဖ ကြယ္လြန္ျခင္း (၃)ႏွစ္ေျမာက္အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ၁၁-၁၀-၂၀၁၅ မွာ တင္လိုက္ပါတယ္။ စာဖတ္သူ မွတ္ခ်က္မွာ မႏၱေလးက ရဲေက်ာ္သူဆိုသူက အဲဒီေျမာင္းျမကိစၥကို သီးျခားေဆာင္းပါးတပုဒ္ ျပည့္ျပည့္ စံုစံုေရးဖို႔ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ သူ႔စာမွာ-ဒီလိုေရးထားပါတယ္။ ဘီ-အိုင္-ေအကာလက ေျမာင္းျမ မွာ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားအစုလိုက္ အျပံဳလိုက္အသတ္ခံရမႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရအဆက္ဆက္က ဖံုးဖိ ထား႐ံုမွ်မက အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္ေတာင္ ထားခြင့္မျပဳခဲ့ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သိသေလာက္ ေရးပါ ဦး….တဲ့။
ဒီေျမာင္းျမကိစၥကို ေဖေဖက သူ႕ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းေတြမွာေရာ၊ သူကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိ မွာေရာ အေတာ္ျပည့္ျပည့္စံုစံု ေရးၿပီးပါၿပီ။ မဖတ္မိတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒါေတြေရးၿပီးမွ ေနာက္ဆက္ တြဲေရးမယ့္ျဖစ္ရပ္ကေလးမ်ားကလည္း ရွိလို႔ အခုတခါတည္း ျဖစ္ရပ္အက်ဥ္းကေလးကိုေရာ-ေနာက္ ဆက္တြဲျဖစ္ရပ္ကိုေရာ ေရးရပါဦးမယ္။
အဲဒီျဖစ္ရပ္အျပည့္အစံုကိုေတာ့….
၁။ ဆိုင္းစုမွသည္ မန္ဟိုင္းဆီသို႔။ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳဳပၸတၱိေပါင္းခ်ဳပ္။
ဗိုလ္မႈးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာ။ (ၿဖိဳးေမာက္သာစာေပ)။၂၀၁၂။ႏွာ(၇၉)။
၂။ တရားခံအစစ္ ဘယ္သူလဲ။
ဗိိုလ္မႈးခ်ဳပ္ေဟာင္းေက်ာ္ေဇာ-သတင္းဌာနမ်ားနဲ႔အင္တာဗ်ဴး။ (ေနရီရီစာအုပ္တိုက္)ႏွာ(၁၆)၊(၇၅) ေတြမွာ ဖတ္ရႈႏိုင္ပါတယ္။
အဲဒီစာအုပ္ေတြနဲ႔လက္လွမ္းမမီႏိုင္သူမ်ားအတြက္ အျဖစ္အပ်က္အက်ဥ္းကေတာ့….
…. ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ဧၿပီလ-ေမလတြင္း-ဘီ-အိုင္-ေအကာလ ေျမာင္းျမခ႐ုိင္အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တာ ပါ။ အဲဒီေဒသက အဂၤလိပ္တပ္က အိႏိၵယသို႔မဆုတ္ခြာခင္- သူတို႔ကိုလိုလားတဲ့ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား ကို လက္နက္တပ္ဆင္ေပးၿပီး တို႔ (၃)လအတြင္း ျပန္လာမယ္။ မင္းတို႔ ဂ်ပန္ကို တတ္ႏိုင္သမွ်တိုက္ၾက လို႔ လံႈ႔ေဆာ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ေရႊထြန္းၾကာဆိုသူေခါင္းေဆာင္ၿပီး ျမစ္ဝကၽြန္းေပၚမွာ ကရင္ပုန္ကန္မႈ စတင္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီကာလက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအပါအ၀င္ ေခါင္းေဆာင္အားလံုးနီးပါး ဂ်ပန္တပ္နဲ႔အတူ ဆုတ္သြားတဲ့ ၿဗိတိသွ်တပ္မ်ားကို လိုက္တိုက္ေနပါတယ္။ ေဖေဖကို ေအာက္ဗမာျပည္-ဘီ-အိုင္-ေအ တာဝန္ခံတပ္မွဴးအျဖစ္တာဝန္ေပးၿပီး ရန္ကုန္မွာခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။ ကရင္ေတြ တိုက္ခိုက္တာ ျပင္းထန္ လာေတာ့ ေဖေဖ့ကို ေျမာင္းျမက အကူအညီီေတာင္းလာပါတယ္။ ေဖေဖက (သူ႔ကိုမၾကာခဏလာ အၾကံေပးေနတဲ့ သခင္ဗိုလ္အကူအညီနဲ႔) ကရင္ဘုန္းႀကီး ဦးပ႑၀ဆိုသူကို အစာင့္နည္းနည္းနဲ႔ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးတရားေဟာဖုိ႔ လႊတ္လိုက္ပါတယ္။ အေျခအေနလည္း တစံုတရာတည္ၿငိမ္လာပါတယ္။
ဒါကို ဂ်ပန္ကသိသြားၿပီး ဒီၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ သူတို႔ဘာသာသူတို႔လုပ္မယ္ဆိုၿပီး ဂ်ပန္စစ္ဗိုလ္ တေယာက္ဦးစီးၿပီး အဲဒီေဒသေတြကို လွည့္လည္သြားလာပါေတာ့တယ္။ အဲဒီစစ္ဗိုလ္ကို ကရင္ေတြက သတ္လိုက္တဲ့အခါ ဗိုလ္မိုးႀကိဳး (စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္) က အႀကီးအက်ယ္ေဒါပြၿပီး သူကိုယ္တိုင္ ဦးစီးၿပီး ကရင္ေတြကို လက္စားေခ်သတ္ျဖတ္မႈေတြ ရြာလံုးကၽြတ္ မီးရွဳိ႕မႈေတြ ၂ ပတ္တိတိ အဲဒီေဒသတလႊား လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ေဖေဖလည္း သူ႔တပ္နဲ႔အတူ ပါသြားခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ေဖေဖကျပန္ေျပာထားတာေတြက ဒီလိုပါ။
…. ထိုသို႔ျဖစ္ရသည္မွာ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးအမိန္႔ေၾကာင့္ျဖစ္ရေသာ္လည္း ထိုစဥ္က ကၽြန္ေတာ့္တပ္ အားလံုးနီးပါး ျမန္မာစကားမတတ္ၾကတဲ့၊ အေတြ႔အႀကံဳအေလ့အက်င့္လည္း သိပ္မရွိေသးတဲ့ ကၽြန္ ေတာ့္တပ္ေၾကာင့္ ပိုဆိုးရတယ္ထင္ပါတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ ေဖေဖရဲ႕အဲဒီတပ္ဟာ ထိုင္းနယ္စပ္က စု ေဆာင္းလာတဲ့တပ္ပါ။)
….. ထိုစဥ္က ဗိုလ္မိုးႀကိဳးက တပ္မွဴးႀကီးျဖစ္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္က သူ႔ရဲ႕စစ္ဦးစီးအျဖစ္မ်ဳိး ေဆာင္ ရြက္ခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ထိုစဥ္က ဘီ-အိုင္-ေအတပ္ရဲ႕စစ္ေသနာပတိခ်ဳပ္ႀကီးလည္း ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ဟာ ထိုႏွစ္(၅၀) ေက်ာ္ကာလက အသက္၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ေက်ာင္းသားမ်ဳိးခ်စ္ေတာ္လွန္ေရး စစ္သားတဦးသာ ျဖစ္တယ္။ စစ္သားအျဖစ္ အမိန္႔နာခံေရးသာ အဓိကထားခဲ့ပါတယ္။….
…. သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ့္ တာ၀န္ မကင္းပါ။ ထိုစဥ္က ကၽြန္ေတာ္သာ ႏိုင္ငံေရးအသိတစံုတရာ ရွိေနပါက ထိုကိစၥကို ေရွာင္ႏိုင္မယ္ျဖစ္ပါတယ္။ ခုခံတဲ့ရြာသားေတြကို သတ္ျဖတ္တဲ့အထိ မေရာက္ေစဘဲ ဗိုလ္မိုးႀကိဳးကိုေက်နပ္ေအာင္ ရြာအခ်ိဳ႕ မီးရႈိ႕ဖ်က္ဆီးတာေတြ လုပ္လိုက္ရင္ ၿပီးႏိုင္မယ္ျဖစ္တယ္။ ….
ဒါေတြဟာ ေဖေဖရဲ႕၁၉၉၈ (လြတ္လပ္ေရးႏွစ္-၅၀-ျပည့္-ဘီဘီစီနဲ႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း) မွာ ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ဦးေက်ာ္ဇံသာ (ဘီဘီစီ)နဲ႔-ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီိမိုကေရစီက်ဆံုးမႈနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းမွာေတာ့ အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာေတြအျပင္ ထပ္ျဖည့္ေျပာလိုက္ တာကေတာ့ ….
…. ကၽြန္ေတာ္ ဒီေနရာမွာ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လာလို႔ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားကို ေတာင္းပန္ လိုပါတယ္။….တဲ့။
ဒါကို ဘီဘီစီက-ဦးေက်ာ္ဇံသာတင္ဆက္တဲ့ ျမန္မာ့အေရး-ကမၻာ့အေရးအခန္းက ၂၅-၂-၂၀၀၄ မွာ ထုတ္လႊင့္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္း ထုတ္လႊင့္ၿပီးကတည္းက ေဖေဖဆီ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားကစာေတြ (အထူးသျဖင့္ ျပည္ပေရာက္ ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ား-ကရင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက) ေရာက္လာၾကပါတယ္။ စာအေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ …. ေဖေဖရဲ႕ဒီတာဝန္ယူတဲ့ဲေျပာဆိုမႈအေပၚ ေထာက္ခံၿပီး ေက်းဇူးတင္ ေၾကာင္းေတြပါ။
အဲဒီကာလကလည္း နအဖဟာ တခ်ိဳ႕လူမ်ဳိးစုအဖြဲ႔မ်ားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးယူထားၿပီး ေတာင္ပိုင္းက ေက-အဲန္-ယူေဒသေတြကို အႀကီးအက်ယ္ ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့အခ်ိန္နဲ႔လည္း တိုးေနပါတယ္။
ဒီအထဲမွာ ထူးထူးျခားျခား ျပည္တြင္းကစာတေစာင္ ပါလာပါတယ္။ ကၽြန္မတို႔နဲ႔အရင္က ပန္း ဆန္းမွာအတူေနခဲ့ဖူးတဲ့သူတခ်ဳိ႕ ဗမာျပည္ေဆြမ်ိဳးေတြဆီျပန္လယ္ရာက အျပန္မွာယူလာတဲ့စာပါ။ သူတို႔က ဗမာျပည္ေပါက္ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြပါ။ (ဟြာေခ်ာင္လို႔ တ႐ုတ္လိုေခၚပါတယ္။) ပါတီကထြက္ ၿပီး သူတို႔ႏိုင္ငံသူတို႔ျပန္ေနၾကၿပီး နအဖေခတ္မွာ စီးပြားေရးအရလည္း တစံုတရာပြင့္လင္းလာတဲ့ ဗမာ ျပည္ကို အလည္အပတ္ျပန္ၾက၊ စီးပြားေရးအကြက္အကြင္းေလး သြားရွာၾကနဲ႔ ဗမာျပည္နဲ႔အိမ္ဦးနဲ႔ ၾကမ္းျပင္သဖြယ္သြားေနၾကသူမ်ားပါ။ အဲသလိုသြားလာေနတဲ့သူတဦး တေန႔ကၽြန္မတို႔ဆီ ေရာက္လာ ၿပီး ေဖေဖကိုလိပ္တပ္ထားတဲ့ စာတေစာင္ ေပးပါတယ္။
အဲဒီစာရဲ႕အတြင္းသေဘာကေတာ့….
စာေရးသူဟာ ၁၉၄၂ ခုႏွစ္ ေဖေဖတပ္မ်ား မီးရႈိ႕ခဲ့တဲ့ရြာကျဖစ္ၿပီး သူက အဲဒီတုန္းက ၇-၈ ႏွစ္သားတဲ့။ မိဖမ်ားနဲ႔အတူ လက္လႊတ္ထြက္ေျပးၾကရသတဲ့။ ရြာရွိလူအေတာ္မ်ားမ်ားလည္း အသတ္ခံ ရ-ဆိုပဲ။ သူတို႔မိသားစုကေတာ့ ရန္ကုန္အင္းစိန္ဘက္ေရာက္ၿပီး ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳအဖြဲ႔တဖြဲ႔ရဲ႕ ေစာင့္ေရွာက္ပညာသင္ေပးတာ ခံရၿပီး ခရစ္ယာန္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း တေက်ာင္းမွာ သင္းအုပ္ဆရာ တပါး ျဖစ္လာသတဲ့။ ေဖေဖရဲ႕ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းေတြ (အထူးသျဖင့္ ကရင္အမ်ဳိးသားေတြကို ေတာင္း ပန္စကားဆိုမႈ) ၾကားရၿပီးေနာက္ သူက ေနာင္ ဒီလို ကရင္-ဗမာပဋိပကၡမ်ား မေပၚေပါက္ေရးအတြက္ ဒီလိုလုပ္ခ်င္ပါတယ္….တဲ့။
အဲဒီ ကရင္ရြာမွာ ေက်ာက္စာတိုင္တတိုင္ထူၿပီး ေဖေဖရဲ႕အဲဒီေျပာၾကားခ်က္ကို ထြင္းထုထား ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေဖေဖ့ကိုလက္ေရးနဲ႔ အဲဒီစာတန္းေရးေပးၿပီး လက္မွတ္ေလးထိုးၿပီး ပို႔ေပးေေစ လိုပါတယ္….တဲ့။
ေဖေဖက အဲဒီစာဖတ္ၿပီး အေတာ္စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူေတာင္းဆိုသလို လုပ္ ေပးလို႔ မျဖစ္ပါဘူး။ နအဖေခတ္မို႔ သိပ္လည္းတင္းက်ပ္ပါတယ္။ ေတာ္ၾကာ ကုိယ့္စာေၾကာင့္ သူပဲ ဒုကၡေရာက္မွာ စိုးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္က ဘယ္သတင္းဌာနက ေမးျမန္းခန္းမွာ ဒီလိုဒီလိုေျပာသြားတယ္….ဆိုတာေလာက္ကိုပဲ ေရးဖုိ႔အၾကံေပး တိုက္တြန္းလိုက္ရပါတယ္။ သေဘာ ကေတာ့ - ေဖေဖနဲ႔တိုက္ရိုက္ဆက္သြယ္တာမဟုတ္ဘဲ၊ တဆင့္ၾကားရတယ္ …. ဆိုတဲ့ပံု ျဖစ္ေအာင္ပါ။ အခုၾကည့္ရတာကေတာ့ ေက်ာက္တိုင္ထူခြင့္လည္း ရခဲ့ဟန္မတူပါဘူး။
ဒီလုိ ေဖေဖ့ထံေရးၾကတဲ့စာေတြအနက္ “ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာရဲ႕အခုလုိ ႐ုိး႐ုိးသားသားဝန္ခံမႈ အေပၚ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားေတြက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ရဲ႕႐ုိးသားမႈကုိအသံုးခ်ၿပီး အပုပ္ခ်ထုိးႏွက္လာမွာ စုိးရိမ္မိ တယ္” လုိ႔ ေျပာဆုိတဲ့စာေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ေဖေဖဟာ ရဲေဘာ္သံုးက်ိပ္ ဂ်ပန္ စစ္ပညာသင္ယူေနစဥ္ကတည္းက ဗုိလ္ရန္ေအာင္က ဗမာျပည္ေရာက္ရင္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ကပုိ႔ခ် တဲ့ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းကုိ တက္ျဖစ္ေအာင္တက္ပါလုိ႔တုိက္တြန္းထားလုိ႔ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းကုိ စိတ္ဝင္စားေနခဲ့သူပါ။ ဒီလုိနဲ႔ သခင္စုိးရဲ႕ႏုိင္ငံေရးသင္တန္းကုိတက္ဖို႔ အခြင့္ရ လုိက္ၿပီး ၁၉၄၄-ကတည္းက ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီရဲ႕ပါတီဝင္တဦးျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ဆိုတာ မ်ဳိးက ေဝဖန္ေရး မိမိကုိယ္ကုိယ္ေဝဖန္ေရးလုပ္ဟန္ကုိ အစဥ္အၿမဲ ကုိင္စြဲက်င့္သံုးသူမ်ားျဖစ္ေတာ့ မိမိ ဘဝအတြင္းမွာရွိေနတဲ့ဒီအမွားကုိေဝဖန္ေရးေပးၿပီး ကရင္လူထုကုိေတာင္းပန္းခြင့္ရလုိက္တာကုိ ေဖေဖ က သူ႔ဘဝအတြက္ ေက်နပ္ၿပီး ကြယ္လြန္သြားသူျဖစ္ပါတယ္။
ေၾသာ္….နအဖအစိုးရအေနနဲ႔ကလည္း ကရင္-ဗမာခ်စ္ၾကည္ေရးရသြားမွာ စိုးထင္ပါရဲ႕။
လူမ်ဳိးစုပဋိပကၡပဲျဖစ္ျဖစ္ ဘာသာေရးပဋိပကၡပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရကတာဝန္ရွိရွိ၊ လက္ဦးမႈရွိရွိ ေျဖ ရွင္းေပးႏိုင္ရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ေျပလည္ေအးခ်မ္းသြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီလိုမ်ဳိးပဋိပကၡေတြကို မိမိတို႔ရဲ႕ထြက္ေပါက္အျဖစ္ အသံုးခ်တတ္တဲ့ အစိုးရမ်ဳိးလက္ေအာက္မွာဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ ေျပ လည္ေအာင္ ေျဖရွင္းမွာမဟုတ္သလို ဒီလိုမ်ဳိးမီးေတြကိုလည္း တေငြ႔ေငြ႔ေလာင္ေနေအာင္ေမြးထားတာ ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။ တခါတရံ စတင္မီးေမႊးသူမ်ားဟာ အစိုးရကိုယ္တိုင္ေတာင္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ တိုင္းျပည္တြင္းေပၚေပါက္တဲ့ ျပည္သူတြင္းျပသာနာေတြ ပဋိပကၡေတြကိုေျဖရွင္းပံုေျဖ ရွင္းနည္းေတြကိုၾကည့္႐ံုနဲ႔ အစိုးရတရပ္ရဲ႕ရပ္တည္မႈကို ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္စနစ္အတြက္္ကေတာ့ ဒီလိုပဋိပကၡေတြဟာ သည္းေျခႀကိဳက္ အစာေတြပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္… ျပည္သူလူထုႀကီးတရပ္လံုး ႏိုးႏိုးၾကားၾကားရွိၾကပါ။
လွေက်ာ္ေဇာ။ ၂၅-၅-၂၀၁၆။
မွတ္ခ်က္။ကၽြန္မဆက္၍ေရးျခင္ေသာေဖေဖအေၾကာင္းမ်ား။ေဆာင္းပါးအမွတ္(၄၀)။
အေရးေတာ္ပံုဂ်ာနယ္။။အတြဲ(၂)။အမွတ္(၆)။မွ။