ေမာင္ရင္ငေတ ● စပ်စ္ဝိုင္ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ (Viticulture)

ေမာင္ရင္ငေတ ● စပ်စ္ဝိုင္ရဲ႕ယဥ္ေက်းမႈ (Viticulture)
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၆
 
ေမာင္ရင္ငေတ စပ်စ္ခူးသမား ျဖစ္ခဲ့ဖူးလို႔လားေတာ့ မသိပါဘူး။ ေရာက္ရွိဖူးတဲ့ေနရာေဒသေတြမွာ စပ်စ္ခင္း တက်ယ္တေျပာ ႀကီးေတြေတြ႔လိုက္ရတာနဲ႔ မျဖစ္မေန ဓါတ္ပံု႐ိုက္ခ်င္စိတ္ေတြ တဖြားဖြား ေပၚလာေစခဲ့ပါတယ္။ စပ်စ္အေၾကာင္း ဝိုင္အ ေၾကာင္းေတြေတြ႔ရရင္ ဖတ္ခ်င္မိရပါတယ္။ ေရးခ်င္မိရပါတယ္။ ဝိုင္ပုလင္းေတြ ဝိုင္ပံုးေတြ ေတြ႔ရရင္ေတာ့ ေသာက္ခ်င္ မိရတာေပ့ါ။

စပ်စ္စိုက္ပ်ိဳး ဝိုင္ခ်က္လုပ္တဲ့ လုပ္ငန္းဟာ အခုအခါမွာေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ စီးပြားျဖစ္လုပ္ကိုင္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းလာ ၾကပါၿပီ။ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ေမြးရပ္႒ာေန ေရႊျပည္ေတာ္ႀကီးဆီမွာလည္း ဂ်ာမဏီနည္းပညာ အရင္းအႏွီးမ်ားနဲ႔ လုပ္ကိုင္တဲ့ ေအးသာယာ စပ်စ္ဝိုင္လုပ္ငန္းဟာ အေတာ္ကို နာမည္ႀကီးေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။


စပ်စ္ပ်ိဳးခ်ိန္ ဧပရယ္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)


ျမန္မာ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ေအးသာယာ စပ်စ္ျခံနဲ႔ စပ်စ္ဝိုင္ပံုေတြက ေတာ္ေတာ္ကို အေတြ႔ရမ်ားလာပါတယ္။ စိမ္းလန္းေျမ စပ်စ္ျခံဆိုၿပီး ေဖ့စ္ဘုတ္ခ္စာမ်က္ႏွာတခုကိုလည္း ေတြ႔ရွိမိပါတယ္။ ေမၿမိဳ႕ မိုးကုတ္လမ္း သံဘိုရြာမွာ ရွိပါ တယ္တဲ့။ ဟိုအရင္ ခပ္ငယ္ငယ္တုန္းကေတာ့ မိတၳီလာေပ်ာ္ဘြယ္နယ္ဘက္ေတြမွာေတာ့ အသီးစားတဲ့ စင္ထိုးစိုက္ရတဲ့စပ်စ္ စင္ေတြကိုေတာ့ ေတြ႔ျမင္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေအးသာယာစပ်စ္လိုမ်ိဳး ဝိုင္ခ်က္ဖို႔အတြက္ရည္ရြယ္ၿပီး စိုက္ၾကတာကုိေတာ့ မျမင္ ေတြ႔ဖူးခဲ့ပါဘူး။

တကယ္ကေတာ့ စားတဲ့စပ်စ္နဲ႔ ခ်က္တဲ့စပ်စ္က မတူဘူးလို႔သာ လြယ္လြယ္ေျပာရမွာပါ။ ဝိုင္ခ်က္တဲ့ စပ်စ္ပင္ေတြက စင္ ထိုးစိုက္တာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ ပင္ပ်ိဳသက္ ေလးငါးႏွစ္ရွိမွ စတင္အသီးသီးတာပါ။ ပင္စည္ကေန ျဖာထြက္သြားတဲ့ အကိုင္း အခက္အညြန္႔ေတြကေနမွ အသီးေတြသီးလာတာပါ။ စပ်စ္ခူးရာသီ ကုန္ဆံုးၿပီးခ်ိန္ က်န္ရစ္တဲ့ စပ်စ္ရြက္ဝါရြက္ရင့္ ရြက္ ေျခာက္ေတြကို ဖယ္ရွားရွင္းလင္းၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ စပ်စ္ခင္းေတြဟာ ဥေရာပ ေဆာင္းတြင္းရာသီကုန္ခ်ိန္အထိ ႐ိုးတံက်ဲက်ဲ ပင္စည္ငုတ္တုတ္နဲ႔သာ ေတြ႔ျမင္ရမွာပါ။


New World vs Old World Wine ကမၻာ့ဝိုင္ အဓိကထုတ္လုပ္ရာေဒသမ်ား (Photo Google)


ဝိုင္ကမၻာေဟာင္း ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ေရာမအင္ပါယာေခတ္ေနာက္ပိုင္းကာလ အဓိကခ်က္လုပ္ခဲ့ရာႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ Italy, France, Spain, Portugal, Austria, Germany, Greece တို႔ ျဖစ္ၾကၿပီး Hungary, Israel, Romania, Slovakia, Slovenia, Croatia, Cyprus, Switzerland, England, Macedonia. ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ဝိုင္သမိုင္းမွာ ပါဝင္ခဲ့ေပမယ့္လည္း အခုအခါ မွာေတာ့ အနည္းအပါးေလာက္သာ ေဒသတြင္းသံုးအျဖစ္ ခ်က္လုပ္ေတာ့ပါတယ္။

ဝိုင္ကမၻာသစ္ကိုေတာ့ ဦးေဆာင္ေနၾကသူေတြက ထံုးစံအတိုင္း အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ United States, Australia, တို႔ပါ၊ New Zealand, Argentina, Chile, South Africa, China, India, Uruguay, Brazil, Mexico, Canada တို႔မွာလည္း အခု ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ထုတ္လုပ္လာေနၾကပါၿပီ။

ဝိုင္ကမၻာေဟာင္း ႏိုင္ငံမွာပါဝင္ခဲ့တဲ့ အစၥေရးလို ေဒသမ်ိဳးေတြမွာကေတာ့ ဘာသာေရးအခက္အခဲေတြေၾကာင့္ ထြန္းကားမႈ နည္းပါးခဲ့ရပါတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဝိုင္ကမာၻေဟာင္းနဲ႔အသစ္ အဓိကကြာျခားမႈကေတာ့ ထြက္ရွိလာတဲ့ဝိုင္ေတြကို ႏွစ္ခ်ိဳ႕ ဝိုင္အျဖစ္ သိမ္းဆည္းထားရွိရာမွာ ကြာတာပါတဲ့။

ရီစရာတခုလို႔ေျပာရမွာျဖစ္တာကေတာ့ ဝိုင္အမ်ားဆံုး ေသာက္သံုးရာ နယ္ေျမစာရင္းမွာ ပုတ္ရဟန္းမင္းႀကီး ေနထိုင္ရာ အီ တလီက Vatican City State က နံပါတ္တစ္အျဖစ္ စာရင္းတခုမွာ ေတြ႔ရွိေနရတာပါ။ ဗာတီကန္ စီးတီးဆိုတာက ပုလ္ရဟန္း မင္းႀကီးအပါအဝင္ ေနထိုင္ၾကသူေပါင္း အေယာက္ရွစ္ရာ့ငါးဆယ္ခန္႔ ေလာက္သာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံပိစိေလးတခုသာပါ၊ တေယာက္ ကို တႏွစ္မွာ ဝိုင္လီတာ ေျခာက္ဆယ္ေက်ာ္ ေသာက္သံုးပါသတဲ့။ ဒါေတာင္ ခေလးေတြ စာရင္းထဲမွာ ပါမပါ မသိပါဘူး။


The Principal Wine Regions in France ျပင္သစ္ျပည္ရဲ႕ ရွန္ပိန္ ေကာ့ညက္ အရ္မာညက္ကာဗားဒိုးနဲ႔ အျခားေသာ စပတ္ကလင္ဝိုင္မ်ိဳးစံု ထြက္ရွိရာျပတဲ့ ေျမပံု (Photo Google)


ကမၻာ့စပ်စ္ဝိုင္ စိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈမွာေရာ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈမွာပါ စပိန္ ျပင္သစ္ အီတလီ  သံုးႏိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးမွာ ရွိေနပါတယ္။ သံုးႏိုင္ငံေပါင္းရင္ ထုတ္လုပ္တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈက ၆၀  ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ရွိၿပီး စိုက္ပ်ိဳးဧရိယာ ဟက္တာေပါင္း စပိန္မွာ ဆယ္ႏွစ္ သိန္း ျပင္သစ္မွာ ကိုးသိန္းနဲ႔ အီတလီမွာ ရွစ္သိန္း ရွိပါတယ္။

ဒီသံုးႏိုင္ငံေနာက္မွာေတာ့ တူရကီ အေမရိကန္ တ႐ုတ္ ေတာင္အာဖရိက ၾသစေတးလွ်  အာဂ်င္တီးနားတို႔ ျဖစ္ၾကပါတယ္၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေတာ့ လူဦးေရကမ်ားလြန္းလို႔လား ဝိုင္ ကြာလတီေကာင္းတာ မထြက္လို႔လား မသိပါဘူး။ ျပန္သြင္းရတာ တ ႏွစ္ကို ေဒၚလာ သန္းေလးငါးရာဖိုး ရွိပါသတဲ့။

ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ ျပင္သစ္မွာေနလို႔ ျပင္သစ္ဘက္ကေန လိုက္ေျပာပါတယ္ဆိုရင္လည္း မျငင္းခ်င္ပါဘူး။ ေသာက္ခဲ့ဖူး တဲ့ ဝိုင္အမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ ေစ်းအရမ္းႀကီးတဲ့ နာမည္ႀကီးတံဆိပ္ကပ္ထားတဲ့ ဝိုင္အမ်ိဳးအစားမ်ားကိုေတာ့ ေကာင္းပါတယ္ မေကာင္း ပါဘူးဆိုတာကို သံုးသပ္မေျပာလိုေပမယ့္ ေစ်းခပ္ေပါေပါနဲ႔ ေသာက္လို႔လည္းေကာင္းပါတယ္ဆိုတဲ့ ဝိုင္အမ်ိဳးမ်ိဳးကေတာ့  မိတ္အင္ျပင္သစ္သာျဖစ္ပါေၾကာင္း အတည္ျပဳေျပာၾကားလိုပါတယ္။

ေရႊျပည္ေတာ္ေအးသာယာထြက္ စပ်စ္ဝိုင္ဆိုတာကို မေသာက္ဖူးလို႔ ေကာင္းမေကာင္းကို မေျပာၾကားႏိုင္ေပမယ့္ ေအးသာ ယာ ဝိုင္တပုလင္းတန္ဖိုးက ျပင္သစ္ဝိုင္ သာမန္ နိစၥဓူဝ တန္းဝင္ေသာက္သံုးႏိုင္တဲ့ ဝိုင္ေစ်းႏႈန္းထက္ ေလးငါးဆႀကီး ေနပါ တယ္။ ေအးသာယာဝိုင္ေသာက္သံုးဖူးသူ ေမာင္ရင္ငေတ သူငယ္ခ်င္းမ်ားရဲ႕ ေျပာၾကားမႈပါ။

ျပင္သစ္ဝိုင္ရဲ႕ တပုလင္းေစ်းႏႈန္းက ေရႊက်ပ္ေငြနဲ႔ဆိုရင္ ႏွစ္ေထာင္သံုးေထာင္ေက်ာ္ေလာက္သာ ရွိေနေၾကာင္းပါ။ ဒါေတာင္မွ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ နိစၥဓူဝ ေသာက္သံုးေနၾကတဲ့ ငါးလီတာဝင္ စကၠဴပံုးတပံုးရဲ႕တန္ဖိုးက ေရႊက်ပ္ေငြ ရွစ္ေထာင္ေလာက္ သာေပးရေၾကာင္းပါ။ ဒီထက္သက္သာခ်င္ရင္ ရွာတတ္ေဖြတတ္မယ္ဆိုခဲ့ရင္ေတာ့ စကၠဴပံုးသြပ္ ပလပ္စတစ္ ပုလင္းသြပ္ စပိန္ဝိုင္ေတြကေတာ့ ေစ်းပိုမိုခ်ိဳသာေၾကာင္းပါ။



ရွန္ပိန္နယ္က စပ်စ္ခင္း (ဓါတ္ပံု မရငတ)


စပ်စ္ပင္ အမ်ိဳးအစားမ်ားစြာကေန ခ်က္လုပ္တဲ့ ဒီအရည္ေတြကို စိုက္ပ်ိဳးခ်က္လုပ္ရာနယ္ေျမေဒသမ်ားကို အစြဲျပဳၿပီး ေခၚၾက တာပါ၊

Champagne နယ္က စိုက္ၿပီးခ်က္တာကို ရွန္ပိန္လို႔ေခၚဆိုၾကၿပီး Cognac နယ္မွာ စိုက္ပ်ိဳးၿပီးခ်က္လိုက္ရင္ ေကာ့ညက္ အ မည္တြင္ပါတယ္။ Cognac ေဒသအျပင္က ဘယ္ေဒသကမဆို နည္းပညာအသစ္ေတြနဲ႔ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းေအာင္ ခ်က္ ခ်က္ ေကာ့ညက္လို႔ ေခၚခြင့္မရွိပါဘူး။

Jura ေတာင္တန္းေပၚက ထြက္ရွိတဲ့ Crémant du Jura ဆိုတာကလည္း ရွန္ပိန္ကဲ့သို႔ အျမႇဳပ္ထြက္တဲ့ စပတ္ကလင္ဝိုင္ အ မ်ိဳးအစားပါ။ ဒါေပမယ့္ ရွန္ပိန္လို အရသာရွိ ေသာက္လို႔ေကာင္းပါတယ္ဆိုေပမယ့္ ရွန္ပိန္ျပည္နယ္ကထြက္ရွိတာမဟုတ္လို႔  ရွန္ပိန္အမည္ခံလို႔မရသလို ရွန္ပိန္ေစ်းကိုလည္း မေက်ာ္ႏိုင္ပါဘူး။ အဲဒီလိုသာပါ။

Armagnac နယ္ကထြက္ရွိတာမို႔ အရ္မာညက္ေခၚၾကေပမယ့္ တကယ္ေတာ့ ေကာ့ညက္နဲ႔အတူတူပါ။ ေကာ့ညက္ အရ္မာ ညက္တို႔ရဲ႕အမ်ိဳးအစားကိုေတာ့ ဘရန္ဒီလို႔ သတ္မွတ္ၾကျပန္ပါတယ္။

အားလံုးဟာ စပ်စ္သီးေတြက ခ်က္ထားၾကတဲ့အရည္ေတြသာပါ။ ေကာ့ညက္ အရ္မာညက္တို႔နဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္တူ ဘရန္ဒီ စာရင္းဝင္ေတြရွိၾကေသးေပမယ့္ ေဒသအလိုက္ ႐ိုးရာအဆင့္မွ်သာ ရွိပါတယ္။  အဲဒီလို ဘရန္ဒီအဆင့္အားလံုးကို ျခံဳၿပီး ေတာ့ Eaux-de-Vie de Vin "Water of Life" လို႔ ေခၚဆိုေလ့ ရွိၾကပါတယ္။


စပ်စ္ညႊန္႔ စပ်စ္ႏြယ္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)


စပ်စ္ပင္မ်ိဳးကြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရွိေပမယ့္ Chardonnay, Pinot Noir, Cabernet  Sauvignon, Sauvignon Blanc, Melon de Bourgogne, Syrah , Merlot, Gamay, Chenin Blanc, Muscat de Hambourg တို႔ကေတာ့ နာမည္ႀကီး အမ်ိဳးေကာင္းေတြလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

စပ်စ္အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ စိုက္ပ်ိဳးေျမေနရာေဒသေပၚမူတည္ၿပီးေတာ့ ထြက္ရွိလာတဲ့ ဝိုင္အရည္အေသြး အနိမ့္အျမင့္ ကြာသြားတတ္ေပမယ့္ ရိတ္သိမ္းခါနီး ရာသီဥတုကလည္း အဓိက အေရးႀကီးဆံုးအခ်က္ထဲမွာ ပါပါတယ္တဲ့။ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္တဲ့ႏွစ္က ထြက္ရွိတဲ့ စပ်စ္သီးကေန ဘယ္လိုခ်က္ခ်က္ ခ်က္တဲ့ဝိုင္ကေတာ့ ႏွစ္ခ်ိဳ႕ဝိုင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူးလို႔လည္း ဆို ၾကပါတယ္။

၁၉၇၅ ခုႏွစ္က ရွန္ပိန္နယ္ေတြမွာ ရာသီဥတုမွန္ၿပီး ထြက္ရွိခဲ့တဲ့ ရွန္ပိန္ေတြဝိုင္ေတြက ႏွစ္ခ်ိဳ႕သိမ္းဖို႔ ေကာင္းလွတာေၾကာင့္ ေစ်းႏႈန္းျမင့္မားတဲ့ ႏွစ္ခ်ိဳ႕အျဖစ္ နာမည္ႀကီးပါတယ္။ ဘီစီ ၆ ရာစုခန္႔ကတည္းက စတင္ခဲ့တယ္လို႔ဆိုတဲ့ ျပင္သစ္ဝိုင္လုပ္ငန္း ကေတာ့ အႀကီးက်ယ္ဆံုးပါဘဲ။ တႏွစ္ကို တလီတာဆန္႔ ပုလင္းေပါင္း ၈ ဘီလီယံ ထုပ္လုပ္ပါတယ္တဲ့။

ကမၻာ့လူဦးေရ သန္း ၇၀၀၀ နဲ႔သာ တြက္ၾကည့္ၾကပါေတာ့၊ ျပင္သစ္ျပည္ တဝန္းလံုးနီးပါးမွာ စပ်စ္ဝိုင္ စိုက္ပ်ိဳး ခ်က္လုပ္ၾကတယ္ ဆိုေပမယ့္လည္း တကမာၻလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ လူသိမ်ားတာကေတာ့ Bordeaux ေဘာ္ဒိုးေဒသက ထြက္တဲ့ ဝိုင္ပါ။

Burgundy ေခၚ ျပင္သစ္လို Bourgogne ဘူးဂြန္းန္းေဒသကေတာ့ အခုအခါမွာ ပိုမိုလူသိမ်ားလာေပမယ့္လည္း ဘူးဂြန္း န္ဝိုင္ရဲ႕ အေျခခံ ေစ်းႏႈန္းေတြက ႀကီးျမင့္လွတာေၾကာင့္ ေနရာတကာ ဆိုင္တကာမွာ ေတြ႔ရေလ့ သိပ္မရွိပါဘူး။ တယူ႐ိုခြဲႏွစ္ ယူ႐ိုတန္တဲ့ ေဘာဒိုးဝိုင္ပုလင္းေတြကို အလြယ္တကူ ဝယ္လို႔ရႏိုင္ေပမယ့္ ဘူးဂြန္းန္ ဝိုင္ပုလင္းေတြကိုေတာ့ ေတြ႔ရခဲပါတယ္။

ေရႊျပည္ႀကီးက စိမ္းလန္းေျမ ေအးသာယာ စပ်စ္ျခံမ်ားရဲ႕ပံုေတြကို ျဖတ္ညႇပ္ကပ္ထားတာပါ။ အစိမ္းေရာင္လြင္ျပင္ဘေလာက္ခ္ စိမ္းလန္းေျမစပ်စ္ျခံနဲ႔ မူရင္းပိုင္ရွင္မ်ားကို ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။



(Viticulture) စပ်စ္စိုက္ပ်ိဳး ဝိုင္ထုတ္လုပ္ျခင္းဆိုင္ရာ ေလ့လာမႈအတတ္ပညာကို ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ ဘာသာစကားဖလွယ္မႈ ပညာအရ *စပ်စ္ဝိုင္ရဲ႕ ယဥ္ေက်းမႈ* ဟုသာ လြယ္လြယ္ကူကူ ဘာသာျပန္လိုက္ရေၾကာင္းပါခင္ဗ်ာ။

ေမာင္ရင္ငေတ ၁၈၀၃၂၀၁၅