ေမာင္စြမ္းရည္ - မိုးခ်ိဳသင္းရဲ႕မွတ္တမ္း

တင္မိုးနဲ႔ ေမာင္စြမ္းရည္ (၂၀၀၆)

ေမာင္စြမ္းရည္ - မိုးခ်ိဳသင္းရဲ႕မွတ္တမ္း
(မိုးမခ) ႏို၀င္ဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၆
မိုးခ်ိဳသင္းဆိုတာ ကဗ်ာဆရာႀကီး တင္မိုးရဲ႕သားသမီးေလးေယာက္အနက္ အငယ္ဆံုးသမီးပါ။ အငယ္ ဆံုးသားကေလးေယာက္ရွိခဲ႔ဖူးေပမဲ႔ သေဘာၤလိုက္ရင္း ကြယ္လြန္သြားခဲ႔ရွာပါတယ္။ ဒီစာအုပ္မွာ သမီးေထြး မိုးခ်ိဳသင္းက သူ႕ဖခင္၊ မိခင္နဲ႔ ေမာင္ႏွမအားလံုး အေၾကာင္းကို သူသိျမင္ခံစားမိသလို စီကာပတ္ကံုးေရသား ထားပါတယ္။ သူ႕မွာ တူမေလးေတြလဲ ေျခာက္ေယာက္ရွိသတဲ႔။ အားလံုးက ဘယ္လ္ဂ်ီယံနဲ႕ သူ႕အစ္မမိုးမိုးႏွင္း နဲ႔ အတူေနၾကတယ္။ အမလတ္ မိုးေအးလဲ သူ႔ကေလးေတြနဲ႕အတူ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ မွာပဲေနတယ္။ မိုးခ်ဳိသင္းက သူ႕ခင္ပြန္းနဲ႔အတူ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ေလာ္စ္အိန္ဂ်ဲလိစ္မွာ အေျခခ်ေနတယ္။ သူ႕ဖခင္က ကဗ်ာဆရာ ႀကီး ဦးတင္မိုးက ရာသီဥတုမွ်တတဲ႔ေလာ့စ္အိန္က်ဲလိစ္မွာ သမီးငယ္မိုးခ်ိဳသင္းနဲ႔ အတူေနခဲ႔တယ္။ ကြယ္လြန္ ေတာ့လဲ သမီးငယ္ဆီမွာပဲ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္။

သမီးမိုးခ်ိဳသင္းက သူ႔အေဖအညာသား၊ ေတာသားႀကီးရဲ႕အေၾကာင္းကို သူ႔စာအုပ္ေရွ႕ဆံုးမွာေဖာ္ျပ တယ္။ ''ဘေလာ့ဂါႀကီးသို႔''တဲ႔။ ဗမာျပည္ကသူ႔အေပါင္းအသင္းေတြကေတာ့ ''ငါတို႔တင္မိုးဟာ ေဟာလိ၀ုတ္ ၿမိဳ႕ အရိပ္မွာ ကြန္ပ်ဴတာ ခလုတ္ေတြႏွိပ္ရင္း တကယ့္ေမာ္ဒန္မ်ား ဆရာႀကီးျဖစ္သြားခဲ႔တာကိုး''လို႔ ေအာက္ေမ႔ၾက ရွာမယ္။ သူ႕သမီး ဘေလာ့ဂါကို အားက်လို႔ သူလဲ ဘေလာ့ဂါလုပ္ခ်င္တယ္လို႔ သမီးငယ္ကို ပူဆာတယ္။ သူ႔သမီး ငယ္ကပဲ အားလံုးေသာသူ႕သမီးေတြရဲ႕သဘာ၀အတိုင္း အေဖလိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ မိုးေပၚကလမင္းႀကီးဆီက ထမင္းဆီဆမ္းေရႊလင္ဗန္းနဲ႔ ယူေပးမယ့္သမီးမ်ိဳးဘဲ ဆိုေတာ့ သူ႔အေဖၾကီးအတြက္ အာကာကို လႊာပုံျပဳရေအာင္ ဘေလာ့စာမ်က္ႏွာ ဖြင့္ေပးလိုက္တယ္။ အေဖ့ကို ကြန္ပ်ဴတာခလုပတ္ ႏွိပ္ သင္ ေတာ့ ခလုတ္တခုေပၚ တင္လိုက္တိုင္း ဒီစာလံုးတလံုးတည္းကို တစာမ်က္ႏွာျပည့္တာေတာင္  လက္ျပန္မၾကြလို႔ မနည္းႀကီး ဆြဲဖယ္ရသတဲ႔။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ သူဟာ မကြယ္လြန္ခင္မွာ ကြန္ပ်ဴတာခလုပ္ႏွိပ္တဲ႔ ေဟာလိ၀ုတ္က ဘေလာ့ဂါ ကဗ်ာဆရာျဖစ္သြားေၾကာင္းမွတ္တမ္း တပုဒ္ေတာ့ ျဖစ္သြားခဲပါတယ္။

ေရးသူကိုယ္တိုင္၀န္ခံထားသလိုပဲ သူ႕အေတြးအားလံုးဟာ သူ႕မိသားစုအေၾကာင္းကိုပဲ ေရးထားတာ ပါ။ တျခားအေၾကာင္း လံုး၀မပါဘူး။ သူ႕ ''ဘေလာ့''မွာ အာကာကို လႊာပံုျပဳၿပီး စိတ္ကူးေပါက္တိုင္း ထေရးထား တဲ့စာကေလးေတြပါ။ အားလံုးပုဒ္ေရ ၁၅၀ေလာက္ေရးထားတာရွိသတဲ႔။ ဒီစာအုပ္ငယ္မွာေတာ့ပုဒ္ေရ ၄၂ပုဒ္ပါ ၀င္ပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၁၅၀ ပဲ ရွိပါတယ္။ ထုတ္ဦးမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ႏွစ္အုပ္ေတာ့ ထုတ္လို႔ျဖစ္ပါေသး တယ္။ ထုတ္ျဖစ္ေအာင္ထုတ္ပါလို႕ပန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။

ဒီစာအုပ္မွာေတာ့ စားအုပ္အမည္ကို ''မွတ္တမ္း''လို႔ပဲနာမည္ေပးထားေတာ့ နာမည္က ''ရင့္''ေနသလို ပဲ၊ သူ႔မိသားစု၀င္ေတြကို လြမ္းတိုင္းေရးထားတဲ့မွတ္တမ္းေလးေတြမို႕ ''လြမ္းမွတ္တမ္း''လို႔ဆုိရင္ ေကာင္းေသးရဲ႕ လို႔ ဆရာလုပ္လိုက္ခ်င္ပါတယ္။ (ခြင့္လႊတ္ပါ) ဒီလိုစာေပမ်ိဳးစားက ဗမာစာေပေလာကမွာ ရွားပါးတယ္လို႔ေျပာ ခ်င္ပါတယ္။ မိုးခ်ိဳသင္းက သူ႕စိတ္ကူးေပါက္တိုင္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေရးထားတာကေလးေတြျဖစ္လို႔ သူ႔အလွ နဲ႔သူ 'အလွကိုယ္စီ' ရွိေနၾကပါတယ္။ သူ႔မွတ္တမ္းက 'သူ႔အလြမ္းနဲ႕ဇာတ္လမ္းနဲ႕' လို႕ဆိုရမလိုပါဘဲ။

သူ႔အမ်ိဳးအစားကို သူက ''မွတ္တမ္း''လို႔နာမည္ေပးမထားရင္ အက္ေဆးေလးေတြလို႕ေခၚမိမယ္ထင္ပါ တယ္။ အက္ေဆးကို ဗမာလို ဘာသာျပန္ဖူးၾကတာက 'အစမ္းစာ' တဲ့ 'စာမြန္' တဲ႔ ။ ဗမာျပည္မွာ ခုလိုအစမ္းစာ စာမြန္ေလးေတြေရးၾကတာေတြ ရွိပါတယ္။ စာအုပ္အျဖစ္ ပုံႏွိပ္ထုတ္ေ၀ ဖူးၾကတာေတြလဲ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ က်ေနာ္ ဖတ္ဖူးသေလာက္ကေတာ့ အားလံုးမဆိုးပါဘူး။ ''မဆိုးကိုယ္စီ၊ ဆိုရမည္'' လို႔ပဲ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့သိပ္ၿပီး အားထုတ္ႀကိဳးစားမႈေတြရဲ႕လက္ရာ၊ ေျခရာေတြ ထင္ေနသလိုပါပဲ။ အားထုတ္မႈ-ႀကိဳးစားမႈမွာ မျမင္ရတဲ႕''ခ်ဳပ္ရိုးေပ်ာက္'' ကေလးေတြ မဟုတ္ၾကဘူး။ သဘာ၀အေလ်ာက္၊ အလိုလို ေပၚထြက္ဖူးပြင့္လာတဲ႔လကၡဏာ သိပ္မေတြ႔ၾကရဘူး။ ''ခံစားမႈ''ထက္ အေတြးက ပိုမ်ားေနသလား ထင္ရပါတယ္။ စာတပုဒ္မွာ ၀ါက်ေတြပါတယ္။ စာပိုဒ္ေတြပါတယ္။ စကားလံုးေတြပါတယ္။ ၀ါက်ေတြကို အိမ္ေဆာက္သလို စီၿပီး တည္ေဆာက္ရတာပါပဲ။ ပ်ဥ္ခ်ပ္ကေလးေတြကို ေနရာတက် ဆက္ရ၊ ျဖတ္ရပါတယ္။ ဒါံေၾကာင့္ထင္ပါရဲ႕ဆရာႀကီးေရႊဥေဒါင္းက စာေရးဆရာကို ''၀ါက်လက္သမား''လို႕ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲဖူးပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္ စီမံမႈ မေကာင္းရင္၊ မေကာင္းသလို၊ ေကာင္းရင္ေကာင္းသလို အျပင္လူက ျမင္တတ္ပါတယ္။ အိမ္ကို သူကိုယ္တိုင္ မေဆာက္တတ္ေပမဲ႔၊ စာကို သူကိုယ္တိုင္ မေရးတတ္ေပမဲ႔၊ အိမ္အရည္အေသြးကို သိသလို၊ စာအေရအေသြးကိုလည္း ေဘးလူက သိပါတယ္။

မိုးခ်ိဳသင္းက အင္းစိန္ရွိသူတို႕အိမ္ကေလးအေၾကာင္းကိုလဲ ေရးထားတယ္။ ဗမာျပည္ ဘယ္ေနရာမွ မရွိ တဲ့ ''ကဗ်ာဆရာရဲ႕အိမ္''ပါပဲ။ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလို႕ အိမ္ေဆာက္ဆဲကာလမွာေရာ၊ အိမ္ေဆာက္ၿပီးတဲ႔အ ခါမွာေရာ လူေတြ တမင္တကာ တကူးတက လာၾကည့္ၾကတဲ႔ အိမ္ကေလးပါပဲ။ ဂ်ပန္မွာ ဗိသုကာပညာကို ရွစ္ႏွစ္ ၾကာေအာင္သင္ယူလာခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ျပန္ ဗိသုကာ ဦးေရႊရဲ႔လက္ရာတဲ႔ ။ ဦးေရႊဆိုသူကလဲ အညာသားပဲ။ အဖိုးအခ ေပးရင္ အိမ္ရွင္တုိ႕ဆြဲထိုးမယ္ဆိုတဲ႔ လူစားမ်ိဳး။ သူကလဲ ကဗ်ာဆရာကို ခင္လြန္းလို႕ သူ႕စိတ္ကူးနဲ႔သူ ေဆာက္ေပး ကာ၊ အေပါင္းအသင္းေတြက သစ္လာေပး၊ အုတ္လာေပး နဲ႔ အေၾကြးေပးၾကတာတဲ့။ အေၾကြးေပးတဲ႔လူေတြကလဲ သူတို႔ဖာသာလာေပးၾကတာ။ ''အေၾကြး'' လို႔မွတ္ထားရင္း စိတ္ဆိုးမွာပဲ ဆိုတဲ႔ အေပါင္းအသင္းေတြခ်ည္းပဲ။ ကဗ်ာဆရာကို အဲသလိုခ်စ္ၾကတာ။ ဒီလို နတ္စင္လိုလို၊ ေရခ်မ္းစင္လိုလို (သိန္းသန္းထြန္းရဲ႕မွတ္ခ်က္) အိမ္ကေလး အေၾကာင္းကိုလဲ မိုးခ်ိဳသင္းက ''လြမ္းေမတၱာ''ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ကို သီကံုးထားပါတယ္။ ေမတၱာနဲ႔ ေဆာက္တဲ႔အိမ္ တဲ့။

တင္မုိးဆိုတာ အညာသား၊ ေတာသားႀကီးပီပီ ရံုးျပင္ကနားေတြရွိ အလြန္ေၾကာက္ရွာတယ္။ ရြံေၾကာက္ လို႔ေတာင္ ေျပာရပါတယ္။ ဒီၾကားထဲက ရံုးေရာ၊ ေထာင္ေရာ ေရာက္ခဲ့ရွာပါတယ္။ အလြန္ကို ရိုင္းစိုင္း ယုတ္မာ တဲ႔စစ္အရိုးရေခတ္မွာ၊ အလြန္ကို ရိုးရိုးေအးေအး ေနခ်င္ရွာသူေတြလဲ ေအးေအးမေနရပါဘူး။ ေက်ာင္းဆရာ စာသင္တဲ႔ကိစၥနဲ႔ ရံုးေရာက္ရ၊ ကဗ်ာဆရာ ကဗ်ာဖြဲ႔လို႔ ရံုးေရာက္ရတာေတြ ... မိုးခ်ိဳသင္းေရးျဖစ္သလား မသိပါ။ ဒီစာအုပ္ငယ္မွာေတာ့ တရားရံုးမွ လက္ထပ္တ့ဲ ကိစၥနဲ႔ ရံုးေရာက္ရတဲ့ကိစၥကို မိုးခ်ိဳသင္းက ေရးထားပါ တယ္။ ''ဤလည္း တဒုကၡ''ဆိုတဲ႔ အျဖစ္မ်ိဳးပါ။ ''ၾကည္ ပါတယ္ေလ''ဆုိတဲ႔ မွတ္တမ္းေလးကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။ တကယ့္ ကို ရယ္ရအခက္၊ ငိုရအခက္ ဆိုတာမ်ိဳးပါပဲ။

မိုးခ်ိဳသင္းတို႕ အေဖႀကီးဟာ ကဗ်ာစပ္တာကလြဲလို႔ ဘယ္ေနရာမွ အစြမ္းအစမရွိတဲ႔ လူမ်ိဳးပါ။ မိန္းမ ဘယ္ လိုရသြားသလဲေတာ့ မသိပါ။ သူ႕မိဘနဲ႔ အမ,ႏွမေတြ၊ သူ႔ဇနီးနဲ႔ သမီးေရာ သူ႔ကို ၀ိုင္းခ်စ္ၾကပံုကလဲ တုန္လို႔ ဆိုရမွာပဲ။ သူ႔တို႕၀ိုင္းျပဳစုယုယၾကတာနဲ႔ သူဘာမွလုပ္လိုက္ရတယ္ မရွိ။ ထမင္းခြံေပးၾကတယ္။ အက်ီၤ၀တ္ေပး၊ လံုခ်ည္ ၀တ္ေပးၾကတယ္။ သမီးတေယာက္က ဗီတာမင္ေဆးျပားကို သူတို႔အေဖ ပါးစပ္ထဲ ထည့္ေပးရင္း၊ တျခားတေယာက္က ေသာက္ေရခြက္ကို အေဖ့ပါးစပ္မွာ ေတ့ေပးၾကတယ္။ သမီးတေယာက္က ေခါင္းကို အံုးဆီလမ္းေပး ရင္း၊ က်န္တေယာက္က ဘီးနဲ႕ဖီးေပးပါတယ္။ သမီးေတြ အက်ီၤ၀တ္ေပးရင္ အေဖလုပ္သူက ေဆးလိပ္ကို ဘယ္ ညာ လက္ေျပာင္းေသာက္ရင္း လက္လွ်ိေပးရတယ္။ အဲဒီတုန္း တေယာက္က အက်ီၤၾကယ္သီး တပ္ေပး တယ္။ သူ႕သူငယ္ခ်င္းေတြကလဲေက်ာင္းမွာဆုိရင္ အ၀တ္ေလ်ာ္ေပးၾက၊ အ၀တ္လဲေပးၾကတယ္။ သူ႔တပည့္ေတြ ကလဲ ဒီလိုပါပဲ။ ေဘးကဓါတ္မသိသူေတြက ျမင္ရင္ ဘယ္လိုမွတ္ခ်က္ ခ်မလဲမသိ။

သူ႔သူငယ္ခ်င္းတဦးကေတာ့ သူေဆးလိပ္ေသာက္တာ မႀကိဳက္လို႕နဲ႕ေဆးလိပ္ ၀ွက္ထားဖူး သတဲ့။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ကို အေဖကဗ်ာဆရာႀကီးက ဓါးနဲ႕ လိုက္ထိုးသတဲ့။ ေဆးလိပ္ေသာက္ရင္ ဒီတႏွစ္အတြင္းေသမယ္လို႔ ဆရာ၀န္ကေျပာေတာ့လဲ  သူ႕သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးက ငိုယိုၿပီး ေတာင္းပန္ရွာတယ္။ သူ႔သမီးေတြက ဘာေျပာတယ္ မွတ္သလဲ ... ''ဦးရယ္' ... အေဖႀကီးသနားပါတယ္။ ေသာက္ပါေစ" တဲ႔။ သမီးေတြကလဲ အဲ့လုိသမီးေတြ၊ အေဖကလဲအဲလိုအေဖႀကီး။

ဒီအေၾကာင္းေတြဟာ သူ႔သမီးေတြ မၾကားရက္တဲ့ အေၾကာင္းေတြပါ။ ဒါေၾကာင့္ အေဖနဲ႔ပတ္သတ္ရင္ ထိလြယ္ ခိုက္လြယ္တဲ့ သမီးေတြက မွတ္တမ္းလည္း တင္ၾကမွာမဟုတ္ပါလို႔ ထင္ထားတဲ့အတိုင္း မိုးခ်ိဳသင္းရဲ႕မွတ္တမ္းမွာ မပါပါ။

ဒါေပမဲ့ ဒီစာအုပ္ဟာ ကဗ်ာဆရာအေဖႀကီးအေၾကာင္း သက္သက္မဟုတ္ပါ။ အမွာစာမွာ ပါတဲ့အတုိင္းပဲ သူ႕မိသားစု၀င္ေတြအားလံုးအေၾကာင္း ပါ၀င္ပါတယ္။ သူ႕မွာ သားသမီးမရွိေတာ့ ေၾကာင္ကေလး၊ ငွက္ကေလးေတြကိုပဲ သားသမီးလုပ္ရပါတယ္။ သူတို႔အေဖကိုလည္း ေၾကာင္ေလးလို အေမႊးသတ္ေနခ်င္ပံုရပါတယ္။ သူတို႔အေဖက ကေလးမရွိတဲ႔မိတ္ေဆြ၊ သူငယ္ခ်င္း၊ ဇႏွီးေမာင္ႏွံေတြကို ေတြ႔ရင္ေျပာေလ့ရွိတာကို သူေပါင္းအသင္းေတြ သတိရၾကတယ္ထင္ပါတယ္။ 'ငါ့ကို ေမြးစားပါလား' တဲ့။ သူ႔သမီးေတြကေတာ့ သူတို႕အေဖႀကီးကို သူမ်ား်ေမြးစားတာကို လက္ခံၾကမွာ မဟုတ္ပါ။ သူတို႔အေဖကို ''ဆီျဖဴဖန္းခါး ဆိုရင္'' ငုံလို႕မ်ားေတာင္ ထားခ်င္ၾကရွာတာပါ။ သူတို႕ အေဖကို ေမြးစားဖို႕ႀကံတဲ့ ကာတြန္းဆရာတဦးကေတာ့ လူေတာ့ေမြးစားခ်င္တယ္၊ ေဆးလိပ္ကို မ ေမြးစားႏိုင္လို႔ ေမြးစားခြင့္ကုိ လက္လႊတ္ခဲ့ရပါသတဲ့။ အေဖနဲ႔ေဆးလိပ္၊ အေဖနဲ႔တေယာ၊ အေဖကို ၀ယ္မေပးလိုက္ရတဲ့  ဒိုးပတ္ (ဗံု)၊ အေဖနဲ႔ ဘုန္းႀကီး စတဲ႔အေၾကာင္းအရာေတြ သမီးျဖစ္သူ 'ဘေလာဂါ' စာေရးအုံးမယ္ ထင္ပါ တယ္။

စာဆိုတာ ေမတၱာနဲ႔၊ ခံစားမႈနဲ႔ေရးမွ အရသာ ပိုပါတယ္။ ေမတၱာရနံ႕သင္းေနေတာ့ ဖတ္ေကာင္းပါတယ္။ မိုးခ်ိဳသင္းက သူ႔အေဖလိုပဲ အမုန္းထက္ အခ်စ္ကိုပဲ ေရးဖြဲ႔လိုပံုရပါတယ္။ အမုနု္းနဲ႔ ကင္းေအာင္ေနတဲ႔ၾကားက စစ္အစိုးရရဲ႕ (ဓမၼရံႀကီး ဘုရားတည္သလို အပ္ဖ်ား ေထာက္စရာ မက်န္)  ရွာရွာေဖြေဖြႏွိပ္စက္မႈေတြကို ခံရရွာေတာ့မွသာ အမုန္းကဗ်ာေတြေရး ျဖစ္ခဲ့ရွာပါတယ္။ အေဖရဲ႔ေမတၱာ၊ ေစတနာအေမြေတြကို ခံယူထားတဲ့ သမီးမိုးခ်ိဳသင္းလဲ ဗမာျပည္ မျပန္သမွ် ေတာ့''အမုန္း''ေတြနဲ႔ ေတြ႔ရမွာမဟုတ္ပါ။

မိုးခ်ိဳသင္းရဲ႕မွတ္တမ္းေတြဟာ ခံစားမႈကိုသာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးဖြဲ႔ သီကံုးထားတာျဖစ္လို႔ စာထဲမွာ ''ေျခရာလက္ရာေတြ'' မေတြ႔ရပါ။ စာေရးရာမွာ အခက္ဆံုးျဖစ္တဲ႔ ဟာသဓါတ္ကေလးပါ ေရးႏိုင္တဲ့အစြမ္းလဲ မိုးခ်ိဳသင္းမွာ ရွိေနပါတယ္။ ဒါကလဲ ေမတၱာဓါတ္ခံေၾကာင့္ပါပဲ။ ေမတၱာဓါတ္ခံဟာ အစြမ္းျပခ်င္စိတ္မ်ားကိုပဲ မထြက္ျပဴေစႏိုင္ပါ။ စာကို လွေစပါတယ္။ စာလွလွေလးေတြ ေရးႏိုင္ပါေစ။ ဆက္ေရးပါ ... သမီး။ 'အေဖနဲ႔ သူရဲ႕သူငယ္ခ်င္းမ်ား' ဆိုတဲ့ ေခါင္းစီးလဲ ပါပါေစ။

(မိုးခ်ိဳသင္း အေဖရဲ႕ သူငယ္ခ်ငး္တစ္ဦး)

မိုးခ်ဳိသင္းစာအုပ္အေၾကာင္းက သည္မွာပါ - http://moemaka.com/archives/39665