ေမာင္သာႏိုး၊ တင္မိုး၊ ေမာင္စြမ္းရည္၊ (၂၀၀၄ ခုႏွစ္ အေမရိကားမွ ဆုံၾကစဥ္က) ဓာတ္ပုံ ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး) |
ေမာင္စြမ္းရည္ - တင္မိုးရဲ႕ သစ္ရြက္ေၾကြေလးေပၚမွာေရးတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ား
(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၂၊ ၂၀၁၆
တင္မိုးေရးတဲ့ စာအုပ္ကေလးကို ေ၀ဖန္ေရးဖို႔ စိတ္မကူးပါ။ ခုေရးမွာက တင္မိုးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး စပ္မိစပ္ ရာ မွတ္မိမွတ္ရာကေလးေတြကို ေရးခ်င္လို႔ပါ။
ကၽြန္ေတာ္က မႏၱေလးတကၠသိုလ္ကို ၁၉၅၆-၅၇ ပညာသင္ႏွစ္မွာ ေရာက္ပါတယ္။ တင္မိုးက မႏၱေလး တကၠသိုလ္ကို ၁၉၅၇-၅၈ ပညာသင္ႏွစ္မွာ ေရာက္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္က နံရံကပ္စာေစာင္တစ္ခုေရွ႕မွာ စာအတူဖတ္ရင္းက စာေပမိတ္ေဆြျဖစ္သြားၿပီးေနာက္ သူဟာ ကၽြန္ေတာ့္ကို "မခြာတမ္း" လို႔ ေျပာရေအာင္ တြယ္ကပ္ေနပါေတာ့တယ္။ သူနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္ ျမင္းျံခနယ္ ေတာေက်းလက္ေဒသက ေရာက္လာသူခ်င္းတူပါ တယ္။ "ေတာသားခ်င္း" ေပါင္းဖက္မိတာလို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးကို အရင္ေရာက္တဲ့ ေတာသားကို ေနာက္ေရာက္တဲ့ ေတာသားက မွီတြယ္ အားကိုးတဲ့သေဘာလို႔ ေျပာရမယ္ထင္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ သူနဲ႔ကၽြန္တော္ စ႐ိုက္ခ်င္းသိပ္တူလွတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္က မူလတန္း ေက်ာင္းသားဘ၀ကတည္းက သူမ်ားအိမ္၊ သူမ်ားရပ္ရြာမွာေနလာရလို႔ သူမ်ားကို အားကိုးတဲ့ အေလ့အထမရွိဘဲ ကိုယ္ထူကိုယ္ထပဲ ေနတတ္ပါတယ္။ သူက သူတစ္ပါးကို မွီတြယ္ အားကိုးေလ့ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စကားေျပာဖက္လိုခ်င္တာပါ။ စကားေျပာဖက္ဆိုရာမွာလည္း တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ "ဘာသာစကား" တူတာကိုလိုခ်င္တာပါ။ တကၠသိုလ္မွာ တနယ္သားခ်င္း၊ တရပ္တည္းသားခ်င္း၊ ေတာသားခ်င္းလို႔ ဆိုႏုိင္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အထူးသျဖင့္ သူနဲ႔ တူတာက "ေနာက္ခံစာဖတ္ အေတြ႔အႀကံဳ" ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဒဂုန္မဂၢဇင္း၊ တိုးတက္ေရးမဂၢဇင္း၊ ႀကီးပြားေရးမဂၢဇင္း၊ သူရိယမဂၢဇင္း၊ ဂ်ာနယ္ေက်ာ္၊ လူထုဂ်ာနယ္၊ လင္းယုန္ဂ်ာနယ္၊ ႐ႈမ၀၊ ေသြးေသာက္ စတဲ့ စာနယ္ဇင္းေတြဖတ္ခဲ့တဲ့ အေတြ႕အႀကံဳတူပါတယ္။ ဒီလိုတူတာရွားပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ စာေပအေတြ႕အႀကံဳေတြ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ရတာ ေခ်ာေမာပါတယ္။ တခါတေလ ႏွစ္ေယာက္သား က်ားေခါင္းကိုက္ေပ်ာက္ေဆးေၾကာ္ျငာ ကဗ်ာလို ေရွးမဂၨဇင္း ေတြထဲက ေၾကာ္ျငာကဗ်ာေတြကိုေတာင္ ၿပိဳင္တူ ရြတ္ဆိုမိလ်က္သား ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။
တကၠသိုလ္ေရာက္စမွာ တဂိုးရဲ႕ စာအုပ္မ်ားနဲ႔ အဂၤလိပ္ေခတ္စမ္းကဗ်ာ ဆရာမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ဘိုင္ရြန္၊ ရွယ္လီ၊ ကိတ္စ္တို႔ ကဗ်ာမ်ားကို အတူဖတ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိမ်ားနဲ႔ ဗင္းဆင္ဗင္ဂိုးတို႔၊ ေဂၚဂင္တို႔ ေခတ္ၿပိဳင္ ေမာ္ဒန္ပန္းခ်ီဆရာမ်ားရဲ႕ အတၳဳပၸတၱိမ်ားကိုလည္း အတူဖတ္ၾကပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံ စာတအုပ္တည္းကို တအိပ္ရာတည္းမွာ၊ ေခါင္းအံုးတလံုးကိုအတူ အံုးရင္း ဖတ္ၾကပါတယ္။ ဒီလို တစ္အိပ္ရာတည္းမွာ အတူအိပ္ၿပီး ဖတ္ႏိုင္ဖို႔ရာ အိမ္တစ္လံုးရွာၿပီး အတူငွားၿပီး ေနၾကပါတယ္။ အလကားေနရတဲ့ အမ်ဳိးေတြအိမ္ကို စြန္႔ၿပီး အခန္းငွားေနၾကတာပါ။ အိမ္ေလးရဲ႕ နာမည္ကိုေတာင္ သူပဲေပးတာထင္ပါရဲ႕။ "တမာရိပ္သာ" တဲ့။ ထမင္းစားေတာ့ ကၽြန္တာ့္က ကၽြန္ေတာ့္အစ္မအိမ္မွာ သြားစားတာပါ။ အစ္မအိမ္က တေခၚေလာက္ပဲ ေ၀းပါ တယ္။ သူလည္း လိုက္လာေတာ့ အစ္မက သူ႔ကိုပါ ေကၽြးပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အားနာလိုတဲ့ သူပါ လခေပး စားလိုက္ပါေတာ့တယ္။
တေန႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က Patience Strong ေရးတဲ့ "Quiet Corner" ဆိုတဲ့စာအုပ္ငယ္ကေလး တ အုပ္ကို ၀ယ္လာပါတယ္။ အရြယ္က ေသးေသးပါးပါးကေလးပါ။ တဂိုးကဗ်ာစာအုပ္ကေလးေတြနဲ႔ ခပ္ဆင္ဆင္ ပါပဲ။ စာကလည္း တဂိုးရဲ႕ စာညြန္႔ (စကားေျပကဗ်ာ) ေတြနဲ႔ ဆင္သလုိလိုပဲ။ ေနာင္အခါ ဖတ္ၾကည့္ေတာ့မွ ဘာသာေရးဆန္တာ ေတြ႕ရပါတယ္။ စာေရးဆရာကလည္း ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးဆို- ထင္ပါရဲ႕။ ေနာက္ထပ္ၿပီးေတာ့လည္း "ေပးရွင့္စထေရာင္း" နဲ႔ စာအုပ္ကေလးေတြ ေတြ႕ရင္ ၀ယ္လာၾကတာပါပဲ။ စာအုပ္က ၁၂ ပုဒ္ပါတဲ့ ၁၂ ရာသီဖြဲ႕လို႔ ထင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မိသေလာက္ကေတာ့ "ေပးရွင့္စထေရာင္း" ရဲ႕ စာအုပ္ ကေလးတစ္အုပ္ကို နမူနာယူၿပီး "ပိေတာက္မွ သရဖီသို႔" ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကေလးကို ေရးခဲ့တာပါပဲ။ အဲဒီစာအုပ္ ကေလးမွာေရးထားတာက ကဗ်ာမဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီေခတ္က ေခၚေလ့ရွိတဲ့ "စာညြန္႔" ပံုစံပါပဲ။ ေနာက္ေတာ့ အဂၤလိပ္စကားလံုးကို ဘာသာျပန္ၿပီး "စကားေျပကဗ်ာ" လို႔ ေခၚလာတဲ့ စာေပပံုစံမ်ဳိးပါပဲ။ "ပိေတာက္မွ သရဖီ သို႔" (တန္ခူးလမွ တေပါင္းလသို႔) ဆိုတဲ့ စာအုပ္ေကလးမွာ ဆယ့္ႏွစ္ရာသီဘြဲ႕ျဖစ္လို႔ ဆယ့္ႏွစ္ပုဒ္ပဲ ပါရွိခဲ့ပါတယ္။ အမွာစာကို သူကိုယ္တိုင္ ေရးခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္တုန္းကေရးခဲ့တယ္ဆိုတာ ရက္စြဲမပါရွိေပ။
"သစ္ရြက္ေၾကြေလးေပၚမွာ ေရးတဲ့ မွတ္တမ္းမ်ား" မွာ ပထမဆံုးတစ္အုပ္ကို ၂၁-၇-၉၈ က ေရးခဲ့ပါ တယ္။ ေနာက္ေန႔မွာေတာ့ တေန႔တည္း သံုးပုဒ္ေရးထားတာ ေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ေနာက္တေန႔မွာလည္း တေန႔တည္း သံုးပုဒ္ေရးခဲ့ၿပီး တရက္နားပါတယ္။ ဇူလိုင္ ၂၅ မွာနားၿပီး ၂၆ ရက္ေန႔မွာ ၂ပုဒ္၊ ဇူလိုင္ ၂၇ ရက္ေန႔မွာ ၄ပုဒ္၊ ၂၈ ရက္ေန႔မွာ တပုဒ္တည္း။ ၂၉ တရက္နားၿပီး ၃၀ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ၄ပုဒ္ေတာင္ ေရးျပန္ပါ တယ္။ ၃၁ ရက္ေန႔မွာလည္း ၄ပုဒ္ေရးျပန္တယ္။ ဒီလိုပဲ တေန ႔တပုဒ္၊ ၂ပုဒ္၊ ၃ပုဒ္၊ ၄ပုဒ္ စသည္ေရးေနရာက ၾသဂုတ္ ၁၂ ရက္စြဲနဲ႔ ၅ ပုဒ္ေရးထားတာေတြ႕ရပါတယ္။ ၾကားမွာ ၾသဂုတ္ ၁၁ ရက္စြဲနဲ႔ ၂ပုဒ္ ညပ္ပါေနပါတယ္။ စီစဥ္သူက လြဲဟန္ရွိပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဇူလိုင္ ၂၀ ရက္ကေန စက္တင္ဘာလကုန္ေလာက္ထိ ပုဒ္ေရ ၅၅ ပုဒ္ ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီစာေတြ ေရးတုန္းက သူျပည္တြင္းမွာပဲ ရွိပါေသးတယ္။ သူျပည္ပ (ဘယ္လ္ဂ်ီယမ္) ကို ထြက္လာတာက ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ပါ။ ဒီစာအုပ္ကေလးကို ျပည္တြင္းမွာ မထုတ္ျဖစ္ခဲ့လို႔ ျပည္ပမွာ ထုတ္ဖို႔ စီစဥ္ခဲ့ ဟန္ရွိပါတယ္။ သူ႔ထံုးစံအတိုင္း ေရာက္ေလရာအရပ္က စာမူေတာင္း၍ သူနဲ႔အၿမဲပါတဲ့ လြယ္အိတ္ထဲကေန လက္ေရးစာအုပ္ တအုပ္ ႏွစ္အုပ္ အစရွိသျဖင့္ ရွိသမွ် လက္ေရးမူ စာအုပ္မ်ားကို စက္နဲ႔ ကူးယူခိုင္းပါတယ္။ "သစ္ရြက္ေၾကြ" စာမူကိုလည္း တိုက်ဳိက မိုးေသာက္ၾကယ္စာေစာင္ကို တအုပ္လံုးေပးခဲ့လို႔ သူတို႔ကလည္း သူတို႔စာေစာင္မွာ လစဥ္တလတပုဒ္က် ေဖာ္ျပေနပါတယ္။ ၂၀၁၂ ဇူလိုင္လအထိ ေဖာ္ျပေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။
"သစ္ရြက္ကေလး"ကို တကယ္တမ္း ပထမအႀကိမ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ျဖစ္တာက ၂၀၁၂ ေမလမွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ၁၄ ႏွစ္ေလာက္ၾကာမွာ ဒီစာအုပ္ေလးထြက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာျပည္တြင္းမွာပဲ စီစဥ္ထုတ္ေ၀တာပါ။ အမွာစာကို သူနဲ႔ "မတည့္အတူေန သူငယ္ခ်င္း" ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္က "မ်က္ေျဖစကား" နဲ႔ တကြ ေရးေပးထားပါတယ္။ ခုအခါ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာလို႔ရၿပီ ထင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အတိတ္က "မရားမ၀င္"ႏိုင္ငံေရးရာဇ၀င္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ သူငယ္ခ်င္းေတြ ပါ၀င္ ပတ္သက္ခဲ့ပံုတခ်ဳိ႕ကို ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ တင္မိုးက ေရစႀကိဳအလံနီကြန္ျမဴနစ္နယ္ေျမက လာသူပါ။ ကၽြန္ေတာ္က ျမင္းၿခံနယ္ အလံနီဌာနခ်ဳပ္ ေက်းရြာေတြက လာသူပါ။ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္က မံုရြာ အလံနီကြန္ျမဴနစ္နယ္ေျမက လာသူမ်ားမို႔ တကၠသိုလ္ကို အရင္ဆံုးေရာက္ႏွင့္တဲ့ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ကပဲ ကၽြန္ေတာ္တို႔ႏွစ္ဦးကို လိႈက္လွဲစြာ "အလံနီျဖင့္" ႀကိဳဆိုခဲ့ရွာပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စာေပ၀ါသနာႀကီးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔က စာေပအရ ေလးစားသူ ေမာင္သာႏိုး၊ ေမာင္မိုးသူတို႔တေတြနဲ႔ တြဲခဲ့ၿပီး ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္နဲ႔ ခပ္ခြာခြာေနခဲ့စဥ္မွာ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္က ရန္ကုန္ကို ေျပာင္းသြာခဲ့ပါတယ္။
ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္က စာေပဗီဇေကာင္းသူတစ္ဦးျဖစ္ေပမယ့္ အလံနီစြဲႀကီးၿပီး "ေလႀကီးမိုးႀကီး" စကားလံုး ေတြ သံုးေလ့ရွိပါတယ္။ (ဒီေန႔အထိ) ကၽြန္ေတာ္တို႔က အဲဒါမ်ဳိးေတြမႀကိဳက္ပါဘူး။ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္နဲ႔ တအိပ္ရာ ထဲမွာ (ေမာင္မိုးသူနဲ႔ေရာ) အတူ အိပ္ခဲ့ေပမယ့္ သူေျပာသလိုပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရး "လက္၀ဲဂိုဏ္းဂဏ" အာဃာတေတြ ေၾကာင့္ "ခ်စ္လ်က္နဲ႔ေ၀း" ဆိုသလို ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။ ခုသူက လက္၀ဲဂိုဏ္းဂဏ အာဃာတေတြ "သမိုင္း" က ဖယ္ရွားခဲ့ၿပီလို႔ ေၾကြးေၾကာ္လိုက္ေတာ့ (ဟုတ္မွန္ပါေစ) ၀မ္းသာရပါတယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ရန္ကုန္မ်ာ တင္မိုးနဲ႔ အရင္းႏွီးဆံုးျဖစ္ၾကတဲ့ ေမာင္သာႏိုးနဲ႔ ေမာင္မိုးသူတို႔က မေရးဘဲ "နီးလ်က္နဲ႔ေ၀း" ခဲ့သူ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္က ေရးလိုက္တာဟာ စာေပအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ထူးျခားေကာင္းမွ ထူးျခားေပမယ့္ မန္းတကၠသိုလ္ေက်ာင္းေနဖက္မ်ားၾကားမွာ ေတာ့ ထူးျခားမႈတခုျဖစ္ခဲ့ပါၿပီ။ ဒီႏွစ္ ၂၀၁၂ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ ၇၅ ႏွစ္ေျမာက္ေမြးေန႔က်င္းပတဲ့ႏွစ္မွာ ေမာင္မိုးသူ၊ ေမာင္စြမး္ရည္၊ ကသာ၀င္းၾကြယ္၊ ၾကည္ေအာင္ (ရွိေသးရင္)၊ ညြန္႔ေအးအင္း၀ (ရွိေသးရင္)၊ ေမြးေန႔ပြဲ (ေမြးႏွစ္လြဲ)၊ အတူ က်င္းပခ်င္လိုက္တာ ... လို႔။ ေမြးႏွစ္တူၾကတယ္ေလ။
ေဇာ္ျမင့္ေခၚ ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ ၇၅ ႏွစ္ေမြးေန႔ပြဲမွာ ဒင္းက အလယ္ကထိုင္၊ ညာဘက္က ေမာင္မိုးသူ (စိန္ျမင့္)၊ ဘယ္ဘက္က ဆရာမႀကီး ေဒၚခင္ေမရီတို႔ ၿခံရံၿပီး ထိုင္ေနတဲ့ ဓာတ္ပံုသတင္းကို ေတြ႕လိုက္မိေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ ၆၀ နီးပါးကာလၾကာရွည္ခဲ့တဲ့ အတိတ္သမိုင္းကို ေတြးရင္းေငးေနမိတာ အၾကာႀကီးပါ။ မ်က္မွန္ညိဳႀကီးနဲ႔ ဒုတ္ေကာက္ႀကီးနဲ႔ ေဇာ္ျမင့္ကို လည္ပင္းဖက္ၿပီး "ငါ" ကိုင္ဆဲခ်င္လိုက္ပါဘိ။
အဲဒီေကာင္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဇာတိေက်းရြာကေလးကို ကၽြန္ေတာ္နဲ႔အတူ လိုက္ဖူးပါတယ္။
နယူးေယာက္ကို မင္းနဲ႔ မိုးသူ လာလည္ပါ။ ငါက ေခၚခြင့္မရွိေပမယ့္ မိုးသူသားက ေခၚႏိုင္ပါတယ္။ ငယ္စဥ္က ငါတို႔ခ်ီပိုးခဲ့တဲ့ "အာဂ်လာ"ေခၚ "ပန္းသီး" ဆိုတဲ့ ေကာင္ေလးဟာ ဆန္ဖရန္စစၥကိုမွာ တအိုးတအိမ္ ထူေထာင္ေနေလရဲ႕။ တရုတ္အဘိုးႀကီးေမာင္မိုးသူဟာ အေမရိကန္လူမည္းနဲ႔တူတဲ့ ပန္းသီးရဲ႕ အေဖဆိုတာ က်ိန္ေျပာေတာင္ ယံုၾကမယ္မထင္ပါ။
လာခ်င္ရင္ လာပါ။ "ဒါေပမဲ့ မင္တို႔အခ်စ္ေတာ္ ဘဂ်မ္း (တင္မိုး) ကိုေတာ့ ဓာတ္ပံုေတြနဲ႔ အသံေတြပဲ ေတြ႕ရ မွာပါ။" အိမ္ၿခံ၀င္းထဲမွာ သစ္ရြက္ေၾကြေတြ ေလတလြင့္လြင့္နဲ႔ပါပဲ။ သူတို႔အေဖ မွတ္တမ္းေရးဖို႔ထင္ပါရဲ႕။ သူ႔သားသားသမီးေတြက အမိႈက္မလွဲၾကပါ။ အဲဒီသစ္ရြက္ေၾကြေတြေပၚမွာ ကဗ်ာေတြ ေရးပါေလ့ အေဖႀကီး။
ေမာင္စြမ္းရည္
၂၀၁၂ ဇူလိုင္ ၄ (မိုးစံဖတ္ၿပီးရင္ ကလ်ာမဂၢဇင္းကိုပို႔ပါ)