ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● သႀကၤန္ ၂ဝ၁၇ ၿပီးခ်ိန္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး မဂၤလာႏႈတ္ခြန္းဆက္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေန

ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● သႀကၤန္ ၂ဝ၁၇ ၿပီးခ်ိန္ ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး မဂၤလာႏႈတ္ခြန္းဆက္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေန
(မုိးမခ) ဧၿပီ ၂၃၊ ၂၀၁၇

ျမန္မာႏွစ္သစ္ကူး မဂၤလာ ႏႈတ္ခြန္းဆက္ပါတယ္။ ဒီကေန႔ရရွိတဲ့ သတင္းစာအရ တႏွစ္တာ အင္အယ္ဒီအစိုးရအေျခအေနကို သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္။  ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရနဲ႔ ျပည္သူမ်ား သာယာဝေျပာေစတဲ့အစိုးရဆိုရင္ ႀကိဳဆိုရပါမယ္။ မတရားမႈမ်ားကို  ရဲဝံ့စြာေဖာ္ျပမွ မီဒီယာအစစ္အမွန္ျဖစ္ပါတယ္။

● ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အေၾကာင္း
The Diplomat ႏိုင္ငံျခားစာေစာင္မွာ အဂၤလိပ္လိုေဖာ္ျပထားတာ ျမန္မာ့အလင္းသတင္းစာက ဘာသာျပန္ေဖာ္ျပၿပီး The Voice ကလည္း ေဖာ္ျပေပးပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာျပီး တႏွစ္အၾကာ ျပည္တြင္းျပည္ပ မ်ားက သူ႔ကိုအျပစ္တင္သူမ်ားစြာ ယခင္က ေထာက္ခံ၊ အခု အျပစ္တင္ၾကပါတယ္။

ျပည္ပကေတာ့ ဘဂၤလား၊ ရခိုင္ျပည္နယ္ မြတ္ဆလင္မ်ားအေရးျဖစ္ပါတယ္။

ျပည္တြင္းမွာေတာ့ တရားဥပေဒမစိုးမိုးမႈ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆာင္ရြက္မႈ၊ ရာဇဝတ္ပိုမ်ားျပားလာမႈ၊ တပ္မေတာ္ကို ဘာမွမေျပာ ျခင္း၊ အင္အယ္ဒီပါတီ အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ား မလုပ္တတ္မကိုင္တတ္မႈမ်ား ..စတဲ့အေၾကာင္းမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈမ်ား သိသာစြာနည္းသြားၿပီး စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ား အလြန္ေႏွးေကြးသြားျခင္းကို အျပစ္တင္ပါတယ္။

သို႔ေသာ္လည္း ေမးခြန္းတခုက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္မလုပ္ရင္၊ ေနာက္တဦးက ဘယ္သူ႔ကို လုပ္ခိုင္းမ်ာလဲ ..ဆိုတဲ့ေမးခြန္းရဲ့ အေျဖက မရွိပါဘူး။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးၾကီးမင္းေအာင္လိႈင္လား၊ ဦးသန္႔ျမင့္ဦး၊ ေဒါက္တာခင္ေမာင္လြင္၊ ဦးေရႊမန္း၊ ေနာက္ဆံုး ဦးျဖိဳးမင္းသိန္း ... ဘယ္သူမွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေလာက္ ၾသဇာမႀကီးပါဘူး။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္တာ ၾသဇာ ၾကီး႐ံုမက ဆင္းရဲမြဲေတတဲ့ ႏိုင္ငံျပန္လည္ထူေထာင္ဖို႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း အမ်ားၾကီးလိုသလို ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ (ေငြ) လည္း လိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီ (၅) ႏွစ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေခါင္းေဆာင္မႈေနာက္က္ုိ စစ္တပ္ေရာ၊ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြပါ နာခံလိုက္ နာၾကဖို႔ အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ေတြးေခၚပညာရွင္ ဆရာဦးေက်ာ္ဝင္း (ကမၻာႀကီးျပားၿပီ ဘာသာျပန္သူ) လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကို ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ၾကံခိုင္ေရးပါတီနဲ႔စစ္တပ္က ေပ်ာ့ေျပာင္းသူမ်ားနဲ႔ အင္အယ္ဒီပါတီက ေပ်ာ့ေျပာင္းသူ မ်ား ႏွစ္ဖက္ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ နားလည္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ႏုိင္ရင္ ေႏွးေကြးမႈေတြ ျမန္ဆန္သြားမယ္လို႔ အႏွစ္ ၅ဝ အတြင္း ကမာၻ႔ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ငံမ်ား အခ်က္အလက္မ်ားနဲ႔ ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။ ဦးေရႊမန္းအုပ္စု၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္နဲ႕ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အစိုးရအုပ္စုတို႔ နားလည္မႈရွိဖို႔က အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆက္လက္ေထာက္ခံသြားဖို႔ပါပဲ။
......

● အခြန္ေကာက္ျခင္း (Tax Collection)
အခြန္ေကာက္ျခင္း (Tax Collection) နဲ႔ ေကာက္ရေငြမ်ားကိုအက်ိဳးရွိစြာသံုးျခင္း (Budget System) တို႔မွာ အဂတိနည္း ပါးေအာင္ လုပ္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ရန္ကုန္တိုင္းက ျမန္မာ့စီးပြားေရး ၇ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း စုေနတဲ့ေနရာျဖစ္လို႔ ရန္ကုန္တိုင္း အခြန္ ႐ံုးကို အထူးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသလို၊ ထိပ္တန္းအခြန္ထမ္းမ်ား (ဥပမာ ခရိုနီလို႔ေခၚတဲ့ သူေဌးႀကီးမ်ားရဲ့ ကုမၸဏီမ်ား) ကို အခြန္ မွန္ကန္စြာ ေကာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ အခြန္႐ံုးအႀကီးအကဲေတြကို လူသစ္ေတြနဲ႕ အစားထိုး ျပီး၊ လုပ္ေနက် အဂတိ (ေငြျဖဴလုပ္ျခင္း) ေတြနဲ႔ အိမ္ျခံေျခေစ်းေတြကို က်ဆင္းေအာင္ အစိုးရက လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔သတင္းစာက အခြန္ဝန္ထမ္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ကို လစာ ၂ ဆ တိုးတဲ့သတင္း ေဖၚျပပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လစာ ဆိုတာ နတ္သင္း (Nothing) ပါလို႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ေဘာနပ္စ္ဆိုတဲ့ ဆုေၾကးနဲ႔လည္း အခြန္ဝန္ထမ္းမ်ားကို အဂတိနည္း ေအာင္ လုပ္ေနပါတယ္။ ခက္တာက အခြန္ေကာက္ျခင္းမွာ ၿမိဳ႕နယ္အခြန္ဦးစီးမွဴးေတြ၊ အခြန္ဥပေဒေတြက ေခါက္ရိုးက်ိဳးေနတဲ့ Manual System ျဖစ္ေနျပီး၊ ကြန္ျပဴတာသံုးမရေအာင္ လုပ္ထားလို႔ ခက္ခဲေနပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲပါေစ၊ ေအာင္ ျမင္မွာပါ။

မူးယစ္ေဆးဝါး ပိုင္ရွင္မဲ့ဖမ္းဆီးျခင္းမ်ားကေန မူးရစ္ေဆးဝါးဘုရင္ေတြကို ျမန္မာျပည္ကေန ႏွင္ထုတ္ေနပါတယ္။ ၂ဝ၁၅ သမတဦးသိန္းစိန္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ ဝိုင္ဒဘလ်ဴ ေဆးဝါး၊ ဘိန္းခင္းမ်ားေတြ ဖမ္းဆီး ဖ်က္ဆီးတာေတြ စတင္ခဲ့တာ အခု ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တႏွစ္အုပ္ခ်ဳပ္ခ်ိန္ အေတာ္ခရီးေရာက္ေနပါျပီ။ မူးယစ္ေဆးစြဲသူမ်ားကို မဖမ္းဆီးေတာ့ပဲ (ေထာင္လူ ၾကပ္မႈကာကြယ္ရန္)၊ မူးရစ္ကုန္ကူးသူ၊ ေရာင္းသူမ်ားကို အျပင္းအထန္ ဖမ္းဆီးေနပါတယ္။ ရဲမ်ားကိုလည္း မူးယစ္အမႈမ်ားကို ႏိုင္ငံေတာ္စီမံကိန္းအျဖစ္ ဖမ္းဆီးေစပါတယ္။

ေနာက္ သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈေၾကာင့္ ရာသီဥတုေဖာက္ျပန္ ေရၾကီးျခင္းဒဏ္ တႏိုင္ငံလံုးခံရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သစ္ေတာဝန္ ထမ္းမ်ားကို အထူးၾကပ္မတ္ ဖမ္းဆီးအေရးယူျခင္းမ်ား ျပင္းထန္စြာ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ မူးယစ္ဖမ္းဆီးမႈကဲ့သို႔ သစ္ ေရာင္း၊ ျပည္ပပို႔သူမ်ားကိုဖမ္းဆီးတဲ့အခါ သစ္ေတာဝန္ထမ္းမ်ား၊ ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္းလံုးက ေမာ္ေတာ္ကားဂိတ္မ်ား၊ ေရလမ္း ဂိတ္မ်ားကိုလည္း ထိေရာက္စြာ ဖမ္းဆီးေနပါတယ္။

● အဂတိ Corruption Index (Myanmar)
၅ ႏွစ္အတြင္း အဂတိရမွတ္ေျပာင္းလဲပံုစံ2012 - 2016
စင္ကာပူ 87 - 84 (ဂုဏ္ထူးမွတ္ top 10)
မေလးရွား 46 - 49 (၃ မွတ္တက္)
အင္ဒိုနီးရွား 32 - 37 (၅ မွတ္တက္)
ဖိလစ္ပိုင္ 34 to 35 (၁ မွတ္တက္)
ထိုင္း 37 - 35 (၂ မွတ္က်ဆင္း)
ဗီယက္နမ္ 31 - 33 (၂ မွတ္တက္)
လာအို 21 - 30 (၉ မွတ္တက္)
ျမန္မာ 15 - 26 (၁၁ မွတ္တက္။ ၂ဝ၁၆ အေကာင္းဆံုး)
ကေမၻာဒီးယား 22 - 21 (၁ မွတ္က်ဆင္း)
တရုပ္ 39 - 40 (မထူးျခား)
အိႏၷိယ 36 - 40 (၄ မွတ္ မ်ားစြာတိုးတက္)
https://en.wikipedia.org/wiki/Corruption_Perceptions_Index

အထက္ပါ ဝီကီအခ်က္အလက္မ်ားအရ ၂ဝ၁၂ မွာ အဂတိရမွတ္ တိုးလာေပမဲ့ ၂ဝ၁၃ - ၂ဝ၁၄ - ၂ဝ၁၅ ေတြမွာ တိုးတက္မႈ အလြန္ေႏွးေကြးလာပါတယ္။ အေျပာင္းလဲျဖစ္တဲ့ ၂ဝ၁၆ မွာ အဂတိရမွတ္ ၂၆ မွတ္ထိေအာင္ တိုးတက္လာတာ အေတာ္ ေက်နပ္စရာေကာင္းပါတယ္။
.....

● ၂ဝ၁၇ စီတီဇင္ဘတ္ဂ်တ္
ဘတ္ဂ်တ္ ၂ဝ၁၇ အတြက္ လွ်ပ္စစ္ ၂၄.၃၂ရာခုိင္ႏႈန္း၊ စီမံဘ႑ာ ၂ဝ.၈၂ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ကာကြယ္ေရး ၁၄.၃၁ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ပညာေရး ၈.ဝ၅ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ စိုက္ပ်ိဳးဆည္ေျမာင္း ၅.၇၉ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ပို႔ဆက္ ၄.၂၉ နုိင္ငံေတာ္ပိုင္စီးပြားအဖြဲ႕စည္းမ်ား (ျပင္ပ) ၉.၆၃ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျပည္ထဲေရး ၁.၄၉ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ စက္မႈ ၂.၇၈ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး ၂.၄၈ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ သယံဇာတ ၁.၄ ရာခုိင္ႏႈန္း စသျဖင့္ပါ။ စီတီဇင္ဘက္ဂ်တ္ ၂ဝ၁၇ ကို အစိုးရဘ႑ာေရးဝက္ဆိုဒ္မွာတင္ထားလို႔ ေဒါင္းလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခု ေတာ့ အဲဒီဘတ္ဂ်တ္ကို ျပန္ရွာတာ မေတြ႕ေတာ့ပါ။ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဘတ္ဂ်တ္ဖိုင္ ရွာမေတြ႕ေပမဲ့.. အင္တာနက္ မွာေတာ့ ထပ္ဆင့္တင္ျပထားလို႔ ေပ်ာက္မသြားပါ။ အခိ်န္ရရင္ ဖတ္ၾကည့္လို႔ေကာင္းပါတယ္။ ေဒါင္းလုပ္လင့္.. (စီမံဘ႑ာ ဝက္ဆိုဒ္ www.mof.gov.mm)

ဒါကိုၾကည့္ရင္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္ထက္ ဘတ္ဂ်တ္ဇီးသီးဗန္းေမွာက္ျခင္းေတြ နည္းပါးလာပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ တႏွစ္မိန္႔ ခြန္းေျပာပါတယ္။ အရာရွိႀကီးေတြ (ဝန္ႀကီး၊ ဒုဝန္ႀကီးေတြ) အဂတိမရွိတာေတြ႕လို႔ ဝမ္းသာတယ္။ အရာရွိငယ္ (တိုင္းဦးစီးမႈ၊ ညြန္ၾကားေရးမႈး ..ေတြ) အဂတိရွိေနေသးတယ္ ေျပာပါတယ္။ ဘတ္ဂ်တ္ရဲ့ ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္း Cash Payment ေတြ ေပ်ာက္ဖို႕မလြယ္ေသးတာ အစိုးရေခါင္းေဆာင္ေတြ မသိက်ိဳးကြၽံျပဳရပါတယ္။ အေရးယူဖို႔လည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ မရွိတာေၾကာင့္ အလြန္ခက္ခဲပါတယ္။
......

● တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ
ဒီအေၾကာင္းကို လႊတ္ေတာ္မွာ အဆိုတင္သြင္းျပီး ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး အေျခခံဥပေဒအရ ျဖဳတ္လို႔မရ၊ အသက္ ၇ဝ အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ရမဲ့ တရားသူၾကီးခ်ဳပ္နဲ႔အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကို လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးဝင္းျမင့္ကိုယ္တိုင္ တာဝန္ရွိတယ္ လို႔ ျပတ္သားစြာ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒျပင္ဖို႔ႀကိဳးစားသူ အင္အယ္ဒီဥပေဒအၾကံေပး ဦးကိုနီကို ငွက္ကေလးလို ေလဆိပ္မွာလုပ္ၾကံျပျခင္းနဲ႔ အေျခအေနတင္းမာေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တင္းမာမႈေတြကို ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ဥပေဒ ဝန္ထမ္း မ်ားျဖစ္တဲ့ ျပည္သူ႕ရဲ၊ ယာဥ္ထိန္းရဲ၊ မႈခင္းရဲမ်ားနဲ႔ တရား႐ံုးအဆင့္ဆင့္က တရားသူၾကီးနဲ႔ ဘီလစ္စာေရးမ်ားအဆံုး၊ ရပ္ေက်း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႈးမ်ားကအစ ျမိဳ႕နယ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ေကာ္မတီအဆင့္ဆင့္မွာ တရားမွ်တမႈမရွိျခင္းက တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အဂတိလိုက္စားမႈကို ေလ်ာ့ခ်ႏိုင္လာရင္ တရားဥပေဒလည္း စိုးမိုးလာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သက္ငယ္မုဒိမ္းမႈ၊ အိမ္ေထာင္ေရးအမႈမ်ားစြာလည္း ႏိုင္ငံသားမ်ား ဆင္းရဲမြဲေတမႈ၊ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးမႈမ်ားေၾကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။

ခ်က္ျခင္း အလုပ္ကိုင္မဖန္တီးႏိုင္ေပမဲ့ အလုပ္ၾကိဳးစားလုပ္ကိုင္သူမ်ား တမဟုတ္ျခင္း၊ (၁) ႏွစ္၊ (၂) ႏွစ္အတြင္း ၾကီးပြားလာႏိုင္ ပါတယ္။ မတရားသူမ်ားလည္း ၾကီးပြားႏိုင္ေပမဲ့ တရားဥပေဒအတိုင္း ၾကီးပြားတိုးတက္ျခင္းက အေကာင္းဆံုးပါ။ ပညာတတ္ သူမ်ား ပိုျပီး အလုပ္ကိုင္ေကာင္းလာတဲ့အတြက္ (ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားစြာမွာ အလုပ္လစာေကာင္းတဲ့အတြက္) ပညာေရး လည္း ေကာင္းမြန္လာၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။

● နိဂံုး (သံုးသပ္ခ်က္)
.ဒါေၾကာင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ စြမ္းအင္ (လွ်ပ္စစ္)၊ ဆည္ေျမာင္း၊ သစ္ေတာ၊ စည္ပင္၊ လ.ဝ.က၊ က.ည.န စတဲ့ ဌာနဆုိင္ ရာမ်ားမွာ အားနည္းခ်က္ေတြ အဂတိေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္ေပမဲ့ ျခံဳၾကည္ရင္ေတာ့ တိုးတက္လာတာကို မ်က္ဝါးထင္ထင္ ျမင္ရပါ တယ္။ ကေလးအလုပ္သမားမ်ားစြာနဲ႔ ပညာမသင္ႏိုင္ျဖစ္ေနတာလည္း တေျဖးေျဖး ေပ်ာက္ကြယ္လာမွာပါ။ ကားလမ္း၊ ဖုန္း လိုင္းေတြ ေကာင္းလာသလို လွ်ပ္စစ္မီးထြန္းဖို႔လည္း ၿမိဳ႕ေပၚေတြမွာ အိုေကလာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ရပ္ကြက္ေထာက္ခံစာ၊ ရဲေထာက္ခံစာမ်ား ေငြေပးစရာမလိုေတာ့ျခင္း၊ ဧည့္စာရင္းတိုင္စရာမလိုေတာ့ျခင္း၊ မတရားမႈကို တိုင္စာပို႔၊ မီဒီယာမွာ တင္ျပ ရင္လည္း အဖမ္းမခံရေတာ့ျခင္း စတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားစြာကို ေတြ႕လာရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ လက္ရွိ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တပ္မေတာ္အစိုးရကို ေထာက္ခံ၊ နာခံလုပ္ေဆာင္ဖို႔၊ မတရားမႈကို ျငိမ္မခံပဲ စနစ္တက် သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ားကို ကိုယ္တိုင္လက္မွတ္ထိုး တိုင္တန္းၾကဖို႔ လူေကာင္းမ်ားစြာ လိုအပ္ေနပါတယ္ လို႔ သံုးသပ္ရငး္ နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား..။

ေလးစားစြာျဖင့္
ေဇာ္ေအာင္ (မံုရြာ)
ဧျပီလ ၂ဝ၁၇


Photo by Kristi Eaton