ကိုသန္းလြင္ - စင္ကာပူႏိုင္ငံ အေကာက္ခြန္
(မိုုးမခ) ေမ ၃၊ ၂၀၁၇
(၁)
ႏွစ္စဥ္ဧျပီလေရာက္ျပီဆိုလ်င္ စင္ကာပူႏိုင္ငံတြင္ ၀င္ေငြခြန္ေက်ျငာလႊာတင္သြင္းရသည့္ကာလမ်ားျဖစ္ပါသည္၊ ျပည္သူတို႔က တစ္ႏွစ္အတြင္း မိမိ၏၀င္ေငြ မည္မွ်ရရွိေၾကာင္း အစိုးရသို႔အသိေပးတင္ျပၾကရပါသည္၊ ယခင္က အစိုးရရံုးသို႔ အေရာက္သြား၍ တင္ၾကရေသာ္လည္း ယခုအခါဘယ္ကိုမွသြားစရာမလိုေတာ့ပါ၊ အင္တာနက္မွ တဆင့္ မိမိ၏ဖါသာ စာေၾကာင္း ၄ေၾကာင္းပါ ေက်ျငာလႊာတင္သြင္းျခင္းစနစ္ကို အသံုးျပဳေနသည္မွာ ၁၉၉၈ ခု ႏွစ္မွ စတင္ခဲ့ပါသည္၊ ယခုႏွစ္တြင္မူ မိမိ မိုဘိုင္းဖုန္းမွပင္တင္သြင္း၍ရေနပါျပီ။
ျပည္သူတို႔ထံမွ ၀င္ေငြခြန္ေကာက္ရာ၌ ႏႈန္းထားအနည္းဆံုးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စင္ကာပူပါ၀င္ပါသည္၊ ထို႔အျပင္ ရံုး လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ စာရြက္ စာတမ္းကိစၥမ်ားတြင္လည္းရိုးရွင္းလြယ္ကူလွပါသည္၊ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံ၏ဖြဲ႔စည္း အုပ္ခ်ဳပ္ပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ သက္တမ္းငါးႏွစ္ရွိေသာ အစိုးရအဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔သည္ ႏိုင္ငံေတာ္၏ ၀င္ေငြႏွင့္သံုးေငြကိုညီမွ်ေစရမည္၊ သို႔မဟုတ္ ညီမွ်ေသာဘတ္ဂ်က္ (Balanced Budget) ကို ႏိုင္ငံေတာ္သို႔ တင္ျပႏိုင္ရမည္ဆိုေသာအခ်က္တစ္ခ်က္္ပါ၀င္ပါသည္။
၁၉၆၅ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရးရခဲ့ရာမွစတင္၍ အခြန္ေကာက္ျခင္းကို စနစ္တက်လုပ္ေဆာင္ခဲ့ၾကသည္ဟုဆို ႏိုင္ပါသည္၊ ၁၉၆၆ ခုဇႏၷ၀ါရိလ ၁ရက္ေန႔တြင္ အေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပဌာန္းခဲ့သည္၊ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္ တြင္ ပထမဦးဆံုး ေကာ္မရွင္နာတစ္ဦး (Commissioner) ကိုခန္႔ထားျပီးအေကာက္ခြန္ဆိုင္ရာကိစၥအရပ္ရပ္ကိုေဆာင္ ရြက္ေစသည္၊ IRAS - Inland Revenue Aulthority of Singapore အဖြဲ႔ကို ၁၉၉၂ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ စတင္ဖြဲ႔စည္းခဲ့သည္၊ အခ်က္အလက္ေဒတာမ်ားကို အစဦးတြင္စာရြက္ေဖာင္တိန္မ်ားႏွင့္စတင္မွတ္သားၾကရာမွ မိုကၠရုိဖလင္မ်ားျဖင့္မွတ္တမ္းတင္သည္၊ ၁၉၇၂ခုႏွစ္မွစ၍ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကို စတင္အသံုးျပဳၾကသည္။
(၂)
အစိုးရ၀န္ထမ္း ပရိုက္ဗိတ္ကုမၸဏီ၀န္ထမ္းမ်ားအတြက္ လစာ၀င္ေငြကို ကြန္ပ်ဴတာမွတ္တမ္းမ်ား ထားရွိရျပီး အေကာက္ခြန္ဌာနသို႔ အလုပ္ရွင္ ကုမၸဏီမ်ားက တိုက္ရိုက္တင္သြင္းၾကရသည္၊ အေကာက္ခြန္ဌာနကစီစစ္ျပီး ကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားႏႈတ္ခါ ေပးေဆာင္သင့္သည့္ အခြန္ေငြပမာဏကို အေၾကာင္းၾကားသည္၊ ေပးသြင္းရမည့္ေငြ ကို တလံုးတခဲတည္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ မိမိ၏ဘဏ္စာရင္းမွ အရစ္က်ေသာ္လည္းေကာင္း ေပးသြင္းႏိုင္သည္၊
မိမိဖါသာကုမၸဏီေထာင္သူမ်ား (Self Employ) မ်ားအတြက္မူ တဦးခ်င္းစီကမိမိ၏၀င္ေငြႏွင့္ထြက္ေငြအတြက္ စာေၾကာင္း ေလးေၾကာင္းပါ ေက်ျငာလႊာတင္သြင္းရသည္၊ အေကာက္ခြန္ရုံးသို႔ သြားပါလ်င္ ကြန္ပ်ဴတာတြင္ တင္သြင္းရန္ ကူညီေပးသူမ်ားရွိသည္၊ မိမိဖါသာေနအိမ္မွလည္း တင္သြင္းႏိုင္သည္၊ မိမိထည့္သြင္းခ်က္မ်ား အေပၚတြင္မူတည္ျပီး မိမိေပးသြင္းရမည့္ အခြန္ေငြပမာဏကို ခ်က္ျခင္းသိရွိႏိုင္သည္၊ အေကာက္ခြန္ဌာနမွ လည္း ရက္အနည္းငယ္အတြင္း မိမိ၏အဆိုတင္သြင္းလႊာရရွိေၾကာင္း စာေရးအေၾကာင္းၾကားသည္၊
အိမ္ေထာင္ရွိေသာလုပ္သားတဦးအဖို႔ ဇနီးသည္အတြက္၊ အသက္၂၁ႏွစ္ေအာက္ကေလးမ်ားအတြက္၊ မိမိကို မွီခိုေနသူ မိဘမ်ားအတြက္၊ စသည့္ ကင္းလြတ္ခြင့္ျပဳသည့္ေငြေၾကးပမာဏမ်ားရွိသည္၊ ထိုကင္းလြတ္ခြင့္မ်ားကို ႏုတ္ပယ္ျပီး ၀င္ေငြမွာေဒၚလာႏွစ္ေသာင္း(၂၀၀၀၀) အထိ အခြန္ေငြေပးေဆာင္ရန္မလိုေပ၊ ထိုပမာဏကို ေက်ာ္ လြန္သြားမွသာ ေက်ာ္လြန္သည့္အေလွ်ာက္ အခြန္ေပးရသည္၊ ၀င္ေငြ ၃သိန္း၂ေသာင္းအထိ အဆင့္ ၁၀ ဆင့္မွ် ခြဲထားျပီးအခြန္ေငြ ေပးေဆာင္ရမည့္ရာႏႈန္းမွာ ၂ ရာႏႈန္းမွ ၂၂ ရာႏႈန္းအထိ အဆင့္ဆင့္တက္သြားသည္။
ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အျမတ္ေငြမွာ ေဒၚလာသံုးသိန္းေအာက္တြင္ ၈.၅%ေကာက္ခံျပီး ေဒၚလာ၃သိန္းအထက္ ဆိုပါက ၁၇%ေကာက္ခံသည္၊ ၀င္ေငြထြက္ေငြရွင္းတမ္းကို လည္ပါတ္ေငြ ေဒၚလာ၅သန္းေက်ာ္လ်င္ စာရင္းကိုင္ မ်ားကတင္ျပရျပီး လည္ပါတ္ေငြ မမ်ားေသာ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ ကိုယ္တိုင္၀န္ခံခ်က္ျဖင့္ တင္ျပရသည္။
GST - Government Services Tax စနစ္ကို ၁၉၉၄ခုႏွစ္တြင္ စတင္က်င့္သံုးခဲ့ျပီး ၃% မွစတင္ခဲ့သည္၊ ၄%၊ ၅% စသည္ျဖင့္ တဆင့္စီတိုးျမွင့္ေကာက္ခံခဲ့ျပီး ၂၀၀၇ ဇူလိုင္လတြင္ ၇%ျဖစ္လာသည္၊ ပစၥည္းအားလံုးအတြက္ အေကာက္ခြန္တစ္မ်ိဳးတည္းသာ ေကာက္ခံသည့္ စနစ္ျဖစ္ပါသည္၊ ဖိမ္ခံပစၥည္း စသည္ျဖင့္ ပစၥည္းအမ်ိဳးအမည္ ခြဲျခားထားျခင္းမရွိ၊ ဥပမာ ေမာ္ေတာ္ကားမ်ားအတြက္၊ ျပဳလုပ္သည့္ႏွစ္၊ ေမာ္ဒယ္၊ အင္ဂ်င္ပမာဏ၊ စသည္ျဖင့္ ခြဲျခားမထားဘဲ ဂ်ီ အက္စ္ တီ တမ်ိဳးတည္း (၇%) ကိုသာ ေကာက္ခံသည္။
အစိုးရ၏ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ တိုင္းျပည္တြင္းသို႔ ၀င္လာခ်ိန္တြင္ အေကာက္ခြန္ကို တစ္ၾကိမ္သာ ေကာက္ခံျပီးလ်င္ ထိုပစၥည္းအတြက္ အၾကိမ္မည္မွ်ထပ္မံေရာင္းခ်ေစကာမူ အေကာက္ခြန္ကို ထပ္မံေပးေဆာင္ရန္မလိုေတာ့ေပ၊ အကယ္၍ ထိုပစၥည္းကိုႏိုင္ငံတြင္းမွျပင္ပသို႔တင္ပို႔လ်င္လည္း ထိုေကာက္ခံထားေငြကို ျပန္လည္အန္းေပးသည္။
ကုမၸဏီမ်ားမွာ GST Merchant အျဖစ္အစိုးရထံ မွတ္ပံုတင္ထားႏိုင္သည္၊ ထိုသို႔မွတ္ပံုတင္ထားပါက ႏိုင္ငံျခားမွ တင္သြင္းလာေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္ကိုေပးေဆာင္စရာမလိုေပ၊ မိမိကထိုပစၥည္းကို ျပည္တြင္း ၌ျပန္လည္ေရာင္းခ်လ်င္သာ အစိုးရကို ၇ ရာခိုင္ႏႈန္း ေပးေဆာင္ရသည္၊
ဂ်ီအက္စ္တီ ကုမၸဏီအျဖစ္မွတ္ပံုတင္ထားလ်င္သံုးလတၾကိမ္ မိမိ၀ယ္ေသာပစၥည္းမ်ားအတြက္ ဂ်ီအက္စ္တီေပး ရေငြ၊ တဖန္မိမိေရာင္းခ်ေသာ ပစၥည္းမ်ားမွ ေကာက္ခံရရွိသည့္အတြက္ အစိုးရကို ေပးရမည့္ ေငြရွင္းတန္းကို တင္သြင္းရသည္၊ မိမိကအစိုးရကိုေပးရန္လိုလ်င္ ခ်က္စာရြက္ႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ဘဏ္စာရင္းမွျဖစ္ေစ၊ ေပးသြင္းႏိုင္ သည္၊ အစိုးရက မိမိကိုေပးရမည္ဆိုလ်င္လည္း မိမိထံေငြေပးခ်က္ေရာက္လာသည္။
ဤနည္းျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြင္းသို႔ ၀င္လာေသာ ပစၥည္းတခုအတြက္ အစိုးရကို ႏွစ္ၾကိမ္ထပ္မံအခြန္မေပးရ ေအာင္ စီစဥ္ထားသည္။
ႏိုင္ငံျခားမွေရာက္လာေသာ ပစၥည္းမ်ားအတြက္ အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ားက ကုန္သည္တဦးမွ တင္ျပလာသည့္ ေျပစာ (Invoice) မွတန္ဘိုးကို စီစစ္ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္ဆြဲထားေလ့မရွိပါ၊ တင္ျပေသာ ေျပစာတန္ဘိုးမွာ မသင္ကာ ဘြယ္ရွိလ်င္ ပစၥည္းကို ထုတ္ေပးလိုက္ျပီးမွ သက္ဆိုင္ရာဌာနမွ လိုက္လံစစ္ေဆးသည္၊ ဤနည္းျဖင့္ ႏိုင္ငံျခား မွ ေရေၾကာင္းျဖင့္ေရာက္လာေသာ ကြန္တိန္နာတလံုးသည္ ဆိပ္ကမ္း၌ အလုပ္ခ်ိန္သံုးရက္ထက္ပိုျပီး ၾကာေလ့မရွိ ေပ၊ ပိုင္ရွင္လက္ထဲသို႔ အျမန္ဆံုးေရာက္ရွိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးသည္။
ထိုနည္းတူ ၀င္ေငြထြက္ေငြစာရင္းေက်ျငာလႊာကို ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကလက္ခံျပီး က်သင့္ေသာအခြန္ေငြကို ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကပင္ တြက္ခ်က္ေပးျခင္းျဖစ္သျဖင့္ အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ား၏ ပါ၀င္ပါတ္သက္မႈမွာ အနည္း ဆံုးျဖစ္သည္။
၀င္ေငြေက်ျငာသူက အေၾကာင္းတစံုတရာေၾကာင့္ မွားယြင္းတင္မိလ်င္ အေကာက္ခြန္အရာရွိထံ သြားေရာက္ တင္ျပပိုင္ခြင့္ရွိျပီး အမွားအယြင္းလုပ္မိသည္ကို ျပဳျပင္ေပးသည္။
ဂ်ီအက္စ္တီကို မိမိဖါသာစာရင္းျပဳစုရျခင္းေၾကာင့္ မသမာမႈမ်ားျဖင့္မကင္းႏိုင္ေပ၊ အေကာက္အခြန္အရာရွိမ်ား က စာရင္းတိုင္းကို ေစာင့္ၾကည့္စစ္ေဆးေလ့ရွိသည္၊ မသင္ကာဖြယ္ရာကိစၥမ်ားကို ေသခ်ာစီစစ္၍မသမာမႈမ်ား ကိုရံုးတင္တရားစြဲ အျပစ္ေပးေလ့ရွိသည္။
(၃)
စင္ကာပူႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရျပီးမွ ၅ႏွစ္တၾကိမ္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖင့္ အာဏာရရွိလာေသာ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ား၏ ဘတ္ဂ်က္မ်ားမွာ အ၀င္အထြက္ညီမွ်ေနေသာေၾကာင့္ သူတို႔၏အေကာက္ခြန္ စနစ္သည္ ေကာင္းမြန္သည္ဟုဆို ႏိုင္ပါသည္၊
ဂလိုဘယ္လိုက္ေဇးရွင္းေခၚ ကမၻာ့ႏိုင္ငံအားလံုး၏ ကုန္သြယ္မႈ တစစ တိုးတက္လာေသာအခါ စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ လူတဦးခ်င္းစီမွေကာက္ခံရရွိေသာ အခြန္ေငြမ်ားမွာတိုင္းျပည္၏ လည္ပါတ္ေနေသာ ဘတ္ဂ်က္ အတြက္ အေရးၾကီးလာၾကပါသည္၊ ဥပမာအေနျဖင့္ စင္ကာပူႏိုင္ငံ၏ လည္ပါတ္ေငြ ၆၅ဘီလီယံေဒၚလာရွိေသာ ႏွစ္တႏွစ္တြင္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းၾကီးမ်ားမွ ေကာက္ခံ ရရွိေသာ အေကာက္ခြန္က ၂၁% တဦးခ်င္းစီက ေပးေငြမ်ား က ၁၄%ႏႈန္းႏွင့္ ဂ်ီအက္စ္တီ အေပၚမွ ရသည့္၀င္ေငြက ၁၆%မွ်ရွိပါသည္။
စင္ကာပူႏိုင္ငံအေကာက္ခြန္စနစ္၏ ေအာင္ျမင္ရျခင္းမွာ (၁) အေကာက္ခြန္ႏႈန္းထား သင့္တင့္မွ်တမႈရွိျခင္း၊ (၂) အေကာက္ခြန္စနစ္ကို ကြန္ပ်ဴတာနက္၀ပ္မ်ားျဖင့္ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊ (၃) ထိုစနစ္ကို ၾကီးၾကပ္ေနၾကေသာ ၀န္ထမ္းမ်ားႏွင့္ ၄င္းတို႔၏ လုပ္ငန္းတာ၀န္မ်ားမွာ စနစ္တက်ရွိျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။
အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ားတြင္ မည္သည့္ပစၥည္းအတြက္ အခြန္မည္မွ်ခ်မွတ္ရမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ေပးရေသာ အခြင့္ အေရးေပးမထားပါ၊ ဂ်ီအက္စ္တီ စနစ္ေၾကာင့္ ပစၥည္းမွန္သမွ် ႏႈန္းထားတစ္ခုတည္းကိုသာေပးရပါသည္၊ တကမၻာလံုးတြင္ ဤစနစ္ကို အသံုးျပဳေသာ ႏိုင္ငံ ၁၆၀ မွ်ရွိရာ ၄င္းတြင္ အားသာခ်က္မ်ားစြာရွိသည္ ဟုယူဆ ႏိုင္ပါသည္၊ ႏိုင္ငံတိုင္းတြင္ အခြန္ႏႈန္းထား တိုးေကာက္ျခင္းအစား အခြန္ေကာက္ယူျခင္းစနစ္ကို ပို၍စနစ္က် ေအာင္သာေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္၊
အေကာက္ခြန္အရာရွိမ်ားအဖို႔ စနစ္တက်လည္ပါတ္ေနေသာ စနစ္ၾကီးအတြင္းမွ မသမာမႈ၊ မရုိးသားမႈမ်ားကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္ႏွင့္ လိုအပ္ေသာေနရာတို႔ကို ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္ေပးရန္သာ တာ၀န္ရွိသျဖင့္ ျခစားမႈအနည္းဆံုး ျဖစ္ေသာစနစ္တခုအျဖစ္ယူဆႏိုင္ပါသည္။
ကိုသန္းလြင္
Voice Journal 2017 April 27