ေမာင္ရင္ငေတ ● ေက်ာက္ဖရား ေသာင္ရင္းမွသည္ မယ့္ေခါင္ဆီသို႔ - အပုိင္း (၉)
(မ ယ့္ ေ ခါ င္ ျမ စ္ ဆုံ ... ႀတိ ဂံ ေရႊ ေျမ )
(မုိးမခ) ေမ ၂၇၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ေမ ၂၇၊ ၂၀၁၇
ေက်ာက္ဖရား ေသာင္ရင္းမွသည္ မယ့္ေခါင္ဆီသို႔ စာစုမ်ားရဲ႕ဂိတ္ဆံုး ဦးတည္ရာေနရာကို ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။ ေျမာက္ဘက္ စြန္းကဦးတည္ရာ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ႀတိဂံေရႊေျမပါ။ ဒီေနရာကေနမွ လာရာ လမ္းေတာင္ဘက္ဆီက ဘန္ေကာက္ေရႊၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ခ်င္းရိုင္ ခ်င္းမိုင္တို႔မွာ တခဏနားၿပီး ျပန္ၾကရပါမယ္။ ေျခာက္လနီးပါးေလာက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္စီစဥ္ထားတဲ့ ဒီခရီး အထ ေျမာက္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးၾကသူမ်ားကို ဒီတသက္ ေမ့ႏိုင္ဘြယ္ရာ မရွိပါဘူး။ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ တကူးတက အပင္ပန္းခံ၍ ကိုယ့္ကားကိုယ္ေမာင္း လိုက္လံပို႔ေဆာင္ေပးခဲ့ပါေသာ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔မမီးမီးကို ေက်းဇူးမွတ္တမ္းျပဳရပါတယ္ခင္ဗ်ား၊ က်န္ရွိေသာ မယ့္ေဆာက္ ခ်င္းမိုင္က ေဘာ္ဒါအေပါင္းကိုလည္း အထူးေက်းဇူးတင္ရွိရပါေၾကာင္း ေမာင္ရင္ငေတ ထပ္ ေလာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။
ဒီ ႀတိဂံျမစ္ဆံုေဒသကို လာရျခင္းရည္ရြယ္ခ်က္က သိပ္ထူးထူးျခားျခား ရည္ရြယ္ခ်က္မရွိပါဘူး။ ႀတိဂံျမစ္ဆံု ေရႊေျမကိုေရာက္ ရင္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ေရျပင္ကို လွမ္းျမင္ရတဲ့ ျမစ္နေဘးက ဆိုင္တဆိုင္မွာ ထိုင္မယ္။ ျမစ္ေရျပင္ကို ခံစားၾကည့္ရႈရင္း ရသမွ်ေလး အေတြးပြားမယ္။ အဲေနာက္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ထဲ ေလွတပတ္စီးခ်ိန္ရရင္ စီးမယ္။ သြားလို႔ရတယ္ဆိုတဲ့ လာအိုဘက္ကမ္းကို ခဏတက္ ေလ့လာမယ္။ အဲဒီေလာက္သာပါ။ ဘာ စီးပြားေရး ႀကီးပြားေရး အမ်ိဳးသားေရး ႏိုင္ငံေရး တစိုးတစိမွ မပါပါဘူး။
မယ့္ဆိုင္ ႀတိဂံျမစ္ဆံု လမ္းအမွတ္ ၁၂၉၀ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
မယ့္ဆိုင္ ႀတိဂံျမစ္ဆံု လမ္းက လမ္းအမွတ္ (၁၂၉၀) ပါ။ လမ္းအမွတ္ (၁၂၉၀) ဦးတည္ရာက Chiang Saen ၿမိဳ႕ေလးဆီသို႔ပါ။ မယ့္ဆိုင္ခ်က္ပိြဳင့္ကေန ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္လာၿပီး အမွတ္တစ္လမ္းမႀကီးနဲ႔ (၁၂၉၀) လမ္းတို႔ဆံုရာ အဆိုေတာ္မင္းသား ေဟာင္းႀကီး ထံုခ်ိဳင္းရဲ႕ ေျမာက္ပိုင္းစံအိမ္ Bird Hotel နားမွာ ဘယ္ဘက္သို႔ခ်ိဳးေကြ႔ ဆက္ထြက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ထံုခ်ိဳင္းပိုင္ မပိုင္ကေတာ့ ေသခ်ာမသိပါဘူး။ အဲဒီ ေရႊေရာင္ ရုပ္တုေျပာင္လက္လက္နဲ႔ အိမ္ႀကီးမဟာ Bird Hotel ကေတာ့ နန္းေတာ္ႀကီး သဖြယ္ပါ။ ဒါေပမယ့္လို႔ေမာင္ရင္ငေတ့ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာေတာ့ အဲဒီလိုေနရာမ်ိဳး အလကားေပးတည္းမယ္ ဆိုလာခဲ့ရင္ေတာင္မွ စာမလိပ္ စိတ္မလာပါဘူး။ လမ္းနေဘး ေတာႀကိဳအံုၾကားမွာသာ စိတ္လက္ေအးစြာ တည္းခ်င္တာပါ။
ထံုခ်ိဳင္းေဟာ္တယ္ႀကီး ေက်ာ္လာတာနဲ႔ သိပ္မၾကာပါဘူး။ အိမ္ဆက္နည္းနည္း က်ဲလာၿပီး ၿမိဳ႕ျပင္သို႔ ေရာက္လာပါၿပီ။ လမ္း အမွတ္ (၁၂၉၀) ေဘးႏွဘက္မွာေတာ့ လယ္ကြင္းတခ်ိဳ႕ရယ္ ေဆာက္လက္စ ေျမညႇိလက္စေတြ အမ်ားအျပား ေတြ႔ျမင္ ရပါတယ္။ ဒီေဒသရဲ႕ လမ္းနေဘးျမင္ကြင္းကေတာ့ တႏွစ္ ထက္တႏွစ္ ေျပာင္းလဲျခင္းေတြ မ်ားစြာနဲ႔သာလို႔ ေျပာရပါမယ္။ ေနာင္ဆိုရင္ ဒီလို သာမန္ေတာလမ္းေလးေတြေတာင္မွ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာ စိုးရပါတယ္။ ကားလမ္းေတြ နေဘး နဂိုရွိရင္းစြဲ အိမ္ေျခမ်ားထက္ ေနာက္ေပၚအိမ္ေျခတိုက္တာေတြ မ်ားလာျခင္းကလည္း အဆမတန္ ျဖစ္လာခဲ့ရင္ မေကာင္း လွပါဘူး။ ေမာင္ရင္ငေတ ေရာက္ခဲ့ျဖတ္သန္းခဲ့ဖူးတဲ့ ဥေရာပ ေက်းလက္လမ္းမ်ားဟာ ဒီလိုအခ်က္ေတြကိုလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစား ထားဟန္ တူပါတယ္။ ထိုင္းေက်းလက္ လမ္းမမ်ားထက္ ဥေရာပရဲ႕ တခ်ိဳ႕ေသာ ေက်းလက္လမ္းေတြဟာ ေက်းလက္သဘာဝ ပိုဆန္လာေနတာကို ေသခ်ာၾကည့္မယ္ ေလ့လာမယ္ဆိုရင္ သိသိသာသာႀကီးကို ျမင္ႏိုင္ေတြ႔ႏိုင္ပါတယ္လို႔ ေမာင္ရင္ငေတ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေတာေတာင္ေရေျမေတြရဲ႕ အလကားရတဲ့ သဘာဝကို မဖ်က္စီးေပေသာ္လည္း ပ်က္စီးသြားေစတာက ေတာ့ လူတဦးခ်င္း အလိုအေလ်ာက္ အသိစိတ္ထိမ္းတတ္မႈ ကြာဟေနျခင္းလို႔သာ ေျပာပါရေစ။
မယ့္ဆိုင္ ႀတိဂံျမစ္ဆံု လမ္းအမွတ္ ၁၂၉၀ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ေျမျပန္႔လြင္ျပင္အတိုင္း ေမာင္းႏွင္လာခဲ့ၾကရာက ခရီးတဝက္ေက်ာ္ခန္႔အေရာက္မွာေတာ့ အေဝးက ေတာင္စဥ္တန္းစိမ္းစိမ္း ေတြကို ျမင္ေတြ႔လာရျပန္ပါတယ္။ ကီလိုမီတာ ေထာင့္သံုးရာေက်ာ္တဲ့ ဒီခရီးတေလွ်ာက္ ေတာင္ေတြနဲ႔နီးလာလိုက္ ေတာင္ ေတြကို ေက်ာခိုင္းလိုက္နဲ႔ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါသာပါ။ Ban Mae Ma Check Point လမ္းဆံုကို ေက်ာ္ျဖတ္လာေတာ့ ေတာင္တန္းေတြနဲ႔ ပိုမို၍နီးလာသလို စိုက္ပ်ိဳးခင္းစိမ္းစိမ္းညိဳ႕ညိဳ႕နဲ႔ ေရႊအိုေရာင္စပါးခင္းေတြေၾကာင့္ ေမာင္ရင္ငေတ တ ေယာက္ ကင္မရာတလံုး ဖုန္းတလံုးနဲ႔ လက္မ်ားသည္လည္းမအား မ်က္ေစ့မ်ားသည္လည္းမနား ရေတာ့ပါဘူး။
မယ့္ဆိုင္ ေရႊႀတိဂံနဲ႔ ခ်င္းဆန္နယ္အၾကား ထိုင္းေျမႀကီးကေတာ့ ေျမျပန္႔လြင္ျပင္ျဖစ္သလို စိုက္ထားပ်ိဳးထားတာေတြကို ေတြ႔ ျမင္ရတာ ဟိုးေရွးယခင္ ေခတ္ကာလေတြထဲက ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားႂကြယ္ဝရာေဒသလို႔ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြမွာ ပါဝင္ခဲ့ တာေတြက မွန္ပါေပတယ္ ေျပာရပါမယ္။
ႀတိဂံေရႊေျမသို႔ အဝင္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ကားလမ္းအေရွ႕ လွမ္းလို႔ျမင္ေတြ႔ေနရတဲ့ ေတာင္တန္းေတြကေတာ့ ထိုင္းကမ္းဘက္မွာ မဟုတ္ဘဲ မယ့္ေခါင္ျမစ္ကို အလယ္ ကထား ပိုင္းျခားထားတဲ့ ရွမ္းေတာင္တန္းေတြနဲ႔ လာအိုကမ္းဘက္ျခမ္းက ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္းေတြပါ။ မၾကာခင္မွာေတာ့ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ႀတိဂံေရႊေျမ ဧရိယာထဲ ဝင္လာၿပီျဖစ္လို႔ အနည္းငယ္ျမင့္တက္လာသလို ကားလမ္းကလည္း ႏွစ္လမ္းသြားမွ ေလးလမ္းသြား ျဖစ္လာပါၿပီ။ ခပ္ေျပေျပ ေတာင္ဆင္းလမ္းတေလွ်ာက္ ျပန္ဆင္းအလာမွာေတာ့ ေတာင္တန္းေတြ ေနာက္ခံ လာအိုကမ္းက ေရႊဝါေရာင္ အမိုးခံုးႀကီးနဲ႔ အေဆာက္အဦးတခုကို လွမ္းလို႔ ျမင္ေတြ႔ရပါေတာ့မယ္။
မယ္ေခါင္ျမစ္ဆံုကေတာ့ သိပ္မက်ယ္လို႔ေလလားမသိ အေဝးက လွမ္းေမွ်ာ္ၾကည့္ေပမယ့္ ျမင္ေတြ႔မိရျခင္း မရွိပါဘူး။ ေတာင္ ကုန္းဆင္းလမ္းဆိုေပမယ့္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံုျမင္ကြင္းကို သစ္ပင္ႀကီးေတြက ဖံုးကြယ္ေနလို႔ ထင္ပါတယ္။ သစ္ပင္ႀကီးေတြအနား ေရာက္လာေတာ့ ကားလမ္း ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ ေရေခ်ာင္းေသးေသးတခု ေတြ႔လိုက္ရေတာ့ အဲဒါေပါ့ Ruak River မယ့္ ဆိုင္ျမစ္ဆိုတာနဲ႔ အတူတူပါလို႔ လိုက္ပို႔ေပးသူ ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မိတ္ေဆြႀကီးက ေျပာပါတယ္။
Maenam Sai (သို႔) Ruak ျမစ္နဲ႔ မယ့္ေခါင္ျမစ္တို႔ ဆံုဆည္းရာ Sop Ruak (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ထိုင္းကမ္းဘက္ ဆိုင္ႀကိဳဆိုင္ၾကားကေန တကူးတက ရိုက္ခဲ့တဲ့ ပံုေလးပါ။ Ruak River ရဲ႕ ဟိုဘက္ကမ္းပါး ေလွဆိပ္ ေလွခါးကို တက္လိုက္ရင္ေတာ့ ေရႊျမန္မာေျမ ကၽြန္းဆြယ္အငူေလးပါ။ ကမ္းပါးေပၚမွာေတာ့ အေဆာက္အဦးႀကီးႀကီး မားမားရယ္လို႔ မရွိပါဘူး။ ဇရပ္ငယ္တခုနဲ႔ ဆိုင္ကယ္သံုးေလးငါးစီး ကားသံုးေလးစီး ရပ္ထားတာကို လွမ္းျမင္ရပါတယ္။
အဲဒီ ကြၽန္းဆြယ္ကုန္းေျမရဲ႕ ဟိုတဘက္ မယ့္ေခါင္ ျမစ္ေရျပင္အေက်ာ္ ေတာင္ေျခအနီးမွာ လွမ္းျမင္ေနရတဲ့ ေရႊေရာင္အမိုး ခံုးနဲ႔အေဆာက္အဦး တည္ရာကေတာ့ လာအိုေျမပါ။ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ အဲဒီေရႊႀတိဂံရဲ႕ဗဟိုခ်က္ ကုန္းေျမအငူစြန္းေလး ကို လွမ္းၾကည့္လိုက္ တယ္လီဖုန္းကေန ဂူဂဲလ္ေျမပံုကို ျပန္ၾကည့္လိုက္လုပ္မိရင္း ထူးျခားတာ ဘာေတြရွိမလဲလို႔ ရွာၾကည့္ေန မိပါတယ္။
အဲဒီ ေလွဆိပ္ကေန သံုးေလးျပေလာက္မွာေတာ့ Golden Triangle Paradise Resort အမည္ရတဲ့ ေဟာ္တယ္တလံုး ရွိပါ တယ္။ ဂူဂဲလ္ေျမပံုမွာေတာ့ Paradise Casino လို႔သာ ေရးထားတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။ ဘယ္လူ လူစားမ်ိဳးေတြက အဲဒီ စီးပြား ေရးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ၾကၿပီး ဘယ္လိုလူတန္းစားေတြက လာေရာက္ေဆာ့ကစားၾက တည္းခိုေနထိုင္ႏိုင္ၾကပါသလဲ ဆိုတာက ေတာ့ ေမာင္ရင္ငေတ ဆက္၍မေလ့လာ ျဖစ္ေသးပါဘူး။ ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ အဲဒီလို မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ကမ္းနေဘးမွာ တကူး တက ခက္ခက္ခဲခဲ သြားလာမွ ေရာက္ရွိႏိုင္မယ့္ ေနရာမ်ိဳးကို လာေရာက္ႏိုင္ၾကသူေတြက ေပါ့ေပါ့နဲ႔ ေသးေသးေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ကေတာ့ အဲဒီ အနီေရာင္ေခါင္မိုးနဲ႔ နန္းေတာ္ႀကီးတခုေလလား အသြင္ရပါတဲ့ အေဆာက္ အဦးႀကီးကို မယ့္ေခါင္ျမစ္လယ္ ေလွစီးရင္းနဲ႔ ခပ္လွမ္းလွမ္းကေန သြားၾကည့္ျဖစ္ခဲ့ရံုပါခင္ဗ်ား။
Sop Ruak သို႔မဟုတ္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ေန႔လည္စာစားရင္းနားၾကဖို႔ ဗ်ဴးေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ဆိုင္တဆိုင္ေရြးဖို႔ ေမာင္ရင္ငေတ့မိတ္ေဆြႀကီးကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။ သူကဘာမွျပန္မေျပာဘဲ တဆိုင္ၿပီးတဆိုင္ အေျခအေနအကဲခတ္ ဝင္ထိုင္လိုက္ပါတယ္။ အေသအခ်ာ အမွန္အကန္ ဗ်ဴး ရွိရာ ေနရာပါ။ မယ့္ေခါင္ျမစ္ရယ္ မယ့္ဆိုင္ေခ်ာင္းေလးရယ္ ေရႊကၽြန္ဆြယ္အငူေလးရယ္ကို ထင္းထင္းႀကီးျမင္ေနရတဲ့ ေနရာ ေလးပါ။ ညာဘက္ကမ္းက ေလာတို႔ ရဲ႕ေျမ၊ ဘာမွမရွိတဲ့ သဘာဝအရိုင္း အလယ္ကြၽန္းအငူစြန္းေလးက ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ေရႊေျမေပ့ါ၊ သြားလမ္းသာလို႔ လာလမ္းေျဖာင့္တဲ့ မေသခင္ တေန႔မွာေတာ့ အဲဒီအငူစြန္းေလးရဲ႕ ေျမႀကီးေပၚမွာ ေျခဆန္႔လက္ ဆန္႔နဲ႔ ထိုင္လိုက္ အေညာင္းအညာေျပ လမ္းေလးေလွ်ာက္လိုက္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ႀကီးကို လာေရာက္ၾကည့္ရႈၾကသူမ်ားကို ေငးေမာရင္း ေတြးေတာခ်င္မိပါေသးတယ္။
ဆိုင္ကေလးမွာ ဝင္ထိုင္လိုက္ၾကၿပီး ေနပူပူမွာ တမနက္နဲ႔ တေန႔လည္လံုး ေခြၽးတၿပိဳက္ၿပိဳက္နဲ႔မို႔လို႔ စင္းဂါးဗူးႀကီး တေယာက္ တဗူးမွာ ေရငတ္ေျပေမာ့ေသာက္ရင္း မယ့္ေခါင္ရဲ႕အလွတရားမွာ စီးေမ်ာခံစားရင္း မွာထားတဲ့ စားေနက် ထိုင္းစာမ်ား ေရာက္လာေအာင္ ေစာင့္ရတာေပ့ါ။ တာဝန္အေက်လြန္ပါတဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔ မမီးမီးတို႔ကေတာ့ ေလွငွားစီးဖို႔လည္း တၿပိဳက္နက္ စီစဥ္ေနေလရဲ႕။
Sop Ruak သို႔မဟုတ္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု (ဓါတ္ပံု မရငတ)
မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ဆိုတာက တိဗက္ ကုန္းေျပျမင့္ကေန ျမစ္ဖ်ားခံ စီးဆင္းလာတဲ့ Lancang အမည္ရ မယ့္ေခါင္ျမစ္ႀကီးနဲ႔ ရွမ္းရိုးမအေရွ႕ဖ်ား ေတာင္တန္းေတြက ျမစ္ဖ်ားခံစီးဆင္းလာတဲ့ Sai (သို႔) Mae Sai (သို႔) Maenam Sai (သို႔) Mae Lawa (သို႔) Ruak River လို႔ အမည္ရပါတဲ့ မယ့္ဆိုင္ေခ်ာင္းတို႔ ဆံုဆည္းရာပါ။ တခ်ိဳ႕စာေတြမွာ မယ့္ဆိုင္ေခ်ာင္းနဲ႔ Ruak River တို႔ဟာ တျမစ္စီလို႔လည္း ဆိုၾကၿပီး တာခ်ီလိတ္ေလဆိပ္ေတာင္ဘက္မွာ ေပါင္းဆံုစီးဆင္းၾကတာပါတဲ့၊ ဒါေပမယ့္ ေမာင္ရင္ငေတ လက္ လွမ္းမွီသမွ် ရွာေဖြၾကည့္ရာမွာေတာ့ အဲဒီေရေခ်ာင္းႏွစ္ေခ်ာင္းဟာ တဆက္စပ္တည္း စီးဆင္းတယ္ လို႔သာ ထင္မိရေၾကာင္းပါ။ ေႏြရာသီေတြမွာ ေသာင္ထြန္းတတ္ၿပီး မိုးရာသီမွာ ေဒါသတႀကီးနဲ႔ ေရစီး တတ္ပါတဲ့ အဲဒီ Ruak River ေခၚ မယ့္ဆိုင္ေခ်ာင္းဟာ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ႏိုဝင္ဘာလ အလယ္မွာေတာ့ ေရစီးက ညင္ညင္သာသာသာနဲ႔ မယ္ေခါင္ျမစ္ထဲ စီးဝင္ေနပံုပါ။
အဲဒီမယ့္ဆိုင္ျမစ္ေလးနဲ႔ တရုတ္ေတြအေခၚ Lancang ေခၚ Mekong River ျမစ္ႀကီးတို႔ ဆံုဆည္းရာ ေနရာရဲ႕ နာမည္ႀကီးရတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ ျမစ္ႏွစ္စင္း ဆံုေတြ႔ရာသာမက ႏိုင္ငံသံုးခုရဲ႕ ဆံုခ်က္ တခုလည္း ျဖစ္ေနတာပါ။ အဲဒီလို ေရႊျပည္ႀကီးက ရွမ္းျပည္ရယ္ လာအိုေခၚေလာႏိုင္ငံရယ္ ထိုင္းေျမ ရယ္ ဆံုေတြ႔ရာ အဲဒီ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံုက ႀတိဂံေရႊေျမ Golden Triangle အျဖစ္လည္း ကမာၻတလႊား ထင္ေပၚ ေက်ာ္ၾကားခဲ့တာ အေတာ္ၾကာခဲ့ၿပီ ဆိုရပါမယ္။ ေက်ာ္ၾကားရမယ့္ အေၾကာင္းရင္းကလည္း သံုးေလးငါးခ်က္မကေတာ့ ရွိပါလိမ့္မယ္။
အဲဒီထဲက အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ျပင္သစ္လို Triangle d'Or လို႔ေခၚတဲ့ အဲဒီ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ႀတိဂံေရႊေျမကို အင္ တာနက္စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ရွာေဖြၾကည့္မယ္ဆိုခဲ့ရင္ One of Asia's Two Main Opium-Producing Areas ဆိုၿပီး အလြယ္တကူ ရွာေဖြေတြ႔ရွိႏိုင္မွာပါ။ အာရွ ေျခာက္ႏိုင္ငံကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္းသြားတဲ့ ကမာၻသိ ျမစ္တစင္းျဖစ္တဲ့ မယ့္ေခါင္ျမစ္ ႀကီးရဲ႕ အလယ္ဗဟိုလ္မွာ တည္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္လို႔ World’s Second Largest Producer of Illicit Opium, after Afghanistan ဆိုတဲ့ နာမည္ဆိုးႀကီးက ေရႊျပည္ႀကီးနဲ႔သာပတ္သက္ခဲ့ၿပီး ခြန္ထိုင္းေျမနဲ႔ ဘာမွမပတ္သက္သလို ေျပာလို႔ရ ေနတာကေတာ့ မဟုတ္လွပါဘူး။ တရား မဝင္ ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာနဲ႔အတူ တရားမဝင္ေရာင္းဝယ္တဲ့ေနရာကိုပါ ထည့္တြက္ဖို႔သင့္ပါတယ္။ အဲဒီလိုထည့္တြက္ပါက သူတို႔ေျမျဖစ္တဲ့အတြက္ သူတို႔လည္း ထို႔အတူတူသာပါ။ ခြန္ထိုင္းေတြရဲ႕ ေရွာင္တိမ္းခ်က္္ကေတာ့ အေတာ္ေလးကို လွပပါ ေပတယ္။
မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံုနားက Ruak River (ဓါတ္ပံု မရငတ)
Confluence of Mekong and Ruak (ဓါတ္ပံု မရငတ)
အဲဒီ Asia's Main Opium-Producing ေဒသႀကီးရဲ႕တလြဲ နာမည္ဆိုးနဲ႔ေက်ာ္ၾကားလာခဲ့မႈကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး ခြန္ထိုင္းေတြက ဟိုေနရာလည္းေရာက္ခ်င္ ဒီေနရာလည္း ေရာက္ခ်င္ၾကတဲ့ ခရီးသြားေတြကို ဆြဲေဆာင္သိမ္းသြင္းခဲ့တာ ဒီကေန႔ဆိုရင္ အေတာ့္ကိုခရီးေပါက္လာၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အတိတ္နာမည္ဆိုးေတြကို ေမ့ေလ်ာ့သြားၾကတာလား သိကို မသိၾကတာေလလား ကမာၻလွည့္ခရီးသည္ေတြ ေျချခင္းလိမ္ရာ ေနရာတေနရာအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလို႔ လာေနပါၿပီ။ ေရႊျပည္ ႀကီးရဲ႕ အေရွ႕ဖ်ားစြန္းက ရွမ္းေျမေပၚမွာလည္း ကာစီႏိုရံုႀကီး တခုကေတာ့ ဟီးေနေအာင္ တည္ရွိေနပါၿပီ။
สามเหลี่ยมทองคำ (Saam Liam Thong Kham) (Golden Triangle) (ဓါတ္ပံု မရငတ)
လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄ ခုအကုန္ပိုင္း ေရာက္ခဲ့တုန္းက ဒီေနရာမွာဒီလိုမ်ိဳး ရင္ျပင္က်ယ္ မရွိေသးပါဘူး။ နဂို ေခ်ာက္ကမ္းပါး အေဟာင္းႀကီးအတိုင္းသာ ရွိပါေသးတယ္။ Sop Ruak သို႔မဟုတ္ မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံုရဲ႕အလွေတြကို ဒီေနရာကေန ေကာင္းေကာင္း ျမင္ေတြ႔ႏိုင္တာမို႔ ေက်နပ္စရာပါ။
အို မယ့္ေခါင္ "Mae Nam Khong" သို႔မဟုတ္ "Mekong River" မဲေခါင္ လား၊ သို႔မဟုတ္ မယ့္ေခါင္လား၊ ျငင္းရမယ့္ စကားေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထိုင္းဘာသာစကားမွာ Mae ဆိုတာ အေမ Nam ဆိုတာ ေရ (သို႔မဟုတ္ ျမစ္ေပါ့) အဲလို အနက္ ဖြင့္ၾကေတာ့ "Mae Nam Khong" ဆိုရင္ ထိုင္းစကားနဲ႔ဆို မယ့္က ပိုမိုနီးစပ္ပါတယ္။
အို မယ့္ေခါင္
၂၇၀၃ မိုင္ ၄၃၅၀ ကီလိုမီတာ ရွည္တဲ့ျမစ္ ...
ျပင္သစ္ဝီကီက ဒႆမေျမာက္ အရွည္ဆံုးျမစ္ ...
အဂၤလိပ္ဝီကီမွာေတာ့ ၁၂ စင္းေျမာက္ အရွည္ဆံုးျမစ္ ...
(တခ်ိဳ႕ တိုင္းတာသူမ်ား ခန္႔မွန္းခ်က္အရကေတာ့ ၄၃၅၀ ကေန ၄၉၀၀ ကီလိုမီတာအထိ ရွည္လ်ားႏိုင္ေၾကာင္းပါ။ ျမစ္တို႔၏ မာယာဆိုတဲ့အတိုင္း ျမစ္ေတြရဲ႕အရွည္မွန္ကို သဘာဝအရ လြယ္လြယ္နဲ႔တိုင္းတာဖို႔ မရႏိုင္ပါဘူး။ ခန္႔မွန္းခ်က္ေတြသာ ရႏိုင္ပါတယ္။)
အို မယ့္ေခါင္
ေရႊျပည္ေတာ္ႀကီး အေရွ႕စြန္းဖ်ားထိပ္က
ရွမ္းျပည္နဲ႔ တရုတ္ နယ္နမိတ္စည္းမွာ ၃၁ ကီလိုမီတာ
ရွမ္းျပည္နဲ႔ လာအိုေျမ နယ္စပ္တေလွ်ာက္ ၂၃၄ ကီလိုမီတာ
တိဗက္ေျမ ရွမ္းေျမ လာအိုေျမ ထိုင္းေျမ ကေမာၻဒီးယားေျမ ဗီယက္နမ္ေျမ စုစုေပါင္း ႏိုင္ငံ ေျခာက္ႏိုင္ငံကို ျဖတ္သန္း စီးဆင္း သြားတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ ျမစ္ႀကီးတစင္း၊ (တရုတ္-လာအို-ျမန္မာ) (ထိုင္း-လာအို-ျမန္မာ) ႀတိဂံဆံုခ်က္ႏွစ္ခုကို ျဖတ္သန္းစီးဆင္း သြားတဲ့ျမစ္၊ အီဂ်စ္က ႏိုင္း၊ ေတာင္အေမရိက အမာဇံု၊ ေျမာက္အေမရိက မစၥစၥပီ၊ တရုတ္က ယန္ဇီနဲ႔ ျမစ္ဝါျမစ္၊ ေနာက္ၿပီး သိပ္လူမသိၾကတဲ့ ရုရွားနဲ႔ ေတာင္အေမရိကက ျမစ္ႀကီးသံုးေလးစင္းၿပီးရင္ အရွည္ဆံုးျမစ္၊
အို မယ့္ေခါင္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
အို မယ့္ေခါင္
တိဗက္နဲ႔ တရုတ္ျပည္တြင္း မိုင္ေပါင္း တေထာင့္ႏွစ္ရာေက်ာ္ ျဖတ္သန္းစီးဆင္းလာတဲ့ ဒီ ျမစ္ႀကီးကို တိဗက္ေတြက rDza-chu (Zá Qū) တရုတ္ေတြက Lancang (Láncâng Jiâng) ေခၚၾကပါတယ္။
ဗမာလိုေတာ့ မဲေခါင္ျမစ္၊ ထိုင္းေတြက Mae Nam Khong (แม่น้ำโขง) လာအိုက Mènam Khong (ແມ່ນ້ຳຂອງ) ခမာလိုေတာ့ Tonlé Mékôngk (ទន្លេមេគង្គ) ဗီယက္နမ္ေတြက Sông Cửu Long (Cửu Long Giang) အမ်ိဳးမ်ိဳး အဖံုဖံု ေခၚေဝၚၾကတဲ့ ျမစ္ႀကီးပါ။
မယ့္နမ္ေခါင္ျမစ္ … အဲဒီျမစ္ႀကီးကို သူျဖတ္သန္းခဲ့ရာတေလွ်ာက္ သူ႔ေဒသ သူ႔လူမ်ိဳးေတြက အမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး အသံထြက္ ကြဲျပားမႈမ်ိဳးစံုနဲ႔ ေခၚခဲ့ၾကတာမို႔ နီးစပ္ရာမွန္ပါလိမ့္မယ္။ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း လွည့္လည္သြားလာရင္း ခြန္ထိုင္းေတြရဲ႕အေခၚ Maenam Khong ဆိုတာကို ပိုမိုႏွစ္ၿခိဳက္ သေဘာက်မိပါလို႔ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္း ေတြ႔သမွ် ၿမိဳ႕ရြာ ျမစ္ အမည္ Mae မွန္သမွ်ကို မယ့္* ဟုလို႔သာ ေရးျဖစ္ခဲ့ရင္း မယ့္ေခါင္ျမစ္လို႔သာ ေခၚပါရေစ။ Ngoen Yang သို႔မဟုတ္ Chiang Saen ဒီ ႀတိဂံျမစ္ဆံု ေရႊေျမ Sop Ruak ဆိုတာက Chiang Saen ခ်င္းဆန္နယ္ေျမထဲပါ ပါဝင္ပါတယ္။ အဲဒီ Chiang Saen ဆိုတာက သူ႔ သမိုင္းနဲ႔သူ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား သမိုင္းႀကီးမားခဲ့တဲ့ ေဒသတခုပါ။
Chiang Saen ခ်င္းဆန္သမိုင္းကို ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အေတာ္ေလး ရွည္လ်ားလွမွာ ေသခ်ာပါ တယ္။ ဒီကေန႔ ခ်င္းဆန္ၿမိဳ႕လယ္နဲ႔ ႀတိဂံျမစ္ဆံုက ငါးမိုင္နီးပါးမွ် ေဝးပါတယ္။ အဲဒီ သံုးႏိုင္ငံဆံုေတြ႔ရာ ႀတိဂံျမစ္ဆံုေဒသကို ဟိုးေရွးေရွးလြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္းတေထာင္ေက်ာ္ကာလ မတိုင္မီက Ngoen Yang လို႔ေခၚခဲ့ၿပီး ေအဒီ ၈၅၀ ဝန္းက်င္မွာ ၿမိဳ႕ေတာ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္တဲ့။
Chiang Saen เชียงแสน ဆိုတဲ့ အမည္ အသံထြက္ ခ်င္းဆန္န္ကို ေမာင္ရင္ငေတ စိတ္မဝင္စားလွပါဘူး။ Ngoen Yang ဆိုတာကေတာ့ အေတာ္စိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာ ျဖစ္လာပါၿပီ။ အဲဒီ Ngoen Yang စကားလံုးရဲ႕အသံထြက္က ငိုေအာ္ဝ္ရန္း ေျငာင္ရန္း ေညာင္ရမ္းပါ။ ဒါကို ေမာင္ရင္ငေတ စိတ္ဝင္စားမိတာပါ။ အဲဒီလို ဒီကေန႔ သာမန္ ထိုင္းေတာေက်းလက္ ၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီ Chiang Saen ခ်င္းဆန္န္ၿမိဳ႕ ဆိုတာက ဟိုးဟိုးအရင္က Ngoen Yang ေညာင္ရမ္း ျဖစ္ေနတာက စိတ္ဝင္စားစရာ ေမာင္ရင္ငေတ့အတြက္ ေကာင္းေနတာပါ။ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ေရႊျပည္ သမိုင္းမွာလည္း ေညာင္ရမ္းဆို တာႀကီးက ရွိခဲ့တာကိုး၊ အဲဒီ ေညာင္ရမ္းခ်င္း ဘယ္လို ပတ္သက္သလဲ စိတ္ဝင္စားမိတာပါ။ Kingdom of Hiran သို႔မဟုတ္ Kingdom of Ngoenyang ဆိုတာက ၇ ရာစု လယ္ကေန ၁၃ ရာစု ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းပိုင္းအထိ ဒီကေန႔ ခြန္ထိုင္းတို႔ရဲ႕ေျမ အဲဒီ Chiang Saen နယ္ကို အလယ္ဗဟို္ျပဳလို႔ တိုင္းျပည္တျပည္အျဖစ္ တည္ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္တဲ့။
ခ်င္းမိုင္အစ ခ်င္းဆန္က (ဓါတ္ပံု မရငတ)
Hiran နဝမေျမာက္ဘုရင္ Lao kiang ဆိုသူက ေအဒီ ၈၅၀ ခန္႔မွာ Ngoenyang (ဒီကေန႔ Modern Chiang Saen) ကို ၿမိဳ႕ေတာ္ျပဳ တည္ေထာင္ခဲ့ၿပီး Kingdom of Ngoenyang ရဲ႕ ပထမဦးဆံုးဘုရင္ အျဖစ္ခံယူခဲ့တာပါတဲ့။ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္ရဲ႕ ၂၅ ေယာက္ေျမာက္ဘုရင္ ျဖစ္လာသူကေတာ့ ထိုင္းသမိုင္းမွာ နာမည္ႀကီးခဲ့တဲ့ King Mangrai (1238-1311) ပါ။ Ngoen Yang ၿမိဳ႕သား မန္ဂရိုင္းဟာ ေအဒီ ၁၂၆၁ ခုႏွစ္မွာ ေညာင္ရမ္းဘုရင္ ျဖစ္လာၿပီး အင္အားႀကီးမားလာသူပါ။ ၁၂၉၂ ခုႏွစ္မွာေတာ့
Lanna Kingdom (Mangrai dynasty 1292-1558) ကို စတင္ထူေထာင္ၿပီး ဒီကေန႔ ထိုင္းေျမာက္ ပိုင္းေဒသရဲ႕ ဘုရင္တဆူ ျဖစ္လာသူပါ။ လန္နာတိုင္းျပည္ဆိုတာ ယြန္းျပည္ သို႔မဟုတ္ ဇင္းမယ္ျပည္ဆိုၿပီး ေမာင္ရင္ငေတ ေက်ာင္းတက္တုန္းက သင္ယူခဲ့ဖူးတဲ့ ေရႊသမိုင္းထဲမွာ ပါဝင္ေနက် တိုင္းျပည္ တခုပါ။ ဇင္းမယ္ၿမိဳ႕ကိုတည္ေထာင္ၿပီး မင္းလုပ္ခဲ့သူက အဲဒီ ေညာင္ ရမ္းဘုရင္ မန္ဂရိုင္းပါ။ ခ်င္းရိုင္ၿမိဳ႕ကို တည္ေဆာက္ခဲ့သူဟာလည္း အဲဒီမန္ဂရိုင္းဘုရင္ပါ။ မန္ဂရိုင္းမင္းဆက္ ၁၈ ဆက္ ေနာက္ပိုင္း ၁၅၅၈ ခုႏွစ္ကစတင္ၿပီး မန္ဂရိုင္းရဲ႕ ဇင္းမယ္ျပည္ဟာ ဘုရင့္ေနာင္ လက္ေအာက္က်ေရာက္ခဲ့တာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ရာေက်ာ္ ၁၇၇၅ ခုႏွစ္ထိတိုင္ေအာင္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဇင္းမယ္ဆိုတာ ေညာင္ရမ္းၿပီးမွေပၚ ေပါက္လာခဲ့တဲ့ တိုင္းျပည္ သို႔မဟုတ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီးလို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဇင္မယ္ထက္ေစာခဲ့ပါတဲ့ ေညာင္ရမ္းက ဇင္းမယ္ေလာက္ လူသိမမ်ားခဲ့တဲ့ သမိုင္းၿမိဳ႕ေဟာင္းတခုသာျဖစ္ခဲ့သလို ႀတိဂံျမစ္ဆံု ေရႊေျမေခတ္မွာလည္း Chiang Saen ေခၚ သာမန္ၿမိဳ႕ေလးတၿမိဳ႕ အျဖစ္ သာ ရပ္တည္ေနပါတယ္။
အဲဒီ Chiang Saen ေခၚ Ngoen Yang ခြန္ထိုင္းတို႔ရဲ႕ ေညာင္ရမ္း ၿမိဳ႕ေတာ္ေဟာင္းႀကီးနဲ႔ မင္းဆက္ေတြဟာ ပုဂံေႏွာင္းပိုင္း ျမင္စိုင္း ပင္းယ စစ္ကိုင္း အင္းဝ ေတာင္ငူ ေညာင္ရမ္းတို႔နဲ႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဆက္စပ္ပတ္သက္ေနမလဲဆိုတာက စိတ္ဝင္ စားစရာပါ။ ေညာင္ရမ္းနယ္ကို အပိုင္စားခဲ့ရတဲ့ အဲဒီ ေညာင္ရမ္းမင္းတရားႀကီး (၁၅၅၅-၁၆၀၅) ဆိုတာကလည္း ေပ့ါေသး ေသးမဟုတ္ပါဘူး။ နာမည္ႀကီး ဘုရင့္ေနာင္ဘုရင္ရဲ႕ သားတဦးျဖစ္သလို နာမည္ေက်ာ္ အေနာက္ဘက္လြန္မင္းနဲ႔ သာလြန္ မင္းႀကီးတိုရဲ႕ဖခင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၅၇၉ ခုႏွစ္ကေန ၁၆၀၇ ခုႏွစ္ထိ ဇင္းမယ္ျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္ခဲ့သူ ပထမဆံုး ဗမာဘုရင္ျဖစ္သူ King Saravadi ေခၚ ေနာ္ရထာမင္းေစာ (၁၅၅၁-၁၆၀၇) ကလည္း ေတာင္ငူဘုရင္ ဘုရင့္ေနာင္ရဲ႕ သား ေတာ္တဦးပါ။ ေနာ္ရထာမင္းေစာ တည္ထားခဲ့တဲ့ ေစတီနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ အုတ္ဂူကေတာ့ ဒီကေန႔ ခ်င္းမိုင္ၿမိဳ႕လယ္ တေနရာက Wat Ku Tao ပါတဲ့။
Nyaungyan & Ngoen Yang "Sister Cities" and "Twin Town" (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ေညာင္ရမ္းစားနဲ႔ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္အေၾကာင္းကို စဥ္းစားေနမိရင္း ေမာင္ရင္ငေတ ဆယ္တန္းေက်ာင္းသား ဘဝကေရာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ မိတၳီလာၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ သာစည္ရဲ႕ေတာင္ဘက္နား ေပ်ာ္ဘြယ္သို႔မေရာက္ခင္ မႏၱေလး-ရန္ကုန္ ရထားသံလမ္းနေဘးက ေညာင္ရမ္းဆိုတဲ့ ၿမိဳ႕မဟုတ္ ရြာမဟုတ္ေလးကိုေတာင္မွ ျပန္လည္သတိရမိလိုက္ရတာ အမွန္ပါ။
အဲဒီေတာ့ ေမာင္ရင္ငေတ့ စိတ္ကူးထဲေပၚလာျပန္တာက သာစည္နားက ေညာင္ရမ္း NyaungYanေတာၿမိဳ႕ေလးနဲ႔ မယ့္ ေခါင္ ကမ္းနဖူးက Chiang Saen ေခၚ Ngoen Yang ေညာင္ရမ္းၿမိဳ႕ေဟာင္းနဲ႔ အမႊာၿမိဳ႕ သို႔မဟုတ္ ၿမိဳ႕ညီအမအျဖစ္ သတ္ မွတ္ေပးဖို႔ ဘယ္သူ႔ကိုမ်ား အၾကံျပဳရမလဲဆိုတာကိုပါ။
အဲဒီလို သမိုင္းေၾကာင္းေတြ ဆက္စပ္ ေတြးေတာလို႔ရတဲ့ ေနရာကို ေရာက္ခဲ့ရတာမို႔ ေမာင္ရင္ငေတ့ အတြက္ တန္လွပါတယ္။ အဲသမိုင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္တာေတြကို ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ မူရင္းဘာသာစာ စကားနဲ႔ လံုးေစ့ပတ္ေစ့ ရွာေဖြဖတ္ရႈ ရဖို႔ကလည္း မလြယ္လွတာမို႔ အဲဒီေလာက္နဲ႔သာ ခရီးသြားရင္း ေတြးမိေနတဲ့ အေတြးစိတ္ကူး သမိုင္းေတြပထဝီေတြကို ဤေနရာမွာ ရပ္ နားလိုက္တာ အကာင္းဆံုးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဆက္လက္သိခ်င္ၾကရင္ေတာ့ သမိုင္းစာအုပ္ေတြကိုသာ ရွာေဖြ၍ ဖတ္ရႈၾကပါ ေတာ့ ခင္ဗ်ာ၊ ေမာင္ရင္ငေတ သိသမွ်ကလည္း ဒီေလာက္ေလးသာပါ။
ေမာင္ရင္ငေတတို႔လည္း ေလွတစီး ဘတ္ ၅၅၀ ေပးငွားလို႔ သြားခြင့္ရွိတဲ့ လာအိုေျမကို နင္းရေအာင္ ထြက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အသြား ၁၅ မိနစ္ အျပန္ ၁၅ မိနစ္ မယ့္ေခါင္ ျမစ္ေရျပင္အလွကို အနီးကပ္ ခံစားၾကည့္ဖို႔ ေလွစီးခဲ့ျခင္းသေဘာေပ့ါေလ။
မယ့္ေခါင္ျမစ္ - မဲေခါင္ျမစ္ - Mékong - Mekong (ဓါတ္ပံု မရငတ)
မယ့္ေခါင္ျမစ္ေရျပင္ကေတာ့ ၾကည္စိမ္းလဲ့ေနတဲ့ေရျပင္မ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ရႊံ႕ႏွစ္ေရာင္မွ်သာပါ။ အဲဒီေနရာေဒသမွာ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ စက္မႈဇံုေတြလည္း သမိုင္းတေလွ်ာက္ ရွိခဲ့ဟန္ မတူပါဘူး။ ျမစ္ျပင္ကေတာ့ ဧရာဝတီေလာက္ က်ယ္ ျပန္႔ျခင္း မရွိပါဘူး။ ေႏြမေရာက္ေသးလို႔ထင္မိပါရဲ႕၊ ေသာင္ေတြဘာေတြထြန္းျခင္းလည္း မရွိပါဘူး။
ထိုင္း လာအို ဗမာ သံုးႏိုင္ငံနယ္စပ္ (မယ္ေခါင္ျမစ္အတိုင္း ဆန္တက္သြားရင္ တရုတ္နယ္စပ္ကို မိုင္ တရာ့ငါးဆယ္ခန္႔မွ်သာ ရွိတာမို႔ ေလးႏိုင္ငံနယ္စပ္လို႔ေတာင္ ေျပာရင္ရႏိုင္တဲ့ေနရာ) ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဥပေဒ လက္တလံုးျခားေရွာင္ခ်င္သူမ်ား အ ေမွာင္ ႀကိဳက္သူမ်ားႀကီးစိုးလာခဲ့တဲ့ အမည္းေရာင္နယ္ေျမအျဖစ္ သမိုင္းေကြးခဲ့ရပါတဲ့ ဒီေနရာကို ထိုင္းေတြကေတာ့ ႀကိဳး စားေျပာင္းတာ အေတာ္ခရီးေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ ေျပာင္းလဲျခင္းေတြ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ ေအာ္ေနၾကသူ သက္ဆိုင္ရာမ်ားလည္း ေအာ္ေနတာကို ရပ္ၿပီး ေဒသခံေတြအက်ိဳး ေရွ႕တင္လို႔ ျမန္ျမန္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ခြင့္ ရၾကပါေစခင္ဗ်ား။
မယ့္ေခါင္ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ အစုန္အဆန္ အေပ်ာ္စီး သေဘၤာေတြနဲ႔ ခရီးသြားခ်င္သူေတြရွိေပမယ့္လည္း အဲဒီ နယ္စပ္ စည္းျပႆနာေတြေၾကာင့္ အဲဒီလို အလြန္သာယာလွပတဲ့ေနရာမွာ လုပ္ခြင့္ ကိုင္ခြင့္မရေသးတာမို႔ လုပ္ခ်င္ကိုင္ခ်င္ အကြက္ ျမင္တတ္ၾကတဲ့ ခရီးသြား စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြလည္း လုပ္ခြင့္ရသမွ် ထိုင္းပိုင္ေရျပင္မွာသာလုပ္ေနၾကရင္း အခ်ိန္ ေကာင္းကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနမွာ အခြင့္အခါေကာင္းကို ေမွ်ာ္မွန္းေနၾကမွာ ဧကန္မလြဲပါခင္ဗ်ာ။
Golden Triangle Paradise Resort (ဓါတ္ပံု မရငတ)
အဲဒီ ေခါင္မိုးနီနီ ႏွစ္ခုကေတာ့ ေရႊျပည္ေျမက ကာစီႏိုႀကီးပါတဲ့၊ ႏိုးမန္းနီးသမား ေမာင္ရင္ငေတကလည္း ဝင္ၾကည့္ခ်င္စိတ္ မရွိသလို အခြင့္မရွိ ကမ္းကပ္ခြင့္မရွိပါတဲ့ တားျမစ္နယ္ေျမ တခုသာပါ။ ေလွေမာင္းသူကေတာ့ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ကို ဘိလပ္ စကားနဲ႔ အဲဒါက ကာစီႏိုရံုႀကီးပါ။ ျမန္မာျပည္ ပိုင္နက္ထဲမွာ တည္ရွိပါတယ္။ ကမ္းကပ္ခြင့္ မရွိသမို႔ ဒီေနရာက ေနသာ လွည့္ ၿပီး ကမ္းေပၚတက္ လည္ပတ္ခြင့္ရွိတဲ့ လာအိုကမ္းဆီကို လိုက္ပို႔ပါမယ္လို႔ ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဘိလပ္စကားနဲ႔သာ ေျပာေန ေပမယ့္ သူ႔ရဲ႕ရုပ္က ေရႊရုပ္ရွမ္းရုပ္ ေမာင္ရင္ငေတတို႔လို ရုပ္မ်ိဳးပါ။ အဲဒါ ေၾကာင့္ ေမာင္ရင္ငေတလည္း ေရႊစကားနဲ႔ ေဆြမ်ိဳး စပ္လို႔ ႏႈတ္ဆက္မယ္ စဥ္းစားေနေပမယ့္ ေလွအျမန္ႏႈန္းနဲ႔ လိႈင္းအလူးၾကားမွာ လက္တဘက္က ကင္မရာကိုင္ လက္တ ဘက္က ေလွေဘာင္ကိုင္ ေရထဲျပဳတ္မက်ေအာင္ေနေနရလို႔ ေမးျမန္းခ်ိန္ မရခဲ့ပါဘူး။ ဒီနယ္ေျမတေၾကာက လက္ညႇိဳးထိုးမလြဲ ေရႊျပည္ေတာ္သားေတြ ရွိတတ္တဲ့ ေနရာေတြသာပါ။ ေရႊကမ္းေျခဘက္မွာသာ ဤလိုမ်ိဳးရွိတာ မဟုတ္ပါရဘူး။ လာအိုဘက္ ကမ္းမွာလည္း ဤကဲ့သို႔ေသာ လုပ္ငန္းမ်ိဳးေတြထင္ရပါတဲ့ ေဟာ္တယ္ႀကီးေတြရွိေနခဲ့တာ ပိုေတာင္ေစာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါ တယ္။
Dome of Kings Romans (ဓါတ္ပံု မရငတ)
လာအိုကမ္းဘက္က ေရႊေရာင္တေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ အမိုးခံုးႀကီးပါ။ ရုတ္တရက္ၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘုရားေက်ာင္းႀကီးေလလား ပုထိုးေစတီႀကီးေလလားပါ။ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ ေနာက္ခံ ေတာေတာင္စိမ္းစိမ္းနဲ႔ ပ႑ာရလွသမို႔ အေဝးကေန မွတ္တမ္းျပဳ ခဲ့ပါတယ္။ ေလွဆိပ္အတက္ ေထာင္ထားတဲ့ ဆိုင္းဘုတ္ အႀကီးႀကီးမွာေတာ့ Golden Triangle Special Economic Zone လို႔ေရးသားထားပါတယ္။ စက္မႈစီးပြားလုပ္ငန္းေတြရဲ႕ေအာင္ျမင္မႈမျမင္မႈေတြက ဘယ္ေလာက္အထိမ်ား ရွိေနပါသလဲလို႔ စိတ္ဝင္စားမိၿပီး ေမာင္ရင္ငေတ အင္တာနက္ထဲ င္ေခါက္ၾကည့္မိေတာ့ ပထမဆံုးထြက္က်လာတာက 'Lawless' PlayGrounds of Laos ပါတဲ့၊ အဲဒါနဲ႔ ေမာင္ရင္ငေတလည္း ေၾကာက္ၿပီး ေရွ႕မဆက္ဝံ့ေတာ့ပါဘူး။
Un Temple des Excès pour Touristes Chinois (ဓါတ္ပံု မရငတ)
တခ်ိဳ႕ ထင္ေၾကးေပးသူေတြက နာမည္ေက်ာ္ မကာအိုကိုေတာင္မွ ေနာက္ေကာက္ခ်လို႔ ေက်ာ္ျဖတ္သြားႏိုင္မယ့္ The Grand Macao ပါတဲ့ ခင္ဗ်ာ၊ လာေရာက္အားေပးၾကသူမ်ားကေတာ့ ကမာၻလွည့္ တခ်ိဳ႕နဲ႔ ယူနန္နယ္က ႀကီးႀကီးမာစတာ ျပည္ႀကီးသားမ်ားပါတဲ့၊ သူတို႔ဆီမွာ တားျမစ္ထားလို႔ ထင္ပါ ရဲ႕ေနာ္၊ လာအို ျပည္သူ႔ ဒီမိုကရက္တစ္ သမၼတႏိုင္ငံရဲ႕ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးတခု ျဖစ္လို႔ လာေနၿပီလား မသိပါဘူး ခင္ဗ်ား။
ေမာင္ရင္ငေတတို႔ကေတာ့ မယ့္ေခါင္ျမစ္တပတ္ ေလွစီးၿပီးတဲ့ေနာက္ တက္ခြင့္ရတဲ့ လာအိုကမ္းေျခ ေစ်းေလးရွိရာ ေျမကို သာတက္ခဲ့ရင္း လာအိုေျမႀကီးကို နင္းခဲ့ရပါေၾကာင္း။
Donsao Island လာအိုေျမမွ ႀကိဳဆိုပါ၏ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
လာအိုကမ္းေပၚတက္ေတာ့ တေယာက္ကို ထိုင္းဘတ္ သံုးဆယ္ ေပးရပါတယ္။ ဗီဇာတံုးေတြထုစရာ မလိုတဲ့ ဗီဇာေၾကး သ ေဘာေပ့ါေလ။ ကမ္းေပၚတက္လာၾကသူေတြကေတာ့ လူမ်ိဳးစံုလင္လွပါတယ္။ တရုတ္မ်ိဳးစံု ေတြ႔ရွိရသလို အင္ဒီယန္းႏြယ္ဖြား ေတြ အျဖဴေတြ အမည္းေတြ စံုလင္ပါတယ္။
လူေတြေတာ့ မနည္းလွပါဘူး။ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့ နာရီဝက္ေက်ာ္ေလာက္ အခ်ိန္တြင္းမွာကို လူ ေလးငါး ေျခာက္ရာမွ် မကပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ ေရာက္ေရာက္လာၾကတဲ့ ေလွေတြကလည္း တစင္းၿပီး တစင္းပါ။ လူတေယာက္ကို ဘတ္သံုးဆယ္ တေဒၚလာနီးပါးဆိုေတာ့ လူငါးေထာင္ဆိုရင္ ေဒၚလာငါးေထာင္ ဝင္ေငြရွိပါၿပီ။ ဘာမွ မလုပ္ရပါဘဲရတဲ့ ဝင္ေငြ ပါ။
ပတ္စ္ပို႔စ္ ဘာညာျပရတာလည္း မရွိပါဘူး။ လံုျခံဳေရးေတြဘာေတြလည္း လူျမင္ကြင္းမွာ မေတြ႔ရွိရပါဘူး။ သြားခြင့္ရတဲ့ ေနရာက ဘယ္ေလာက္က်ယ္ပါသလဲ ေသခ်ာမသိရေပမယ့္ ေစ်းဆိုင္ေလးေတြနဲ႔ စားေသာက္ဆိုင္ တခ်ိဳ႕သာ ရွိပါတယ္။ ေမာင္ရင္ငေတတို႔လည္း လာအိုေျမမွ ႀကိဳဆိုပါ၏ ဆိုင္းဘုတ္ပတ္လည္ လွည့္ပတ္မွတ္တမ္းတင္ရသလို တျခားသူမ်ားလည္း ဒီေနရာမွာသာ ပတ္ခ်ာလည္ေနၾက ပံုရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လာလည္ၾကတဲ့သူတိုင္းကေတာ့ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ အမူအယာ မ်ိဳး မေတြ႔ရပါဘူး။ လာအိုေျမဆိုတာ ဒါပါလား ငါေရာက္ဖူးၿပီေဟ့ ေျပာခ်င္ရင္ေျပာလို႔ရတဲ့ မ်က္ႏွာေပးေတြနဲ႔ပါ။ ခရီးသြား ေခတ္ရဲ႕ ခရီးသြားသူေတြ အားလံုး ဒီသေဘာေဆာင္ၾကမယ္ ထင္မိပါတယ္။
လာအိုကမ္းေပၚေရာက္ လူဝီဗီြတြန္ (ဓါတ္ပံု မရငတ)
ေတြ႔ျမင္ခဲ့ရတဲ့ ဆိုင္ေလးေတြကေတာ့ အမွတ္တရ အေရာင္းဆိုင္တခ်ိဳ႕ရယ္ နာမည္ႀကီး လူဝီဗီြတြန္ တံဆိပ္အတုအမ်ိဳးစံုနဲ႔ အိတ္ဆိုင္ေလးေတြရယ္ ေဒသထြက္ အေကာင္ဗေလာင္ေတြနဲ႔ ေဆးစိမ္ခ်က္ ထားတဲ့ ေတာခ်က္အရက္ ပုလင္းေတြရယ္ သာပါ။ ေရာင္းခ်သူေတြကေတာ့ ေရႊစကား ေျပာတတ္တဲ့ လာအိုသူ လာအိုသားေတြေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ၾကဘူး ထင္ပါရဲ႕ဗ်ာ။
ဘာေဖ်ာ္ေျဖေရး ဘာပြဲမွ မရွိတဲ့ ေတာဘုရားပြဲ စုတ္ခ်ာခ်ာ အဆင့္မွ်သာပါ။ ေမာင္ရင္ငေတ့အတြက္ အျမတ္ထြက္တာက လာအိုကမ္းေပၚ နာရီဝက္ေက်ာ္ နင္းခဲ့ပါတယ္ဆိုၿပီး ေရးခြင့္ရခဲ့ျခင္းသာပါ။
မယ့္ေခါင္ျမစ္ - မဲေခါင္ျမစ္ - Mékong - Mekong (ဓါတ္ပံု မရငတ)
Megaung Myit (မဲေခါင္ျမစ္), แม่น้ำโขง (Maenam Khong), ແມ່ນ້ຳຂອງ, Mékôngk,
Tonle Thom (ទន្លេដ៏ធំ, ទន្លេមេគង្គ), Cửu Long (九龍), Mê Kông, 湄公 (Méigōng)
အို မယ့္ေခါင္
ခင္ဗ်ားရဲ႕ အလွတရားေတြ
ခင္ဗ်ားရဲ႕ သဘာဝတရားေတြ
ခံစားဖို႔ က်ေနာ္ အေရာက္လာခဲ့ပါသည္၊
ခဏတျဖဳတ္သာ အခ်ိန္ေပးႏိုင္ခဲ့လို႔ ခြင့္လႊတ္ေစခ်င္ပါသည္ ခင္ဗ်ား၊ (မရငတ) ႏိုဝင္ဘာ ႏွစ္ေထာင့္တဆယ့္ေျခာက္ ေမာင္ရင္ငေတလည္း စိတ္ကူးထဲမွာ အဲလိုေရရြတ္မိရင္း မယ့္ေခါင္ျမစ္ေရျပင္ရဲ႕ အလွကို ခံစားၾကည့္ေနမိတာ တကယ့္ကို ၾကည့္မဝႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။
အခ်ိန္မရလို႔ ကသုတ္ကရက္သာ ေျပးေျပးလႊားလႊားနဲ႔ ၾကည့္ခဲ့ရေပမယ့္ မ်က္ေစ့ထဲမွာေတာ့ ျမစ္ေရစီးဆင္းေနပံုေတြကို အျပန္လမ္း တေလွ်ာက္ ျမင္ေယာင္လွ်က္ပါ။ ေအးေအးေဆးေဆးနဲ႔ အခ်ိန္ရယ္ ေငြရယ္ရွိခဲ့ရင္ေတာ့ ျမစ္ေဘးတေလ်ွာက္ လမ္းေလွ်ာက္ခ်င္မိပါေသးတယ္။
အထူးသျဖင့္ေတာ့ ျမစ္ႏွစ္ခြဆံု ၾကက္လွ်ာစြန္း ေျမႀကီးေပၚေပါ့၊ ေမာင္ရင္ငေတ ေရာက္ခဲ့ခ်ိန္ေတြက မိုးတြင္းရာသီ မိုးေႏွာင္း ရာသီေတြမို႔ အေဝးက လွမ္းျမင္ရတဲ့ ျခံဳႏြယ္ပိတ္ေပါင္းေတြနဲ႔ အဲဒီေျမႀကီးက ေႏြရာသီ ေရက်လို႔ ရာသီဥတုသာယာခ်ိန္မွာ ပိုမိုလွပပါေပတယ္ ထင္ရပါတယ္။ အဲဒီ ေနရာေလးမွာ လြတ္လပ္စြာ ရယ္ေမာခြင့္ လြတ္လပ္စြာ သြားလာခြင့္ လြတ္လပ္စြာ ဆံုေတြ႔ခြင့္ ရလိုပါေၾကာင္းေျပာၾကားရင္း ေက်ာက္ဖရား ေသာင္ရင္းမွသည္ မယ့္ေခါင္ဆီသို႔ (၉) (မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ႀတိဂံ ေရႊေျမ) စာစုကို နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ရပါတယ္။ ေမာင္ရင္ငေတ ၁၇၁၁၂၀၁၆-၁၅၀၃၂၀၁၇ ေမာင္ရင္ငေတရဲ႕ ႏိုဝင္ဘာ ၂၀၁၆ ခရီးသြားျခင္း အႏုပညာ အမွတ္တရ ေက်ာက္ဖရား ေသာင္ရင္းမွသည္ မယ့္ေခါင္ဆီသို႔ စာစုမ်ား ေခါင္းစဥ္တပ္ ေရးသားခဲ့ တာမွာ ဘန္ေကာက္ ေက်ာက္ဖရား မယ့္ေဆာက္ ေသာင္ရင္း အခု မယ့္ဆိုင္ ႀတိဂံေရႊေျမ မယ့္ေခါင္အထိ စာစု ကိုးခုရွိခဲ့ပါၿပီ။
စာစု (၁) (ေက်ာက္ဖရားမွ ေသာင္ရင္းကမ္းပါး မယ့္ေဆာက္သို႔)
စာစု (၂) (မယ့္ေဆာက္အလြန္က ေသာင္ရင္း)
စာစု (၃) (မယ့္ဆရီယန္-ခြန္ယြမ္း ေနၾကာရိုင္းမ်ားဆီသို႔)
စာစု (၄) (ေနၾကာရိုင္းမ်ားဆီမွတဆင့္ မယ့္ေဟာင္ေဆာင္)
စာစု (၅) (မယ့္ေဟာင္ေဆာင္မွ ပိုင္)
စာစု (၆) (ပိုင္-ခ်င္းမိုင္လမ္းဆံုမွသည္ ဖန္း)
စာစု (၇) (ေျမာက္ဖ်ားစြန္းက မယ့္ဆိုင္ဆီသို႔)
စာစု (၈) (မယ့္ဆိုင္-ေျမာက္ဖ်ားစြန္းကၿမိဳ႕)
စာစု (၉) (မယ့္ေခါင္ျမစ္ဆံု ႀတိဂံေရႊေျမ)
ေခါင္းစဥ္အရ ဒီေနရာမွာ အဆံုးသတ္လို႔ ရပါၿပီ။
မယ့္ေခါင္ျမစ္က အျပန္လမ္းနဲ႔ အဲဒီ ႏိုဝင္ဘာ ဒီဇင္ဘာမွာ သြားျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ဖရားျမစ္အစ-နာခြန္ဆဝမ္၊ ေရးဗားေကြးမွ ေသမင္းတမန္၊ ခ်ား-အမ္ ကမ္းေျခမွာ၊ တျခားေသာ ထိုင္းေျမေပၚက ခရီးစဥ္မ်ားအေၾကာင္းကိုေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ေရးပါဦးမယ္။
ေက်းဇူးအထူးတင္စြာျဖင့္
ေမာင္ရင္ငေတ
၁၇၁၁၂၀၁၆-၁၅၀၃၂၀၁၇