ေဆြမ်ဳိးေပါက္ေဖာ္ အနာဂတ္ ႏွင့္ ဘႀကီးမိုုး
(ကုမုျဒာဂ်ာနယ္၊ ရန္ကုန္) မိုးမခ၊ ေမ ၁၉၊ ၂၀၁၇
ဘႀကီးမိုးတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေနာက္ဘက္မွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ အိႏၵိယ၊ အေရွ႕ဘက္မွာ တ႐ုတ္၊ ေတာင္ဘက္မွာ ကေမၻာဒီးယား၊ ထိုင္း၊ မေလးရွားတို႔နဲ႔ နယ္နိမိတ္ ထိစပ္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။
ကမၻာေပၚမွာ လူဦးေရအမ်ားဆံုးျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔အၾကားမွာ ရွိၿပီး နယ္နိမိတ္ဆက္စပ္မႈအရွည္လ်ား ဆံုး ႏိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးကပင္ ျမန္မာမင္းမ်ားနဲ႔ တ႐ုတ္မင္းတို႔ အဆက္အသြယ္ရွိခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္တစ္ေလွ်ာက္တြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံကူးသ န္းဆက္သြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံႏွစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။
ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဦးႏုလက္ထက္က ဦးႏု ၊ ခ်ဴအင္ လိုင္း၊ ေန႐ူး၊ ဆူကာႏိုတို႔ဟာ ထင္ရွားတဲ့ အာရွေခါင္းေဆာင္မ်ားျဖစ္ၿပီး ဘန္ေဒါင္းညီလာခံျပဳလုပ္က်င္းပ၊ ဘက္မလိုက္မူဝါဒကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးေလးႏိုင္ငံတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း အပါ အဝင္ျဖစ္ခဲ့ ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အာရွတိုက္ရဲ႕ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး၊ စိုက္ပ်ိဳးေရးတို႔မွာ ထိပ္ဆံုးက ျဖစ္ခဲ့ၿပီး အာရွတိုက္ရဲ႕ ဝမ္းဗိုက္ဟု တင္စားေခၚေဝၚႏိုင္တဲ့ ဆန္စပါးအထြက္ဆံုး ႏိုင္ငံတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။
ကုလသမဂၢသို႔လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ သံတမန္ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ဦးသန္႔ကို ေစလႊတ္ခဲ့ၿပီး ေနာင္ေသာအခါတြင္ ဦးသန္႔ သည္ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရး မွဴးခ်ဳပ္ရာထူး ႏွစ္ဆက္ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ျမန္မာသည္ ဦးသန္႔ ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံထင္ရွားခဲ့ဖူးပါတယ္။
၁၉၆၂ ခု တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးတဲ့ ေနာက္ တစ္ပါတီအာဏာရွင္စနစ္ကို ထူေထာင္၊ ကမၻာနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဝါးေလွာင္အိမ္ထဲက ႏိုင္ငံဟု တင္စားေခၚေဝၚခံရတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္က အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ပညာေရး၊ စီးပြားေရး ထိပ္ဆံုးက ရပ္တည္ခဲ့တဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းေတြ၊ စက္႐ံုေတြ ျပည္သူပိုင္သိမ္းၿပီး ပညာေရးတြင္လည္း အနိမ့္က်ဆံုး၊ စီးပြားေရး၊ စက္မႈတြင္လည္း ေအာက္ဆံုးအေနအထားေရာက္ခဲ့ၿပီး တစ္ ခ်ိန္က အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ ထိပ္တန္း ႏိုင္ငံအျဖစ္မွ ကမıာ့အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
စစ္အစိုးရ၊ တစ္ပါတီအာဏာရွင္အစိုးရအဆက္ဆက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တစ္ဦးတည္းေသာ မိတ္ဖက္ႏိုင္ငံမွာ တ႐ုတ္ျဖစ္ ခဲ့ၿပီး တ႐ုတ္ကုန္စည္မ်ားျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ စက္တစ္ရက္စုတ္လို႔ ဆိုစမွတ္ျပဳႏိုင္ေလာက္တဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ စက္မႈ တည္ ေထာင္စ ေခတ္ဦး တ႐ုတ္ပစၥည္းမ်ားကို မွီခိုရပ္တည္ခဲ့ရတဲ့ ဘဝကို ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕အနီးကပ္ဆံုး စီးပြားဖက္ဟာ တ႐ုတ္ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္နဲ႔ နယ္နိမိတ္အရွည္လ်ားဆံုး ဆက္သြယ္သည့္ ျပည္နယ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ယူနန္ျပည္နယ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
တ႐ုတ္ျပည္သူ႕သမµတႏိုင္ငံဟာ ကြန္ျမဴနစ္ႏိုင္ငံျဖစ္တဲ့အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရက ျမန္မာအစိုးရကို မိတ္ေဆြအစိုးရအျဖစ္ ဆက္ဆံ၊ စီးပြားေရးအရ ကိုလိုနီေဈးကြက္ဝင္ ႏိုင္ငံအျဖစ္ သေဘာထားခဲ့သလို တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီကလည္း ျမန္မာ က∑န္ျမဴနစ္ပါတီကို ညီေနာင္ပါတီအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳၿပီး ျမန္မာျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီေခါင္းေဆာင္မ်ားဟာ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ေနခဲ့ၿပီး ပီကင္းျပန္ေခါင္းေဆာင္မ်ားဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္အထိ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုနည္းတူ ယူနန္ျပည္ နယ္စပ္တစ္ ေလွ်ာက္မွ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ အားလံုးနီးပါးကိုလည္း ဗကပက စည္း႐ံုး သိမ္းသြင္းၿပီး အလြန္ႀကီးမားတဲ့ ဗကပ အင္အားစုႀကီးတည္ေထာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာတစ္ပါတီအစိုးရကလည္း ဗကပကို တန္ျပန္အျဖစ္ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္မ်ားကို ေမြးျမဴခဲ့ရာ “ဝ” ၊မိုင္းလား အစရွိသည့္ ယခင္ဗကပလက္ေအာက္မွ လူမ်ိဳးစုမ်ား သည္ ဗကပေခါင္းေဆာင္မႈကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ ပူးေပါင္းကာ ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ျပည္နယ္အျဖစ္ တည္ ေထာင္ႏိုင္ခဲ့သလို ေကအိုင္ေအတို႔သည္လည္း ဗကပလူထြက္မ်ားနဲ႔ ကခ်င္ေဒသတြင္ သစ္နဲ႔ ေက်ာက္စိမ္းတို႔ အပိုင္စီးၿပီး ယူနန္နဲ႔ ကုန္သြယ္မႈႀကီးမားသည့္ ေဒသ တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ေလာက ျမန္မာ အစိုးရနဲ႔ တိုက္ပြဲျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ရွမ္း ေျမာက္ မဟာမိတ္တပ္ေပါင္းစုမွာ ေကအိုင္ေအအုပ္စု ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာစစ္အစိုးရေခတ္အဆက္ဆက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ဟာ တ႐ုတ္ျပည္မွျဖစ္ၿပီး ျမန္မာျပည္ရဲ႕ လယ္ယာသီးႏွံနဲ႔ အားလံုးေသာ ျပည္တြင္းထြက္ ကုန္ပစၥည္းအားလံုးကို တ႐ုတ္ ျပည္သို႔ တင္ပို႔ခဲ့ၾကရၿပီး တ႐ုတ္ကုန္ပစၥည္း မ်ားကိုသာ ျမန္မာသံုးႏိုင္ခဲ့သလို တ႐ုတ္ ရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို အဓိကအားျပဳၿပီး ႀကီးမားေသာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းသို႔ လက္ခံခဲ့ပါတယ္။
ျပႆနာအႀကီးအက်ယ္တက္ခဲ့သည့္ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္း၊ အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ စီမံကိန္း၊ တေကာင္း နီကယ္စီမံကိန္းမ်ားအ ျပင္ ကြ်န္းသစ္၊ သစ္မာ၊ ေက်ာက္စိမ္း၊ ေရႊ နဲ႔ အျခားသတၱဳအမ်ိဳးမ်ိဳးကို ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လာေရာက္ တူးေဖာ္ေနၾကသည္မ်ား မွာလည္း တ႐ုတ္လုပ္ငန္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ျမန္မာျပည္နဲ႔ အဓိကထိစပ္ေနတဲ့ ယူနန္ျပည္နယ္ဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ေက်ာက္ စိမ္း၊ ေရႊ၊ သတၱဳ၊ သစ္အမ်ိဳးမ်ိဳးတို႔ကိုလည္း တရားမဝင္ နယ္စပ္မွ တ႐ုတ္သို႔ ထုတ္ေန ျခင္းျဖစ္ၿပီး နယ္စပ္ေဒသမွ လူမ်ိဳးစုတို႔ သည္လည္း တ႐ုတ္စကားေျပာ၊တ႐ုတ္ေငြသံုးေဒသမ်ား ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။
ယူနန္ျပည္နယ္အစိုးရဟာ ျမန္မာ နယ္စပ္မွ လူမ်ိဳးစုမ်ားနဲ႔ ဆက္စပ္မႈႀကီး မားလို႔ ကူညီေထာက္ပံ့မႈ အမ်ားဆံုးေပးခဲ့ သူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ရွမ္းေျမာက္ မွာ ျမန္မာတပ္က လူမ်ိဳးစုမ်ားနဲ႔ တိုက္ပြဲ ျဖစ္ပြားရာ စစ္ေရွာင္မ်ားကို လက္ခံေစာင့္ ေရွာက္ေပးခဲ့သည့္ ျပည္နယ္မွာ ယူနန္ ျပည္နယ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ယူနန္အစိုးရက နယ္စပ္ လူမ်ိဳးစုလက္နက္ကိုင္မ်ားကို အားေပးကူညီေသာ္လည္း ျပည္မ တ႐ုတ္ အစိုးရကမူ ျမန္မာအစိုးရနဲ႔ မဟာမိတ္ ျပဳလုပ္ဆက္သြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ပါ တယ္။
၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳး ႐ံႈးနိမ့္ၿပီး အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရ တက္လာ ပါတယ္။ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရမွ သည္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရျဖစ္လာ ကာ လႊတ္ေတာ္အစိုးရသည္ တစ္ျပည္လံုးမွ ကန္႔ကြက္ခဲ့သည့္ ျမစ္ဆံုကို ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသက္တမ္းမွာ ရပ္တန္႔ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရသစ္ ျဖစ္ေပၚလာ၍ အစိုးရသစ္ကို တာဝန္ေပးခဲ့သည့္ နည္းတူ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္ တ႐ုတ္၏စီးပြား ေရးျမႇဳပ္ႏွံမႈလုပ္ငန္းအရပ္ရပ္ တို႔ကို အင္န္ အယ္လ္ဒီအစိုးရက တာဝန္ယူရသည့္ နည္းတူ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ လက္ထက္က စတင္ခဲ့တဲ့ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လက္မွတ္ ေရး ထိုးသည္ အဖြဲ႕တစ္ဝက္၊ မထိုးရေသးသည့္တစ္ဝက္ကိုလည္း အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရ သို႔ လႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ရာ အင္န္အယ္လ္ ဒီ အစိုးရက ၂၁ ရာစုပင္လံု ညီလာခံ အျဖစ္ ပထမအႀကိမ္ ျပဳလုပ္က်င္းပခဲ့ၿပီး ဒုတိယညီလာခံကို ၂၀၁၇ ေမလတတိယပတ္မွာ ျပဳလုပ္က်င္းပမည္ဟု ျပင္ဆင္ေနပါတယ္။
ထူးျခားခ်က္မွာ ညီလာခံျပင္ဆင္ေရး အစည္းအေဝးမ်ားမွာ ျပည္နယ္ကိုယ္ပိုင္ ျပ႒ာန္းခြင့္၊ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္မ်ားေပးအပ္ရန္ သေဘာတူညီမႈမ်ား ရရွိသည္ အထိ ေဆြးေႏြးႏိုင္ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ထို႔ ေၾကာင့္ ၂၁ ရာစု ပင္လံုညီလာခံသည္ စိတ္ဝင္စားစရာ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ တ႐ုတ္သမၼတ၏ ဖိတ္ၾကား ခ်က္အရ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ Belt and Road ဖိုရမ္အင္တာေနရွင္နယ္ ေကာ္ပိုေရးရွင္းသို႔ တက္ေရာက္ရန္ ေဘ ဂ်င္းသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ အင္န္အယ္လ္ဒီအစိုးရသစ္ ျဖစ္ေပၚ လာၿပီးသည့္ေနာက္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစု ၾကည္သည္ တ႐ုတ္သို႔ ႏွစ္ႀကိမ္သြား ေရာက္ခဲ့သည့္နည္းတူ ျမန္မာသမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္လည္း တ႐ုတ္သမတနဲ႔ ႏွစ္ ႏိုင္ငံကုန္သြယ္မႈ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ သေဘာ တူစာခ်ဳပ္မ်ား ခ်ဳပ္ဆိုထားႏိုင္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါ တယ္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ယခင္စစ္အစိုးရေခတ္မွာလို စီးပြားေရး လုပ္ကြက္ ဖန္တီးခြင့္မ်ားသာမက ေက်ာက္ ျဖဴ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္းမွ တ႐ုတ္ ျပည္သို႔ ေရနံပိုက္လိုင္းမ်ား သြယ္တန္း တင္ပို႔ႏိုင္သည္အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ အေရးပါေနပါတယ္။ ယခင္က နယ္စပ္ လူမ်ိဳးစုမ်ားနဲ႔ ဆက္ဆံ ကုန္သြယ္မႈမ်ားမွသည္ အစိုးရ ခ်င္း ဆက္သြယ္ၿပီး ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္ အက်ိဳး စီးပြားျဖစ္ထြန္းမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ၏ ကမၻာ့အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖိတ္ ၾကားထားတဲ့ ခါးပတ္လမ္းတြင္လည္း ျမန္မာအတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အေရးပါေသာေနရာ၌ သံုးရန္ လ်ာ ထားႏိုင္သည္ကို ေတြ႕ျမင္ေနရပါ တယ္။ ဟိုယခင္ ဦးႏုလက္ထက္က ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ တန္းတူရည္တူ အေျခအေန မ်ိဳး တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာအင္န္အယ္လ္ ဒီ အစိုးရတို႔ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ မည္လား ဆိုတာကေတာ့…။ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္အနာဂတ္ႏွင့္ ဘႀကီးမိုးပါ။
ဘႀကီးမိုး