ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း (Myanmar Now) ● နည္းပညာသစ္နဲ႔စိမ္းေနတဲ့ အာလူးစိုက္ေတာင္သူမ်ား
(မုိးမခ) ေမ ၂၃၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ေမ ၂၃၊ ၂၀၁၇
ဟဲဟိုး (Myanmar Now) - ေမလလယ္ပိုင္းက ေတာင္တန္္းေတြဝန္းရံထားတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္၊ ဟဲဟိုးၿမိဳ႕ အျပင္ဘက္ လယ္ ကြင္းျပင္ႀကီးဟာ ေတာင္သူေတြနဲ႔ ပ်ားပန္းခပ္ လူပ္ရွားသက္ဝင္ေနပါတယ္။ ေတာင္သူေတြဟာ စက္အား၊ လူအား သံုးၿပီး ဒီေဒသရဲ႕ အဓိက စိုက္ပ်ဳိးေရးထြက္ကုန္ျဖစ္တဲ့ အာလူးကို တူးေဖာ္ေနၾကတာပါ။
အာလူးစိုက္ေတာင္သူေတြဟာ မိရိုးဖလာနည္းလမ္းေတြနဲ႔သာ အမ်ားဆံုးစုိက္ပ်ဳိးၾကတယ္၊ လတ္တေလာ သံုးေနၾကတဲ့ ေဒသမ်ဳိးေတြကလည္း မ်ဳိးေစ့ မမွန္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ရလဒ္အားျဖင့္ အထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း၊ အာလူး အရြယ္အစား ေသးငယ္ျခင္းတို႔နဲ႔ ရင္ဆိုင္လာရတာပါပဲ။ မိရိုးဖလာနည္းလမ္းသံုးသူေတြထဲမွာ ဟဲဟိုး၊ အလယ္ပိုင္း ၁ ရပ္ကြက္မွာ ေနထုိင္တဲ့ ေတာင္သူ ကိုေဌးေဆာင္လည္း ပါဝင္ပါတယ္။
“၁၉၈ဝ ေလာက္က တစ္ဧကကို ပိသာခ်ိန္ ၁ဝ,ဝဝဝ ေလာက္ ထြက္တယ္။ အဲဒီတုန္းက မ်ဳိးလည္းမွန္တယ္။ ေဒသမ်ဳိးပဲ စိုက္ခဲ့တာ။ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ေဒသမ်ဳိးေတြ ပ်က္လာတယ္။ မ်ဳိးေတြက မမွန္ေတာ့ဘူး။ မမွန္ေတာ့ အထြက္ႏႈန္း တအား က်တယ္” လို႔ ကိုေဌးေဆာင္က ေျပာပါတယ္။
ၿမိဳ႕နယ္စုိက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာန၊ လက္ေထာက္ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လြင္က အာလူး ၁ ဧက ကို ပိႆာ ၅,ဝဝဝ ဝန္းက်င္ထြက္ေနတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ေတာင္သူေတြကေတာ့ ၆,ဝဝဝ ကေန ၇,ဝဝဝ ၾကားထြက္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အားလံုးရဲ႕ ေျပာဆိုခ်က္မွာ တူညီတာကေတာ့ အာလူး အထြက္ႏႈန္း တိုးမလာဘူး ဆိုတာပါပဲ။
မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ အသံုးျပဳမယ္၊ စိုက္ပ်ဳိးေရးနည္းလမ္း အေျပာင္းအလဲ ျပဳလုပ္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အာလူး အထြက္တုိးလာ ႏိုင္မယ္လို႔ ေခတ္မီစိုက္ပ်ဳိးေရးနည္းလမ္းကို ေလ့လာထားသူမ်ားနဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာနတို႔က ေျပာၾကပါတယ္။
● နည္းသစ္၊ မ်ဳိးသစ္
စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာနရဲ႕ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ႏိုင္္ငံအႏံွ႔ အာလူးစုိက္ဧက ၉ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိၿပီး ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ၅၄,၄၅၄ ဧက ရွိပါတယ္။ စိုက္ဧကအမ်ားစုက ျပည္နယ္ေတာင္ပိုင္းမွာ တည္ရိွေနတာပါ။
ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စိုက္ပ်ဳိးေရးလုပ္ငန္းကို ကူညီေနၾကသူမ်ားထဲမွာ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံက အဖဲြ႔အစည္းမ်ားလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ နယ္သာလန္ပညာရွင္မ်ားက ေျမယာျပင္ဆင္ျခင္း၊ အကြာအေဝး စနစ္တက် တြက္ခ်က္ၿပီး မ်ဳိးေစ့ခ်ျခင္း၊ မ်ဳိးေစ့နဲ႔သီးႏံွ စနစ္တက် သိုေလွာင္ျခင္္း အစရိွတဲ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ နည္းပညာသစ္ေတြ ပိုု႔ခ်ေပးေနတာပါ။
သူတို႔က စိုက္ပ်ဳိးေရးနည္းစနစ္အသစ္ေတြအျပင္ Carolus နဲ႔ Mrkies တို႔လို အမ်ဳိးအစားေကာင္းတဲ့ အာလူးမ်ဳိးေစ့ တင္သြင္းထားပါတယ္။
Rijksdienst Voor Ondernemend အဖြဲ႔ရဲ႕ ကူညီမႈကို ၂ဝ၁၄ ခုနွစ္မွာ စတင္ ရရိွတယ္၊ Consortium of Dutch အဖြဲ႔က ၂ဝ၁၂ ကေန ၂ဝ၁၅ အထိ ကူညီခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕သင္တန္္းေတြကို တက္ေရာက္သူေတြထဲမွာ ဟိုပံုး၊ ဟဲဟိုးၿမဳိ႕ေတြက ေတာင္သူေပါင္း ၃ဝဝ ခန္႔ ပါဝင္ပါတယ္။
ဟဲဟိုးမွာ အာလူး ဧက ၆ဝ စိုက္ပ်ဳိးေနတဲ့ ဦးေအာင္သန္းေက်ာ္က သင္တန္းတက္ေရာက္ၿပီး ေခတ္မီနည္းပညာအေၾကာင္း ေလ့လာမိတဲ့အတြက္ သူ႔လုပ္ငန္း အက်ဳိးျဖစ္ေနၿပီလို႔ ဆိုပါတယ္။
“မ်ဳိးေစ့ ေကာင္းေကာင္း ေရြးခ်ယ္လာတတ္တယ္။ မ်ဳိးေစ့ခ်တဲ့ အခါမွာလည္း နည္းစနစ္တက် ခ်တတ္လာေတာ့ မ်ဳိးေစ့ ကုန္က်စားရိ္တ္လည္း သက္သာလာတယ္” လို႔ ဦးေအာင္သန္းေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။ သူက ဟဲဟိုးအေျခစုိက္ အာလူးစုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ားအသင္း ဥကၠ႒ တာဝန္ယူထားသူပါ။
သူတုိ႔ၿမိဳ႕က ဦးစိုးဝင္းကလည္း အလားတူ သံုးသပ္ပါတယ္။
“အရင္က ပံုမွန္စိုက္ေနတဲ့ဟာထက္ ေနာက္ပိုင္း ဒီသင္တန္းတက္လို႔ သိလာတဲ့ အသိနဲ႔ကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို ကြာပါတယ္ဗ်။ အထြက္ႏႈန္းေတြလည္း တုိးလာပါတယ္” လို႔ အာလူးေတာင္သူ ဦးစိုးဝင္းက ေျပာပါတယ္။
ေတာင္သူအနည္းငယ္ကပဲ စိုက္ပ်ဳိးနည္း စနစ္သစ္ကို က်င့္သံုးေနၾကတာပါ၊ စိုက္ပ်ဳိးနည္းသစ္ေတြကို ႏွစ္သက္သူမ်ားထဲမွာ ေနာင္တယားၿမဳိ႕က ေတာင္သူ ဦးခြန္စန္းဦးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။
“မိရိုးဖလာ ပင္ျခား၊ တန္းျခားက စိတ္တယ္္။ ၁၈ လက္မ ကေန လက္္မ ၂ဝ ေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ သူတို႔နည္းကေတာ့ ၂၈ လက္မ ကေန လက္မ ၃ဝ ေလာက္ ျခားတယ္။ မ်ဳိးေစ့ခ်တဲ့ေနရာ က်ဲတဲ့အတြက္ မ်ဳိးေစ့ အကုန္နည္းတယ္။ ေခ်ာင္ေခ်ာင္ခ်ိခ်ိျဖစ္တဲ့အတြက္ အထြက္ႏႈန္းတိုးတယ္” လို႔ ေနာင္တယား အာလူးအသင္းရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးလည္းျဖစ္တဲ့ ဦးခြန္စန္းဦးက ေျပာပါတယ္။
ဦးခြန္စန္းဦးက ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က သင္တန္းတက္ခဲ့ၿပီး ရလာတဲ့ ဗဟုသုတေတြကို မိတ္ေဆြေတာင္သူေတြ သိေအာင္ ျပန္လည္မ်ွေဝျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
နယ္သာလန္ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ေတြ စုိက္ပ်ဳိးေနၿပီး ဒီမ်ဳိးေတြ အမ်ားအျပားထုတ္လုပ္နိုင္ဖို႔ ႀကဳိးစားေနတယ္၊ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးက အာလူးေၾကာ္ထုတ္လုပ္ေရးစက္ရံုေတြကိုလည္း သြင္းတယ္၊ ဒီစက္ရံုေတြက နယ္သာလန္မ်ဳိးကို ပိုနွစ္သက္တယ္လို႔ ဦးခြန္စန္းဦးက ဆက္ရွင္းျပပါတယ္။
● လိုအပ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲ
မ်ဳိးေစ့မမွန္မႈ၊ သြင္းအားစုကုန္က်စားရိတ္္ ျမင့္တက္မႈ၊ ေစ်းကြက္မတည္ၿငိမ္မႈ၊ အထြက္ႏႈန္း နည္းပါးမူတို႔က ပံုမွန္ရင္ဆုိင္ေနရတဲ့ အခက္အခဲေတြပါ။ ဒီအေျခအေနမွာပဲ ဟဲဟိုးေဒသ ေတာင္သူအမ်ားစုက မိရိုးဖလာနည္းအတုိင္းသာ စုိက္ပ်ဳိးေနၾကတာပါ။ သူတုိ႔ထဲက တစ္ေယာက္ကေတာ့ ဟဲဟိုး၊ အလယ္ပိုင္း ၁ ရပ္ကြက္က မျဖဴ ျဖစ္ပါတယ္။
“ငယ္ငယ္ကတည္းက အာလူးစိုက္လာတာ ဆုိေတာ့ ကိုယ့္အျမင္နဲ႔ ကိုယ္စုိက္တာပဲ ႀကိဳက္တယ္။ သူတို႔ေပးတဲ့ သင္တန္းကိုလည္း မသြားျဖစ္ဘူး။ သူတုိ႔ေပးတဲ့ နည္းကို မလုိခ်င္လို႔ေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ကိုယ့္နည္းကိုပဲ ပိုသေဘာက်တယ္” လို႔ မျဖဴက ဆိုပါတယ္။
ဟဲဟိုးက ကိုေဌးေဆာင္ကေတာ့ သင္တန္းမတက္ျဖစ္ေသးေပမယ့္ နည္းလမ္းသစ္သံုးတဲ့ အခင္းေတြက အာလူးအထြက္ႏႈန္း ပိုမို ေကာင္းမြန္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ နည္းပညာ အေရးႀကီးမႈကို သေဘာေပါက္တယ္၊ စိုက္ပ်ဳိးနည္းစနစ္သစ္ေတြကို စိတ္ဝင္စားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
“သင္တန္းေတြကေတာ့ အခြင့္သင့္သလို သူတုိ႔က ေခၚပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေတာင္သူေတြဘက္ကလည္း အခ်ိန္မေပးႏိုင္တာလည္း ပါတာေပါ့” လို႔ အာလူး ၁ဝ ဧက ဝန္းက်င္ စိုက္ေနတဲ့ ကိုေဌးေဆာင္က ေျပာပါတယ္။
ေဒသမ်ဳိးေခၚ ပြင့္ျဖဴမ်ဳိး (Kufrijyoti) ကို ဒီေဒသမွာ အသံုးျပဳလာတာ ႏွစ္ ၂ဝ ေက်ာ္လာၿပီးေနာက္ပိုင္း အထြက္ႏႈန္း ေလ်ာ့နည္းလာတယ္လို႔ စုိက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာန၊ ဟဲဟိုးမ်ဳိးပြားဥယ်ာဥ္ၿခံ၊ ၿခံဦးစီးမွဴး ကိုညီညီေအာင္က ေျပာပါတယ္။
အထြက္ႏႈန္းေကာင္းမြန္ေစဖို႔ မ်ဳိးေစ့ ပိုမိုသံုးစြဲရတာေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိးမူ ကုန္က်စားရိတ္က မနည္းလွပါဘူး။ အာလူးေစ်းက် တဲ့ႏွစ္ေတြဆိုရင္ ေတာင္သူတို႔ အရံူးေပၚၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
အာလူး စုိက္ခင္း ၁,၇၇၄ ဧက ရွိတဲ့ ဟဲဟိုးမွာ နည္းစနစ္သစ္ အေၾကာင္း ပို႔ခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္ စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာနနဲ႔ အာလူးစိုက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ေရာင္းခ်သူမ်ား အစုအဖြဲ႔တုိ႔က စီစဥ္ေနၾကပါၿပီ။
ေဒသတြင္း နည္းစနစ္အသစ္၊ မ်ဳိးေကာင္းမ်ဳိးသန္႔ အသံုးျပဳမႈမွာေတာ့ ေနာင္တယားက ေရွ႕တန္း ေရာက္ေနပါတယ္။ စနစ္သစ္နဲ႔ စိုက္ပ်ဳိးတဲ့ ေတာင္သူ အေရအတြက္ တိုးပြားလာဖြယ္ရိွတယ္၊ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ေတာင္သူ ၃ဝ ခန႔္က စနစ္သစ္ကို သံုးေနၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ေနာင္တယားေဒသမွာ အာလူးစိုက္ဧကေပါင္း ၁၇,ဝဝဝ ေက်ာ္ ရွိေနၿပီး တစ္နွစ္ကို သံုးႀကိမ္ခန္႔ အာလူးစိုက္ပ်ဳိးၾကပါတယ္။
ဟဲဟုိးၿမိဳ႕နယ္ စိုက္ပ်ဳိးေရးဦးစီးဌာန၊ လက္ေထာက္ဦးစီးမွဴး ဦးေဇာ္လြင္ကေတာ့ သက္ဆုိင္ရာ ဌာနေတြ၊ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း အာလူးေစ်းကြက္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕ေအာင္လုပ္ေပးသင့္တယ္လို႔ ယူဆသူပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံအာလူးစိုက္ဧရိယာရဲ႕ ထက္ဝက္ေက်ာ္ ပိုင္ဆိုင္ထားတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ အာလူး အထြက္ႏႈန္း ပိုမိုေကာင္းမြန္၊ ေစ်းကြက္အတြင္း ေစ်းေကာင္းရမယ့္ နည္းလမ္းေတြ ရိွေနတယ္လို႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ေတာင္သူေတြသာ စိတ္ဝင္တစားနဲ႔ ရဲရဲတင္းတင္းနဲ႔ စုိက္စနစ္ေတြ၊ မ်ဳိးေတြကို ေျပာင္းလဲမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေတာင္သူေတြရဲ႕အေျခအေနက တုိးတက္လာမယ္” လို႔ ဦးေဇာ္လြင္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ။