ဇင္လင္း ● ရုိးရွင္းသည့္ ေရးဟန္ျဖင့္ ေအာင္ျမင္ထင္ရွားခဲ့သူ
(ၿဗိတိသွ် စာေရးဆရာ ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’)
(မုိးမခ) ဇြန္ ၁၅၊ ၂ဝ၁၇
(ၿဗိတိသွ် စာေရးဆရာ ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’)
(မုိးမခ) ဇြန္ ၁၅၊ ၂ဝ၁၇
စစ္ႀကိဳေခတ္ႏွင့္ စစ္ျပီးေခတ္ ျဗိတိသွ် စာေပေလာကတြင္ အထူးထင္ရွားခဲ့ေသာ စာေပပညာရွင္မ်ားအနက္ ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’ John Boynton Priestley လည္း တစ္ဦးအပါအဝင္ျဖစ္သည္။ ‘ပရိစ္တ္ေလ’ သည္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ဘရက္ဖိုဒ္ျမိဳ႕၌ စက္တင္ဘာ ၁၃ ရက္ေန႕ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္တြင္ ေမြးဖြားခဲ့ျပီး၊ ၁၉၈၄ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၄ ရက္ေန႕ အသက္ ၉ဝ အရြယ္၌ စထရက္ဖုိ႔အပြန္ေအဗြန္ျမိ႕ Stratford-upon-Avon တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ၏ စာဖတ္ပရိသတ္ အမ်ားစုႀကီး က ေလးစားခ်စ္ခင္ေသာ စာေရးဆရာအနည္းငယ္ တြင္ Priestley ပါဝင္သည္။ သူသည္ စာေပေရးဖြဲ႕မႈ အတတ္ပညာ ကြ်မ္းက်င္သူျဖစ္သည့္အေလ်ာက္ ေရးဟန္ႏွင့္ စကားေဝါဟာရအသုံးအႏႈန္းမ်ား သိမ္ေမြ႕သျဖင့္ သူ႕အေတြးအျမင္မ်ားကို စာဖတ္သူထံ ကူးလူးခံစားႏိုင္ေအာင္ ေရးႏိုင္စြမ္း သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ပရိသတ္အေပၚ ၾသဇာႀကီးေသာ စာေရး ဆရာအျဖစ္ သမိုင္းမွတ္တမ္းဝင္ေသာ စာေရးဆရာ ျဖစ္သည္။ အမ်ားျပည္သူ၏ အက်ိဳးစီးပြားဘက္က ဒိုင္ခံရပ္တည္ ေျပာဆိုရမည့္ ကိစၥမွာ သူ႕အလုပ္ဟု ခံယူထားသူျဖစ္ သည္။ လူထုကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ ေရြးေကာင္တင္ေျမွာက္ခံထားရ ေသာ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား မဟုတ္ မတရားလုပ္လာပါက မေထာက္မညွာ ဖြင့္ခ်ေဝဖန္တတ္သူအျဖစ္ Priestley ကို လူသိမ်ားသည္။ သူ၏ ဝတၳဳမ်ား၊ ျပဇာတ္မ်ား၊ ရသစာတမ္းမ်ား၊ ေဆာင္းပါးမ်ားႏွင့္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားသည္ ေၾကာင္းက်ိဳး ဆီေလ်ာ္၍ ရိုးသားပြင့္လင္းမႈရွိသည္ဟု ပရိတ္သတ္အမ်ားစုႀကီး က အသိအမွတ္ျပဳၾကသည္။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကီး အတြင္းက သူ၏ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ လႈံ႕ေဆာ္သည့္ ေရဒီယိုအသံလႊင့္ ေဟာေျပာခ်က္မ်ားေၾကာင့္ သူ႕ကို ျဗိတိန္ရွိ ပရိသတ္ အေျမာက္အမ်ားက အားေပးေထာက္ခံ ခ်စ္ခင္ေလးစားၾကသည္။
Priestley သည္ ရသစာတမ္းေရးသူအျဖစ္ျဖင့္ စာစေရးခဲ့သည္။ သူ၏ စကားလုံး ေဝါဟာရ အသုံးအႏႈန္းႏွင့္ စာေရးသား ဟန္မွာ အေရာင္အေသြးစုံ၍ သိမ္ေမြ႕လွပသည္ဟု ခ်ီမြမ္းခံရသည္။ Priestley သည္ ျဗိတိသွ်စာဖတ္ပရိတ္သတ္အေပၚတြင္ ၾသဇာရွိရုံမက၊ ပရိတ္သတ္၏ ယုံၾကည္ေလးစား အားထားျခင္းခံရေသာ စာေရးဆရာတစ္ဦးအျဖစ္ သမိုင္းမွတ္တမ္း တင္ျခင္းခံရသည့္ စာေရးဆရာျဖစ္ေပသည္။ ၁၉၄၉ ခုႏွစ္ေလာက္က ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’ ၏ Delight ဆိုသည့္ ရသစာတမ္းစာအုပ္တစ္အုပ္ ထြက္ခဲ့ဖူးသည္။ စာအုပ္အမည္ကို ‘ပိတိသုခ’ ဟု ဆိုရမည္ထင္သည္။ Priestley က ၎ စာအုပ္တြင္ သူစာေရးသည့္အခါ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ ပရိသတ္ နားလည္လြယ္ေသာ အေရးအသားမ်ဳိး ေရးသားႏိုင္ေအာင္ လုံ႕လ ဥႆာဟ စိုက္ထုတ္ေအာင္ျမင္သည့္အခါ ‘ပိတိသုခ’ (Delight) ခံစားရပုံကို ေျပာျပထားသည္။
သူ ေျပာျပပုံမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
“ကြ်န္ေတာ့္္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ ၁၆ ႏွစ္အရြယ္ လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ေလာက္ကဆိုရင္ ေဟာဒီ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ စာေရးဆရာ ေတြဟာ အခုေခတ္ စာေရးဆရာေတြထက္ မ်ားစြာသာလြန္ရုံမက၊ အေရးပါအရာေရာက္သူေတြလည္း ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ အဲဒီ စာေရးဆရာေတြဟာ လူထုရဲ႕ယုံၾကည္ေလးစားခံရသူမ်ားျဖစ္တဲ့အေလ်ာက္ သူတုိ႔ရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္အေရးပါ အရာေရာက္ပါတယ္။ သူတုိ႔ရဲ႕ ေျပာၾကားခ်က္ ထင္ျမင္ယူဆခ်က္ေတြဟာ ထပ္တလဲလဲ ကိုးကားေဖၚျပတာ ခံရပါတယ္။ အဲဒီတုံးက စာေရးဆရာေတြ ေဟာေျပာမယ္ဆိုရင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းစဥ္တစ္ခု အယူအဆတစ္ရပ္အတြက္ စကားစစ္ထိုး ရာမွာ စာေရးဆရာေတြ ပါတယ္ဆိုရင္၊ ပရိတ္သတ္ေတြဟာ အလုအယက္ အေျပးအလႊားေရာက္လာၾကေတာ့တာပဲ။ စာေရးဆရာေတြကို ေတြ႕ဖူးျမင္ဖူးခ်င္တာလည္းပါသလို၊ သူတုိ႔ေျပာတာေဟာတာကို ၾကားခ်င္ၾကလုိ႔လည္း အေျပး အလႊား လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေခတ္ဟာ ဘားနတ္ေရွာ (Barnard Shaw)၊ အိပ္ခ်္ဂ်ီဝဲလ္စ္ (H.G. Wells)၊ ဂ်ီေက ခ်က္စ္တာတန္ (G.K. Chesterton)၊ ဟီလယ္ေရ ဘဲေလာ့ (Hilaire Belloc) အစရွိတဲ့ ဆရာႀကီးေတြရဲ႕ေခတ္ေပါ့။ ဒီေန႕ေခတ္နဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ေျပာရရင္ ရုပ္ရွင္မင္းသမီး မင္းသားနဲ႔ အဆိုေတာ္ေတြေနာက္ကို လူငယ္ေတြ တရုန္းရုန္းနဲ႔ လိုက္ျပီး အားေပးေနၾကသလိုေပါ့။ အရင္ ႏွစ္ေပါင္း ငါးဆယ္ေလာက္က စာေရးဆရာႀကီးေတြေနာက္ကိုလည္း သူတုိ႔ ပရိတ္သတ္ ေတြ တေကာက္ေကာက္လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ဟာ အဲဒီလို သဘာဝက ဖန္တီးေပးခဲ့တဲ့ လက္ေတြ႕ဘဝ ေလာက ႀကီးထဲမွာ ရွင္သန္ႀကီးျပင္းခဲ့ရသူပါ။ ဒါေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္ ယုံၾကည္တာ တစ္ခုရွိပါတယ္။ စာအုပ္နဲ႔ စာေရးဆရာေတြ ရဲ႕အခန္းက႑ကို ေမွးမွိန္ေစတဲ့ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းဟာ ေနာက္ဆုံးမွာေတာ့ အလွည့္အေျပာင္းျဖစ္သြားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စာအုပ္…အထူးသျဖင့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ အႏွစ္သာရေကာင္းတဲ့ စာအုပ္ေတြနဲ႔ အေလးအနက္ စာဖတ္တဲ့ အထုံဝါသနာေတြ ဟာ တစ္ေက်ာ့ျပန္လာေနပါျပီ။ စာေပဟာ အသစ္တဖန္ ျပန္လည္တိုးတက္ျမင့္မားလာေနပါျပီ။”
အထက္ပါ စကားရပ္မွာ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ႀကိဳေခတ္က ျဗိတိန္ႏိုင္ငံတြင္ အထူးထင္ရွားခဲ့ေသာ စာေရးဆရာမ်ားအနက္ တစ္ဦးျဖစ္သည့္ ‘ဂြ်န္ဘိြဳင္တန္ ပရိ (စ္)(တ္) ေလ’ John Boynton Priestley ၏ ေဟာေျပာခ်က္တစ္ခုမွ ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ျဗိတိန္ႏိုင္ငံ စာဖတ္ပရိသတ္အမ်ားစုႀကီး ခ်စ္ခင္ေလးစာမႈခံရေသာ စာေရးဆရာအနည္းငယ္တြင္ ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’ လည္း တစ္ဦး အပါအဝင္ျဖစ္သည္။ ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’ သည္ ရသစာတမ္းဆရာအျဖစ္ စတင္ ထင္ရွားခဲ့ ေသာ္လည္း ဝတၳဳႏွင့္ ျပဇာတ္ အမ်ားအျပားလည္း ေရးသားေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ေအာင္ျမင္ထင္ရွားေသာ စာေပေဝဖန္ေရး ဆရာလည္းျဖစ္သည္။ ေအာင္ျမင္ေသာ စာေပေဝဖန္ေရး စာအုပ္မ်ားမွာ The English Novel (1927), English Humour (1929)ႏွင့္ Literature and Western Man (1960) တုိ႔ျဖစ္သည္။
၁၉၅ဝ ခုႏွစ္ေလာက္က ‘ေဂ်-ဘီ ပရိ စ္ တ္ ေလ’ ၏ ပီတိသုခ (Delight) ဆိုသည့္ စာအုပ္ထြက္ခဲ့ဖူးသည္။ ထို စာအုပ္တြင္ ‘ပရိ စ္ တ္ ေလ’ က သူစာေရးသည့္အခါ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ကြင္းကြင္းကြက္ကြက္ ပရိသတ္ နားလည္လြယ္ ေသာ အေရး အသားမ်ဳိးကို ေရးႏိုင္ေအာင္ အထူးလုံ႕လစိုက္ထုတ္ေရးခဲ့ေၾကာင္း၊ သူ႕အေရးအသားေအာင္ျမင္သည့္ အခါ သူ႕အေနျဖင့္ မည္သို႕ ပီတိသုခ ခံစားရေၾကာင္းကို ေဖၚျပထားသည္။ သူေရးသားတင္ျပပုံကို စကားေျပာဟန္ျဖင့္ ေကာက္ႏႈတ္ တင္ျပလိုက္ပါသည္။
လူငယ္ စာေပေဝဖန္ေရးဆရာတစ္ဦးနဲ႔ အခ်ိန္အေတာ္ၾကာ စကားလက္ဆုံက် ျဖစ္တယ္။ စကားအဆုံးမွာ သူ႕ရဲ႕ ရိုးသားမႈအတြက္ သူ႕ကို လူပုဂိၢဳလ္အရ ေလးစားသြားမိတယ္။ ဒီလို ေျပာတာဟာ သူ႕ကို တန္ဖိုး သင့္လိုက္တာ မဟုတ္ဘူး ေနာ္။ သူက က်ေနာ့္ကို စိုက္ၾကည့္ရင္း ျဖည္းျဖည္းေျပာပုံက… “ခင္ဗ်ား စကားေျပာတာ နားေထာင္ရတာ ခက္ခဲနက္နဲလြန္း တယ္။ သေဘာေပါက္ေအာင္ အေတာ္ ႀကိဳးစားရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခင္ဗ်ားရဲ႕စာေတြ ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ရိုးရွင္းလြယ္ကူေနျပန္ တယ္။ က်ေနာ္ေတာ့ ခင္ဗ်ားကို နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ပါပဲဗ်ာ..” တဲ့။
ဒီေတာ့ က်ေနာ္က အခုလို ျပန္ေျပာရတယ္။ “အဲဒီလို စာေတြကို ရိုးရိုးရွင္းရွင္းလြယ္လြယ္ကူကူေရးႏိုင္ဖုိ႔ က်ေနာ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကိဳးစားအားထုတ္ခဲ့ရတာကို ခင္ဗ်ား သိႏိုင္မယ္ မထင္ဘူး။ ခင္ဗ်ားက အျပစ္လုိ႔ ျမင္ေနတဲ့ ကိစၥကို က်ေနာ္က သန္႕စင္မြန္ျမတ္မႈလုိ႔ ျမင္ေနတယ္ေလဗ်ာ။” လုိ႔ ျပန္ေျပာျဖစ္တယ္။
အမွန္ေတာ့ ဒါဟာ သူနဲ႔ က်ေနာ္နဲ႔ၾကားမွာ မ်ဳိးဆက္ကြာဟမႈရွိေနျပီဆိုတာကို ေဖၚျပေနတာျဖစ္တယ္။ သူနဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္ မ်ဳိးဆက္ဟာ ၁၉၃ဝ ခုႏွစ္ ေစာေစာပိုင္း ႏွစ္ေတြအတြင္မွာ ရင့္က်က္လာၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ စာေကာင္း ေပေကာင္းဆိုတာ ခက္ခဲရမယ္ နက္နဲရမယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ေနၾကသူေတြျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔မ်ဳိးတက္ဟာ လူထုဆက္သြယ္ေရး စနစ္ အဆန္း တက်ယ္ တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ေခတ္ကာလႀကီးကို အတိုက္အခံျပဳ ေမြးဖြားလာၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔မ်ဳိးဆက္ဟာ လူထုႀကီးနဲ႔ မွ်ေဝခံစားခ်င္တဲ့ သေဘာထားမရွိဘူး။ နားလည္ရခက္ခဲတဲ့ အေရးအသားမ်ဳိးဟာ သူတုိ႔လူမႈအသိုက္အဝန္းေလး ထဲမွာ စကားဝွက္သေဘာေဆာင္ေနတယ္။ ပရိသတ္ကို ဦးေႏွာက္စားေစျပီး ပင္ပမ္း ေခြ်းျပန္ေအာင္လုပ္ႏိုင္မွ စာေရးဆရာ ေကာင္းလုိ႔ သူတုိ႔မ်ဳိးဆက္က သတ္မွတ္ခ်င္ၾကတယ္။ အလြန္လွ်ိဳ႕ဝွက္နက္နဲျပီး ႀကီးက်ယ္ခမ္းနာေအာင္ ေရးတတ္မွ သူတုိ႔ က အထင္ႀကီးၾကတာ။ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ားနဲ႔တူတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြလိုပဲ ေဝဖန္ေရးဆရာမ်ားဟာလည္း ဘုရင့္ အတိုင္ပင္ခံ ပုဂိၢဳလ္ႀကီးမ်ားသဖြယ္ စာေပေလာကထဲ ဝင္လာတတ္ၾကတယ္။ ေငြရဖုိ႔သက္သက္ အေပ်ာ္ဖတ္ စာေရး ဆရာ ေတြနဲ႔ မတူျခားနားတဲ့ တကယ့္စာေပအႏုပညာရွင္စစ္စစ္ေတြက သူတုိ႔တင္ျပခ်င္တဲ့ အေတြးအျမင္ေတြကို လြယ္ကူရိုး ရွင္းစြာ ေရးသားတင္ျပျခင္းနဲ႔ အစပ်ိဳးတတ္ၾကတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ စာဖတ္သူေတြကို အရူးလုပ္လိုတဲ့ သေဘာထားမရွိဘူး။ သိမ္ေမြ႕နက္နဲတဲ့ သူတုိ႔အျမင္ကို ရိုးရိုးရွင္းရွင္းပဲ တင္ျပေလ့ရွိတယ္။
ခက္ခဲနက္နဲတဲ့ စာေပအေရးအသားမ်ဳိးကို ပရိသတ္က ေတာင္းဆိုတာမ်ဳိး ရွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေရြးစင္ လူတစ္စု ေလာက္သာ နားလည္ႏိုင္တဲ့ အေရးအသားမ်ဳိး၊ ေခါင္းစားေစတဲ့ အေရးအသားမ်ဳိး၊ လွ်ိဳ႕ဝွက္လွည့္စားတဲ့ အေရး အသားမ်ဳိးေတြ ဆိုရင္ ျပန္လည္ ရွင္းလင္းဖြင့္ဆိုေပးရမွာ စာေပရဲ႕ တာဝန္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လူနားမလည္ ေအာင္ ေရးထားတဲ့ စာေပမ်ဳိးမွာ အေျခခံ သေဘာတရားရယ္လုိ႔လည္း ရွိတာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္လည္း သူတုိ႔ရဲ႕ ေနာင္ေတာ္ႀကီးမ်ားက သူတုိ႔မ်ဳိးဆက္အေပၚ အေကာက္အယူလြဲတာေပါ့။ သူတုိ႔ရဲ႕ အျမင္က်ဥ္းေျမာင္းမႈ၊ မာန္မာန ေထာင္လႊားမႈေတြ အတြက္ သူတုိ႔အေပၚ ေျပာၾကဆိုၾကတာေတြဟာ မေတာ္မတရား စြပ္စြဲတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတုိ႔ကို မရိုးေျဖာင့္ဘူးလုိ႔လည္း မဆိုၾကပါဘူး။ သူတုိ႔က ရိုးလိုက္သမွ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ကို ရိုးၾကတာ။ ဘယ္လိုရိုးသလဲဆိုရင္ ဆူးေတြထူထပ္လွတဲ့ ေတာျခဳံေတြေနာက္မွာ ပုန္းေအာင္ေနတတ္တဲ့ စာေပ အႏုပညာသမားေတြ သာလွ်င္ စစ္မွန္တဲ့ စာေပအႏုပညာရွင္ေတြျဖစ္တယ္လုိ႔ ယုံၾကည္ေနတာမ်ဳိးေပါ့။ သူတုိ႔မ်ဳိးဆက္ဟာ ပရိတ္သတ္ကို ေၾကာက္ေၾကာက္လန္႕လန္႕နဲ႔ ႀကီးျပင္းလာၾကပုံပါပဲ။ အစြန္းမေရာက္တဲ့ အလယ္အလတ္ႏႈန္းစံ တန္ဖိုး ေတြဟာ လက္ရွိ လူထုေခတ္သစ္ႀကီးရဲ႕ ေျခာက္လွန္႕မႈကို ခံေနၾကရတယ္လုိ႔ သူတုိ႔က ထင္ေနၾကပုံပဲ။
က်ေနာ္က ၁၉ ရာစုႏွစ္ထဲမွာ လူျဖစ္ခဲ့တာဆိုေတာ့ က်ေနာ့္အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြအေပၚ ၾသဇာသက္ ေရာက္မႈ အရွိဆုံးႏွစ္ေတြက ၁၉၁၄ ခုႏွစ္ မတိုင္မီ ႏွစ္ေတြျဖစ္တယ္။ မွားတယ္ဆိုဆို မွန္တယ္ေျပာေျပာ က်ေနာ္ကေတာ့ လူထုပရိတ္ သတ္ကို ေၾကာက္စရာလုိ႔ မျမင္ဘူး။ က်ေနာ့္အျမင္မွာ အႏုပညာဆိုတာ ကိုယ့္အတြင္း အဇၩတၱနဲ႔ တသားထဲ က်ရမယ္ဆို တာမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး။ အႏုပညာဆိုတာ မိမိရဲ႕ အတြင္း အဇၩတၱနဲ႔ ထပ္တူက်ဖုိ႔လိုတယ္ ဆိုတဲ့ အယူအဆဟာ က်ေနာ္တုိ႔ေခတ္ရဲ႕ ပဓါနက်တဲ့ အမွားႀကီးတစ္ခုျဖစ္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ က်ေနာ္ဟာ ဒီကေန႕ လူအမ်ားသတ္မွတ္ တဲ့ “ပညာတတ္” တစ္ေယာက္ျဖစ္လုိ႔ပဲ။ က်ေနာ့္ထက္ငယ္ရြယ္တဲ့ လူငယ္မ်ဳိးဆက္ထဲက “ပညာတတ္”ေတြနဲ႔က်ေနာ္ဟာ ဘာမွျခားနားမႈ မရွိပါဘူး။
က်ေနာ္တုိ႔ အနီးအနားပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိတဲ့ စက္ရုံ အလုပ္ရုံေတြ၊ ေဈးဆိုင္ေတြ စားေသာက္ဆိုင္ေတြထဲမ်ာ ရွိေနၾကတဲ့ လူေတြနဲ႔ က်ေနာ့္ၾကားမွာ ဖန္သားတံတိုင္းႀကီးတစ္ခု ျခားေနတယ္လုိ႔ က်ေနာ္ မခံစားမိရိုး အမွန္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႕တဲ့ လူထုဆက္သြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းမ်ဳိးကို က်ေနာ္ပိုျပီး လိုလားေတာင့္တတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ သေဘာနဲ႔ က်ေနာ္ဟာ နားလည္ရလြယ္ျပီး ရိုးရွင္းတဲ့ အေရးအသားမ်ဳိးကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ အာရုံစိုက္ေရးသားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခက္ခဲနက္နဲျပီး နားလည္ရ မလြယ္ကူတဲ့ အေရးအသားမ်ဳိးကို ေရွာင္ရွားခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ လက္ငင္း ေရးလို ေျပာလိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာက ဘာအေၾကာင္းအရာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လူအမ်ားဆီ ဆက္သြယ္ေရာက္ရွိႏိုင္မယ့္ နည္းလမ္းဟာ စားေသာက္ဆိုင္ထဲမွာ ေအာ္ႀကီးဟစ္က်ယ္ ဖတ္ျပမွ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ အဲဒီနည္းလမ္ဒကိုပဲ က်ေနာ္ သုံးမယ္။ ဆုင္ေပါင္းမ်ားစြာမွာ က်ေနာ့္အသံကို နားေထာင္ၾက နားလည္ခံစားၾကမယ့္ အခ်ိန္ေတာ့ ေရာက္လာမွာပါပဲ။
က်ေနာ့္အေနနဲ႔ သိမ္ေမြ႕နက္နဲျပီး နက္နက္ရိႈင္းရႈိင္း ထိုးထြင္းၾကည့္မွ သိျမင္ႏိုင္မယ့္ သေဘာမ်ဳိးေတြကို သိေလဟန္ မေဆာင္တတ္ဘူး။ က်ေနာ စာေရးတဲ့အခါ တကယ့္ ပကတိ ရွိေနတဲ့ အေျခအေနထက္ ပိုမို ရွင္းလင္း သရုပ္ေပၚလာေအာင္သာ ႀကိဳးစားျပီး ေရးဖြဲ႕ပါတယ္။ စာဖတ္သူ လြယ္လြယ္ကူကူ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ခံစားနားလည္ေစႏိုင္ဖုိ႔ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေခြ်းဒီးဒီးက်ေအာင္ အားထုတ္ေရးသားခဲ့ရပါတယ္။ ခက္ခဲနက္နဲတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကိုမွ ျပင္းျပင္းထန္ထန္အားစိုက္စဥ္းစားလိုၾကတဲ့ ပညာရွိ သုခမိန္ေတြအေနနဲ႔ ၾကည့္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္ဟာ သိပ္ရိုးလြန္းတယ္လုိ႔ ထင္ၾကမယ္ဆိုတာ သံသယမရွိပါဘူး။
“စာေပဆိုသည္မွာ ဦးေႏွာက္ပိုင္းဆိုင္ရာ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္သည္။” ဆိုတဲ့ အယူဝါဒမ်ဳိးက က်ေနာ့ကို လႊမ္းမိုး ႏိုင္စြမ္း မရွိဘူးလုိ႔ ဆိုပါရေစ။ တခ်ိဳ႕ေသာ ေခတ္ျပိဳင္ စာေပေဝဖန္ေရးဆရာေတြ အေနနဲ႔ စစ္တုရင္ ကြက္က်ပ္ေတြကိုသာ နက္နက္နဲနဲ စဥ္းစားေျဖရွင္းေနဖုိ႔ေကာင္းတယ္။ “စကားဝွက္” ေတြကိုအနက္အဓိပၸါယ္ ေဖၚႏိုင္ဖုိ႔ အာရုံစိုက္ေနၾကရင္ ပိုေတာင္ ေကာင္းဦးမယ္လုိ႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္။ က်ေနာ္ေရးတဲ့ စာေတြဟာ သူတုိ႔လို ပုဂိၢဳလ္ေတြ ဖတ္ဖုိ႔မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာတယ္။ သူတုိ႔လို ေဝဖန္ေရးဆရာေတြ မ်က္ေစ့က်ဖုိ႔ အတြက္ က်ေနာ္ စာေပေရးသားေနတာ မဟုတ္တာလည္း ေသခ်ာပါတယ္။
က်ေနာ္ႀကိဳးစားအားထုတ္ျပီး ေရးေနတဲ့ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေရးဟန္မ်ဳိးကို သိပ္လြယ္တယ္ထင္ေနၾကတဲ့ ပုဂိၢဳလ္ေတြကို ေျပာလိုတာက၊ ခင္ဗ်ားတုိ႔ကိုယ္တိုင္ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေရးဟန္ကို စမ္းၾကည့္ၾကစမ္းပါဦး၊ က်ေနာ့္အဖုိ႔ေတာ့ အရင္ကထက္ ပိုျပီး အခု လြယ္လြယ္ကူကူ ေရးႏိုင္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီလို ေရးသားႏိုင္ဖုိ႔ဆိုတဲ့ က်ေနာ္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ အျမင္ အယူအဆကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ႀကိဳးစားပမ္းစား အားထုတ္ျပီးမွ ရရွိခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္ ေရးခဲ့တဲ့စကားေျပ တစ္ပုဒ္ ဆိုပါေတာ့။ က်ေနာ့္ တစ္သက္တာမွာ အေကာင္းဆုံး ရိုးရိုးရွင္းရွင္းေရးဖြဲ႕ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ပရိတ္သတ္ကို ဖမ္းစားႏိုင္ခဲ့တဲ့ စာမ်ဳိးကိုေတာင္ အခု ျပန္ေရးပါဆိုရင္ ရႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို ေရးဖြဲ႕ႏိုင္ဖုိ႔ကိုပဲ က်ေနာ့္မွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဝိရိယ စိုက္ထုတ္ခဲ့ရတာပါ။ ရည္ရြယ္ခ်က္ ထက္ထက္သန္သန္နဲ႔ ႀကိဳးပမ္းခဲ့ရတာပါ။
အစ ျပန္ေကာက္ရရင္ အဲဒီလို ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေရးႏိုင္ေအာင္ က်ေနာ္အားထုတ္ခဲ့တာကိုပဲ က်ေနာ့္မိတ္ေဆြ လူငယ္စာေပ ေဝဖန္ေရးဆရာက က်ေနာ့္အေပၚ နားမလည္ႏိုင္ဘူးလုိ႔ ေျပာေနတာပါ။ အမ်ားနဲ႔မတူတဲ့ က်ေနာ့္ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေရးဟန္ကိုပဲ သူက သေဘာမေတြ႕ႏိုင္ ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ အဲဒီလို ရိုးရိုးရွင္းရွင္း ေရးဖြဲ႕တတ္တဲ့ “ဝသီ”ကေလး မွာကိုပဲ သူ႕ကိုယ္ပိုင္အားထုတ္ ေအာင္ျမင္မႈသေဘာကေလး ရွိပါတယ္။ ဒီလိုပါ။ စီ-ဂ်ီ-ယြန္း(ဂ္) ေမြးေန႕ပြဲမွာ က်ေနာ့္ကို ေလလႈိင္းကေန ဂုဏ္ျပဳစကား အနည္းငယ္ ေျပာေပးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုလာပါတယ္။ က်ေနာ္က ယြန္း(ဂ္)ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ မ်ားနဲ႔တကြ သူ႕ရဲ႕ကိုယ္က်င့္ သိကၡာတုိ႔ကို အလြန္ၾကည္ညိဳေလးစားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ စီ-ဂ်ီ-ယြန္း(ဂ္) လို ပုဂိၢဳလ္တစ္ဦး အေၾကာင္းကို ၁၃ မိနစ္ခြဲေလာက္နဲ႔ ေျပာရမွာဆိုေတာ့ ဘယ္အခ်က္ဟာ လိုအပ္တယ္။ ဘယ္အခ်က္ဟာ မလိုအပ္ဘူး ဆိုတာကို သာမန္ေသာတရွင္တစ္ဦးေတာင္ သိႏိုင္တဲ့ ကိစၥပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္မိတ္ေဆြ ေဝဖန္ေရးဆရာကေတာ့ ဒါဟာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥလုိ႔ ေဝဖန္ပါတယ္။ စိတ္ပညာရွင္မ်ားကလည္း ဒါဟာ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရာ မရွိဘူးလုိ႔ ဆိုၾကျပန္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ပထမတန္းစား အခ်က္အလက္ အေထာက္အထားေတြကို ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳျပီးေတာ့ ေၾကာင္း က်ိဳး ေလ်ာ္ကန္သင့္ျမတ္ေအာင္ က်ေနာ္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီကိစၥဟာ ခက္ခဲတယ္ဆိုေပမယ့္ မေျပာပေလာက္တဲ့ တာဝန္ကေလးတစ္ခုပါပဲ။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဒီတာဝန္ကို ဆုံးခန္းတိုင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္ခဲ့ျခင္း ဟာ “ေက်ာက္ခဲထဲက ပ်ားရည္ရ” ဆိုသလိုပါပဲ။ ပိတိသုခရဲ႕ ခ်ိဳျမတဲ့ ရသကို ေတြ႕ထိခံစားခြင့္ ရရွိလိုက္တာပဲ….လုိ႔…ဆိုပါရေစ။
Reference:
- Making Writing Simple by J. B. Priestley
- British Authors by Richard Church, Longmans Green and Co. London.
- https://www.britannica.com/biography/J-B-Priestley