အိခ်ယ္ရီေအာင္ (Myanmar Now) ● လူကုန္ကူးမႈေလ်ာ့က်ေစရန္ ပိုမိုပညာေပးမႈ လိုအပ္ေနသည္

အိခ်ယ္ရီေအာင္ (Myanmar Now) ● လူကုန္ကူးမႈေလ်ာ့က်ေစရန္ ပိုမိုပညာေပးမႈ လိုအပ္ေနသည္
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၅၊ ၂၀၁၇

၃ နာရီေက်ာ္ၾကာမည့္ အိမ္အျပန္ခရီးမွာ မေမခိုင္ဦးအတြက္ ၁၃ ႏွစ္ၾကာျမင့္ခဲ့သည္။

မုဒံု (Myanmar Now) – အိမ္အျပန္ခရီးတြင္ အစျပဳသည့္အိပ္မက္ဆိုးက ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာမွ အဆံုးသတ္သြားသည္။  ယခု အသက္ ၃ဝ အရြယ္၊ ထိုစဥ္က ၁၇ ႏွစ္အရြယ္ မေမခိုင္ဦးသည္ အဘြားျဖစ္သူ ေနထုိင္ရာ ျမန္မာျပည္ေတာင္ပိုင္း ေရးၿမိဳ႕နယ္မွ မုဒံုၿမိဳ႕နယ္သို႔အျပန္ ရထားေပၚတြင္ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ႏွင့္ စကားလက္ဆံုက်မိသည္။

သူတုိ႔ႏွင့္လုိက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရန္ ဖိတ္ေခၚေသာ္လည္း အိမ္ျပန္ရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မလိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း ျငင္းဆိုလိုက္ သည္။ သူတုိ႔တိုက္သည့္ေရကိုေတာ့ ေသာက္လိုက္မိသည္။ ေရေသာက္ၿပီး မိနစ္ပုိင္းအတြင္းမွာပင္ သတိလစ္သြားသည့္ မေမခိုင္ဦး    မ်က္လံုးဖြင့္၍ရခ်ိန္တြင္ ရထားက ဘူတာလြန္သြားၿပီျဖစ္သည္။ 

မြန္ျပည္နယ္၊ မုဒံုၿမိဳ႕ ေက်းလက္ေဒသတစ္ခုရိွ ေနအိမ္ေရွ႕တြင္ ေစ်းဆိုင္ငယ္ဖြင့္ၿပီး ဘဝသစ္ ျပန္လည္ အစျပဳရန္ ႀကဳိးပမ္းေနေသာ မေမခိုင္ဦး  (ဓာတ္ပံု - အိခ်ယ္ရီေအာင္/Myanmar Now)

“ဆင္းရမယ့္ ေနရာလည္း ေက်ာ္လာၿပီဆိုေတာ့ အိမ္လည္းမျပန္တတ္၊ ပုိက္ဆံအပိုလည္းမပါဘူး ဆိုေတာ့   သူတို႔သြင္းေပးတဲ့ အလုပ္လုပ္ၿပီး ပိုက္ဆံရမွာပဲ ေမးစမ္းၿပီး အိမ္ျပန္မယ္ ဆံုးျဖတ္လိုက္တာ” ဟု မူလတန္း မၿပီးခင္ ေက်ာင္းထြက္လိုက္သည့္ မေမခိုင္ဦးက ေျပာသည္။

ထိုလင္မယားက  မေမခိုင္ဦးကို ထမင္းဆိုင္အလုပ္သြင္းေပးၿပီး သံုးလျပည့္ခ်ိန္တြင္ မိဘအိမ္သို႔ ျပန္ပို႔မည္ဟု ဆုိကာ  တရုတ္ ျပည္သုိ႔ ေခၚေဆာင္သြားကာ ေရာင္းစားလိုက္ၾကသည္။  ဤသို႔ျဖင့္ မေမခိုင္ဦးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဆယ္ႏွစ္အတြင္း ရဲတပ္ ဖဲြ႔က ကိုင္တြယ္ခဲ့ရသည့္ လူကုန္ကူးခံရသူ ၃,၄၈၉ ဦး အနက္မွ တစ္ဦး ျဖစ္လာသည္။

မေမခိုင္ဦးကဲ့သို႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ မိန္းကေလးမ်ား၊ အမ်ဳိးသမီးမ်ား လူကုန္ကူးခံရမႈ ေလ်ာ့နည္းလာေစရန္ ထိေရာက္ သည့္ဥပေဒ ျပ႒ာန္းလုပ္ေဆာင္ရံုႏွင့္ မၿပီးဘဲ ပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား ပိုမိုလုပ္ကိုင္ၾကရမည္ဟု ဌာနဆိုင္ရာ အရာရိွမ်ား၊ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္းမ်ားက ေျပာသည္။

● ဆိုရွယ္မီဒီယာသံုးၿပီး လြတ္ေျမာက္ျခင္း
ေရာင္းစားခံရၿပီး အိမ္ေထာင္သည္ဘဝသို႔ အတင္းအက်ပ္ ပို႔ေဆာင္ခံရသူ မေမခိုင္ဦးက ထြက္ေျပးရန္ မၾကာခဏ စဥ္းစားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

 “ကိုယ္မသိတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုေတာ့ ဘယ္ကိုေျပးလို႔ ေျပးရမွန္းလည္း  မသိဘူးေလ။  ဒီကထြက္ေျပးၿပီး ဒီထက္ဆိုးတဲ့ေနရာကို ေရာက္မွာလည္း ေၾကာက္ခဲ့တာ” ဟု မေမခိုင္ဦးက ေျပာသည္။

သမီးတစ္ေယာက္၊ သားတစ္ေယာက္ ရရိွၿပီးခ်ိန္တြင္ အိမ္ျပန္ခ်င္သည္ဟု ခြင့္ေတာင္းရာ ထိုအမ်ိဳးသားက  သေဘာတူသျဖင့္  မေမခိုင္ဦးက အိမ္နီးခ်င္း ျမန္မာတစ္ဦးကို အျပန္ခရီးအတြက္ အကူအညီ ေတာင္းခဲ့သည္။

“လမ္းစရိတ္လုပ္ဖို႔ ကၽြန္မရဲ႕လက္ဝတ္လက္စားေတြ ေရာင္းခ်ေပးမယ္ဆိုၿပီး ယူသြားတဲ့ေနထဲက ေဒၚျမင့္ျမင့္ေအး တစ္ ေယာက္ ကြၽန္မဆီ လံုးဝ မေပၚလာေတာ့ဘူး။ ကၽြန္မပစၥည္းေတြကို ယူသြားလုိ႔မွ အားမရဘူး၊ ကြၽန္မကို ပြဲစားဆီမွာ ထပ္ ေရာင္းခဲ့တာ” ဟု သူက ဆိုသည္။

ဒုတိယအမ်ိဳးသားေနအိမ္သို႔ေရာက္ရိွခိ်န္တြင္ မေမခိုင္ဦး ၂၈ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီျဖစ္သည္။ ထိုအိမ္သို႔ေရာက္ရိွၿပီး ၈ လ ခန္႔ အၾကာ တြင္ သူ၏ လြတ္ေျမာက္ရာလမ္းကို  WeChat မွ တစ္ဆင့္ ေတြ႔ခဲ့ေလသည္။

“တရုတ္က TVအစီအစဥ္ေတြမွာက မၾကာခဏလိုလို WeChat အသံုးျပဳနည္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ လာတယ္။ WeChat ထဲမွာပဲ ျမန္မာျပည္က အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္မိၿပီး ျပန္လြတ္လာတာပါ” ဟု သူက ေျပာသည္။

ေနရပ္ရင္းျပန္ေရာက္စဥ္က မေမခိုင္ဦးတြင္ ဒုတိယအမ်ဳိးသားႏွင့္ရသည့္ကုိယ္ဝန္ ရိွေနၿပီ ျဖစ္သည္။   ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္ လူမႈဝန္ထမ္းဦးစီးဌာနမွ ဦးစီးမွဴး ေဒၚဝင္းဝင္းမာက   မေမခိုင္ဦးအိမ္ေရွ႕တြင္ ေစ်းဆိုင္ငယ္တစ္ခု ဖြင့္ႏိုင္ရန္ ဌာနက ၅ သိန္းက်ပ္ ေထာက္ပံ့ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေက်းလက္က်န္းမာေရး ဌာနခြဲကလည္း ကုိယ္ဝန္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေစာင့္ေရွာက္ေပးေနေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

မေမခိုင္ဦး၏ အမႈကို ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ေရး ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၄ အရ အမႈဖြင့္ထားၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးေနေၾကာင္း ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးႏွိမ္နင္းေရးရဲတပ္ဖြဲ႔မွ ရဲမွဴးဆန္းဦးက ေျပာသည္။

● လူကုန္ကူးသူတုိ႔၏ပစ္မွတ္
လူကုန္ကူးသူတို႔က ဆင္းရဲသူတို႔ကို ပစ္မွတ္ထားေလ့ရိွသည္ဟု  ေရွ႕ေနမ်ားျဖင့္ ဖဲြ႔စည္းတည္ေထာင္ထားသည့္ ရန္ကုန္ တရားမွ်တမႈ စင္တာ၏ စီမံကိန္းမန္ေနဂ်ာ ဦးထြန္းလိႈင္က ေျပာသည္။

“ကိုယ့္ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ပညာေပးလုပ္ငန္းေတြ ေအာက္ေျခအထိ လုပ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ နယ္စပ္ဂိ္တ္ေတြမွာလည္း အေသ အခ်ာ စစ္ေဆးဖို႔ လိုပါတယ္” ဟု  ခ်ဳိ႕တဲ့သည့္ အမႈသည္မ်ားကို အခမဲ့ အက်ဳိးေဆာင္ေပးသည့္ ထိုအဖဲြ႔မွ ဦးထြန္းလိႈင္က ေျပာသည္။

ႏုိင္ငံအတြင္း အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္း ေပါမ်ားလာပါက လူကုန္ကူးခံရမႈ ေလ်ာ့က်သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဆင္းရဲသားတို႔၏ တစ္ေန႔တာ ဝင္ေငြ ပိုမိုျမင့္မားလာလွ်င္  ႏုိင္ငံျခားသို႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကုိင္သူ ပုိမို ေလ်ာ့နည္းလာႏုိင္ေၾကာင္း သူက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။

 “လူကုန္ကူးမႈက ႏုိင္ငံျခားကုိထြက္မွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီႏိုင္ငံအတြင္းမွာလည္း အမ်ားႀကီး ရိွေနတာပဲေလ။ ျပႆနာမျဖစ္လို႔တာ ဘာမွမျဖစ္တာ။ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ဒါေတြကလည္း တျဖည္းျဖည္းႀကီးမားလာႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရိွပါတယ္”   ဟု ဦးထြန္း လိႈင္က ေျပာသည္။

အလုပ္သမား၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ျပည္သူ႔အင္အားဝန္ႀကီးဌာန၊ အလုပ္သမားဌာန အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္ ဦးမ်ိဳးေအာင္က ျပည္ပသို႔ တရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းျဖင့္ သြားေရာက္ပါက   လူကုန္ကူးမႈ ခံရႏိုင္ေခ် ပိုမ်ားေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ေရာင္းစားခံရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြက အမ်ားႀကီးပဲ။ အခုေနာက္ပိုင္း လုပ္ခ အျပည့္မေပးတဲ့ ျပႆနာက ပိုမ်ားလာတယ္။ ေက်းလက္က လူေတြက လူကုန္ကူးမႈ ပိုခံရႏိုင္ပါတယ္” ဟု အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္က ဆုိသည္။

ႏိုင္ငံေတာ္အပိုင္းအေနျဖင့္ လူကုန္ကူးမႈပိုမိုေလ်ာ့နည္းလာေအာင္ ပညာေပးေရးလုပ္ငန္းမ်ားကုိ ယခုထက္ပိုမို၍ ေက်းလက္၊ ေတာရြာမ်ားအထိ ေရာက္ေအာင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျပဳလုပ္သင့္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။

“ဒီေလာက္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔အသိပညာေပးေနတာကို ဂရုမစိုက္ဘဲနဲ႔အဲ့ဒီလိုလူေတြရဲ႕ေျပာစကားကုိ ယံုၿပီးသြားေနတဲ့ လူေတြ အမ်ားႀကီးရိွတယ္။ ဟုိေရာက္ေတာ့ ဘယ္သူ႔မွ ဆက္သြယ္လို႔မရဘူး၊ ဘာလုပ္ရမွန္း မသိဘူး။ တို႔မွာလည္း အခ်က္ အလက္မရိွေတာ့ ကူဖို႔လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဘူးေလ၊ ျဖစ္လာမွပဲ သိေတာ့တာေလ။ အဓိက ျပႆနာေတြက အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးေတြေပါ့” ဟု အၿမဲတမ္းအတြင္းဝန္က ရွင္းျပသည္။

ပုဇြန္ေတာင္ၿမိဳ႕နယ္ ရဲတပ္ဖဲြ႔မွဴး ခင္ေမာင္လတ္က အသိပညာေပး၊ လက္ကမ္းစာေစာင္ျဖန္႔ေဝရာတြင္ လိုအပ္ေနသူတို႔ထံ ေရာက္ရန္ ပိုမိုေသခ်ာသည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို အသံုးျပဳသင့္သည္ဟု ယူဆသည္။

“အဓိကကေတာ့ ပညာေပးဖို႔ပါပဲ။ ေဟာေျပာပြဲႀကီးလုပ္ၿပီး ပညာေပးရတာ တစ္ခါတေလက်ေတာ့လည္း အဆင္မေျပဘူး။   အိမ္တိုင္ရာေရာက္ရဲလုပ္ငန္းစနစ္ကုိ ေဆာင္ရြက္ရင္းနဲ႔ ပညာေပးမႈကို ျဖန္႔ေဝမယ္ဆိုရင္ ပိုေကာင္းတာေပါ့” ဟု ရဲမွဴးက ဆုိသည္။

လူကုန္ကူးမႈဆိုသည္မွာ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကို  သေဘာတူညီခ်က္ရိွသည္ျဖစ္ေစ၊ မရိွသည္ျဖစ္ေစ ေခါင္းပံုျဖတ္ျခင္းျပဳရန္ အလုိ႔ငွာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ျခင္း လႊဲေျပာင္းျခင္း၊ ေရာင္းခ်ျခင္း ဝယ္ယူျခင္း၊ ငွားရမ္းျခင္း၊ ငွားယူျခင္း၊ ခိုလံႈခြင့္ေပးျခင္း သို႔မဟုတ္ လက္ခံျခင္းကို ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ေရးဥပေဒတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထိုသို႔ျပဳလုပ္ရန္ ျခိမ္းေျခာက္ျခင္း၊ အင္အားသံုးျခင္း၊ ေသြးေဆာင္ေခၚယူျခင္း၊ လိမ္လည္ျခင္း၊ လွည့္ျဖားျခင္း၊ အခြင့္အာဏာကို အလြဲသံုးစားျပဳျခင္း၊ ဘဝရပ္တည္ရန္ ခက္ခဲေနေသာ အေျခအေနကို အလြဲသံုးစားျပဳျခင္း၊ တစ္ဦးတစ္ေယာက္အေပၚ ခ်ဳပ္ကိုင္ႏုိင္ေသာသူ၏ သေဘာတူညီခ်က္ ရရန္ အက်ိဳးအျမတ္ေပးျခင္း သို႔မဟုတ္ လက္ခံရယူျခင္းတို႔သည္လည္း   လူကုန္ ကူး မႈေျမာက္သည္ဟု ဆိုသည္။

ထိုဥပေဒအရ လူကုန္ကူးမႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း ျပစ္မႈ ထင္ရွား စီရင္ခံရလွ်င္ ထိုသူကုိ အနည္းဆံုး ေထာင္ဒဏ္ ၁ဝ ႏွစ္မွ အမ်ားဆံုး ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္အထိ ခ်မွတ္ရမည့္အျပင္ ေငြဒဏ္လည္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည္။

● ႀကဳိတင္ကာကြယ္ျခင္း
၂ဝဝ၆ မွ ၂ဝ၁၆ အတြင္း လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ရဲတပ္ဖြဲ႔က ကိုင္တြယ္ခဲ့ရသည့္ လူကုန္ကူးမႈေပါင္း ၁,၃၈ဝ ထဲတြင္ အဓမၼလက္ထပ္ခိုင္းမႈမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယမွာ ျပည္တန္ဆာမႈ၊ တတိယမွာ အဓမၼခုိင္းေစသည့္ အမႈမ်ားျဖစ္သည္။

ျမန္မာျပည္သား လူကုန္ကူးခံရသူတို႔ အမ်ားဆံုး ေရာင္းစားခံရသည့္ ႏိုင္ငံမွာ တရုတ္ႏုိင္ငံပင္ျဖစ္ေၾကာင္း လူကုန္ကူးမႈ တားဆီးႏွိမ္နင္းေရး ရဲတပ္ဖြဲ႔က ဆိုသည္။  ဒုတိယအမ်ားဆံုးမွာ ျပည္တြင္း၌ပင္ ေရာင္းစား ခံရျခင္း၊ တတိယႏွင့္ စတုတၳမွာ ထိုင္း၊ မေလးရွားႏိုင္ငံမ်ားသို႔ ေရာင္းစားခံရျခင္း ျဖစ္သည္။

အေၾကြးတင္ျခင္း၊ ပညာႏွင့္  အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္း နည္းပါးျခင္း၊   အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္ခံရျခင္းတို႔သည္ လူကုန္ကူးခံရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားတြင္ ပါဝင္သည္ဟု အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္း အမ်ားျပားက ဆိုသည္။

လူကုန္ကူးခံရသူမ်ားထဲတြင္ အယံုလြယ္သူ၊ အားနာတတ္သူ၊ ဗဟုသုတနည္းပါးသူ၊ စြန္စားလုိသူ၊ အကာအကြယ္မဲ့သည့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ ႏိုင္ငံျခားကုိ အထင္ႀကီးသည့္သူမ်ား၊ လက္ရိွဘဝကုိ နာက်ည္းၿပီး  မိုက္ရူးရဲဆန္စြာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သူတို႔ ပါဝင္သည္ဟု ၎တို႔က ဆိုသည္။

လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအသင္းတစ္ခုျဖစ္ေသာ  Agency for Basic Community Development မွ ဒါရိုက္တာ ေမာင္ဂၽြန္က ခ်င္းျပည္နယ္သည္ နယ္ေျမေအးခ်မ္းေသာ္လည္း ဆင္းရဲႏြမ္းပါးျခင္းေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပသို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာသူ အမ်ားဆံုးေဒသျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။

“ဒီျပႆနာက စီးပြားေရးျပႆနာပါ။   ျပည္သူေတြၾကားထဲမွာ အမ်ားႀကီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ပညာေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ တစ္ဖက္ကလည္း ေဒသအလိုက္ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြ လုပ္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္”   ဟု   လူကုန္ကူးမႈ အသိပညာေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ကိုင္ေနသည့္ ေမာင္ဂၽြန္က ေျပာသည္။

ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္တြင္ ကုိယ္တုိင္ လူကုန္ကူးခံရသူျဖစ္သည့္ မေမခိုင္ဦးက သူႏွင့္နီးစပ္ရာ မိတ္ေဆြမ်ား၊ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားကို ကိုယ္ေတြ႔အျဖစ္အပ်က္မ်ား ရွင္းျပသည့္နည္းျဖင့္ ပညာေပးေနသည္ဟု ဆိုသည္။

"မိဘေတြအေနနဲ ့သားသမီးေတြကုိ တစ္ေယာက္တည္း ခရီး မလႊတ္သင့္ဘူး။ မိန္းကေလးေတြလည္း ကၽြန္မျဖစ္စဥ္ကုိ သင္ခန္းစာယူၿပီး လူတိုင္းကုိ မယံုၾကည္သင့္ပါဘူး" ဟု မေမခိုင္ဦးက ေျပာလိုက္သည္။     ။