ေမာင္ေမာင္စုိး ● အသစ္ျမင္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး - အပုိင္း (၇)

ေမာင္ေမာင္စုိး ● အသစ္ျမင္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး - အပုိင္း (၇)
(ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ သုံးသပ္ခ်က္)
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၇၊ ၂၀၁၇

● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ နိုင္ငံတကာ
ျမန္မာျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ စတင္ကထဲက နိုင္ငံတကာ၏ စိတ္ဝင္စားမႈ ကူညီမႈကို ရရွိခ့ဲသည္။ နဝတ/နအဖ ေခတ္ ေနာက္ပိုင္း၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊ အတိုက္ခံႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား တိုင္းရင္းသား ပါတီမ်ား ေရြးေကာက္ပြဲ အခင္းအက်င္းတြင္ ပါဝင္လာျခင္းကလည္း ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား ႏိုင္ငံတကာက စိတ္ဝင္စားေစသည့္အခ်က္ျဖစ္သည္။

သမတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ဥေရာပနိုင္ငံမ်ားက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရံပုံေငြ ေထာက္ ပ့ံျခင္းႏွင့္ နည္းပညာအကူအညီေပးျခင္းတုိ႔ကို MPC အား၎ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားအားNGO မ်ားမွတဆင့္၎ ေပးအပ္ခ့ဲ သည္။ အလားတူပင္ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ နိပြန္းေဖါင္ေဒးရွင္းကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း အစိုးရအား အကူ အညီ ေပးအပ္ခ့့ဲသက့ဲ့သုိ႔ ထိုင္းနယ္စပ္ရွိ KNU အပါတိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားအားလည္း အကူအညီမ်ားေပးအပ္ခ့ဲသည္။

တ႐ုတ္တုိ႔သည္လည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္စကထဲက ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ႂကြစြာပါဝင္ခ့ဲသည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ႏွစ္ကုန္ ပိုင္း NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရာ၌ တ႐ုတ္နယ္စပ္ရွိ မည္သည့္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မွ ပါဝင္ျခင္း မရွိသည့္အျပင္ တ႐ုတ္နယ္စပ္ တေလ်ာက္ တိုက္ပြဲမ်ား ျပင္းထန္လာၿပီးေနာက္တ႐ုတ္သံတမန္ မစၥတာဆြန္ေကာ့ရွန္၏ လႈပ္ရွားမႈမ်ား ပိုမိုသြက္လက္လာ သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ တ႐ုတ္တုိ႔သည့္ UN မွတဆင့္ JMC အတြက္ ရံပုံေငြထည့္ဝင္သည္ဟု ဆိုပါသည္။

တ႐ုတ္နယ္စပ္တေလ်ာက္တြင္ရွိသည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အေနာက္နိုင္ငံမ်ားက တ႐ုတ္ၾသဇာ ေအာက္တြင္ ရွိသည္ဟုယူဆၾကသည္။ တ႐ုတ္နယ္စပ္တေလ်ာက္တြင္ရွိေသာ တို္င္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ား သည္ တ႐ုတ္ႏွင့္မကင္းရာ မကင္းေၾကာင္းရွိေသာ္လည္း တ႐ုတ္၏ၾသဇာခံသက္သက္ဟု ရႈျမင္ရန္ မျဖစ္နိုင္ေပ။ သူရပ္ တည္ခ်က္ႏွင့္ သူ႔လြတ္လပ္ခြင့္ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

၂၀၁၆/၂၀၁၇ အတြင္း တ႐ုတ္သံတမန္မွ UWSA အပါ သူ႔နယ္စပ္တေလ်ာက္ရွိ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားကို NCA ထိုးရန္ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးေသာ္လည္း ျဖစ္ေျမာက္ျခင္းမရွိေပ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားသည္ တ႐ုတ္၏တိုက္တြန္း ခ်က္အားပယ္ခ်က္ၿပီး ၎တုိ႔အတြက္ သင့္ေတာ္မည္ထင္သည့္လမ္းကို ေရြးခ်ယ္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ အဆိုပါ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားသည္ တ႐ုတ္၏ ေမတၲာရပ္ခံခ်က္ကို လက္ခံၿပီး ဒုတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံအဖြင့္ပြဲသုိ႔ တက္ ေရာက္ခ့ဲသည္ကိုေတြ႕ရသည္။

တဖက္ကလည္း တ႐ုတ္သံတမန္၏ ညိႇႏႈိင္းခ်က္ကို ျမန္မာအစိုးရႏွင့္တပ္မေတာ္ အျပည့္အဝလက္ခံ လက္မခံဆိုသည္ကို လည္း ေျပာရန္ခက္ခဲေပသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္ထိ တ႐ုတ္တုိ႔၏ ညိႇႏႈိင္းမႈသည္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္မရေသာ အဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ မ်က္ႏွာ ခ်င္းဆိုင္ေအာင္ လုပ္ေပးနိုင္ေသာအဆင့္တြင္သာရွိေသးၿပီး ေဆြးေႏြးနိုင္ေအာင္လုပ္ေပးသည့္အဆင့္သုိ႔မေရာက္ေသးေပ။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိ ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ႕ႏွင့္ NRPC ၾကား ညိႇႏႈိင္းေရးတြင္ တ႐ုတ္သံတမန္က ၾကားခံညိႇႏႈိင္းသူအျဖစ္ ပါဝင္ေန ဆဲျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ္ တ႐ုတ္၏ ျမန္မာျပည္အေရးၾကားဝင္ညိႇႏႈိင္းေပးမႈသည္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ သက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ ေပ။ သူ၏အက်ဳိးစီးပြားေပၚတြင္ အေျခခံသည့္ နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီအရ ေဆာင္ရြက္သည္ကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ တုိ႔၏ OBOR ေခၚ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမႀကီးတြင္ျမန္မာျပည္သည္ အစိတ္အပိုင္းတရပ္အျဖစ္ပါဝင္ေနေပရာ ျမန္မာျပည္၏ တည္ျငိမ္ေရးသည္ သူ၏ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းအတြက္ အေရးပါေနသည္။ သို႔ျဖစ္ရာ တ႐ုတ္နယ္စပ္တည္ျငိမ္ ေရးအ တြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ တက္ႂကြစြာပါဝင္၍ေနေပသည္။ တ႐ုတ္သံတမန္ မစၥတာဆြန္႔ေကာ့ရွန္သည္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္သာမက ျမန္မာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဆက္ဆံေရးတြင္ ၾကားဝင္ညိႇႏႈိင္းေရးအတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သုိ႔ သြားေရာက္ျခင္း ၊ရခိုင္ျပည္နယ္ ဘဂၤါလီျပသနာအတြက္ မစၥတာကိုဖီအာနန္ႏွင့္သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုျခင္းမ်ားကို ၿပီးခ့ဲေသာ လပိုင္းမ်ားအတြင္းက ျပဳလုပ္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ခ့ဲရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ တ႐ုတ္နိုင္ငံျခားေရးသံတမန္သည္ တ႐ုတ္၏ အက်ဳိးစီး ပြားကို အေျခခံသည္ တ႐ုတ္တုိ႔၏နိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီေအာက္တြင္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ေနသည္ ကို ေတြ႕ရသည္။

အလားတူပင္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ားႏွင့္ဂ်ပန္တုိ႔၏ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းတြင္ပါဝင္ျခင္းသည္ နိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ေဒသတြင္းအားၿပိဳင္မႈ၏အစိတ္အပိုင္းလည္းျဖစ္ေပသည္။ ပစီးဖိတ္ႏွင့္ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္တြင္ အားျပိဳင္ေနေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ အေမရိကန္/ ဂ်ပန္တုိ႔သည္ အိႏၵိယသမုဒၵရာသို႔ ျမန္မာျပည္အားျဖတ္၍ ေျခဆန္႔လာမည့္ တ႐ုတ္အား ထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္ရန္ ျမန္မာျပည္တြင္း၌ ျပိဳင္ ဆိုင္ၾကိဳးပမ္းေနသည္မွာ အ့ံအားသင့္စရာမရွိေပ။ အလားတူပင္ အိႏၵိယနိုင္ငံသည္လည္း အိႏၵိယသမုဒၵရာသုိ႔ ေျခဆန္႔ လာမည့္ တ႐ုတ္အားထိမ္းခ်ဳပ္နိုင္ရန္ သူ၏ျပိဳင္ဆိုင္မႈကို ျမန္မာျပည္ဖက္သုိ႔ အာရံုစိုက္လာသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

တ႐ုတ္ႏွင့္အိႏၵိယၾကား ျပိဳင္ဆိုင္မႈကလည္း ျပင္းထန္သည္။ ၂၀၁၇ ေမလအတြင္း တ႐ုတ္နိုင္ငံ၌ OBOR ေခၚ ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ညီလာခံတခု က်င္းပၿပီးမၾကာမီမွာပင္ အိႏၵိယနိုင္ငံ ဂူဂ်ာရတ္တြင္ျပဳ လုပ္သည့္ အာဖရိကန္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးဘဏ္ အစည္းအေဝးတခုတြင္ တ႐ုတ္၏ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမအစီအစဥ္ကို တင္ျပခ့ဲသည္။ ၎မွာ အိႏၵိယႏွင့္ဂ်ပန္ အစိုးရ ႏွစ္ခု ပူးေပါင္းေဖၚေဆာင္မည့္ စီးပြားေရးေပါင္းစည္းမႈ သေဘာတူညီခ်က္တခုျဖစ္သည့္ AAGC (Asia-Africa Growth Corridor) ျဖစ္သည္။AAGC သည္ အိႏၵိယႏွင့္ဂ်ပန္ၾကား ရည္ရြယ္ခ်က္ႀကီးမားသည့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည့္အစီအစဥ္ျဖစ္ ၿပီး ေတာင္အာရွ၊ အေရွ့ေတာင္အာရွ၊ အေရွ႕အာရွတုိ႔ႏွင့္ အာဖရိကအား စီးပြားေရးအရ ခ်ိတ္ဆက္ပူးေပါင္းရန္ ရည္ရြယ္ထား သည္ဟု ဆိုသည္။ ရည္ရြယ္ခ်က္မွာ ေရွးေခတ္ပင္လယ္ေရေၾကာင္းဆိုင္ရာလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြသည့္အျပင္ အသစ္အသစ္ ေသာ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းေကာ္ရစ္ဒါမ်ား ဖန္တီးေပးၿပီး လြတ္လပ္ပြင္းလင္းသည့္ အင္ဒိုပစိဖိတ္ေဒသတခုဖန္တီးရန္ ရည္ ရြယ္သည္ဟု ဆိုသည္။ တ႐ုတ္၏ေခတ္သစ္ပိုးလမ္းမစီမံကိန္းအား ယွဥ္ျပိဳင္မည့္ အိႏၵိယႏွင့္ဂ်ပန္၏ စီမံကိန္းျဖစ္သည္။

ဤသုိ႔ေဒသတြင္းျပိဳင္ဆိုင္မႈ မ်ားႏွင့္ အဆိုပါ အစိုးရမ်ား၏ ေပၚလစီအစိတ္အပိုင္းမ်ားအျဖစ္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္လည္း ပါဝင္ပတ္သက္ေနၾကသည္။ ထိုနိုင္ငံမ်ားထဲမွ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ထဲတြင္မပါဝင္ေသးသည္မွာ အိႏၵိယ နိုင္ငံသာ ရွိေတာ့သည္။ ထိုသုိ႔ ျပိဳင္ဆိုင္မႈ မ်ားေၾကာင့္ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အိႏၵိယတုိ႔သည္ ျမန္မာအစိုးရအား၎ တပ္မေတာ္ အားလည္းေကာင္း၊ အျပိဳင္အဆိုင္ စည္းရံုးသိမ္းသြင္းေနသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၂၀၀၈ ေျခဥအရ ျမန္မာျပည္တြင္ အစိုးရ သာမက တပ္မေတာ္သည္လည္း ထူးျခားသည့္အခြင့္အာဏာရွိသည့္အျပင္ တပ္မေတာ္သည္ ျမန္မာျပည္တြင္ လက္နက္ကိုင္ အင္အားအေတာင့္တင္းဆံုးအင္စတီက်ဴးရွင္းျဖစ္ရာ တပ္မေတာ္အားခ်ဥ္းကပ္ေရးသည္လည္း ထိုနိုင္ငံမ်ားအတြက္ အေရးပါ သည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္ အျခားနိုင္ငံမ်ားထက္ ထို ၃ နိုင္ငံ၏ အားျပိဳင္လႈပ္ရွားမႈက ျမန္မာျပည္တြင္ သိသာစြာ ေတြ႕ျမင္ ရေပသည္။

တ႐ုတ္တုိ႔၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈအား အကဲခတ္ရာတြင္ တ႐ုတ္သံတမန္မစၥတာဆြန္ေကာ့ရွန္ ဝါ တ႐ုတ္အစိုးရသံတမန္၏ လႈ ပ္ရွားမႈ တခုတည္းႏွင့္မလုံေလာက္ေပ။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ အဓိကအာဏာဆုပ္ကိုင္ထားသည့္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၏ ေပၚလစီအားလည္း ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရန္လိုအပ္သည္။ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ နိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးဌာနႀကီး ဌာန မွဴးျဖစ္သူသည္ NLD အစိုးရလက္ထက္တြင္ ႏွစ္ႀကိမ္လာေရာက္ေတြ႕ဆံုသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴ နစ္ပါတီ၏ တိုက္ရိုက္ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ရွိၿပီး တ႐ုတ္နယ္စပ္လုံျခံဳေရးကို အဓိကတာဝန္ယူေနသည့္ တ႐ုတ္လြတ္ ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္၏ သေဘာထားအားလည္း ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရန္လိုသည္။

လက္ရွိနိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ အားျပိဳင္မႈအတြင္း တ႐ုတ္သည္ ႏွစ္ဖက္ကစားနိုင္စြမ္းရွိၿပီး က်န္နိုင္ငံမ်ားက တဖက္သာ ကစား နိုင္ၾကသည္ဟု ဆိုၾကသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ တ႐ုတ္နယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ က်န္ နိုင္ငံမ်ားထက္ တ႐ုတ္က ပိုလႈပ္နိုင္သည္ဟု သုံးသပ္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ျမန္မာၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ဆိုရလ်င္ နိုင္ငံတကာ၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈ မ်ားအနက္ တ႐ုတ္၏ပတ္သက္မႈက ပို၍သက္ေရာက္မႈမ်ားသည္ဟု သုံးသပ္ရပါသည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္တုိ႔သည္ သူ၏နယ္စပ္ရွိ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ားအေပၚသု္ိ႔ အေနာက္၏ၾသဇာ အေရာက္မခံ လိုဟု သုံးသပ္ၾကပါသည္။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား စုံညီအစည္းအေဝးအား တ႐ုတ္တြင္က်င္းပလိုပါက ကူညီမည္ဟု တ႐ုတ္ သံတမန္ကဆိုထားေပရာ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕မ်ား သူ႔ဖက္သုိ႔ ဆြဲကပ္လိုသည္ဟု သုံးသပ္ၾကပါသည္။

ထို႔ျပင္ ထိုသုိ႔နိုင္ငံႀကီးမ်ား၏ အျပိဳင္အဆိုင္ လႈပ္ရွားအားျပိဳင္မႈမ်ားၾကားတြင္ ေတြ႕ရသည္မွ တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ နိုင္ငံ တကာဖိအားမ်ားမွ လြတ္ကင္းခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ တပ္မေတာ္သည္ နိုင္ငံတကာဖိအားမ်ားကို ျပင္းထန္စြာခံခ့ဲရသည္။ တ႐ုတ္တနိုင္ငံႏွင့္သာ ဆက္ဆံေရးေကာင္းခ့ဲသည္။ ယခုကာလ၌ ထိုဖိအားမ်ား ကင္းလြတ္သြား သည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အင္အားႀကီးနိုင္ငံမ်ား၏ အျပိဳင္အဆိုင္ ဆြဲေဆာင္နိုင္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမ်ားၾကားတြင္ တပ္မေတာ္သည္ နိုင္ငံ တကာဖိအားမ်ားမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ရခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တပ္မေတာ္သည္ လက္ရွိၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ပါဝင္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ မည္သည့္နိုင္ငံတကာဖိအားကိုမွ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္မလိုေပ။

ထို့ေၾကာင့္ ျပန္လည္ေပါင္းရံုးသုံးသပ္ၾကည့္ပါက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း နိုင္ငံတကာ၏ ဘဏၰာေရးအကူအညီသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား အေထာက္အကူျဖစ္ပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ သူတုိ႔၏ပါဝင္ကူညီမႈမ်ားသည္ သူတုိ႔နိုင္ငံ၏ေပၚလစီေပၚ တြင္ အေျခတည္၍ စဥ္းစားျခင္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာျပည္၏ လက္ေတြ႕ေျမျပင္အေျခအေနေပၚတြင္ အေျခတည္ထားျခင္းမဟုတ္။ ထို႔ျပင္ အဆိုပါနိုင္ငံတကာအေျခအေနေအာက္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ အေရးပါေသာ တပ္မေတာ္သည္ နိုင္ငံ တကာဖိအားမ်ားမွ ကင္းလြတ္၍ စဥ္းစားနိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္းရွိသည္။ ပါဝင္ပတ္သက္ေနသည့္ နိုင္ငံႀကီးမ်ားတြင္ တ႐ုတ္ သည္ ႏွစ္ဖက္ကစားနိုင္သည့္အခြင့္အလမ္းရွိသည္တုိ႔ကို ေတြ႕ရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား လက္ေတြ႕ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ေျပာင္းလဲေနသည့္ နိုင္ငံတကာ၏ ပါဝင္ပတ္သက္မႈႏွင့္ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ရန္ လိုပါသည္။

● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ နိုင္ငံတကာေလ့လာေရး
ျမန္မာျပည္တြင္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ပါဝင္ေနၾကသူမ်ားအား နိုင္ငံတကာသုိ႔၍ ေလ့လာသည့္အစီအစဥ္မ်ားအား နိုင္ငံတကာ၏ ကူညီမႈ မ်ားႏွင့္ ေဆာင္ရြက္ထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္။ နိုင္ငံတကာေလ့လာေရးတြင္ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္မူက်င့္သုံးမႈ အေျခအေနမ်ားအား ေလ့လာေရးဟု ႏွစ္ပိုင္းခြဲ၍ ေတြ႕ရသည္။

ေတာင္အာဖရိက၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ နီေပါ၊ မီဇိုရမ္တုိ႔တြင္ သြားေရာက္သည့္ေလ့လာလာမႈမ်ားသည္ ပဋိပကၡေျဖရွင္းေရးကို ေဇာင္း ေပးသည့္ေလ့လာေရးမ်ားဟု ဆိုနိုင္သည္။ သုိ႔ေသာ္လည္း ဖက္ဒရယ္မူဝါဒက်င့္သုံးမႈမ်ားလည္း တြဲ၍ ပါဝင္ပါသည္။ ကေနဒါႏွင့္ ဥေရာပနိုင္ငံမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ေလ့လာသည့္ခရီးစဥ္မ်ားသည္ ဖက္ဒရယ္မူဝါဒကို ေဇာင္းေပးေလ့လာသည္ ခရီးစဥ္မ်ားဟုဆိုနိုင္ပါသည္။ ထိုခရီးစဥ္မ်ားမွ ေကာင္းမြန္ေသာ အေတြ႕အၾကံဳ မ်ားရနိုင္ပါသည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာျပည္ျပႆနာ ေျဖရွင္းေရးႏွင့္ အလြန္နီးစပ္၍ အကိုးအကားျပဳနိုင္သည့္ ေလ့လာသင့္သည့္ နိုင္ငံတခုရွိပါေသးသည္။ ထိုနိုင္ငံကား တ႐ုတ္ နိုင္ငံျဖစ္ပါသည္။

တ႐ုတ္ျပည္တြင္ တိုင္းရင္းသားျပသနာေျဖရွင္းထားရာတြင္ တိဘက္၊ ရွင္က်န္ႏွင့္ အတြင္းမြန္ဂိုလီးယားတုိ႔တြင္ ျပႆနာရွိ သည္ဟု ဆိုနိုင္ေသာ္လည္း ယူနန္ျပည္အတြင္း တိုင္းရင္းသားေဒသျပႆနာမ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာေျဖရွင္းနိုင္ထားနိုင္သည္ဟု ဆိုနိုင္သည္။ ထူးျခားခ်က္တခုမွာ ယူနန္ျပည္နယ္တြင္း တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ တအာင္းပေလာင္၊ ကိုးကန္႔၊ ဝ၊ အခါ စသည့္ လူမ်ဳိးမ်ားပါဝင္သည္။ ထိုတိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ျမန္မာျပည္တြင္လည္း ရွိၾကသည့္လူမ်ဳိး မ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တူညီမွႈမ်ားစြာကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိနိုင္ပါသည္။

ကြာျခားသည္မွာ ျမန္မာျပည္တြင္က်င့္သုံးရန္ႀကိဳးပမ္းေနသည္မွာ ဖက္ဒရယ္စနစ္ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္ျပည္တြင္ က်င့္သုံးေန သည္မွာ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ် ဳပ္ေရးေဒသ Autonomous Region ျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထပ္တူကူးခ် ရန္မျဖစ္နိုင္၊ ကြဲလြဲမႈေတာ့ ရွိေပမည္။ သုိ႔ေသာ္ တ႐ုတ္ျပည္တြင္းရွိ (မိမိတိုင္းျပည္တြင္း၌လည္းရွိၿပီး ပဋိပကၡျဖစ္ေနေသာ) တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားအား မည္သည့္အခြင့္အလမ္းမ်ား ေပးအပ္ထားသည္ကို ေလ့လာနိုင္သည္။ မည္သုိ႔ပဋိပကၡမျဖစ္ပြားေအာင္ ေဆာင္ရြက္ထားနိုင္ သည္ကို ေလ့လာနိုင္သည္။

ဥေရာပ၌ က်င့္သုံးသည့္ဖက္ဒရယ္ကိုေလ့လာ၍ အက်ဳိးမယုတ္ပါ။ သုိ႔ေသာ္ အာရွသားမ်ားႏွင့္ ဥေရာပသားတုိ႔၏ အက်င့္ စရိုက္ စဥ္းစားမႈ မ်ားမ်ားစြာကြာျခားသည္။ သမိုင္းလည္း ကြာျခားသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ မိမိတုိ႔ႏွင့္ယဥ္ေက်းမႈလည္းနီးစပ္ၿပီး သမိုင္းျဖစ္ေပၚမႈလည္း ကြာျခားမႈမရွိသည့္ တ႐ုတ္ျပည္ရွိ တိုင္းရင္းသားအုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဒသမ်ားအား ေလ့လာျခင္းျဖင့္ အေတြ႕ အၾကံဳေကာင္းမ်ားစြာ ရရွိနိုင္ပါသည္။

သုိ႔ျဖစ္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ေရွ့ေဆာင္ေနသူမ်ားအားတ႐ုတ္ျပည္ ယူနန္ျပည္နယ္ရွိ တိုင္းရင္းသားကိုယ္ပိုင္အုပ္ ခ် ဳပ္ ေရးေဒသမ်ား (အထူးသျဖင့္ ျမန္မာျပည္တြင္လည္းရွိသည့္ ကခ်င္၊ ရွမ္း၊ တအာင္းပေလာင္၊ ဝ ၊ အခါ၊ ကိုးကန္႔ေဒသမ်ား) အားသြားေရာက္ေလ့လာ၍ သုေတသနျပဳသင့္ပါသည္။ ထိုသုိ႔ ေလ့လာႏိုင္ေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ ပတ္သက္ေနေသာ တ႐ုတ္တုိ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။

ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
ေမာင္ေမာင္စိုး