ဇင္လင္း ● ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအတြက္ အႀကီးမားဆုံးစိန္ေခၚမႈျဖစ္လာမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး

ဇင္လင္း ● ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအတြက္ အႀကီးမားဆုံးစိန္ေခၚမႈျဖစ္လာမယ့္ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရး
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၄၊ ၂ဝ၁၇

အမ်ဳိးသားဒီမိုကရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ အစိုးရက ဒီမိုကေရစီစနစ္ျဖစ္ထြန္းေရးဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေရြ႕တခုကိုေဖၚေဆာင္ဖုိ႔အားစိုက္ ႀကိဳးပမ္းေနခိုက္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးက ဘူးေလးရာ ဖရုံဆင့္ဆိုသလို ေပၚေပါက္လာတယ္။ အခ်ိန္ကိုက္ ေဖါက္ခြဲလိုက္ တဲ့ ဗုံးတလုံးနဲ႔လည္း တူေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဦးေဆာင္တဲ့ လက္ရွိ အစိုးရဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရးအတြက္ အာရုံစိုက္ ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ျပင္ဆင္ေနခိုက္မွာ ရခိုင္ျပည္နယ္ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္ေပၚခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ အစိုးရဟာ တႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ လုံးပမ္းေနခ်ိန္လည္း ျဖစ္ပါ တယ္။ အျခားတဖက္မွာလည္း  တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေရးကိစၥနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ NLD အစိုးရရဲ႕ အမ်ဳိး သားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရည္မွန္းခ်က္ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ ျပည္သူလူထုကို တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ကိစၥကလည္း စိန္ေခၚမႈႀကီးတခု ျဖစ္လာေနတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးရွိမွသာ လူထု အစိုးရေမွ်ာ္မွန္း တဲ့ အမ်ဳိးသားရင္ၾကားေစ့ေရးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရည္မွန္းခ်က္ေတြ  ေအာင္ျမင္ႏိုင္မွာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လူထုရဲ႕ ေန႔စဥ္စားဝတ္ ေနေရးဘဝ တည္ျငိမ္မႈရွိဖို႔အတြက္လည္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနဲ႔ပဲ အကာအကြယ္ေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

လတ္တေလာ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္ေတြဟာ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဥေပ ကၡာျပဳထားခဲ့မႈရဲ႕ အက်ိဳးဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔က ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ေဒသမ်ားရွိ ရဲကင္းစခန္း ၃ဝ ခန္႔ကို လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြက တခ်ိန္တည္း တျပိဳင္နက္တည္းမွာ အလစ္ဝင္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တာေၾကာင့္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ ၁၁ ဦးနဲ႔  လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအရာရွိ ၁ ဦး က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ႐ံုး သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ အၾကမ္းဖက္ သမား ၇၇ ဦးေသဆံုးျပီး ၂ ဦးကို အရွင္ဖမ္းဆီးရရွိခဲ့ေၾကာင္း သိရတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေပၚ အၾကမ္းဖက္သမားတို႕ရဲ႕ ရက္ ရက္စက္စက္ တိုက္ခိုက္ခဲ့တဲ့လုပ္ရပ္ကို ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ႐ႈတ္ခ် လုိက္ေၾကာင္း သိရတယ္။

အၾကမ္းဖက္အဖြဲ႕က သူတို႔ဟာ Arakan Rohingya Salvation Army လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုထားျပီး၊ ယခု တိုက္ခိုက္မႈဟာ သူတို႔လက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း ေနာက္ထပ္တိုက္ခိုက္မႈေတြ လုပ္သြားဦးမယ္လို႔လည္း သတိေပးထား ေၾကာင္း ႐ိုက္တာသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ယခု တိုက္ခိုက္မႈဟာ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ေဟာင္း ကိုဖီအာနန္ ဦးေဆာင္တဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အၾကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အျပီးသတ္အစီရင္ခံစာ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခဲ့ျပီး ေနာက္တရက္ မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တာေၾကာင့္ အခ်ိန္ကိုက္လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္လို႔ အကဲခတ္ေတြက သုံးသပ္ၾကတယ္။ ဒီ့အျပင္လာမည့္ စက္တင္ ဘာလမွာ စတင္မယ့္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံ အႀကိဳကာလနဲ႔လည္း တိုက္ဆိုင္ေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ အခု အၾကမ္း ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈကို ကုလသမဂၢက အျပင္းထန္ဆံုး ႐ႈတ္ခ်လိုက္ေၾကာင္းလည္း ကုလသမဂၢ ျမန္မာဌာေန႐ံုးက ေၾကညာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာေတြ႕ရတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံ ေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာကို ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ ႏုိင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္တို႔ထံ ဩဂုတ္ ၂၄ ရက္က တင္သြင္းခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ မစၥတာကုိဖီအာနန္က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲျပဳလုပ္ခဲ့ တယ္။ အဲဒီ သတင္းစာရွင္းပြဲမွာ 7Day Daily သတင္းစာရဲ႕ ေမးျမန္းမႈအေပၚ ျပန္လည္ေျဖၾကားရာမွာ ရခုိင္ျပည္နယ္အေရး မွာ ျပည္ပစြက္ဖက္မႈ သေဘာသက္ေရာက္ျခင္း ရွိ/မရွိ ရခုိင္အႀကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အစီရင္ခံစာပါ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ၾကည့္ေစလုိေၾကာင္း မစၥတာကုိဖီအာနန္က ထည့္သြင္းေျဖၾကားခဲ့တာေတြ႕ရတယ္။

‘‘ႏုိင္ငံျခားက ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္တဲ့ သေဘာသက္ေရာက္/မသက္ေရာက္ အခ်က္အလက္ေတြကုိ ၾကည့္ေစလုိတယ္လုိ႔ ေျပာၾကားလုိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္ရဲ႕အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္က ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စည္းမႈကုိ အႀကံျပဳတာျဖစ္ၿပီးေတာ့ လႊတ္ ေတာ္မွာ တင္တယ္။ လႊတ္ေတာ္မွာ မဲခြဲၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္မဲအရ ေကာ္မရွင္ကုိ ဖြဲ႕စည္းခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္မရွင္မွာ ပါဝင္သူေတြ၊ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ဝင္ေတြကုိလည္း အခု စင္ေပၚမွာထုိင္ေနတဲ့အတုိင္း ေတြ႕ျမင္ႏုိင္ပါတယ္။ ျမန္မာ ေျခာက္ဦး၊ ႏုိင္ငံတကာမွ သုံးဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ဥကၠ႒အျဖစ္ေဆာင္ရြက္ခြင့္ရတဲ့ အတြက္ အရမ္းဝမ္းေျမာက္ပါတယ္။ ဒီ ေကာ္မရွင္မွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ ေရာေႏွာၿပီးေတာ့ ပါ ဝင္တယ္ေပါ့ေလ။ တကယ္ေတာ့ ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အစိုးရနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕တင္းမာမႈကို အမွန္အတိုင္း ကမၻာကသိႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာေကာ္မရွင္မွာ ႏိုင္ငံျခားက အျပဳသေဘာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္တဲ့သေဘာမ်ဳိး ျမင္သင့္တယ္လုိ႔ယူဆပါတယ္။” လုိ႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ဆိုင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ဥကၠ႒ မစၥ တာ ကုိဖီအာနန္က ေျပာခဲ့တာေတြ႕ရတယ္။ ဒီ့အျပင္ ‘ရခုိင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ မူဝါဒမ်ားကုိ ညိႇႏႈိင္းေပါင္းစပ္ေပးရန္၊ ဝန္ႀကီးအဆင့္ တာဝန္ခံတဦးခန္႔အပ္ရန္၊’ ေကာ္မရွင္ ဥကၠ႒က တုိက္တြန္းထားေၾကာင္း သိရတယ္။

ေကာ္မရွင္က အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာတင္သြင္းဖို႕အတြက္ စတင္ဖြဲ႕စည္းခ်ိန္မွ တႏွစ္အတြင္း စစ္ေတြ၊ ေျမာက္ဦး၊ ေျမပုံ၊ ေက်ာက္ေတာ္၊ သံတြဲ၊ ေက်ာက္ျဖဴ၊ ရမ္းၿဗဲ၊ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္၊ ရန္ကုန္နဲ႔ ေနျပည္ေတာ္အပါအဝင္ ဒါကာ၊ ေကာ့ ဘဇား၊ ဘန္ေကာက္နဲ႔ ဂ်ီနီဗာသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ျပီး ေတြ႕ဆုံေဆြးေႏြးပြဲ ၁၅၅ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒီ့အျပင္ ေကာ္မရွင္ဟာ ရခုိင္အေရးမွာ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ ကုိယ္စားလွယ္ဦးေရ ၁,၁ဝဝ နဲ႔ေတြ႕ဆုံခဲ့တယ္လုိ႔လည္း ေဖာ္ျပထားတယ္။

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လုံၿခဳံေရးစခန္းမ်ား တုိက္ခုိက္ခံရမႈနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ရန္ကုန္ရွိ အေမရိကန္သံ႐ုံးက ရႈတ္ခ်ခဲ့ၿပီး အ သက္စြန္႔လႊတ္ခဲ့ရသူမ်ားႏွင့္ ၎တုိ႔၏ မိသားစုဝင္မ်ားအတြက္ ဝမ္းနည္းေၾကကြဲရပါေၾကာင္း ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္ေန႔က ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ေတြ႕ရသည္။ ယခု လုပ္ရပ္ က်ဴးလြန္သူမ်ားကုိ လက္ရဖမ္းဆီးမိေရးနဲ႔ ေနာက္ထပ္ အၾကမ္း ဖက္မႈမ်ား မျဖစ္ပြားေရးအတြက္ အစုိးရနဲ႔ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားက အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္  တာဝန္ရွိသည္ကုိ နားလည္ အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း ေၾကညာခ်က္မွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ၿဗိတိန္သံ႐ံုးကလည္း ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႕ နံနက္ပိုင္းက ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားကို ႐ႈတ္ခ်ေၾကာင္း၊ အရပ္သားမ်ားအား အကာအကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီရရွိေရးေဆာင္ရြက္ေပးရန္ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။ ဒီ့အျပင္ ၿဗိတိန္သံ႐ံုးအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ဆုိင္ရာ အႀကံေပးေကာ္မရွင္ရဲ႕ အၿပီးသတ္အစီရင္ခံစာကို ႀကိဳဆိုေၾကာင္း၊ ေကာ္မရွင္ အႀကံေပးခ်က္မ်ားကိုေဆာင္ရြက္မယ့္ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ကိုလည္း ႀကိဳဆိုေၾကာင္း သံရုံးေၾကညာခ်က္မွာ ေဖာ္ျပခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။

အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခံရမႈ မျဖစ္မီ တရက္အလို၊ ဩဂုတ္ ၂၄ ရက္က ရေသ့ေတာင္မဲဆႏၵနယ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္ စားလွယ္ ေဒၚခင္ေစာေဝက “ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ရွိ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ႏွင့္ ရေသ့ေတာင္ ၿမိဳ႕နယ္မ်ား တြင္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ ဘဂၤါလီလူမ်ဳိး အစြန္းေရာက္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ရာဇဝတ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေန ျခင္းသည္ ႏုိင္ငံေတာ္ လုံၿခံဳ ေရး၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး၊ နယ္ေျမ တည္တံ့ခုိင္ၿမဲေရးႏွင့္ အသက္အုိး အိမ္လုံၿခံဳေရးတို႔ကုိ မ်ားစြာထိပါး ေႏွာင့္ယွက္ လာ သည္ျဖစ္၍ ေဒသတြင္း ပုိမိုေကာင္းမြန္သည့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ လုံၿခံဳေရးအစီအမံမ်ား ခ်မွတ္ကာ အျမန္ဆုံးအေကာင္အ ထည္ ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ရန္ အစုိးရ အား တိုက္တြန္းေၾကာင္း” အဆုိတင္သြင္းခဲ့တာ သတိျပဳမိပါတယ္။

၎ အဆုိကုိ လႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ၂၄ ဦးပါဝင္ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးဌာနက မွတ္တမ္း တင္ရုံသာ တင္ဖုိ႔ႀကိဳးစားခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚခင္ေစာေဝက အဆုိကုိ အတည္ျပဳဖုိ႔ေတာင္းဆုိတာေၾကာင့္ စက္ခလုတ္ ႏွိပ္မဲခြဲဆုံး ျဖတ္ခဲ့တယ္။ မဲေပးခြင့္ရွိသူ ၃၉၆ ဦး အနက္ ေထာက္ခံမဲ ၁၅ဝ၊ ကန္႔ ကြက္မဲ ၂၃၂ မဲ၊ ၾကားေန ၆ မဲနဲ႔ အဆုိ ႐ႈံးနိမ့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီ ျဖစ္စဥ္ကို ေလ့လာပါက ေဒၚခင္ေစာေဝရဲ႕ အဆိုကို လႊတ္ေတာ္မွာ ေထာက္ခံသင့္ပါလွ်က္ ကန္႕ကြက္သူ က အမ်ားစုျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေပၚ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားတို႕အၾကား အားမလိုအားမရျဖစ္ျပီး စိုးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ရခုိင္အေရး အဆုိကို ဩဂုတ္၂၄ ရက္ေန႕ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ အတည္ျပဳရန္ မဲခြဲဆံုးျဖတ္ခဲ့ရာ ကန္႔ကြက္သူမ်ားတဲ့ အတြက္ အဆိုအတည္မျပဳႏိုင္ဘဲ၊ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့တဲ့အေပၚ လူမႈကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာမွာ ေဝဖန္မႈေတြ ျမင့္တက္ခဲ့တယ္။

“ကၽြန္မတို႕ မဲခြဲရင္ ရံႈးမယ္ဆိုတာကို အဆိုတင္ကတည္းက သိပါတယ္။ ဘယ္လိုပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သူတို႔က Majority အႏိုင္ရ ပါတီမွာ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေနတဲ့အတြက္ ငါတို႔ရံႈးမယ္ဆိုတာ အဆိုတင္ကည္းက သိျပီးသား။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္မတို႔တင္ျပ ခြင့္ ေဆြးေႏြးခြင့္ရတာဟာ အင္မတန္မွ ဝမ္းသာဖုိ႔ေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ရွိေနၾကတဲ့ လူအားလံုးက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ဘာေတြ ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာကုိ ထဲထဲဝင္ဝင္ သိရွိသြားသလို တိုင္းရင္းသားေတြ ဘယ္လို ခံေနရတယ္ ဆိုတာေတြကို ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ျမင္ခြင့္ရသြားခဲ့တယ္။ ဒီအတြက္ အင္မတန္ ဝမ္းသာဖို႕ေကာင္းပါတယ္” လုိ႔ ေဒၚခင္ေစာေဝက ေျပာ ေၾကာင္း နိရဥၥရာသတင္းအရ သိရတယ္။

အကယ္၍ လႊတ္ေတာ္ကသာ အတည္ျပဳေပးခဲ့ရင္ လံုျခံဳေရးေဆာင္ရြက္ေနမႈကို စိတ္ဓါတ္ခြန္အားျဖစ္ေစရုံမက လံုျခံဳေရး အတြက္ စိုးရိမ္ေနၾကတဲ့ ေဒသခံ ျပည္သူေတြရဲ႕ စုိးရမ္ ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ားကိုလည္း စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လံုျခံဳမႈ ျဖစ္ေစႏိုင္တယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။ အဆိုကို အတည္မျပဳျခင္း အေပၚ ေဒသခံျပည္သူေတြအတြင္း စိတ္ပ်က္အားငယ္မႈ  ျဖစ္ေစ တယ္လုိ႔ ေဝဖန္မႈေတြလည္း ၾကားရပါတယ္။ အဆိုကို မွတ္တမ္းတင္ၿပီး ေနာက္တေန႔ ဩဂုတ္ ၂၅ ရက္မွာ ေမာင္ေတာ ခ႐ိုင္အတြင္း အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္မံျဖစ္ပြားခဲ့တယ္။ လံုၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္ ၁၁ ဦး၊ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးအရာရွိ ၁ ဦး က်ဆံုးခဲ့ရတယ္။

အခု ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ေရွာင္တခင္ ျဖစ္ရပ္မဟုတ္တာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ကတည္းက  ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ အစီအစဥ္ခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္လာတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနကို ေဒသတြင္း ျပႆနာတခု ျဖစ္လာေစဖုိ႔ဖန္တီးေနေၾကာင္းလည္း ေပၚလြင္ေနတယ္။ ေခတ္သစ္နယ္ေျမခ်ဲ႕ထြင္လိုသူတို႕ရဲ႕  ပေယာဂ ပါဝင္ေနတာကို ႏိုင္ငံသားအားလုံး သတိျပဳၾကရမွာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ကြယ္မွာ ျပည္တြင္းျပည္ပက လက္မည္းႀကီး ေတြ ရွိေနတာကိုလည္း တာဝန္ရွိသူေတြ အထူးသတိျပဳဖို႕လိုတယ္။ အဲဒီ လက္မည္းႀကီးေတြက အခု ကိစၥကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ျပီး၊ ကုလသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံအထိ ေရာက္ေအာင္ တြန္းပို႕ၾကလိမ့္မယ္။ အခု အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြက ႏိုင္ငံတကာ အၾကမ္းဖက္ လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔လည္း ဆက္စပ္ေနတာ သတိျပဳသင့္တယ္။ The Arakan Rohingya Salvation Army လုိ႔ဆိုတဲ့ အဖြဲ႕ကို “ဟာရာခါ-အယ္လ္-ယာကင္” (Harakah al-Yaqin) လုိ႔ေခၚေၾကာင္း သိရပါတယ္။ The International Crisis Group (ICG) ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ တေစာင္မွာ Harakah al-Yaqin အဖြဲ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ ‘အက္တာအူလာ’ (Ata Ullah) ဆိုသူျဖစ္ျပီး၊ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ကရာခ်ိျမိဳ႕ဇာတိ ရိုဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္တဦး ျဖစ္တယ္လုိ႔ဆိုတယ္။  လက္ရွိ အက္တာ အူလာဟာ ေဆာ္ဒီအာေရဘီးယားႏိုင္ငံ မကၠာျမိဳ႕မွာေနျပီး၊ ရိုဟင္ဂ်ာလႈပ္ရွားမႈဌာနခ်ဳပ္ကိုလည္း မကၠာမွာ အေျခစိုက္ထား တယ္လုိ႔ ICG အစီရင္ခံစာေဖၚျပထားေၾကာင္း International Business Times (15 December 2016) မွာ ေဆာင္းပါး ရွင္ Jacob J က ေရးသားေဖၚျပထားတာ ေတြ႕ရတယ္။

ဒီအေတာအတြင္း ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ ရဟတ္ယာဥ္မ်ားက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေဝဟင္ပိုင္နက္ထဲသို႔ ၾသဂုတ္ ၂၇၊ ၂၈ ႏွင့္ စက္ တင္ဘာ ၁ ရက္ေတြမွာ ေက်ာ္လြန္ပ်ံသန္းခဲ့တယ္လုိ႔ဆိုကာ  ျမန္မာသံအမတ္ႀကီးကို ေခၚယူအသိေပးခဲ့ေၾကာင္း ဘဂၤ လား ေဒ့ရွ္ သတင္းစာမ်ားစာေတြမွာ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္က ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ကိစၥေပၚလာတာလည္း သတိျပဳမိတယ္။ အဲဒီ သတင္း မ်ားနဲ႔ပတ္သက္ျပီး တပ္မေတာ္သို႔ ေမးျမန္းရာမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေဝဟင္ပိုင္နက္သုိ႔ ေက်ာ္လြန္ျခင္းမရွိဘူးလုိ႔ဆိုပါတယ္။ MI 17 ရဟတ္ယာဥ္မ်ားနဲ႔ ေမာင္ေတာအၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္အတြင္း ရိကၡာျပတ္လပ္ေနသူေတြထံ အစာ ေရစာေပးေဝျခင္း၊ ဒဏ္ရာရရွိသူမ်ားကို သယ္ေဆာင္ျခင္း စသျဖင့္ ျမန္မာ့ေဝဟင္ ပိုင္နက္အတြင္းမွာသာ ျပဳလုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔ အေၾကာင္းျပန္ခဲ့ ေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္အတုိင္ပင္ခံ႐ံုး ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌးက ရွင္းျပခဲ့တယ္လုိ႔ '၇ ရက္ ေန႔စဥ္သတင္း' မွာ ေတြ႕ရ တယ္။ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔က ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေက်ာ္ေဆြ ဦးေဆာင္တဲ့ ခရီးစဥ္မွာလည္း ျမန္မာ ပိုင္နက္အတြင္းမွာသာ ေျမျပင္အေျခအေနၾကည့္႐ႈျခင္း၊ ရိကၡာေထာက္ပံ့ျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္ခ့ဲတယ္လုိ႔ ဦးေဇာ္ေဌးက ဆုိပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ အသံုးျပဳတဲ့ရဟတ္ယာဥ္ေတြဟာ တိုက္ခိုက္ေရးယာဥ္ေတြ မဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ အေရးေပၚ ကူညီကယ္ဆယ္ေရး ရ ဟတ္ယာဥ္သာျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေဇာ္ေဌးက ဆိုပါတယ္။ ဒီအေျခအေနကိုေထာက္ရင္ အခုကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အျပဳအမူဟာ ရိုးသားမႈမရွိဘူးလုိ႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာရဲ႕ ျပစ္တင္ေဝဖန္မႈ ျမင့္လာေအာင္ မမွန္မကန္ သတင္း ျဖန္႔တဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ သတိထားရမယ့္ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ သဘာဝအေျခခံအရ သယံဇာတႂကြယ္ဝတဲ့ ေဒသျဖစ္တယ္။ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝျပီး မုခ် ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ခ်မ္းသာလာမယ့္ ေဒသျဖစ္တယ္။ စစ္အစိုးရေခတ္အဆက္ဆက္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ ညံ့ခဲ့တာေၾကာင့္၊ မေထာက္မညွာ ေဝဖန္ရရင္ ျပည္နယ္လူထုအက်ိဳးထက္ မိမိတို႔ကိုယ္က်ိဳးကို ေရွ႕တန္းတင္ခဲ့ၾကလုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ၾကာျပီးေနာက္မွာ ရခိုင္ ျပည္နယ္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္မႈ မရွိရုံမက ဆင္းရဲမြဲေတ ေခတ္ေနာက္က် က်န္ရစ္ခဲ့ရတယ္။ တရားခံဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္လုိ႔ ဆိုရမွာ ျဖစ္တယ္။ အာဏာရွင္ႀကီးငယ္မ်ားစြာ ဆယ္သက္မွ် စားမကုန္ေအာင္ ႀကီးပြားခ်မ္းသာခဲ့ၾကေသာ္လည္း ျပည္သူ လူထုမွာ စားစရာမရွိ ေနစရာမရွိျဖစ္ခဲ့ၾကရတယ္။ ရခိုင္ လူငယ္လူရြယ္မွန္ေတြ ထိုင္း၊ မေလးရွားအစရွိတဲ့  ႏိုင္ငံရပ္ျခားမ်ား သို႕ ထြက္ျပီး အလုပ္လုပ္ခဲ့ၾကရတယ္။ ဒါေၾကာင့့္ အၾကမ္းဖက္ နယ္ေျမလုယူလိုတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ အခြင့္သာေစ ခဲ့တယ္။ ပိုဆိုးေစတာက အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ ေမြးရာပါ “အက်င့္ပ်က္လာဘ္စားမႈ” ႀကီးထြားလာမႈကို  အခြင့္ေကာင္း ယူကာ တဖက္ ႏိုင္ငံသားမ်ား ေထာင္ေသာင္ခ်ီ ခိုးဝင္ခြင့္ရရွိခဲ့ၾကတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခံရတဲ့ နယ္ေျမမွာ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားက ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းပင္ မရွိေတာ့။ ခိုးဝင္ ဘဂၤလီတို႕က လူမ်ားစုျဖစ္လာခဲ့တယ္။ အဲဒီေနာက္ သမိုင္းအတုအလိမ္ တခုဖန္တီးျပီး၊ ႏိုင္ငံတကာအထိ လိမ္လည္ အကူအညီေတာင္းခဲ့ တယ္။ စစ္အာဏာရွင္ေခတ္မွာ ႏိုင္ငံအတြင္း သတင္းစာ လြတ္လပ္ခြင့္ ပိတ္ပင္ထားတာေၾကာင့္လည္း သမိုင္းလိမ္ေနသူမ်ား ဝါဒျဖန္႕ခ်ိဖုိ႔အခြင့္သာခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြက တန္ျပန္ေခ်ပမႈ မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ၾကဘူး။ မ်က္စိပိတ္ နားပိတ္ျပီး မသိက်ိဳး ကြၽံ ေနခဲ့ၾကတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၅ဝ ေက်ာ္လာခ်ိန္မွာ သမိုင္းအတုကို ႏိုင္ငံတကာမ်က္ႏွာစာမွာ လြယ္လြယ္ႏွင့္ ေခ်ဖ်က္မရ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ အခုဆိုရင္ သံတမန္ေရးထိုးစစ္နဲ႔ မီဒီယာထိုးစစ္ေတြနဲ႔ စတင္ထိုးႏွက္လာေနတာ ေတြ႕ရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အာဏာရွင္တို႔ခ်န္ရစ္ခဲ့တဲ့ ဆိုးေမြမ်ားအနက္ ရခိုင္ကိစၥဟာ လက္ရွိ NLD အစိုးရအတြက္ အႀကီးမားဆုံး စိန္ေခၚမႈႀကီး ျဖစ္ လာေနတယ္။ ဒီမိုကေရစီလိုလားတဲ့ ျပည္သူလူထုအတြက္လည္း ႀကီးမားတဲ့စမ္းသပ္မႈ ျဖစ္တယ္။ ရခိုင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္း အက်ပ္ကိုအသုံးခ်ျပီး လာမယ့္ ၂ဝ၂ဝ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အာဏာျပန္ရေရး အကြက္ခ်ေနသူေတြလည္း ရွိေနတယ္။ ရခိုင္ကိစၥကို ျမန္မာျပည္သူလူထုအေနနဲ႔ ႏိုးႏိုးၾကားၾကား ႏိုင္ငံေရးသတိရွိၾကဖို႔လိုတယ္။ ႏိုင္ငံေရးမ်က္စိမလည္ၾကဖုိ႔ အထူး သတိျပဳၾကမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္ပါတယ္။