ကုိသန္းလြင္ ● မိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ား

ကုိသန္းလြင္ ● မိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ား
(မုိးမခ) ႏုိဝင္ဘာ ၂၇၊ ၂ဝ၁၇

(၁)
မိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ားကို အေမရိကား တြင္ေမြးဖြားပါသည္။ သို႔ေသာ္လည္း လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း ၎တို႔သည္ အာရွတိုက္တြင္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္လာသည္ကို ေတြ႔ၾကရပါသည္။ တိုင္းျပည္အမ်ားအျပားမွာ ျမင့္မား ေသာမိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ားရွိျခင္း သည္ ကမၻာ႔စီးပြားေရးနယ္ပယ္တြင္ စီးပြားေရးတိုးတက္ျခင္း၏ လကၡဏာတရပ္အျဖစ္ သိလာၾကပါသည္။

လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ေပါင္းတရာအတြင္း နယူးေရာ႔ႏွင့္ ခ်ီကာဂိုၿမိဳ႕တို႔တြင္ မိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ားသည္ လူတို႔၏ အေျခခံက်ေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးသည္။ လူရာေပါင္းမ်ားစြာ (သို႔မဟုတ္) ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာတို႔ကို တခ်ိန္တည္းတြင္ တစ္ေနရာထဲမွာထားႏိုင္ရန္ အဆင့္ျမင့္တိုက္ႀကီးမ်ား ေပၚလာၾကသည္။ လူေနထူထပ္ေသာေနရာ စက္မႈလက္မႈဖြံ႕ျဖိဳးတိုး တက္ေသာ ေနရာမ်ားတြင္ ဤကိစၥမွာ အေရးႀကီးသည္။ လူဦးေရသိပ္သည္းမႈ (Density) ကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ျခင္းမွာ ၿမိဳ႕ႀကီး တစ္ၿမိဳ႕အေနျဖင့္ စီးပြားေရးတိုးတက္ျခင္း၏ ျပယုဂ္တခုပင္ျဖစ္သည္။

(၂)
ယခုႏွစ္ ဧျပီလတြင္ တရုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွီဂ်င္ပင္း (Xi Jinping) က စီယုံဂန္ (Xiogan) ဟု အမည္ေပးထားေသာ ၿမိဳ႕သစ္တခုကို ဘီဂ်င္းၿမိဳ႕ေတာ္ႏွင့္ မေဝးလွေသာေနရာတြင္ တည္ေဆာက္မည္ဟု ေၾကညာသည္။ ေျမဧက ရာေပါင္းမ်ားစြာက်ယ္ဝန္း ေသာစိုက္ပ်ိဳးေျမမ်ား၊ ၿမိဳ႕ေဟာင္းေနရာမ်ားေပၚတြင္ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္၏၊ စီယံုဂန္ၿမိဳ႕တြင္ လူသန္းခ်ီ၍ ေနထိုင္ၾက မည္ျဖစ္ျပီး စက္မႈလုပ္ငန္းဆိုင္ရာလုပ္ငန္းအသီးသီး၌ အလုပ္အကိုင္မ်ားရရွိၾကမည္ ျဖစ္သည္။ ဤၿမိဳ႕တြင္ ကမၻာ့အျမင့္ဆံုးအေဆာက္အဦႀကီးေပၚလာမည္ျဖစ္၏၊ ယခုေလာေလာဆယ္ေဟာင္ေကာင္ၿမိဳ႕အနီးမွ ရွင္ဇင္း (Shenzhen) ႏွင့္ ပူေဒါင္း ေဒသရွိ ရွန္ဟိုင္းၿမိဳ႕မ်ား၏ပုံစံကိုယူကာ တည္ေဆာက္မည္ျဖစ္သည္။

ပင္အမ္စီးပြားေရး အေဆာက္အဦး (Pin An Economics Tower) သည္ ရွင္ဇင္းၿမိဳ႕၌ ၁၁၅ ထပ္ျမင့္ကာ ယခုႏွစ္ တြင္ၿပီးစီးၿပီး ၎မွာ ကမၻာေပၚတြင္ စတုတၳအျမင့္ဆုံးျဖစ္သည္။ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္က ရွန္ဟိုင္းတြင္ျပီးစီးခဲ့ေသာ ၁၂၈ ထပ္ရွိ ရွန္ဟိုင္းတာဝါ မွာ ကမၻာေပၚတြင္ ဒုတိယအျမင့္ဆုံးျဖစ္သည္။

၁၉၉ဝ  မွစ၍ ကမၻာ႔အျမင့္ဆုံး အဆာက္အဦးမ်ားသည္ အာရွတြင္ေပၚလာၾကသည္။ ယူႏိုက္တက္ အာရပ္ေစာ္ဘြားမ်ား ႏိုင္ငံမွ Burj Khalilth သည္ ဒူဗိုင္းၿမိဳ႕တြင္ရွိၿပီး ၈၂၈ မီတာ (သို႔) ၂၇၁၂ ေပ ျမင့္သည္။ ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားမွ Jeddah Tower အျမင့္မွာ ၁ဝဝဝ မီတာ (သို႔) ၂၂၈၂ ေပရွိျပီး မၾကာမီျပီးစီးေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ကမၻာ႔အျမင့္ဆုံး မိုးပ်ံတိုက္ ၁ဝ တိုက္ အနက္ ၉ လုံးမွာ အာရွတိုက္တြင္ရွိသည္။ ထို႔ျပင္ အာရွတိုက္ရွိ ၁ဝဝ မီတာ (၄၉၂ ေပ) ထက္ျမင့္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာ က်န္တိုက္ႀကီးမ်ားေပၚ၌ရွိေသာ အေဆာက္အဦးေပါင္းထက္ ပို၍မ်ားသည္။

မိုးထက္ျမင့္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားရွိေနျခင္းသည္ စီးပြားေရးအရ ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္တည္၍ အလုပ္လုပ္လ်က္  ရွိျပီျဖစ္ ေၾကာင္း ေၾကညာျခင္းလည္းျဖစ္ေတာ့သည္။ ရဲဝံ့စြာ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏိုင္ ဖိတ္ေခၚလိုက္ျခင္းဟုလည္း ယူဆ၍ရပါသည္။ အလြန္ တရာျမင့္ေသာ အေဆာက္အဦးမ်ားမွာ ထိုဧရိယာတဝိုက္လုပ္ငန္ဒမ်ားလည္ပါတ္ ေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း အလည္လာၾကသူမ်ား၊ တိုးရစ္မ်ား၊ ကုမၸဏီပိုင္ရွင္ အမ်ားအျပားကို သိေစသည္။ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံရန္လာၾကသူမ်ားကိုလည္း ႐ံုးခန္း  အ လြယ္တကူ ဖြင့္ႏိုင္ၾကေပသည္။

တရုတ္ျပည္ႀကီးသည္ ယခုအခါ အရင္းရွင္မ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနေသာႏိုင္ငံျဖစ္ေနပါျပီ၊ အာရပ္တို႔သည္လည္း ေရနံတူးေသာ အလုပ္ကိုသာ လုပ္ကိုင္ၾကသူမ်ားမဟုတ္ တကမၻာလံုး ကုန္ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ၾကသူမ်ား  ေငြေၾကး အရင္းအႏွီး ထုတ္ႏိုင္သူ မ်ား ျဖစ္ေနၾကပါျပီ။

ယခုအခ်ိန္၌ အေဆာက္အဦးတစ္ခုမွာ အျမင့္ေပ အမ်ားႀကီးရွိေနသည္သာမကေသး အထပ္ျမင့္သည္ဆိုသည္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္မ်ားျပားလာျခင္းကိုလည္း ျပသသည္။ The burj  ႏွင့္ ရွန္ဟိုင္းတာဝါတို႔သည္ေကာင္းမြန္ေသာ ဥပမာမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ သူတို႔သည္ အေဝးမွ ထင္ထင္ရွားရွားျမင္ႏိုင္ၾကသလိုပင္၊ ရံုးခန္းဖြင့္လွစ္ထားေသာ ကုမၸဏီမ်ား၏ အဆင့္အတန္းမနိမ့္ၾကပါ။
ထိုအေဆာက္အဦးမ်ားရွိသည့္ တရုတ္၊ အိႏၵိယ၊ အင္ဒိုနီးရွား၊ မေလးရွားႏိုင္ငံအစရွိသည္တို႔၏တိုးတက္မႈအဆင့္ အတန္း ကိုၾကည့္ပါ။ ထိုႏိုင္ငံမ်ား၏ တိုးတက္မႈႏႈန္းသည္ အေမရိကန္တို႔ထက္အခ်ဳိ႕ေသာႏွစ္မ်ားတြင္ ၃ ဆမ်ား ျပားသည္။ စီးပြားေရး တိုးတက္လာျခင္း၊ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ေငြေၾကးကို ထိန္းခ်ဳပ္မႈဆိုင္ရာလုပ္ငန္းမ်ား တိုးတက္လာျခင္းကို မိုးပ်ံတိုက္ႀကီးမ်ားက ေဖၚျပေနၾကသည္။

ထို႔ထက္ပို၍ တရုတ္ျပည္တြင္ ေတာမွ ၿမိဳ႕သုိ႔ ေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္ၾကသည့္ လူအေရအတြက္မွာလည္း မ်ားျပား လာသည္။ ဥပမာ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္ကၾကည့္လ်င္ ၁၉ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ လူမ်ားသည္ ၿမိဳ႕ေနလူထုျဖစ္သည္။ ယေန႔ ထိုစာရင္းကိုၾကည့္လ်င္ ၅၇ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်ရွိျပီး လူတို႔သည္ ေတာမွ ၿမိဳ႕သုိ႔ေျပာင္းေရႊ႕သြားၾကသည္။ ထို႔ျပင္ ေျပာင္းေရႊ႕ ႏႈန္းမွာ ေလ်ာ့နည္းသြားမည့္ လကၡဏာမရွိေခ်။ ၁၉၇၉ ခုႏွစ္မွစ၍ ေျပာင္းေရႊ႕သည့္ လူဦးေရပမာဏသည္ သန္း ၆ဝဝ မွ်ရွိခဲ့ရာ ၎သည္ ေျမာက္အေမရိ ကားတစ္တိုက္လံုး၏ လူဦးေရထက္ (၅၈ဝ) သန္း ထက္ ပိုမိုေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။

ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္မည္ဆိုလ်င္ ၁၉ဝဝျပည့္ႏွစ္က အေမရိကန္ျပည္၌ ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီးျဖစ္လာသည့္ ႏႈန္းမွာ ၄ဝ ရာခိုင္ႏႈန္း ျဖစ္သည္။ ၁၉၇ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ ၇၄ ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ျပီး တျဖည္းျဖည္းတက္လာသည္မွာ ၈၂ ရာခိုင္ႏႈန္း ရွိသြားျပီျဖစ္သည္။

အစိုးရမ်ားအဖို႔ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းလမ္း ႏွစ္သြယ္ရွိသည္။ သူတို႔သည္ ၿမိဳ႕ေနလူထု ေက်နပ္မႈရွိေစရန္ ျမင့္မားေသာ တိုက္ခန္း မ်ားတည္ေဆာက္ရမည္။ သို႔မဟုတ္ အေဆာက္အဦး၏ အျမင့္ကိုကန္႔သတ္ထားျပီး လူတို႔၏ သိပ္သည္းမႈ (density) ကို ေလ်ာ့ေစမည္၊ ဤနည္းျဖင့္ အာရွအစိုးရမ်ားသည္ ေျမႀကီးအသံုးခ်မႈကို အေလ့အက်င့္ရေစသည္။ တရုတ္ျပည္တြင္ အ ေဆာက္အဦး၏ အျမင့္ႏွင့္ သူတို႔၏လူဦးေရႏွင့္ သူတို႔၏ စီးပြားေရးစြမ္းေဆာင္ႏိုင္မႈတို႔တြင္ ခိုင္မာေသာအဆက္အသြယ္ ရွိ ေၾကာင္း သိရွိလာရသည္။

စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းသည္မွာ တရုတ္အစိုးရ၏ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ စိတ္ဝင္စားမႈ (Political incentive) ေပးျခင္း ပင္ျဖစ္ သည္။ တစ္ပါတီစနစ္ႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေသာႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံေရးအဆင့္အတန္းကို သူတို႔ေဆာက္ျပီးသမွ် အေဆာက္အဦးမ်ားႏွင့္ ဆက္စပ္ေပးသည္။ ႏိုင္ငံေရးရာထူးတိုးတက္လိုပါကအေဆာက္အဦး မည္မွ်ေဆာက္ျပီး သည္ကိုၾကည့္သည္။ ျမင္ေနရသမွ် မွာ ငယ္ရြယ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အားက်ိဳးမန္တက္ေဆာင္ရြက္ေနၾကျပီး Infra-structure ပေရာဂ်က္ မည္မွ်ျပီးစီးသည္ႏွင့္သူတို႔၏အရည္အခ်င္း ကို တိုင္းတာေလ့ရွိသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္မူ အဆင့္ျမင့္ေသာတိုက္မ်ား ေဆာက္လုပ္ေရးသည္ အျငင္းပြားဘြယ္ရာကိစၥတစ္ခုျဖစ္ပါသည္။ ဓေလ့ ထုံးစံအားျဖင့္ အေမရိကန္တို႔၏ လူေနမႈစနစ္က အိမ္တစ္လုံးစီေဆာက္ျပီး ရုံးမ်ားႏွင့္ကားမ်ားကို အေျခခံေသာ လူေနမႈ စနစ္ျဖစ္သည္။ လူေနမႈအေဆာက္အဦးက လူဦးေရအေနက်ဲေနရာမ်ားတြင္ အထပ္ျမင့္ ေဆာက္လုပ္ျခင္းကို အားမေပးဘဲ ၿမိဳ႕ထဲ လူဦးေရထူထပ္ေသာ ေနရာတြင္သာ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးသည္။

ဤသို႔ဆိုလ်င္ မိုးထိတိုက္ႀကီးမ်ား၏ အနာဂါတ္သည္မည္သို႔ ရွိပါသနည္း အာရွတိုက္သားတို႔သည္ အေမရိကန္တို႔လုပ္ သလိုသာ လိုက္လုပ္ေနပါက အထပ္ျမင့္မိုးထိတိုက္ႀကီးမ်ားသည္ ရွိေနဦးမည္သာျဖစ္သည္။ သူတို႔သည္ ၿမိဳ႕ေတာ္၏  Skyline ကို ပိုမို၍တင့္တယ္ ခန္႔ညားေစျပီး ၿမိဳ႕ေတာ္တစ္ခု၏ အဂၤ ါရပ္တခုျဖစ္၍လာသည္။

(၃)
ေဆာက္လုပ္ေရးနည္းစနစ္မ်ား တိုးတက္လာသည္ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ရန္ပို၍လြယ္ကူျပီး ပို၍ျမန္ဆန္လာမည္ ျဖစ္သည္။ စက္ မႈလက္မႈတိုးတက္သည္ႏွင့္အမွ် ကမၻာ့အျမင့္ဆုံးတိုက္ အေဆာက္အဦးျပိဳင္ပြဲသည္ ရွိေနဦးမည္သာ ျဖစ္သည္။ ၁၈၉ဝ ခုႏွစ္ကစ၍ တစ္ႏွစ္လ်င္ ပ်မ္းမွ်ျမင့္တက္လာေသာ အျမင့္မွာ ၁၇ ေပသာရွိခဲ့သည္။ ဤနည္း အတိုင္းဆိုပါက တမိုင္ျမင့္မည့္ အေဆာက္အဦးသည္ ၂၂ ရာစုႏွစ္အတြင္းမွာ ျဖစ္ဘြယ္ရွိသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း တိုက်ိဳၿမိဳ႕ကေၾကညာေနသည္မွာ ၂ဝ၄၅ တြင္ တစ္မိုင္ျမင့္ေသာ အေဆာက္အဦးကို ေတြ႕ရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။

ကိုသန္းလြင္
Ref: Internet: Asia Dreams in Skyscrapers Jason Barr . New York Times Ocyober 12 2017