ေဌးမင္းခုိင္ ● Social Darwinism, Foucault and Knowledge is Power

ေဌးမင္းခုိင္ ● Social Darwinism, Foucault and Knowledge is Power
(မုိးမခ) ႏုိဝင္ဘာ ၁၊ ၂၀၁၇

ပညာရပ္နယ္ပယ္အသီးသီးမွာ ဉာဏ္ပညာအားေကာင္းလွတဲ့ ပညာရွင္ေတြ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကိုယ့္နယ္ပယ္ကို ေက်ာ္ၿပီး တျခားနယ္ပယ္ကိုပါ ၾသဇာလႊမ္းတဲ့သူမ်ဳိးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ရွားပါတယ္။

ခ်ားစ္ဒါဝင္ (Charles Darwin) က အဲလို ရွားရွားပါးပါး လူမ်ဳိးပါ။ သဘာဝသိပံၸပညာရွင္လို႔ေခၚဆိုရမယ့္ ဒါဝင္ရဲ႕အေတြး အေခၚေတြဟာ သဘာဝသိပံၸကို ေက်ာ္ၿပီး (လူမႈသိပံၸ၊ စိတ္ပညာ၊ ပညာေရးနယ္ပယ္နဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ေတြပါ မက်န္) နယ္ပယ္အစံုနီးပါးေပၚ လႊမ္းမိုးသက္ေရာက္ခဲ့တယ္။ အဲ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ ဒါဝင္ႀကီးကို လူကို ေမ်ာက္နဲ႔ ေဆြမ်ဳိးစပ္ေပးတဲ့ သူႀကီးအျဖစ္ လူသိမ်ားပါတယ္) ။ (အမွန္က အဲလိုလည္း မဟုတ္ပါ၊ ဒီေနရာမွာေတာ့ မဆိုင္၍ မေျပာေတာ့ပါ)

သူ႕ရဲ႕ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္ (Evolution) သီအိုရီဟာ ေတာ္သူေန (Survival of the fittest) အယူအဆနဲ႔ သဘာဝရဲ႕ေရြးခ်ယ္မႈ (Natural Selection) ဆိုတဲ့အယူအဆအေပၚမွာ အေျခစိုက္ထားတာပါ။ တခြန္းတည္းေျပာရရင္ သဘာဝနဲ႔ ကိုက္ညီေအာင္ ေနႏိုင္တဲ့ သူေတြပဲ ရွင္သန္က်န္ရစ္မယ္၊ မေနႏိုင္တဲ့သူေတြကေတာ့ က်ရံႈးရမယ္ (ေပ်ာက္ကြယ္ရမယ္)၊ တနည္းအားျဖင့္ အင္အားႀကီးတဲ့သူ (ေတာ္တဲ့သူ) ေတြပဲ ရွင္သန္က်န္ရစ္မယ္ဆိုတာ သူ႕အယူဝါဒပါပဲ။ အဲလိုပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာ ညီေထြ မေနႏိုင္လို႔ (မေတာ္လို႔/အင္အားမႀကီးလို႔) တခ်ဳိ႕မ်ဳိးစိတ္ေတြဟာ မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ကြယ္သြားရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ျငင္းစရာအေၾကာင္းမရိွတဲ့ အခ်က္ပါ။ ဥပမာ ဝန္ရိုးစြန္းေန ဝက္ဝံတေကာင္အတြက္ ေတာ္ေတာ္ထူတဲ့ အေႏြးထည္ (အေရခံြ) ရိွရေပမယ္ေပါ့။ မဟုတ္ ... ဒီေကာင္ေသသြားမွာေပါ့။ ရွင္းပါတယ္၊ အားလံုးဟာ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္နဲ႔ေတာ့ ကိုက္ညီေအာင္ ေနရပါလိမ့္မယ္။ ဒါမွ ရွင္သန္ႏိုင္မယ္။

အဲ့ဒီ ဒါဝင္ရဲ႕အယူဝါဒကို လူမႈသိပံၸရဲ႕ ေခါင္းကိုင္ဖခင္တဦးျဖစ္တဲ့ စပင္ဇာ (Herbert Spenser) တို႔က ယူသံုးပါတယ္။ Social Darwinism (လူမႈဒါဝင္ဝါဒ) လို႔ လူသိမ်ားပါတယ္။

အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ လူ႕အဖဲြ႕အစည္းတခုရဲ႕ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိုင္ျခင္းဟာလည္း ေတာ္သူေန (Survival of the fittest) သေဘာ တရားအတိုင္းပါပဲတဲ့။ ေတာ္တဲ့သူေတြ အားႀကီးသူေတြသာ ရွင္သန္ႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

တကယ္လည္း ပတ္ဝန္းက်င္မွာ အင္အားကသာ အႏိုင္ကို ျပဌာန္းေနတဲ့ ကိစၥေတြကိုက ဒုနဲ႔ေဒးကိုး။ ဥပမာ အာဏာႀကီးတဲ့ သူကို မလွန္ႏိုင္တာ၊ ပိုက္ဆံႀကီးတဲ့သူက မင္းမူအႏိုင္ယူႏိုင္တာ၊ လက္နက္ကိုင္ထားတဲ့သူေတြရဲ႕ အႏုိင္အက်င့္ကို ေခါင္းငံု႔ခံ ရတာ ... ဒါမ်ဳိးဥပမာေတြကလည္း အမ်ားသားကိုး။

စပင္ဇာတို႔က ဒါ သဘာဝပဲ ... လႊတ္သာထားလိုက္၊ ေတာ္တဲ့ေကာင္ေတြက မင္းမူမွာပဲလို႔ ဆိုပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ လႊမ္းမိုးႏိုင္တယ္ဆိုကတည္းက လႊမ္းမိုးႏိုင္စြမ္းရိွလို႔လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူေဌးျဖစ္တာ သူေဌးျဖစ္ႏုိင္စြမ္းရိွလို႔ျဖစ္တာ၊ ဆင္းရဲတာ လည္း ႀကိဳးစားႏိုင္စြမ္းမရိွလို႔ (တနည္း အင္အားနည္းလို႔) လို႔ ဆိုပါတယ္။ (အဂၤလိပ္လိုေရးထားတာ ပိုၿပီး ကြင္းကြင္းကြက္ ကြက္ရိွပါတယ္။ Poor deseved to be poor and the rich to be rich တဲ့)

အရင္းရွင္ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြ အလြန္ႀကိဳက္တဲ့ အယူအဆလည္း ျဖစ္လာပါတယ္။

ဒီလိုအယူအဆမ်ဳိးက ျငင္းဖို႔ အလြန္ခက္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ အင္အားႀကီးသူ/ေတာ္တဲ့သူ (fittest) ဆိုတာ ဘယ္လိုလူေတြတုန္း ... ။ တနည္းအားျဖင့္ ပါဝါႀကီးသူဆိုတာ ဘယ္လို လူေတြတုန္း ... ။

အဲဒီ့မွာ Knowledge is Power ဆိုတဲ့ အယူအဆကို သြားေတြ႕မိပါတယ္။

စေတြ႕ခါစေတာ့ ဒါ ပညာေရးကို အမႊန္းတင္တဲ့ ပညာေရးနယ္က လာတဲ့စကားလို႔ ထင္မိပါတယ္။ အသိပညာမွာ ပါဝါအစြမ္းရိွ သည္ေပါ့၊ လႊတ္ႀကိဳက္ေပါ့ဗ်ာ ... ။

ဒါေပမဲ့ တကယ့္တကယ္က အဲဒါ ႏိုင္ငံေရးစကားပါ။ အာဏာကို အသိပညာနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ျပတဲ့အဆိုပါ။

စသံုးတဲ့သူကေတာ့ ပို႔စ္ေမာ္ဒန္အေပၚ အလြန္ၾသဇာႀကီးတဲ့ မီရွယ္ဖူကိုး Michel Foucault ပါ။

ဒါေပမဲ့ သူေျပာတဲ့ အာဏာ (power) ဆိုတာ (က်ေနာ္နားလည္သေလာက္) ႏိုင္ငံေရးအာဏာတခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အ ေကာက္အယူ က်ယ္ပါတယ္။ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းတိုင္းမွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္ရိွေနတဲ့သေဘာကို ညႊန္းပါတယ္။

ပံုမွန္အားျဖင့္ အာဏာ (power) လို႔ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ တားျမစ္ပိတ္ပင္ျခင္း၊ ဖိႏိွပ္ျခင္းေတြနဲ႔ပဲ တဲြျမင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဖူကိုးတို႔လို ပို႔ေမာ္ဒန္သမားေတြကေတာ့ ပါဝါရဲ႕သေဘာမွာ ျပန္လည္ျပဳျပင္တဲ့သေဘာနဲ႔ ဖန္တီးထုတ္လုပ္တဲ့သေဘာ (reformative & productive) ေတြကိုပါ ထည့္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဖူကိုးရဲ႕ အာဏာ (power) ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱားရားတင္မက အလုပ္ရံု ေတြ၊ ေဆးရံုေတြ၊ ေက်ာင္းေတြ .. စသည္ျဖင့္ နယ္ပယ္စံုမွာ ရိွတဲ့သေဘာကို ညႊန္းပါတယ္။

ေနာက္တမ်ဳိးေျပာရရင္ အရင္က အာဏာ (power) ဆိုတာ တေၾကာင္းသြား အထက္ေအာက္ဆက္ဆံေရး (one dimension) သေဘာပါ။ ခု မဟုတ္ေတာ့ဘဲ မ်က္ႏွာစာမ်ဳိးစံု (Multi-dimension) ျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒီမွာ အရင္ကလို အေၾကာက္တရားနဲ႔ အလုပ္မျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ အရင္ကလို အေၾကာက္တရားနဲ႔ အာဏာ (power) ကို မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေတာ့ ပါဘူး။ အဲဒီမွာ ပညာ (knowledge) က အကၡရာျဖစ္လာပါတယ္။ လူ႔အဖဲြ႕အစည္းေတြၾကားမွာ အာဏာတည္ေဆာက္ခ်င္ရင္ ပညာနဲ႔မွ ရပါလိမ့္မယ္။ ဒီသေဘာကိုညႊန္းၿပီး Knowledge is Power လို႔ ေျပာလိုက္တာပါ။

ဘယ္ေလာက္လွပါသလဲ ... ။ ပါဝါအစြမ္းဆိုတာ ပညာတဲ့။ ပညာရနံ႔ေတြ သင္းေနတဲ့ အာဏာ (အစြမ္း) ... ။

က်ေနာ္ အလြန္သေဘာက်ပါသည္။

စြမ္းခ်င္ရင္ ပညာနဲ႔ ျဖည့္ ... ။ ဉာဏ္ႀကီးသူေတြသာ fittest ေတြ ... ရွင္သန္က်န္ရစ္သူေတြ ... ။

ဒါေပမဲ့ အဲ့ဒီဉာဏ္ႀကီးသူေတြကလည္း သူတို႔ရဲ႕ပါဝါကို ျပန္ျဖန္႔ ... ၊ အဲလိုနဲ႔ လူ႕အဖဲြ႔အစည္းဟာ .... တခုလံုး ရွင္သန္။ (ဒါက ေတာ့ က်ေနာ့္ရဲ႕ အိပ္မက္ေပါ့)

ဘယ္ေလာက္လွပါသလဲဗ်ာ ... ။

ဒါေပမဲ့ .... ေပါ့ေလ ... ။
က်ေနာ္တို႔ဆီမွာေတာ့ အာဏာ (power) ဆိုတာ အေၾကာက္ (fear) ေပၚမွာပဲ အေျခခံထားတုန္း။

ကိုယ့္အေနအထားပ်က္သြားမွာ ေၾကာက္တယ္။
ကိုယ့္ဥစၥာဓနေတြ ေလ်ာ့သြားမွာ ေၾကာက္တယ္။
ကိုယ့္ရိွရင္းစဲြအာဏာေတြ ေပ်ာက္သြားမွာ ေၾကာက္တယ္။
...... ေၾကာက္တယ္။
...... ေၾကာက္တယ္။
...... ေၾကာက္တယ္။

အဲလိုနဲ႔ .....
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးဟာ ဒါဝင္ေခတ္ကေန မထြက္ႏုိင္ေသး .. ။
က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပညာေရးဟာလည္း ဒါဝင္ေခတ္ကေန မထြက္ႏိုင္ေသး ... ။

အို .... အရပ္ပ်က္မွာ ဇတ္ပ်က္နဲ႔ ကခ်င္သလို ကေနတဲ့ ... မိေရႊျပည္ ...
က်န္းမာပါေစဗ်ာ ... ။

Comments