မ်ဳိးေတဇာေမာင္ ● တိုးမာ့ရွ္ ဆာလမန္းရဲ႕ကဗ်ာ (၂) ပုဒ္

မ်ဳိးေတဇာေမာင္ ● တိုးမာ့ရွ္ ဆာလမန္းရဲ႕ကဗ်ာ (၂) ပုဒ္ 

Tomaž Šalamun (1941-2014)
(မုိးမခ) ေမ ၂၀၊ ၂၀၁၈

ဆလိုေဗးနီးယန္း ကဗ်ာဆရာ တိုးမာ့ရွ္ ဆာလမန္း (၄၊ ဇူလိုင္၊ ၁၉၄၁ -၂၇၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂၀၁၄) ကို စစ္ၿပီးေခတ္ အလယ္ဥေရာပ နီယို အာဗြန္းဂတ္ကဗ်ာရဲ႕ဦးေဆာင္ကဗ်ာဆရာအျဖစ္ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ သူကို႔ Absurdist တေယာက္လို႔လည္း ပညာ ရွင္တခ်ဳိ႕က သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ "ဘဝမွာ ႀကိဳတင္သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားတဲ့အဓိပၸါယ္ေတြ မရွိ" လို႔ လက္ခံသူလို႔ ေျပာႏိုင္ မယ္ထင္ပါတယ္။

သူ႔ရဲ႕ကဗ်ာေဗဒဟာ ဥေရာပအေဟာင္းနဲ႔ အေမရိက ၾကားေပါင္းကူးေပးတဲ့ ကဗ်ာေဗဒတံတားလို႔ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္၊ ေမလ ၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ The Hour သတင္းစာမွာေရးသားခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။

တိုးမာ့ရွ္ ဆာလမန္း ရဲ႕ အေမဘက္က မိသားစုဟာအီတလီမွာရွိတဲ့ ဆလိုေဗးနီးယန္း လူနည္းစု ကေနေပါက္ဖြားလာတာျဖစ္ၿပီး ၁၉၂၀ ႏွစ္ေတြမွာ ဇြတ္အတင္းအၾကပ္ အီတလီဇာတ္သြင္းမႈေၾကာင့္ ယူဂိုဆလားဗီးယား ဘက္ဆီေျပးလာခဲ့ရတဲ့ ေထာင္ ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဆလိုေဗးနီးယန္းမိသားစုေတြထဲက တစုျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၆၀ မွာေတာ့ ဆာလမန္းဟာ University of Ljubljana မွာ အႏုပညာသမိုင္းနဲ႔ သမိုင္းဘာသာရပ္ကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။

၁၉၆၄ မွာ  Perspektive မဂၢဇင္း ရဲ႕အယ္ဒီတာအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္။ ၁၉၇၀ နဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ေတြမွာေတာ့ ဆာလမန္း ဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာေက်ာ္ၾကားတဲ့ ကဗ်ာဆရာတေယာက္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဆာလမန္းရဲ႕ကဗ်ာေတြကို သံုးသပ္သူေတြဟာ ကဗ်ာေတြကတဆင့္ သူ႔ကို အိပ္စပယ္ရီမင္န္တယ္လစ္၊ အာဗြန္းဂတ္စ္၊ ဆူရီရယ္လ္လစ္၊ Absurdist အမ်ဳိးမ်ဳိးသတ္မွတ္ၾကပါတယ္။သတ္မွတ္ၾကသလိုပဲ သူ႔ကဗ်ာေတြဟာ မတူညီတဲ့ ဒီကရီမ်ဳိးစံုကေန ဖြဲ႔ဆိုခဲ့ပါတယ္။၂၇၊ ဒီဇင္ဘာ၊ ၂၀၁၄ ဆလိုေဗး နီးယားနိုင္ငံ Ljubljana မွာ ဆာလမန္း ကြယ္လြန္ခဲ့တယ္။

ျခားနားခ်က္မ်ား
====
သူ႔မ်က္လံုးေတြကို ခင္ဗ်ားဖြင့္ခဲ့သလား။
သူဟာ ေဖၚေဖၚေရြေရြမ႐ွိဘူးလို႔ ခင္ဗ်ားထင္လား။
သူ႔မ်က္လံုးေတြကို က်ေနာ္ မဖြင့္ခဲ့ဘူး။
သူဟာ ေဖၚေဖၚေရြေရြမ႐ွိဘူးလို႔ က်ေနာ္ မထင္ဘူး။
သူ႔ကို ခင္ဗ်ား ေလာင္ကြၽမ္းေစခဲ့လား။
သူ႔ကို ခင္ဗ်ား ေတာင္ပံေတြတတ္ေပးမွာလား။
သူ႔ကို က်ေနာ္ မေလာင္ကြၽမ္းေစဘူး။
က်ေနာ္သူ႔ကိုေတာင္ပံေတြ တတ္မေပးဘူး။
သူ႔အလုပ္အကိုင္ကဘာလဲ။
ကားဒ႐ိုင္ဘာ။တေနကုန္လံုး ဖုန္မႈံ႕ေတြထဲမွာ
သူကားေမာင္းေနတယ္။
ႏွင္းေတြက်တဲ့အခါ သူေရာရြာက်လာသလား။
သူနဲ႔ခင္ဗ်ား ဘယ္မွာဆံုခဲ့သလဲ။
သစ္ေတာထဲမွာ။
သူ ေလသူရဲျဖစ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာခဲ့တယ္။
ေတာင္ပိုင္းမွာ ပိုၿပီးေႏြးသလား သူသိခ်င္တယ္။
ၿပီးေတာ့ ေျခရာေတြၾကား ျခားနားမႈ သိပ္မ်ားသလား သူသိခ်င္တယ္။

Tomaž Šalamun ရဲ႕The Differences

ပန္းပြင့္နီနီေတြ
====
ပန္းပြင့့္နီနီေတြ ေကာင္းကင္မွာ ပြင့္ဖူးၾက၊ ဥယ်ာဥ္ထဲမွာ အရိပ္တခု။
အလင္းေရာင္ ထိုးေဖာက္ခ်ဥ္းနင္းလာတယ္၊ ျမင္ႏိုင္ဖို႔အလင္းမရွိ
ဒါဆို ဘယ္လိုေၾကာင့္ အရိပ္ကိုေတြ႔ရတာလဲ၊ ဥယ်ာဉ္ထဲမွာ အရိပ္တခု၊ ဝန္းက်င္မွာ ေက်ာက္တံုးျဖဴျဖဴႀကီးေတြ ျပန္႔က်ဲလို႔၊ ငါတို႔ေက်ာက္တံုးေတြေပၚ ထိုင္လို႔ရတယ္။

ဝန္းက်င္ကေတာင္ကုန္းေတြဟာ ကမၻာေပၚက ေတာင္ကုန္းေတြနဲ႔ ဆင္တယ္၊ ပိုနိမ့္ရံုပဲ။
ေတာင္ကုန္းေတြဟာ လံုးဝေခ်ာမြတ္လို႔။ ငါတို႔လည္း လံုးဝေပါ့ပါးေနတယ္လို႔ ေတြးမိတယ္၊
ငါတို႔ ေျမျပင္ကို မထိတို႔မိသေလာက္ပဲ။ ငါေျခတလွမ္း လွမ္းတဲ့အခါ
ပန္းပြင့္နီနီေတြ နည္းနည္းေနာက္ဆုတ္သြားတယ္ထင္ရတယ္။

ေလဟာ ေမႊးရနံ႔သင္းပ်ံ႕လို႔၊ ေအးလည္းေအးျမၿပီး ေလာင္လည္းေလာင္ကြၽမ္းတယ္။
သက္ရွိမ်ဳိးႏြယ္သစ္ေတြ တျဖည္းျဖည္းအနားတိုးလာတယ္၊
မျမင္ရတဲ့လက္က သူတို႔ကို ျမက္ခင္းေပၚ ႏူးႏူးညံ့ညံ့ေလး ေနရာခ်ေပးတယ္။
သူတို႔ဟာ လွပတယ္၊ ၿငိမ္သက္တယ္။
ငါတို႔အားလံုး ဒီမွာ အတူတကြရွိေနၾက၊ ဒီေနရာဆီ ကူးခတ္လာတဲ့ သူတို႔ထဲကတခ်ိဳ႕ကိုေတာ့
ေလထဲမွာတင္ ေနာက္ျပန္လွည့္ေစတယ္၊ ၿပီးပိတ္ဆို႔တယ္။
သူတို႔ေပ်ာက္ကြြယ္သြားၾက၊ ငါတို႔ သူတို႔ကို ေနာက္ထပ္မေတြ႔ရေတာ့ဘူး၊ သူတို႔ ညည္းတြားၾက။
အခု ငါ့ခႏၶာ ဟာ မီးလိုေလာင္ၿမိဳက္တဲ့ ဥမင္ထဲမွာလိုခံစားရ၊
ခႏၶာဟာ ဂ်ံဳမႈန္႔ညက္လို လြင့္တက္သြားၿပီး ၾကယ္ေတြထဲ ခြဲျဖာၿပီး တဖြဲဖြဲရြာက်။

ေကာင္းကင္ဘံု မွာ လိင္ကိစၥမ႐ွိ ၊ ငါ အထိအေတြ႔ကိုမခံစားရဘူး၊
ဒါေပမယ့္ သက္မဲ့၊ သက္ရွိ အားလံုး အလံုးစံု စပ္ယွက္တယ္
သူတို႔ခပ္သုတ္သုတ္ ခြဲခြာၾကတာဟာ ပိုၿပီး နီးကပ္ပူးေပါင္းၾကဖို႔ သက္သက္အတြက္ပဲ
အေရာင္ေတြအေငြ႔ပ်ံတယ္၊ အသံအားလံုးဟာ မ်က္လံုးေတြထဲက ေရျမႇဳတ္ေတြလိုပဲ။

အခု ငါသိၿပီ၊ တခါတေလ ငါဟာ ၾကက္ဖတေကာင္
တခါတေလမွာ ဒရယ္ငယ္တေကာင္
ငါ့ခႏၶာကိုယ္ထဲ က်ည္ဆံေတြရွိတာငါသိတယ္၊
အခု သူတို႔ အေဝးကိုတစ္စစီ လြင့္စင္ကုန္ၾကၿပီ
ငါအသက္႐ွဴရတာ လႊတ္လွေပါ့
ငါ့ကိုမီးပူနဲ႔တုိက္ေနသလိုခံစားရတယ္၊
လံုးဝမေလာင္ကြၽမ္းဘူး။

Tomaž Šlamun ရဲ႕ Red Flowers