ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● အီသီယိုပီးယား

ေဇာ္ေအာင္ (မုံရြာ) ● အီသီယိုပီးယား
(မုိးမခ) ေမ ၃၊ ၂ဝ၁၈

● နိဒါန္း
ေမလ ၂ဝ၁၈ မွာ နာဂစ္မုန္တိုင္း ၁ဝ ႏွစ္ေျမာက္ ေအာက္ေမ့သတိရၾကပါတယ္။ ၂ဝဝ၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးခရီး၊ ၁ဝ ႏွစ္ေျမာက္လုိ႔ ေျပာႏိုင္ပါတယ္။ ၁ဝႏွစ္ အၾကာမွာ တခါက ငတ္ျပတ္ခဲ့တဲ့ အီသီယိုပီးယားႏိုင္ငံ အေၾကာင္း ေရးခ်င္လာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက အီသီယိုပီးယား ဆင္းရဲမြဲေတမႈေလာက္ မဆိုးေသးေပမဲ့ သူ တို႔ႏိုင္ငံက ေလ့လာစရာေတြရွိပါတယ္။

၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ပိန္လွီစုတ္ျပတ္ေနရင္ အီသီယိုပီးယားကလာသလားလုိ႔ ေနာက္ေျပာင္ေျပာၾကပါတယ္။ အီသီယိုပီးယား ႏိုင္ငံဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ လူဦးေရ ၂ ဆေလာက္ (၁ဝ၅ သန္း) ရွိၿပီး၊ ဧရိယာ အက်ယ္အဝန္း ျမန္မာထက္ ၂ ဆေလာက္ ႀကီးပါတယ္။ ခရစ္ယန္ သမၼာက်မ္းစာမွာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ၃ ေထာင္ေက်ာ္ အစၥေရးပညာဉာဏ္ႀကီးလွတဲ့ အစၥေရး (ဂ်ဴး) ေဆာ္လမြန္ဘုရင္ႀကီးနဲ႔ အီသီယိုပီးယား ေရွဘ ဘုရင္မဇာတ္လမ္းရွိပါတယ္။ ယဥ္ေက်းမႈထြန္းကားတဲ့ အာဖရိကႏိုင္ငံႀကီး တခုျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၄ မွာ ဘုရင္စနစ္ King Haile Helassie ကို ျဖဳတ္ခ်ၿပီး စစ္တပ္အာဏာသိမ္းပါတယ္။ စစ္အာဏာ ရွင္အုပ္ခ်ဳပ္ေတာ့ အလြန္ဆင္းရဲမြဲေတသြားၿပီး ၁၉၉၁ ခုႏွစ္မွာ စစ္တပ္အစိုးရကို ျဖဳတ္ခ်ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား က ေႏွးေကြးေပမဲ့ အီသီယိုပီးယားအစိုးရက ကုလသမဂၢ UNIDO နဲ႔ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကလဲ စိုက္ ပ်ဳိးေရးနဲ႔ လွ်ပ္စစ္အတြက္ ဆည္ေတြတည္ေဆာက္၊ အဂတိ ပေပ်ာက္ေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။

၂။ လူမႈစီးပြား အခ်က္အလက္မ်ား ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္
လက္ရွိအေျခအေနမွာ GDP per capital မွာေတာ့ ျမန္မာ (ေဒၚလာ ၆၃ဝဝ) ၊ အီသီယိုပီးယား (ေဒၚလာ ၂၂ဝဝ) ျဖစ္ၿပီး၊ GNI per capital မွာလည္း ျမန္မာ (ေဒၚလာ ၁၁၉ဝ)၊ အီသီယိုပီးယား (ေဒၚလာ ၆၆ဝ) ျဖစ္လုိ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက အီသီယိုပိးယား ထက္ သာေနပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ ႏွစ္က ျမန္မာတိုးတက္လာတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ အီသီယိုပီးယားက ကုန္းတြင္းပိတ္ ႏိုင္ငံျဖစ္ၿပီး ႏိုင္းျမစ္ႀကီး ျဖတ္သန္းသြားလုိ႔ေရွးေခတ္ကာလကတည္းက စိုက္ပ်ိဳးေရးထြန္းကားပါတယ္။ ျမန္မာကေတာ့ အ ထူးသျဖင့္ အဂတိအညြန္း Corruption Index မွာ ျမန္မာက ၅ ႏွစ္အတြင္း ၁၅ မွတ္ကေန ၃ဝ မွတ္ထိ ၂ ဆ တိုးတက္လာပါ တယ္။ အီသီယိုပီးယားကေတာ့ ၅ ႏွစ္အတြင္း အမွတ္ ၃၃ ကေန ၃၅ အထိ သိပ္မတိုးတက္ခဲ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာထက္ေတာ့ အဂတိအညြန္း ပိုေကာင္းေနပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္ ၁ဝ၇ ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာကေတာ့ အဆင့္ ၁၃ဝ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒိအခ်က္ အလက္မ်ားကိုၾကည့္ရင္ အီသီယိုပီးယားႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ပိုၿပီးေစာတယ္။ အဂတိနည္းပါး တယ္ လုိ႔ဆိုရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အီသီယိုပီးယားႏိုင္ငံက အာဖရိကတိုက္မွာ ႏိုင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ FDI အေကာင္းဆံုး ၂ဝ၁၇ မွာ ေဒၚလာ ၄ ဘီလ်ံ ရရွိခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း FDI ေဒၚလာ ၄ ဘီလ်ံ ရရွိခဲ့တယ္လုိ႔ ေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။

၃။ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား
ျမန္မာ၊ အီသီယိုပီးယား ၂ ႏိုင္ငံစလံုး လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အား ျပႆနာျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာက ၄၇၈ဝ မဂၢါဝပ္ရွိၿပီး၊ အီသီယိုပီး ယားက ၂၇ဝ၄ မဂၢါဝပ္ပဲရွိေတာ့ ျမန္မာကသာေနပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ႏိုင္းျမစ္ေပၚက ေရကာတာႀကီးကို ေဒၚလာ ၅ ဘီလ်ံ အကုန္က်ခံၿပီး ၆၆ဝဝ မဂၢါဝပ္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီနဲ႔တည္ေဆာက္ေနတာ ၆ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ၿပီးသြားပါၿပီ။ ဟာ .. ျမန္မာႏိုင္ငံ ျမစ္ဆံု လိုပဲ သြားမေျပာပါနဲ႔။ လံုးဝ မတူပါဘူး။ အီသီယိုပီးယားပိုက္ဆံနဲ႔ေဆာက္ၿပီး၊ ရလာတဲ့ အီသီယိုပီးယား အကုန္သံုး၊ ပိုတဲ့ လွ်ပ္စစ္ကို တျခားႏိုင္ငံေရာင္းခ်မဲ့ စီမံကိန္းျဖစ္ပါတယ္။ တ႐ုတ္ကုမၸဏီဆိုတာ အီသီယိုပီးယားေတြေအာက္မွာ အလုပ္လုပ္ဖို႔ ငွားထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

၄။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ စက္မႈလယ္ယာ
ႏိုင္ငံတြင္းမွာသာမက ပတ္ဝန္းက်င္ ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႔လဲ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းေတြ သြားလာေနပါၿပီ။ ေဆာက္ေနတဲ့ ္ကုမၸဏီမ်ား ကလဲ တ႐ုတ္္ကုမၸဏီေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ တ႐ုတ္လက္ေအာက္ခံ အေႂကြးျပန္မဆပ္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံ (၈) ခုထဲမွာ အီသီယိုပီး ယား ပါမွာမဟုတ္ပါဘူး။ အာရွတိုက္က သီရိလကၤာႏိုင္ငံလဲ China-Debt-Trap တ႐ုတ္အေႂကြး ျပန္မဆပ္ႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံ (၈)ခုထဲ ပါသြားပါၿပီ။ ျမန္မာႏိုင္ငံလဲ ဒါမ်ဳိးျဖစ္မွာ မဟုတ္ပါ။ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေခါင္းေဆာင္ေနလုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္။ လယ္ယာ စိုက္ပ်ိဳးေရးမွာလည္း ေျမလြတ္ ေျမ႐ိုင္းေတြကို ေဖာ္ထုတ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ေတာင္သူေတြကို ပံ့ပိုး တယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံႀကီးတိုးတက္သြားတဲ့လမ္းေၾကာင္းကို ခ်ီတက္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လယ္ယာ ထြက္ကုန္မ်ား ကုန္ေခ်ာျဖစ္ဖို႕ စိုက္ပ်ိဳးေရး အထူးစက္မႈဇံုမ်ားကို ကုလသမဂၢ UNIDO ဒီဇိုင္းနဲ႔ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈသံုးၿပီး တည္ေဆာက္ေနပါတယ္။ ဂ်ပန္၊ တိုင္ဝမ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား နဲ႔ အခုေနာက္ဆံုး တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တိုးတက္သြားတဲ့အေျခခံကေတာ့ ေတာင္သူမ်ားအတြက္ လယ္ယာေျမျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သမၼတသစ္ ဦးဝင္းျမင့္ဦးေဆာင္ၿပီး ေတာင္သူမ်ား လယ္ေျမ ေဖာ္ထုတ္၊ ပိုင္ဆိုင္ေစၿပီး ေထာက္ပံနည္းလမ္းနဲ႔ မၾကာခင္ အီသီယိုပီးယားကို အမွီလိုက္မွာပါ။ အခုေရးမွာကေတာ့ အီသီ ယိုပီးယားေတာင္သူ စိုက္ပ်ိဳးစက္မႈဇံု (၄) ခုအေၾကာင္းပါ။ အာဖရိကေလေၾကာင္းမ်ားမွာ အီသီယိုပီးယားအဲယားလိုင္း Ethiopian Airlines က ေတာ္ေတာ္ႀကီးက်ယ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ MNA ေလေၾကာင္းနဲ႔မယွဥ္သာေအာင္ ေလယာဥ္ေပါင္း ၉၈ စီးနဲ႔ ႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေပါင္း ၁၂၅ ခုကို ဥဒဟို ပ်ံသန္းေနပါတယ္။ ဝန္ထမ္းေပါင္း ၁၃၉၄၂ ဦးနဲ႔ အစိုးရက ၁ဝဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ပိုင္ဆိုင္ ၿပီး၊ အျမတ္မ်ားစြာ ရရွိေနပါတယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရေလေၾကာင္းထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာသာပါတယ္။

၅။ စက္မႈလယ္ယာ (စက္မႈဇံုႀကီး ၄ ခု) (ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မလုပ္ႏိုင္ေသးပါ)
အီသီယိုပီးယားအစိုးရနဲ႔ ကုလသမဂၢ UNIDO ပူးေပါင္းၿပီး လယ္ယာ စက္မႈဇံု ၄ ခု တည္ေဆာက္တဲ့စီမံကိန္းႀကီး (၂ဝ၁၂ မွ စတင္ၿပီး ၂ဝ၂ဝ မွာ ၿပီးဆံုးမယ္။ လယ္ယာအေျချပဳ စက္မႈဇံု Integrated Agro-Industrial Parks Feasibility Study and Business Plan (F.S & B.S) ကို အစိုးရႏွင့္ UNIDO ပူးေပါင္းအေကာင္ထည္ေဖာ္ေနတဲ့ လယ္ယာထြက္ကုန္ အေျချပဳ စက္ မႈဇံု ၄ခု စီမံကိန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္သူမ်ား ရဲ့ ရြာေတြ မွာ RCT Rural Transform Center စုစုေပါင္း ၂၈ ခု တည္ေဆာက္ ေပးၿပီး၊ RCT မ်ားဝန္းရံလ်က္ IAIP Integrated Agro-Industrial Park + ACPZ Integrated Agri Commodity Procurement Zone မ်ား တည္ေဆာက္မယ္။ ေတာင္သူမ်ား၊ နည္းပညာမ်ား၊ ေစ်းကြက္နဲ႔ အႀကီးစား အင္ဖရာစထရပ္ခ်ာ တည္ေဆာက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ စက္မႈဇံုႀကီး (၄) ခုရဲ့ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တဲ့ လမ္း၊ လွ်ပ္စစ္၊ ေတာင္သူမ်ားရဲ့ သီးႏွံစိုက္ပ်ိဳး ခင္းမ်ားနဲ႔ ဘတ္ဂ်တ္ ေငြေၾကးကုန္က်မႈစာရင္း စီမံကိန္းကုန္က်စရိတ္ ဇံု၄ ခုအတြက္ ဘတ္ဂ်တ္ကေတာ့ …. လယ္ယာ စက္ မႈဇံုအတြက္ ေဒၚလာ ၆၆၃ သန္း …. စပါယ္ရွယ္လုပ္ငန္း + Offsite RTC + Connecting Cost = ေဒၚလာ ၈၆၈ သန္း …. စုစုေပါင္း ေဒၚလာ ၁.၅၃၁ ဘီလ်ံ ျဖစ္ပါတယ္။ အက်ိဳးေက်းဇူး (၂ ႏွစ္၊ ၄ ႏွစ္၊ ၄ ႏွစ္အထက္) မွာ အလုပ္အကိုင္ဘယ္ႏွစ္ခု ဖန္တီးေပးမယ္ဆိုတာ Phase I ,  ၃၀ ရာခုိင္ႏႈန္း, ၈၀ ရာခုိင္ႏႈန္း, ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္း ၿပီးစီးမႈေတြနဲ႔ ေသခ်ာစြာျပထားပါတယ္။ . အခ်ိန္ကာလကေတာ့ F.S & B.S ၿပီးစီးခဲ့ၿပီး၊ Site Investigation & Engineering လုပ္ေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ အားလံုး Sept-2020 မွာ ၿပီးမယ္လုိ႔ အေသးစိတ္ေရးထားပါတယ္။

၆။ ႏိုင္ငံတစ္ခု တိုးတက္မႈ စံႏႈန္းတိုင္းတာျခင္း
* GDP per capital www.goo.gl/ESiVHa
* GNI per capital www.goo.gl/uMYmU1 (ပိုခိုင္လံုတဲ့ ကုန္ထုတ္စြမ္းအားပါ)။
* Corruption Index (CPI) .. www.goo.gl/MxX1ev ဒီ (၃) ခ်က္ကို အင္တာနက္မွာၾကည့္တာနဲ႔ အၾကမ္းအားျဖင့္ ခန္႔ မွန္းႏိုင္ပါတယ္။ အျခားအခ်က္လက္မ်ားကေတာ့ စီးပြားေရး ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ FDI, လွ်ပ္စစ္သံုးစြဲမႈ Electricity, ပွ်မ္းမွ် လူသက္တမ္း၊ ပညာသင္ႏွစ္, Median Age, Tax per GDP, Agri Labor ရာခုိင္ႏႈန္း, Public & Foreign Debt per GDP , စတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို ၾကည့္ရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို CIA Factbook Myanmar, www.goo.gl/BGRTYn မွာ ယွဥ္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက အီသီယိုပီးယားထက္ အမ်ားႀကီးတိုးတက္ေနပါတယ္။ အဂတိအညႊန္းမွာေတာ့ အီသီယိုပီးယားက ျမန္မာရဲ့အထက္ကို ေရာက္ေနပါတယ္။ ဒါလည္း ျမန္မာအစိုးရက စစ္တပ္နဲ႔ညီ ညြတ္မႈရရင္ မၾကာခင္ အဂတိနည္းပါး၊ ေက်ာ္လႊားသြားမွာပါ။

၇။ ျမန္မာနဲ႔ အီသီယိုပီးယား တူညီတဲ့အခ်က္မ်ားက စစ္တပ္ (မိုးေရႊက်ကိုယ္ေတာ္) ေတြ အမ်ားႀကီးရွိၿပီး၊ တိုင္းရင္းသား မ်ဳိး ႏြယ္စုေတြလဲ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ သူတို႔က ဆင္းရဲတဲ့ခရစ္ယာန္အမ်ားစုႏိုင္ငံ၊ မြတ္စလင္ ၃၃ ရာခုိင္ႏႈန္း ရွိပါတယ္။ အီသီယိုပီး ယား ႏိုင္ငံေတာ္အလံက သံုးေရာင္ခ်ယ္ အလယ္ကၾကယ္နဲ႔ ျမန္မာအလံပံုစံပါပဲ။ ျမန္မာအလံအသစ္ ျပည္သူကိုခ်ျပတဲ့ ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒမွာ အီသီယိုပီးယားအလံနဲ႔တူလုိ႔ဆိုၿပီး မႀကိဳက္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခုေတာ့ ၂ ႏိုင္ငံစလံုး တိုးတက္လမ္းေၾကာင္း ေရာက္ေနပါတယ္။

၈။ အားလံုးသိၿပီးသား ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့သမိုင္း
၁၉၆၂ စစ္အာဏာသိမ္းၿပီး၊ ၁၉၈၈ လူထုအံုႂကြမႈမွာ တဖန္ စစ္အာဏာသိမ္းျပန္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ တကယ္ပဲ ျမန္မာ ႏိုင္ငံသားေတြ ငတ္ျပတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ပိန္လွီခဲ့ရပါတယ္။ ၂ဝဝ၈ နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ဧရာဝတီတိုင္း လူ ၂ သိန္းေက်ာ္ ေသ ဆံုးၿပီး၊ သန္းနဲ႔ခ်ီ အိုးအိမ္မဲ့ ဒုကၡေရာက္ခဲ့တဲ့ ၁ဝ ႏွစ္ေျမာက္အျဖစ္ ယေန႔ ေမလ-၂ဝ၁၈ မွာ ေအာက္ေမ့သတိရၾကပါတယ္။ ၅ႏွစ္အၾကာ ၂ဝ၁၁ မွာ နာဂစ္ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အာဏာလႊဲေပးလိုက္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၆ မွာေတာ့ အတိုက္အခံ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အင္အယ္ဒီပါတီနဲ႔ တပ္မေတာ္ ပူးေပါင္းတဲ့အစိုးရ ေပၚေပါက္လာပါေတာ့တယ္။

၉။ ဘယ္ႏိုင္ငံကို အတုယူရမလဲ
ဒီေမးခြန္းအတြက္ ျမန္မာအစိုးရ တာဝန္ရွိသူမ်ား ၂ဝ၁၈ မွာ ေပၚလစီ ခ်ၿပီးေလာက္ပါၿပီ။ တ႐ုတ္နုိင္ငံ၊ ဂ်ပန္ႏုိင္ငံမ်ားကို အဓိကထားေနေပမဲ့ တိုးတက္တဲ့ႏိုင္ငံႀကီးတိုင္းနဲ႔ ထိေတြ႕ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အီသီယိုပီးယား (အာဖရိက) နဲ႔ ႏိႈင္း ယွဥ္ျခင္း၊ အီဂ်စ္ႏိုင္ငံ (အာဖရိက) ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္ျခင္း လုပ္ေနျခင္းက သိပ္အဓိပါယ္မရွိပါ။ ျမန္မာနဲ႔ ယဥ္ေက်းမႈ၊ စ႐ုိက္၊ ရာသီေဒသ အလြန္ျခားနားပါတယ္။ ဂ်ပန္၊ အေမရိကန္၊ ဂ်ာမဏီ၊ ခ်က္ကိုစလိုဗက္ စတဲ့ႏိုင္ငံမ်ားလဲ မဟုတ္ပါ။ တ ကယ္ႏိႈင္းယွဥ္ရမဲ့ႏိုင္ငံေတြကေတာ့ အနီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ဗီယက္နမ္၊ စင္ကာပူ၊ တ႐ုတ္၊ ေတာင္ကိုးရီးယား၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ အကူညီ အမ်ားဆံုး ရမဲ့ႏိုင္ငံကေတာ့ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္နဲ႔ အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၁ဝ။ လက္ရွိျမန္မာႏိုင္ငံ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ
အဂတိလိုက္စားမႈထူေျပာလွတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဝန္ထမ္းေလာကမွာ ဦးသိန္းစိန္ေခတ္ကတည္းက အခြန္ေကာက္ျခင္းနဲ႔ အဂတိ တိုက္ျဖတ္ျခင္း အထူးႀကိဳးစားလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အခြန္ Tax per GDP က ၂ရာခုိင္ႏႈန္းပဲရွိေပမဲ့ အခု ၇ ရာခုိင္ႏႈန္း အထက္ေရာက္ လာၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အာစီယံႏိုင္ငံမ်ားရဲ့ ၃၅ ရာခုိင္ႏႈန္းကိုေရာက္ဖို႔ ဧရာမကုမၸဏီႀကီးမ်ားထံက ေကာ္ပိုရိတ္အခြန္ Corporate Tax ေကာက္ႏိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနပါတယ္။ စာရင္းစစ္ Audit ကို ပါဝါ၊ အာဏာအျပည့္ေပးတဲ့နည္းနဲ႔ အခြန္ေကာက္ရပါမယ္။ အဂတိတိုက္ဖ်က္ေရးကိုေတာ့ ေခါင္မိုးလံုေအာင္ ဝန္ႀကီးအဆင့္မွာ ထိမ္းထားပါတယ္။ တရားေရးမ႑္ိဳင္ကေတာ့ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံလိုပဲ ယိုင္လဲေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဂတိတရားရံုးကို တ႐ုတ္ႏုိင္ငံလို သီးသန္႔တရားစီရင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ငါး ႀကီးႀကီးတစ္ေကာင္ ေၾကာ္ျပရမယ္ဆိုတဲ့ အဂတိလိုက္စားတဲ့ အရာရွိအႀကီးႀကီးတစ္ေယာက္ကို ဖမ္းဆီး၊ တရားစီရင္ျပဖို႔ လို ေနပါတယ္။

● ေငြေၾကးနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔
၂ဝ၁၇-၂ဝ၁၈ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွာ ရသံုးမွန္းေျခ ေငြစာရင္း (ဘတ္ဂ်တ္) ပြင္းလင္းစြာ ကိုယ္စားလွယ္ အမ်ားအျပား ေဆြးေႏြးပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌ ဦးဝင္းျမင့္ ထိန္းေက်ာင္းမႈေၾကာင့္ ေမးသမွ်ကို ေျဖၾကား၊ မွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ အေသးစိတ္ စာရင္းမ်ား မတင္ျပျခင္း၊ အစိုးရစီးပြားလုပ္ငန္းႀကီးမ်ားက OA Account ကိုေဆြးေႏြးျခင္း၊ မလိုအပ္တဲ့ ျဖဳန္း တီးမႈမ်ားကို ေထာက္ျပျခင္း၊ ဘတ္ဂ်တ္ျဖတ္ေတာက္ျခင္းမ်ား၊ ဌာနဆိုင္ရာမ်ားက တိတ္တဆိတ္တင္ျပလာတဲ့ စီမံကိန္းမ်ား ကို ေစာင့္ၾကည့္ရန္၊ ေနာက္ဆံုး ျပည္တြင္းျပည္ပ ေခ်းေငြမ်ားနဲ႔ပတ္သတ္ၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းေခ်းေငြနဲ႔ဂ်ီဒီပီ အခ်ိဳး ၂၂.၂၃ရာခုိင္ႏႈန္း၊ ျပည္ပေခ်းေငြနဲ႔ဂ်ီဒီပီအခ်ိဳး ၁၃.၃၇၊ စုစုေပါင္းသတ္မွတ္ခ်က္ထက္ မပိုဖို႔ ထိန္းေၾကာင္းပါတယ္။ အထူး သျဖင့္ လႊတ္ေတာ္ေငြေၾကး ပူးေပါင္းေကာ္မရွင္ က စီမံဘ႑ာဝန္ႀကီးရဲ့ အစီရင္ခံစာကို ရွင္းလင္းေအာင္ ျပန္လည္အစီရင္ခံစာ တင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့မွာ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္အမ်ားအျပားက ပြင့္လင္းစြာေဆြးေႏြး၊ အၾကံျပဳၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ေငြေၾကးသံုးစြဲမႈမွာ အစိုးရထင္သလို သံုးစြဲဖို႔ခက္ခဲသြားပါတယ္။

နိဂံုး (အီသီယိုပီးယားနဲ႔ ျမန္မာ)
လက္ရွိ အေျခအေန အရ ျမန္မာႏိုင္ငံက အမ်ားႀကီးသာလြန္ေနပါတယ္။ အီသီယိုပီးယားလဲ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအကူအညီ၊ ျမန္ မာလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအကူအညီနဲ႔ပဲ ဖြဲ႕ၿဖိဳးေရးလုပ္ေနရပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို ဂ်ပန္ JICA အကူအညီမ်ားစြာ မရရွာပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အီသီယိုပီးယား အရင္လိုငတ္ျပတ္မေနေတာ့ဘူး။ ဗီယက္နမ္ကလည္း စစ္ဒဏ္ေၾကာင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမဟုတ္ေတာ့ ဘူးဆိုၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြကို ပညာေပးတဲ့ေဆာင္းပါးမ်ား ေပၚထြက္လာၾကပါတယ္။ အဲဒီ ၂ ႏုိင္ငံစလံုး ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ အလြန္တိုးတက္ေနသလို ေရးၾကတယ္။ မဟုတ္ပါဘူး။ အီသီယိုပီးယားက ျမန္မာႏိုင္ငံေလာက္မတိုးတက္ပါဘူး။ ဗီယက္နမ္ ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထက္တိုးတက္တယ္ဆိုေပမဲ့ သိပ္မကြာပါဘူး။ စီးပြားေရးလုပ္ရင္း ဗီယက္နမ္ ဟႏိြဳင္း၊ ဟိုခ်ီမင္း ျမိဳ႕မ်ား က ျပန္လာသူေတြကို ေမးၾကည့္ပါ။ ျမန္မာဘဏ္လုပ္ငန္း၊ အိမ္ယာလုပ္ငန္း၊ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းေတြက ဗီယက္နမ္ထက္ ဝန္ေဆာင္မႈပိုေကာင္းပါတယ္။ စက္မႈလုပ္ငန္းမွာေတာ့ လွ်ပ္စစ္မလံုေလာက္ ေသးလုိ႔အားနည္းေနဆဲပါ။ ဒါလဲ မတရား လွ်ပ္ စစ္ (ေရအား၊ ေက်ာက္မီးေသြး) စာခ်ဳပ္မ်ား အသစ္ျပန္ခ်ဳပ္ဖို႔ အစိုးရနဲ႔တပ္မေတာ္ ညီညြတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။

ညီညြတ္ရင္ ရခိုင္၊ ဘဂၤလားဒုကၡသည္ျပသနာ၊ ျပည္တြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆနာမ်ားလဲ ေျပလည္သြားပါမယ္။ လူဆိုးေတြ ဝိသမေလာဘသားေတြကို လိုက္ၾကည့္မေနပါနဲ႔။ (အေကာင္းျမင္ၾကည့္ဖို႔ပါ)။

မိုးဟိန္း (သူရိယေနဝန္း) ရဲ့ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ "ဥပါယ္တမွ်ဥ္" ..ခီဇနီးေမာင္ႏွံ ေအာင္ျမင္မႈဟာ စ႐ုိက္ေကာင္းမ်ားရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အလားတူ တျခားက႑ေတြမွာ စ႐ုိက္ေကာင္းေတြ ေအာင္ျမင္လာမွာပါ ..တဲ့။ စ႐ုိက္ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရး၊ စ႐ုိက္ေကာင္းတဲ့ စီးပြားေရး စသျဖင့္ ဘက္စံု စ႐ုိက္ေကာင္းမ်ား လြမ္းမိုးလာမဲ့ ျမန္မာအနာဂါတ္ ပြင့္လင္းျမင္သာစြာ ရွိလာၿပီ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း သတင္းေကာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စ႐ုိက္မျပင္ႏိုင္တဲ့ အရာရွိႀကီးမ်ား အေျခအေန မလြယ္ေတာ့ပါ။ စ႐ုိက္ ေကာင္းတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၊ စ႐ုိက္ေကာင္းတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမား၊ စ႐ုိက္ေကာင္းတဲ့ စီးပြားေရးသမားမ်ား၊ စ႐ုိက္ေကာင္းတဲ့ ပညာရွင္အသီးသီးတို႔ ေနရာရလာၾကမွာပါ။ မြန္ျပည္နယ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဦးေအးဇံေျပာသလို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ဘတ္ဂ်တ္က မုဆိုးမ သားစီမံကိန္းပံုစံမ်ဳိးႏွင့္ ပညာေရးဘတ္ဂ်တ္ ျဖစ္ေၾကာင္း။ မုဆိုးမက သားသမီးအားလံုးကို ပညာမသင္ေပးႏိုင္ပဲ ႀကိဳးစား၊ ေတာ္တဲ့၊ ႀကိဳးစားတဲ့ကေလးပဲ ပညာတတ္ေအာင္သင္ေပးၿပီး၊ ပညာတတ္သူလူငယ္က က်န္တဲ့ကေလးမ်ားကို တာဝန္ယူရ တဲ့ ဘတ္ဂ်တ္ျဖစ္တယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ လူငယ္မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ား ပညာႀကိဳးစား သင္ယူႏိုင္ၾကပါေစ။

အကယ္၍ ျမန္မာစီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈ ဥပေဒမ်ား၊ အခြန္ဥပေဒမ်ား၊ ရသံုးမွန္းေျခ (ဘတ္ဂ်တ္) ဥပေဒမ်ား၊ ေျပာင္းလဲေပး ေသာ္လည္း ဥပမာ ..LNG လွ်ပ္စစ္အတြက္ မတည္ျငိမ္တဲ့ ကုန္ၾကမ္းေစ်းႏႈန္းမ်ားကို မထိန္းသိမ္းႏိုင္၊ စီမံကိန္းအရံႈးေပၚ၊ စီမံကိန္းေရႊ႕ဆိုင္းရရင္ေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ ညြန္ခ်ဳပ္မ်ား၊ ဦးေဆာင္ညြန္ၾကားေရးမႈးမ်ား တာဝန္သိစြာနဲ႔ အလုပ္ထြက္ေပးဖို႕ပဲ ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ထြက္ၾကပါ။ အၾကံေပးအျဖစ္ ဆက္လုပ္ေပးၾကပါ။ ေနာက္လူေတာ္ လူေကာင္းမ်ားကို ေနရာေပး ၾကပါ ေတာင္းဆိုရင္း၊ အီသီယိုပီးယား-ျမန္မာကို အဆံုးသပ္ပါရေစခင္ဗ်ား။

ကိုးကား

• 1. San Lin , ေမာင္လူေပ ေဆာင္းပါး။
• 2. Sai Phyo , လယ္ယာအေျချပဳ စက္မႈဇံု (Integrated Agro-Industrial Parks Feasibility Study and Business Plan)
• 3. JICA & CIA Factbook Data of Myanmar & Ethiopia
• 4. 2017-2018 Budget Myanmar www.goo.gl/mE3mzS
• 5. 2017-2018 Tax Law UMFCCI www.goo.gl/xpMj59
• 6. China Debt Trap 8 countries www.goo.gl/YdLN12