ေမာင္စြမ္းရည္ ● ႐ုရွားပညာရွင္ ယီေဂါမိုဇြင္ေရးတဲ့ ေအာင္ဆန္း

ေမာင္စြမ္းရည္ ● ႐ုရွားပညာရွင္ ယီေဂါမိုဇြင္ေရးတဲ့ ေအာင္ဆန္း 
(ျမန္မာပညာရွင္ ဦးဝင္းခင္ ဘာသာျပန္)
(မုိးမခ) ဇြန္ ၁၆၊ ၂၀၁၈

ဗမာျပည္မွာ ေအာင္ဆန္းအတၱဳပၸတၱိ စာအုပ္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ျပည္သူခ်စ္တဲ့၊ ကမၻာခ်စ္တဲ့လြတ္လပ္ေရးတိုက္ပြဲဝင္ အမ်ဳိးသားေခါင္းေဆာင္အျဖစ္နဲ႔ ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္းကို ေရးလို႔မဆံုး၊ ဖတ္လို႔ မဝႏိုင္ၾကပါ။ ျပည္သူလူထုအမ်ားစုက ေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းလို႔ပဲ ဒီေန႔အထိေခၚတြင္ေနၾကဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာင္ဆန္းကို ျမန္မာတႏိုင္ငံလံုးနဲ႔ တကမာၻ လံုး သိရွိေက်ာ္ၾကားသြားေစခဲ့တာက အေရွ႕ေတာင္ အာရွ ၿဗိတိသွ်အင္ပါယာအတြင္းမွာ ႏိုင္ငံငယ္ေလးတခုက နယ္ခ်ဲ႕ၿဗိတိသွ် ကိုေရာ၊ ေနာက္ထပ္က်ဴးေက်ာ္အပိုင္စီးလာသူ ဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကိုေရာ ေျပာင္ေျမာက္စြာေမာင္း ထုတ္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ ဗမာ့မ်ဳိး ခ်စ္တပ္မေတာ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္အျဖစ္နဲ႔မို႔ပါ။ ဗမာ့တပ္မေတာ္သားေတြက သူတို႔ေခါင္းေဆာင္ကို ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို႔ေခၚတြင္ခဲ့ရာက ဗမာ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးကပါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္လို႔ ေလးစားခ်စ္ခင္စြာ ေခၚတြင္လာခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ေပါက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြနဲ႔ မေရာပါဘူး။

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းကို ပံုျပင္၊ ကဗ်ာ၊ သီခ်င္း၊ ဝတၳဳ၊ အတၳဳပၸတၱိေဆာင္းပါး၊ ျပဇာတ္ စသည္ျဖင့္စာေပပံုစံအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ေရးသားဖြဲ႕ဆိုေဖာ္က်ဴးခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာကလည္း ကမၻာသိေခါင္းေဆာင္တဦးအျဖစ္ ဘာသာျပန္ၾက၊ သုေတသနျပဳ ေရး သားထုတ္ေဝၾက စသည္ျဖင့္ လုပ္ခဲ့၊ လုပ္ဆဲျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ႏိုင္ငံႀကီးေတြက ႏိုင္ငံတကာေခါင္းေဆာင္ အတၳဳပၸတၱိစာစဥ္အျဖစ္စာအုပ္ထုတ္ေဝၾကပါတယ္။ ၾသစေၾတးလ်ကျပဳစုထုတ္ေဝတဲ့ ေအာင္ဆန္းစာအုပ္တအုပ္ကို ဗမာျပည္မွာ ေဒါင္းအိုးေဝ စာေပတုိက္က ဘာသာျပန္ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ခု ဦးဝင္ခင္ဘာသာျပန္ၿပီး မႏၱေလး ႀကီးပြားေရးစာအုပ္တုိက္က ထုတ္ ေဝထားတဲ့ေအာင္ဆန္းစာအုပ္ဟာ ဆိုဗီယက္႐ုရွားႏိုင္ငံက ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္အတၳဳပၸတၱိစာစဥ္အျဖစ္ ထုတ္ေဝထားတဲ့ စာအုပ္အမ်ဳိးမ်ဳိးေတြထဲက တအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။  သူတို႔ဆီမွာ ဒီလိုစာစဥ္ထုတ္ေဝတာကို ၁၉၃၃-၈ ကစတင္ခဲ့ၿပီး ဒီစာအုပ္ ကိုေတာ့ ၁၉၆၅ က ထုတ္ေဝခဲ့ပါတယ္။ ဗမာျပည္ကိုလည္း ဆိုဗီယက္သံ႐ံုးကတဆင့္ ခ်က္ခ်င္းပို႔ေပးခဲ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစာအုပ္ကို ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီက လက္ေဆာင္ရခဲ့ဟန္တူပါတယ္။ ဆရာစိန္ခင္ေမာင္ရီနဲ႔ ေမာင္စြမ္းရည္က အိမ္နီးခ်င္းပါ။ လမ္းေပၚထြက္ၾကရင္ ေန႔စဥ္ကိုေတြ႕ဆံုႏိုင္ၾကပါတယ္။ ကမာရြတ္၊ လွည္းတန္း၊ အာတီးယားလမ္းထဲမွာ တလမ္းတည္းေနၾက တာပါ။ လမ္းနာမည္က ခုေတာ့ ေျပာင္းထားပါၿပီ။ (နာမည္မမွတ္မိေတာ့ပါ)။ တေန႔မွာ ထံုးစံအတုိင္း ျဖတ္သြားျဖတ္လာ နဲ႔ေတြ႕ၾကလို႔ သူက သူမဖတ္တတ္တဲ့ ႐ုရွားစာအုပ္တအုပ္ကို ကြၽန္ေတာ္ယူမလားဆိုၿပီး လက္လႊဲေပးခဲ့ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အေပါင္းအသင္းေတြထဲမွာ ႐ုရွားစာတတ္သူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရွိေနတာေၾကာင့္ (ကိုယ္မတတ္ေပမယ့္) ယူထားလိုက္ ပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္း ေမာင္ဝင္းခင္ ႐ုရွားကျပန္လာေတာ့ သူ႔ကိုေပးၿပီး ဘာသာျပန္ႏိုင္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

ေမာင္းဝင္းခင္ဆိုတာ နာမည္ရင္းက ေမာင္ဝင္းပါ။ တကၠသိုလ္ေရာက္မွ ခင္တလံုးတိုးေနတာ သတိထားမိပါတယ္။ သူက ျမင္းၿခံသားပါ။ ကြၽန္ေတာ္နဲ႔ ေက်ာင္းေနဖက္ပါ။ ျမင္းၿခံၿမိဳ႕မွာ အစဥ္အဆက္ ဂါးဗားမင္းေက်ာင္းႀကီးလို႔ ေခၚတြင္ခဲ့တဲ့ ေက်ာင္း ႀကီးဟာ လြတ္လပ္ေရးရၿပီးေတာ့ အမွတ္ (၁) အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္း ျဖစ္လာပါတယ္။ ၁၉၅ဝ ေလာက္မွာ ဂါးဗားမင္း ေက်ာင္းႀကီးကို သူနဲ႔က်ေတာ္အတူတူေရာက္ၿပီး ပဥၥမတန္းက စတင္တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူက ၿမိဳ႕ေက်ာင္းက ေျပာင္းလာသူပါ။ က်ေတာ္ကေတာ့ ေက်းလက္ကေျပာင္းလာသူပါ။ သတၱမတန္းမွာ သခ်ၤာ၊ အဂၤလိပ္စာ၊ သိပၸံ အမွတ္ေကာင္း လို႔ မႏၱေလး အမွတ္ (၁) အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္းမွာ တြဲဖက္ဖြင့္ထားတဲ့ Pre Medical Class အႀကိဳေဆးသင္တန္းကို တက္ေရာက္ဖို႔ အတူေရြးခ်ယ္ ခံရပါတယ္။ ၁၉၅၃ က ၁၉၅၅ ထိ ၂ ႏွစ္ အတူေနခဲ့ရပါတယ္။ စာေပဝါသနာပါသူခ်င္း ျဖစ္လို႔ ေမာင္ဝင္းခင္နဲ႔ ေမာင္ဝင္းေဖ (ေမာင္စြမ္းရည္) တို႔ႏွစ္ဦး အထူးတြဲဖက္မိခဲ့ၾကပါတယ္။ ၁ဝ တန္းေအာင္ရင္ တႏွစ္ေက်ာ္ၿပီး ေဆးေက်ာင္းကူးဖို႔ျဖစ္ေပမယ့္ ႏွစ္ေယာက္လံုး စာေမးပြဲက်လို႔ ျပန္ေျဖခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၅၆ မွာ အတူေအာင္ၾကျပန္လို႔ မန္း တကၠသိုလ္ကို အတူေရာက္ခဲ့ျပန္ပါတယ္။ တကၠသိုလ္ေရာက္စမွာပဲ ကမၻာ့ေက်ာင္းသားမ်ားသမဂၢရဲ႕ ေရြးခ်ယ္ခံရၿပီး ဝင္းခင္ ဟာ ႐ုရွားကို ပညာသင္သြားရပါတယ္။

သူ ႏိုင္ငံရပ္ျခားေရာက္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ဆီ စာမျပတ္ေရးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ အမ်ဳိးသားစာေပဆုရတဲ့ အနီနဲ႔အျပာ ကဗ်ာစာ အုပ္ထဲက ကဗ်ာအနည္းငယ္ကို ႐ုရွား ဘာသာျပန္ဆိုဖို႔ ေတာင္းလို႔ ကြၽန္ေတာ္ ပို႔ေပးရပါတယ္။ ႐ုရွားက စာနယ္ဇင္းေတြထဲမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပဖို႔ပါ။ ေမာင္ဝင္းခင္ဟာ ေမာ္စကိုမွာ ႏွစ္အေတာ္ၾကာေနခဲ့ရၿပီး ၁၉၇ဝ ေက်ာ္မွ ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ မဟာဝိဇၨာ ဘြဲ႕နဲ႔ညီတဲ့ ဘာသာသိပၸံဆိုင္ရာ ဘြဲတခုရရွိခဲ့သတဲ့။ ေမာ္စကိုျပန္လက္ေဆာင္အျဖစ္ ကြၽန္ေတာ့္ဇနီးဖို႔ လက္ပတ္နာရီ တလံုးပါလာခဲ့ ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ဇနီးကလည္း သူနဲ႔ေက်ာင္းေနဖက္ပါပဲ။ ႐ုရွားကျပန္လာၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံျခားဘာသာ စကားသင္ေက်ာင္း (အဲဒီကာလက တကၠသိုလ္အဆင့္မေရာက္ေသးပါ) မွာ ႐ုရွားဘာသာသင္ဆရာအျဖစ္ အလုပ္ရခဲ့ပါတယ္။

ေမာင္ဝင္းခင္ဟာ ႏိုင္ငံျခားဘာသာစကားသင္ေက်ာင္း ႐ုရွားဘာသာစကားသင္ ဆရာအျဖစ္လုပ္ေနဆဲမွာ ေျခဖ်ား၊ လက္ ဖ်ားေတြ ေသြးမေလွ်ာက္တဲ့ေရာဂါ (Gangrene) ျဖစ္လာလို႔ အလုပ္ကထြက္ၿပီး ျမင္းၿခံကိုျပန္ပါတယ္။ ျမင္းၿခံမွာ သူနာ ျပဳဆရာမ မျမေမနဲ႔ အိမ္ေထာင္က်ပါတယ္။ မျမေမက စာေပသမားပါ။ ေမာင္ဝင္းခင္ကိုလည္း စာေပသမားအျဖစ္ ေလး စားခင္မင္ရွာတာပါ။ မျမေမမွာ အလြန္ခ်စ္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းသူနာျပဳဆရာမ တေယာက္ရွိပါတယ္။ သူကလည္း စာေပသမားပါပဲ။ စာေတြ၊ ဘာေတြေရးေနသူပါ။ စာေရးဆရာ ေမာင္စည္သူ (ကြယ္လြန္) ရဲ႕ သမီးလား၊ တူမလားမသိ။ ဒဂုန္တာရာရဲ႕ တူမပါ။ သူတို႔အတြဲဟာ ရန္ကုန္မွာသူနာျပဳသင္တန္းတက္ေနစဥ္ကာလာမွာ ကဗ်ာ ဆရာတင္မိုးအိမ္ကို အလည္လာေနၾကမို႔ ကြၽန္ ေတာ္နဲ႔လည္း ေတြ႕ျမင္၊ ခင္မင္ေနၾကသူေတြပါ။ တင္မိုးအိမ္ကို ရွမ္းျပည္ကေနၿပီး ရန္ကုန္ပညာေရးတကၠသိုလ္ကိုလာၿပီး သင္တန္းတက္ေနတဲ့ ကိုေမာင္ေမာင္သန္း၊ အင္းေလး ေမာင္တင္ၿမိဳင္၊ ေအာင္ပန္း ကိုျမင့္သန္း၊ အင္းေလး ကိုခင္ေမာင္ေအး စတဲ့ေက်ာင္းသားေတြလည္း ညေနဆိုရင္ လာလည္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲက ကိုျမင့္သန္းဆိုတဲ့ေက်ာင္းဆရာတဦးနဲ႔ သင္းျမ စႏၵီနဲ႔ၿငိပါတယ္။ သင္းျမစႏၵီက ညီအစ္မႏွစ္ေယာက္တည္း ေတာင္ဥကၠလာပ ေသနတ္ပစ္ကြင္းအနီးမွာ ေနၾကတာပါ။ ဆရာ ဒဂုန္တာရာကလည္း ေကာလိပ္ဂ်င္ေနဝင္းတို႔အိမ္ေနရာက သင္းျမစႏၵီတို႔အိမ္ ေျပာင္းၿပီးေနလာပါတယ္။ သင္းျမစႏၵီက ေအာင္ပန္း ေက်ာင္းဆရာကိုျမင့္သန္းရွိရာကို လိုက္ေျပာင္းေတာ့ မျမေမကလည္း ေမာင္ဝင္းခင္ကို ေဆးကုရင္း ရာသီဥတု ေကာင္းတဲ့ ေအာင္ပန္းကို လုိက္ေျပာင္းပါတယ္။ ေမာင္ဝင္းခင္က အင္းေလးကန္တဘက္ကမ္းက ေဆးပင္တမ်ဳိးနဲ႔ ေဆးကု ေနသလိုလို ၾကားသိရပါတယ္။ ေအာင္ပန္းဆိုေတာ့ အင္းေလးနဲ႔နီးတယ္ဆိုရမွာေပါ့။ ေအာင္ပန္းမွာ ဆီ၊ ဆန္ စသည္ အိမ္ ဆိုင္ ေလးဖြင့္ေနတာေတြ႕ရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ကစာေပေဟာေျပာပြဲတခုသြားရင္း ေအာင္ပန္းကို ဆရာတာရာနဲ႔ေတြ႕ရေအာင္ ဝင္ေတာ့ ေမာင္ဝင္းခင္နဲ႔ပါ ေတြ႕လာခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီမွာ ေမာင္ဝင္းခင္နဲ႔ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျပန္လည္ဆက္သြယ္မိၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေနာက္ဆံုးေတြ႕ဆံုျခင္းပါ။

ေမာင္ဝင္းခင္ဟာ ဇြဲေကာင္းသူပါ။ သူမက်န္းမာတဲ့ၾကားက ေအာင္ဆန္းစာအုပ္ကို ၿပီးေအာင္ဘာသာျပန္ခဲ့ရွာပါတယ္။ ျမန္မာ စာကြၽမ္းက်င္သူ စာေပသမားဆိုေတာ့ သူ႔ဘာသာျပန္စာအေရးသားကလည္း ညက္လိုက္တာ။ အထူးေျပာစရာမရွိ၊ ဦးၾသ ဘာ တပည့္၊ နဖူးေၾကာသာၾကည့္ဆိုသလိုပါပဲ။ ဘာသာျပန္ ေအာင္ဆန္းစာမူေရာက္လာေတာ့ ခ်စ္ဦးညိဳရဲ႕တူေလး ထုတ္ေဝ သူလုပ္ေနတာရွိလို႔ သူ႔ကိုစာမူေပးၿပီး စာအုပ္ထုတ္ ခိုင္းခဲ့ပါတယ္။ ကံဆိုးခ်င္ေတာ့ စစ္အစိုးရက စစ္တပ္တည္ေထာင္သူ၊ တပ္မေတာ္ဖခင္လို႔အမည္တြင္တဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းအေၾကာင္းကိုေတာင္ ထုတ္ေဝခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မဟုတ္ ေမာင္စြမ္းရည္ကိုလည္း စာနယ္ဇင္းေတြမွာ နာမည္ေဖာ္ျပျခင္းမျပဳရလို႔ အမိန္႔ထုတ္ျခင္းခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ ဒီစာအုပ္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂ဝ ေလာက္ ၾကာသြားခဲ့တယ္ထင္ပါရဲ႕။ စစ္အစိုးရ ၇၅ ရာႏႈန္းဆုတ္သြားလို႔ စာေပစိစစ္ ေရးမရွိေတာ့ ဘူးဆိုတဲ့ကာလက်မွ ေမာင္ဝင္းခင္ရဲ႕သားေလးကို ကြယ္လြန္သူ သူ႔မိဘမ်ားက ဘယ္လိုမွာၾကားခဲ့သလဲမသိ။ ေမာင္ဝင္းခင္ ရဲ႕ ေအာင္ဆန္း ျပန္ေပးပါ။ စာအုပ္ထုတ္မယ္လို႔ အေမရိကားရွိ ကြၽန္ေတာ့္ဆီကို လွမ္းေတာင္းပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္က ခ်စ္ဦး ညိဳရဲ႕တူေလးဆီညႊန္းလိုက္ေတာ့၊ သူကလည္း ႐ို႐ိုေသေသသိမ္းထားလို႔ေပါ့။ ခ်က္ခ်င္းပဲ ျပန္ေပးလိုက္ပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ စရာ ေကာင္းလိုက္တာ။

ဒီစာအုပ္ကို ထုတ္ေဝေရးကို ၾကားဝင္ကူညီသူက စာေရးဆရာ ညီေစမင္းပါ။ နာမည္ရင္းက ေက်ာ္ဇံလွတဲ့။ ျမင္းၿခံသားပါ။ သူက ကိုကိုးကြၽန္း အစာငတ္ခံဆႏၵျပပြဲမွာ အသက္စြန္႔သြားခဲ့သူ ကဗ်ာဆရာေလး ေဇာ္ (ျမင္းၿခံ) ရဲ႕ ညီပါ။ ေလးေမာင္နဲ႔ ေမာင္ဝင္းခင္ တို႔က မူလတန္းကေန တကၠသိုလ္ထိေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္းေတြပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေမာင္ဝင္းခင္ရဲ႕သားေလးကို ျမင္းၿခံသားခ်င္း ကူညီတာပါ။ ညီေစမင္းက လူထုႀကီးပြားေရးစာအုပ္တိုက္ကို ေပးအပ္ထုတ္ေဝေစေတာ့ စာအုပ္ကလည္း သပ္သပ္ရပ္ရပ္ ထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ လူထုႀကီးပြားေရးတိုက္က ထုတ္ေဝတာကိုမ်ား သြားေလသူေမာင္ဝင္းခင္ သိရင္ အလြန္ဝမ္းသာရွာမယ္။ သူငယ္ခ်င္းေရ ခု မင္း ဘာသာျပန္တဲ့ ေအာင္ဆန္း ထြက္ေနပါၿပီ။

ေအာင္ဆန္းစာအုပ္ေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးထြက္ဖူးခဲ့ပါၿပီ။ ဒီစာအုပ္ကေတာ့ ထုတ္ေဝဖူးသမွ် ေအာင္ဆန္းစာအုပ္ေပါင္းစံုကို ဖတ္ရႈမွီၿငမ္းၿပီးျပဳစုထားတာပါ။ ထူးဆန္းတာက ေအာင္ဆန္းစာအုပ္ေတြ မဟုတ္တဲ့စာအုပ္ေတြပါ ကိုးကာထားတာပါ။ ဥပမာ ဗမာျပည္ ေအာင္ဆန္းဘုရင္ခံရဲ႕ဇနီးေရးခဲ့တဲ့ စစ္ေျပးမွတ္တမ္း ဒိုင္ယာရီဟာမ်ဳိးကို ကိုးကားေရးသားထားတာမ်ဳိးေတြပါ ပါရွိပါတယ္။ ဘာသာျပန္ကလည္းေကာင္းေတာ့ ဖတ္လို႔မၿငီးပါ။ ခု သူ႔စာအုပ္အေၾကာင္းေရာ၊ သူ႔အေၾကာင္းပါ သူ႕သူငယ္ခ်င္း က ေရးေနတာကို သိရရင္ သိပ္ဝမ္းသာရွာမွာ။ သူငယ္ခ်င္းေရ မင္း စာအုပ္ကေလးကို ငါတို႔ ျမင္းၿခံသား ငယ္သူငယ္ခ်င္းတစုက ႀကိဳးစားထုတ္ေဝလိုက္ပါၿပီ။ ဒီအတြက္ ငါတို႔ဂုဏ္ယူ ဝမ္းေျမာက္ၾကရေၾကာင္း ေဖာ္ျပေႂကြးေၾကာ္လိုက္ပါတာေဟ့။

သူငယ္ခ်င္း ေမာင္စြမ္းရည္
၂ဝ၁၈၊ ဧၿပီ ၂၇

Comments