ဇင္လင္း ● မစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား (သို႔မဟုတ္) အျငင္းပြားဖြယ္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈျပႆနာ

ဇင္လင္း ● မစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား (သို႔မဟုတ္) အျငင္းပြားဖြယ္ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈျပႆနာ
(မုိးမခ) ဇြန္ ၂၄၊ ၂ဝ၁၈

မၾကေသးမီက ေဟာင္ေကာင္အေျခစိုက္ ANI သတင္းက တ႐ုတ္အစိုးရဟာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက ျမစ္ဆံု ေရေလွာင္ တမံ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ျပန္လည္စတင္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ကို စြန္႔လႊတ္ေသးပံုမရေၾကာင္း ေဖၚျပတယ္လုိ႔ ၾကားရ တယ္။ ၂ဝ၁၈ ဇြန္လ ၁၇ ရက္ေန႔စြဲပါ ေအးရွားတိုင္း စာေစာင္မွာလည္း  “အျငင္းပြားဖြယ္ ျမစ္ဆုံဆည္ စီမံကိန္းကို တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ျပန္လည္စတင္လိုပုံရတယ္” (China wants to restart disputed Myitsone dam in Myanmar) ဆိုတဲ့ သတင္း
ေဆာင္းပါးေဖၚျပခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ ေရးသူက Bertil Lintner ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဟာသူ႔အတြက္ ပိုမိုအေရးပါတဲ့ ‘ေက်ာက္ ျဖဴေရနက္ဆိပ္ကမ္းစီမံကိန္း’ ကို အျမန္အေကာင္အထည္ေပၚလာေစေရးအတြက္ ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းကို အသံုးခ်ဖြယ္ ရွိတယ္လို႔ ေဖၚျပတာ ေတြ႕ရတယ္။ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃.၆ ဘီလ်ံ ကုန္က်မယ့္ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ တနံတလ်ားက ျပည္သူေတြ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကလုိ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ လက္ထက္ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ စက္ တင္ဘာလမွာ ရပ္ဆိုင္းထားခဲ့ရတယ္။ စီမံကိန္းၿပီးရင္ ထြက္ရွိမယ့္ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အားရဲ႕ ၉ဝ ရာႏႈန္းကို တ႐ုတ္ျပည္က ရရွိ မွာျဖစ္တယ္။ တဖက္မွာ တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း စီမံကိန္း ဆက္မလုပ္ရင္ ျမန္မာအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ ရဲ႕ ယံုၾကည္မႈ က်ဆင္းသြားမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ေဝဖန္တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒေတြ အေကာင္အထည္ေဖၚေရး အတြက္ စိုးရိမ္စရာျဖစ္လာလိမ့္မယ္လို႔ ျမန္မာအစိုးရကို နားခ်ေနေၾကာင္း တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ ဇြန္လ ၁၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ဂလိုဘယ္တိုင္း သတင္းစာ (Global Times) က ေဖၚျပတယ္။

ျမစ္ဆုံေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကေတာ့ ျမန္မာျပည္လူထုတရပ္လုံး လက္မခံႏိုင္တဲ့ကိစၥျဖစ္တယ္။၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္မွာ  ျမစ္ဆုံ ဆည္စီမံကိန္းတည္ေဆာက္ေရးအတြက္ တ႐ုတ္နဲ႔ျမန္မာ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကတယ္။  ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ ေဆာက္လုပ္ ေရးလုပ္ငန္းေတြကို တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ China Power Investment (CPI) ကုမၸဏီက ဦးေဆာင္ စတင္ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းအတြက္ ေဒၚလာ ၃ ဒသမ ၆ ဘီလီယံ အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္ဖုိ႔ စီစဥ္ခ့ဲတယ္လုိ႔ဆိုပါတယ္။ ေမ ခ၊ မလိခ ျမစ္ေတြေပၚမွာရွိတဲ့ ေရကာတာစီမံကိန္းေတြအတြက္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေဒၚလာ ဘီလီယံ ၂ဝ အထိ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ ထားတယ္လုိ႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းက ေရအားလွ်ပ္စစ္ မဂၢါဝပ္ ၆,ဝဝဝ ထုတ္လုပ္မွာျဖစ္ျပီး၊ အမ်ားစုကို တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံကရယူဖုိ႔ သေဘာတူထားေၾကာင္း ကနဦးသတင္းေတြက ဆိုပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း ရပ္တန္႔ေရးကုိ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပမွာရွိၾကတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံသား တိုင္းရင္းသား အသီးသီးက ကန္႔ ကြက္မႈေတြ ဆက္တိုက္လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၃ဝ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပခဲ့တဲ့ လႊတ္ေတာ္ အစည္း အေဝးေတြကတဆင့္ သမၼတဦးသိန္းစိန္က စီမံကိန္းကို သူ႕အစုိးရသက္တမ္းအတြင္း ဆက္လက္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္ျခင္း မျပဳဘဲ ဆုိင္းငံ့မယ္လုိ႔ ေၾကညာခဲ့ရတယ္။ ၂ဝ၁၃ ဒီဇင္ဘာ ၂၆ ရက္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အမိန္႔ျဖင့္ ဆိုင္းငံ့ထားတဲ့ ျမစ္ဆံု စီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး  “လူမႈဘဝ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပူးေပါင္းတာဝန္ယူမႈဆုိင္ရာ ညြန္းကိန္း (CSR)” အစီရင္ခံစာ အသစ္တေစာင္ ထြက္ေပၚလာခဲ့တယ္။  တ႐ုတ္ႏုိင္ငံပိုင္ China Power Investment (CPI) ကုမၸဏီနဲ႔ ဧရာဝတီျမစ္ဆံု အထက္ပိုင္း ေရအား လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရးကုမၸဏီ Ayeyawady Confluence Basin Hydropower Company Limited (ACHC) တို႔ ပူးေပါင္းျပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ အဆိုပါ CSR အစီရင္ခံစာကို ထုတ္ျပန္ခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေဒသခံျပည္သူေတြ ဦးေဆာင္ျပီး ဖြ႔ံၿဖိဳး တိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ တိုက္တြန္းထားတဲ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ CSR အစီရင္ခံစာကုိ အယံုအၾကည္ မရွိေၾကာင္း ကခ်င္ လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႕ (KDNG) က ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကတယ္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ဧရာဝတီ  ျမစ္ဆံု၊ ျမစ္ညႇာ၊  ျမစ္ဝွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းမ်ား တည္ေဆာက္ေရးရဲ႕ တာဝန္ရွိသူေတြဟာ စီမံကိန္းေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကခ်င္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ ဒုတိယဥကၠ႒နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ေကာ္မတီကို ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဧျပီလ ၂၄ ရက္ေန႔က ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း RFA သတင္းက ေဖၚျပခဲ့တယ္။

ျမစ္ဆုံဆည္ စီမံကိန္းေတြဟာ ျပည္သူတရပ္လံုးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ကိစၥျဖစ္တာေၾကာင့္ တစံုတရာမွတ္ခ်က္ေပးခဲ့တာ မရွိဘူးလို႔ ေတြ႔ ဆံုရာမွာပါဝင္ခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ စီးပြားေရးနဲ႔ လူမႈေရးက႑မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ ေကာ္မတီ အတြင္း ေရးမွဴး ဦးေအာင္သင္းက ေျပာေၾကာင္း သတင္းအရ သိရတယ္။

"ဘာမွ မွတ္ခ်က္မေပးလိုဘူးလို႔။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ဒါ ျပည္ေထာင္စုတခုလံုးနဲ႔ သက္ဆိုင္တဲ့ကိစၥ။ က်ေနာ္တို႔ လႊတ္ေတာ္ တခုတည္းနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ကိစၥမဟုတ္ဘူးလို႔။ ဒီမိုကေရစီစနစ္အရ ျပည္သူလူထုရဲ႕အသံကို နားေထာင္ၿပီးမွ က်ေနာ္တို႔က လုပ္ရ တဲ့လူေတြလို႔။ က်ေနာ္တို႔က ဘာမွေဝဖန္ျခင္း၊ ပိုင္းျခားျခင္း၊ ေထာက္ခံျခင္းဆိုတာ ဘာမွေျပာလို႔မရဘူးလို႔။ ဒါ ႏိုင္ငံေတာ္ကပဲ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္အလုပ္။ ျပည္သူတရပ္လံုးနဲ႔ ဆိုင္ေနတဲ့ကိစၥ။ ဒါက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္ေနၿပီ။ ဒါ ျပည္သူရဲ႕ ဆႏၵပဲေလ"

ခ်ီေဖြေခ်ာင္းေပၚက ခ်ီေဖြငယ္ ေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံုကေန လက္ရွိမွာ ၉၉ မဂၢါဝပ္ထြက္ေနၿပီး အဲဒီအထဲက ဓါတ္အား၂၅ ရာ ခိုင္ႏႈန္းကိုပဲ အသံုးျပဳရေသးတာေၾကာင့္ က်န္ေနေသးတဲ့ ဓါတ္အားေတြကို မဟာဓါတ္အားလိုင္းနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ၿပီး ေဒသ အ တြင္းမွာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တဲ့ အရင္ CPI ကုမၸဏီ ဟာ လက္ရွိမွာ State Power Investment Corporation (SPIC) လုိ႔ အမည္ေျပာင္းလဲထားေၾကာင္းလည္း သိရတယ္။ ဇြန္ ၂၄ ရက္ေန႔ကေတာ့ အဲဒီစီမံကိန္းေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ေနတဲ့ကုမၸဏီရဲ႕ ဒုတိယဥကၠ႒ဦးေဆာင္တဲ့ အဖြဲ႕နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္ လႊတ္ေတာ္ မွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင္း သိရတယ္။

ေမချမစ္ေပၚမွာ ၅ ခု၊ မလိချမစ္ေပၚမွာ ၁ ခု နဲ႔ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံုမွာ ၁ ခု စုစုေပါင္းေရအားလွ်ပ္စစ္စက္ရံု ၇ ခု တည္ေဆာက္ဖုိ႔ လ်ာထားတဲ့ အဲဒီ ျမစ္ဆံု ျမစ္ညႇာ ျမစ္ဝွမ္း ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကို တႏိုင္ငံလံုးရွိ အလႊာအသီးသီးက ျပည္သူေတြ ဝိုင္း ဝန္းကန္႔ကြက္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂ဝ၁၁ ခုနွစ္ စက္တင္ဘာ ၃ဝ မွာ  သမၼတ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက သူ႔ရဲ႕ အစိုးရ သက္ တမ္းကာလအတြင္း ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ဆိုင္းငံ့ခဲ့ၿပီး လက္ရွိအစိုးရလက္ထက္မွာ ဧရာဝတီ ျမစ္ဆံု၊ ျမစ္ညႇာ၊ ျမစ္ဝွမ္း ေရအား လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက တစံုတရာ ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ လက္ရွိ အစိုးရလက္ ထက္မွာ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၂ ရက္ေန႔က အဖြဲ႕ဝင္ ၂ဝ ပါတဲ့ ဧရာဝတီျမစ္ဆံု၊ ျမစ္ညႇာ၊ ျမစ္ဝွမ္း ေရအား လွ်ပ္စစ္စီ မံကိန္းမ်ား ေလ႔လာ၊ စိစစ္၊ သံုးသပ္ေရးေကာ္မရွင္ကို ဖြဲ႕စည္းၿပီး  ျမစ္ဆံုေဒသကို တႀကိမ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာခဲ့ တယ္။ ဧျပီ ၂၄ ရက္ေန႔ညေနပိုင္းမွာ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔ သမၼတႏိုင္ငံ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ႏိုင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးဝန္ႀကီး H.E Mr. Song Tao တို႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့ၾကေၾကာင္း RFA သတင္းက ဆိုတယ္။ တ႐ုတ္ထိပ္တန္း ကိုယ္စားလွယ္နဲ႔ အဲဒီေတြ႕ဆံုပြဲမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔အတူ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံရံုး ဝန္ႀကီးနဲ႔ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္စြမ္း အင္ဝန္ႀကီး စတဲ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီးႏွစ္ဦးလည္း ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း ဧျပီ ၂၅ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံု သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပခဲ့ ေၾကာင္း သိရတယ္။

ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းေဒသရဲ႕ အက်ယ္အဝန္းက စကၤာပူႏိုင္ငံ အရြယ္အစား ပမာဏရွိၿပီး ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္မွာ စတင္ျပီး အခ်ိန္ အားျဖင့္ ၁ဝ ႏွစ္ၾကာမယ္လုိ႔ ဆိုခဲ့တယ္။ အဲဒီ စီမံကိန္းေၾကာင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ စီးပြားေရး လူမႈေရးစသျဖင့္ က႑အေတာ္မ်ားမ်ား ထိခုိက္ပ်က္စီးႏိုင္တဲ့အတြက္ ကန္႔ကြက္ေနၾကျခင္းျဖစ္တယ္။ စီမံကိန္း နဲ႔ ပတ္ သက္လုိ႔ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ေပါင္း ၁ဝဝ ေက်ာ္ပါဝင္တဲ့ စူးစမ္းေလ့လာေရးအဖြဲ႔က ၆ လၾကာ သုေတ သန လုပ္ခဲ့တယ္လုိ႔လည္း သတင္းေတြ ထြက္ခဲ့ဖူးတယ္။ သုေတသနျပဳခ်က္ေတြအရ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေနာက္ဆက္တြဲဆုိးက်ိဳး အလြန္ မ်ားျပားႏိုင္တယ္လုိ႔ ေထာက္ျပမႈေတြလည္း ရွိခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ ဧရာဝတီျမစ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ပထဝီဝင္အမွတ္လကၡဏာျဖစ္သလို၊ ျပည္သူလူထု တရပ္လုံးရဲ႕ အသက္ေသြးေၾကာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လယ္သမား၊ ယာသမားမ်ား၊ စိုက္ပ်ိဳးေမြးျမဴေရးသမားမ်ားနဲ႔ ျပည္တြင္းေရေၾကာင္း သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး လုပ္သားမ်ားဟာ ဧရာဝတီျမစ္ ကို မွီခိုျပီး အသက္ေမြးေနရတာျဖစ္တယ္။ ျမစ္ကိုမွီ တည္မွီ အသက္ရွင္သန္ၾကရတဲ့ ေရသတၱဝါမ်ား၊ ျမစ္ေရကို မွီခိုၾကရတဲ့ ငွက္မ်ိဳးစိပ္မ်ား၊ အျခား တိရိစာၦန္သတၱဝါမ်ားလည္း ေသေၾကပ်က္စီးမွာ ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ခရီးသြားဧည္သည္မ်ား ဟာလည္း ဧရာဝတီျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္ ခရီးသြား ေလ့လာရတာကို အထူး ႏွစ္ခ်ိဳက္ၾကတာေတြ႕ႏိုင္တယ္။ ျမစ္ဆုံေၾကာင့္ ဧရာဝတီျမစ္ရဲ႕ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ပ်က္စီးခဲ့ရင္၊ ႏိုင္ငံသားအားလံုးရဲ႕ အသက္ရွင္သန္ေရးကိုပါ ထိခုိက္မွာ ျဖစ္ တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီျမစ္ဆုံ စီမံကိန္း ကိစၥကို ႏိုင္ငံသားမ်ားက ကန္႔ကြက္ေနၾကျခင္း ျဖစ္တယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလ ၂ဝ၁၆ ဇန္နဝါရီလ ၂ ရက္ေန႔မွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ လႊတ္ေတာ္ရံုးခဲြမွာ သတင္းေထာက္ေတြက ျမစ္ဆံု ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ေမးျမန္းခဲ့ဖူးတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “က်မက ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီစာခ်ဳပ္ထဲမွာ ဘာပါသလဲ ဆိုတာ ပထမၾကည့္မယ္၊ ၾကည့္ၿပီးမွ အေျဖေပးမယ္၊ စာခ်ဳပ္ထဲမွာ ဘာပါမွန္းလဲ မသိဘူ။ ျပည္သူလူထုလည္း မသိဘူး။ ဒါ ျပည္သူ လူထုကို အသိေပးသင့္တယ္။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈဆိုတာ ဒါပဲ။ အဲေတာ့ ဘာေတြ ကတိကဝတ္ေတြခံထားသလဲ။ ေနာက္က် ေတာ့ ဒီကတိကဝတ္ေတြကို ခံရမွာ ဒီႏိုင္ငံကပဲ ခံရမွာ။  ျပည္သူကပဲ ခံရမွာ။ အဲဒီဟာေတြလည္း မသိဘူး။ ဘာကို သ ေဘာတူညီထားမွန္းလည္း မသိဘူး။ အဲေတာ့ ဘာပဲေျပာေျပာေပါ့ေနာ္ ဒီစာခ်ဳပ္ေတြကို လက္မွတ္ထိုးတဲ့သူေတြက တာဝန္ သိစိတ္ေတာ့ ရွိရမွာ၊ မသိခ်င္ေယာင္ေဆာင္ေနလို႔ေတာ့ မရဘူး။ မသိကိ်ဳးကြ်န္ျပဳေနလို႔ မရဘူး။” လုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့ဖူးေၾကာင္း အာအက္ဖ္ေအသတင္းမွာ ေဖၚျပခဲ့ဖူးတယ္။

လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ေမလ ၉ ရက္ေန႔က လက္ပံေတာင္းေတာင္စီမံကိန္း ဆႏၵျပမႈျဖစ္ေနစဥ္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ လူကန္း (Lu Kang) က ေလာေလာဆယ္ ဆႏၵျပမႈမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တ႐ုတ္ ကုမၸဏီ ေတြအေနနဲ႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးကို အေလးဂရုျပဳၿပီး သတိထား လုပ္ေဆာင္သင့္တယ္လုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့ ေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ ကုမၸဏီေတြ အေနနဲ႔ အိမ္ရွင္ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ေတြကို တိတိက်က် လုိက္နာရမွာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရပုဂိၢဳလ္က ေန႔စဥ္သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္း ရိုက္တာသတင္းအရ သိရတယ္။

ဒီ့အျပင္ တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတုိ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ရွမ္း၊ ကယားနဲ႔ ကရင္ျပည္နယ္မွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ၆ခု တည္ေဆာက္ဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတာကို “သံလြင္ျမစ္ထိန္းသိမ္းကာကြယ္ေရးကြန္ရက္” က ၂ဝ၁၆ ေဖေဖၚဝါရီလ ၂၂ ရက္ေန႔က ကန္႔ကြက္ထားခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရတို႔ဟာ ေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္း ၁၈ ခု ေဆာက္လုပ္ဖုိ႔ သေဘာတူထားၿပီး စီမံကိန္းဆုိင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြေျဖရွင္းဖို႔ သေဘာတူညီခ်က္ မူၾကမ္းေတြ ေရးဆြဲေနေၾကာင္း ၂ဝ၁၆ ေဖေဖာ္ဝါရီလ ၃ ရက္ေန႔ က လွ်ပ္စစ္စြမ္းအားဝန္ႀကီးဌာနက သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္လုိ႔ဆိုတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ျပည္ပရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈဇယားအရ တ႐ုတ္နိုင္ငံက ထိပ္ဆံုးမွာရွိေနပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကုမၸဏီမ်ား ညႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန (DICA) က ထုတ္ျပန္တဲ့ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ေမလ ၃၁ ရက္ အစီရင္ခံစာအရ တ႐ုတ္နိုင္ငံဟာ ျမန္မာနိုင္ငံ မွာ စီမံကိန္း ၂၄၂ ခု လုပ္ကိုင္ေနေၾကာင္းသိရတယ္။ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈပမာဏက အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၂ဝ,ဝ၁၁.၅၈၂  ရွိတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတခုလုံးရွိ FDI ရဲ႕ ၂၆.၂၇% ရွိတယ္လုိ႔ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ျခဳံငုံသုံးသပ္ရရင္ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံရာမွာ ႏိုင္ငံတကာက်င့္ဝတ္ကို လိုက္နာဖုိ႔ ပ်က္ ကြက္ခဲ့တာ ေတြ႕ရတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လာေရာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံၾကတဲ့ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြရဲ႕ က်င့္ဝတ္ပိုင္း ေစာင့္ထိန္း လိုက္နာမႈ အားနည္းတဲ့ သတင္းေတြ မၾကာခန ၾကားေနရတယ္။ ဒီ့အျပင္ ျမန္မာ့ သစ္ေတာ နဲ႔သယံဇာတေတြကိုလည္း နည္းမ်ိဳးစုံနဲ႔ က်င့္ဝတ္ကင္းမဲ့စြာ ခိုးယူၾကတာမ်ိဳးေတြလည္း ၾကားေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ယခင္က ျမန္မာစစ္အစိုးရမ်ားနဲ႔ တ႐ုတ္ အစိုးရပိုင္ ကုမၸဏီမ်ားအၾကား ခ်ဳပ္ဆိုထားခဲ့တဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြဟာ ထင္သာျမင္သာမႈ(Transparency) မရွိ၊ တာဝန္ ခံမႈ (Accountability) မရွိတဲ့အတြက္ တရားမွ်တမႈ မရွိဖုိ႔မ်ားတယ္။ ဒါတင္မက သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္နစ္နာမႈနဲ႔ လူမႈဘဝထိခိုက္နစ္နာမႈ အကဲျဖတ္ခ်က္မ်ား (EIA/SIA) စစ္ေဆးမႈေတြကိုလည္း ေဒသခံ ျပည္သူေတြ မသိရွိခဲ့ရေၾကာင္း ေတြ႕ရတယ္။ ကိုယ့္ျမန္မာဖက္က ဒီ မွ်တမႈမရွိတဲ့ စာခ်ဳပ္ေတြကို လက္မွတ္ထိုးခဲ့တဲ့ သူေတြဟာ ႏိုင္ငံနဲ႔ျပည္သူ႕မ်က္ႏွာ မေထာက္ထားဘဲ တာဝန္မဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၾကလုိ႔ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြ ထင္သလို လုပ္ခြင့္ရခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ ဒီ အေျခ အေနေတြအရ လက္ရွိ သမၼတ ဦးဝင္းျမင့္အစိုးရ အေနနဲ႔ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္း၊ လက္ပံေတာင္းစီမံကိန္း၊ ေက်ာက္ျဖဴစီမံကိန္း၊ သံလြင္ျမစ္ေပၚက ေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းမ်ားအပါအဝင္ တ႐ုတ္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ စာခ်ဳပ္မ်ား၊ MOU မ်ားကို ျမန္မာႏိုင္ငံ နစ္ နာမႈ မရွိေစဖုိ႔ ျပန္လည္ စိစစ္ သုံးသပ္ အကဲျဖတ္ေရးကိစၥကို အေလးထား ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လုိ႔ထင္ျမင္ယူဆ မိ ေၾကာင္းပါ။