စမ္းစမ္းတင္ - တြံေတး၊ ဆူးအက္နဲ႕ ကရာတူးေျမာင္း ေတြက ေပးတဲ့အေတြး


စမ္းစမ္းတင္ - တြံေတး၊ ဆူးအက္နဲ႕ ကရာတူးေျမာင္း ေတြက ေပးတဲ့အေတြး
(မိုုးမခ) ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၈


တလမ္းတည္းနဲ႕ ကမၻာအႏွံ႕ပတ္မယ့္ တရုတ္နိုင္ငံရဲ႕ အိပ္မက္ OBOR- one belt one road ကမၻာ့ ပတ္လမ္း စီမံကိန္း အစပ်ိဳးတဲ့ တစိတ္ တေဒသ အေနနဲ႔ ထိုင္းနို္င္ငံေတာင္ပိုင္း က Kra တူးေျမာင္း ေဖာက္မယ့္ ကိစၥ နီးစပ္လို႔လာျပီဆိုတဲ့ အသံၾကားရျပန္ပါျပီ။ 

တရုတ္ရဲ႕ ေခတ္သစ္ ပိုးလမ္းမၾကီး one belt one road ဟာ ေရွးေခတ္ ပိုးလမ္းမလို ကုန္းတြင္းလမ္း ခ်ည္း မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေလေၾကာင္း ေရေၾကာင္းေတြလည္း ပါပါမယ္။ ေရေၾကာင္းလမ္းေတြအတြက္ တူးေျမာင္းေတြက အေရးပါတာကို သတိရမိရင္း တြံေတးတူးေျမာင္းနဲ႕ ဆူးအက္တူးေျမာင္းဟာ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီကို အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေစခဲ့တာ၊ ျမန္မာ့ဆန္ေတြ အလီလီျဖတ္သန္းဖူးတာေတြ ေတြးမိရျပန္။

တြံေတးတူးေျမာင္း-ျမန္မာ တြံေတးတူးေျမာင္းကို ျဗိတိသွ်ကိုလိုနီလက္ေအာက္ က်ေရာက္ခ်ိန္ ၁၈၈၁ ခုႏွစ္မွာ စ တည္ေဆာက္တာ ၁၈၈၃ ခုႏွစ္မွာဖြင့္လွစ္နိုင္တာမို႕ တည္ေဆာက္ကာလက ႏွစ္ႏွစ္၊ ရန္ကုန္ျမစ္နဲ႕ ဧရာ၀တီျမစ္လက္တက္ ျဖစ္တဲ့ တိုးျမစ္ကို တြံေတးတူးေျမာင္းက ဆက္သြယ္ေပးလိုက္တာ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တူးေျမာင္းကိုျဖတ္ျပီး ရန္ကုန္နဲ႕ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚ ေဒသလြယ္လြယ္ကူကူ သြားနိုင္၊လာနိုင္၊ ကုန္သြယ္နိုင္တာ အဲဒိေခတ္ကတည္းက။ 

ခုလို ပုသိမ္-ရန္ကုန္ကားလမ္း မရွိခင္ကဆို တြံ႕ေတးတူးေျမာင္းဟာ ရန္ကုန္နဲ႕ ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသ အတြက္ အင္မတန္ အဖိုးတန္တဲ့ ေရႊလမ္းေငြလမ္း ျဖတ္လမ္း ဆိုရမွာပါ။ အဲဒီလို ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသနဲ႔ ရန္ကုန္ေရလမ္းခရီးေပါက္သြားတဲ့အခါ အဂၤလိပ္လက္ထက္မွာပဲ တည္ေဆာက္ခဲ့တဲ့ ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းက တဆင့္ ျပည္ပကို ျမန္မာ့ဆန္တင္ပို႔ပါေလေရာ။

ဆန္အဓိကစားတဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို ဥေရာပတိုက္သားေတြ လာေရာက္မျခယ္လွယ္ခင္ ကာလေတြမွာ လယ္သမားေတြဟာ စားေလာက္ရံုနဲ႔ ေဒသတြင္းေစ်းေတြမွာ ေရာင္းခ်ေလာက္ရံုပဲ စပါး စိုက္ပ်ိဳးေလ့ပဲရွိတာ ရိုးတာလြန္းတယ္လို႕မ်ား ကြက္ေက်ာ္ျမင္တဲ့ အဂၤလိပ္ေတြကက ထင္ေလ သလား။ အာရွဆန္ ကမၻာျဖန္႔ဖို႕ အာရွတိုက္သားေတြက အဂၤလိပ္လိုမျမင္။ ျမင္တဲ့ အဂၤလိပ္က အာရွဆိုင္ ျပည္ပပို႕ေလေတာ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ ျပည္တြင္းမွာပဲ စားသံုးရာက ျပည္ပကို ဆန္ ပထမဆံုးတင္ပို႕နို္င္တာကေတာ့ ကိုလိုနီလက္ေအာက္က ျမန္မာနိုင္ငံ။

 ၁၈၆၀ ျပည့္လြန္ ႏွစ္ဦးပိုင္းေတြမွာ အေမရိကန္ျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားတဲ့အခါ ျဗိတိန္နိုင္ငံဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေတာင္ကယ္ရိုလိုင္းနားျပည္နယ္က ခါတိုင္း၀ယ္ေနက်ဆန္ မ၀ယ္နို္င္ဘဲျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒိမတိုင္ခင္ ျမန္မာနိုင္ငံေအာက္ပိုင္းကို ျဗိတိသွ်က ၁၈၅၂ ခုႏွစ္မွာ သိမ္းပိုက္လိုက္ျပီးသားက ျဖစ္ေနျပီ၊ အဂၤလိပ္ရဲ႕ စီးပြားရွာနိုင္တဲ့ မ်က္စိက စူးရွလြန္းေတာ့ ဧရာ၀တီျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသကို ဆန္အိုးအျဖစ္ဖန္တီးလို္က္တာ စားေလာက္ရံုမက ပိုပိုလွ်ံလွ်ံ။ အဲဒါက သူ႕အၾကံ။ ဆူးအက္တူးေျမာင္းကို ၁၈၆၉ မွာဖြင့္လိုက္ခ်ိန္မွာေတာ့ ျမန္မာ့ဆန္ကို ဥေရာပကိုပို႕နိုင္သြားတာေပါ့၊ အဂၤလိပ္လက္ထက္ ၁၈၅၅ က ၁၉၂၀ အတြင္း ျမန္မာ့ဆန္အထြက္က အဆ ၂၀ တိုးလာေပမဲ့ လယ္ရွင္ယာရွင္ ေငြရွင္ေတြကို လယ္သမားေတြကမယွဥ္နိုင္၊ ေၾကြးတင္တဲ့ ဘ၀- လက္စားလိုက္တဲ့ ဘ၀ပဲ သက္ဆင္းရတယ္လို႔ ျဗိတိန္ သမိုင္းပညာရွင္ စာေရးဆရာ Clive Ponting က A Green History of the World ဆိုတဲ့ ကမၻာ့အစိမ္းေရာင္ သမိုင္းဆိုတဲ့ စာအုပ္မွာ ေရးထားတာ အတည့္အလင္း၊ ျမန္မာ့လယ္သမားေတြ နင္းျပားဘ၀က မတက္နိုင္ခ်ိန္ ပင္လယ္ကိုေအာင္နိုင္တာဟာ ကမၻာကို ေအာင္နို္င္တာလို႕ ယူဆတဲ့ ျဗိတိန္ဟာ ကုန္သြယ္ ေရေၾကာင္းခရီး ခ်ံဳ႕နိုင္ေအာင္ ဆူးအက္တူးေျမာင္းေဖာက္ဖို႕ အထူးအားသန္ခဲ့တဲ့အတိုင္း အက်ိဳးလည္း ထူးခဲ့တာ အမွန္။

ဆူးအက္တူးေျမာင္း- အီဂ်စ္ ၁၈၈၂ ခုမွာ အီဂ်စ္နိုင္ငံကို ျဗိတိန္ က်ဴးေက်ာ္ ၀င္သြားနိုင္ျပီး ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္-အီဂ်စ္ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ အီဂ်စ္နိုင္ငံ လြတ္လပ္သြားေပမဲ့ ဆူးအက္တူးေျမာင္းကိုေတာ့ ျဗိတိန္ကလက္မလြတ္၊ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း ေနမ၀င္အင္ပါယာက်ဆံုးခန္းလည္း နီးလာ၊ ဆူးအက္တူးေျမာင္း ဇံုနယ္ကေန ျဗိတိသွ်တပ္ေတြ ထြက္ခြာဖို႕ အီဂ်စ္ကလည္းတြန္းလုပ္လာ ဆိုေတာ့ ျဗိတိန္ေတြသိပ္မဟန္ေတာ့၊ ၁၉၅၆ ခုႏွစ္မွာ အီဂ်စ္သမၼတ နာဆာက ဆူးအက္တူးေျမာင္းကို ျပည္သူပိုင္သိမ္းလိုက္တဲ့အခါ ျဗိတိန္ေတြ ဆူးအက္နဲ႕ မဆိုင္ေတာ့ျပီ။ 

ဒီ ဆူးအက္တူးေျမာင္းမေပၚခင္ ပင္လယ္ကူးသေဘၤာေတြဟာ ဥေရာပတိုက္နဲ႔ အာရွတိုက္ အသြား-အျပန္ ခုတ္ေမာင္းတိုင္း အာဖရိကတိုက္ကို ပတ္ပတ္သြားေနရတာမို႕အခ်ိန္ကုန္ စရိတ္ကုန္။ တူးေျမာင္းေၾကာင့္ သေဘၤာလမ္းေၾကာင္းတိုသြားျပီး အျမတ္အစြန္းလည္း ပိုရတာက ရတာ တကိစၥ၊ တူးေျမာင္းေဖာက္တဲ့အခါ ဥေရာပက အလုပ္သမားေတြေရာက္မလာခင္ အစပိုင္းမွာ အဓမၼ လုပ္အားေပး ခိုင္းေစတာေတြလည္းရွိခဲ့။ တူးေျမာင္းေဖာက္လုပ္တဲ့အတြက္ အလုပ္သမား ပဋိပကၡ၊ ေရာဂါဘယ ျဖစ္ပြားမွဳေတြလည္း ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းကလည္းရွိခဲ့။ 

ကရာတူးေျမာင္း-ထိုင္း ဒီလိုနဲ႔ ျဗိတိသွ်တို႕ရဲ႕ အင္ပါယာ ေန၀င္သြားတဲ့ေနာက္ အာရွမွာ က်ားေတြ ေခါင္းေထာင္လာျပီး က်ားတကာ့က်ား တရုတ္က်ားက ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္ကို လႊမ္းမိုးနိုင္ဖို႕ သူ႔ပတ္ပတ္လည္ နိုင္ငံေတြနဲ႔ အခ်င္းမ်ားေနရင္းက ထိုင္းနို္င္ငံေတာင္ပိုင္းမွာ Kra တူးေျမာင္းေဖာက္ဖို႕ ကမ္းလွမ္းလာတာပါပဲ၊ ေငြအားလည္းေတာင့္၊ နည္းပညာလည္းရွိ၊ နို္င္ငံေရးဦးေဆာင္မွဳပိုင္းလည္း အားေကာင္း၊ တူးေျမာင္းေဖာက္ခ်င္တဲ့ သူ႕ရည္ရြယ္ခ်က္က အာဖရိကနဲ႔ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းက ေရနံတင္သေဘၤာေတြ မလကၠာေရလက္ၾကားကို ပတ္သြားစရာမလိုေတာ့ဘဲ ေရေၾကာင္း ခရီးခ်ံဳ႕နို္င္ဖို႔ပါပဲ။

 ဒီနည္းအတိုင္း ျမန္မာနိုင္ငံကို ကန္႕လန္႔ျဖတ္ျပီး ရခိုင္ျပည္နယ္ကေန- မေကြးတိုင္း-မႏၱေလးတိုင္း-ရွမ္းျပည္နယ္ကို သြယ္တဲ့ ပိုက္လိုင္းကေန တရုတ္နိုင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ကို ေရနံနဲ႔ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕တင္ပို႕နိုင္သြားပါျပီ။ တကယ္ေတာ့ ျဗိတိသွ်ေတြ မေအာင္ျမင္ခဲ့တဲ့ အိႏၵိယနဲ႔ တရုတ္ကို စၾကံ ၤခင္းခ်င္တာ ဗမာျပည္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ တရုတ္က ေအာင္ျမင္သြားတဲ့ ျဖစ္ရပ္ပါပဲ။ 

ခု တခါ … ထိုင္းနိုင္ငံေတာင္ပိုင္း ကရာတူးေျမာင္းေဖာက္ဖို႕ တူးေျမာင္းစီမံခ်က္ေရွ႕ေျပးအျဖစ္ တရုတ္-ထိုင္း Kra Infrastructure Investment and Development Company နဲ႔ တရုတ္နိုင္ငံက ကြမ္ဂ်ိဳးက Asia Union Group တို႕၂၀၁၅ ေမလကတည္းက နားလည္မွဳစာခၽြန္ေရးထိုးထားျပီးသား၊ ကရာတူးေျမာင္းစီမံကိန္းကို ၁၀ ႏွစ္ အျပီးသတ္ေဆာင္ရြက္မယ္၊ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၈ ဘီလီယံ ကုန္က်မယ္လို႕စင္ကာပူ သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပျပီးလို႕ ေနာက္ေလးရက္အၾကာမွာ တူးေျမာင္းေဖာက္လုပ္ဖို႕ ႏွစ္နိုင္ငံအစိုးရတရား၀င္ ဘာတခုမွ သေဘာတူထားတာမရွိပါဘူးလို႕ ႏွစ္နိုင္ငံ အစိုးရက ျငင္းျပန္ပါတယ္။ ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ခ်ာဗလစ္ေယာင္ခ်ာယြတ္က ထိုင္းဘက္က လက္မွတ္ေရးထိုးတာလို႕ စင္ကာပူနို္င္ငံထုတ္ The Independent သတင္းက ေဖာ္ျပပါတယ္။ ေယာင္ခ်ာယြတ္ဟာ ကရာတူးေျမာင္းေဖာက္ဖို႕ ႏွစ္ရွည္လမ်ား အားေပးေနတဲ့လူဆိုပဲ၊ ( ထား၀ယ္အထူးစီးပြားေရးဇံုလည္း ထိုင္းက စတာပါပဲ။ သူ႕နိုင္ငံက ဥပေဒေတြနဲ႕ လုပ္ရခက္တဲ့ စက္ရံုေတြ ဗမာျပည္ဘက္ မီးခိုးလာထြက္ဖို႕ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔။ ) 

ကရာတူးေျမာင္းအမွန္တကယ္အေကာင္အထည္ေပၚလာရင္ ေရလမ္းေၾကာင္းက်တဲ့ စင္ကာပူဆိပ္ကမ္းအဖို႔ သေဘၤာဆိုက္ကပ္ခ ေကာက္ခံနို္င္ေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တရုတ္နို္င္ငံက ေငြရင္းမတည္မယ့္ ကရာတူးေျမာင္းေဆာက္လုပ္တာကို စင္ကာပူကို အမွန္တကယ္ျခိမ္းေျခာက္ေနတယ္္လို႕ The Independent သတင္းစာကသံုးသပ္ေလတာ။ 

ဒါတင္လားဆိုေတာ့ မဟုတ္ေသးပါ။ လံုျခံဳေရးအရလည္း ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕လိုလာပါတယ္။ ကရာတူးေျမာင္းသာ ေဖာက္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္နဲ႔ အိႏၵိယသမုဒၵရာ ျဖတ္လမ္းလည္းျဖစ္သြားမွာပါ။ 

ျဗိတိသွ်အင္ပါယာ ေနမ၀င္ေခတ္က ပင္လယ္ကူးသေဘၤာၾကီးေတြနဲ႔ ကမၻာပတ္ ကုန္သြယ္ရင္း ကိုလိုနီနယ္ခ်ဲ႕ခဲ့တာ သမိုင္းမွာ အထင္အရွား၊ ဒီေန႔ေခတ္မွာေတာ့ ကုန္တင္မက စီးပြားေရးတရွိန္ထိုးတက္လာတာနဲ႔ အမွ် ေလာင္စာစြမ္းအင္လိုအပ္လာတာမို႕ ေရနံတင္သေဘၤာေတြပါ ပင္လယ္ကူးတဲ့ကာလ ေရာက္လာပါတယ္။ 
တခ်ိန္က ပင္လယ္ကိုေအာင္နိုင္ခဲ့လို႕ နယ္ခ်ဲ႕နို္င္တဲ့ ျဗိတိသွ်ေနရာ တျခားဘယ္အင္အားၾကီးနိုင္ငံက ဘာအေၾကာင္းျပျပီး အစားထိုး၀င္နိုင္လာမလဲ စဥ္းစားစရာလည္း ရွိလာပါတယ္။ ပထ၀ီနိုင္ငံေရးအရ အင္အားၾကီး အိႏၵိယနဲ႔ တရုတ္ႏွစ္နိုင္ငံၾကားက ျမန္မာနိုင္ငံအဖို႕ ကရာ တူးေျမာင္းေဖာက္လုပ္တဲ့ ကိစၥဟာ အိမ္နီးခ်င္းထိုင္းနိုင္ငံ ကိစၥမို႕ ကိုယ့္နိုင္ငံအေရး မဟုတ္ေပမဲ့ ျမန္မာ့ လံုျခံဳေရး ဘယ္လိုရွိေလမလဲဆိုတာကေတာ့ ေတြးစရာ။

Comments