ၿဖိဳးသီဟခ်ဳိ (Myanmar Now) ● ေဆြးေႏြးဖို႔အလွမ္းေဝးဆဲ လံုျခံဳေရးက႑

ၿဖိဳးသီဟခ်ဳိ (Myanmar Now) ● ေဆြးေႏြးဖို႔အလွမ္းေဝးဆဲ လံုျခံဳေရးက႑
(မုိးမခ) ဇူလုိင္ ၂၄၊ ၂၀၁၈

(ေနျပည္ေတာ္) —    ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ညီလာခံ (၂၁ ရာစုပင္လံု) ဟာ တတိယအႀကိမ္ အစည္းအေဝးအထိ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၿပီျဖစ္ ေပမယ့္ က႑ႀကီး ငါးရပ္ထဲက လံုၿခံဳေရးက႑ကိုေတာ့ ယေန႔တုိင္ ေဆြးေႏြးႏုိင္ျခင္းမရွိေသးပါဘူး။ 

၂၁ ပင္လံုမွာ ႏုိင္ငံေရးက႑၊  စီးပြားေရးက႑၊  လူမႈေရးက႑၊  ေျမယာႏွင့္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္က႑နဲ႔ လံုၿခံဳေရးက႑ဆိုၿပီး က႑ႀကီး ငါးရပ္ ရိွပါတယ္။

ေဆြးေႏြးေနၾကတဲ့ အစုအဖြဲ႔ ငါးဖြဲ႔ကေတာ့  အစိုးရ၊  တပ္မေတာ္၊  တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္၊  လႊတ္ေတာ္၊  ႏုိင္ငံေရးပါတီတို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လုံၿခဳံေရးက႑မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ျခင္းနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းျခင္း ဆိုတဲ့ အဓိက ေခါင္းစဥ္ႀကီး ႏွစ္ရပ္ ပါဝင္ပါတယ္။

ျပန္လည္ ေပါင္းစည္းေရးက႑မွာ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ ထားရွိေရးကို တပ္နဲ႔ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ႏွစ္ဘက္လုံးက သေဘာတူၾကေပမယ့္ ဘယ္လို တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္လဲဆိုတာ ကိုေတာ့ ေဆြးေႏြးၫွိႏႈိင္းရမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

၂၁ ရာစုပင္လံု အစည္းအေဝးဖြင့္ပြဲတြင္ေတြ႔ရေသာ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ (ဓာတ္ပံု - ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ/Myanmar Now)

Disarmament, Demobilization, and Reintegration (DDR) လို႔ အတိုေကာက္ ေခၚၾကတဲ့ လက္နက္ျဖဳတ္၊  တပ္ဖ်က္ၿပီး တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္အျဖစ္ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းမွာလား။    Security Sector Reform (SSR) လို႔ ေခၚတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တပ္မေတာ္ေအာက္ ျပည္နယ္တပ္ေတြကပါ စုေပါင္း တာဝန္ယူရတဲ့ စနစ္မ်ိဳးနဲ႔သြားမလားဆိုတာကိုေတာ့ တိတိက်က်မသိရေသးပါဘူး။ 

လံုၿခံဳေရးက႑မွာ အခ်က္တစ္ခ်က္မွ သေဘာမတူႏုိင္ေသးဘူး ဆိုတာကိုေတာ့  ႏုိင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္လည္းျဖစ္၊  UPDJC ရဲ႕ ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၂၁ ပင္လံု တတိယ အစည္းအေဝး အပိတ္မိန္႔ခြန္းေျပာခ်ိန္မွာ ဖြင့္ဟ ဝန္ခံသြားပါတယ္။ 

လံုၿခံဳေရးက႑ ညွိႏိႈင္းဖို႔ အဘက္ဘက္က သတိႀကီးစြာနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ေတြ႔ရေၾကာင္း၊  လံုၿခံဳေရးက႑မွာ ရလဒ္ထြက္ဖို႔က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္အတြက္ အေရးႀကီးတယ္ဆို တဲ့ အေၾကာင္း၊  ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး သေဘာတူညီမႈျဖစ္ဖို႔ဆိုတာ လံုၿခံဳေရးက႑ဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ပါဝင္ဖို႔လိုတဲ့ အေၾကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ 

● လံုျခံဳေရးနဲ႔ႏုိင္ငံေရး က႑ႏွစ္ခုက ဆက္စပ္ေနတယ္
ဒီလံုၿခံဳေရးက႑ ေဆြးေႏြးဖို႔က ႏုိင္ငံေရးက႑မွာ အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္္ျပည္ေထာင္စုကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္မယ့္ အခ်က္ေတြကို ေဆြးေႏြးအတည္ျပဳႏုိင္ဖို႔က အေရးႀကီးတယ္လို႔ UPDJC ရဲ႕ အစုအဖြဲ႔အသီးသီးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက ေျပာပါတယ္။ 

လံုၿခံဳေရးက႑မွာ သေဘာတူညီခ်က္မရတာေသးတာက ႏိုင္ငံေရးက႑မွာ ဖက္ဒရယ္မူေတြ မရွိေသးတာေၾကာင့္ျဖစ္ တယ္လို႔ UPDJC ရဲ႕ အဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ ဒီမိုကေရစီပါတီဥကၠ႒ ေဒါက္တာမနန္တူးဂ်ာက သံုးသပ္ပါတယ္။ 

ႏုိင္ငံေရးက႑က ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံေတာ္ျဖစ္ဖို႔ ပိုမိုေသခ်ာတဲ့ အခ်ိန္ေရာက္မွ ဖက္ဒရယ္မူေတြနဲ႔ ကိုက္ညီတဲ့ လံုၿခံဳေရး အခ်က္အလက္ေတြကို ေဆြးေႏြးသြားမွာျဖစ္ပါတယ္ တဲ့။ 

“ႏုိင္ငံေရး သေဘာတရား ဘာလဲဆိုတာ ဖက္ဒရယ္ ပရင္စီပယ္ (မူ) ခ်မွတ္ၿပီး ဖက္ဒရယ္ႏုိင္ငံ တည္ေထာင္ဖို႔ ေသခ်ာသ ေလာက္ရွိၿပီဆိုမွ လံုၿခံဳေရးက႑ကိုေဆြးေႏြးရမွာပါ”  လို႔သူက ေျပာပါတယ္။ 

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒ အႀကံဉာဏ္ေတြေပးေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Myanmar Institute for Peace and Security ရဲ႕ အမႈေဆာင္ဒါရိုက္တာ ဦးမင္းေဇာ္ဦးကလည္း ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ လံုၿခံဳေရးက႑ ႏွစ္ခုက ခ်ိတ္ဆက္ေန တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ 

တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ လံုၿခံဳေရးက႑မွာ တိုးတက္လာမွ ႏုိင္ငံေရးက႑ကို ေဆြးေႏြးခ်င္ၿပီး၊  သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မႈက အနာဂတ္ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြက ဆက္လက္ လက္နက္ကိုင္စြဲေနမွာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

“သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္ခ်က္က ဖက္ဒရယ္ ရသြားၿပီဆိုတဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီအဖြဲ႔ေတြ ဆက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္ ထားမယ္ဆိုရင္ အဆင္မ ေျပဘူးဆိုတဲ့ အျမင္မ်ိဳးရွိတယ္” လို႔ သူကသံုးသပ္ပါတယ္။ 

တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ကေတာ့ အနာဂတ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္သာမက ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒပါ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္လာမွာျဖစ္လို႔ ႏိုင္ငံေရးစနစ္နဲ႔ ေလ်ာ္ညီတဲ့ လံုၿခံဳေရးစနစ္ကို လိုခ်င္ေနၾကတယ္လို႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ေတြအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပဲြ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားတဲ့ ဦးမင္းေဇာ္ဥိးက ရွင္းျပပါတယ္။ 

“တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြဘက္ကေတာ့ ဖက္ဒရယ္သြားမယ္ဆိုရင္ ေနာင္ျဖစ္လာမယ့္ လံုၿခံဳေရးစနစ္က ဖက္ဒရယ္ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ စနစ္မ်ိဳးျဖစ္ရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးရွိေတာ့ အဲဒီႏွစ္ခုမွာ ဘယ္ အာဂ်င္ဒါ (လုပ္ငန္းအစီအစဥ္) ကေတာ့ျဖင့္ ေဆြးေႏြးသင့္တယ္။ ညႇိႏိႈင္းသင့္တယ္ဆိုတာမွာ ညွိရမယ့္ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္” လို႔ ဒီလ ၁၅ရက္ေန႔က ပင္လံုအစည္းအေဝးအၿပီးမွာ Myanmar Now ကိုေျပာပါတယ္။ 

တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားတပ္ေတြ ဘယ္လိုပဲ စိုးရိမ္မႈေတြရွိေနပါေစ လံုၿခံဳေရးက႑ သေဘာတူညီခ်က္ေတြ ရဖို႔ အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတင္ဖို႔က လိုအပ္ပါတယ္။    ဒီလိုေဆြးေႏြးပြဲေတြ စတင္ႏုိင္ဖို႔အတြက္ လည္း လံုၿခံဳေရး က႑မွာ ဘယ္လို အခ်က္ေတြကိုေဆြးေႏြးမလဲ ဆိုတာက အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ 

ဒါကို ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံကလည္း “ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္၊  ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္မႈနဲ႔ ဒီဇိုင္းေတြကို အရွိအတိုင္း ရဲရဲတင္းတင္းျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔လိုတယ္”  လို႔ သူ႔မိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္သြင္းေျပာခဲ့ပါတယ္။ 

● အနာဂတ္ တပ္မေတာ္
လံုၿခံဳေရးက႑လို႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အနာဂတ္ ဖယ္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ျဖစ္ဖို႔ကလည္း အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္တစ္ခုျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးးႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္ကလည္း အစည္း အေဝးဖြင့္ပြဲေန႔မွာ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ 

လံုၿခံဳေရးက႑မွာ ေဆြးေႏြးထားတဲ့အခ်က္ေတြသာ သေဘာတူညီမႈ ရခဲ့မယ္ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတစ္ရပ္ျဖစ္လာမွာပါ။    ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ အတည္ျပဳခဲ့ၿပီးရင္ေတာ့ အနာဂတ္ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု ရဲ႕ အေရးပါလွတဲ့ အေျခခံဥပေဒသစ္မွာ ထည့္သြင္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ 

အနာဂတ္ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ အျမင္အေပၚမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ေတြေရာ တပ္မေတာ္ဘက္ ကပါ ဘံုသေဘာ တူညီခ်က္ေတြရွိၿပီးသားပါ။   အဲဒီတပ္မေတာ္က ဘယ္လိုပံုစံမ်ိဳးလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ သူတို႔ မေဆြးေႏြးႏုိင္ၾက ေသးပါဘူး။ 

ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ပူးတြဲေကာ္မတီ UPDJC  ရဲ႕ အတြင္းေရးမွဴးဦးခင္ေဇာ္ဦးက လံုၿခံဳေရးက႑မွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးဆိုတဲ့ အဓိကေခါင္းစဥ္ႀကီး ႏွစ္ခုရိွတယ္၊  ႏုိင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရးကိစၥကုိ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့ အခါမွာ တစ္ခုထဲေသာ တပ္မေတာ္ ထားရွိေရး မူကို ႏွစ္ ဖက္လံုးက လက္ခံၾကတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

“အဲဒီအေပၚမွာ သူတို႔က စိုးရိမ္မႈေတြ ေလ်ာ့နည္းသြားရင္ေတာ့ ဒီဟာကို ဆက္ၿပီးေဆြးေႏြးျဖစ္သြားမယ္”  လို႔ ယခင္အစိုးရ လက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ကတည္းက အေရးပါသူတစ္ဦးအျဖစ္ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ အၿငိမ္းစား ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဦးခင္ ေဇာ္ဦးက ရွင္းျပပါတယ္။ 

NCA ထိုးထားတဲ့ တစ္ဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ ပအိုဝ္းအမ်ိဳးသား လြတ္ေျမာက္ေရး အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (PNLO) ရဲ႕ ဥကၠ႒ ခြန္ျမင့္ထြန္းကေတာ့ တစ္ခုတည္းေသာ တပ္မေတာ္ဆိုတဲ့ အေပၚမွာ သေဘာတူညီေပမယ့္ ဒါနဲ႔ဆိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို ေဆြးေႏြးညိွင္းႏိႈင္းဖို႔ လိုအပ္ေနေသး တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ 

 “အရင္ကဆိုရင္ လံုၿခံဳေရးက႑ဟာ ေဆြးေႏြးလို႔မရဘူး ေျပာလို႔မရဘူး ျဖစ္ရာကေန တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေဆြးေႏြးလို႔ရလာတာ တိုးတက္တဲ့အခ်က္ပါ”  လို႔ သူက အေကာင္းျမင္ပါတယ္။ 

“ေဆြးေႏြးတဲ့ ပံုစံမွာ ကိုယ္ဘာျဖစ္ခ်င္တယ္၊  သူဘာျဖစ္ခ်င္တယ္၊    အဲဒါေတြကို ႏွစ္ဖက္ ေျပာလိုက္ၾကၿပီးေတာ့မွ အဓိပၸာယ္ကို ထပ္ၿပီး ဖြင့္ဆိုတာက ပိုၿပီး ျပည့္စံုပါတယ္”

● SSR - DDR ျပႆနာ
SSR နဲ႔ DDR ဆိုတဲ့ ႏွစ္ခ်က္ဟာ အလြန္ ထိလြယ္၊  ရွလြယ္ ႏုိင္တာေၾကာင့္ ဒီေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား ႏွစ္ဖြဲ႔လံုးက ေျဖဆိုဖို႔ လက္တြန္႔ၾကပါတယ္။ 

UPDJC တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အစုအဖြဲ႔ရဲ႕ ဒုတိယဥကၠ႒ ဆလိုင္း လ်ံမႈန္း ဆာေခါင္းကေတာ့ လံုၿခံဳေရးက႑ဟာ တစ္ႀကိမ္တည္းနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းလို႔မရႏုိင္ဘူး လို႔ နားလည္ထားသူပါ။

“က်န္တဲ့က႑ေတြ ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ အဆင္ေျပရင္ ဒါကိုလည္း ေဆြးေႏြးမယ္လို႔ တင္ျပထားပါတယ္” လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။ 

ႏုိင္ငံေရးပါတီ အစုအဖြဲ႔ရဲ႕ UPDJC  ဒုတိယ ဥကၠ႒ ျဖစ္တဲ့ ဦးသုေဝကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြမွာ ေဆြးေႏြး ညိႇႏိႈင္း ဖို႔ ခက္ခဲတာေတြ ယာယီ ခ်န္ခဲ့ဖို႔၊  တူညီခ်က္ေတြကို စုေပါင္းၿပီးေတာ့မွ ရင္းႏွီးမႈ ရလာရင္ ျပန္လည္ေဆြးေႏြးဖို႔ဆိုတဲ့ သေဘာ ထားရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ 

“ခက္တဲ့ ဥစၥာထားခဲ့တာေပါ့ က်န္တဲ့ဟာေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ရင္ အားရွိမယ္။    အဲဒီေတာ့မွ ေဆြးေႏြးရင္ ပိုေကာင္းတယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာပါပဲ” လို႔ ညီလာခံ ပိတ္ပြဲ အစည္းအေဝးအၿပီးမွာ ေျပာပါတယ္။ 

ဆလိုင္းလ်န္မံႈးဆာေခါင္း၊  ဦးမင္းေဇာ္ဦး၊ ေဒါက္တာ တူးဂ်ာတို႔ကေတာ့ SSR, DDR တို႔ အေၾကာင္း ေျပာဖို႔ အခ်ိန္ မတန္ ေသးဘူးလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။

“နည္းနည္း ေစာေသးတဲ့သေဘာေပါ့။    လာေတာ့လာမွာပါ။    အထူးသျဖင့္ SSR က အရင္လာမွာေပါ့။    ၿပီးရင္ DDR က လိုက္လာမွာပါ” လို႔ ေဒါက္တာတူးဂ်ာက ေျပာပါတယ္။ 

ေနာက္ဆံုး အပစ္ရပ္အဖဲြ႔အစည္းတစ္ခုျဖစ္တဲ့ မြန္ျပည္သစ္ပါတီရဲ႕ ဒုတိယဥကၠ႒ ႏုိင္ဟံသာကေတာ့ လံုၿခံဳေရးက႑ကို ေဆြးေႏြးသေဘာတူႏုိင္ဖို႔က တပ္မေတာ္မွာပဲ အဓိကမူတည္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။    ။