ေမာင္ေမာင္စုိး ● တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ပင္လုံကို အနီးကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း - အပိုင္း (၃)

ေမာင္ေမာင္စုိး ● တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ပင္လုံကို အနီးကပ္ၾကည့္႐ႈျခင္း - အပိုင္း (၃)
(မုိးမခ) ၾသဂတ္စ္ ၅၊ ၂၀၁၈

● ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ႕ အလားအလာ
ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕မ်ားအေနႏွင့္ ယခုအႀကိမ္လာေရာက္ရာတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ပင္လုံလာစဥ္ကထက္ႏႈိင္းစာလွ်င္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ PC မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၏ ေပ်ာ့ေျပာင္းေႏြးေထြးစြာ ႀကိဳဆိုျခင္းခံရသည္ဟု သေဘာထားၾကပါသည္။ သုိ႔ေသာ္ ဆက္လက္ေတြ႕ဆံုမ်ားျပဳလုပ္၍ လမ္းေၾကာင္းရွာေဖြသြားရန္လိုအပ္သည္ဟု KIA မွ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္က ဆိုပါသည္။ PC မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားကလည္း တတိယပင္လုံၿပီးပါက အျမန္ဆံုးဆက္လက္ေတြ႕ဆံုသြားမည္ဟု ဆိုၾကပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ ေက်ာ္လႊားရမည့္ ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းရမည့္ ျပႆနာမ်ားရွိပါေသးသည္။ ပထမျပႆနာမွာ NCA လက္မွတ္ထိုးေရး ျဖစ္သည္။ ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ႕အေနႏွင့္ မူလဖြဲ႕စည္းစဥ္က NCA လမ္းေၾကာင္းမဟုတ္ဘဲ သီးျခားလမ္းေၾကာင္းက သြားမည္ဟု ဆိုထားခ့ဲေသာ္လည္း အစိုးရႏွင့္တပ္မေတာ္က NCA ကိုသာရပ္ခံထားျခင္း၊ တ႐ုတ္ကလည္း NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္မွစ၍ ေတာက္ေလ်ာက္တိုက္တြန္းလာျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ NCA သည္ မေရွာင္မလႊဲသာ စမွတ္တခုအျဖစ္ စဥ္းစား ရသည့္အေျခသုိ႔ ဆိုက္ေရာက္ေနေပသည္။

KIA/SSPP/TNLA/AA/MNDAA တုိ႔သည္ မူလ EAOs ညီလာခံမ်ား တြင္ ပါဝင္ခ့ဲၾကၿပီး UNFC အဖြဲ႕ဝင္ေဟာင္းမ်ားျဖစ္ၾကရာ NCA သည္ ၎တုိ႔ႏွင့္မစိမ္းခ့ဲေပ။ NCA ႏွင့္ ပတ္သက္၍ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးခ့ဲ့ဖူးသူမ်ားျဖစ္သည့္ျပင္ ၂ဝ၁၅ စက္တင္ဘာ ၉ ရက္ေန႔က သမတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္အားလုံးပါဝင္ေရးကိုရပ္ခံခ့ဲၾကၿပီး TNLA/MNDAA/AA အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕ကိုသာ ထို စဥ္ကလက္ခံခ့ဲပါက NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခ့ဲၾကၿပီးၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုအဖြဲ႕ ၅ ဖြဲ႕အေနႏွင့္ NCA သည္ စိမ္းလွသည္ မဟုတ္ေပ။

NCA ထိုးရန္မလိုဟု မူလကထဲက ရပ္ခံခ့ဲသည့္ အဖြဲ႕ ၂ ဖြဲ႕မွာ UWSA ႏွင့္ NDAA တုိ႔ျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အားနည္းခ်က္တခုမွာ NCA ႏွင့္ပတ္သက္၍ အဆိုပါအဖြဲ႕ႏွစ္ဖြဲ႕ သီးျခားေဆြးေႏြးခ့ဲျခင္းလည္းမရွိ၊ အျခား EAOs မ်ားႏွင့္အတူလည္း ေဆြးေႏြးခ့ဲျခင္းမရွိဘဲ အျခား EAOs မ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးၿပီး NCA ရလဒ္ထြက္လာမွ ထိုႏွစ္ ဖြဲ႕အား NCA လက္မွတ္သြားထိုးခိုင္းခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ္လည္း တ႐ုတ္၏ ဆက္တိုက္ဖိအားေပးတိုက္တြန္းမႈ မ်ားေၾကာင့္၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္အေစာပိုင္း PC မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားႏွင့္ UWSA တာဝန္ရွိသူမ်ားေတြ႕ဆံုရာတြင္ NCA ႏွင့္ပတ္သက္၍ UWSA က သေဘာထားေျပာင္းလဲေဖၚျပခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရ သည္။ ထိုသေဘာထားကို တတိယညီလာခံတြင္ UWSA က စာျဖင့္အတည္ျပဳ ထုတ္ျပန္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုသေဘာ ထားမွာNCA အား ျပင္ဆင္ခြင့္ႏွင့္သေဘာမက်ပါက NCA မွႏႈတ္ထြက္ခြင့္ရွိပါက NCA လက္မွတ္ထိုးေရးကို UWSA က စဥ္းစားေပးမည္ဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါသေဘာထားႏွင့္ပတ္သက္၍ အစိုးရတာဝန္ရွိသူမ်ားက ဆက္လက္ညႇိႏႈိင္း၍ ရနိုင္ ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ျပဳထားပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ NCA ပါ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ခ်ဳ္ိ႕ယြင္းခ်က္ရွိေန၍ စစ္ပြဲမ်ားဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ နိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္မွာလည္း ခ်ဳိ႕ယြင္းခ်က္ရွိေန၍ အေရးႀကီးေသာ နိုင္ငံေရးပုဒ္မတိုင္း သေဘာတူညီခ်က္မရၾကေၾကာင္း ႏွင့္ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းစစ္မရပ္တန္႔နိုင္ျခင္းမွာ TNLA/AA/MNDAA အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕ကို အသိအမွတ္မျပဳဘဲ စစ္ေရးအရအျပဳတ္ တိုက္ေရးလမ္းစဥ္ ကိုင္စြဲထား၍ျဖစ္ေၾကာင္း တတိယပင္လံုညီလာခံကာလအတြင္း ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၁ ရက္စြဲနွင့္ ထုတ္ျပန္ေသာ UWSA ၏ ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္တြင္ေဖၚျပထားပါသည္။

မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ UWSA အေနႏွင့္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးေရးကိုစဥ္းစားသည့္အေျခအေနရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ NDAA မွာ မူလကထဲကေပ်ာ့ေျပာင္းေသာသေဘာထားရွိသည့္အဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး စစ္ေရးအရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ UWSA ၾကားတြင္ ရပ္တည္ေနေသာေဒသလည္းျဖစ္သည္။ UWSA အဖြဲ႕ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးပါက NDAA အဖြဲ႕အေနႏွင့္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးရန္ခက္ခဲမည္မဟုတ္ေပ။ သုိ႔ျဖစ္ရာ တတိယအႀကိမ္ ပင္လုံညီလာခံေနာက္ပိုင္း ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ႕ NCA လက္မွတ္ ေရးထိုးၿပီး နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္ေရးသည္မျဖစ္နိုင္ေသာ အရာေတာ့မဟုတ္ေပ။ တ႐ုတ္၏ၾကားဝင္မႈ၊ တြန္းအားေပးမႈမ်ားေအာက္တြင္ ညႇိႏႈိင္း၍ရေသာအရာျဖစ္၍လာသည္။ လက္ေတြ႕ ညႇိႏႈိင္းၾကရန္သာလိုအပ္ပါသည္။

ဒုတိယျပႆနာမွာ TNLA/MNDAA/AA အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႕ျပႆနာျဖစ္ပါသည္။ အဆိုပါ ၃ ဖြဲ႕အား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြင္း တရားဝင္အဆင့္ေနရာအား အသိမွတ္ျပဳ ျခင္းျဖစ္သည္။ တတိယ ၂၁ ရာစုပင္လုံတြင္ ဒုကာခ်ဳပ္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုရာတြင္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္ရန္ လမ္းဖြင့္ထားသည္ဟုဆိုခ့ဲသည္။ ထုိ႔အတူ PC မွတာဝန္ရွိသူမ်ားက အဆိုပါ ၃ ဖြဲ႕အား NCA လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ပါဝင္ရန္သေဘာထားရွိၿပီးဟုဆိုသည္။ သုိ႔ေသာ္ တရားဝင္အတည္ျပဳ ထုတ္ျပန္ျခင္းေတာ့ မရွိေသးပါ။ တရားဝင္မႈ လိုအပ္ေနပါေသးသည္။

ထိုသုံးဖြဲ႕ႏွင့္ ပတ္သက္သည့္သေဘာထားမွာ ထိုသုံးဖြဲ႕အေနႏွင့္ "လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးစြန္႔လႊတ္ေၾကာင္း" ေၾကညာ ခ်က္ ထုတ္ျပန္ေပးရမည္။ ထိုသုိ႔ထုတ္ျပန္ၿပီးေနာက္ အစိုးရႏွင့္ ထို ၃ ဖြဲ႕တုိ႔ biletral ထိုးမည္။ ၿပီးလ်င္NCA လက္မွတ္ေရး ထိုးခြင့္ျပဳမည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသေဘာထားကို ၂ဝ၁၆ ခုႏွစ္ ထို ၃ ဖြဲႏွင့္ PC ေတြ႕ခ့ဲစဥ္ကလည္း တႀကိမ္ေဖၚျပၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုစဥ္က လည္း ထိုအသုံးအႏႈန္းကိုလက္မခံ၍ ပထမအႀကိမ္ညီလာခံဖိတ္ၾကားမည့္ အစီအစဥ္ပ်က္ခ့ဲဘူးသည္။ ဤေဝါဟာရ ႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏွစ္ဖက္လက္ခံႏိုင္သည့္ အသုံးအႏႈန္းကို ရွာေဖြညႇိႏႈိင္းရန္လိုသည္။ ဤအခ်က္မွာ ေဝါဟာရ စကားလုံး သက္သက္ျပႆနာမဟုတ္၊ မူဝါဆိုင္ရာျပႆနာလည္းျဖစ္ေနသည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားက "လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡကို နိုင္ငံ ေရးနည္းလမ္းႏွင့္ ေျဖရွင္းသြားမည္" ဆိုေသာ ေဝါဟာရကို လိုလားၾကပုံရသည္။

ဤအခ်င္းအရာႏွင့္ဆက္ႏြယ္၍ PSLF/TNLA ဒုဥကၠဌ တာခူးလန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ေတြ႕ဆံုရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား NCA လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး သတၱိရွိရွိဝင္ေရာက္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္းႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး ၎တုိ႔ တအာင္းမ်ားအေနႏွင္ သတၱိရွိခ့ဲၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ လက္နက္စြန္႔လႊတ္ပါက မိမိတအာင္းေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးေရးႏွင့္ လုံျခံဳေရးအား အစိုးရက တာဝန္ယူမည္ဆို၍ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္က လက္နက္စြန္႔ လႊတ္ခ့ဲၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔ေသာ္ မိမိတုိ႔တအာင္းမ်ား လက္နက္စြန္႔ၿပီးေနာက္ေဒသတြင္းလုံျခံဳ ေရးကင္းမ့ဲလာသည့္ျပင္ မူးယစ္ေဆးဝါးေရာင္းဝယ္ျခင္းမ်ား အမ်ားအျပားျဖစ္လာၿပီး ေဒသခံတအာင္းမိသားစုမ်ား မူးယစ္ေဆးစြဲၿပီးပ်က္စီးမႈ မ်ားၾကံဳလာျခင္း၊ ေဒသလုံျခံဳ ေရးအတြက္ လက္နက္ ၄ဝဝ ျပန္လည္ထုတ္ေပးရန္ တင္ျပေတာင္းဆိုခ့ဲေသာ္လည္း ခြင့္ျပဳျခင္းမရွိခ့ဲေၾကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ေဒသတြင္းဖြံ့ျဖိဳးေရးမ်ားလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးျခင္းမရွိ၊ လမ္းတမိုင္ မဆိုထားႏွင့္ တထြာပင္ ေဖါက္မေပးသည့္အေျခအေနတြင္ မိမိတုိ႔တအာင္းမ်ားျပန္လည္ လက္နက္ကိုင္ခ့ဲရသည္ဟု ဆိုခ့ဲပါသည္။

ထိုသုိ႔ေသာအေျခအေနေအာက္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲအတြင္းအားလုံးပါဝင္နိုင္ေရးအတြက္ လမ္းစရွာေနဆဲမွာပင္ စိတ္မေကာင္းစရာသတင္းတပုဒ္ေပၚထြက္လာသည္။ ၎မွာ TNLA တပ္ဖြဲ႕မွ အမ်ဳိးသမီးေဆးမွဴး ၆ ဦးအား တပ္မေတာ္ စစ္ေၾကာင္းတခုမွ ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၁ ရက္ေန႔က ဖမ္းမိၿပီးေနာက္ သတ္ျဖတ္ခ့ဲေၾကာင္း ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၁၆ ရက္ေန႔ည ၈ နာရီတြင္ TNLA သတင္းျပန္ၾကားေရးက သတင္းထုတ္ျပန္ခ့ဲသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ စစ္ေျမျပင္တြင္ တိုက္ပြဲျပင္း ထန္စြာျဖစ္ပြားၿပီး ေသဆံုးခ့ဲၾကလ်င္ သီးျခားေျပာစရာရွိမည္မဟုတ္ေသာ္လည္း ဖမ္းမိၿပီးမွ အသတ္ခံရသည္ဆိုပါက က်င့္ဝတ္ျပႆနာျဖစ္ၿပီး လက္ခံႏိုင္ဘြယ္မရွိေပ။ တပ္မေတာ္ဘက္ကမူ အဆိုပါျဖစ္ရပ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ တိုက္ပြဲတြင္ အေသရမိျခင္းျဖစ္သည္ဟုသတင္းထုတ္ျပန္ပါသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ဤကိစၥသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အား ထိခိုက္နိုင္ သည္ျဖစ္၍ ေသခ်ာစြာ စုံစမ္းစစ္ေဆး၍ အမွန္အတိုင္း ျဖစ္ေစရန္လိုအပ္သည္။

၂ဝ၁၇ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၉ ရက္တြင္ KNPP မွ ရဲေဘာ္ ၃ ဦးႏွင့္အရပ္သား တဦး သတ္ျဖတ္ခံခ့ဲရသည့္ ျဖစ္ရပ္ေပၚေပါက္လာခ့ဲ့ရာ ယေန႔တိုင္ေျဖရွင္းေနရဆဲျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ UNFC ႏွင့္ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးေရးေဆြးေႏြးစဥ္ ျပႆနာျဖစ္ပြားခ့ဲျခင္းျဖစ္ရာ KNPP ယေန႔တိုင္ NCA လက္မွတ္မထိုးနိုင္ေသးဘဲျဖစ္ေနျခင္းသည္ ထိုျဖစ္ရပ္ကလည္း အေရးပါေသာ အေၾကာင္းအခ်က္ တခုျဖစ္ခ့ဲသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးစဥ္ ကာလတြင္း၌ ေအာက္ေျခမွ ေျခလြန္လက္လြန္ျပဳမူမႈမ်ားသည္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးကိုထိခိုက္နိုင္သည္ျဖစ္ရာ အထက္အဆင့္ဆင့္မွ ၾကပ္မတ္ရန္လိုအပ္ေပသည္။ ထုိ႔ျပင္ ထိုျဖစ္ရပ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ အမွန္အတိုင္းျဖစ္ေစျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ အေရးပါပါသည္။ ထုိ႔အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ တပ္မေတာ္၏သေဘာထားသည္ အထက္ပိုင္းတြင္သာမက ေအာက္ေျခပိုင္းတြင္ပါ ေဖၚျပရန္လိုအပ္ ေနပါသည္။

တတိယျပႆနာမွာ အားလုံးအတူတကြလက္မွတ္ေရးထိုးေရး ျပႆနာဟုဆိုရပါမည္။ အစိုးရႏွင့္တပ္မေတာ္ ဘက္က လက္ရွိအခ်ိန္ထိ FPNCC ကို အသိမွတ္မျပဳပါ။ PC ကတာဝန္ရွိသူ၏အဆိုအရ biletral ထိုးထားေသာအဖြဲ႕ ၄ ဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ KIA/SSPP/UWSA/NDAA တုိ႔ကို NCA ထိုးဖို႔ လက္ခံမည္ဟုဆိုသည္။ (သုိ႔ေသာ္ KIA သည္ biletral အျပည့္အဝ မထိုးရေသး ပါ)။ က်န္ ၃ ဖြဲ႕မွာ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ၿပီးပါက biletral အရင္ထိုးမည္။ ၿပီးမွ NCA ထိုးခြင့္ျပဳမည္ဟုဆိုသည္။ ေျမာက္ပိုင္း အဖြဲ႕မ်ားဖက္ကရပ္ခံမႈမွာ အားလုံးအတူတကြ ပါဝင္လက္မွတ္ေရးထိုးေရး ပါဝင္ေဆြးေႏြးေရးျဖစ္သည္။ SSPP ဒုဥကၠဌ စဝ္ခြန္ဆိုင္းက SSPP သည္ အားလုံးပါဝင္ေရးမူကို ဆက္လက္ကိုင္စြဲထားဆဲျဖစ္ၿပီး အားလုံးပါဝင္မွ NCA မွ လက္မွတ္ေရးထိုး မွာျဖစ္သည္ဟု ဆိုခ့ဲပါသည္။

တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံကာလအတြင္း FPNCC သေဘာထားအျဖစ္ AA မွ ေဒါက္တာညိဳထြန္းေအာင္၏ေဆြးေႏြးတင္ျပခ်က္တေစာင္ထုတ္ ျပန္ရာတြင္ FPNCC မွအဖြဲ႕အစည္းအသီးသီးသည္ အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုၿပီး ေနာက္ နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈကို FPNCC အေနႏွင့္ ျပဳလုပ္သြားမည္ဟု ဆိုထားသည္။ ဤေနရာတြင္ FPNCC အဖြဲ႕မ်ားသည္ NCA ေရးထိုးေရးအား တျပိဳင္တည္းလုပ္မည္ မလုပ္မည္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သဲကြဲျခင္း မရွိဟု ဆိုႏိုင္ူသည္။

PC ကေတာ့ ၄ ဖြဲ႕ ႏွင့္ ၃ ဖြဲ႕ ခြဲ၍ လုပ္ရန္ျဖစ္ေစ ၊ UWSA/NDAA/SSPP/KIA တုိ႔ထဲမွ တဖြဲ႕ခ်င္းကို ခြဲထုတ္၍ျဖစ္ေစ NCA ေရးထိုးေစရန္ျဖစ္ေစ အားသန္ရွိၿပီး ယခုႏွစ္ဆန္းကထဲက ထိုသုိ႔ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးလာေစရန္ ၾကိဳးပမ္းေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေျမာက္ပိုင္း ၇ ဖြဲ႕ အတူတကြNCA လက္မွတ္ေရးထိုးေရးဆိုသည္မွာလည္း ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းစရာ ျပႆနာတခုအျဖစ္ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။

စတုတၳျပႆနာအျဖစ္ ေက်ာ္လႊားရမည့္အခ်က္မွာ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕ကညီလာခံအတြင္း တင္ျပထားခ့ဲသည့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြး ေႏြးမႈအပိုင္းတြင္ FPNCCႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရတုိ႔ တိုက္ရိုက္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးသည့္ပုံစံကို ျပဳ လုပ္သြားမည္ဆိုသည့္ အခ်က္ျဖစ္သည္။ ထိုအခ်က္အရ ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕မ်ားသည္အစိုးရႏွင့္ တိုက္ရိုက္ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမည့္ပုံစံအား ေဖၚျပထား ၿပီး အစိုးရႏွင့္တပ္မေတာ္ဘက္ကမူ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီးေနာက္ NCA အင္စတီက် ဴ းရွင္းမ်ားျဖစ္သည့္ UPDJC ၊ JMC ၊ JICM ၊ UPC တုိ႔တြင္ ပါဝင္ေဆြးေႏြးေရးျဖစ္သည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ထိုအခ်က္အားလည္း ေဆြးေႏြးေျဖရွင္းေက်ာ္လႊားရန္ လိုအပ္ ေနသည္ဟုဆိုရပါမည္။

● UNFC ႏွင့္ NSCN (K)
၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ေဖဖဝါရီလ ၁၃ ရက္ေန႔ေန႔တြင္ UNFC အဖြဲ႕ဝင္ NMSP ႏွင့္ LDU ႏွစ္ဖြဲ႕ NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခ့ဲသည္။ ထုိ႔ ေနာက္ NCA လုပ္ငန္းစဥ္ထဲတြင္ ထိုႏွစ္ဖြဲ႕ပါဝင္ေနၿပီျဖစ္သည္။ ANC အား PC အေနႏွင့္ သီးျခားေဆြးေႏြးမႈ မျပဳေတာ့ဟု ဆိုသည္။ လက္ရွိ KNPP ႏွင့္ေဆြးေႏြးမႈမ်ားျပဳလုပ္ေနေသာ္လည္း NCA ထိုးသည့္အဆင့္သုိ႔မေရာက္ေသးေပ။   ၂၁ ရာစုပင္ လုံတြင္လည္း KNPP အားဖိတ္ၾကားခ့ဲ၍ တက္ေရာက္ခ့ဲေသာ္လည္းNCA ထိုးေရးအတြက္ ဆက္လက္ညႇိႏႈိင္းဆဲျဖစ္သည္။

ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲစကထဲက ပါဝင္လာခ့ဲေသာ ANC အား ယခုခ်န္ထားသည္မွာ သင့္ေလ်ာ္ပါ၏ေလာ စဥ္းစားဘြယ္ျဖစ္ သည္။ တမ်ဳိးတဖံုထည့္သြင္းစဥ္းစားပါက ပို၍ေကာင္းမည္ဟု ယူဆမိသည္။ လက္ရွိအခ်ိန္တြင္အင္အားခ်ိနဲ့သြားသည့္ UNFC သည္ ဆက္လက္တည္ရွိေနေသးသည္ေလာသုိ႔မဟုတ္ ပ်က္ျပယ္သြားၿပီေလာ ဆိုသည္မွာ ေျပာဆိုရန္ခက္ခဲေနေပသည္။ေျမာက္ပိုင္းရွိ KIA/SSPP တုိ႔ႏွင့္ မူလ UNFC အဖြဲ႕ဝင္မ်ားကား အဆက္အစပ္ရွိေနဆဲျဖစ္ၿပီး နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ပါဝင္ခြင့္ရၾကပါက ျပန္လည္နီးစပ္မႈ ရလာနိုင္ပါသည္။

မိမိတဦးခ်င္းအျမင္အရ နာဂ NSCN(K) အဖြဲ႕ ႏွင့္ပတ္သက္၍ ေလာေလာဆယ္တြင္ သီးျခားေျဖရွင္းသည္က ပို၍ေကာင္းပါ သည္။

● တတိယပင္လုံႏွင့္ သေဘာတူညီမႈမ်ား
ဒုတိယပင္လုံႏွင့္တတိယပင္လုံၾကား တႏွစ္နီးပါးၾကာခ့ဲသည့္ ပထမအေၾကာင္းမွာ NCA ပါ အမ်ဳိးသားအဆင့္နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ားက်င္းပေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သေဘာထားကြဲလြဲမႈ အားေျဖရွင္းနိုင္ျခင္းမရွိ၍ ျဖစ္သည္။ ယေန႔တိုင္ ရွမ္း၊ ရခိုင္တုိ႔တြင္ အမ်ဳိးသားအဆင့္နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ျပဳ လုပ္နိုင္ျခင္းမရွိေသးေပ။ ဒုတိယအခ်က္မွာ နိုင္ငံေရးက႑၌ အေရးပါေသာ တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးႏွင့္ပတ္သက္၍၎ လုံျခံဳေရးက႑ႏွင့္ပတ္သက္ ၍၎ သေဘာတူညီမႈ ရယူနိုင္ျခင္း မရွိ၍ျဖစ္သည္။

ပင္လုံညီလာခံေခၚဆိုက်င္းပပါက မည္သုိ႔ျဖစ္ေစျပည္ေထာင္စု သေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ျဖစ္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ရ ယူနိုင္မည့္ အခ်က္အခ်ဳိ႕အားေရြးထုတ္ၿပီး အဓိက ညႇိမရသည့္ နိုင္ငံေရးက႑မွ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးျပႆနာႏွင့္ လုံျခံဳေရးက႑အား ခ်န္လွပ္၍ က်င္းပခ့ဲျခင္းျဖစ္သည္။ လက္ရွိညီလာခံတြင္ ႏိုင္ငံေရးက႑၌ ထည့္သြင္းေဆြးေႏြးသည္ မွာလည္း က်ား/မခြဲျခားမႈ ျပႆနာသာျဖစ္ခ့ဲသည္။

မည္သုိ႔ဆိုေစ ဤသုိ႔က်င္းပျခင္းျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အားအသက္ဆက္ခ့ဲသည္ဟုဆိုနိုင္သည္။ ေကာင္းသည့္ဖက္က ၾကည့္လ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ပါဝင္သူမ်ား ထိေတြ႕ခြင့္ရရွိေသာေၾကာင့္ ယုံၾကည္မႈႏွင့္ နားလည္မႈ ပိုမိုတည္ ေဆာက္နိုင္သည့္ အခြင့္အလမ္းရခ့ဲသည္။ ထုိ႔ျပင္ ျဖတ္ေက်ာ္ရမည့္ နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ပို၍ေလး နက္ေစပါသည္။ ထုိ႔ျပင္ေျမာက္ပိုင္းအဖြဲ႕မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္း ပါဝင္လာေရးအတြက္ နည္းလမ္းမ်ားရွာေဖြထိေတြ႕နိုင္ခ့ဲသည္ဟု အေကာင္း ဖက္ကေတြးဆနိုင္ပါသည္။

သုိ႔ေသာ္ တတိယအႀကိမ္ပင္လုံညီလာခံမွ ေတြ႕ရွိရသည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္း ပါဝင္ေရးအတြက္ NCA ထိုးေရးသည္ ျပႆနာတရပ္ ျဖစ္သက့ဲ့သုိ႔ NCA ထိုးၿပီး နိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ပါဝင္ခ့ဲပါကလည္း အေရးႀကီးသည့္ သေဘာတူညီခ်က္မ်ား ရရွိေရးသည္လည္း လြယ္ကူလွသည္မဟုတ္ဆိုသည့္ အခ်က္ပင္ျဖစ္သည္။

တကယ္တမ္းအားျဖင့္လည္း နိုင္ငံေရးသေဘာတူညီခ်က္မ်ားမရပါကေျမယာ၊ စီးပြားေရးစသည့္က႑မ်ားတြင္ သေဘာ တူညီခ်က္ရယူရန္ခက္ခဲေပရာ မူလက ေျမယာက႑၌ သေဘာတူညီခ်က္ ၄ ခ်က္ရယူရန္ ရည္မွန္းထားခ့ဲေသာ္လည္း ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၉ ရက္ေန႔က တေနကုန္ ျပဳ လုပ္သည့္ UPDJC အစည္းအေဝးတြင္ သေဘာတူညီမႈ မရသည့္ အခ်က္ ၂ ခ်က္ကို ခ်န္ထားခ့ဲရသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။

တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာပင္လုံညီလာခံတြင္ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူညီခ်က္ အစိတ္အပိုင္း ၂ အျဖစ္ နိုင္ငံေရးက႑အေျခခံမူ အခ်က္ ၄ ခ်က္၊စီးပြားေရးက႑ အေျခခံမူ အေျခခံမူ အခ်က္ ၁ ခ်က္၊ လူမႈေရးက႑အေျခခံမူ အခ်က္ ၇ ခ်က္၊ ေျမယာႏွင့္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္က႑ အေျခခံမူ အခ်က္ ၂ခ်က္ စုစုေပါင္း ၁၄ ခ်က္ ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္ အစိတ္အပိုင္း ၂အျဖစ္ သေဘာတူညီခ်က္ရခဲ့သည္ကိုေတြ႕ရသည္။ဒုတိယအႀကိမ္ညီလာခံတြင္ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္အစိတ္အပိုင္း ၁ အျဖစ္ နိုင္ငံေရးက႑ အေျခခံမူ ၁၂ ခ်က္၊ စီးပြားေရးက႑အေျခခံမူ ၁၁ ခ်က္၊လူမႈ ေရးက႑အေျခခံ
မူ ၄ ခ်က္၊ ေျမယာႏွင့္သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္က႑အေျခခံမူ ၁ဝ ခ်က္၊ စုစုေပါင္းအေျခခံမူ ၃၇ ခ်က္ရ ရွိခ့ဲရာ အေျခခံမူ ၅၁ ခု သေဘာတူခ့ဲၿပီျဖစ္သည္။

● အနာဂါတ္ရည္မွန္းခ်က္အေျခအေန
၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံအား ၂ဝ၁၈ ခုႏွစ္အတြင္ တႀကိမ္၊ ၂ဝ၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း ၂ ႀကိမ္ျပဳ လုပ္ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဆိုပါသည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴ းႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ကလည္း ၂ဝ၂ဝ အတြင္း က်င္းပမည့္ ညီလာခံ ၂ ႀကိမ္တြင္ ၿပီးျပတ္ရန္ ရည္ရြယ္သည္ဟုဆိုပါသည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ NLD အစိုးရ၏ အခ်ိန္သတ္မွတ္ ခ်က္အား မေတြ႕ရေသာ္လည္း တပ္မေတာ္၏ အခ်ိန္ကန္႔သတ္မႈအား စတင္ေတြ႕ရသည္။ တဖက္ကဆိုရလ်င္လည္း အခ်ိန္အကန္႔အသတ္မရွိ ေဆြးေႏြးေနမည္ဆိုသည္မွာလည္း နည္းလမ္းမက်။ အဓိပၸါယ္လည္းမရွိေပ။ သုိ႔ေသာ္ လက္ရွိအခ်ိန္ ကန္႔သတ္မႈမ်ားအတိုင္း ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ရန္ လြယ္ကူလွသည္ေတာ့မဟုတ္ေပ။

ဦးစြာအားျဖင့္ သတ္မွတ္ခ်ိန္တိုင္းၿပီးေျမာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္လိုပါက UPDJC တြင္ အခ်ိန္ဇယားေရးဆြဲေဆာင္ရြက္ရန္ လို အပ္သည္။ ဒုတိယ အခ်က္မွာ ေဆြးေႏြးညိႏႈိင္းမႈ မ်ားတြင္ ပါေသာဖက္အားလုံးလက္ခံႏိုင္သည့္ အေျဖတခုရွာနိုင္ဖိ့ုျဖစ္သည္။ မိမိရပ္ခံထားေသာ မူဝါဒကိုသာ ကိုယ္စီျမဲျမံစြာ ဆုပ္ကိုင္ထားၾကမည္ဆိုပါက ညႇိႏႈိင္းအေျဖရွာရန္ခက္ခဲေပမည္။၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအား ကာကြယ္မည့္ဟု ခံယူထားသည့္ တပ္မေတာ္ကမူ ၂ဝဝ၈ အေျခခံဥပေဒမွန္ကန္ေၾကာင္း သက္ေသျပေန မည္သာျဖစ္သက့ဲ့သုိ႔ တိုင္းရင္း သားမ်ားကလည္း မိမိအခြင့္အေရးဘက္က ရပ္ခံေနမည္သာျဖစ္ေပသည္။

● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္မ်ား
တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံကာလတြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴ း၏ျမန္မာနိုင္ငံ အထူးကိုယ္ စားလွယ္ Ms Christine Schraner Burgener သည္၎ ၊ ျမန္မာနိုင္ငံအမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆိုင္ရာ ဂ်ပန္အစိုးရ၏ အထူးကိုယ္စားလည္ႏွင့္ နိပြန္းေဖါင္ေဒးရွင္း၏ဥကၠဌျဖစ္သူ မစၥတာရိုေဟးဆာဆာကာဝါသည္၎၊ တ႐ုတ္အစိုးရ အာရွေရး ရာ အထူးသံတမန္ မစၥတာဆြန္ေကာ့ရွန္သည္၎ ေရာက္ရွိေနၿပီး အစိုးရေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေတြ႕ဆံုခ့ဲသည္။

အဆိုပါျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတြင္ အစဥ္တစိုက္ပါဝင္ေနေသာ သံတမန္မ်ားအနက္ တတိယအႀကိမ္ ၂၁ ရာစုပင္လုံတြင္ တ႐ုတ္သံတမန္တုိ႔က ေရွ့တန္းေရာက္ေနေပသည္။ တ႐ုတ္တုိ႔၏ OBOR ေမ်ွာ္မွန္းခ်က္ႏွင့္အတူ ၿပီးခ့ဲေသာရက္ပိုင္းအတြင္းက တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္စီးပြားေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ဇံု ၃ ခု (ကန္ပိုင္တီ၊ မူစယ္၊ ခ်င္ေရႊေဟာ္) တည္ေဆာက္ေရး MOU အပါအဝင္ MOU ၅ ခု လက္မွတ္ေရးထိုးခ့ဲသည္ဟုဆိုပါသည္။ သုိ႔ျဖစ္ရာ ေရွ႕လာမည့္ ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္အတြင္းတြင္ တ႐ုတ္တုိ႔ OBOR အက်ဳိးစီးပြား ယွက္ႏြယ္မႈမ်ားကို ေတြ႕ျမင္ရမည္ျဖစ္ေပရာ ၎အခ်င္းအရာ သည္ ျမန္မာ ျပည္ၿငိမ္း ခ်မ္းလုပ္ငန္းစဥ္ပတ္သက္၍ အေလးထားရမည့္ အေၾကာင္းအရာျဖစ္လာေတာ့မည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ တ႐ုတ္တုိ႔ သည္ ၎တုိ႔၏စီးပြားေရးစီမံကိန္းမ်ား၏ကာလအနားသတ္မ်ားေပၚတည္မွီၿပီး ျမန္မာျပည္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္တြင္ ၾကား ဝင္ညႇိႏႈိင္းေပးသည့္ထက္ ပို၍ တြန္းတြန္းတိုက္တိုက္ ဖိအားေပးေဆာင္ရြက္လာဘြယ္ရွိသည္ဟုသုံုးသပ္ရပါသည္။

ၿပီးပါၿပီ
ေမာင္ေမာင္စိုး