ျမန္မာ့အေရး စီရင္ပိုင္ခြင့္ရိွေၾကာင္း ICC ဆံုးျဖတ္

ျမန္မာ့အေရး စီရင္ပိုင္ခြင့္ရိွေၾကာင္း ICC ဆံုးျဖတ္

တပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ICC ရာဇဝတ္ခံုရံုးတင္ရန္ ျဖစ္နိုင္ေျခနည္းေသာ္လည္း နိုင္ငံတကာဖိအား ပိုမ်ားလာႏိုင္ေၾကာင္း အကဲခတ္တို႔က ယူဆေနၾကသည္။

ၿဖိဳးသီဟခ်ိဳ/Myanamr Now

 (မိုးမခ) စက္တင္ဘာ ၇၊ ၂၀၁၈

 

 တရားသူႀကီးသံုးဦး လက္မွတ္ထိုးထားေသာ စာမ်က္ႏွာငါးဆယ္ပါ ဆံုးျဖတ္ခ်က္၏ ပထမစာမ်က္ႏွာ

(ရန္ကုန္) — ဘဂၤါလီ/ရိုဟင္ဂ်ာတို႔ကို ျမန္မာမွ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သို႔ အလံုးအရင္း ထြက္ေျပးၾကရန္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္ဟူေသာ စြပ္စဲြခ်က္ ေပၚထြက္ေနရာ ထိုအခ်က္သည္  လူအမ်ားအျပားအေပၚက်ဴးလြန္ေသာ ရာဇဝတ္မႈ ေျမာက္ မေျမာက္ စစ္ေဆးႏိုင္ေရးအတြက္ တရားစီရင္ပိုင္ခြင့္ရိွသည္ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ရာဇဝတ္ခံုရံုး (ICC) က စက္တင္ဘာ ၆ ရက္ေန႔တြင္ ဆံုးျဖတ္လုိက္သည္။

တရားသူႀကီး ၃ ဦးထိုင္ ခံုရံုးက ခ်မွတ္လိုက္ေသာ ဤဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စဲြခ်က္တင္ႏိုင္ေရးတြင္ ခိုင္လံုသည့္ အေထာက္အထား ရွာေဖြရန္အတြက္ ခံုရံုးေရွ႕ေနကို လုပ္ပိုင္ခြင့္ ေပးလုိက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္လည္း အဆိုပါ ဥပေဒအရာရိွအမ်ဳိးသမီးက အေထာက္အထား ရွာေဖြေရးလုပ္ငန္း စတင္ျခင္း မရိွေသးေၾကာင္း Reuters သတင္းတစ္ပုဒ္တြင္ ေရးသားထားသည္။

ျမန္မာအစိုးရကမူ ICC အဖြဲ႔ဝင္ မဟုတ္သည့္ ျမန္မာနိုင္ငံအား အေရးယူမႈမ်ား ျပဳလုပ္လာပါက လက္ခံမည္မဟုတ္ေၾကာင္း  ၾသဂုတ္လဆန္းတြင္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။  

ဖိအားမ်ား

ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းတြင္ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီ၏ ျမန္မာျပည္အေရး စံုစမ္းရန္ ဖဲြ႔စည္းထားသည့္ ႏိုင္ငံတကာ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရး အဖဲြ႔ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာၿပီး ထုိအစီရင္ခံစာတြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီးမင္းေအာင္လွိဳင္ အပါအဝင္ တပ္မေတာ္ ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ ၆ ဦးကို ICC ခံုရံုးတြင္ စစ္ေဆးရန္ တိုက္တြန္းထားသည္။

အျခား ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားမွာ ဒုတိယတပ္ခ်ဳပ္  ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးႀကီး စိုးဝင္း၊ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရံုး (ၾကည္း) စစ္ဆင္ေရး အထူးအဖြဲ႔မႈး ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ၊ အေနာက္ပို္င္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းမႈး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္စိုး ႏွင့္ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ သန္းဦး၊ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေအာင္ေအာင္တို႔ ျဖစ္သည္။

အစိုးရေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္လည္း တပ္မေတာ္၏ လုပ္ရပ္မ်ားကို တားဆီးရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္ဟု အစီရင္ခံစာက ဆိုသည္။

ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္းကလည္း ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ ကရင္အဖြဲ႔အစည္း ၃၆ ဖြဲ႔၊ ကခ်င္လူမႈအဖြဲ႔အစည္း ၂၅ဖြဲ႔ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္ႏွက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္း တခ်ိဳ ႔က ICC တင္ေရး ေထာက္ခံ ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကေသးသည္။

ၾသဂုတ္၂၇ တြင္  ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္းတြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ TNLA တအာင္းလက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔က တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား စစ္ရာဇဝတ္မႈ က်ဴးလြန္ေၾကာင္း စြပ္စဲြၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးအေရးယူရန္ ကုလ အခ်က္အလက္ ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔ကို ဖိတ္ေခၚေၾကာင္း ေၾကညာသည္။

တိုင္းရင္းသားေဒသမ်ားတြင္ ထိုးစစ္ဆင္ေနသည့္ တပ္မေတာ္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားသည္ ေဒသခံ လူထုအား အစုၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္း၊ အစေဖ်ာက္ျခင္း၊ အုပ္စုလိုက္ မုဒိမ္းက်င့္ျခင္း စသည့္ ရာဇဝတ္မႈမ်ားကို ကုလအခ်က္အလက္ရွာေဖြေရးအဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံစာေဖာ္ျပသည့္ အတိုင္း က်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း ထိုေၾကညာခ်က္တြင္ စြပ္စဲြထားသည္။

တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္တို႔ကို  ICC ခံုရံုးတင္ေရး ဖိအားေပးမႈမ်ား ေပၚေပါက္ေနေသာ္လည္း ထုိသို႔  တင္ပို႔တရားစြဲရန္မွာ ျဖစ္နိုင္ေျခနည္းပါးေၾကာင္း ေလ့လာသံုးသပ္သူမ်ားက Myanmar Now ကို   ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ေျပာၾကသည္။

ရန္ကုန္တြင္ ေနထိုင္ေသာ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္  ေလ့လာသူ ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက  ICCအဖြဲ႔ဝင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသည္ ထိုသို႔ အေရးယူရန္ တုိင္ၾကားထားျခင္းမရွိ ဟု ေထာက္ျပသည္။ 

တပ္မေတာ္၏ လုပ္ရပ္ကိုမႏွစ္သက္သူတို႔က စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ား  ICC ေရာက္ေရး  ေျပာဆိုေနၾကျခင္းမ်ားကို နားလည္ႏုိင္ေသာ္လည္း ျမန္မာ့ ႏုိင္ငံေရး  ျပႆနာကို ထိုနည္းလမ္းျဖင့္ အေျဖရွာ၍ မရႏုိင္ေၾကာင္း ၎ကေျပာသည္။

“တပ္ကို ကိုယ္မႏုိင္တာနဲ႔ ႏုိင္ငံျခားသားတစ္ေယာက္ေယာက္က လာဖမ္းပါ ဆိုတာမ်ိဳးက ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ေျဖရွင္းတဲ့ နည္းမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ့္ အျမင္ကေတာ့ တခ်ိဳ႕က ကယ္တင္ရွင္ ေမွ်ာ္ေနၾကတာပါ။ ဗမာျပည္ရဲ႕ ႏုိ္င္ငံေရး ျပသနာကို ကယ္တင္ရွင္ ေမွ်ာ္ၿပီး ေျဖရွင္းလို႔မရပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္  ေျဖရွင္းရမွာပါ ” ​ဟု ၎က    ေျပာသည္။

ကုလသမဂၢ၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားသည္ ျမန္မာျပည္၏ ျပႆနာကို ရွင္းရန္ အေျဖရွာေနျခင္းထက္ အျပစ္တင္ ပိတ္ဆို႔ေရး လုပ္ေဆာင္ေနျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဦးေမာင္ေမာင္စိုးက ဆိုသည္။

ႏုိင္ငံတကာ၏ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္ပထြက္ခြာရန္ ခက္ခဲႏုိင္ေသာ္လည္း အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ထူးျခားမည္မဟုတ္ဟု ၎က ဆက္ေျပာသည္။

“သူတို႔ ေခတ္ဆက္ဆက္က ဒီလိုပဲေနခဲ့ၾကတာပဲေလ။ ထြက္လို႔ရတဲ့ ႏုိင္ငံထြက္မယ္၊ ထြက္လို႔ မရတဲ့ ႏုိင္ငံကို မထြက္ဘူးေပါ့”  

ေနျပည္ေတာ္၏ မဟာမိတ္တခ်ဳိ႕

ႏုိင္ငံေရး ေလ့လာသူ ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက   ခံုရံုးတင္ရန္ ကိစၥမွာ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီ၏ ေထာက္ခံခ်က္ ရရွိရန္ အလားအလာ အလြန္နည္းပါးေနသည္ဟု ေျပာသည္။

၎က တပ္မေတာ္သည္ တရုတ္ႏုိင္ငံႏွင့္ဆက္ဆံေရးထက္ ရုရွႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးတြင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္ေနၿပီး လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီတြင္ တရုတ္က ဗီဒိုအာဏာ မသံုးလွ်င္ပင္ ရုရွက ဗီတိုအာဏာကို အသံုးျပဳႏုိင္သည္ဟု သံုးသပ္သည္။

အစိုးရ အေနျဖင့္ ႏုိင္ငံတကာ အသိုင္းအဝန္းႏွင့္  ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔သည့္ ထိေတြ႔ ဆက္ဆံမႈမ်ား လုိအပ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

“လက္ရွိ ႏုိ္င္ငံတကာရဲ႕ဖိအားေပးမႈေတြကို ရင္ဆိုင္ေနရတာမ်ိဳးရွိတယ္။ စီးပြားေရး အရလည္း ဒဏ္ခတ္ ပိတ္ဆို႔မႈေတြ၊ကန္႔သတ္မႈေတြလည္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာႏုိင္တယ္”ဟု  ေဒါက္တာ ရန္မ်ိဳးသိမ္းက    ေျပာသည္။

မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ မူဝါဒေလ့လာေရး အင္စတီက်ဳမွ ဆက္ဆံဆက္သြယ္ေရး ဒါရိုက္တာ ဦးေအာင္သူၿငိမ္းက ကုလလံုၿခံဳေရးေကာင္စီရိွ  တရုတ္ႏွင့္ရုရွားတို႔၏ ရပ္တည္ခ်က္ကို မွန္းဆရန္ ခက္ခဲသည္ဟု ဆိုသည္။

“အရင္တစ္ခ်ိန္တုန္းကေတာ့ စစ္အစိုးရ ကာလတုန္းကေတာ့ ရုရွတို႔ တရုတ္တို႔က ျမန္မာ အစိုးရဘက္ ရပ္တည္ေပးခဲ့တယ္။ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ တရုတ္ကိုျပန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔​ ကုန္သြယ္တာတို႔ ရင္းႏွီးျမဳွွပ္ႏွံတာတို႔က  ခပ္ေသးေသးရယ္ဗ်။ ဒီဘက္မွာေတာ့ မြတ္စလင္ ႏုိ္င္ငံေတြျဖစ္တဲ့ OIC တို႔ စသျဖင့္ ေျပာေၾကးဆိုရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ထက္ အမ်ားႀကီး မ်ားတယ္။ အဲလိုအေနအထားမွာ တစ္ခ်ိန္တေလမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘက္က အျမဲတမ္းရပ္မယ္ဆိုတာ မေသခ်ာေတာ့ဘူး” ဟု ၎က ေျပာသည္။

ICCအဖြဲ႔ဝင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္တြင္ ျမန္မာျပည္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အစိုးရႏွင့္ လူထု  သေဘာထား တုိက္ဆိုင္ျခင္းမရိွေၾကာင္း ဘီဘီစီ ဘဂၤါလီ ဌာနမႉး ဆာဘီယာ မြတ္ဆတာဖာက ဘီဘီစီျမန္မာဌာနကို ေျပာသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လူထု   အမ်ားစုက ျမန္မာ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္တို႔ကို ICC ေရာက္ရန္ ဆႏၵရိွေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ၎တို႔ အစိုးရက ဤအေရးတြင္ ပါဝင္ပတ္သက္လုိဟန္ မရိွေၾကာင္း ၎က ေျပာသည္။

"ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဟာ အိႏၵိယ၊ တရုတ္၊ ရုရွား စတဲ့ နိုင္ငံေတြနဲ႔ ရင္းနွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရး ထားရွိတယ္။ ဒီနိုင္ငံ သံုးခုစလံုးဟာ ျမန္မာနိုင္ငံကို ICC မတင္ခ်င္ဘူး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာ အၾကား ဆက္ဆံေရး ေကာင္းေစခ်င္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တရုတ္၊ အိႏိၵယ တို့ရဲ့ အႀကံျပဳခ်က္အတိုင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ျမန္မာနဲ႔ သံတမန္နည္းအတိုင္း သြားေနတာ ျဖစ္တယ္" ဟု ၎က သံုးသပ္သည္။

ႏိုင္ငံတကာက ေပးလာမည့္ ဖိအားတို႔ကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က မည္သို႔ တုန္႔ျပန္မည္ ဆိုသည့္အခ်က္မွာလည္း စိတ္ဝင္တစား ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္အခ်က္ျဖစ္သည္ဟု သူက ဆိုသည္။