မင္းထင္ကုိကုိႀကီး ● ကယ္တင္ရွင္ဇာတ္ၫႊန္း

မင္းထင္ကုိကုိႀကီး ● ကယ္တင္ရွင္ဇာတ္ၫႊန္း
(မုိးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၁၁၊ ၂၀၁၈

၂၀၁၈ မုိးမခ ၾသဂုတ္လထုတ္မွ ျဖစ္သည္။


ကိုမင္းထက္ေမာင္က စာမူေတာင္းတယ္။ ႐ုပ္ရွင္ဇာတ္ၫႊန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရးေပးေစခ်င္တယ္ကလည္း ေျပာေသးတယ္။ ႀကိဳးစားၾကည့္မယ္ေျပာလိုက္တာကို ရတယ္၊ ကြၽန္ေတာ္ ေစာင့္မယ္ ခ်ည္ပါေလေရာ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မေရးျဖစ္ဘူး။ ေနာက္ဆံုးက်ေတာ့ Facebook မွာ ေရးထားတာေတြကို ျပန္စီေပးဖို႔ ၂ ဦး သေဘာတူလိုက္ၾကရတယ္။

ေရးထားတာေလးေတြကို ဒီတိုင္း စီေပးလိုက္ပါတယ္။ ေဆာင္းပါးမျဖစ္ရင္ တာဝန္ရွိသူက ကြၽန္ေတာ္ပါ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၁

႐ုပ္ရွင္ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ ဇာတ္ၫႊန္းပါလို႔ ကြၽန္ေတာ္တစ္ေယာက္တည္း ေျပာေနခဲ့တာၾကာပါၿပီ။ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ ကို ကယ္တင္မယ့္သူက ေငြရွင္ေၾကးရွင္လည္း မဟုတ္ဘူး။ ထုတ္လုပ္သူလည္း မဟုတ္ဘူး။ မင္းသား မင္းသမီးလည္း မ ဟုတ္ဘူး။ ဒါ႐ိုက္တာလည္း မဟုတ္ဘူး။ DoP လည္း မဟုတ္ဘူး။ ဇာတ္ၫႊန္းပညာရွင္ပါ။ အဲဒါကိုလည္း ကြၽန္ေတာ္ တစ္ ေယာက္တည္းေျပာေနခဲ့တာ ၾကာပါၿပီ။

ဇာတ္ၫႊန္းေကာင္းေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနဆဲပါ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၂

ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ေတြ ၾကည့္ျဖစ္ေနတာၾကာပါျပီ။ ဘယ္႐ုပ္ရွင္ျဖစ္ျဖစ္ လူေတြသြားၾကည့္ေနၾကတယ္ဆိုရင္ မုဒိတာပြားတယ္။ ႐ုပ္ရွင္ေတြ ပိုက္ဆံရဖို႔လိုတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကိုယ္မၾကည့္ဖူးတဲ့ ဒါ႐ိုက္တာေတြဆို တကူးတက သြားၾကည့္ျဖစ္တယ္။ ဇာတ္ၫႊန္းဘယ္သူလဲ၊ DoP ဘယ္သူလဲ စူးစမ္းျဖစ္တယ္။ ဇာတ္ၫႊန္းေကာင္းေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနတယ္လို႔ ျမင္ေနတာေၾကာင့္လည္းျဖစ္လိမ့္မယ္။ ဇာတ္ၫႊန္းအေပၚမွာ အထူးအာရံုစိုက္ျဖစ္တယ္။

၂၀၁၃ က မင္းသမီးေတာင္မပါတဲ့ Her ႐ုပ္ရွင္ရဲ႕ဇာတ္ၫႊန္းကို Spike Jones ကိုယ္တိုင္ေရး ကိုယ္တိုင္႐ိုက္ခဲ့တာပါ။ အဲဇာတ္ၫႊန္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံက ဘယ္ဒါ႐ိုက္တာ႐ိုက္႐ိုက္ ၾကည့္ေပ်ာ္ရႈေပ်ာ္ရွိတဲ့ ႐ုပ္ရွင္တစ္ကားေတာ့ ျဖစ္ေနလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဇာတ္ၫႊန္းတစ္ခုကို Steven Spielberg ကို မူရင္းဇာတ္ၫႊန္းအတိုင္း ႐ိုက္ခိုင္းရင္ ၾကည့္ေပ်ာ္႐ႈေပ်ာ္ရွိတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ျဖစ္လာမယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ မထင္ပါဘူး။ Spielberg ကလည္း ႐ိုက္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ဇာတ္ၫႊန္းေကာင္းေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနပါၿပီ။ ထပ္ျဖည့္ေျပာရပါဦးမယ္။ ဇာတ္ၫႊန္းေကာင္း ဟုတ္/မဟုတ္ နားလည္ တဲ့ ဒါ႐ိုက္တာေတြလည္း လိုအပ္ပါတယ္။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၃

မေန႔ကစကားကိုဆက္ခ်င္ပါေသးတယ္။ ေက်းဇူးျပဳၿပီး မေန႔က post ကို အရင္ဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။

စတီးလ္အပါအဝင္ ဒါ႐ုိက္တာအသစ္ေတြဟာ သူတို႔႐ုပ္ရွင္ေတြရဲ႕ cinematography ကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ႀကိဳးစားထားၾကတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ စတီးလ္ရဲ႕ သံုးေရာင္ျခယ္မွာဆိုရင္ location ကိုလည္း ေသခ်ာအားထုတ္ထားတယ္။ မဲ ေဆာက္ကို ျမင္ရတယ္၊ ျမဝတီကေန မဲေဆာက္ကို ေလွနဲ႔ျဖတ္ကူးတာေတြ ျမင္ရတယ္။ ေအာင္ျမတ္ကားမွာလည္း ေတာင္ ႀကီး မီးပံုပ်ံပြဲ၊ စပ်စ္ျခံ၊ ဝိုင္စက္ရံုေတြ ျမင္ရတယ္။


႐ုပ္ရွင္ရံုထဲမွာ အေျခခံအားျဖင့္ အ႐ုပ္ေတြကို ၾကည့္ရင္း အသံေတြကို နားေထာင္ရတာပါ။ အ႐ုပ္ေတြ၊ အသံေတြ ေကာင္းဖို႔ လ္ုအပ္ပါတယ္။ ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ျပီး စကားေျပာၾကေဆြးေႏြးၾကေတာ့ အ႐ုပ္ေတြေကာင္းတယ္၊ အသံေတြေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာၾကရတယ္။။ ဒါေပမဲ့ကြၽန္ေတာ္႐ုပ္ရွင္သြားၾကည့္တာ အဲဒါထက္ပိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ပါတယ္။

ကိုလူမင္းနဲ႔ စကားေျပာျဖစ္တယ္။ ခင္မင္ရင္းႏွီးမႈအတိုင္းအတာအရ၊ အျပန္အလွန္ နားလည္ေလးစားမႈအရ ေျပာၾကတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ မင္းသား မင္းသမီးေတြက ႐ုပ္ရွင္တကား႐ိုက္ဖို႔ေရြးျခယ္တဲ့အခါ ဒါ ႐ုပ္ရွင္ကားေကာင္းတစ္ခုျဖစ္လာမွာလားဆိုတာကို လံုးဝမၾကည့္ၾကဘူး။ မသိတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီ႐ုပ္ရွင္မွာ ငါဘယ္ေလာက္သ႐ုပ္ေတာင္ကြက္ရမွာလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အေျခခံထားၿပီး ေရြးၾကတယ္လို႔ေျပာျဖစ္ခဲ့တယ္။ ႐ုပ္ရွင္က မေကာင္းဘူး။ ဒါေပမဲ့ မင္းသား မင္းသမီး သ႐ုပ္ ေဆာင္တာက ေကာင္းေနတယ္ (ေကာင္းေနတယ္လို႔ အဲ႐ုပ္ရွင္ၾကည့္ေနက်သူေတြ ျမင္တယ္)။ ႐ုပ္ရွင္တစ္ခုလံုးရဲ႕ ညံ့ဖ်င္း ေနမႈကို မင္းသား မင္းသမီးသ႐ုပ္ေဆာင္မႈေတြက အကာအကြယ္ေပးထားတယ္။ အဲဒါက ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကည့္ေနခဲ့ရတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ေတြ။

အခု ႐ုပ္ရွင္အမ်ဳိးအစားအသစ္တစ္ခု ေပၚထြန္းလာဖို႔ အစျပဳေနၿပီ။ ေရွ႕မွာ ရွိထားၿပီးသား ႐ုပ္ရွင္ေတြနဲ႔မတူေသာ၊ ျခားနား ေသာ ႐ုပ္ရွင္အသစ္။ cinematography ေကာင္းမြန္တဲ့၊ အသံေကာင္းမြန္တဲ့၊ location အသစ္ေတြ၊ သ႐ုပ္ေဆာင္အသစ္ေတြနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ေတြကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ ၾကည့္ရေတာ့မယ္။ တိုးတက္မႈတစ္ခုပါ။

ဒါေပမဲ့...
ဒါေပမဲ့ ႐ုပ္ရွင္ရံုထဲကထြက္လာၿပီး ၾကည့္ခဲ့တဲ့႐ုပ္ရွင္အေၾကာင္း ျပန္ေဆြေႏြးၾကတဲ့အခါ အ႐ုပ္ေတြေကာင္းတယ္၊ အသံေတြ ေကာင္းတယ္၊ location ေတြ ေကာင္းတယ္၊ ေနာက္ဆံုး သ႐ုပ္ေဆာင္ေတြေကာင္းတယ္ဆိုတာမွာပဲ ေကာင္းျခင္းေတြ ရပ္ရ ေတာ့မွာလား။ ဇာတ္ၫႊန္းကာင္းတယ္ဆိုတာလည္း ထည့္ေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။

အတတ္ပညာနဲ႔ အႏုပညာသေဘာအရ ေရွ႕မွာရွိထားၿပီးသား ႐ုပ္ရွင္ေတြရဲ႕ ဇာတ္ၫႊန္းအရည္အေသြးထက္ ပိုၿပီးေကာင္းမြန္ တဲ့ ဇာတ္ၫႊန္းေတြ လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါေသးတယ္။ ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၄
႐ုပ္ရွင္ေတြ႐ိုက္ဖို႔ဆိုၿပီး ၂၀၀၃ မွာ စကၤပူကေန ျပန္လာပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက ဖလင္ေတြနဲ႔႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ေနၾကတုန္းပါ။ digital format နဲ႔႐ိုက္တဲ့ ႐ုပ္ရွင္ေတြကိုလည္း DVD ႐ုပ္ရွင္ဆိုၿပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္ေကာင္မွာ ရံုတင္ခြင့္ျပဳပါတယ္။

ရာဇာေနဝင္းလွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္ျဖစ္ေနတဲ့ကာလပါ။ ကိုရာဇာနဲ႔ ရံုတင္ DVDဇာတ္ကား႐ိုက္ဖို႔ ဇာတ္ၫႊန္းေရးတယ္။ ႐ုပ္ရွင္နဲ႔ DVDကားဆိုရင္ မ႐ိုက္ခင္ ဇာတ္ၫႊန္းကို အရင္တင္ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ေမာင္ရာဇာေနဝင္း (Clone) ဇာတ္ၫႊန္းကို တင္လိုက္ တယ္။ ကြၽန္ေတာ့္စိတ္ကူးကိုအေျခခံတဲ့ဇာတ္လမ္းျဖစ္လို႔ original script လို႔ေျပာရမွာပါ။

႐ုပ္ရွင္အစည္းအရံုးက လူႀကီးတစ္ေယာက္က သူ႔အိမ္ကိုလာေတြ႕ဖို႔ေခၚတယ္။ ဘယ္သူဆိုတာေတာ့ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ေတြ႕ေတာ့ သူ႔ဘီ႐ိုထဲက ႐ုပ္ရွင္စာအုပ္ေတြျပၿပီး မင္းဖတ္ဖူးလားတဲ့။ ကြၽန္ေတာ္အံ့အားသင့္ေနတာေပါ့။ ျမန္မာနိင္ငံမွာ ဒါ႐ိုက္တာလုပ္ဖို႔႔ဆိုတာ လြယ္လြယ္ေလး ထင္ေနလားတဲ့။ မင္းက အခုခ်က္ခ်င္းႀကီး ဒါ႐ိုက္တာလုပ္ခ်င္ရေအာင္ မင္းက ဘယ္သူ႔ဆီမွာ တပည့္ခံခဲ့တာလဲ၊ ဘာေတြလုပ္ဖူးသလဲ ေမးတယ္။ ငါတို႔က ဒါ႐ိုက္တာျဖစ္ဖို႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာတပည့္ခံခဲ့ရတာလို႔လည္းေျပာပါေသးတယ္။ တပည့္ေတာ့လည္း မခံဖူးပါဘူး၊ ေက်ာင္းပေရာဂ်က္ေလးကလြဲၿပီး လုပ္ဖူးတာလည္း မရွိပါ ဘူးေျဖရတာေပါ့။ ဒါဆိုရင္ မင္းဒါ႐ိုက္တာလုပ္ခြင့္မရွိဘူးတဲ့။ ကြၽန္ေတာ္အံ့ၾသသြားတယ္။ မင္းကို ႀကီးၾကပ္မယ့္ဒါ႐ိုက္တာ တစ္ေယာက္ေယာက္မပါဘဲ ႐ိုက္ခြင့္မျပဳႏိုင္ဘူးတဲ့။ ကြၽန္ေတာ္က ကြၽန္ေတာ့္ဇာတ္ၫႊန္းအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးဖို႔ေခၚတယ္ထင္ ေနခဲ့တာ။

အဲဒါနဲ႔ ဘာဆက္လုပ္ရမွန္းမသိျဖစ္သြားေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုရာဇာနဲ႔တိုင္ပင္ၿပီး ကိုရာဇာတို႔အေမ ေဒၚခင္မာလာႀကီး ၾကပ္သည္လုပ္လိုက္ရတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပဲ ကြၽန္ေတာ့္ပထမဆံုး႐ုပ္ရွင္ရဲ႕ ပိုစတာနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ထဲကစာတမ္းထိုးမွာ "ဒါ႐ိုက္တာ ခင္မာလာ ႀကီးၾကပ္သည္" ဆိုတာ ပါေနေတာ့တာပါ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၅

ေမာင္ရာဇာေနဝင္း (Clone) ဇာတ္ၫႊန္းေရးျဖစ္ပံု နည္းနည္းေျပာျပမယ္။

အမွန္ေတာ့ ပိုက္ဆံလိုခ်င္တဲ့စိတ္က မ်ားေနတယ္။ လက္ထဲမွာရွိတဲ့ေငြကေလးနဲ႔႐ိုက္ရမွာဆိုေတာ့ ျပန္မရမွာစိုးေနတယ္။ ျပန္မရရင္ ဒီအလုပ္ေတြဆက္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ပဲျဖစ္သြားမွာကို အစိုးရိမ္ႀကီး စိုးရိမ္ေနတယ္။ အဲဒီအေျခခံစိတ္နဲ႔ အဲဒီ ဇာတ္ ၫြန္းကိုေရးခဲ့တာ။

ကိုရာဇာက လွ်မ္းလွ်မ္းေတာက္၊ သူ႔ကိုတည္မယ္၊ တစ္ကားတည္းနဲ႔လူေတြသိေစရမယ္၊ ပိုက္ဆံလည္း ရေစရမယ္။ အဲလို တြက္ၿပီး အဲဇာတ္လမ္းကိုစဥ္းစား၊ အဲဇာတ္ၫႊန္းကိုေရးခဲ့တာ။ လူသားပံုတူကူးျခင္း human cloning ဆိုေတာ့ အသစ္။ frame တစ္ခုထဲမွာ ရာဇာေနဝင္းအစစ္ေတြ မ်ားႏိုင္သမွ် မ်ားမ်ားရေအာင္ ထည့္ျပမယ္။ visually အဲဒါလည္း အသစ္ (၃၂ ေယာက္ ထည့္ျပႏိုင္ခဲ့ပါတယ္)။ ရာဇာေနဝင္း ၂ ကိုယ္ခဲြ၊ တစ္ေယာက္ အၾကမ္း၊ တစ္ေယာက္ အႏု။ ဒါလည္း traditionally ေဖၚျမဴလာတစ္ခု။ အဲလို တြက္ခ်က္ၿပီးေရးခဲ့တဲ့ ဇာတ္ၫႊန္း။

ရာဇာေနဝင္းကိုယ္ပြား လူအလႈပ္ေတြ၊ လူအထပ္ေတြ၊ ကင္မရာကလည္း တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ေရြ႕ေနတာေတြ ဇာတ္ၫြန္းေရး ကတည္းက ပါတယ္။ storyboard တစ္ခါတည္း ကိုယ္တိုင္ ဆြဲတယ္။ အဲလိုေတြ စိတ္ကူးခ်င္သလိုစိတ္ကူးၿပီးေရးထားတာ။ ဇာတ္ၫြန္းထြက္ေတာ့မွ CG ပိုင္း ဘယ္သူလုပ္ႏိုင္မလဲရွာတာ။ အဲဒီမွာ ကိုဝဏၰေက်ာ္နဲ႔ေတြ႕တယ္။ ကိုဝဏၰက အဲဒီတုန္းက ကိုမ်ိဳးမင္းခင္နဲ႔အတူ ကုမၼဏီေထာင္ထားတဲ့အခ်ိန္။ ကိုဝဏၰေတာင္းတဲ့ေစ်းကိုမဆစ္ဘဲေပးၿပီး အလုပ္အပ္တယ္။ ပိတ္ကား ေပၚမွာ စကၠန္႔ပိုင္းေလာက္ျပရဖို႔ တစ္ေနကုန္ တစ္ဂ်ဴတီစာ႐ိုက္ခဲ့ရတာေတြလည္းရွိတယ္။

ကားဆက္ေတာ့ apple media 100 ရွိတဲ့ လြင္မိုးရဲ႕ zan မွာ ကိုယ္တိုင္ဆက္တယ္။ ေအာင္မ်ိဳးဦးက ေအာ္ပေရတာ။ CG ေတြကို ကိုဝဏၰနဲ႔ သူ႔တပည့္ ရဲဇာနည္ဆက္တယ္။

၂၀၀၄ မတ္လ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လည္ေခါင္မွာ ရံုတင္တယ္။ ေမာင္ရာဇာေနဝင္း (Clone) ေရွ႕မွာ အကယ္ဒမီ ၈ ေယာက္ပါတဲ့ကား အရင္ဝင္တယ္။ ၿပီးမွ clone တင္တာ။ clone မွာ ရာဇာေနဝင္းနဲ႔ ခိုင္သင္းၾကည္ပဲပါတာ။ ဒါေပမဲ့ ၂ ပါတ္ဝင္ေငြမွာ clone က ပိုမ်ားတယ္။

ဒါေပမဲ့ ရန္ကုန္ကဆင္းၿပီး နယ္ေရာက္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ ဝင္ေငြက သိသိသာသာက်သြားတယ္။ ခုနကေျပာတဲ့ အကယ္ဒမီ ၈ ေယာက္ပါတဲ့ကားက သိသိသာသာတက္တယ္။

မႏၲေလးမွာျပေတာ့ လိုက္သြားေသးတယ္။ ရံုထဲ ဝင္ထိုင္ၾကည့္တာေပါ့။ ႐ုပ္ရွင္မၿပီးေသးဘူး အခ်ိဳ႕ထျပန္ကုန္တယ္။ 'ဘာ ေတြမွန္းလည္း မသိဘူး၊ ဘယ္အ႐ူး႐ိုက္တာလဲ မသိဘူး' ဆိုတာမ်ိဳးေတြအထိ ေျပာၾကတယ္။

ေနာက္ဆံုုး တစ္ႏိုင္ငံလံုးျပၿပီး စာရင္းခ်ဳပ္လိုက္ေတာ့ အရင္းေတာင္ျပန္မရဘူး။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၆

ဇာတ္ၫႊန္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကြၽန္ေတာ့္အတိုင္းအတာနဲ႔ကြၽန္ေတာ္ သေဘာထားေတြ၊ အျမင္ေတြရွိပါတယ္။

၂၀၁၂ သနပ္ခါးမ႐ိုက္ခင္၊ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ေတြ စမလုပ္ေသးခင္ ကြၽန္ေတာ္ ဇာတ္ၫႊန္းတစ္ခုကို ေရးေနတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ရဲတိုက္နဲ႔ ႐ိုက္ဖို႔ဆိုၿပီး ကုမၸဏီတစ္ခုက ဇာတ္ၫႊန္းတစ္ခု ကြၽန္ေတာ့္ကို ေပးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ဇာတ္ၫႊန္းက (ကြၽန္ေတာ့္အတြက္) ေတာ္ေတာ္ေလး ညံ့ေနပါတယ္။ ျပင္ဖို႔ဆိုရင္လည္း တစ္ခုလံုးကို အသစ္ျပန္ေရးရေတာ့မွာပါ။ ကြၽန္ ေတာ္လည္း အဲဒီဇာတ္ၫႊန္းကို မ႐ိုက္ႏိုင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းျပန္ေတာ့ ကုမၸဏီက အံ့ၾသေနတယ္။ ရဲတိုက္နဲ႔ ႐ိုက္မယ္ဆိုေတာ့ အပိုင္တြက္ထားပံုလည္း ရပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လဲေမးလို႔ အားနာနာနဲ႔ပဲ ဇာတ္ၫႊန္းမေရးတတ္တဲ့သူေရးထားတဲ့ ဇာတ္ၫႊန္း ျဖစ္ေနလို႔ပါ ေျဖရတယ္။

၁၅ ႏွစ္အတြင္းမွာ ၈ ကားပဲ ႐ိုက္ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၂ မွာ႐ိုက္တဲ့ သနပ္ခါးက ေနာက္ဆံုးပါပဲ။ အေဖ့ေက်ာင္းကေတာ့ ထိုင္းမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းျမန္မာ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အလုပ္လုပ္ေပးေနတဲ့အဖြဲ႕အစည္းက အကူအညီေတာင္းလို႔ သူတို႔ဇာတ္ၫႊန္း ကိုပဲ ယုတၱိျပႆနာေလးေတြ ဆိုးဆိုးရြားရြားမျဖစ္ေအာင္ shooting floor ေပၚေရာက္မွ နည္းနည္းျပင္ၿပီး႐ိုက္ေပးခဲ့တာပါ။ အဲဒီအေဖ့ေက်ာင္းက ကြၽန္ေတာ္စည္း႐ံုးလို႔ ရဲတိုက္နဲ႔ခ်စ္သုေဝလည္း ကြၽန္ေတာ္နဲ႔အတႈ ေမတၱာျဖင့္ကူညီခဲ့ၾကတာပါ။

က်န္တဲ့ ဇာတ္ၫႊန္းေတြအတြက္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္မွာ အျပည့္အဝတာဝန္ရွိပါလိမ့္မယ္။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၇
ကြၽန္ေတာ့္ဇာတ္ၫႊန္းေတြထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္ အႀကိဳက္ဆံုး ဇာတ္ၫႊန္း။

၂၀၀၈ ဧၿပီလကုန္ပိုင္းေလာက္မွာ ေနာက္ဆံုးကဗ်ာ႐ိုက္တယ္။ တစ္ကားလံုး handheld ေတြနဲ႔ ႐ိုက္ခဲ့တယ္။ cameraman ကို ေတာ္ေတာ္ေျပာယူရတယ္။ မ႐ိုက္တတ္ဘူး၊ ပုခံုးေပၚတင္႐ိုက္ရတာေရာ လက္ထဲ ကိုင္႐ိုက္ရတာေရာ အထာမက်ဘူး၊ အဆင္မေျပဘူး။ tripod မပါဘဲ တစ္ကားလံုး႐ိုက္တဲ့႐ုပ္ရွင္ မရွိဘူး၊ မၾကားဖူးဘူးလို႔လည္း shooting floor မွာ ေျပာေနၾကၿပီ။ ျဖစ္ေအာင္ ၿပီးေအာင္ ကြၽန္ေတာ္ လုပ္ခ်င္တဲ့အတိုင္း ႐ိုက္ခဲ့တယ္။ shooting ေနာက္ဆံုးေန႔က ႐ိုက္ေနရင္း မိုးေတြရြာတယ္။ နာဂစ္တိုက္မယ့္ ေမ ၂ ရက္။

ကားဆက္ၿပီး ျဖန္႔ေတာ့ ပထမဆံုးပို႔လိုက္တာ တနသာၤရီတိုင္း။ အထုပ္လိုက္ျပန္ပို႔တယ္။ ဒီဒါ႐ိုက္တာက ကင္မရာကိုေတာင္ ၿငိမ္ေအာင္မ႐ိုက္တတ္ဘဲ ဒါ႐ိုက္တာလုပ္ေနသလား၊ ႐ူးေနသလားလို႔လည္း လွမ္းေမးတယ္။ တိုက္က ေအာင္တိုင္းေက်ာ္။ သူတို႔နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီး အရမ္းဆိုးေနတဲ့ ၁၀ scene ေလာက္ကို ျပန္႐ိုက္ေပးခဲ့႐တယ္။ Handheld နဲ႔ ႐ိုက္တဲ့ ႐ုပ္ရွင္။
အဲဒီ ေနာက္ဆံုးကဗ်ာလည္း ျပန္႐ိုက္မယ္။ ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၈
ကိုယ္ပိုင္စိတ္ကူးအေျခခံ ဇာတ္ၫႊန္း
ဇာတ္ၫႊန္း ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။
ပထမတစ္မ်ိဳးက ရွိၿပီးသား ဝတၳဳ၊ ျပဇာတ္၊ တီဗီဇာတ္လမ္း၊ ဝတၳဳတိုေတြကို အေျခခံၿပီး ေရးထားတဲ့ ဇာတ္ၫြန္းျဖစ္ၿပီး အဲဒါကို adapted screenplay လို႔ ေခၚပါတယ္။ ဥပမာ ဝိုင္းရဲ႕ ေရႊၾကာ။ ရံဖန္ရံခါ ႐ုပ္ရွင္တစ္ခုခုကို အေျခခံၿပီး ျပန္ေရးထားတဲ့ ဇာတ္ ၫႊန္းမ်ိဳးလည္းရွိၿပီး အဲဒီဇာတ္ၫႊန္းကိုလည္း ဒီ အမ်ိးအစားထဲမွာပဲ ထည့္ၾကပါတယ္။ ဥပမာ ကိုရီးယာ႐ုပ္ရွင္ My Sassy Girl ကို ေဟာလိဝုဒ္က ျပန္႐ိုက္တာ။

ဒုတိယတစ္မ်ိဳးကေတာ့ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ရဲ႕ စိတ္ကူးစိတ္သန္းကို အေျခခံၿပီးေရးထားတဲ့ဇာတ္ၫႊန္း။ original screenplay လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။ ဥပမာ ထူးပိုင္ရဲ႕ ည။

ကြၽန္ေတာ္က ကိုယ္ပိုင္ စိတ္ကူးစိတ္သန္းအေျခခံ ဇာတ္ၫႊန္းကို ပိုၿပီးႀကိဳက္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္႐ိုက္တဲ့ digital ႐ုပ္ရွင္ ၈ ကားမွာ သနပ္ခါးတစ္ခုတည္း ရွိၿပီးသားဝတၳဳကို ျပန္႐ိုက္ထားတာ ပါေနပါတယ္။ က်န္တာအားလံုး ကိုယ္ပိုင္စိတ္ကူးအေျခခံဇာတ္ၫႊန္းေတြခ်ည္းျဖစ္ေနပါတယ္။

သနပ္ခါးကလည္း ဆရာႀကီးေအာင္လင္းရဲ႕ ေရႊဝတ္မႈန္ကို ကိုမ်ဳိးေဆြသန္းနဲ႔ ကိုေက်ာ္ေဇာခိုင္ တိုက္တြန္းလို႔ ဖတ္ၿပီးႀကိဳက္ သြားတာနဲ႔ ဇာတ္ၫႊန္းျပန္ေရးျဖစ္ခဲ့တာပါ။ အပင္ပန္းဆံုး ဇာတ္ၫႊန္းလည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ မူရင္း ဝတၳဳနဲ႔လည္း မတူေတာ့ဘဲ မူရင္းဝတၳဳရဲ႕ ေက်ာ႐ိုးေလာက္ပဲ ယူထားသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရႊဝတ္မႈန္က ရႈမဝဦးေက်ာ္ရဲ႕ ေနာက္ဆံုး ၁၁ ကားေျမာက္ ႐ုပ္ရွင္ရွိတယ္လို႔လည္း သိရပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ မၾကည့္ဖူးပါဘူး။ ရႈမဝဦးေက်ာ္ အဲဒီဝတၳဳကို ဘယ္လို ဇာတ္ၫႊန္းျပန္ေရးထားသလဲဆိုတာလည္း ကြၽန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္စိတ္ဝင္စားပါတယ္။

အေျခခံအားျဖင့္ ကြၽန္ေတာ္ဟာ ဝတၳဳေတြကို ႐ုပ္ရွင္ျပန္႐ိုက္ဖို႔ သိပ္မထက္သန္လွပါဘူး။ ဇာတ္လမ္းတစ္ခုကို ဝတၳဳေရးဆရာ ျပန္ေျပာျပပံုနဲ႔ ႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ိုက္တာ ျပန္ေျပာျပပံု အစအဆံုး ထပ္တူက်ရမယ္လို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္မျမင္ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္လည္း ေရႊဝတ္မႈန္ တစ္ျဖစ္လည္း သနပ္ခါးဟာ ေရႊဝတ္မႈန္ရဲ႕ ဇာတ္လမ္းေက်ာ႐ိုးေလာက္သာ ပါေတာ့တဲ့ ေနာက္ ထပ္ ဇာတ္လမ္းအသစ္တစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ကိုယ္ပိုင္စိတ္ကူးအေျခခံဇာတ္ၫႊန္းေကာင္းေတြ အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနပါတယ္။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၉
ပယ္ဖို႔ေစာင့္ေနၾကတယ္...ေနာက္မွာ။
ကြၽန္ေတာ့္ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္သင္တန္းသားေတြကို ေမးေနက်ေမးခြန္းတစ္ခုရွိတယ္။ မင္းတို႔ ျမန္မာ႐ုပ္ရွင္ေတြ ၾကည့္လား။ အဲေမးခြန္း ေမးျဖစ္တယ္။ မၾကည့္ဘူးေျဖၾကတာမ်ားတယ္။ ဘာလို႔မၾကည့္တာလဲ ဆက္ေမးေတာ့ ျပန္ေျဖၾကတယ္။ အ ေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳး။

ေကာင္းၿပီ။ ခု မင္းတို႔က ေရွ႕မွာ ရွိေနတဲ့ ျမန္မာဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္ေတြကို မၾကည့္ဘူးလို႔ မင္းတို႔ ေျပာေနၿပီ။ မင္းတို႔ ဒီမွာ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ သင္တန္းလာတက္ေနၾကတယ္။ ၿပီးရင္ မင္းတို႔ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ေတြ ႐ိုက္ၾကမယ္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ မင္းတို႔မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ေတြကိုလည္း ေနာက္ကလူငယ္ေတြက မၾကည့္ဘူးေျပာၾကလိမ့္ဦးမယ္လို႔ ေျပာလိုက္ေတာ့ မ်က္စိမ်က္ႏွာ ပ်က္လို႔။

အဲစကားက အေၾကာင္းမဲ့ေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ခရမ္းခ်ဥ္သီးစိုက္တာေလာက္ကို အင္တာဗ်ဳးတစ္လွည့္၊ B roll တစ္လွည့္၊ စီျပ ၿပီး အဲဒါကို မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ထင္ေနရင္ေတာ့ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ မင္းတို႔ထက္ နားလည္တဲ့လူငယ္ေတြ ေပၚလာတဲ့အခါ မင္း တို႔ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ေတြ မၾကည့္ဘူးလို႔ အပယ္ခံရတဲ့ဘဝေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ ေျပာခဲ့တယ္။

ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္မွာ ဇာတ္ၫႊန္း အေရးႀကီးပါတယ္။ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္မွာ structure လို႔ ေခၚတဲ့ ႐ုပ္ရွင္ျဖစ္ေအာင္တည္ေဆာက္မႈ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါ ကြၽန္ေတာ့္ အျမင္သက္သက္လို႔လည္း ေျပာလို႔ရပါလိမ့္မယ္။ ျမန္မာႏ္ိုင္ငံရဲ႕ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္မွာလည္း အမ်ားအားျဖင့္ အဲဒီ structure ပိုင္းမွာ ေတာ္ေတာ္ အားနည္းေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ ၃၆ ကား ထုတ္လုပ္ၿပီး တဲ့အေတြ႕အၾကံဳ၊ ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္ ၅ ႀကိမ္ က်င္းပၿပီးတဲ့ အေတြ႕အၾကံဳေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေျပာရတာပါ။

ခင္ဗ်ားတို႔ မွတ္တမ္း႐ုပ္ရွင္ဆိုတာေတြ က်ဳပ္တို႔ကေတာ့ မၾကည့္ဘူးဆိုတာမ်ိဳး အပယ္မခံရေအာင္ အျပင္းအထန္ႀကိဳးစားရဦး မွာပါ။ မဟုတ္ရင္ေတာ့ ကိုယ့္အလွည့္လာပါလိမ့္မယ္။ ။

● ဇာတ္ၫႊန္း ၁၀
ကဗ်ာနည္းနည္းေရးတယ္။ ႐ုပ္ရွင္နည္းနည္း႐ိုက္တယ္။ ႐ိုက္သမွ် ႐ုပ္ရွင္အားလံုးလည္း ကိုယ္တိုင္ဇာတ္ၫႊန္းေရးတယ္။ သူမ်ားေရးထားတာတစ္ပုဒ္ ေက်ာ႐ိုးႀကိဳက္လို႔ ျပင္ေရးၿပီး႐ိုက္ဖူးတယ္။ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ကို ကယ္တင္ဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတာ ဇာတ္ၫႊန္းပညာရွင္သာလွ်င္ျဖစ္တယ္လို႔လည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ေျပာေနခဲ့တယ္။ အဲဒီလို ေျပာေနတာလည္း ကြၽန္ေတာ္ တစ္ေယာက္တည္းရွိတယ္။ ကြၽန္ေတာ့္ အတြက္ကေတာ့ ႐ုပ္ရွင္ဆိုတာ ဇာတ္ၫႊန္းပါပဲလို႔လည္း ခဏခဏ ေျပာတယ္။

သင္တန္းမွာလည္း ဇာတ္လမ္း႐ုပ္ရွင္႐ိုက္ခ်င္ၾကတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဇာတ္ၫႊန္းအတတ္ပညာက္ု အရင္ေလ့လာဆည္းပူးရ လိမ့္မယ္လို႔ တဖြဖြေျပာတယ္။

ဇာတ္ၫႊန္း၊ ဇာတ္ၫႊန္း၊ ဇာတ္ၫႊန္း၊ ဇာတ္ၫႊန္း၊ ဇာတ္ၫႊန္း...

မင္းထင္ကိုကိုႀကီး

Comments