မြတ္စလင္ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ လုပ္ႀကံခံရမႈမွာ ေႂကြမြသြားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အိပ္မက္

  
မြတ္စလင္ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္ လုပ္ႀကံခံရမႈမွာ ေႂကြမြသြားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕အိပ္မက္
TOM LASSETER/ ရိုုက္တာ
Myanmar Now မွေ၀ယံဘုုန္းဘာသာျပန္ဆိုုသည္

(မိုးမခ) ဒီဇင္ဘာ ၁၅၊ ၂၀၁၈

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အႀကံေပးတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ မြတ္စလင္ ေရွ႕ေန ဦးကိုနီဟာ တပ္အရာရွိေဟာင္းေတြ ပါဝင္ ပတ္သက္တယ္လို႔ ဆိုၾကတဲ့ ႀကံစည္မႈတစ္ခုအတြင္း လုပ္ႀကံခံခဲ့ရပါတယ္။ သူေသဆုံးခဲ့ရပုံအေၾကာင္းနဲ႔ စြပ္စြဲခံ တရားခံတစ္ဦးတို႔ရဲ႕ အေသးစိတ္အခ်က္ေတြကိုၾကည့္ရင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရွ႕ခရီးဟာ ဘယ္ေလာက္ ရင္ေလး စရာျဖစ္ေနၿပီလဲဆိုတာကို ျမင္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
TOM LASSETER/ ရိုုက္တာ

ရန္ကုန္ - ၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလရဲ႕ ပူေႏြးတဲ့ညေနခင္းတစ္ခုမွာ အာဏာရပါတီရဲ႕ ဥပေဒအႀကံေပး ဦးကိုနီဟာ ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္ထဲကေန ထြက္လာစဥ္မွာပဲ သူ႕မ်က္ႏွာက ၿပဳံး႐ႊင္သြားခဲ့ပါတယ္။

အဘိုးျဖစ္သူကို ေစာင့္ႀကိဳေနတဲ့ ပါေဖာင္းေဖာင္းနဲ႔ ခ်စ္စရာ ႏွစ္ႏွစ္သားအ႐ြယ္ ေျမးငယ္ကိုျမင္လိုက္ရလို႔ပါပဲ။ အသက္ ၆၃ ႏွစ္အ႐ြယ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ ဦးကိုနီဟာ ေျမးျဖစ္သူကို ေပြ႕ခ်ီလိုက္ၿပီးခပ္တင္းတင္းပဲ ဖက္ထားလိုက္ ပါတယ္။ ေလဆိပ္အျပင္က ပလက္ေဖာင္းေပၚမွာ ေျမးအဘိုးႏွစ္ေယာက္သား မ်က္ႏွာခ်င္းကပ္ၿပီးေတာ့ ပ်ားပန္းခတ္မၽွလႈပ္ရွားသြားလာေနၾကတဲ့ ခရီးသည္ေတြ၊ တကၠစီယာဥ္ေတြကို ေငးၾကည့္ေနၾက ပါတယ္။

ဦးကိုနီဟာ သူ႕ေနာက္ေက်ာဘက္က လူအုပ္ထဲကေန တိုးထြက္လာတဲ့ ပန္းေရာင္တီရွပ္၊ ေဘာင္းဘီတိုဝတ္ထားတဲ့ လူတစ္ေယာက္ကို သတိမထားမိပါဘူး။ အဲဒီလူဟာ ခ်က္ႏိုင္ငံလုပ္ ၉ မမ ပစၥတိုေသနတ္ကို သူ႕ရဲ႕ေနာက္ေစ့ ေအာက္ ဘက္နားကို ခ်ိန္ၿပီး ခလုတ္ကိုဆြဲခ်လိုက္ပါတယ္။ ေသနတ္က်ည္ဟာ ဦးကိုနီရဲ႕ဦးေခါင္းေနာက္ဖက္ကို ေဖာက္ဝင္ သြားၿပီး ေရွ႕ဖက္ကျပန္ထြက္သြားခဲ့ပါတယ္။ ေသနတ္က်ည္ဆံအရွိန္ေၾကာင့္ ဦးကိုနီရဲ႕သြားေတြလည္း ကၽြတ္ထြက္ သြားခဲပါတယ္။ အဘိုးနဲ႔အတူ ေျမးျဖစ္သူလည္း လဲက်သြားခဲ့ပါတယ္။ ေသြးေတြဟာ ေျမေပၚအိုင္ထြန္းလို႔ပါပဲ။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ခံေနရတဲ့ မြတ္စလင္လူနည္းစုဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုနီဟာ သူ႕ကိုသတ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို ရေနခဲ့တာ လနဲ႔ခ်ီေနခဲ့ပါၿပီ။ သူကေတာ့ သူ႕ႏိုင္ငံရဲ႕ခေယာင္းေတာလမ္းေပၚ မမွိတ္မသုန္ ေလၽွာက္လွမ္းေနခဲ့သူပါ။ သူဟာ တပ္မေတာ္ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးမွာလႊမ္းမိုးထားတဲ့အခန္းက႑ကို ေလၽွာ႔ခ်ႏိုင္ဖို႔အတြက္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ဖို႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းပဲ ေတာင္းဆိုေနသူျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ႏိုင္ငံေရးမွာ သူ ေလးစားအားက်ရတဲ့ ႏိုဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အာဏာရလာခဲ့တာမို႔ သူလည္းပဲ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြကို ႏိုင္ငံေရးကေန ဖယ္ထုတ္ဖို႔ရာအတြက္ ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့ပါတယ္။

ဦးကိုနီရဲ႕အသက္ကို ႏုတ္ယူသြားခဲ့တဲ့ ေသနတ္က်ည္ဆံတစ္ေတာင့္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ပကတိအေျခအေန အမွန္တရားတစ္ခ်က္ကို လွစ္ဟျပလိုက္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုဗဟိုထားၿပီး ခ်ီတက္ ေနၾကတဲ့ စစ္မွန္တဲ့ဒီမိုကေရစီနဲ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေမၽွာ္မွန္းခ်က္ေတြ ၿပိဳက်သြားၿပီဆိုတာပါပဲ။ အဲဒီ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္ေတြ ဟာ တပ္မေတာ္ေၾကာင့္၊ ျမင့္တက္လာတဲ့ ဗုဒၶဘာသာဗဟိုျပဳအမ်ိဳးသားေရး ဒီေရလႈိင္းေၾကာင့္၊ အဲဒီ ဒီေရလႈိင္း ေတြကို မဆန္႔က်င္မတြန္းလွန္လိုတဲ့ သို႔မဟုတ္ မတြန္းလွန္ႏိုင္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ တို႔ေၾကာင့္ပဲ တစ္စစီ ျဖစ္သြားခဲ့ၿပီျဖစ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးမွာေရာ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ေတြမွာပဲ ေနရာလပ္မက်န္ေအာင္ လႊမ္းမိုးထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္တဲ့ တပ္မေတာ္ အေပၚ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ပုဂၢိဳလ္ရဲ႕အရိပ္က ေနာက္ဆုံးမွာ သာလြန္လႊမ္းမိုးသြားလိမ့္မယ္လို႔ ဦးကိုနီက ယုံၾကည္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အဲဒီယုံၾကည္မႈဟာ အလြမ္းဇာတ္နဲ႔ဇာတ္သိမ္းသြားခဲ့ရပါၿပီ။

ဦးကိုနီ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရၿပီးေနာက္ ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္အၾကာမွာေတာ့ သူ႕ကိုလုပ္ႀကံဖို႔ရာ ေၾကးစား ေသနတ္သမား တစ္ေယာက္ကို ငွားခဲ့တယ္ဆိုၿပီး တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္း သုံးေယာက္ကို ရဲက စြပ္စြဲလိုက္ပါ တယ္။ အဲဒီသုံးေယာက္ထဲက ႏွစ္ေယာက္ကေတာ့ လူသတ္မႈမွာ အျပစ္မရွိပါဘူးလို႔ တရား႐ုံးမွာ ထြက္ဆိုခဲ့ပါတယ္။ က်န္တဲ့တစ္ေယာက္ကေတာ့ ခုထိ လြတ္ေျမာက္ေနဆဲပါပဲ။ ေသနတ္သမားဟာ ဦးကိုနီကို သတ္ျဖတ္ေၾကာင္း ဝန္ခံခဲ့ေပမယ့္ ခုလိုလုပ္ရတာ သူ႕အသက္အႏၲရာယ္ၿခိမ္းေျခာက္ခံရလို႔ပါလို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအမႈမွာ လက္ရွိတာဝန္ထမ္းေဆာင္ဆဲ တပ္အရာရွိေတြ ေနာက္ကေန သတ္ဖို႔ေစခိုင္းၫႊန္ၾကားတယ္ ဆိုတဲ့ အေထာက္အထားေတာ့ ခုထိ မရေသးပါဘူး။ ဒီအမႈကိုစစ္ေဆးေနတာဟာလည္း မၾကာခင္လပိုင္းအတြင္း အဆုံးသတ္မယ္လို႔ ေမၽွာ္လင့္ရပါတယ္။

တရား႐ုံးေတာ္ကိုေရာ ျပည္သူကိုပါ ရဲက အသိေပးတင္ျပထားတဲ့ ျဖစ္စဥ္အရေတာ့ လက္ရွိအေျခအေနကို မေက်နပ္ၾကတဲ့ တပ္အရာရွိေဟာင္းသုံးေယာက္ဟာ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ေတြျပင္းထန္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ သေဘာနဲ႔ သူတို႔ ဒီကိစၥကို ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဒါေပမဲ့လည္း တရား႐ုံးမွတ္တမ္းေတြ၊ စီးပြားေရးကုမၸဏီဆိုင္ရာ စာ႐ြက္စာတမ္းနဲ႔ ဒါ႐ိုက္တာမွတ္ပုံတင္ အေထာက္အထားေတြအပါအဝင္ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ့ အေထာက္အထားေတြကို ႐ိုက္တာသတင္းဌာနက ေလ့လာခဲ့ရာမွာ အခု ႐ုံးတင္စစ္ေဆး ခံေနရသူေတြထဲက တစ္ေယာက္နဲ႔ တပ္မေတာ္အဖြဲ႕အစည္းတို႔ၾကားမွာ ကာလရွည္ၾကာ နီးနီးစပ္စပ္ ပတ္သက္မႈေတြကို ေတြ႕ရွိခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလုပ္ႀကံမယ့္အစီအစဥ္တစ္ခုလုံးကို ေနာက္ကေန ေငြေၾကး စိုက္ထုတ္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံရသူကေတာ့ တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္း ေဇယ်ာၿဖိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္မွာ ေထာက္လွမ္းေရးတပ္ကေန ထြက္လာခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အဲဒီတုန္းက အသက္ ၃၀ နီးပါး အ႐ြယ္ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ ဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို လုပ္ကိုင္တဲ့ ကုမၸဏီအစုအဖြဲ႕ေတြကို တည္ ေထာင္ခဲ့တယ္လို႔ တရား႐ုံးမွတ္တမ္းေတြ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုမၸဏီမ်ားၫႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနရဲ႕ ကုမၸဏီဆိုင္ရာ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြအရ သိရပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕ကုမၸဏီေတြဟာ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕အစည္းေတြအတြက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ၊ ဥပမာ ရဲတန္းလ်ားေဆာက္တာမ်ိဳးေတြ လုပ္ခဲ့သလို အစိုးရဝန္ႀကီးဌာနေတြဆီကေနလည္း ကန္ထ႐ိုက္ေတြ ရခဲ့ပါတယ္။

အရာရွိေဟာင္းတစ္ေယာက္ရဲ႕ အဆိုအရ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕လုပ္ငန္းေတြအနက္က တစ္ခုဟာ တပ္ရဲ႕အကူအညီကိုယူၿပီး ဆက္သြယ္ေရးကိရိယာေတြကို သုံးစြဲခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ရခဲ့ေၾကာင္းကို ပစၥည္းဝယ္ယူေရးပုံစံေဖာင္ေတြအရ မွတ္တမ္းတင္ခ်က္အရ သိရတာျဖစ္သလို ဒါဟာ ရာထူးႀကီးႀကီးေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ေတြရွိတဲ့ အရိပ္လကၡဏာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕ အဆက္အသြယ္ေတြထဲမွာ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးပါတီရဲ႕ လႊတ္ေတာ္အမတ္တစ္ဦး လည္းျဖစ္၊ လက္ရွိတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ဆီမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား လက္ေထာက္ အျဖစ္ တာဝန္ထမ္းဖူးသူတစ္ဦးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။

တရား႐ုံးေရွ႕ ထြက္ဆိုရာမွာေတာ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ သူ တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရးမွာ လုပ္စဥ္က “ႏိုင္ငံတကာမွာ ေဆာင္႐ြက္ၾကဖူးတဲ့ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့အေၾကာင္းေတြကို သင္လည္းသင္၊ ဦးေဆာင္လည္း ေဆြးေႏြးရ”တယ္လို႔ ထြက္ခ်က္ေပးသြားပါတယ္။
ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕ေရွ႕ေနကေတာ့ သူ႕အမႈသည္ဟာ စစ္တပ္နဲ႔ပတ္သက္မႈရွိၿမဲျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္၊ ဆက္သြယ္ေရး ကိရိယာေတြ ရရွိခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ‘႐ိုက္တာ’ကို ျငင္းဆိုသြားပါတယ္။ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ “ရဲတပ္ဖြဲ႕အတြက္ အေဆာက္အအုံအခ်ိဳ႕နဲ႔ ရဲအရာရွိေနအိမ္အခ်ိဳ႕ကိုသာ ေဆာက္လုပ္ခဲ့”ျခင္းျဖစ္တယ္လို႔ သူ႕ေရွ႕ေန ေဒၚပပဝင္းက ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္ဝါရီလအတြင္း အာဏာပိုင္ေတြက ေဇယ်ာၿဖိဳးကို ဖမ္းဆီးရာမွာေတာ့ သူဟာ ဘုန္းႀကီး ေက်ာင္း တစ္ေက်ာင္းမွာ ဘုန္းႀကီးဝတ္ေနခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေဇယ်ာၿဖိဳးကေတာ့ ဒါဟာ သူႏွစ္စဥ္ ဘုန္းႀကီး ဝတ္ေနက်မို႔လို႔ ဝတ္ေနခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ သူ႕ထြက္ဆိုခ်က္အရ သူဟာ ဘာသာေရးကို အေလးအနက္ လိုက္စားလာျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္အလြန္ျပင္းထန္သူေတြဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မြတ္စလင္ေတြေနထိုင္ေနတာကို လက္မခံႏိုင္ၾကဘူးလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။

ဗုဒၶဘာသာကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ သက္ဝင္ယုံၾကည္မႈနဲ႔ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ဘယ္ေလာက္ ထိစပ္ ေရာယွက္သလဲလို႔ ေမးေလၽွာက္ရာမွာေတာ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးဘုန္းႀကီးဝတ္ေနခဲ့တဲ့ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းရဲ႕ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္က သူဘယ္လိုေျဖရမွန္းမသိဘူးလို႔ အရင္မိန္႔ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ “မြတ္စလင္ေတြရဲ႕ ဘာသာကေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔ႏိုင္ငံမွာသာ မဟုတ္ဘူး။ တစ္ကမၻာလုံးမွာ ျပႆနာေတြရွိေနတာပါပဲ။ နယ္ေျမပိုရဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ သူေတြအေပၚမွာ အေျခခံတာေပါ့”လို႔ ဆက္မိန္႔ပါတယ္။

ေဇယ်ာၿဖိဳးကိုဖမ္းဆီးခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ ရန္ကုန္က အေမရိကန္သံ႐ုံးရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးကၽြမ္းက်င္သူတစ္ေယာက္က ဦးကိုနီ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိထားတဲ့အေပၚမွာ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ တစ္ေစာင္ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခု ထူးျခားတာကေတာ့ ခု အမႈမွာ စြပ္စြဲခံထားရသူေတြထဲက အခ်ိဳ႕ဟာ စစ္တပ္ထိပ္ပိုင္းက အာဏာရွိသူေတြနဲ႔ နီးစပ္ေနတယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပဲ လို႔ အဲဒီစာတမ္းကိုေရးသားတဲ့ လ်န္ေဘြထန္းက ‘႐ိုက္တာ’ကို ေျပာပါတယ္။ ဒီအမႈကို အဓိကစီစဥ္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရသူေတြထဲက ႏွစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးနဲ႔ ေအာင္ဝင္းခိုင္တို႔ဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးမင္းေအာင္လႈိင္ဆီမွာ ကာလရွည္လ်ား လက္ေထာက္လုပ္ခဲ့သူတစ္ဦးနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီးရွိတဲ့အခ်က္ကို သူကေထာက္ျပပါတယ္။ သက္ေသအျဖစ္တင္ျပတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြ အရ အဲဒီသုံးေယာက္ဟာ အတူတကြရွိေနခဲ့ဖူးတာကို ေတြ႕ျမင္ရပါတယ္။

ဒီလူသတ္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အမႈရဲ႕ “ဇာတ္ေကာင္အေတာ္မ်ားမ်ား”နဲ႔ သံ႐ုံးက စကားေျပာခဲ့ၿပီး ဝါရွင္တန္ကို တင္ျပခဲ့ေပမယ့္ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ပုံအလုံးစုံနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အစီရင္ခံစာျဖစ္ျဖစ္၊ “ဥပေဒ႐ႈေထာင့္ကေန တစ္ခုခုဆုံးျဖတ္ တာ”ပဲျဖစ္ျဖစ္ မလုပ္ခဲ့ဘူးလို႔ ရန္ကုုန္အေမရိကန္သံ႐ုံးရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရ အာရိယန္နီ မန္းရင္း (Aryani Manring) က ေျပာပါတယ္။ “ဒါေပမဲ့လို႔ ဒီလူသတ္မႈရယ္၊ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာလာၿပီျဖစ္တဲ့ ႐ုံးတင္စစ္ေဆးမႈမွာျမင္ရတဲ့ ျပႆနာျဖစ္ႏိုင္တဲ့ အစိတ္အပိုင္းေတြရယ္ကေန ဒီလူသတ္မႈရဲ႕ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္သူရွိလဲ၊ သူတို႔အျပစ္ အတြက္ သူတို႔တာဝန္ယူရမွာလားဆိုတာေတြကေတာ့ အေလးအနက္ ေမးခြန္းထုတ္စရာပဲ”လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ဦးကိုနီက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သူေရးထားသည့္ မဲေပးနည္းစာအုပ္ကို လက္ေဆာင္ေပးအပ္ေနသည့္ ဓာတ္ပုံကို အိမ္ဧည့္ခန္းအတြင္းခ်ိတ္ဆြဲထားစဥ္။ (ဓာတ်ပုံ/Ann Wang/Reuters)

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဦးကိုနီရဲ႕ဈာပနကို မတက္ေရာက္ခဲ့သလိုု ပထမပိုုင္းဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ဘာမွထုုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုုတာမရွိပါဘူး။ ဦးကိုနီေသဆံုုးျခင္းတစ္လျပည့္ပြဲကိုုေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္တက္ေရာက္ခဲ့ျပီး၊ အဲဒီ ဦးကိုနီခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳပြဲအခမ္းအနားမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဦးကိုနီကို ရဲေဘာ္ ရဲဘက္တစ္ဦး၊ အႀကံေပးတစ္ဦးအျဖစ္ ထုတ္ေဖာ္ခ်ီးက်ဴးခဲ့ပါတယ္။ ဦးကိုနီလုပ္ႀကံခံရၿပီးၿပီးခ်င္းမွာပဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အခုလို ဦးကိုနီကိုဆုံး႐ႈံးလိုက္ရတာဟာ က်န္ရစ္ခဲ့သူေတြအတြက္ ျပင္းထန္တဲ့ ထိုးႏွက္ခ်က္ျဖစ္သလို သတိေပးခ်က္လည္းျဖစ္တယ္လို႔ တိုးတိုးတိတ္တိတ္ ဆိုေၾကာင္း ေဒၚစုနဲ႔ရင္းႏွီးသူ တစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ျပဳပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီျဖစ္ရပ္အေပၚမွာ ပုဂၢလိကအေနနဲ႔ဘယ္လိုပဲ႐ႈျမင္သည္ျဖစ္ေစ ဦးကိုနီလုပ္ႀကံခံရတာ ေရာ၊ ရက္သတၱပတ္နဲ႔ခ်ီၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ႏႈတ္ဆိတ္ေနခဲ့တာေရာက ျမန္မာမြတ္စလင္ေတြ အားလုံး အတြက္ ေကာင္းတဲ့အလားအလာေတာ့ မဟုတ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုရာေရာက္ပါတယ္။ အင္န္အယ္ဒီပါတီဟာ မြတ္စလင္ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြနဲ႔ ေပၚေပၚတင္တင္ ခပ္ကင္းကင္းေနခဲ့တာလည္း ဒီ့မတိုင္ခင္ကတည္းကပါပဲ။ ခုလိုမ်ိဳး ဦးကိုနီ သတ္ျဖတ္ခံလိုက္ရတာကိုၾကည့္ရင္ စစ္တပ္ကိုႏိုင္ငံေရးကထြက္ခြာဖို႔ နားခ်မယ္ဆိုတဲ့ ႀကိဳးပမ္းခ်က္ဟာ ဘယ္ေလာက္ အႏၲရာယ္မ်ားသလဲဆိုတာကို ျပသလိုက္တာပါပဲ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ႏႈတ္ဆိတ္ေနတဲ့အေပၚ ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ ဦးကိုနီရဲ႕သားျဖစ္သူက သတိထားၿပီး စကားကို အခုလိုေျပာပါတယ္။ “အေဖ့ဈာပနတုန္းက သူမလာခဲ့တဲ့အေပၚမွာေရာ ႏႈတ္ဆိတ္ေနတဲ့အေပၚမွာေရာ လူေတြက စိတ္ပ်က္ၾကပါတယ္”လို႔ စင္ကာပူႏိုင္ငံမွာ ေနထိုင္တဲ့ ေဆာ့ဖ္ဝဲအင္ဂ်င္နီယာ ဦးသန္႔ဇင္ဦးက ဆိုပါတယ္။

ဒီေဆာင္းပါးအတြက္ မွတ္ခ်က္ေတာင္းဖို႔ဆက္သြယ္ရာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕႐ုံးကေရာ ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီးဌာနကပါ အေၾကာင္းမျပန္ခဲ့ပါဘူး။

စည္းစနစ္ရွိသူဦးကိုနီ
ဦးကိုနီဟာ စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြရဲ႕အာဏာကို အာမခံေပးထားတဲ့ လက္ရွိအေျခခံဥပေဒကိုဖ်က္သိမ္းၿပီး အေျခခံဥပေဒအသစ္ တစ္ခုနဲ႔ အစားထိုးအတြက္ တက္တက္ႂကြႂကြ ေဟာေျပာေနခ်ိန္ကာလမွာပဲ ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္ လုပ္ႀကံခံလိုက္ရတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေလးဆယ္ သူ ရန္ကုန္ဝိဇၨာသိပၸံတကၠသိုလ္မွာ ဥပေဒေက်ာင္းသားအျဖစ္ တက္ေရာက္ ေနစဥ္တုန္းကေတာ့ ဦးကိုနီဟာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ သမိုင္းဇာတ္ခုံေပၚ သူကျပအသုံးေတာ္ခံရမယ့္ အခန္းအတြက္ ႀကိဳတင္သိရွိထားပုံ မရခဲ့ပါဘူး။

ဦးကိုနီဟာ ေျမပဲစိုက္ေတာင္သူေတြ၊ တံငါေတြေနထိုင္ၾကတဲ့ စစ္ကိုင္းတိုင္း ကသာၿမိဳ႕ကေန ရန္ကုန္ကို ေျပာင္းေ႐ႊ႕ လာခဲ့သူျဖစ္ပါတယ္။ သူ႕မိသားစုဟာ ေတာင္သူေတြျဖစ္ၾကၿပီး ေဈးဆိုင္ငယ္ေလးတစ္ဆိုင္မွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့ရပါတယ္။ တကၠသိုလ္မွာ ဦးကိုနီနဲ႔အတူတူတက္ဖူးသူတစ္ေယာက္ကေတာ့ ဦးကိုနီဟာ ငယ္ဘဝမွာ “တအားဆင္းရဲ”ခဲ့တယ္ လို႔ ေျပာျပပါတယ္။ ဥပေဒပညာရပ္ကို ဆုံးခန္းတိုင္တတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ ဦးကိုနီဟာ ေန႔စားအလုပ္သမားအျဖစ္ လုပ္ကိုင္ရင္း ေက်ာင္းစရိတ္ရွာခဲ့ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

၁၉၇၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြအတြင္း ဦးကိုနီဟာ ဥပေဒ႐ုံးတစ္႐ုံးမွာ စတင္အလုပ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး တရား႐ုံးေတြမွာ တက္လာတဲ့ ဘယ္အမႈမဆို သူေရွ႕ေနလိုက္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ စည္းစနစ္ရွိသူတစ္ဦးျဖစ္တယ္လို႔ ဇနီးသည္ ေဒၚတင္တင္ေအးက ဆိုပါတယ္။ “သူ႕စာအုပ္ေတြကို ေပးမကိုင္ဘူး။ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ယူၿပီးရင္ ယူထားတဲ့ ေနရာမွာ အတိအက်ျပန္ထားမွ ရတယ္”လို႔ ခင္ပြန္းသည္အေၾကာင္း ျပန္ေျပာင္းေျပာျပပါတယ္။ “သူ႕စာအုပ္ေတြ တစ္ေယာက္ေယာက္ ယူကိုင္ထားရင္ သိကိုသိတယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။

တစ္ဖက္မွာလည္း ဦးကိုနီဟာ ဥပေဒေက်ာင္းသားေတြကို စာျပန္သင္ေပးပါတယ္။ သူ႕ဆီမွာ စာသင္ဖူးသူ တစ္ဦး ကေတာ့ ထင္ရွားတဲ့ မြတ္စလင္ေရွ႕ေန ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးကိုနီဟာ သူ႕ရဲ႕ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ၊ မြတ္စလင္ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ႀကဳံရတဲ့အေတြ႕အႀကဳံေတြကိုေရာ တစ္ခါမွ မေျပာျပဖူးဘူးလို႔ ေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ သူတို႔တစ္ေတြ စစ္အစိုးရကို စိန္ေခၚၿပီး လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားမႈေတြမွာလည္း ဝင္ပါဖို႔စိတ္မဝင္စားခဲ့ဘူးလို႔ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာပါ တယ္။

“ဦးကိုနီက ႏိုင္ငံေရးသမားမဟုတ္ဘူး၊ သူက ေရွ႕ေနမွေရွ႕ေနဗ်”လို႔ ဦးကိုနီလုပ္ႀကံခံရမႈမွာ ေသနတ္သမားၾကည္လင္းကို ဖမ္းဖို႔ႀကိဳးစားရင္း အသက္ဆုံးခဲ့ရတဲ့ အငွားယာဥ္ေမာင္းကိုုေန၀င္း မိသားစုဘက္ကေန ေရွ႕ေနလိုက္ေပးေနတဲ့ ဦးေရာဘတ္စန္းေအာင္က ေျပာပါတယ္။

ဦးကိုနီရဲ႕ဘဝဟာ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဆင္ေျပလာခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ဇနီးက သမီးႏွစ္ေယာက္နဲ႔ သားတစ္ေယာက္ ေမြးဖြားေပးခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕လယ္က တိုက္ခန္းတစ္ခန္းမွာ မိသားစုနဲ႔ေနထိုင္ၿပီး ေဂါက္သီး႐ိုက္ ကစားတာ ဝါသနာပါတဲ့ ဦးကိုနီဟာ ျမန္မာေဂါ့ဖ္ကလပ္ရဲ႕ အားလပ္ရက္ၿပိဳင္ပြဲမွာ ဝင္ၿပိဳင္ၿပီး ေငြတံဆိပ္ဆုတစ္ခု ရခဲ့ပါ ေသးတယ္။ ဒါ့ျပင္ ဦးကိုနီဟာ ျမန္မာသံစဥ္သီခ်င္းေတြကို ဆိုရတာလည္း ႏွစ္သက္သူျဖစ္ပါတယ္။ “မသိမွာစိုးလို႔ ေျပာရဦးမယ္၊ သူ႕ကို လူမျမင္ရဘဲ သီခ်င္းဆိုသံပဲၾကားရမယ္ဆိုရင္ သူ႕ကိုဗမာလို႔ပဲထင္မွာ”လို႔ သူ႕ဇနီးက ေျပာပါတယ္။

ဦးကိုနီေနထိုင္ေနတဲ့ ကမၻာေလးျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေပၚေနခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံျခားမွာ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ေလာက္ ေနထိုင္ခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဟာ မမာတဲ့မိခင္ႀကီးကိုျပဳစုဖို႔ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလမွာ ျမန္မာျပည္ကိုျပန္လာခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီႏွစ္ ဩဂုတ္လအတြင္း လူထုဆႏၵျပပြဲေတြရဲ႕ၾကားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထြက္ၿပီးမိန္႔ခြန္းေတြ ေျပာခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ စစ္တပ္ကိုဆန္႔က်င္တဲ့ စကားေတြ စင္ျမင့္ထက္မွာေျပာ၊ ေခါင္းမွာပန္းေတြအၿမဲတမ္း ပန္ေလ့ရွိတဲ့ ပိန္ပိန္ပါးပါးအမ်ိဳးသမီးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူသိခ်င္စိတ္ေတြျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ “ဦးကိုနီက ေရတစ္ဘူးရယ္၊ အားလူးေၾကာ္ရယ္နဲ႔ သြားၿပီးေတာ့ကို ထိုင္နားေထာင္တာ”လို႔ သူ႕သူငယ္ခ်င္းတစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေက်ာ္ၿငိမ္းက ေျပာပါတယ္။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ပူးတြဲတည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဟာ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရခဲ့ေပမယ့္ စစ္အစိုးရဟာ အာဏာလႊဲမေပးခဲ့သလို သူ႕ကိုလည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ထားလိုက္ပါတယ္။ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြကို ဖမ္းဆီးၿပီး ေထာင္ဒဏ္ေတြေပးခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဦးကိုနီကေတာ့ ေရွ႕ေနတစ္ေယာက္အျဖစ္နဲ႔ပဲ မထင္မရွား ဘဝကိုျဖတ္သန္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္မွာ တျခားေရွ႕ေနႏွစ္ဦးနဲ႔အတူ ဥပေဒအက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ကို တည္ေထာင္ပါတယ္။ သူတို႔ ႐ုံးကေလး ေအာင္ျမင္လာခဲ့ရာမွာ ဦးကိုနီဟာ တစ္ဦးတည္းေသာ မြတ္စလင္ပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ သူစိတ္အေႏွာင့္ အယွက္ျဖစ္ခဲ့ပုံေတာ့ မရပါ။

‘ဒီမိုကေရစီရဲ႕အရိပ္အေယာင္’
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္အေရာက္မွာေတာ့ ျမန္မာ့စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ စစ္ဖက္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကေန အရပ္ဘက္ အဝတ္ကို ေျပာင္းဝတ္ၿပီး တိုင္းျပည္ကိုဆက္အုပ္ခ်ဳပ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ သူတို႔စိတ္တိုင္းက်စီစဥ္ထားတဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ကိုက်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ေ႐ြးေကာက္ပြဲၿပီးလို႔ ေျခာက္ရက္အၾကာမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို လႊတ္ေပးလိုက္ ပါတယ္။ ႏွစ္ႏွစ္အၾကာမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔သူ႕ပါတီဟာ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္အႏိုင္ရခဲ့ပါတယ္။

ားယြင္းေသာအာရုုဏ္တက္ေလာ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အာဏာရလာမွႈႏွင့္အတူ ျမန္မာျပည္သည္ သမိုုင္းအခ်ဳိ.အေကြ.တစ္ခုကိုု ေရာက္ရွိေနျပီဟုသူ႔အားဦးကိုုနီကေျပာခဲ့ဖူးေၾကာင္း သူ၏ဇနီးျဖစ္သူေဒၚတင္တင္ေအးကဆိုုသည္။ (ဓာတ္ပံု/Ann Wang/Reuters)

တိုင္းျပည္ဟာ အခ်ိဳးအေျပာင္းတစ္ခုကို ေရာက္လာခဲ့ၿပီလို႔ ဦးကိုနီက နားလည္လိုက္ပါတယ္။ “သူက ‘ဒီမိုကေရစီ အရိပ္အေယာင္ေတြေတာ့ ျမင္ရၿပီေဟ့။ ငါေတာ့ ေမၽွာ္လင့္ခ်က္ေတြ ရွိလာၿပီ’လို႔ ေျပာေသးတယ္”လို႔ ဇနီး ေဒၚတင္တင္ေအးက ေျပာပါတယ္။

မထင္မွတ္ထားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္ အားတက္လာခဲ့တဲ့ ဦးကိုနီဟာ ၃၆ မ်က္ႏွာရွိတဲ့ စာအုပ္ငယ္ တစ္အုပ္ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ ထုတ္ေဝလိုက္ပါတယ္။ လက္တစ္ဖက္နဲ႔ မဲတစ္ျပားပုံပါတဲ့ ႐ိုးရွင္းတဲ့အၫိုေရာင္ မ်က္ႏွာဖုံးပါတဲ့ အဲဒီစာအုပ္ငယ္ရဲ႕ ေခါင္းစဥ္ကေတာ့ ဦးကိုနီရဲ႕ဘဝအေပၚ ဥပေဒအေပၚ လက္ေတြ႕က်က် ခ်ဥ္းကပ္ လုပ္ေဆာင္တတ္တဲ့အက်င့္ကို ျပသတဲ့ေခါင္းစဥ္ပါပဲ။ ေခါင္းစဥ္က “လာမည့္ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးပုံေပးနည္း”။ အဲဒီလက္စြဲစာအုပ္ဟာ မဲဆႏၵရွင္ေတြကို မဲေပးနည္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တစ္ဆင့္ခ်င္း ရွင္းျပ ထားပါတယ္။

ဦးကိုနီရဲ႕အိမ္ဧည့္ခန္းမွာ ဦးကိုနီကိုယ္တိုင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အဲဒီ စာအုပ္ငယ္ေလးတစ္အုပ္ လက္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ ဓာတ္ပုံတစ္ပုံ ခ်ိတ္ဆြဲထားၿပီး အနီးက ကိုရန္္္က်မ္းစာပါ အႏၲရာယ္ကင္း စာလုံးထြင္းစာေတြ၊ အစၥလာမ္ဘာသာဆုေတာင္းစာေတြေရးထားတဲ့ အကြက္ငယ္ႏွစ္ကြက္တို႔ထက္ အဲဒီဓာတ္ပုံကပိုႀကီးပါတယ္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလကစလို႔ ဦးကိုနီဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ပါတီအတြက္ ငါးလတိုင္တိုင္ လုပ္အားေပး ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ တိုယိုတာကားေလးတစ္စီးကို ေမာင္းရင္း တိုင္းျပည္အႏွံ႔ေလၽွာက္သြားၿပီး မဲေပးပုံေပးနည္း ေဟာေျပာပို႔ခ်ခဲ့ပါတယ္။ တစ္ၿမိဳ႕ၿပီးတစ္ၿမိဳ႕ကူးရင္းနဲ႔လည္း သူဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေပၚ “သူဘယ္ေလာက္ ေလးစားသလဲဆိုတာေတြ ေျပာတယ္”လို႔ ဦးကိုနီရဲ႕ဥပေဒ႐ုံးခန္းမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ လက္ေထာက္လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ ဦးစန္းႏိုင္က ေျပာပါတယ္။ “ဆရာက သူ႕ႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံျဖစ္လာေစခ်င္တယ္။ တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေစခ်င္တယ္။ ပညာတတ္တဲ့လူေတြ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ႏိုင္ငံျဖစ္လာေစခ်င္တယ္”လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲကေနတစ္ဆင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ျဖစ္လာၿပီး တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးေကာ္မတီရဲ႕ ဥကၠ႒ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဦးကိုနီဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အၿမဲပဲ သူ႕သေဘာနဲ႔သူ ကူညီခဲ့ၿပီး ျမန္မာ့ဥပေဒအရ ျဖစ္ႏိုင္ဖြယ္ရွိတဲ့အရာေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဥပေဒသုံးသပ္ခ်က္ေတြကို ေရးသားေပးခဲ့ပါတယ္။

ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒပါ တားျမစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သမၼတမျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ ဒီအခက္အခဲကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ရာ နည္းလမ္းတစ္ခုကို ရွာေဖြေပးခဲ့သူေတြထဲမွာ ဦးကိုနီပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီျပ႒ာန္းခ်က္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဈးဆစ္ေနမယ့္အစား အလားတူအာဏာမ်ိဳးက်င့္သုံးႏိုင္မယ့္ ရာထူးသစ္တစ္ေနရာကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ ဖန္တီးလို႔ရႏိုင္တယ္လို႔ ဦးကိုနီက ခ်ျပခဲ့ပါတယ္။ ‘ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံ ပုဂၢိဳလ္’ဆိုတဲ့ ရာထူးပါပဲ။

ဒါ့ျပင္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒဟာ ျပင္ဆင္ဖို႔အလြန္ခက္ခဲတယ္ဆိုေပမယ့္လည္း လုံးလုံးအသစ္ျပန္မေရးရဘူး လို႔ေတာ့ ဘယ္မွာမွ မျပ႒ာန္းထားဘူးလို႔ ဦးကိုနီက ေထာက္ျပျပန္ပါတယ္။ ျပင္ေနမယ့္အတူတူ ဘာျဖစ္လို႔ အသစ္တစ္ခု ေရးလို႔မျဖစ္ႏိုင္ရမွာလဲ။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြင္းက ျပဳလုပ္တဲ့ Myanmar Now သတင္းဌာနဲ႔အင္တာဗ်ဴးတစ္ခုမွာ ဦးကိုနီက “တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားေတြကို ကာကြယ္ဖို႔ပဲ အာ႐ုံထားေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီအေျခခံဥပေဒကို လႊတ္ေတာ္ထဲကေန ျပင္ဆင္ ဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အသစ္ေရးျခင္းကသာလၽွင္ ဒီမိုကေရစီဆန္တဲ့ အေျခခံဥပေဒအသစ္ျဖစ္လာဖို႔ အေကာင္းဆုံးနည္းလမ္းပဲ”လို႔ ဆိုခဲ့ပါတယ္။ဒါဟာ ဦးကိုနီအဖို႔ သားရဲတြင္းထဲေျခခ်လိုက္တာပါပဲ။

တပ္မေတာ္အတြက္ကေတာ့ ဒီအေျခခံဥပေဒဟာ သူတို႔အာဏာဆက္လက္ႀကီးစိုးထားေရး အာမခံခ်က္ပါပဲ။ ကာကြယ္ေရး၊ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ နယ္စပ္ေရးရာဝန္ႀကီးေတြကို တပ္ခ်ဳပ္က အဆိုျပဳႏိုင္တဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္၊ ရဲနဲ႔ နယ္စပ္လုံၿခဳံေရးကိစၥေတြကို တပ္ကသာ ထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္တာျဖစ္သလို အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနက တစ္ဆင့္လည္း တိုင္းျပည္ရဲ႕ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားကို ထိန္းခ်ဳပ္ႀကီးၾကပ္လို႔ရတာပါပဲ။

ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ေဘးမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒေျပာင္းလဲေရးကိစၥ ေျပာေနတဲ့ မြတ္စလင္ေရွ႕ေန တစ္ေယာက္ ရွိလာတာဟာ “တပ္မေတာ္အေပၚ တိုက္႐ိုက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈပါပဲ”လို႔ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သုေတသန အဖြဲ.တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Centre for Economic and Social Development မွ အႀကီးတန္းသုေတသီဦးဝင္းမင္းက ေျပာပါတယ္။ “ၿပီးေတာ့ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး အမ်ိဳးသားေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ ျမင့္တက္လာတာ နဲ႔လည္း သြားတိုက္ဆိုင္ေနပါတယ္”လို႔ သူက ဟိုတယ္တစ္ခုရဲ႕ကေဖးဆိုင္ထဲ ေလသံကိုႏွိမ့္ေျပာရင္း ဆိုပါတယ္။ “သူကမြတ္စလင္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့” အစြန္းေရာက္အမ်ိဳးသားေရးသမားေတြက ဦးကိုနီကို “ပစ္မွတ္”ထား လာၾကပါတယ္။

ျမင့္တက္လာတဲ့ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ
တံခါးဖြင့္လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ စစ္အစိုးရလက္ထက္ကတည္းက တာစူေနတဲ့ ဘာသာေရး တင္းမာမႈ ေတြက စတင္ေပါက္ကြဲလာပါေတာ့တယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ရဲ႕ႏွိမ္နင္းမႈေတြေၾကာင့္ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ ၇၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ေတြအတြင္း “လူမ်ိဳးတုန္းေစလိုတဲ့ ရည္႐ြယ္ခ်က္”နဲ႔အတူ က်ဴးလြန္တဲ့ မုဒိမ္းျပဳက်င့္မႈ၊ လူသတ္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ကုလ သမဂၢက ဆိုပါတယ္။ အခုဆိုရင္ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အေရးအခင္းေၾကာင့္ေရာ၊ သူ႕အရင္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ေသြးထြက္သံယို ပဋိပကၡေတြ ေၾကာင့္ပါ ထြက္ေျပးရတဲ့ မြတ္စလင္ဒုကၡသည္ေပါင္း ၉၀၀,၀၀၀ ေလာက္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ခိုလႈံေနရပါတယ္။

ဦးကိုနီဟာ အြန္လိုင္းမွာအပုပ္ခ်ခံရသူျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ စစ္ေသြးႂကြ႐ိုဟင္ဂ်ာအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ဟာ သူပဲ လို႔လည္း စြပ္စြဲလာၾကပါတယ္။

လူမႈကြန္ရက္ကေန သူ႕ကိုတိုက္ခိုက္တာေတြဟာ သတိေပးေခါင္းေလာင္းထိုးလိုက္တာပါပဲ။ မြတ္စလင္ တစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ သူဟာ ကိုယ့္ေနရာကိုယ္မေနဘဲ ေဘာင္ေက်ာ္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနမိၿပီ ဆိုတဲ့ သတိေပးခ်က္ပါ။

အင္န္အယ္ဒီပါတီရဲ႕ ဝါရင့္အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဟံသာျမင့္ကေတာ့ တပ္မေတာ္ထဲမွာ “မြတ္စလင္ေတြကို သတိေပးခ်င္”ေနတဲ့သူအခ်ိဳ႕ရွိၿပီး “သိသာထင္ရွားတဲ့ပမာဏေတာ့မဟုတ္ဘူး”လို႔ ဦးကိုနီေသဆုံးတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျပာပါတယ္။

“ကၽြန္ေတာ့္အထင္ (ခုလိုလုပ္ႀကံတာဟာ) ထိေရာက္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒိေနာက္ပိုင္း မြတ္စလင္ေတြ အလြန္သတိထားသြားၾကတယ္။ အသံလည္း နည္းနည္းတိတ္သြားတယ္။ စိတ္ေတာ့မေကာင္းစရာပဲ၊ ဒါေပမဲ့ ဒါေတာ္ေတာ္ ထိေရာက္သြားတယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္”လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ႀကီးထြားလာေနတဲ့ မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး စိတ္ဓာတ္ေတြဟာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ သူ႕ပါတီတို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရး တြက္ခ်က္စဥ္းစားမႈထဲအထိ ႐ိုက္ခတ္လာခဲ့ပါတယ္။၂၀၁၄ ေဖေဖာ္ဝါရီအတြင္း ရန္ကုန္မွာ အင္န္အယ္ဒီက ဦးေဆာင္လုပ္မယ့္ ျပည္ေထာင္စုေန႔ အထိမ္းအမွတ္ ေဟာေျပာပြဲတစ္ပြဲမွာ ဦးကိုနီ တက္ေရာက္ ေျပာဖို႔စီစဥ္ထားခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း မ်ိဳးခ်စ္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ားသမဂၢ ဆိုတဲ့ အမ်ိဳးသားေရးအဖြဲ႕တစ္ဖြဲ႕က ဦးကိုနီနဲ႔ ေနာက္ထပ္ေဟာေျပာမယ့္ မြတ္စလင္တစ္ေယာက္ကို “အမ်ိဳးဘာသာ သာသနာ”အတြက္ေရွး႐ႈၿပီး မေဟာေျပာရလို႔ ေတာင္းဆိုတဲ့အတြက္ ေဟာေျပာပြဲအစီအစဥ္ကို ဖ်က္သိမ္းခဲ့ရပါတယ္။ ပါတီဘက္က တာဝန္ရွိသူတစ္ေယာက္ကေတာ့ သူဟာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြနဲ႔ အတတ္ႏိုင္ဆုံးၫွိႏႈိင္းခဲ့တယ္လို႔ ဒိကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းလင္းပါတယ္။

ဦးကိုနီကေတာ့ “ကၽြန္ေတာ့္တိုင္းျပည္အနာဂတ္အတြက္ တကယ္ပဲ စိုးရိမ္မိတယ္”လို႔ ျမန္မာသတင္းစာ တစ္ေစာင္ကို ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။အမ်ိဳးသားေရး အုပ္စုေတြက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အင္န္အယ္ဒီပါတီတို႔ဟာ “အမ်ိဳးဘာသာ”ကို ေစာင့္ေရွာက္မယ့္သူေတြမဟုတ္ဘူး၊ တိုင္းျပည္ကို မြတ္စလင္ေတြလက္ထဲ ေရာင္းစားေနတာဆိုၿပီး စတင္ တိုက္ခိုက္လာၾကပါတယ္။ ဒီလိုစြပ္စြဲခ်က္ေတြေၾကာင့္ပဲ အင္န္အယ္ဒီပါတီဟာ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မြတ္စလင္ တစ္ေယာက္ကိုမၽွ အမတ္ေလာင္းအျဖစ္ မေ႐ြးခ်ယ္ခဲ့ရတဲ့အထိပါပဲ။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔နဲ႔ မိသားစုခ်င္း ခင္မင္ရင္းႏွီးခဲ့ၾကတဲ့ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က မြတ္စလင္ေခါင္းေဆာင္ ဦးေအးလြင္ကေတာ့ ေဒၚစုနဲ႔အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေတြ႕ၿပီး အေျဖေတာင္းခဲ့ပါတယ္။

“သူေျပာတာေတာ့ သူတို႔အေနနဲ႔ မဲဆႏၵနယ္တစ္နယ္ေလးေတာင္မွ အဆုံး႐ႈံးမခံႏိုင္ဘူးတဲ့။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ဒီမိုကေရစီ တင္းျပည့္က်ပ္ျပည့္ရတဲ့အထိ ေစာင့္ေစခ်င္တယ္ေပါ့။ ဒီပန္းတိုင္ေရာက္ဖို႔အေရး အားလုံးဝိုင္းဝန္း ၾကပါ။ ဒီ အကူးအေျပာင္းကာလကိုေက်ာ္လႊားဖို႔ ပူးေပါင္းကူညီၾကပါလို႔ ေျပာပါတယ္”လို႔ ဦးေအးလြင္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာခဲ့တဲ့စကားကို ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ “အင္န္နယ္ဒီရဲ႕ အမတ္ေလာင္းေတြထဲမွာ မြတ္စလင္တစ္ေယာက္တစ္ေလ ပါေနမယ္ဆိုရင္ အျခားတစ္ဖက္ကလူေတြအတြက္ အင္န္အယ္ဒီဟာ မြတ္စလင္ ေတြကို သုံးေနတဲ့ပါတီဆိုၿပီး သတင္းလႊင့္ဖို႔အကြက္ရသြားမယ္ေပါ့။”

ဒါေပမဲ့လည္း “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအဝင္ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ ဒီမိုကရက္ေတြလို႔ အမည္ခံမယ္ဆိုရင္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ လူ႕အခြင့္အေရးပဲဗ်”လို႔ ဦးေအးလြင္က အသံကိုျမႇင့္ၿပီး ေျပာျပန္ပါတယ္။

၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ အင္န္အယ္ဒီပါတီက အျပတ္အသတ္ႏိုင္ၿပီး ေနာက္ႏွစ္ ဧၿပီလမွာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္လည္း ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ဥပေဒအရ ဆိုမထားေသာ္လည္း သူဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕တကယ့္ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာတာပါပဲ။

အာဏာရလာတဲ့ေနာက္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူ႕ရဲ႕ႏွစ္ရွည္လမ်ား လက္တြဲလာသူေတြက စတင္ စိတ္ပ်က္ လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ ေဒၚစု တစ္ခ်ိန္ကအားေပးခ်ီးေျမႇာက္ခဲ့ဖူးတဲ့ ‘လြတ္လပ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရွ႕ေနမ်ားအသင္း’ရဲ႕ ဝါရင့္အဖြဲ႕ဝင္တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးသိန္းသန္းဦးလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ တရားေရးက႑ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးညီလာခံတစ္ခုမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ဆုံခဲ့တာကို သူက ျပန္ေျပာျပပါတယ္။ အဲဒီတုန္းက အင္န္အယ္ဒီအစိုးရက ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစုေဝးခြင့္ႏွင့္ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ဥပေဒကို ပိုမိုတင္းက်ပ္ဖို႔ အဆိုျပဳတဲ့အေပၚ သူ သေဘာမတူႏိုင္ေၾကာင္း သူက ေဒၚစုကိုေျပာလိုက္ပါတယ္။ ေဒၚစုက ျပန္ၿပဳံးလိုက္ၿပီး ေပါ့ေပါ့ပါးပါးဟာသ တစ္ခုကိုေျပာၿပီး ျပန္တုံ႔ျပန္တယ္လို႔ ဦးသိန္းသန္းဦးက ေျပာပါတယ္။

အဲဒီအခ်ိန္မွာပဲ ဦးကိုနီဟာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရးအတြက္ အားႀကိဳးမာန္တက္ႀကိဳးပန္းရင္းနဲ႔ ပိုမို ထင္ရွားလာပါတယ္။ သူ႕အေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း တိုးလာပါတယ္။ ဖုန္းကိုင္လိုက္တိုင္း သူ႕ကို သတ္မယ္၊ ျဖတ္မယ္ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ၾကားလာရပါတယ္။ သူမေသခင္ ရွစ္လအတြင္း သူ႕ကိုသတ္မယ္လို႔ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အနည္းဆုံး ၁၀ ႀကိမ္ေလာက္ ရခဲ့တယ္လို႔ ဦးကိုနီမိသားစုဘက္ကေန ေရွ႕ေနလိုက္ေပးေနတဲ့ ဦးေနလက ေျပာပါတယ္။

လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ကစတဲ့ ႀကံစည္မႈ
၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕က လက္ဖက္ရည္ဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္းသုံးဦး ဆုံၿပီး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဥပေဒအႀကံေပးဦးကိုနီအေပၚ “မေက်နပ္”တဲ့အေၾကာင္း ေဆြးေႏြးျဖစ္ရာကေန လုပ္ႀကံဖို႔ အႀကံအစည္စတင္ေပၚလာတယ္လို႔ ရဲခ်ဳပ္နဲ႔ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးတို႔ ျပဳလုပ္တဲ့ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ တစ္ခုမွာ တင္ျပတဲ့ ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြက ဆိုပါတယ္။ မီဒီယာမွာပါတဲ့ အဲဒီမွတ္ခ်က္ေတြကိုလည္း ေနာက္ပိုင္း ႐ုံးေတာ္ကို တင္ျပခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီတုန္းက လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာ ဆုံခဲ့သူေတြကေတာ့ တပ္မေတာ္ေထာက္လွမ္းေရး ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္း ေဇယ်ာၿဖိဳးနဲ႔ ဒုဗိုလ္မႉးႀကီးေဟာင္း ေအာင္ဝင္းခိုင္တို႔ျဖစ္တယ္လို႔ ရဲခ်ဳပ္ရဲ႕အဆိုအရ သိရပါတယ္။ သူတို႔အျပင္ ၂၀၁၁ ကေန ၂၀၁၅ အထိ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံးမွာ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဗိုလ္မႉးႀကီးေဟာင္း လင္းေဇာ္ထြန္းလည္း ရွိေနပါတယ္။ လင္းေဇာ္ထြန္းဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကစလို႔ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး ပါတီရဲ႕ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။

သူတို႔သုံးေယာက္စလုံးဟာ ၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြအတြင္း စစ္တကၠသိုလ္ေက်ာင္းကေန တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး တစ္ႏွစ္စီ ျခားၿပီး ေက်ာင္းဆင္းခဲ့ၾကသူေတြပါ။ ေက်ာင္းဆင္းၿပီးေနာက္မွာ သူနဲ႔ေအာင္ဝင္းခိုင္တို႔ဟာ တပ္ရင္းတစ္ရင္း တည္းမွာပဲ တာဝန္က်ခဲ့တယ္လို႔ လင္းေဇာ္ထြန္းက ထြက္ဆိုပါတယ္။ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာရွိၿပီး ဘာသာတရားကိုင္း႐ႈိင္းသူျဖစ္တယ္၊ “အေပ်ာ္အပါးလိုက္စားသူမဟုတ္ဘူး”လို႔လည္း သူက ႐ုံးေတာ္မွာ ထြက္ဆို ပါတယ္။

သက္ေသအျဖစ္တင္သြင္းတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြထဲမွာ သူတို႔သုံးဦး ၂၀၁၆ ဩဂုတ္လအတြင္းက ေဟာင္ေကာင္မွာ အတူတူ ကင္မရာေရွ႕မွာ ၿပဳံးၿပီး အ႐ိုက္ခံထားတဲ့ပုံေတြပါပါတယ္။ သက္ေသခံထြက္ဆိုခ်က္ထဲမွာ လင္းေဇာ္ထြန္းကေတာ့ ဒါဟာ ခ်ိန္းမထားဘဲ သြားဆုံျဖစ္ခဲ့ၾကတာလို႔ ဆိုပါတယ္။

ေအာင္ဝင္းခိုင္ဟာ ဦးကိုနီကိုသတ္ျဖတ္ေပးမယ့္ ေသနတ္သမားတစ္ေယာက္ ရွာေပးဖို႔ သူ႕ညီကိုခိုင္းတယ္လို႔ ရဲခ်ဳပ္က ဆိုပါတယ္။ ေဇယ်ာၿဖိဳးကလည္း အလုပ္လုပ္ဖို႔အတြက္ က်ပ္သိန္း ၁၀၀၀ ကို ေအာင္ဝင္းခိုင္ကို ေပးပါတယ္။

ဦးကိုနီကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္ခတ္ခဲ့သူကေတာ့ ဘုရားခိုးမႈနဲ႔ေထာင္က်ဖူးတဲ့ ၾကည္လင္းဆိုတဲ့ ေထာင္ထြက္တစ္ဦး ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးကိုနီကို သူပစ္သတ္ခဲ့တာကို ၾကည္လင္းကဝန္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ မသတ္ရင္ သူ႕အသက္ကို သတ္မယ္လို႔ တျခားတစ္ေယာက္က ၿခိမ္းေျခာက္လို႔လုပ္ရတာပါလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကေတာ့ ရဲရဲ႕ ကနဦးစုံစမ္းမႈထဲမွာ မပါတဲ့အခ်က္ပါပဲ။
ဦးကိုနီကို ပစ္သတ္ၿပီးေနာက္ ၾကည္လင္းဟာ ၉ မမ ပစၥတိုကို လက္တစ္ဖက္ကကိုင္၊ ေနာက္ထပ္ေသနတ္ တစ္လက္ကို လြယ္အိတ္ထဲမွာ ထည့္ၿပီး ထြက္ေျပးပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဝးေဝးမေျပးႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ သူ႕ေနာက္က လူအုပ္က သူ႕ကိုဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့လို႔ပါ။

ၾကည္လင္းကိုမိၿပီးေနာက္မွာ သူနဲ႔ ေအာင္ဝင္းခိုင္ရဲ႕ညီတို႔ဟာ ေထာင္ထဲမွာ အတူတူက်ဖူးေၾကာင္း ေပၚေပါက္လာခဲ့ ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ကိုအေျခခံၿပီး တျခားက်န္တဲ့ စြပ္စြဲခံရသူေတြကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ တရား႐ုံးထြက္ခ်က္ေတြက ဆိုပါတယ္။ သက္ေသခံတင္သြင္းတဲ့ ေလဆိပ္လုံၿခဳံေရးဗီဒီယိုမွတ္တမ္းထဲမွာေတာ့ ေအာင္ဝင္းခိုင္ရဲ႕ညီ ေအာင္ဝင္းေဇာ္ဟာ လုပ္ႀကံမယ့္ေန႔မွာ ၾကည္လင္းေဘးမွာရွိေနပါတယ္။ သူတို႔ ႏွစ္ဦး အျပန္အလွန္ စကားေျပာေနၾကဟန္ ရွိပါတယ္။ ေအာင္ဝင္းခိုင္ဟာလည္း မလွမ္းမကမ္းမွာပဲ ရွိေနတယ္လို႔ ဗီဒီယို အရ ျမင္ရပါတယ္။
ေထာင္ထဲေရာက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း မုတ္ဆိတ္ေမြးနဲ႔ ဆံပင္အရွည္ထားလာတဲ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးကေတာ့ ဒီလူသတ္မႈနဲ႔ သူနဲ႔ ဘာမွမပတ္သက္ဘူးလို႔ ထြက္ဆိုပါတယ္။ ဒါ့ျပင္ လုပ္ႀကံဖို႔ေနာက္ကေငြထုတ္ေပးတာ၊ သို႔မဟုတ္ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ စကားဝိုင္းမွာ ပါဝင္ခဲ့တာေတြကိုလည္း ျငင္းဆိုပါတယ္။

ေအာင္ဝင္းခိုင္ရဲ႕ညီ ေအာင္ဝင္းေဇာ္ကလည္း လူသတ္မႈ၊ ပူးေပါင္းႀကံစည္မႈမွာ သူမပါဘူးလို႔ ထြက္ဆိုပါတယ္။ ေအာင္ဝင္းခိုင္ကေတာ့ ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္ေနဆဲပါ။
ေအာင္ဝင္းေဇာ္ရဲ႕ ေရွ႕ေနကေတာ့ သူ႕အမႈသည္ေရာ ေအာင္ဝင္းခိုင္ေရာဟာ ဒီလုပ္ႀကံမႈနဲ႔ဘာမွမပတ္သက္ဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ သူတို႔ဟာ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္းေတြျဖစ္တာမို႔ သူတို႔ႀကံစည္႐ိုးမွန္ရင္ ဒီထက္ ပိုၿပီး စနစ္တက်ရွိမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အဲဒီ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲမွာရွိေနခဲ့တယ္လို႔ ဆိုတဲ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ လက္ေထာက္ေဟာင္း လင္းေဇာ္ထြန္းကေတာ့ တရားစြဲခံထားရျခင္း မရွိေသးပါဘူး။ လုပ္ႀကံမႈမွာ သူပါဝင္ပတ္သက္တဲ့ အေထာက္ အထား မေတြ႕ရဘူးလို႔ စုံစမ္းစစ္ေဆးေရးအရာရွိေတြက ေျပာပါတယ္။

ဦးကိုနီလုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္ေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္က သူ႕အိမ္ကို ေအာင္ဝင္းခိုင္ ေရာက္လာခဲ့တယ္လို႔ လင္းေဇာ္ထြန္းက ႐ုံးေတာ္မွာ ထြက္ပါတယ္။ အဲဒီ ခရီးစဥ္မွာ ေအာင္ဝင္းခိုင္ကို သူ႕ပိုက္ဆံ က်ပ္ ၁၀ သိန္း ေပးခဲ့တယ္၊ ေအာင္ဝင္းခိုင္က စီးပြားေရးလုပ္ငန္းကိစၥ ေငြလိုတယ္လို႔ ေျပာတယ္လို႔ လင္းေဇာ္ထြန္းက ဆိုပါတယ္။ ေျပာပါတယ္။

ေဇယ်ာၿဖိဳး၊ ေအာင္ဝင္းခိုင္တို႔နဲ႔ သူနဲ႔ဆက္ဆံေရးကိစၥ ‘႐ိုက္တာ’က ေမးရာမွာေတာ့ ေျဖၾကားဖို႔ လင္းေဇာ္ထြန္းက ျငင္းပါတယ္။ “႐ုံးေတာ္မွာ ကၽြန္ေတာ္ေျဖၿပီးပါၿပီ”လို႔ သူက ေျပာပါတယ္။

စစ္တပ္ကလူ
႐ုံးတင္ရာမွာ တင္ျပတဲ့သက္ေသခံေတြကိုေရာ ကုမၸဏီဖိုင္တြဲေတြကိုေရာ ႐ိုက္တာက ေလ့လာခဲ့ရာမွာေတာ့ ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕ တပ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အတိုင္းအဆကို ျမင္ရပါတယ္။ ျမန္မာျပည္ျပင္ပကလူေတြအေနနဲ႔ေတာ့ ဒါကို အနည္းအက်ဥ္းပဲနားလည္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ တပ္အရာရွိေဟာင္းေတြရဲ႕ ေျခတံလက္တံရွည္မႈ၊ တပ္ထဲမွာ က်န္ေနခဲ့သူေတြနဲ႔ စီးပြားေရးအရ ဘာသာေရးအရ မိတ္ေဆြက႑အရ ပတ္သက္ဆက္ႏႊယ္မႈေတြပါပဲ။

၂၀၀၄ ခုႏွစ္ ေထာက္လွမ္းေရးကထြက္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ ရဲတန္းလ်ားတစ္ခုေဆာက္တာ၊ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အတြက္ စက္ပစၥည္းနဲ႔ လက္နက္ကိရိယာေတြ တင္သြင္းတာေတြ အပါအဝင္ လုံၿခဳံေရးဆိုင္ရာဝန္ေဆာင္မႈေတြ ပါတဲ့ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ေတြရရွိခဲ့တယ္လို႔ တရား႐ုံးထြက္ဆိုခ်က္အရေရာ သူပိုင္ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕ဝက္ဘ္ဆိုက္အရေရာ သိရပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း သူဟာ ZYP Pte Ltd လို႔ေခၚတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုကို စင္ကာပူမွာ ထူေထာင္ခဲ့တယ္လို႔ စင္ကာပူ ႏိုင္ငံရဲ႕ စာရင္းအင္းႏွင့္ ေကာ္ပိုရိတ္ ႀကီးၾကပ္ေရးအာဏာပိုင္အဖြဲ႕မွာ တင္ျပထားတဲ့ မွတ္ပုံတင္အေထာက္အထား ေတြက ဆိုပါတယ္။ အဲဒီကုမၸဏီဟာ ကင္းလွည့္ေရယာဥ္ႏွစ္စင္း ဝယ္ယူဖို႔အတြက္ တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ သေဘၤာက်င္းတစ္ခုကို ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့တယ္လို႔ အဲဒီသေဘၤာက်င္းဝက္ဘ္ဆိုက္မွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အဲဒီလိုဝယ္ယူ ရာမွာ က်သင့္ေငြကို ျမန္မာျပည္မွာဖြင့္ထားတဲ့ ကုမၸဏီတစ္ခုကေန လာတယ္လို႔ အဲဒီသေဘၤာက်င္းက မန္ေနဂ်ာ တစ္ဦးက ‘႐ိုက္တာ’ကိုေျပာပါတယ္။

ေဇယ်ာၿဖိဳးကေတာ့ အဲဒီကုမၸဏီရဲ႕ မန္ေနဂ်င္းဒါ႐ိုက္တာလို႔ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။ စစ္တပ္ကေန ဗိုလ္မႉးအဆင့္နဲ႔ အၿငိမ္းစားယူၿပီး ေဇယ်ာၿဖိဳးပိုင္ကုမၸဏီတစ္ခုမွာ ၂၀၁၂ ကစလို႔ ဝန္ထမ္းအျဖစ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္သူတစ္ဦးကေတာ့ သူ႕အလုပ္ရွင္ ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ ရဲတပ္ဖြဲ႕ အတြက္လိုအပ္တဲ့ ေရယာဥ္ေတြကိုတင္သြင္းခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ဦးကိုနီလုပ္ႀကံမခံရခင္ ငါးလေလာက္အလိုမွာ ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕လက္ေအာက္က ဝန္ထမ္းေတြဟာ တပ္မေတာ္ထံကေန ဆက္သြယ္ေရးစက္ကိရိယာေတြ ရရွိခဲ့တယ္လို႔ ရဲကဝင္ေရာက္ရွာေဖြသိမ္းဆည္းခဲ့တဲ့ တပ္ရဲ႕ပစၥည္းျဖည့္တင္းေရးပုံစံေဖာင္ေတြအရ သိရပါတယ္။ အဲဒီပုံစံေဖာင္ေတြကို ႐ုံးေတာ္ထံကိုလည္း သက္ေသခံ သြင္းထားပါတယ္။ တပ္မေတာ္လက္ေအာက္ခံ ဌာနတစ္ခုရဲ႕တံဆိပ္တုံးႏွိပ္ထားၿပီး သူ႕ကုမၸဏီရဲ႕နာမည္ ပါရွိေနတဲ့ အဲဒီပုံစံေဖာင္ေတြဟာ “တရားဝင္စာ႐ြက္စာတမ္းေတြ”ျဖစ္တယ္လို႔ ေဇယ်ာၿဖိဳးက ႐ုံးေတာ္မွာ ထြက္ဆိုပါတယ္။

ေဇယ်ာၿဖိဳးရဲ႕ကုမၸဏီက တပ္မေတာ္ဌာနထံကေန လက္ခံရရွိခဲ့တဲ့ သို႔မဟုတ္ အဲဒီဌာနကိုေပးပို႔မယ့္ အဲဒီ စက္ကိရိယာေတြရဲ႕ အမ်ိဳးအစားနဲ႔နည္းပညာေတြကို ၿခဳံငုံၾကည့္ရရင္ ၾကားလူျဖတ္နားမေထာင္ႏိုင္ေအာင္ တီထြင္ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့၊ သူနဲ႔ကိုယ္နဲ႔သာဆက္သြယ္ႏိုင္မယ့္ ဆက္သြယ္ေရးပစၥည္းေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ တပ္မေတာ္ အရာရွိေဟာင္းတစ္ဦးက ‘႐ိုက္တာ’ကို ေျပာပါတယ္။ ဌာနဆိုင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ေတြနဲ႔လည္း ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္တဲ့ အဲဒီ အရာရွိေဟာင္းက ပစၥည္းဝယ္ယူေရးပုံစံေဖာင္မိတၱဴေတြကိုဖတ္႐ႈၿပီးေနာက္မွာေတာ့ ဒီလို စက္ပစၥည္းကိရိယာေတြ အလႊဲအေျပာင္းလုပ္တဲ့ကိစၥကိုၾကည့္ၿပီး ေဇယ်ာၿဖိဳးဟာ တပ္ထဲက ထိပ္ဆုံးေနရာက လူပုဂၢိဳလ္ေတြနဲ႔ အဆက္အသြယ္ရွိတယ္ဆိုတာကို ျပေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဝန္ထမ္းေတြဟာ ထိပ္ပိုင္းက စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေတြရဲ႕ ခြင့္ျပဳခ်က္နဲ႔သာလၽွင္ ဒီလို စက္ကိရိယာေတြကို အရပ္သားတစ္ေယာက္ဆီ လႊဲေျပာင္းေပးတာမ်ိဳး လုပ္မယ္လို႔ အဲဒီအရာရွိေဟာင္းက ဆိုပါတယ္။

“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီသြားရာလမ္းရဲ႕အစိတ္အပိုင္းလို႔ လူတိုင္းကယုံၾကည္ၾက”
ေဇယ်ာၿဖိဳးပိုင္ ကုမၸဏီတစ္ခုရဲ႕ ႐ုံးခန္းေတြကို ရဲကဝင္ေရာက္ရွာေဖြရာမွာ ဦးဝီရသူရဲ႕တရားစီဒီေခြတစ္ခ်ပ္ကို ေတြ႕ခဲ့တယ္လို႔ တရား႐ုံးသက္ေသခံမ်ားအရ သိရပါတယ္။ ဦးဝီရသူဟာဆိုရင္ မြတ္စလင္ေတြကို “ရန္သူေတြ”လို႔ ေခၚခဲ့ဖူးသူျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က အြန္လိုင္းမွာတင္ထားတဲ့ မြတ္စလင္ေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ တရားတစ္ပုဒ္မွာ ဆိုရင္ ဦးဝီရသူက “တစ္ခါတစ္ရံက်ေတာ့ ေတြးမိတယ္။ ဒီလူေတြ ထမင္းစားတဲ့အခါက်ရင္ စအိုကေနမ်ား စားသလားလို႔” ပရိသတ္ကိုေမးပါတယ္။ ပရိသတ္ပြဲက်သြားတဲ့အခါမွာ သူက “သူတို႔ေတြ အိမ္သာ သြားတဲ့အခါ ပါးစပ္နဲ႔သြားသလား”လို႔ ထပ္ေမးပါတယ္။

သိမ္းဆည္းရမိတဲ့ တရားေခြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဒီအေခြကို သူ႕အလုပ္ခန္းထဲကေန ေတြ႕တာမဟုတ္ေၾကာင္းနဲ႔ သူဟာ “ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္”တစ္ဦးမဟုတ္ေၾကာင္း ေဇယ်ာၿဖိဳးက ႐ုံးေတာ္မွာ ထြက္ဆိုပါတယ္။

ဦးကိုနီ လုပ္ႀကံခံရၿပီးေနာက္မွာ ဦးဝီရသူက ေဖ့စ္ဘြတ္မွာ စာတစ္ပုဒ္တင္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လက္ရွိ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ အဲဒီဥပေဒက တပ္မေတာ္အတြက္ ေပးထားတဲ့ႏိုင္ငံေရးအာဏာတို႔ဟာ “တစ္မ်ိဳးသားလုံး လုံၿခဳံေရးအတြက္ အေရးႀကီး”တယ္လို႔ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဦးဝီရသူဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ လူမ်ားစုႀကီးကို ရည္ၫႊန္းေျပာဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ သူက ဦးကိုနီကို လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ စြပ္စြဲခံထားရသူေတြကို ေက်းဇူးတင္စကားေျပာခဲ့ပါတယ္။.

ဦးဝီရသူကို ‘႐ိုက္တာ’က ဖုန္းေခၚဆိုခဲ့ေပမယ့္ သူက ဒီေဆာင္းပါးအတြက္ မွတ္ခ်က္တစ္ခုေပးဖို႔ ျငင္းဆန္ပါတယ္။

မြတ္စလင္ဆန္႔က်င္ေရး ေရစီးေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာျမင့္တက္ေနခ်ိန္ အသက္အႏၲရာယ္ၿခိမ္းေျခာက္ ခံရေပမယ့္လည္း လုပ္စရာရွိတဲ့တစ္ခုတည္းေသာအလုပ္က ဒီမိုကေရစီအတြက္ ဆက္ၿပီးလုပ္သြားဖို႔ပဲလို႔ ဦးကိုနီက သူ႕ဇနီးကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

သူလုပ္ႀကံခံရတဲ့ေန႔က ရန္ကုန္ေလဆိပ္အေရာက္ ေလယာဥ္ေပၚကေန ဆင္းသက္ခ်ိန္မွာလည္း ဦးကိုနီဟာ ဒီ အလုပ္ကိုပဲ လုပ္ေနခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန အသြင္ကူးေျပာင္းရာမွာ ႀကဳံရတဲ့ သင္ခန္းစာေတြကို ေဆြးေႏြးဖို႔ သူဟာ ျမန္မာအရာရွိေတြ၊ တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြနဲ႔အတူ အင္ဒိုနီးရွားကို ခရီးသြားရာကေန ျပန္လာခဲ့တာပါ။ သူတို႔နဲ႔အတူ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ၊ ႐ိုဟင္ဂ်ာမြတ္စလင္ေတြလည္း ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းႏွစ္ခုအၾကား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ေဆြးေႏြးမယ့္ ေစ့စပ္ၫွိႏႈိင္းသူေတြပါဝင္မယ့္ အဖြဲ႕ငယ္ေလးေတြဖြဲ႕ဖို႔ သူတို႔ သေဘာတူခဲ့ၾကပါတယ္။

“ဒါဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီသြားရဲ႕လမ္းရဲ႕ တစ္စိတ္တစ္ေဒသပဲလို႔ လူတိုင္းက ယုံၾကည္ခဲ့ၾကပါတယ္”လို႔ ခရီးစဥ္မွာ လိုက္ပါသြားခဲ့တဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးတက္ႂကြလႈပ္ရွားတဲ့ ဦးျမေအးက ေျပာပါတယ္။

ဦးကိုနီလုပ္ႀကံခံလိုက္ရတဲ့အတြက္ အဲဒီကိစၥလည္း အဆုံးသတ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ခုနစ္လေလာက္ အၾကာမွာေတာ့ ရခိုင္မွာ တပ္မေတာ္ရဲ႕စစ္ဆင္ေရးေတြေၾကာင့္ သိန္းနဲ႔ခ်ီတဲ့႐ိုဟင္ဂ်ာေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကို ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရ ပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕မွာ ကာကြယ္ေရးေလ့လာမႈဌာနတစ္ခု ဖြင့္လွစ္ထားတဲ့ တပ္မေတာ္အရာရွိေဟာင္း ဦးႏိုင္ေဆြဦးလည္း ခရီးစဥ္မွာ လိုက္ပါသြားခဲ့ပါတယ္။ ဦးကိုနီကိုပစ္လိုက္တဲ့ ေသနတ္သံကို ၾကားလိုက္တယ္လို႔ သူကေျပာပါတယ္။

ဦးႏိုင္ေဆြဦးကေတာ့ ဒီကိစၥမွာ တပ္မေတာ္မပါဝင္မပတ္သက္ဘူးလို႔ ခန္႔မွန္းပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး ဦးကိုနီရဲ႕ လုပ္ေဆာင္မႈေတြေပၚထြက္လာတဲ့ေနာက္ အဲဒီလိုေျပာဆိုခ်က္ေတြဟာ “တိုင္းျပည္အတြက္ အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္တယ္”လို႔ ထင္ျမင္ယူဆတဲ့သူေတြရွိႏိုင္တယ္လို႔ သူက ဆိုပါတယ္။

ဒီကေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ ဒီလိုထင္ျမင္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ပဲ က်ည္ဆန္တစ္ေတာင့္ဟာ ေသနတ္ေျပာင္းဝကေန ေန႔ခင္းေၾကာင္ေတာင္ ထြက္လာၿပီး ဒီမိုကေရစီရေတာ့မယ္လို႔ေမၽွာ္လင့္ေနတဲ့ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ အသက္ကို ေသြးထြက္သံယို ႏုတ္ယူသြားခဲ့ပါေတာ့တယ္။
##

============
ဒီဇင္ဘာ ၁၃ ထုုတ္ In a Muslim lawyer’s murder, Myanmar’s shattered dream ရိုုက္တာသတင္းေဆာင္းပါးကိုု Myanmar Now မွေ၀ယံဘုုန္းဘာသာျပန္ဆိုုသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲမဲထည့္နည္းပညာေပးစာအုုပ္ကိုု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္အား ဦးကုုိနီကေပးအပ္ခဲ့သည့္ဓာတ္ပံုမွာ ဦးကိုုနီ၏ ရံုုးခန္းႏွင့္အိမ္တိုု႔တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲထားသည္။ (ဓာတ္ပံု/Ann Wang/Reuters)