တင္ေအး (၈၈ မ်ိဳးဆက္၊ ဗကသ) - ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး ပကတိအေျခအေန နဲ႔ တတိယနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ (၁)

တင္ေအး (၈၈ မ်ိဳးဆက္၊ ဗကသ) - ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး ပကတိအေျခအေန နဲ႔ တတိယနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ (၁)
(မိုးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၁၉၊ ၂၀၁၉
ေျပးၾကည့္ရင္ ေတြးၾကည့္တာထက္ ေမာတယ္လုိ႔ ငယ္ငယ္က ေနာက္ေျပာင္ၿပီး ေျပာၾကတာ သတိ ရမိပါတယ္။ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးကေတာ့ ေျပးမၾကည့္ဘဲ၊ ေတြးၾကည့္တာနဲ႔လည္း ေမာပါတယ္။ ေမာေပမယ့္ အေမာေျပ စရာေလးလည္း ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာရမွာပါ။ အေမာေျပစရာက တျခားမဟုတ္ပါဘူး၊ အမွန္တရားဟာ တေန႔ ေအာင္ပြဲရမွာပဲ ဆုိတဲ့ အနာဂတ္တရားကုိ ယုံၾကည္မႈပါ။ ဒါေပမယ့္ … အမွားမ်ားရင္ ေအာင္ပြဲ ၾကာမယ္၊ အမွားနည္းရင္ ေအာင္ပြဲ ျမန္မယ္။

ဒီေန႔ျဖတ္သန္းေနရတဲ့သမုိင္းေခတ္ရဲ႕ေအာင္ပြဲဆုိတဲ့အဓိပၸါယ္မွာ ပထမဆုံးနဲ႔ အေရးအႀကီးဆုံးအခ်က္ကေတာ့ ဗမာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ကင္းမဲ့ဇုံ ျဖစ္လာဖုိ႔ပါဘဲ။

အမွားျဖစ္ရျခင္းရဲ႕ ဇစ္ျမစ္အစုံစုံ ရွိႏုိင္ပါတယ္။ အဲဒီ့ထဲမွာ အေရးႀကီးဆုံး နဲ႔ အဓိကအက်ဆုံး အမွားဇစ္ျမစ္ တခုကေတာ့ ကုိယ္လႈပ္ရွားေဆာင္႐ြက္ေနရတဲ့ အခ်ိန္ကာလအတုိင္းအတာတခုမွာ ရွိေနတဲ့ ပကတိအေျခအေနကုိ ပကတိအရွိအတုိင္း မသုံးသပ္ႏုိင္ အကဲမျဖတ္ႏုိင္ျခင္းပါဘဲ။

ပကတိအေျခအေနဆုိတာ …
ပကတိအေျခအေနကုိ သုံးသပ္တာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရရင္ “အခုိင္အမာအေျခအေနကုိ အခုိင္အမာ ခြဲျခမ္းစိတ္ ျဖာရမယ္” ဆုိတာ အခုိင္အမာမွန္ကန္တဲ့အဆုိပါ။

တကယ္ေတာ့ အခုိင္အမာအေျခအေနဆုိတာ ပကတိအေျခအေနပါဘဲ။ ပကတိအေျခအေနကုိ အရွိအတုိင္း မသိ ဘဲ၊ အတိအက် မဆန္းစစ္ႏုိင္ဘဲ၊ အခုိင္အမာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာမႈမလုပ္ဘဲ မွန္ကန္တဲ့ နည္းပရိယာယ္ေတြ၊ လမ္းစဥ္ေတြ၊ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ခ်မွတ္လုိ႔ မရႏုိင္ပါဘူး။

ပကတိအေျခအေနဆုိတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ စစ္တုရင္ပညာရပ္မွာ ေလ့လာခဲ့ရတာေလးနဲ႔ အရင္ ေဆြးေႏြးခ်င္ပါ တယ္။ စစ္တုရင္ပြဲတပြဲ ကစားရင္ အၿမဲ မျဖစ္မေနလုပ္ရတာက positional assessment (ေနထား သုံးသပ္ခ်က္)ပါ။ ပကတိအေျခအေနကုိ သုံးသပ္ရတာပါ။ ေနထားသုံးသပ္ခ်က္လုပ္ၿပီးမွ plan(အစီအစဥ္) ခ်ရပါတယ္၊ ေနထား သုံးသပ္ခ်က္ အေပၚမွာ နည္းပရိယာယ္ (tactic)၊ ကုိယ္ကုိင္တဲ့အေရာင္ရဲ႕အႏုိင္ရႏုိင္မယ့္အစီအစဥ္ (winning plan for white၊ winning plan for black) စတဲ့အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ရပါတယ္။ အဲဒီ့အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ၿပီးမွ ဘယ္အကြက္ေတြ ေ႐ႊ႕မလဲဆုိတဲ့ ေ႐ႊ႕ကြက္ေတြကုိ စဥ္းစားရပါတယ္။ အဲဒီ့မွာ အေရးႀကီးတာက စစ္တုရင္ခုံေပၚမွာ တေယာက္တလွည့္ ေ႐ႊ႕လုိ႔ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အသစ္ျဖစ္ထြန္းမႈေတြဟာ မူလ သုံးသပ္ထားတဲ့ ေနထားသုံးသပ္ခ်က္နဲ႔ မလႊမ္းၿခံဳႏုိင္ေတာ့ရင္ ေနထားသုံးသပ္ခ်က္ (positional assessment) အသစ္ ထပ္လုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီ့အေပၚမွာ ေနထားသုံးသပ္ခ်က္အသစ္နဲ႔ ကုိက္ညီတဲ့ နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ႏုိင္ရပါတယ္။

သက္ရွိလူႏွစ္ေယာက္နဲ႔ သက္မဲ့အ႐ုပ္ေတြနဲ႔ ကစားရတဲ့ စစ္တုရင္ခုံေပၚမွာေတာင္ ႐ႈတ္ေထြးလွတဲ့ ေနထားသုံးသပ္ခ်က္(Positional Assessment)၊ ေသနဂၤဗ်ဴဟာ(Strategy)၊ နည္းပရိယာယ္(Tatics)၊ အစီအစဥ္(Plan) ေတြ ခ်မွတ္ကစားရတယ္ဆုိရင္ သက္ရွိလူသားေတြခ်ည္းပါဝင္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးခုံေပၚမွာ အဆရာေထာင္မက ပုိၿပီး ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရမွာပါ။

လူမႈလက္ေတြ႕နယ္ပယ္ျဖစ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးခုံေပၚမွာ မူအရ ခုိင္မာၿပီး၊ နည္းပရိယာယ္အရ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းရမယ္ဆုိတဲ့ အေရးႀကီးတဲ့သင္ၾကားခ်က္တခု ရွိပါတယ္။ ခုိင္မာတဲ့မူကုိ ေသခ်ာဆုပ္ကုိင္ထားၿပီး အေျခအေန အေျပာင္းအလဲအေပၚမွာ လုိအပ္သလုိ နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္းအလဲလုပ္ႏုိင္ရမယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ နည္းပရိယာယ္အခင္းအက်င္းေတြကုိ အေျခအေနနဲ႔ ကုိက္ညီဖုိ႔၊ ေအာင္ျမင္တဲ့အစီအစဥ္ေတြ ခ်မွတ္ ႏုိင္ဖုိ႔အတြက္ အေရးႀကီးဆုံးနဲ႔ ပထမဆုံးလုပ္ရမယ့္အခ်က္ကေတာ့ ပကတိအေျခအေနကုိ အမွန္ကန္ဆုံး အတိက်ဆုံး သုံးသပ္ႏုိင္ဖုိ႔ပါဘဲ။ အဲသလုိ သုံးသပ္ၿပီးရင္ ပကတိအေျခအေနနဲ႔အညီ ခုိင္မာတဲ့မူေပၚမွာ နည္းပရိယာယ္ အခင္းအက်င္း လုပ္ရပါတယ္။

ပကတိအေျခအေနကုိ သုံးသပ္တဲ့အခါ ဆႏၵစြဲကင္းဖုိ႔၊ စိတ္ခံစားမႈနဲ႔မၾကည့္မိဖုိ႔ အလြန္အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီ့မွာ ထပ္ျဖည့္ေျပာရရင္ အထူးသျဖင့္ ပညာတတ္မ်ား၊ ဥာဏ္ထက္သူမ်ား မွားေလ့ရွိတဲ့သုံးသပ္ပုံက ပကတိအေျခအေနထဲမွာ ရွိေနတဲ့ တစိတ္တပုိင္းအခ်က္အလက္ေတြထဲကုိ ကုိယ့္စိတ္အခံ၊ ကုိယ့္ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ ေပါင္းထည့္ၿပီး၊ အဲဒါကုိ ပကတိ အေျခအေန လုပ္ပစ္တတ္ၾကတာပါဘဲ။

ပကတိအေျခအေနဆုိတာ ကုိယ့္စိတ္အေျခအေနနဲ႔ကြင္းလြတ္ၿပီးတည္ရွိေနတဲ့ အေျခအေန၊ ျမင္ရ ၾကားရတဲ့ အတုိင္းရွိေနတဲ့ အေျခအေနျဖစ္ပါတယ္။

ထပ္ျပည့္စုံေအာင္ ေျပာရရင္ ပကတိအေျခအေနဆုိတာ အခ်ိန္တကြက္တည္းမွာ အေသရွိေနတာမဟုတ္ဘဲ ျဖစ္စဥ္အရ ရွိေနတာပါ။ ပကတိအေၾကာင္းအခ်က္ေတြဟာ ျဖစ္စဥ္အရရွိေနတယ္ဆုိတာ ျမင္ရပါမယ္။

ပကတိအေျခအေနဆုိတာ အေပၚယံေဖာ္ျပခ်က္သာ ရွိတာမဟုတ္ဘဲ၊ အတြင္းပုိင္းအေၾကာင္းေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။

ပကတိအေျခအေနဆုိတာ ဘက္တဘက္တည္း ရွိေနတာမဟုတ္ဘဲ၊ ဘက္အသီးသီးအေျခအေနေတြလည္း ပါဝင္ေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ပကတိအေျခအေနဆုိတာ ျဖစ္စဥ္အရရွိေနတဲ့၊ အတြင္းပုိင္းအေၾကာင္းေတြရွိေနတဲ့၊ ဘက္အသီးသီး အေၾကာင္းေတြပါဝင္ေနတဲ့ အေျခအေနတရပ္ပါ။ အဲဒီအေျခအေနေတြကုိ ဆႏၵစြဲကင္းကင္းနဲ႔ ျမင္ရ ၾကားရတဲ့ အခုိင္အမာ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚမွာ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာသုံးသပ္မွသာ ပကတိအေျခအေနကုိ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ သုံးသပ္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေျပာင္းတယ္၊ မေျပာင္းဘူးနဲ႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရး ပကတိအေျခအေန
ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးပကတိအေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျမင္ေတြ႕ ၾကားသိေနရတဲ့ အယူအဆ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။

တခုက ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးဟာ ေျပာင္းလဲသြားၿပီ၊ ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေရာက္သြားၿပီ၊ ဘယ္ေလာက္ ေျပာင္းလဲသြားလဲဆုိရင္ ဒီမုိကေရစီစနစ္နဲ႔ တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရးသာ လုပ္ရေတာ့မယ္… စသျဖင့္ ေျပာင္းလဲၿပီလုိ႔ ယူဆၾကသူေတြမွာ အဲသလုိအျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈကုိ နားလည္ခံယူၾကပါတယ္။

ေနာက္တမ်ိဳးကေတာ့ ဘာမွ မေျပာင္းလဲေသးဘူး၊ ဘာဒီမုိကေရစီမွ မရွိေသးဘူး၊ ဘာအခြင့္အေရးမွ မရွိေသးဘူး၊ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဘဲ ရွိေသးတယ္… စသျဖင့္ ပကတိအေျခအေနကုိ ဘာေျပာင္းလဲမႈမွ မရွိဘူးလုိ႔ နားလည္ ခံယူၾကပါ တယ္။ မၾကာခင္က အလုပ္႐ုံေဆြးေႏြးပြဲတခုမွာ ဒီေန႔အေျခအေနက ဒီမုိကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး စကုိမစေသးဘူး ဆုိတဲ့ ေဆြးေႏြးခ်က္တခုကုိ ၾကားလုိက္ရပါတယ္။ မေျပာင္းလဲေသးဘူးျမင္သူေတြထဲက ေဖၚျပခ်က္တခုပါဘဲ။

ေျပာင္းလဲသလား၊ မေျပာင္းလဲဘူးလားဆိုတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ေျပာရရင္ ဒီေန႔အေျခအေနဟာ ေျပာင္းလဲတာ လည္း မဟုတ္၊ မေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ ဆုိတဲ့အေျခအေန ျဖစ္ပါတယ္။ (ေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္လုိ႔ ေျပာမယ့္ အစား မေျပာင္းလဲတာလုိ႔ အတည့္မေျပာတာ၊ မေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ကုိ ေျပာင္းလဲတာလုိ႔ တုိက္႐ုိက္ မေျပာတာ ေတြဟာ လက္ရွိေျပာဆုိေနၾကတဲ့အယူအဆေတြအေပၚမွာ အျငင္းျပဳၿပီး ေျပာခ်င္တာ ထင္ရွားေစခ်င္လုိ႔ပါ။)

ေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ဆုိတာက စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရေတြဟာ ဘာမွမေျပာင္းလဲေသးတာပါ ဘဲ။ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကုိ အကာအကြယ္ယူထား႐ုံတင္မကပါဘူး။ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာ လူထုဆႏၵမဲ မပါဘဲ ဝင္ေရာက္ေနရာယူထားတဲ့ ၂၅%၊ လူေဟာင္း၊ အေတြးအေခၚေဟာင္း၊ စ႐ုိက္ေဟာင္းေတြနဲ႔ လည္ပတ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတာ္ယႏၱရား၊ စစ္ေဘးဒုကၡသည္၊ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ေတြ စတဲ့အခ်က္ေတြကုိ ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဟာ အႏွစ္သာရအရ ရွိေနဆဲ၊ ႏုိင္ငံေတာ္ကုိ ခ်ဳပ္ကုိင္ထားဆဲ၊ အေျပာင္းအလဲ မရွိေသးဆုိတဲ့ အေျခအေနကုိ သိသာျမင္သာေစပါတယ္။

မၾကာခင္က Facebook မွာေတြ႕လုိက္ရတဲ့ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ၂၅% သာမက ႏုိင္ငံယႏၱရားရဲ႕က႑အသီးသီးမွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဘက္က လူေတြက ဆက္လက္ေနရာယူထားေၾကာင္းကုိ ရာခုိင္ႏႈန္းေတြနဲ႔ တြက္ျပထားတဲ့ post တခုကုိ ေတြ႕လုိက္ရပါတယ္၊ အဲဒီ့ post ကလည္း မေျပာင္းလဲေသးေၾကာင္း ေတာ္ေတာ္ထင္ထင္ရွားရွား ေဖၚျပေနပါတယ္။ အတိအက်ေျပာရရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဟာ အတြင္းအႏွစ္သာရအရ အေျပာင္းအလဲ မရွိေသးဘူး ဆုိတာပါဘဲ။ အဲဒါဟာ ေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ လုိ႔ဆုိရတဲ့အေျခအေနပါ။

စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတာကေတာ့ ႏုိင္ငံရဲ႕အေျခအေနဟာ မေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ ဆုိတဲ့အေျခအေနပါ။ မေျပာင္းလဲတာလည္း မဟုတ္ဆုိတဲ့အတြက္ ေျပာင္းလဲတာလည္း ရွိတယ္လုိ႔ အဓိပၸါယ္သက္ေရာက္ပါတယ္။

ဟုတ္ပါတယ္၊ ေျပာင္းလဲတာလည္း အမွန္တကယ္ကုိ ရွိပါတယ္။ ဒါဆုိ ဘာေတြ ေျပာင္းလဲသြားသလဲ။

အထင္အရွားဆုံးအေျပာင္းအလဲကေတာ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေရရွည္တည္တံ့ေရးရည္မွန္းခ်က္အတြက္ အႏွစ္သာရ မေျပာင္းလဲေသာ္လည္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဘက္က နည္းပရိယာယ္အခင္းအက်င္း ေျပာင္းလဲသြားတာပါဘဲ။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ ေျပာင္းလဲသြားတဲ့နည္းပရိယာယ္မွာ အဓိကအက်ဆုံးအေျပာင္းအလဲကေတာ့ တစ္ပါတီႏုိင္ငံေရး စနစ္ ပုံစံကေန ပါတီစုံႏုိင္ငံေရးစနစ္ ပုံစံ ေျပာင္းလဲလုိက္တာပါဘဲ။ အဲသလုိ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဘက္က မျဖစ္မေန နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္းအလဲ လုပ္လာရတဲ့အေၾကာင္းခံေတြ ရွိပါတယ္။(အခုေဆြးေႏြးခ်က္ရဲ႕ အဓိကဆုိလုိရင္းအတြက္ မလုိအပ္လုိ႔ ဒီမွာ မေဆြးေႏြးေတာ့ပါဘူး။)

ႏုိင္ငံေရးစနစ္ပုံစံ ေျပာင္းလဲလုိက္တဲ့အတြက္ ပါတီစုံႏုိင္ငံေရးစနစ္ပုံစံကုိ ထင္ဟပ္တဲ့အေျပာင္းအလဲေတြ၊ ပါတီစုံႏုိင္ငံေရးစနစ္ပုံစံအတြက္ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရမယ့္အခင္းအက်င္းေတြကုိ လုပ္ေဆာင္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနရဲ႕ အေျပာင္းအလဲေတြဆုိတာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေရရွည္ဆက္သြားဖုိ႔အတြက္ မျဖစ္မေန လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ စစ္အာဏာရွင္ေတြဘက္က နည္းပရိယာယ္အေျပာင္းအလဲနဲ႔၊ အဲဒီ့နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္းအလဲ နဲ႔အတူေပၚလာရတဲ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ၊ အတုိင္းအတာတခုအထိ လက္ပုိက္ၾကည့္ေနတဲ့ အေျခခံဒီမုိကေရစီေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ၊ ဘီဘီစီ၊ ဗီြအုိေအ ခုိးနားေထာင္ရာကေန ေျဗာင္ေျပာလာၾကတဲ့ မီဒီယာ အခန္းက႑ အေျခအေန … စတဲ့အေျပာင္းအလဲေတြ ေပၚေပါက္လာရပါတယ္။ အဲဒီ့စစ္အာဏာရွင္စနစ္ရဲ႕ နည္းပရိယာယ္ အေျပာင္း အလဲနဲ႔၊ အဲဒီ့အေျပာင္းအလဲကေန ေပၚေပါက္လာတဲ့ အခင္းအက်င္းေတြဟာ လက္ရွိ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ ပကတိ အေျခအေနပါဘဲ။ (အဲဒီ့အေျပာင္းအလဲနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ‘အေျပာင္းအလဲဆုံခ်က္’ ဆုိတဲ့ ေဆာင္းပါးနဲ႔ ၂၀၁၃၊ ဇူလုိင္လ၊ ၂၄ ရက္ေန႔ထုတ္ ျမနႏၵာဂ်ာနယ္ အတြဲ ၂၊ အမွတ္ ၂၇ မွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။)

ဒါေၾကာင့္ ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးရဲ႕ပကတိအေျခအေနကုိ တိတိက်က် သုံးသပ္ေျပာရရင္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အႏွစ္သာရ မေျပာင္းလဲေသးဘဲ၊ နည္းပရိယာယ္အရ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္း ေျပာင္းလဲသြားၿပီ လုိ႔ အခုိင္အမာ ဆုိရပါမယ္။ မေျပာင္းလဲမႈ နဲ႔ ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ပကတိအေျခအေနအခ်က္အလက္ေတြကုိ အခုိင္အမာ ဆုပ္ကုိင္၊ စိန္ေခၚခ်က္နဲ႔ အခြင့္အလမ္းေတြကုိ ၾကည့္ျမင္ၿပီး၊ မွန္ကန္တဲ့နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ ခ်မွတ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ ၂ မ်ိဳး
ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးမွာ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ (၂) မ်ိဳးျဖစ္ေနတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အဲဒါလည္း မဆန္းပါဘူး၊ ပကတိအေျခအေနကို သုံးသပ္ပုံ မတူၾကရာကေန မတူတဲ့နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ (၂) မ်ိဳး ထြက္လာတာပါဘဲ။

ပထမတမ်ိဳးကေတာ့ ၂၀၁၀ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္း မေပၚခင္ကအတုိင္း ကုိင္စြဲခဲ့တဲ့ နည္းပရိယာယ္ လမ္းစဥ္ပါ။ လူထုလူတန္းစား အလႊာေပါင္းစုံရဲ႕တုိက္ပြဲေတြကေန အေထြေထြသပိတ္တုိက္ပြဲကုိ ဦးတည္တဲ့လမ္းစဥ္ပါ။ လူထုတုိက္ပြဲနဲ႔အေထြေထြသပိတ္ ဆုိတဲ့အယူအဆနဲ႔ယုံၾကည္မႈဟာ အေျခခံအားျဖင့္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ အုပ္ခ်ဳပ္မႈရွိတဲ့ ႏုိင္ငံေတြမွာ ဆုပ္ကုိင္ထားရမွာပါ။ ဒီလမ္းစဥ္ကုိ စြန္႔လႊတ္စရာ မလုိအပ္ပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ … အဲဒီ့လမ္းစဥ္ကုိ နည္းနာ ႂကြယ္ႂကြယ္နဲ႔ ပကတိအေျခအေနနဲ႔ ကုိက္ညီေအာင္ ျပဳျပင္စီရင္မႈ(modify)လုပ္ဖုိ႔ေတာ့ လုိအပ္ပါတယ္။

ေခတ္အဆက္ဆက္ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ နဲ႔ ရွစ္ေလးလုံးဒီမုိကေရစီအေရးေတာ္ပုံႀကီးရဲ႕ ႏုိင္ငံေရး အႏွစ္သာရ ပန္းတုိင္ျဖစ္တဲ့ ဖယ္ဒရယ္ဒီမုိကေရစီ ႏုိင္ငံသစ္ဆီအေရာက္သြားဖုိ႔အတြက္ လက္ရွိႏုိင္ငံတကာ အခင္းအက်င္း နဲ႔ ဗမာျပည္ ရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္း ျဖစ္ေပၚမႈအသစ္ေတြကေန ေပၚထြက္လာတာကေတာ့ ေပါင္းစပ္လႈပ္ရွားရမယ့္ ဒီမုိကေရစီေရး တုိက္ပြဲ မ်က္ႏွာစာအသစ္ေတြ ေပၚလာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

လူထုဟာ အဲသလုိ အသစ္ေပၚလာတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရးတုိက္ပြဲမ်က္ႏွာစာအသစ္ေတြမွာ ပါဝင္ဆင္ႏႊဲေနတယ္ ဆုိတာလည္း မ်က္ေျချပတ္လုိ႔ မရပါဘူး၊ လက္ေတြ႕ျမင္ေနရပါတယ္။ မၾကာခင္က ေတြ႕လုိက္ရတဲ့ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ လူထုဟာ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ ေသာင္ၿပိဳကမ္းၿပိဳ ေထာက္ခံခဲ့ၾကတယ္ဆုိတာ အေထြေထြ သပိတ္လမ္းေၾကာင္းတခုတည္းသာ မဟုတ္၊ အသစ္ေပၚထြက္လာတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရးတုိက္ပြဲ မ်က္ႏွာစာအသစ္ ေတြကုိလည္း အသုံးခ်ဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္း ျပည္သူလူထုက နားလည္သေဘာေပါက္တယ္ဆုိတာ လက္ေတြ႕ေဖၚျပေနတာ ပါဘဲ။ လူထုဆုိတာ ႏုိင္ငံေရးစကားလုံးေတြနဲ႔မေျပာတဲ့ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြပါ။ လူထုဆီက အမွန္တကယ္ သင္ယူခ်င္တယ္ ဆုိရင္ လက္ေတြ႕ထဲက၊ လူထုထဲက ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားကုိ ေလ့လာရပါလိမ့္မယ္။

အဲဒါကုိေလ့လာရင္ လူထုရဲ႕ဒီမုိကေရစီေရးတုိက္ပြဲပုံစံဟာ လမ္းေပၚထြက္ဆႏၵျပ၊ ေႂကြးေၾကာ္သံေအာ္ဆုိတဲ့ သပိတ္တုိက္ပြဲပုံစံတမ်ိဳးထဲနဲ႔ သြားေနတဲ့ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ မဟုတ္ဘူးဆုိတာကုိ အထင္အရွား သိႏုိင္ပါတယ္။ ၁၉၉၀ ပါတီစုံေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲ႐ုံေတြထဲဝင္ အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီဘက္သား တုိင္းရင္းသား အင္အားစု ေတြကုိ ကြင္းလုံးကၽြတ္ေထာက္ခံ ဆႏၵမဲေပးခဲ့ၾကတာနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဒါဟာ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံေနာက္ပုိင္း ဒုတိယ အႀကိမ္ အသံတိတ္လူထုဆႏၵျပပြဲႀကီးလုိ႔ သုံးႏႈန္းခဲ့ပုံကုိ ျပန္ေျပာင္းေလ့လာၾကည့္ရင္လည္း လူထုဆႏၵျပပြဲဆုိတာ သ႑ာန္အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိတာကုိ သိႏုိင္ပါတယ္။ (လူထုရဲ႕တုိက္ပြဲနည္းနာႂကြယ္မႈအေၾကာင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ‘နည္းနာ ၂ မ်ိဳး၊ ျပည္သူ ၁ မ်ိဳး’ ဆုိတဲ့ေဆာင္းပါးကုိ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လထုတ္ Mon Youth Progressive Journal မွာ ေရးခဲ့ပါတယ္။)

ေနာက္ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္တခုကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးနည္းလမ္းတခုတည္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးျဖစ္ေအာင္ လုပ္ယူမယ္ဆုိတဲ့လမ္းစဥ္ပါဘဲ။ တဆက္တည္း ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒကုိ လႊတ္ေတာ္ထဲကေန ျပင္ဖုိ႔မွတပါး တျခားမရွိ ဆုိတဲ့အယူအဆအထိ ျဖစ္လာပါတယ္။ စစ္အာဏာရွင္စနစ္အႏွစ္သာရေတြ ျပည့္ႏွက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံ တႏုိင္ငံရဲ႕ အေျခအေနမွာ လႊတ္ေတာ္ႏုိင္ငံေရးတခုတည္းနဲ႔ ဒီမုိကေရစီရဖုိ႔ေရာ၊ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ေျပာင္းဖုိ႔ေရာ ဘယ္လုိမွ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ အခု ၃ ႏွစ္တာကာလအတြင္းမွာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးအသံ ေနာက္ဆုတ္ ထားလုိက္ရတာက သက္ေသျပၿပီး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေရွ႕မွာလည္း ဆက္ၿပီး သက္ေသျပေနဦးမွာပါ။

ဒီနည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္ ႏွစ္ခုကုိ ျပန္ခ်ဳပ္ေျပာရရင္ လမ္းမေပၚတုိက္ပြဲနည္းနာတမ်ိဳးတည္းကုိ က်င့္သုံးတာ နဲ႔ လႊတ္ေတာ္တြင္း ျပဳျပင္ေရးနည္းနာတမ်ိဳးတည္းကုိ က်င့္သုံးတာဟာ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးလက္ေတြ႕ ပကတိအေျခအေနနဲ႔ မကုိက္ညီတဲ့ လမ္းစဥ္ေတြျဖစ္လုိ႔ အဆုံးသတ္ေအာင္ပြဲရဖုိ႔ စိတ္ကူးယဥ္ၾကည့္လုိ႔ မရပါဘူး။

ဒါဆုိရင္ ဒီေန႔ ဗမာျပည္ႏုိင္ငံေရးပကတိအေျခအေနနဲ႔အညီ ဒီမုိကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေလွ်ာက္လွမ္းႏုိင္ဖုိ႔ နည္းပရိယာယ္လမ္းစဥ္က ဘာလဲ။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)