ကုိသန္းလြင္ ● ေဆးေရာင္းၾကမယ္

ကုိသန္းလြင္ ● ေဆးေရာင္းၾကမယ္
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၂၁၊ ၂ဝ၁၉

(၁)
ဒီဇင္ဘာ တတိယအပါတ္က နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး ကူမို (Andrew Cuomo) က နယူးေရာက္နယ္တြင္ မာဂ်ဴဝါနာ (Marijuana) သံုးးစြဲျခင္း (Pot Smoking) ကို တရားဝင္ေအာင္ျပဳလုပ္ေပးမည္ဟု ေၾကညာသည္။ ဤသည္မွာ သူသည္ယခင္က တေလွ်ာက္လံုး မာဂ်ဴဝါနာ (ေဆးေျခာက္) သံုးစြဲျခင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သူတေယာက္အဖို႔ အံ့အားသင့္စရာျဖစ္ခဲ့ပါသည္။

“အျမင္ေတြက ေျပာင္းလဲကုန္ပါၿပီ” လြန္ခဲ့ေသာ ၂ဝ၁၇ ခုေအာက္တိုဘာလက ေျပာခဲ့ပါသည္။ မာဂ်ဴဝါနာ သံုးစြဲျခင္းကို တရားဝင္္ (Legalize) ျပဳလုပ္ရန္လူေျပာသူေျပာ မ်ားလာခ်ိန္မွာအႏွစ္ ၅ဝ အတြင္း အျမင့္ဆံုးကာလသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့ပါသည္။ ဂဲလပ္ပူးလ္ (Gallup Pools) ၏စာရင္းေကာက္ယူခ်က္အရ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ၃ ပံု ၂ ပံုတို႔က ဥပေဒကို ျပင္ရန္ဆႏၵရွိၾကသည္။ လူမဲကေလးမ်ား၏ (Pot smoking) ေၾကာင့္ ႐ံုးေရာက္ဂါတ္ေရာက္ အဖမ္းခံရျခင္းမ်ားမွာ တရားမွ်တမႈမရွိဟူေသာ အယူ အဆလည္းျဖစ္ပါသည္။

(၂)
မစၥတာကူမိုက ေျပာျပီး ၂ ရက္အၾကာတြင္ ဘရြတ္ကလင္းမွ အစိုးရေရွ႕ေနက လြန္ခဲ့သည့္ကာလမ်ားက မာဂ်ဴဝါနာ သံုးစြဲမႈ ႏွင့္ စီရင္ခ်က္ခ်ထားသည့္အမႈ ၂ ဒါဇင္ကို ေခ်ဖ်က္ေပးရန္ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဤေဆးကို လက္ဝယ္ေတြ႔ရွိမႈျဖင့္ ရံုးခ်ိန္းေခၚဆို ထားသူ ၁၄ဝဝ ေက်ာ္တို႔၏အမႈမ်ားကို လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးလိုက္ပါသည္။

မာဂ်ဴဝါနာ (သို႔) (Cannabis) ကို တရားဝင္ေအာင္လုပ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈအရွိန္အဟုန္သည္ ရပ္ဆိုင္းသြားရန္မရွိေတာ့ ပါ။ နယူးေရာက္ႏွင့္ နယူးဂ်ာစီတို႔သည္ ၎ကို တရားဝင္ျပဳလုပ္ထားသည့္နယ္ ၃ဝ တို႔ႏွင့္ ေရာေပါင္းသြားရန္ တာစူေနပါျပီ။ အေမရိကန္လူမ်ိဳး ၆ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းက ဤေဆးကိုတရားဝင္ျပဳလုပ္ရန္ ဆႏၵရွိၾကသည္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္အမ်ားစုကလည္း ပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ပယ္ဖ်က္ေပးေစလိုၾကသည္။

အေမရိကန္အမ်ားစုက ဤေဆးကိုမသံုးၾကေသာ္လည္း အမ်ားအျမင္ေျပာင္းလဲလာျခင္းမွာ သိသာပါသည္။ အသက္ ၁၂ ႏွစ္ေက်ာ္သူမ်ား၏ ၁၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ ေဆးကို တႀကိမ္ျဖစ္ေစ သံုးစြဲဘူးၾကၿပီး ၂ဝ၁၇ ႏွစ္ကဆိုေသာ္ လူ ၃ သန္းမွာ ေဆးကို ပထမဦးဆံုးတႀကိမ ္သံုးစြဲဘူးၾကသည္။

ဤသို႔ေဆးကို တရားဝင္ျပဳလုပ္ေစလိုၾကသည္မွာ ဆယ္ႏွစ္ခန္႔ရွိပါျပီ။ ေဆးေရာင္းေသာကုမၸဏီမ်ားက ပိုမို၍စိတ္ အားထက္ သန္ၾကသည္။ ထိုကုမၸဏီမ်ားက မာဂ်ဴဝါနာကို စြဲလန္းေစေသာေဆးဆိုျခင္းထက္ အသံုးက်ေသာ ေဆးဝါး အျဖစ္ျမင္ၾကပါ သည္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း ဤေဆးသံုးစြဲျခင္းက ဘိန္းသံုးစြဲျခင္းကို ဟန္႔တားႏိုင္မည္ဟုဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ မာဂ်ဳဝါနာ ကိုသံုးစြဲ ေသာသူမ်ားသည္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ဘိန္းစြဲသြားၾကသည္က မ်ားပါသည္။

မာဂ်ဴဝါနာသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္သည္ဟူေသာ အယူအဆကိုလည္း တိုက္ဖ်က္ေနၾကသည္။ ၎တြင္ တီအိပ္ ခ်္စီ THC (tetrahydrocannabinol) ပါဝင္ေနရာဘိန္းကဲ့သို႔ေသာ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိသည္။ ဤအရာသည္ လူကို (High) ျဖစ္ေစေသာ အရာျဖစ္ပါသည္။ မာဂ်ဴဝါနာေၾကာင့္ စကီဇိုဖရီးနီးယားႏွင့္ အျခားစိတ္ေရာဂါမ်ားျဖစ္ေစႏိုင္သည္ဆို ျခင္းမွာ ယေန႔ေခတ္မွာမွ ေခတ္စားလာသည္။ ၁၉၉ဝ ခုႏွစ္မ်ားက ေဆးသုေတသနစာအုပ္မ်ားတြင္ ဤသို႔မေဖၚျပၾကပါ။

ထိုေခတ္က ေဆးဂ်ာနယ္မ်ားက ေဖာ္ျပၾကသည္မွာ မက္ဂ်ဴဝါနာသံုးစြဲမႈသည္ စကီဇိုဖရီးနီးယားျဖစ္ေပၚမႈႏွင့္ မဆိုင္ပါ။ သူက သံုးသပ္ရာတြင္ေဆးက ထိုေရာဂါရွိေနသူမ်ားကို ကူညီႏိုင္သည္ဟု ဆိုခဲ့သည္။ ၂ဝ၁၇ ေရာက္ေသာအခါမွ (Institute of medicine) က မာဂ်ဴဝါနာသံုးစြဲျခင္းသည္ စကီဇိုဖရီးနီးယားႏွင့္ စိတ္ေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားႏိုင္သည္ဟု ဆိုသည္။ ေဆးသံုးစြဲမႈမ်ား သည္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ရန္ အခြင့္အလမ္းပို၍မ်ားသည္။
သို႔ပါေသာ္လည္း ဤသို႔ဆိုျခင္းကို အေမရိကန္အမ်ားစုက လက္မခံၾကပါ။ သူတို႔က ဤေဆးကို ယံုၾကည္စိတ္ခ်သည္။ ေဆး က လူကိုအက်ိဳးျပဳေစႏိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆးကို တရားဝင္လုပ္ျခင္းကို ၁၉၉၉ ခုႏွစ္ကႏွင့္စာေသာ္ ၂ ဆ ခန္႔ပိုမ်ားလာ သည္။ အက်ိဳးဆက္မွာ အေမရိကန္၌ အသံုးျပဳသူပိုမ်ားလာျပီး ေရာဂါျဖစ္ေစရန္ပို၍ လြယ္ကူလာသည္။

အသက္ၾကီးသူ အေမရိကန္တို႔ကမႈ ဤေဆးသည္ အားေပ်ာ့ျပီး ကခုန္ပြဲမ်ားတြင္ အေပ်ာ္သံုးစြဲရမည္ဟု ယူဆၾကသည္။ သူ တို႔မမွားပါ။ ၁၉၇ဝ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၁၉၈ဝ ခုႏွစ္မ်ားက တီအိပ္ခ်္စီပါဝင္ႏႈန္းမွာ ၅ % သာရွိခဲ့သည္။ ယခုအခါ တရားဝင္ေရာင္းေနၾက သည္မွာ ၂၅ % မွ်ပါဝင္သည္။ ထို႔ေနာက္ ေဆးအတြက္သံုးရန္ဟုဆိုကာ တီအိပ္ခ်္စီကို ၁ဝဝ % အထိ သန္႔စင္ေအာင္ ထုတ္ လုပ္ေနၾကသည္။ ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္တခုကိုျပပါဆိုလွ်င္ ဘီယာႏွင့္ မာတီနီကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္ပါသည္။

ဤေဆးကို တရားဝင္ေစျခင္းေၾကာင့္ စားသံုးသူ ပို၍မ်ားျပားလာျခင္း မလာျခင္းမွာ အျငင္းပြားစရာျဖစ္သည္။  ေဆးသံုးစြဲေနသူ တို႔က ပိုမိုသံုးစြဲလာျခင္းမွာေသခ်ာပါသည္။ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ၃ သန္းေက်ာ္က ေန႔စဥ္သံုးစြဲသည္။ ယေန႔တြင္ လူေပါင္း ၈ သန္းေက်ာ္သံုးစြဲေနပါသည္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ၅ ေယာက္တြင္ တစ္ေယာက္က ေန႕စဥ္သံုးစြဲသည္၊ အရက္ ေသာက္သူတို႔ႏွင့္ႏိႈင္းယွဥ္လွ်င္ အရြယ္ေရာက္သူ ၁၅ ေယာက္တြင္ တစ္ေယာက္က အရက္စြဲသည္။ လူဦးေရအားျဖင့္ ၁၂ သန္းခန္႔ရွိမည္။

သုေတသနျပဳသူမ်ားအေနျဖင့္ ေဆးသံုးစြဲျခင္းေၾကာင့္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ရန္ နီးစပ္မႈရွိမရွိကို ေလ့လာရန္လိုသည္။ သို႔မဟုတ္ ဆက္စပ္မႈ၏ အင္အား (Strength) ကိုသိရန္လိုအပ္သည္။ ေဆးရုံမ်ားတြင္မႈ ဤဆက္စပ္မႈကို ထင္ထင္ရွားရွားေတြ႔ျမင္ ရပါသည္။ ၂ဝဝ၆ ခုႏွစ္က ေဆးရုံမ်ား၏အေရးေပၚဌာနမ်ားတြင္ ေက့စ္ေပါင္း ၃ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္သည္။ မာဂ်ဳဝါနာ ေဆးသံုးစြဲ မႈေၾကာင့္ စိတ္ကေယာက္ဂယက္ျဖစ္ရမႈမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ေရာက္ေသာအခါ ထိုကဲ့သို႔ အမႈေပါင္း ၃ ဆေက်ာ္မွ် ရွိျပီး ၉ဝ,ဝဝဝ ေက်ာ္ျဖစ္လာပါသည္။

အစိုးရစစ္တမ္းမ်ားတြင္ အသက္ ၁၈ ႏွစ္မွ ၂၅ ႏွစ္အသက္အရြယ္ပိုင္းသည္ စိတ္ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈ အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ ဤအရြယ္သည္ ေဆးသံုးစြဲသည့္ အရြယ္မ်ားတြင္လည္း အမ်ားဆံုးျဖစ္သည္။ ဤစာရင္းက စိတ္ေရာဂါမ်ားသည္ ေဆးသံုးစြဲ သူမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားသည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်ရန္ မလံုေလာက္ေသာ္လည္း ျပႆနာကိုမူ ထင္ရွားေစပါသည္။

မာဂ်ဴဝါနာကို လက္ဝယ္ေတြ႔ရွိမူေၾကာင့္ လူကိုေထာင္ခ်ျခင္းမွာ အေျဖမဟုတ္ပါ။ သို႔ပါေသာ္လည္း ဤျပႆနာကို အၾကီး အက်ယ္လုပ္ေနၾကသည္။ မာဂ်ဴဝါနာကိုလက္ဝယ္ေတြ႕ရွိမူေၾကာင့္ အဖမ္းခံရသူတိုင္း ေထာင္က်မခံၾကရပါ။ ကာလီဖိုးနီးယား တြင္၂ဝ၁၃ ႏွစ္က ေဆးမႈ ၁၃၄,ဝဝဝ မႈရွိခဲ့ရာ ၄၄၁ ဦးသာ ေထာင္ခ်ခံရပါသည္။ အကယ္၍ မာဂ်ဴဝါနာပိုင္ဆိုင္မူကို လူ႔အသားအေရာင္ခြဲျခားမူႏွင့္ေရာေထြးေနေသာေၾကာင့္ အျပစ္မယူခဲ့ပါလွ်င္ အမႈိက္ပစ္မႈ (Littering) ကဲ့သို႔သာ သေဘာထားႏိုင္ ပါသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ မာဂ်ဴဂါနာကို ကုမၸဏီမ်ားက ေရာင္းဝယ္ႏိုင္ေသာကုန္စည္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲပစ္လိုၾကသည္။ ဤေဆးကို တရား ဝင္ေအာင္လုပ္ျခင္းျဖင့္ ေမွာင္ခိုေစ်းႏွင့္ ေဆးအမ်ိဳးအစားကို မထိမ္းခ်ဳပ္ႏိုင္၊ ေစ်းကိုေတာ့ ေလွ်ာ့က်ေစျပီး ေဆးကိုအလြယ္ တကူဝယ္ရမည္။ သံုးစြဲမူကို တိုးပြားလာေစမည္။

ပို၍ ဆိုးသည္မွာ ေဆးသံုးစြဲသူတို႔အဖို႔ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း (Paranoia) အျခားစိတ္ေရာဂါ (Psychosis) ျဖစ္ေစႏိုင္ျပီး ၎တို႔သည္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ပိုမိုတိုးပြားေစသည္။ တရားဝင္လုပ္ျခင္းမ်ား စခဲ့သည့္ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္မတိုင္မီက တရားဝင္ေအာင္ လုပ္ ျခင္းျဖင့္ ထိုျပစ္မႈမ်ားကို ေလွ်ာ့က်သြားေစမည္ဟု ေျပာခဲ့ၾကသည္။ သို႔ပါေသာ္လည္း အက္ဘီအိုင္အဆိုအရ ပထမဆံုးေလး ေနရာျဖစ္သည့္ အလတ္စကား၊ ကိုလိုရာဒို၊ ေအာ္ရီဂြန္ႏွင့္ဝါရွင္တန္တို႔တြင္ ျပစ္မႈမ်ားမွာ ပို၍မ်ားျပားလာသည္။ လူသတ္မႈႏွင့္ ထိခိုက္နာက်င္ေစမူမ်ား၏ ရဲရီပို႔တြင္ ဤေဆးႏွင့္ပတ္သက္ေနေၾကာင္းကို အထင္အရွားျမင္ႏိုင္သည္။

အေမရိကားတြင္ မာဂ်ဴဝါနာကိုတရားဝင္ျဖစ္ေအာင္ျပဳလုပ္ေနစဥ္ ဤဘိန္းစြဲသူမ်ားကို အားေပးအားေျမႇာက္ျပဳသလုို ျဖစ္မွာ ကိုလည္း သတိျပဳသင့္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ခန္႔က ဤေဆးကို တရားဝင္ေအာင္ျပဳလုပ္ပါက ဘိန္းစြဲျခင္းကို သက္သာေစလိမ့္မည္ဟု ဂတိေပးခဲ့ၾကသည္။ လူေပါင္း ၅ သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးျပီးသည့္ေနာက္တြင္ သူတို႔အဘယ္မွ် မွားခဲ့ၾက သည္ကို သိႏိုင္ပါသည္။

(၃)
ယခင္လက ယိုးဒယားတြင္ (Cannibis) ကိုေဆးကုသေရးဆိုင္ရာမ်ားတြင္အသံုးျပဳခြင့္ေပးေသာ ဥပေဒကိုျပဌာန္းလိုက္သည္၊ မေလးရွားတြင္အလားတူခြင့္ျပဳေသာအမိန္႔ကို ယမန္ႏွစ္ကပင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ စင္ကာပူကေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွခြင့္ျပဳမည္မဟုတ္ေၾကာင္းထုတ္ေဖၚေျပာၾကားသည္။

မာဂ်ဴဝါနာ၏ အႏၲရာယ္သည္ ဘိန္းႏွင့္မတူပါ။ သို႔ပါေသာ္လည္း မရွိဘူးေတာ့မဟုတ္။ အႏၱရာယ္ရွိပါသည္။ မူးယစ္ေဆးမွန္ သမွ် အက်ိဳးမေပးပါ။ မ်ားျပားလွေသာသံုးစြဲသူတို႔ေၾကာင့္ တရားဝင္လုပ္လ်င္လည္း လုပ္သင့္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ အားေပးရ မည့္အရာကားမဟုတ္ပါ။

ကိုသန္းလြင္
Ref: What Advocates of legalizing Pot Don’t want to know. Alex Berenson, New York Times January 4 2019