ဇင္လင္း ● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးလမ္းေပၚရွိ တစ္ဆို႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေရး

ဇင္လင္း ● ၿငိမ္းခ်မ္းေရးခရီးလမ္းေပၚရွိ တစ္ဆို႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေရး
(မုိးမခ) ဇန္နဝါရီ ၂၈၊ ၂၀၁၉

မ်က္ေမွာက္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနသည္ တည္ျငိမ္မႈရရွိရန္ အျပင္းအထန္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ေနရသည့္ အေနအထား ျဖစ္သည္။ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀ မွ် လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားေနခဲ့သျဖင့္ ျပႆနာကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေဆြေႏြးေျဖရွင္းလိုသည့္  ႏိုင္ငံေရး ယဉ္ေက်းမႈ ေမွးမွိန္ေနခဲ့ရသည္။ သုိ႔ေသာ္ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားကို ႏိုင္ငံေရးနည္းျဖင့္ ေျဖရွင္းျပီးေနာက္၊ လြတ္လပ္မႈ၊ တန္းတူညီမွ်မႈႏွင့္ တရားမွ်တမႈတုိ႔ကို အေျခခံေသာ ဒီမိုကေရစီ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု ထူေထာင္ေရး ဘုံသေဘာတူညီမႈကို အေကာင္းအထည္ေဖၚႏိုင္ရန္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (NCA) ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ၾကသည္။ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖၚေဆာင္မႈ ေကာ္မတီ (UPWC) ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ ‘လိုင္ဇာညီလာခံ’ မွ တာ၀န္ေပးအပ္ခံရေသာ ‘တစ္ႏိုင္ငံလုံး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕(NCCT) တုိ႔အၾကား ၁၇ လခန္႕ အျပန္အလွန္ ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကျပီးေနာက္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၃၁ တြင္ NCA မူၾကမ္းကို သေဘာတူ လက္မတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ UPWC ႏွင့္ SD ေခၚ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အဆင္ျမင့္ ညိႇႏိႈင္းေရးအဖြဲ႕တုိ႔ ၃ လၾကာေဆြးေႏြးျပီး၊ အခန္း (၇)ခန္း အပိုဒ္ (၃၃)ခုပါ NCA သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၁၅ တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့ၾကသည္။

NCA သေဘာတူစာခ်ဳပ္ကို ခ်ဳပ္ဆိုခဲ့ျပီးေနာက္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားရပ္သြားသည္မရွိဘဲ၊ ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနခဲ့သည္။ အမွန္မွာ NCA စာခ်ဳပ္သည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေပၚထြန္းလာေစရန္ ပဏာမလမ္းခင္းေပးျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားကို ႏိုင္ငံ ေရးနည္းအရ ေအးခ်မ္းစြာ ေျဖရွင္းႏိုင္ေရးအတြက္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ရပ္စဲႏိုင္ရန္ NCA စာခ်ဳပ္ျဖင့္ အစပ်ိဳးလိုက္ျခင္း ဟု ဆိုရမည္။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပေနခ်ိန္တြင္ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းအားလုံး အပစ္အခတ္ရပ္ထားေစလို ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖစ္သည္။ ယင္းသုိ႔အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိလာပါက ျငိမ္းခ်မ္းေရးစာခ်ဳပ္ (Peace Accord) သုိ႔ တက္လွမ္းႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

သုိ႔ေသာ္ အေျဖေကာင္း ထြက္ေပၚလာျခင္း မရွိခဲ့ဘဲ၊ ေသာင္မတင္ေရမက် အေျခအေနျဖင့္သာ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ရပ္သြားခဲ့ရေသာ သမိုင္းသက္ေသမ်ား ရွိခဲ့သည္။ ထိုေဆြးေႏြးပြဲ အဆက္ဆက္တြင္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းခဲ့ၾကဖူးေသာ အခ်က္အလက္မ်ား၊ အျမင္သေဘာထားမ်ား၊ ပြတ္တိုက္မႈမ်ား၊ ကြဲလြဲခ်က္မ်ားကို ျပန္လွန္ေလ့လာလွ်င္ပင္ အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕မ်ားအၾကား အဓိက သဟဇာတ မျဖစ္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေတြ႕ျမင္သိရွိႏိုင္သည္။ ယင္းအခ်က္မ်ားသည္ပင္လွ်င္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ အနီးအေ၀းကို ျဖစ္ေစရန္ ဖန္တီးခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ႏိုင္သည္။ ယခု NCA အပစ္ရပ္စာခ်ဳပ္ သုံးႏွစ္ေက်ာ္လြန္ခဲ့ျပီးေနာက္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အလားအလာ မည္သုိ႔ရွိသနည္း။

 အထူးသျဖင့္ ယခင္ဆယ္စုႏွစ္မ်ားအတြင္ ေဆြးေႏြးပြဲေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့စဉ္ ကာလတေလ်ာက္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားအား လက္နက္စြန္႕ျပီးမွ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမည္ဟု တပ္မေတာ္ဘက္က အစဉ္တစိုက္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္ကလည္း ႏိုင္ငံေရးတန္းတူခြင့္ရရွိေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား အရင္ လုပ္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးတန္းတူခြင့္ သေဘာတူညီမႈ ရရွိျပီးမွသာ လက္နက္စြန္႕သင့္/မစြန္႕သင့္ ဆက္ေဆြးေႏြးမည္ဟု ဆိုခဲ့ သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ မေကာင္းေသာ အစဉ္အလာတခုမွာ လက္နက္စြဲကိုင္ထားသူတုိ႔ကိုသာ ႏိုင္ငံေရးအရ တန္းတူေဆြး ေႏြးပြဲ တံခါးမ်ားဖြင့္ေပးထားေသာ္လည္း၊ လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႕မရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးအင္အားစုမ်ားအား ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တံခါးပိတ္ထားခဲ့သည္။ ထို အခ်က္ေၾကာင့္ပင္ လက္ရွိတိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အင္အားစုမ်ားအေနျဖင့္ လက္နက္စြန္႕ ရန္ တြန္႕ဆုတ္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိုင္တပ္မရွိလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးအရ တန္းတူဆက္ဆံႏိုင္ခြင့္ မရွိသည္ကို သမိုင္း က သက္ေသျပခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ယေန႕အခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္ဘက္က တစ္ခုတည္းေသာတပ္မေတာ္ဟူေသာ မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္အေပၚ တိုင္းရင္းသားတပ္ဖြဲ႕မ်ားဘက္က လက္ခံရန္ ခက္ခဲေနျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲမထြက္ေရး ဆိုေသာ အခ်က္သည္လည္း၊ တို္င္းရင္းသားမ်ားဘက္က  တိုင္းရင္းသားတန္းတူ အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမူ ဆိုင္ရာ ဘုံသေဘာထားမ်ား အာမခံခ်က္ မရွိေသးမီ  လက္ခံလိုပုံမရေၾကာင္း ျမင္ေနရသည္။

လက္ရွိအေျခအေနတြင္ NLD အစိုးရ၏ ျပည္ေထာင္စု ျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ-၂၁ ရာစုပင္လုံအမည္ေအာက္၌ တတိယ အႀကိမ္အထိ က်င္းပႏိုင္ခဲ့သည္။ ယခင္ အစိုးရႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ၈ ဖြဲ႕၊ ယခုအစိုးရႏွင့္ ၂ ဖြဲ႕ NCA စာခ်ဳပ္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ မူ၀ါဒသေဘာတူညီခ်က္ ၅၁ ခ်က္ကို  ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူစာခ်ဳပ္ (Union Accord) ၏ အစိတ္အပိုင္း(၁) ႏွင့္ (၂) အျဖစ္ အစုအဖြဲ႕အသီးသီး၏ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ အသိသက္ေသမ်ားက လက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ခဲ့သည္။ NCA သေဘာတူစာခ်ဳပ္အရဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈဆိုင္ရာ မူေဘာင္ကို ေရးဆြဲ သေဘာတူျပီး ေနာက္၊ “အမ်ိဳးသားအဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား”၊ “ျပည္ေထာင္စုျငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ က်င္းပျခင္း”၊ “ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆိုျခင္း” “ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္သုိ႔ တင္သြင္း၍ အတည္ျပဳခ်က္ ရယူျခင္း”၊ “ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္ (Union Accord)” ပါ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကို အေကာင္အထည္ေဖၚျခင္း” အစရွိေသာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္ငန္းစဉ္မ်ားကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားရမည္ ျဖစ္ေပသည္။ လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္ ၂၀၂၀ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္မီ “ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူစာခ်ဳပ္” ခ်ဳပ္ဆိုႏိုင္ေစရန္ ႀကိဳးစားလွ်က္ရွိသည္ကို ျမင္ေနရေပသည္။

ဤအေတာအတြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ PC အတြင္းေရးမွဴး အၿငိမ္းစား ဒုဗိုလ္ခ်ဴပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး ေခါင္းေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕သည္ ဇႏၷ၀ါရီ ၁၂ ရက္ေန႕က ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး KNU အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ပဒိုေစာတာဒိုမူး ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕ႏွင့္ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္း သတင္းႏွင့္မီဒီယာ ကြန္ရက္ (NMG) ၌ ေဖၚျပသည္။ အလြတ္သေဘာေဆြးေႏြးပြဲ၌ ေဆြးေႏြးမည့္အေၾကာင္းအရာ သတ္မွတ္ထားျခင္းမရွိေသာ္လည္း ရပ္တန္႕ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္ေရးအတြက္ နည္းလမ္းရွာေဖြေဆြးေႏြး သြားမည္ဟု ဆိုသည္။

ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ PC ၏ အတြင္းေရးမွဴး အၿငိမ္းစား ဒုတိယ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး ဦးေဆာင္၍ အဖြဲ႕၀င္ ဦးေအာင္စိုး အပါအ၀င္ ႏိုုင္ငံေတာ္အတိုုင္ပင္ခံရုုံး ဝန္ႀကီးဌာန ၫႊန္ၾကားေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးေဇာ္ေဌး၊ PC အႀကံေပး အဖြဲ႔ဝင္ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ ပူးတြဲ ေကာ္မတီ (UPDJC) အတြင္းေရးမႉး အဖြဲ႕ဝင္ ဦးလွေမာင္ေ႐ႊ၊ ႏွင့္ ဦးေက်ာ္လင္းဦးတို႔ ပါဝင္ ေၾကာင္း သိရသည္။ ကရင္အမ်ိဳးသား အစည္းအရံုး KNU တြင္ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ပဒိုေစာတာဒိုမူး ဦးေဆာင္၍ ဗုိလ္မူးႀကီး တူးတူးေလး၊ ပဒိုေစာေတာနီး၊ ေနာ္ေမဦး ၊ ေစာေဘာဘိုး ၊ေစာအယ္ဒိုစိုး တုိ႔ တက္ေရာက္ခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္ အစိုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ PC အတြင္းေရးမွဳး ဦးခင္ေဇာ္ဦး ဦးေဆာင္သည့္ အဖြဲ႕ႏွင့္ ရွမ္းျပည္ျပန္လည္ ထူေထာင္ေရး ေကာင္စီ (RCSS) ဒုတိယ စစ္ဦးစီးခ်ဴပ္ ဗိုလ္ခ်ဴပ္ ေဘာင္ေခး ဦးေဆာင္ေသာ အဖြဲ႕တုိ႔သည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး တစ္ဆို႕မႈမ်ား အေျဖရွာရန္ ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမိဳ႕တြင္ ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႕က အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသည္။ အစည္းအေ၀းတြင္ အစိုးရ ႏွင့္ တစဆို႕မႈ ျဖစ္ေနသည့္ ‘ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳ  ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ေကာ္မတီ’ (JMC) ကိစၥ အပါအ၀င္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳကိစၥမ်ား ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေရွ႕ဆက္ႏိုင္မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေဆြးေႏြးၾကသည္ဟု သိရသည္။ ေဆြးေႏြးမႈ ရလဒ္အေနျဖင့္ မၾကာမီ ေနျပည္ေတာ္၌ RCSS ႏွင့္ NRPC အဖြဲ႕တုိ႔ ေတြ႕ရန္ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။ ထုိ႔ေနာက္ တပ္မေတာ္ၽႏွင့္ သီးသန္႕ ေတြ႕ရန္ရွိသည္ဟုလည္း သိရသည္။ ထိုသုိ႔ေတြ႕ျဖစ္ပါက ျငိမ္းခ်မ္းေရးတစ္ဆို႕ေနသည့္ ကိစၥမ်ား တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ Bilateral စာခ်ဴပ္ကိစၥမ်ားလည္း ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးရန္ရွိသည္ဟု RCSS အဖြဲ႔ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး စိုုင္းငင္းက NMG သုိ႔ေျပာသည္။

၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ေနျပည္ေတာ္ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းျပီးသည့္ ေနာက္ပိုုင္းတြင္ RCSS အဖြဲ႔သည္ ပူးတြဲ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ေကာ္မတီတြင္ ပါ၀င္မႈကိုု ရပ္ဆိုုင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ကရင့္အမ်ဳိးသားအစည္းအရံုုး KNU ကလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုုပ္ငန္းစဥ္ဆိုုင္ရာ အစည္းအေ၀းမ်ားတြင္ ပါ၀င္ျခင္းမွ ယာယီရပ္ဆိုုင္းမည္ဟု ေၾကညာခဲ့ သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး လုုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ရပ္တန္႔သြားခဲ့ရသည္။

အလားတူ ထိုင္းႏုိင္ငံ ခ်င္းမုိင္ၿမို႕သုိ႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ အၿငိမ္းစား ဒု ဗိုလ္ခ်ဴပ္ႀကီး ဦးခင္ေဇာ္ဦး ေခါင္းေဆာင္သည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕PC ႏွင့္ ဒုဥကၠ႒ ခူဦးရယ္ ေခါင္းေဆာင္ေသာ ကရင္နီ အမ်ိဳးသား တိုးတက္ေရးပါတီ KNPP အဖြဲ႕တုိ႔သည္လည္း ဇႏၷ၀ါရီလ ၁၄ ရက္ေန႕ ညေနပိုုင္း၌ ၃ နာရီၾကာ ညိႇႏွိဳင္းေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။ ကရင္နီ အမ်ဳိးသားတိုးတက္ေရး ပါတီ KNPP က ထိုုင္းႏိုုင္ငံတြင္ ေရာက္ရွိေနသည့္ အစိုုးရ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ PC အား NCA သေဘာတူစာခ်ဴပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ရန္ တစ္ဆို႕ေနေသာ အခ်က္မ်ား တင္ျပခဲ့သည္ဟု NMG သတင္းအရ သိရသည္။

“က်ေနာ္တုိ႔ အဓိကေတာ့ KNPP ဘက္က အေၾကာင္း အရာ ၂ ခ်က္တင္တာေပါ့ေနာ္။ ပထမ တစ္ခ်က္က ေျမျပင္ အေနအထား၊ အခုလတ္တေလာ ၂၀၁၈ ခုႏွစ္အတြင္း ကရင္နီ အမ်ိဳးသားတိုးတက္ေရးပါတီ ထိန္းခ်ဴပ္တဲ့နယ္ေျမမွာ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္း အရာေတြ၊ အဲ့ဒီ ေျမျပင္အေနအထားကို ေဆြးေႏြးဖို႕ တင္ထားတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က KNPP အေနနဲ႕ NCA ေရးထိုးႏုိင္ဖို႕ တစ္ဆို႕မွဳေတြရွိေတာ့ အဲ့ဒါေတြကို ဘယ္လိုေျဖေလွ်ာ့ၿပီးေတာ့မွ ဆက္ၿပီးေတာ့ သြားႏုိင္မလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ႏွစ္ခုကို က်ေနာ္တုိ႔အဓိက ေဆြးေႏြးတယ္။” ဟု KNPP မွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ‘နဲနယ္ပလိုး’ က ေျပာေၾကာင္း သိရသည္။

NCA လမ္းေၾကာင္းေပၚ ျပန္လည္ေရာက္ရွိႏိုင္ရန္ နယ္ေျမတြင္း ျပသနာမ်ားကို အရင္ဆံုး ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းႏုိင္ရန္၊ လစဥ္က်င္းပေနသည့္ ျပည္နယ္အဆင့္ အစည္းအေ၀းသုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ PC မွ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦး ေစလြတ္၍ ညိႇႏွိဳင္းသြားမည္ဟု ဆိုသည္။ ရရွိလာသည့္ အေျခအေနေပၚမူတည္၍ NCA ေရးထိုးႏုိင္ေရးကိစၥမ်ားကို ဆက္လက္ ညိႇႏွိဳင္း သြားမည္ဟု KNPP ဘက္က ဆိုသည္။ KNPP အဖြဲ႕သည္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၁ ရက္ေန႕တြင္ ထိုစဉ္က တပ္မေတာ္ အစိုးရ ႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူစာခ်ဳပ္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ေသာ္လည္း၊ ၃ လ အၾကာတြင္ ႏွစ္ဖက္ အျပန္ အလွန္ ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မွဳမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရာမွ သေဘာတူညီမွဳ ပ်က္ျပားခဲ့သည္။ ၂၀၁၂ ခုုႏွစ္ မတ္လတြင္  ကယားျပည္ နယ္ လြိဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕၌ အစိုုးရႏွင့္ ပဏာမ ျပည္နယ္အဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးႏွင့္ ဇြန္လ ၉  ရက္ေန႕တြင္ ပဏာမ ျပည္ေထာင္စု အဆင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီထားသည့္ EAO အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည္။

တခ်ိန္တည္းမွာပင္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မရွင္ PC ဒုဥကၠ႒ ဦးသိန္းေဇာ္၊ ေကာ္မရွင္ အတြင္းေရးမွဴး ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ေဇာ္ဦး (ၿငိမ္း) တို႔ ပါဝင္သည့္ အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ ႏွင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြန္ေမာ္ ဦးေဆာင္သည့္ KIO ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႕ တုိ႔ ဇန္နဝါရီ ၂၁ ရက္ေန႕က တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံ ကူမင္းၿမိဳ႕၌ အလြတ္သေဘာ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း DVB နွင့္ 7Day Daily သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။ လက္ရွိအစိုးရႏွင့္ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕ (KIO) တုိ႔အၾကားပထမအႀကိမ္ တရားဝင္ ေဆြးေႏြးပြဲကို မၾကာမီ ျပည္တြင္းတစ္ေနရာ၌ အျမန္ဆံုးျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူခဲ့ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရး ၾကားဝင္ညႇိႏိႈင္းေဆာင္ရြက္ေနသည့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးေရး အက်ိဳးေဆာင္အဖြဲ႕(PCG)မွ ဦးဆန္းေအာင္က ေျပာသည္ဟု 7Day Daily သတင္းအရ သိရသည္။

ေဖၚျပပါ အေျခအေန အခင္းအက်င္းမ်ားအရ လက္ရွိအစိုးရအေနျဖင့္ တစ္ဆို႕မႈမ်ားျဖင့္ ရပ္တန္႕ေနေသာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကို ျပန္လည္ အသက္၀င္ေအာင္ အလြတ္သေဘာ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားျဖင့္ ႀကိဳးစားေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။  အစိုးရ၊ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕(EAOs) အားလုံးတြင္ ျငိမ္းခ်မ္းလိုေသာ သေဘာဆႏၵ ျပင္းျပင္း ျပျပ ရွိေနၾကမွသာ တျပည္လုံး စစ္ရပ္စဲေရး လမ္းစေပၚႏိုင္မည္။ လတ္တေလာ ေပၚေပါက္လာေသာ AA  အဖြဲ႕၏ အၾကမ္း ဖက္မႈ ျပႆနာသည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးေႏွာင့္ေႏွးဖြယ္ရာ ျဖစ္ေနသည္။ အမွန္စင္စစ္ တပ္မေတာ္၏ ၄ လတာ ယာယီအပစ္ရပ္ ထားျခင္းသည္ လုံေလာက္မႈ မရွိဟု ယူဆလွ်င္၊ အျခား EAOs အဖြဲ႕ မ်ားႏွင့္ ညိႇႏိႈင္းကာ၊ ARSA လႈပ္ရွားေနသည့္ ေမာင္ေတာေဒသမွအပ၊ တစ္ျပည္လုံး အပစ္ရပ္ ေၾကညာရန္ ႏိုင္ငံေရးနည္းအရ ႀကိဳးပမ္းသင့္သည္။

၂၀၂၀ ျပည့္ႏွစ္မတိုင္မီ ၂၁ ရာစုပင္လံုညီလာခံကို ၃ ႀကိမ္က်င္းပၿပီး ဒီမိုကေရစီ ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ အေျခခံမူမ်ား ခ်မွတ္မည္ဟု  အစိုးရႏွင့္ EAOs အခ်ိဳ႕ သေဘာတူထားခဲ့ေသာ္လည္း၊ မတူျခားနားသည့္ သေဘာကြဲလြဲခ်က္မ်ားအရ ျဖစ္ေပၚလာေသာ တစ္ဆို႕မႈမ်ားကို ညိႇႏိႈင္းဖယ္ရွားရန္ လိုေနဆဲရွိသည္။ အပစ္ရပ္ကာလ ၄ လ အတြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးမႈမ်ား အေျဖ မထြက္ ပါက၊ တစ္ဆို႕မႈမ်ား ဆက္ရွိေနမည္ကိုလည္း EAOs မ်ားဘက္က စိုးရိမ္ေနသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္၂၀၁၉ ခုႏွစ္အတြင္း ဦးစြာ ပထမ တစ္ႏိုင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးအတြက္ အေလ်ာ့အတင္း အေပးအယူ မျဖစ္မေန လုပ္ၾကဖို႕လိုသည္။ အျပန္အလွန္ ယုံၾကည္မႈ ခိုင္မာေစရန္  ဘက္အသီးသီး က အေကာင္းျမင္သေဘာထားအေျခခံျဖင့္ ခ်ဉ္းကပ္ညိႇႏိႈင္းဖို႕လို သည္။ လက္ရွိ ျဖစ္စဉ္မ်ားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက EAOs တုိ႔ဘက္က တိုင္းရင္းသားတုိ႔၏ ဆႏၵျဖစ္ေသာ ဒီမိုကေရစီေရး၊ တန္းတူေရးႏွင့္ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ကို အသိအမွတ္ျပဳေစလိုျပီး၊ NCA စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုး ရာတြင္ ပါ၀င္သင့္ေသာ EAOs အားလုံး ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးေရးကို ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းလိုပုံရသည္။ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္အစိုးရသည္ ျငိမ္းခ်မ္းေရးမူ၀ါဒခ်မွတ္ထားျပီးျဖစ္သည့္အေလ်ာက္၊ တိုင္းရင္းသားတုိ႔လိုလားေသာ ျငိ္မ္းခ်မ္းေရး ဆႏၵကို ျဖည့္ဆည္းေပးရန္ မလြဲမေသြ ႀကိဳးပမ္းလိမ့္မည္ဟု သုံးသပ္မိပါသည္။

၂၀၁၉ ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီ ၂၈ ရက္ေန႕ထုတ္ ဒီလိႈင္းဂ်ာနယ္တြင္ ေဖၚျပေသာ ေဆာင္းပါး။