ေမာင္လူေပ - ဆန္ဖရန္စစၥကို (၁)

ေမာင္လူေပ - ဆန္ဖရန္စစၥကို (၁)

(မိုးမခ) ေဖေဖာ္၀ါရီ ၂၃၊ ၂၀၁၉ 


အမိေျမႏွင့္ မိုင္ေသာင္းခ်ီေဝးေသာၿမိဳ႕။ ငယ္ငယ္ကၾကည့္ခဲ့ဖူးသည့္ Take me Away ဆိုေသာ ဂ်ပန္႐ုပ္ရွင္ထဲမွာ ျမင္ဘူးတဲ့ၿမိဳ႕။ ေဟာလိဝုဒ္႐ုပ္ရွင္ေတြထဲမွာ မၾကာခဏ ပါတဲ့ၿမိဳ႕။


ဒီၿမိဳ႕ကို ၁၉၉၆မွာ စတင္ေရာက္ဖူးသည္။ ေတာင္ကုန္းေတြအျပည့္နဲ႔ၿမိဳ႕မို႔ လမ္းေတြက အတက္အဆင္းၾကမ္းသည္။ ဝါယာႀကိဳးႀကီးနဲ႔ ေရြ႕လွ်ားတဲ့ ေကဘယ္လ္ကား ဆိုတာႀကီးလည္းေတြ႕သည္။ ၿမိဳ႕ပတ္ရထားစီးသည္။ တ႐ုတ္တန္းသြားသည္။ အမွတ္တရ ဓါတ္ပံု႐ိုက္သည္။ ဒီၿမိဳ႕မွာ အလုပ္သမားျဖစ္မည္ဟု ေယာင္လို႔ေတာင္ အိပ္မက္မမက္ခဲ့။ ဒီၿမိဳ႕အေၾကာင္းလည္း ဘာမွ်မသိခဲ့။


ဆန္ဖရန္စစၥကိုတဝိုက္မွာ စတင္ေနထိုင္သူမ်ားသည္ အိုလိုနီ(Ohlone) အမည္ရွိေသာ ဌာေနအင္းဒီယန္း(Native Indian) တို႔ျဖစ္၍ ဘယ္အခ်ိန္ထဲက ေရာက္ေနၾကသည္မသိ။ အနည္းဆံုးေတာ့ ႏွစ္ေပါင္းေသာင္းခ်ီမည္။ ခရစ္ေတာ္မေပၚမွီ ႏွစ္သံုးေထာင္ခန္႔(3000 BC) ကေနထိုင္ခဲ့ၾကသည့္အေထာက္အထားေတြေတာ့ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီ။ သူတို႔ကို အာရွအလယ္ပိုင္းမွ ေရာက္ရွိလာၾကေသာ လူေတြဟု ယူဆၾကသည္။ အုပ္စုေလးေတြဖြဲ႕ကာ ေနၾကသည္။ ထိုအာရွသားတို႔ပင္ အေမရိကတိုက္ အႏွ႕ံပ်႕ံႏွ႕ံေနထိုင္ၾကကာ မာယာ(Maya)လူ႔အဖြဲ႕အစည္းႀကီးကို တည္ေထာင္ခဲ့ၾက၏။ အေမရိကတိုက္၏ မူလပိုင္ရွင္မ်ားမွာ သူတို႔ျဖစ္ၾကသည္။


ဒုတိယေရာက္လာသူမ်ားကား ဥေရာပတိုက္သားစပိန္မ်ားပင္။ စပိန္ဘုရင္အတြက္ အိႏၵိယတိုက္သို႔သြားေသာ ပင္လယ္ေရလမ္းခရီးရွာေဖြရင္း မ်က္စိလည္လမ္းမွားကာ အေမရိကတိုက္ကို ကိုလံဘတ္ေတြ႕ၿပီးေနာက္ပိုင္း ဥေရာပသားေတြ နယ္ေျမသစ္ရွာေဖြရန္ ေျခဆန္႔ၾကသည္။သာသနာျပဳမစ္ရွင္ေတြကို အေၾကာင္းျပဳကာ ဒီေနရာသို႔ ပထမဆံုး ေရာက္လာသည္က ဟိုေဆး(José) မိုရာဂါ(Moraga) ႏွင့္ ဖရန္စစၥကို( Francisco) တို႔သံုးဦးသား။ ေနရာသစ္ကို စိန္႔ဖရန္စစ္(St Francis) အားဂုဏ္ျပဳသည့္အေနျဖင့္ ဆန္ဖရန္စစၥကို(San Francisco) ဟု အမည္သညာ ေပးၾကေလ၏။ ၁၇၇၆ခုႏွစ္ ဇြန္လ ေလးရက္ေန႔တြင္ နာမည္သစ္ႏွင့္အတူ စပိန္လက္ေအာက္ ေရာက္ခဲ့ျပန္သည္။


ထိုအခ်ိန္တြင္ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္တစ္ခုလံုးမွာ လူအနည္းငယ္သာရွိသည့္အတြက္ ဆန္ဖရန္တစ္ဝိုက္မွာ က်ီးႏွင့္ဖုတ္ဖုတ္အေျခအေန။ အေနအထားေျပာင္းခ်င္ေတာ့ ဒီေဒသႀကီးတစ္ခုလံုးသည္ ၁၈၂၁တြင္ စပိန္လက္ေအာက္မွ မကၠဆီကိုေအာက္ေရာက္လာခဲ့သည္။ ထိုမွတဖန္ ၁၈၄၈ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုေအာက္သို႔ ေရာက္လာ၏။


ထိုအခ်ိန္အထိ မည္သူမွွ် စိတ္မဝင္စားသည့္အေနအထား။ ေျမျပင္ေပၚမွာလည္း သစ္ပင္ႀကီးေတြကလြဲလို႔ ဘာမွ်မရွိ။မျမင္ရသည့္ ေျမေအာက္တြင္ေတာ့ ေရႊေၾကာႀကီးေတြအျပည့္။ ဒီေရႊေၾကာႀကီးက ပဲ့ထြက္လာေသာ ေရႊသားအပဲ့အပိုင္းအစေတြကို မေတာ္တဆေတြ႕သြားရာမွ ေရႊျပည္နယ္(Golden State)အျဖစ္ နာမည္ႀကီးကာ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းသို႔ ေရႊရွာၾကမည့္လူမ်ား အလံုးအရင္းျဖင့္ ဝင္လာၾကသည္။ ၁၈၄၉မွာ အမ်ားဆံုးေရာက္လာၾက၍ ၄၉သမား( 49ers) ေတြဟု ေခၚၾကပါ၏။


ဒီလူေတြအတြက္ ဆန္ဖရန္စစၥကိုသည္ ေပ်ာ္စရာေနရာျဖစ္ဖို႔ ဖန္တည္းခဲ့သည္။ ၁၈၄၈ခုႏွစ္က လူဦးေရတစ္ေထာင္သာရွိေသာဆန္ဖရန္စစၥကိုသည္ ေနာက္တစ္ႏွစ္ျဖစ္ေသာ ၁၈၄၉တြင္ လူႏွစ္ေသာင္းခြဲအထိ တိုးပြားလာခဲ့ရာမွ ၁၈၅၀တြင္ တရားဝင္ၿမိဳ႕အဆင့္သို႔ ေရာက္လာသည္အထိ။ ထိုႏွစ္မွာပင္ ကယ္လီဖိုးနီးယားျပည္နယ္သည္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၏ ဖက္ဒ႐ယ္ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္တရားဝင္ သတ္မွတ္ခံရျခင္းျဖစ္ေလသည္။