ေ၀ဖန္ေရးနဲ႔ တာ၀န္
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ (ေတာင္စြန္း)
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၂
ဓမၼေဘရီအရွင္၀ီရိယ (ေတာင္စြန္း)
ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၄၊ ၂၀၁၂
“ဓမၼဒူတစာေပဆု”က တစ္ႏွစ္အတြင္း အေကာင္းဆံုး ဓမၼေရးရာေဆာင္းပါးတို႔၊ လံုးခ်င္းစာအုပ္တို႔ကိုေရြးခ်ယ္ၿပီး ဆုေပးမွာျဖစ္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ေကာင္းမြန္မႈကို အေလးအနက္ထားတဲ့သေဘာျဖစ္လို႔ ဒါဟာ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈမွာ ခ်ိဳ႕ယြင္းလစ္ဟင္းေနတဲ့ကြက္လပ္တစ္ခု ကို ျဖည့္စြက္လိုက္သလိုျဖစ္လို႔ ဝမ္းသာမိပါတယ္။
တျခားသူေတြရဲ႕အေတြ႔အႀကံဳအရေတာ့ ဘယ္လိုေနမယ္ဆိုတာမေျပာတတ္ဘူး။ မိမိေတြ႔ၾကံဳခဲ့ရတဲ့ဝန္းက်င္နယ္ပယ္မွာေတာ့ မိဘနဲ႔သား သမီး၊ ဆရာနဲ႔တပည့္၊ အထက္လူနဲ႔ေအာက္လူကစလို႔ ဆက္ဆံရတဲ့နယ္ပယ္အားလံုးလိုလိုမွာ ခြၽတ္ယြင္းခ်က္မ်ားကို ေထာက္ျပေဝဖန္ ရာမွာျဖစ္ေစ၊ အျပစ္ေပး အေရးယူရာတို႔မွာျဖစ္ေစ၊ အေတာ္ကို စိတ္အားထက္သန္ျမန္ဆန္ၾကတာ ေတြ႕ရတယ္။ အျပစ္လို႔ျမင္လိုက္တာနဲ႔ “ထစ္”ခနဲ႔ဆို အေရးယူဖို႔၊ ဒဏ္ခတ္ဖို႔ဆိုတာေတြလည္း အေတာ္ကိုသြက္လက္ၾကပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္မည့္အေရးကိုႀကိဳတင္ကာကြယ္တဲ့အေနနဲ႔ က႐ုဏာေဒါေသာပါလို႔ဆိုခ်င္ရင္ေတာ့ ဆိုၾကေပါ့ေလ။
အဲ - ခက္ေနတာက အျပစ္ကို အျပစ္လို႔ေျပာဖို႔၊ ဒဏ္ခတ္ဖို႔ရာမွာ ေစ့စပ္ျပည့္စံုျမန္ဆန္လွသေလာက္ ေကာင္းတဲ့ ေတာ္တဲ့အခ်က္ေတြကို မုဒိတာအျပည့္နဲ႔ အေလးထားအသိအမွတ္ျပဳဖို႔က်ေတာ့ ျဗဟၼစိုရ္တရား လက္ကိုင္ထားပါတယ္ဆိုတဲ့ မိဖတို႔ဆရာသမားတို႔မွာေတာင္ အဲဒီ မုဒိတာျဗဟၼစိုရ္တရားက အလြန္ေခါင္းပါးေနတာကို အံ့ဩေလာက္ေအာင္ ေတြ႔ျမင္ၾကားသိေနရပါတယ္။ အခု ဓမၼဒူတမဂၢဇင္းအဖြဲ႔က ေတာ္ သူမ်ားကို တေလးတစားသိမွတ္ၿပီးအခုလို ဆုေပးတယ္ဆိုတာဟာ အဲဒီလစ္လပ္ေနတဲ့ မုဒိတာကြက္လပ္ႀကီးကို ျဖည့္လိုက္သလိုျဖစ္လို႔ လိႈက္လွဲဝမ္းသာစြာနဲ႔ ထပ္ဆင့္မုဒိတာပြားလိုက္ပါတယ္။
အားလံုးအခုေရာက္ရွိလာၾကတဲ့ အယ္ဒီတာမ်ား၊ စာေရးဆရာ/ဆရာမမ်ာနဲ႔ ဦးဇင္းတို႔ဟာ ဗုဒၶဘာသာယဥ္ေက်းမႈအရေတာ့ ဆရာနဲ႔ဒကာ ေပါ့ေလ။ စာေပနယ္ပယ္အရေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေရးေဖာ္ေရးဖက္ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမေတြပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမခ်င္း အၾကံ ေပးတဲ့အေနနဲ႔ပဲ နည္းနည္းေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။
ျမတ္ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္က ဓမၼရဲ႕စံကို သတ္မွတ္ရာမွာ “ဧဟိပႆသိေကာ=လာၿပီးစူးစမ္းေလ့လာ ေဝဖန္ဆန္းစစ္လွည့္” လို႔ ဖိတ္ေခၚေတာ္ မူခဲ့တာကိုေထာက္ဆၾကည့္ရင္ စာေပမွာေဝဖန္ေရးဆိုတာ မျဖစ္မေနလိုအပ္တဲ့ အရာအမွန္ပါပဲ။ ေဝဖန္ေရးကို ဖိတ္ေခၚဝံ့တာဟာ ႐ိုးသားမွန္ ကန္ျခင္းရဲ႕စံလည္းျဖစ္သလို မိမိရဲ႕ေဟာေျပာေရးသားမႈကို တာဝန္ယူတဲ့သေဘာလည္း ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
ဒါေပမယ့္ အခုတေလာဂ်ာနယ္အခ်ိဳ႕မွာပါတဲ့ ေဝဖန္ေရးအခ်ိဳ႕နဲ႔ အလြတ္သေဘာမ်ိဳး ျဖန္႔ေဝေနတဲ့ ေဝဖန္ေရးမ်ားကေတာ့ “ေဝဖန္ေရးတာ ဝန္” အေတာ္ကိုခ်ိဳ႕တဲ့လြန္းေနပါတယ္။ ဘယ္လိုခ်ိဳ႕တဲ့ေနတာလဲဆိုတာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ႏိုင္ဖို႔ ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ေဝဖန္ေရးနမူနာ တစ္ခုကိုထုတ္ျပ ပါမယ္။
ျမတ္ဗုဒၶက ပထမဆံုးေဟာေတာ္မူတဲ့ ဓမၼစၾကာေဒသနာေတာ္မွာပဲ “ေဒြေမ ဘိကၡေဝ အႏၱာ”ဆိုတဲ့စကားနဲ အစြန္းတရားႏွစ္ပါး ကို ေဝဖန္ၿပီး ေရွာင္ရွားဖို႔ တိုက္တြန္းညႊန္ၾကားခဲ့တာပါ။
ျမတ္ဗုဒၶရဲ႕ အစြန္းတရားႏွစ္ပါးအေပၚ ေထာက္ျပေဝဖန္တာကိုေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ငယ္က်ိဳးငယ္နာေတြကို အက်ယ္ခ်ဲ႕ ေဖာ္ထုတ္ေျပာ ဆိုေနတာမ်ိဳးလို တစ္ဖက္သားကို နစ္နစ္နာနာ ေျပာဆိုတာေတြ မေတြ႕ရပါဘူး။ လိုအပ္တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္အနည္းငယ္ကိုသာ ထုတ္ျပ ပါတယ္။ အစြန္းတရားႏွစ္ပါးလံုးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျမတ္ဗုဒၶအေလးထားေထာက္ျပတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ကေတာ့ (၁) အနရိေယာ= အရိယာတို႔ လက္ခံႏိုင္တဲ့က်င့္စဥ္မ်ိဳး မဟုတ္ဘူး။ (၂) အနတၳသံဟိေတာ=တကယ္တန္းေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာကို မျဖစ္ေစႏိုင္ဘူး”ဆိုတဲ့ အခ်က္ႏွစ္ ခ်က္ပါပဲ။
ဒီအေၾကာင္းျပခ်က္ႏွစ္ခုကိုၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ အက်ိဳးရွိçမရွိဆိုတဲ့ စံကိုသာ အဓိကထားတယ္။ မိမိႀကိဳက္မႀကိဳက္ဆိုတဲ့ စံ လံုးဝမပါဘူး ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုလည္း သတိျပဳမိစရာပါ။
ဒီထက္ပိုၿပီးအေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ကေတာ့ “ေဝဖန္ေရးအေပၚ တာဝန္ယူမူ”ပါပဲ။ ျမတ္ဗုဒၶက အစြန္းတရားႏွစ္ပါးတို႔ကို ေထာက္ျပေဝဖန္ၿပီး ပယ္ရွားဖို႔ မိန္႔ၾကားၿပီးတဲ့အခါမွာ က်ိဳးရွိမွန္ကန္တဲ့ “မဇၩိမပဋိပဒါလမ္းစဥ္”နဲ႔ အစားထိုးျဖည့္စြက္ေပးေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ အေဟာင္းကို ေၾကာင္း က်ိဳးခိုင္လံုစြာျပၿပီး ပယ္ဖ်က္ခဲ့သလို ပိုမိုေကာင္းမြန္မွန္ကန္တဲ့ အသစ္ကို အစားထိုးတည္ေဆာက္ျပတဲ့သေဘာပါ။ ဒါဟာ ေဝဖန္သူရဲ႕ ေဝဖန္ေရးအေပၚမွာ တာဝန္ယူႏိုင္မႈ၊ တာဝန္ေက်မႈလို႔ ဆိုရမွာပါ။
အခုေတြ႔ေနရတဲ့ အခ်ိဳ႕ေဝဖန္ေရးမ်ားဟာ အေကာင္းနဲ႔အစားထိုးဖို႔ မဆိုထားနဲ႔ အေဟာင္းရဲ႕ခြၽတ္ယြင္းခ်က္ကို ေထာက္ျပရာမွာေတာင္ ေၾကာင္းက်ိဳးသာဓက ခိုင္ခိုင္လံုလံု ဘာမွ်မျပႏိုင္တာကိုေတြ႔ေနရပါတယ္။ ဥပမာ- ဓမၼေရးရာအေပၚေဝဖန္မယ္ဆိုရင္ “ဘုရားရွင္ေဟာ ေတာ္ မူခဲ့တဲ့ ဘယ္အခ်က္နဲ႔ဆန္႔က်င္လို႔”ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းမ်ိဳးကိုေတာင္မျပႏိုင္ၾကပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ဆိုရင္ ကိုယ္ကေရေရရာရာ မသိ႐ံုမွ်မကဘူး ကိုယ္ၾကားဖူးနားဝနဲ႔မကိုက္ညီတာကိုပဲ အခိုင္အမာအေၾကာင္းျပခ်က္ ႀကီးတစ္ခုလိုမွတ္ယူၿပီး စကားလံုးႀကီးႀကီးနဲ႔ ေဝဖန္ပုတ္ခတ္တာမ်ိဳး ေတာင္ရွိပါတယ္။
တစ္ခ်ိဳ႕က်ေတာ့ ပုဂၢိဳလ္ေရးအစာမေၾကမႈေတြကိုပဲ စာနယ္ဇင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ အန္ထုတ္ၾကတာလည္းေတြ႔ ေနရပါတယ္။ အယ္ဒီတာ မ်ားအေနနဲ႔ အဲဒီလို အန္ဖတ္စာေတြကို စီစီစစ္စစ္ထည့္သင့္ပါတယ္။ မေရမရာေဝဖန္တာဟာ ေဝဖန္သူတာဝန္မဲ့ရာ (ညံ့ရာ) က်သလို ဒီလိုေဝဖန္ခ်က္မ်ားကိုထည့္သြင္းေဖာ္ျပတဲ့ အယ္ဒီတာလည္းတာဝန္မဲ့ရာ (ညံ့ရာ) က်ပါလိမ့္မယ္။ ဒါကို စိစစ္မတားဆီးႏိုင္ရင္ စာနယ္ဇင္းေတြ ဟာ တျဖည္းျဖည္း အန္ဖတ္က်င္းျဖစ္သြားမယ့္ အႏၱရာယ္ရွိပါတယ္။ ဒါကိုလည္း သတိျပဳၾကပါလို႔ အႀကံျပဳခ်င္ပါတယ္။ ေဝဖန္ေရးနဲ႔ပတ္ သက္လို႔ ဆရာေတာ္ႀကီးႏွစ္ပါးတို႔ရဲ႕ အဆိုအမိန္႔မ်ားကိုလည္း စပ္မိတုန္းေျပာခ်င္ပါေသးတယ္။
တစ္ပါးက အရွင္အာဒိစၥဝံသပါ၊ ဆရာေတာ္ႀကီးကသူေရးတဲ့ “ဘိကၡဴနီ သာသေနာပေဒသ”ဆိုတဲ့စာအုပ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဟိုကဒီက ေဝဖန္သမွ်ေတြ ကို သဲႀကီးမဲႀကီးနဲ႔ေန႔စဥ္ (သူရိယသတင္းစာမွာ လို႔ဆိုပါတယ္) ထုတ္ျပန္ေခ်ပေရးသားပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ “ဘိကၡဴနီအေရးေတာ္ပံု”ဆိုၿပီး စာအုပ္ႀကီးတစ္အုပ္ေတာင္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူ႔တပည့္ႀကီးေတြက “ဆရာ ေတာ္ ဘာျဖစ္လို႔ ဒီေလာက္ေတာင္ ေခ်ပေနရတာလဲ။ အေတာ္မခံမရပ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေဒါသျဖစ္ေနလို႔လား”ဆိုၿပီေလွ်ာက္ထားၾကည့္တဲ့အခါ ဆရာေတာ္ႀကီးက -
“သူတို႔ရဲ႕ ေဝဖန္ခ်က္ေတြေၾကာင့္ ငါ့မွာ ထိခိုက္နစ္နာလို႔လဲ မဟုတ္ဘူး။ မခံမရပ္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေဒါသျဖစ္လြန္းလို႔လဲ မဟုတ္ဘူးကြ။ သူမ်ားအထက္ေရာက္ခ်င္ရင္ သူမ်ားထက္ အဘက္ဘက္က သာလြန္ေအာင္ႀကိဳးစားရမည့္ အစား ျမင့္ေနသူရဲ႕ ပခံုးေပၚတက္ရပ္ၾကလြန္းလို႔၊ ကိုယ္က တကယ္မျမင့္ဘဲနဲ႔ ျမင့္သူရဲ႕ပခံုးေပၚတက္ခ်င္ၾကသူမ်ားဟာ ျမင့္သူက လႈပ္ခ်ရင္ျပဳတ္က်တတ္တယ္ဆိုတာ သိေအာင္လို႔ျပန္ၿပီး ေခ်ပေနတာ”လို႔ မိန္႔ၾကားပါသတဲ့။
ေနာက္ဆရာေတာ္ႀကီးတစ္ပါးကေတာ့ ေတာင္တြင္းႀကီးၿမိဳ႕က နတ္မွီေတာရဆရာေတာ္ႀကီးျဖစ္ပါတယ္။ ေဒးဒရဲ နိကာယ္ငါးရပ္သင္တန္းမွာ ဆရာေတာ္ႀကီးက နာယကအျဖစ္ ႀကီးၾကပ္ေဆာင္ရြက္ေတာ္မူပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကေဒးဒရဲၿမိဳ႕မွာ ဟိုမေရာက္ ဒီမေရာက္ ဘာသာေရး မေတာက္တေခါက္နဲ႔ လၻက္ရည္ဆိုင္ထိုင္ၿပီး ဘာသာေရးေလာကမွာလုပ္ေဆာင္ေနၾကသမွ် ဝတ္အသင္းမ်ားကိုပါမက်န္ ေဝဖန္ေလကန္ေလ့ ရွိတဲ့ လူတစ္စုရွိတယ္။ အာေဘာင္အာရင္းသန္သန္နဲ႔ တစ္ဖက္လူနားညီးၿပီး ထျပန္ခ်င္လာေအာင္ အျငင္းအခံုသန္ၾကလို႔ သူတို႔ကို “အာသန္ ႏိုင္အဖြဲ႔”လို႔ အမ်ားက သတ္မွတ္ထားတဲ့လူစုေပါ့။
တစ္ေန႔မွာ သူတို႔အဖြဲ႔ေက်ာင္းေရာက္လာၿပီး ဆရာေတာ္ႀကီးကို “ဆရာေတာ္ တခ်ိဳ႕ တစ္ေန႔လံုးမဟုတ္တာေတြေလွ်ာက္လုပ္ၿပီး ညအိပ္ရာ ဝင္ခ်ိန္ေရာက္မွ ဘုရားကိုေအာ္ၿပီဝတ္တက္၊ ပရိတ္ရြတ္လုပ္ၾကတဲ့ လူေတြရယ္၊ ၿပီးေတာ့အသံခ်ဲ႕စက္နဲ႔ ညအိပ္ခ်ိန္မွာ လမ္းတကာလွည့္ၿပီး ဝတ္ရြတ္ေနၾကသူေတြရယ္၊ ဒီလူေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးရဲ႕အျမင္ကို အမိန္႔ရွိပါဘုရား”ဆိုၿပီး ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။
ဒီအဖြဲ႕ဟာ မၾကာမၾကာဆိုသလို ဒီလိုျပႆနာမ်ိဳးေတြ ဖန္တီးၿပီးေက်ာင္းလာေမးလိုက္၊ ၿပီးေတာ့ လူစည္ကားတဲ့ လၻက္ရည္ဆိုင္မွာ သူတို႔ ေျပာခ်င္ရာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ားျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့မွ ဆရာေတာ္ႀကီးကမိန္႔ၾကားသလိုလို ေလွ်ာက္ေျပာလိုက္လုပ္ေနၾကတာကို ဆရာေတာ္ ႀကီးက ၾကားသိထားၿပီးျဖစ္လို႔ ဘာမွ်အေထြအထူးမေျပာေတာ့ဘဲ “ဆဲေနၾကတာ မွတ္လို႔ကြာ” လို႔ပဲ မိန္႔ၾကားလိုက္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဒီလူေတြက မေက်နပ္ၾကေသးဘူး။ သူတို႔အေနနဲ႔ေတာ့ “ပရိယတ္လည္းမဟုတ္ ပဋိပတ္လည္းမမည္တဲ့ ဒီကိစၥမ်ိဳးဟာ ဘုရားရွင္ အလိုက် မဟုတ္ႏိုင္ဘူး”လို႔ ထင္ျမင္ေၾကာင္းနဲ႔၊ သူတို႔က ဒါမ်ိဳးေတြကို ေစတနာနဲ႔ေဝဖန္ေထာက္ျပတဲ့အခါမွာ သူတို႔ကိုပဲ “မိစၦာဒိ႒ိေတြ” လို႔ျပန္ၿပီး စြပ္စြဲခံရေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါ ဆရာေတာ္ႀကီးက -
သူမ်ားနားမွာ စိန္အတုနဲ႔လုပ္ထားတဲ့ နားေတာင္းႀကီးဝတ္ဆင္ထားတာကို “ခင္ဗ်ာ နားေတာင္းကအတုႀကီး” ဆိုၿပီး ကိုယ္ကဆြဲျဖဳတ္မယ္ လုပ္ရင္ ဟိုက မင္းတို႔လက္ကို ဆီးၿပီးပုတ္လႊတ္မွာေပါ့။ ဘယ္သူမဆို သူဟာနဲ႔သူေတာ့ လွေနၾကတာပဲကြ။ သူ႔နားေတာင္းက အတုႀကီးျဖစ္လို႔ အစစ္ကို ဝတ္ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ မင္းတို႔က လက္ထဲမွာ စိန္နားေတာင္းအစစ္ကို ယူသြားၿပီးျပလိုက္ပါ။ ဟိုက သူ႔အလိုလို အတုႀကီးကိုျဖဳတ္ၿပီး အစစ္ကိုယူဝတ္ၾကမွာေပါ့။
ခုေတာ့ မင္းတို႔လက္ထဲမွာ စိန္နားေတာင္းအစစ္ျပဖို႔မဆိုထားနဲ႔ လက္ေတာင္ေျပာင္ေျပာင္စင္စင္ ေဆးမထားဘူးဆိုေတာ့ ဟိုကလည္း မင္း တို႔လက္ မ်က္ႏွာနားလာဝဲတာနဲ႔ ပုတ္လႊတ္ခ်င္ၾကမွာေပါ့။ ဒီကေရွ႕ စိန္နားေတာင္း အစစ္ေတြလိုက္ေဝေပးႏိုင္ေအာင္ လုပ္ၾက၊ အဲဒါဆို မင္း တို႔ကို ဘယ္သူကမွ ဆီးၿပီးရန္ေတြ႔လႊတ္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ မင္းတို႔က မလာရင္ေတာင္ သူတို႔က ဖိတ္ေခၚခ်င္ေနမွာ။ ကဲ .. တို႔မွာလဲ အလုပ္ေတြရွိ ေသးတယ္။ မင္းတို႔လဲ သူမ်ားဖိတ္ေခၚခ်င္ေအာင္ စိန္နားေတာင္းအစစ္ေတြ သြားလုပ္ေခ်ၾကေတာ့” လို႔ မိန္႔ၾကားလိုက္ပါတယ္။
ေရးေဖာ္ ညီအစ္ကိုေမာင္ႏွမအားလံုးတို႔ကိုလည္း စိန္နားေတာင္းအစစ္မ်ားျပႏိုင္၊ ေပးႏိုင္ၾကပါေစလို႔ တိုက္တြန္းဆုေတာင္းရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ လိုက္ပါတယ္။
http://www.ashinsirinda.com/index.php/2009-07-18-17-32-10/dhamma-sarpay/1069-2012-02-04-02-06-41 မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။
Comments