Maung Yin Nga Tay - Visiting Luxembourg


ေရာက္တတ္ရာရာအတိုအစမ်ား
ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာနယ္စားႀကီးရဲ႕လူဇမ္ဘူးႏိုင္ငံ ၊
ေမာင္ရင္ငေတ၊ မတ္ ၂၉ ၊ ၂၀၁၃
အရင္တပတ္က ပါရီကေနလူဇမ္ဘူးကို ခရီးသြားၿဖစ္ပါတယ္၊ ခရီးတခုသြားေတာ့မယ္ဆိုရင္ ႀကိဳတင္ ၿပင္ဆင္ရပါတယ္၊ ပါရီမွာ အေၿခစိုက္ ေနထိုင္ေနတဲ့သူၿဖစ္ေနလို႔ ရွန္ဂန္ဗီဇာဧရိယာထဲသြားရင္ ဗီဇာ ကိစၥ လုပ္စရာေတာ့ မလိုပါဘူး၊ အေရးအႀကီးဆံုးက လက္မွတ္ဝယ္ရၿခင္းပါ၊ လက္မွတ္ဝယ္ရတယ္ ဆိုတာကလည္း ေငြေၾကးေပါမ်ားၾကြယ္ဝတဲ့သူမ်ိဳးေတြ လက္မွတ္အလကားရတဲ့သူမ်ိဳးေတြအတြက္ အေရးမႀကီးလွေပမဲ့ ေမာင္ရင္ငေတတို႔လို ကိုယ့္စရိတ္ကိုယ္ခံၿပီး ကိုယ့္လမ္းကိုယ္သြားရတဲ့သူေတြ အတြက္ေတာ့ အလြန္အေရးႀကီးတာပါ၊ ႀကိဳတင္စီစဥ္ထားႏိုင္မွ ေတာ္ကာၾကပါတယ္၊ အနီးကပ္မွ အသြားမၿဖစ္တဲ့ ခရီးစဥ္မ်ိဳးဆိုရင္ ရထားကားလက္မွတ္ ေလယာဥ္လက္မွတ္ ေစ်းႏႈန္းေတြက မိုးထိ ေအာင္ေခါင္ခိုက္ ေစ်းႀကီးလြန္းလွတာပါ၊ ဒီတခါေတာ့ ႀကိဳတင္ဝယ္ထားခ်ိန္ရလို႔ ေစ်းသက္သာသာ ရခဲ့ပါတယ္၊ ဒါေတာင္မွ အေစာႀကီး ႀကိဳဝယ္ထားလို႔ပါ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္လက ႀကိဳတင္ဝယ္ယူထားတဲ့ ပါရီ-လူဇမ္ဘူး-ပါရီ အသြားအၿပန္ ရထားလက္မွတ္တန္ဖိုးက ယူရို ၇၀ ေပးရပါတယ္၊ ဒီခရီးရဲ႕ လက္မွတ္ခ မူရင္းတန္ဖိုးက ယူရို ၂၀၀ ေက်ာ္ ၂၅၀ ထိရွိတတ္တာပါ၊ အင္တာနက္ အြန္လိုင္းကေန ႀကိဳတင္လက္မွတ္ဝယ္ၿခင္းရဲ႕ အဓိက အားသာခ်က္က ကိုယ့္စိတ္ႀကိဳက္ေရြးခ်ယ္ႏိုင္ခြင့္ ရရွိႏိုင္တာ ပါဘဲ၊
 အခုေခတ္မွာ လက္မွတ္ေရာင္းတဲ့စံနစ္ပံုစံကလည္း လူအသြားမ်ားေလ ေဖာက္သည္မ်ားေလ ေစ်းေလွ်ာ့ေရာင္းတဲ့ ပံုစံမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး၊ လက္မွတ္ေတြရဲ႕ေစ်းႏႈန္းေတြက လူအသြားမ်ားတဲ့ကာလ ရံုးေတြေက်ာင္းေတြပိတ္တဲ့ကာလ ဥတုရာသီေကာင္းတဲ့ကာလ ပြဲလမ္းသဘင္ရွိတဲ့ကာလမ်ိဳးေတြမွာ ေစ်းတင္ထားတာပါ၊ ႏွစ္လေက်ာ္ ႀကိဳတင္ၿပီး ဝယ္ထားရင္ေတာ့ ေစ်းသက္သာစြာ ရတတ္ပါတယ္၊ ခက္တာက သြားမဲ့ခရီးကို သံုးလႀကိဳတင္ စီစဥ္ထားဖို႔ဆိုတာက အေၿပာကလြယ္ေပမဲ့ လက္ေတြ႕မွာ မလြယ္ကူတာပါ၊ ေစ်းေလွ်ာ့ထားတဲ့ ႀကိဳတင္လက္မွတ္ ဆိုတာမ်ိဳးကလည္း သြားမဲ့အခ်ိန္နာရီရက္စြဲ အတိအက် အတိုင္းသာ သြားလို႔ရတာပါ၊ မသြားၿဖစ္ရင္ ေငြၿပန္အမ္းတာ ေနာက္ရထား ေနာက္ကား ေၿပာင္းစီးလို႔ရတာမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္လည္း သြားရမဲ့ခရီး ေသခ်ာမွသာ ဝယ္ၿဖစ္ပါတယ္၊ မ်ားေသာအားၿဖင့္ ခရီးသြားမယ့္ရက္ မေသခ်ာလို႔ လက္မွတ္ဝယ္ဖို႔ ခ်ိန္ေနရင္းနဲ႔ လက္မွတ္ ေစ်းတက္သြားတာမ်ိဳး ႀကံဳရတာ ခဏခဏပါဘဲ၊

 ဥေရာပရဲ႕ နာမည္ႀကီး ၿမိဳ႕ႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အဓိကဘူတာရံုႀကီးေတြကို Main သို႔မဟုတ္ Central Station လို႔ေခၚၾကပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ပါရီမွာေတာ့ အဲဒီလို Main သို႔မဟုတ္ Central Station လို႔ေခၚတဲ့ ဘူတာရံုႀကီး မရွိပါဘူး၊ La gare de Paris-Nord (၁၈၄၆ ခုႏွစ္ကစတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒ်ဴေနာ့ ေၿမာက္ပိုင္းနဲ႔ အေရွ႕ေၿမာက္ပိုင္းသြား ဘူတာရံုႀကီး တႏွစ္ခရီးသည္ သန္း ၂၀၀ နီးပါး) La gare de Paris-Saint-Lazare (၁၈၃၇  ခုႏွစ္ကစတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒစန္႔လာဇာ ေၿမာက္ပိုင္း ၿပည္တြင္းသြား ဘူတာရံုႀကီး တႏွစ္ခရီးသည္ သန္း ၁၀၀) La gare de Paris-Gare de Lyon (၁၈၄၉ ခုႏွစ္ကစတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒလီယြန္ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ေတာင္ပိုင္းသြား ဘူတာရံုႀကီး တႏွစ္ခရီးသည္ ၈၃ သန္း) La gare de Paris-Montparnasse (၁၈၄၀ ခုႏွစ္ကစတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒမြန္႔ပါးနပ္စ္ အလယ္ပိုင္းအေနာက္ပိုင္းနဲ႔ အေနာက္ ေၿမာက္ပိုင္းသြား ဘူတာရံုႀကီး တႏွစ္ခရီးသည္ သန္း ၅၀) La gare de Paris-Est (၁၈၄၉ ခုႏွစ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒလက္စ္ အေရွ႕ပိုင္းသြား ဘူတာရံုႀကီး  တႏွစ္ခရီးသည္ ၃၄ သန္း) La gare de Paris-Austerlitz (၁၈၄၀ ခုႏွစ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒိုစတလ္လိဇ္ တႏွစ္ ခရီးသည္ ၃၁ သန္း)  La gare de Paris-Bercy (၁၉၇၇ ခုႏွစ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဂါးဒဘါလ္စီ ေတာင္ပိုင္းနဲ႔ ကားတင္ရထား ဘူတာရံုႀကီး တႏွစ္ခရီးသည္ ၆ သန္း) ဒါေၾကာင့္ ပါရီၿမိဳ႕ ေပၚမွာ ၿပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာသြား အဓိက ဘူတာရံုႀကီး စုစုေပါင္း ၇ ခုရွိပါတယ္၊ 



ပါရီကေန လူဇမ္ဘူးကို ရထားနဲ႔ သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ Paris-Est ပါရီအေရွ႕ပိုင္းဘူတာရံုႀကီးကေန စီးရမွာပါ၊ ၁၈၄၉ ခုႏွစ္ ခုႏွစ္က စတင္ဖြင့္လွစ္ အသံုးၿပဳခဲ့တဲ့ ဒီဘူတာရံုႀကီးရဲ႕ မူရင္းအမည္ကေတာ့ La gare de Strasbourg ၿဖစ္ပါတယ္၊ အေရွ႕ပိုင္းဘူတာရံုဆိုတဲ့ အမည္ေပးထားတဲ့အတိုင္း ပါရီၿမိဳ႕ အေရွ႕ၿခမ္းေဒသၿဖစ္တဲ့ Champagne-Ardenne ရွန္ပိန္နယ္ Lorraine ေလာရင္းနယ္ကတဆင့္ လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕ကို ၿပင္သစ္မီးရထားဌာန SNCF ရဲ႕အၿမန္ရထား TGV စိီးၿပီးသြားႏိုင္ပါတယ္၊ ပါရီကေန Alsace အယ္ဇာ့ဇ္နယ္ Strasbourg ၿမိဳ႕ကတဆင့္ ဂ်ာမဏီ ဖရန္႔ဖြတ္ၿမိဳ႕ကိုေတာ့ ၿပင္သစ္ရထား TGV အၿပင္ ဂ်ာမန္ ICE ရထားေတြ တနာရီ တစီးေလာက္ ဝင္ထြက္သြားလာေနတာပါ၊ ၂၀၀၇ က စတင္ခဲ့တဲ့ Moscou express ရထားနဲ႔ ရုရွားၿပည္က စိန္ပီတာစပတ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ေမာ္စကိုၿမိဳေတာ္ႀကီး ဆီသို႔လည္း ပါရီ ဘရူဆယ္ ကိုလံုး ဘာလင္ ပိုလန္ဝါေဆာ ဘီလာရုစ္မင္ခ့္ ၿမိဳ႕မ်ားကို ၿဖတ္သန္းၿပီး သြားေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္းပါ၊




ပါရီကေနလူဇမ္ဘူးကို ၿပင္သစ္အၿမန္ရထား တီဂ်ီဗီြနဲ႔ တိုက္ရိုက္ခရီး ဆိုရင္ေတာ့ ႏွစ္နာရီဆယ္မိနစ္ ခန္႔စီးရပါမယ္၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကစတင္ခဲ့တဲ့ La LGV Est européenne ပါရီ-လူဇမ္ဘူးခရီးမွာ တေန႔ ရထားစင္းေရ စင္း အၿပန္အလွန္ ေၿပးဆြဲေနၿပီး လမ္းမွာရပ္နားတဲ့ ဘူတာမ်ားကေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀၀ ေက်ာ္သက္တမ္းရွိၿပီဆိုတဲ့ Lorraine ၿပည္နယ္ရဲ႕ၿမိဳ႕ေတာ္ Metz ရယ္ ၿပင္သစ္ဘက္အၿခမ္း နယ္စပ္ၿမိဳ႕Thionville ရယ္မွာ ရထားခဏရပ္ပါတယ္၊ တကယ္ကိုဘဲ ခဏကေလး သံုးေလးမိနစ္ ရပ္တာပါ၊ ပါရီကေန မက္ဇ္ၿမိဳ႕အထိေတာ့ တနာရီ ကီလိုမီတာ ၃၂၀ေက်ာ္ အၿမန္ႏႈန္းထိ ေမာင္းႏွင္ လို႔ရတဲ့ ရထားလမ္းမႀကီးၿပီးစီးခဲ့လို႔ မီးရထားကတေဝါေဝါနဲ႔ ေတာက္ေလွ်ာက္နီးပါးဆိုသလို သြားေန တာေၾကာင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ဟာ ရိပ္ခနဲရိပ္ခနဲ က်န္ခဲ့တာမို႔ ဘာကိုမွထင္ထင္ရွားရွား သဲသဲကြဲကြဲ ၿမင္ လိုက္ရတာ မရွိပါဘူး၊ ပါလာတဲ့ ကင္မရာနဲ႔ ရသမွ် တေခ်ာက္ေခ်ာက္သာ မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရပါတယ္၊
ရထားေပၚမွာေတာ့ ၿပင္သစ္စကားေၿပာလူမ်ိဳး အမ်ားစုသာပါပါတယ္၊ မက္ဇ္ၿမိဳ႕ေရာက္တဲ့အခါမွာ ခရီးသည္အမ်ားစု ဆင္းသြားသလို တက္လာတဲ့သူေတြလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္၊ အမ်ားစု ကေတာ့ စေနတနဂၤေႏြ အလုပ္ပိတ္ရက္ ရြာၿပန္ၾကသူေတြၿဖစ္မွာပါ၊ ပါရီနဲ႔မက္ဇ္ဟာ ကီလိုမီတာ ၃၀၀ ေက်ာ္ ကြာေဝးၿပီး မက္ဇ္ၿမိဳ႕ကေန သီယြန္ဗီးလ္အထိေတာ့ ၂၅ ကီလိုမီတာခန္႔ ေဝးပါတယ္၊ သီယြန္ဗီးလ္းကေန လူဇမ္ဘူးနယ္စပ္ၿမိဳ႕ေလး Düdelingen အထိ ကိီလိုမီတာ ၂၀ ေလာက္ရွိၿပီး နယ္စပ္ကေန လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕ေတာ္ကိုေတာ့ ၁၈ ကီလိုမီတာေလာက္သာ ေဝးေတာ့တာပါ၊ ဒါေၾကာင့္ ကီလိုမီတာ ၃၇၀ ေက်ာ္ေဝးၿပီး ႏွစ္နာရီငါးမိနစ္ၾကာ ရထားစီးရတဲ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံခရီးမွာ တကယ္တမ္း ၿပင္သစ္ေၿမအၿခမ္း ဘက္မွာသာ အခ်ိန္ေတာ္ေတာ္ၾကာ စီးခဲ့ရၿပီး လူဇမ္ဘူးအၿခမ္းဘက္မွာက ၁၀ မိနစ္ေက်ာ္ ၁၅ မိနစ္သာ စီးလိုက္ရတာပါ၊ ဒါေတာင္မွ နယ္စပ္အနီးမွာ ရထားက ခပ္ေၿဖးေၿဖး ေမာင္းတာေၾကာင့္ပါ၊ ဒီ ပါရီ လူဇမ္ဘူး ခရီးစဥ္ အပါအဝင္ La LGV Est européenne ဆိုတဲ့ လမ္းေၾကာင္းသစ္ အပိုင္းမွာေတာ့ တႏွစ္ခရီးသည္ ၃၇ သန္းေက်ာ္ သြားလာေနပါတယ္တဲ့၊


ဒီခရီးစဥ္ရဲ႕ လမ္းေဘးဝဲယာ တဘက္တခ်က္မွာ ၿမင္ရတာေတြကေတာ့ ၿပင္သစ္နယ္ေၿမ ရွန္ပိန္ ထြက္ရွိရာေဒသ Champagne-Ardenne နယ္ေၿမထဲကၿဖတ္သန္းလာခဲ့ေပမဲ့ ရထားလမ္းက ေၿမညီ ေၿမၿပန္႔ေဒသကိုသာ ေရြးခ်ယ္ေဖာက္လုပ္ထားလို႔လားေတာ့ မသိပါဘူး စပ်စ္စိုက္ခင္းေတြကိုေတာ့ သိပ္မေတြ႕ရပါဘူး၊ အေတြ႕ရမ်ားတာက Colza ေခၚ မုန္ညင္းမ်ိဳးႏြယ္ဝင္ ဆီထြက္သီးႏွံစိုက္ခင္းေတြ ဂ်ံဳမ်ိဳးကြဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးရဲ႕ စိုက္ခင္းေတြကိုသာ အမ်ားဆံုး ေတြ႕ၿမင္ရပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ ဒီရက္ပိုင္းက သီးႏွံ ရင့္မွည့္တဲ့ ကာလမ်ိဳးမဟုတ္ဘဲ ၿပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးရန္ ၿပင္ဆင္ေနတဲ့ကာလ ထင္ပါတယ္၊ ေၿမၿပင္ အလြတ္ေတြကိုသာ ေတြ႕ၿမင္ခဲ့ရပါတယ္၊ ဒီရွန္ပိန္ေဒသရဲ႕ ေၿမႀကီး ၆၀ ရာႏႈန္းေက်ာ္က စိုက္ပ်ိဳး ေၿမေတြၿဖစ္ၿပီး ၿပင္သစ္ၿပည္ရဲ႕ စိုက္ပ်ိဳးေဒသေတြထဲမွာ  စိုက္ပ်ိဳးေၿမဧရိယာ ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားဆံုးပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတ ေတြ႕ၿမင္သမွ်ကေတာ့ ကားလမ္းရထားလမ္း ဝဲယာတေလွ်ာက္ ဘယ္ေၿမကြက္မွ အလြတ္မထားဘဲ စိုက္ထားပ်ိဳးထားတဲ့ ေနရာေတြခ်ည္းပါဘဲ၊


လူဇမ္ဘူးႏိုင္ငံေလးရဲ႕ တခုတည္းေသာ အင္တာေနရွင္နယ္ ဘူတာရံုႀကီးၿဖစ္ၿပီး ၁၈၅၉ ခုႏွစ္မွာ ဖြင့္ ခဲ့တာၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒီကေန႔ ေတြ႕ၿမင္ေနရတဲ့ ဘူတာအေဆာက္အဦကေတာ့ ၁၉၀၇ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တာပါ၊ ႏိုင္ငံကလည္းေသးသလို တႏိုင္ငံလံုးမွာမွ မီးရထားလမ္းအရွည္ ၆၁၇ ကီလို မီတာခန္႔သာ ရွိပါတယ္၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္း Chur ၿမိဳ႕ကစတင္ထြက္လာတဲ့ EuroCity Iris ၉၆ ရထားဟာ Zürich ဇူးရစ္ဘူတာ  Basel ဘာဇယ္ဘူတာမွတဆင့္ ၿပင္သစ္ၿပည္ Strasbourg စထရာ့ဇ္ဘူး နဲ႔ Metz မက္ဇ္ၿမိဳ႕ေတြကိုၿဖတ္သန္းၿပီးတခါ လူဇမ္ဘူးဘူတာကိုေရာက္ ၿပီးေနာက္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံၿမိဳ႕ေတာ္ Brussels ဘရူဆယ္ၿမိဳ႕မွာ ဂိတ္ဆံုးပါတယ္၊
လူဇမ္ဘူးဘူတာကို ၿဖတ္သန္း သြားတဲ့ အရွည္ဆံုးေသာ ေလးႏိုင္ငံသြား အင္တာေနရွင္နယ္ ရထားလိုင္းတလိုင္းၿဖစ္ၿပီး ကီလိုမီတာ ၇၅၀ ေက်ာ္ရွည္လွ်ားပါတယ္၊ လူဇမ္ဘူး CFL နဲ႔ ဂ်ာမန္ Deutsche Bahn မီးရထားဌာနေတြက ေၿပးဆြဲေနတဲ့ Lëtzebuerg-Waasserbëlleg-Trier-Koblenz ရထားလိုင္းကေတာ့ လူဇမ္ဘူး ၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံကို ဆက္သြယ္ထားတဲ့ ရထားလိုင္းပါ၊ လူဇမ္ဘူး CFL ဘယ္လ္ဂ်ီယံ SNCB ရထား ၿပင္သစ္ TER Lorraine ေလာရန္းရထား ဂ်ာမန္ Deutsche Bahn Regio စတဲ့မီးရထား လိုင္းေတြက နယ္စပ္လိုင္းအနီးက ၿမိဳ႕ေတြကို တနာရီကို တစီးေလာက္ အသြားအၿပန္ ေၿပးဆြဲေန တာပါ၊ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ သူေတြကလည္း ေနေတာ့ တႏိုင္ငံ အလုပ္သြားလုပ္ေတာ့ တႏိုင္ငံ အဲလိုလူစားမ်ိဳးေတြ ၿဖစ္ေနၾကတာပါ၊


ဘယ္လ္ဂ်ီယံ-ၿပင္သစ္-ဂ်ာမဏီ သံုးႏိုင္ငံပတ္လည္ဝိုင္းထားတဲ့ Luxembourg ဆိုတဲ့ စကားလံုးကို သူတို႔ေရးတဲ့စာနဲ႔ဆိုရင္ Lëtzebuerg လို႔ ေရးၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္လူဇမ္ဘူးႏိုင္ငံဟာ ဥေရာပ
အေနာက္ေၿမာက္ပိုင္း ေဒသက အလွ်ား ၅၁ မိုင္ အနံ ၃၅ မိုင္သာရွိၿပီး ဧရိယာအက်ယ္ ၂၅၈၆ စတုရန္းကီလိုမီတာ ၉၉၉ စတုရန္းမိုင္သာက်ယ္တဲ့ ကုန္းတြင္းပိတ္ ႏိုင္ငံငယ္ေလးတခု ၿဖစ္ပါတယ္၊ ကုန္းတြင္းပိတ္ဆို သူႏိုင္ငံထဲမွာ ႀကီးႀကီးမားမား ၿမစ္အဆင့္ေတာင္မွ မရွိပါဘူး၊ ႏိုင္ငံေၿမာက္ဘက္ စြန္းစြန္းက စတုရန္းကီလိုမီတာ အက်ယ္သာရွိတဲ့ Le lac de la Haute-Sûre ဆိုတဲ့ေရကန္ငယ္ တခုရွိပါတယ္၊ 
      တကယ္ေတာ့ ၁၉၆၀ ခုႏွစ္ေလာက္မွ la Sûre ၿမစ္အေသးေလးကိုပိတ္ၿပီး လူေတြ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဆည္ကေလးတခုဘဲၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒီေရကန္ငယ္က လူဇမ္ဘူးၿပည္ရဲ႕ အက်ယ္ဝန္းဆံုး ေရၿပင္ပါဘဲတဲ့၊ ကီလိုမီတာ ၂၀၀ ခန္႔သာအရွည္ရွိတဲ့ la Sûre ေခၚ Sauer ၿမစ္က ဘယ္လ္ဂ်ီယံမွာၿမစ္ဖ်ားခံလာၿပီး လူဇမ္ဘူးၿပည္ကို အေနာက္ကေနအေရွ႕စြန္းထိ ပိုင္းၿဖတ္သြားကာ ဂ်ာမဏီနယ္စပ္တေလွ်ာက္ စီးဆင္းသြားၿပီးေနာက္ ေတာင္ဘက္ၿပင္သစ္ကေန လူဇမ္ဘူး ဂ်ာမန္ နယ္စပ္အတိုင္း စီးဆင္းလာတဲ့ La Moselle မိုဇယ္ၿမစ္ထဲကို ေပါင္းဆံုစီးဝင္သြားတာပါ၊


ကမၻာ့ေပၚမွာ Vatican တို႔ Monaco တို႔လိုၿမိဳ႕ၿပႏိုင္ငံမ်ားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံအဆင့္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၃၇ ႏိုင္ငံရွိတဲ့အနက္ ၁၇၉ ခုေၿမာက္ အက်ယ္ဆံုးႏိုင္ငံၿဖစ္ၿပီး ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္အေဟာင္းႀကီး တည္ရွိရာ ရန္ကုန္တိုင္းရဲ႕အက်ယ္က ၃၉၂၇ စတုရန္းမိုင္ရွိတာေၾကာင့္ လူဇမ္ဘူးက ေလးဆေလာက္ပိုၿပီး ေသးငယ္တာပါ၊ တႏိုင္ငံလံုးမွာမွ လူဦးေရ ငါးသိန္းေက်ာ္ခန္႔သာ ေနထိုင္ပါတယ္၊ လူတဦးခ်င္း တႏွစ္ဝင္ေငြ ဂ်ီဒီပီကေတာ့ ရွစ္ေသာင္းကိုးေထာင္ေက်ာ္နဲ႔ ကမၻာမွာ အမ်ားဆံုးပါဘဲ၊ သူတို႔ ဘာေတြနဲ႔ဘာေၾကာင့္ ခ်မ္းသာေနၾကလဲ ဆိုတာကေတာ့ စိတ္ဝင္စားဖြယ္ပါ၊ သယံဇာတဆိုတာလည္း ေၿပာပေလာက္ေအာင္ မရွိပါဘူး၊ ၿမစ္ေခ်ာင္းအင္းအိုင္ေတြလည္း ဘာမွမရွိ ပါဘူး၊ ေတာေတြေတာင္ေတြလည္း သိပ္မရွိပါဘူး၊ ႏိုင္ငံေၿမာက္ဖက္ထိပ္စြန္းေဒသက ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ဂ်ာမဏီတို႔နဲ႔ဆံုဆည္းရာ သံုးႏိုင္ငံႀကိဂံနယ္ အနီးမွာတည္ရွိတဲ့  အၿမင့္ဆံုးေသာ Kneiff ေတာင္ထြဋ္ ဆိုတာက ပင္လယ္ေရမ်က္ႏွာၿပင္အထက္ ၅၆၀ မီတာ ၁၈၃၇ ေပသာ ပိုၿမင့္တာပါ၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းဆိုတာကလည္း မိသားစုလုပ္ငန္း တပိုင္တႏိုင္ အဆင့္ေလာက္သာ ရွိတာပါ၊ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းလည္း ဘာတခုမွ မယ္မယ္ရရရွိတာ မဟုတ္ပါဘူး၊
သူတို႔လုပ္တဲ့ အဓိက စီးပြားေရးလုပ္ငန္း ဆိုတာကေတာ့ ေငြေၾကးလုပ္ငန္း အာမခံလုပ္ငန္း ဘဏ္လုပ္ငန္းေတြပါ၊ လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕ရဲ႕ ဒီေငြေၾကး လုပ္ငန္းေတြဟာ ဆြစ္ဇာလန္တို႔  နယူးေယာက္တို႔ ဖရန္႔ဖြတ္တို႔နဲ႔ အၿပိဳင္ရင္ေဘာင္တန္းၿပီး လိုက္ ေနတဲ့အဆင့္ပါ၊ ဥေရာပရဲ႕ ေငြေၾကးဆိုင္ရာလုပ္ငန္း ထြန္းကား အေၿခစိုက္ရာ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ ၿဖစ္ေနပါၿပီ၊


လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕ဟာ အေနာက္ဥေရာပရဲ႕အလယ္ဗဟိုလ္မွာတည္ရွိၿပီး ပါရီၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၃၁ မိုင္ ဘရူဆယ္ၿမိဳ႕ နဲ႔ ၁၃၂ မိုင္ ကိုလံုးၿမိဳ႕နဲ႔ မိုင္ ၁၃၀ ဖရန္႔ဖြတ္ၿမိဳ႕နဲ႔ မိုင္ ၁၆၀ ေရာ့တာဒမ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၃၅ မိုင္ အမ္စတာဒမ္ ၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၇၇ မိုင္ ဇူးရစ္ၿမိဳ႕နဲ႔ ၂၅၂ မိုင္ ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕နဲ႔ ၃၀၉ မိုင္ လန္ဒန္ၿမိဳ႕နဲ႔ ၃၅၉ မိုင္ ကြာေဝးပါတယ္၊ ၿမိဳ႕ေတာ္မွာေတာ့ လူဦးေရ တသိန္းနီးပါး ရွိတာမွာ ႏိုင္ငံၿခားသားက ၆၆ ရာႏႈန္းေက်ာ္ ရွိပါတယ္တဲ့၊ ၿပင္သစ္ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးေတြ အမ်ားဆံုး တေသာင္းခြဲစီေလာက္ရွိပါတယ္၊ အာရွတိုက္သားေတြေတာ့ ေတာ္ေတာ္ကို နည္းတာေတြ႕ရပါတယ္၊ တရုတ္လူမ်ိဳး တရုတ္စားေသာက္ဆိုင္ ကုန္စံုဆိုင္ေတာင္မွ သိပ္မရွိပါဘူး၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ေဆြမ်ိဳး ေရႊမ်ိဳး ညာတိေတြေတာ့ တေယာက္မွ ရွိဟန္မတူပါဘူး၊ လူဇမ္ဘူးမွာ တရားဝင္သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဘာသာစကားကေတာ့ လူဇမ္ဘူးစကား ၿပင္သစ္စကား ဂ်ာမန္စကားတို႔ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ လမ္းအမည္ ရပ္ကြက္အမည္ေတြ ဆိုင္းဘုတ္အားလံုးလိုလိုက ၿပင္သစ္လိုသာ ေရးထားတာကိုေတြ႕ရၿပီး ေစ်းဆိုင္ေတြမွာရံုးေတြမွာ လမ္းေပၚမွာကားေပၚမွာ စကား ေၿပာတာေတြကလည္း ၿပင္သစ္စကားကိုသာ အေၿပာမ်ားတာ ၾကားရပါတယ္၊
ၿပင္သစ္လူမ်ိဳးေတြနဲ႔ ကြာၿခားတာကေတာ့ သူတို႔အားလံုးလိုလိုဟာ အဂၤလိပ္စကားကိုလည္း လက္ခံအသံုးၿပဳခ်င္စိတ္ ရွိၾကတာပါ၊ သူေဌးေပါမ်ားတဲ့ တိုင္းၿပည္ၿဖစ္ေနေပမဲ့လည္း အနယ္နယ္အရပ္ရပ္က ေရာက္ရွိလာၿပီး လမ္းေဘးေရာက္သြားတဲ့ သူေတြကိုေတာ့ ပါရီလိုၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာေလာက္ မ်ားမ်ားစားစား မေတြ႕ရ ေသးေပမဲ့ သူ႔ႏိုင္ငံ သူ႔တိုင္းၿပည္ရွိ လူဦးေရအခ်ိဳးနဲ႔ တြက္ၾကည့္လိုက္ရင္ေတာ့ တေၿဖးေၿဖး ပို၍ပို၍ မ်ားၿပားလာတာကိုဘဲ ေတြ႕ၿမင္ရေၾကာင္းပါ၊ သာမန္အလုပ္အကိုင္ေတြ လုပ္ကိုင္လို႔ အခြင့္အလမ္း သိပ္မရွိတဲ့ေနရာမ်ိဳးမွာ လာေရာက္ေၿပာင္းေရႊ႕ အေၿခခ်ေနထိုင္ဖို႔ ဆိုတာကလည္း လြယ္ကူတဲ့အရာ မဟုတ္ပါဘူး၊




လူဇမ္ဘူးဘူတာႀကီးကေန ၿမိဳ႕လယ္ၿမိဳ႕ေဟာင္းကို L'avenue de la Liberté လမ္းမႀကီးအတိုင္း ေလွ်ာက္သြားမယ္ဆိုခဲ့ရင္ ၁၅ မိနစ္နဲ႔ ေရာက္ႏိုင္ပါတယ္၊ ထူးၿခားတာတခုကေတာ့ ဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီး ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ေတြ႕ရေလ့ရွိတဲ့ Tramway ေခၚေၿမေပၚၿမိဳ႕တြင္းသြား ဓါတ္ရထားလိုင္းမ်ားနဲ႔ ေၿမေအာက္ေမထရို ရထားလိုင္းမ်ားကို အခုထိတိုင္ မေတြ႕ရၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ Luxtram ဆိုတဲ့ ဘူတာႀကီးနဲ႔ ေလဆိပ္ကိုေၿပးမဲ့ ဓါတ္ရထားလိုင္း စီမံကိန္းကိုေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္က စၿပီး အေကာင္အထည္ေဖာ္ လုပ္ေဆာင္ေနခဲ့တာ ၂၀၁၇ ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဓါတ္ႀကိဳးတိုင္မ်ားနဲ႔ ေၿမေပၚဓါတ္ရထားမ်ားကို ၿမင္ေတြ႕ၾကရေတာ့မွာၿဖစ္ပါတယ္၊ 
ဘူတာရဲ႕ အနီးအနားမွာေတာ့ ထံုးစံ အတိုင္း ေတြ႔ၿမင္ေနၾက ဟိုတယ္ေတြစားေသာက္ဆိုင္ေတြ ေစ်းဆိုင္ေလးေတြကို ေတြ႕ၿမင္ရပါတယ္၊ အာရပ္အစားအစာဆိုင္ တရုတ္စားေသာက္ဆိုင္ တရုတ္ကုန္စံုဆိုင္ အင္ဒီးယန္းတိုလီမိုလီဆိုင္ ကေလးေတြလည္း ဒီဘူတာအနီးတဝိုက္မွာဘဲ ရွိၾကပါတယ္၊ ဘတ္စ္ကားလိုင္းမ်ားကေတာ့ ဘယ္ ကားတက္စီးစီး ဒီဘူတာႀကီး အနီးကိုဘဲ ၿပန္ေရာက္မယ္ထင္ပါတယ္၊ ၿမိဳ႕ထဲမွာ စုစုေပါင္း ကားလိုင္း ၂၅ လိုင္း ေက်ာ္ရွိၿပီး ေလဆိပ္ကိုသြားမယ္ ဆိုရင္လည္း သီးၿခားေလဆိပ္သြားတဲ့ ဘတ္စ္ကား လိုင္းမရွိဘဲ ၿမိဳ႕တြင္းေၿပး ရိုးရိုးကားလိုင္းေတြထဲမွာဘဲ ပါဝင္တဲ့ နံပတ္ ၁၆ ကားလိုင္း Aéroport (EUROBUS) ဆိုတာကို စီးသြားရင္ ေရာက္မွာပါ၊




ဥေရာပၿမိဳ႕ႀကီးေတြမွာ ဘတ္စ္ကားလက္မွတ္ တေစာင္ခ်င္းတန္ဖိုးေတြကေတာ့ သိပ္မကြာလွပါဘူး၊ ဒါေပမဲ႔ ကြာၿခားတာက စီးခြင့္ေပးပံု သတ္မွတ္အခ်ိန္နာရီ ၾကာၿမင့္ခ်ိန္ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ဇုံနယ္ေၿမ စတဲ့အခ်က္ေတြပါ၊ ဒါမ်ိဳးကြာၿခားပံုကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာေဒသတြင္း ေနထိုင္အသံုးၿပဳေနသူေတြက ပိုသိႏိုင္မွာပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတ သိထားသေလာက္ဆိုရင္ေတာ့ ဂ်ာမဏီက ဘိုင္ယန္ၿပည္နယ္မွာ ခရီးသြားရတာ ေစ်းအသက္သာဆံုးပါ၊ ၿပည္နယ္ကက်ယ္ေတာ့ ေလွ်ာက္လည္ဖို႔ေနရာ ပိုမ်ားသလို လက္မွတ္တေစာင္နဲ႔ သြားလို႔ရတဲ့ ခရီးအကြာအေဝးအရ ပိုၿပီးေတာ့ တန္ေနသလိုၿဖစ္ေနတာပါ၊ ဒီအေၾကာင္းေတြ ေနာက္မွေသခ်ာေရးပါအံုးမယ္၊
လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕က ဘတ္စ္ကားခေတြကေတာ့ Billet "courte durée" ေခၚ လက္မွတ္တေစာင္ တယူရိုခြဲ ေပးရၿပီး အခ်ိန္ နာရီအတြင္း ႀကိဳက္သလို ဆင္းလိုက္တက္လိုက္ စီးႏိုင္တဲ့လက္မွတ္ရယ္ ေလးက်ပ္တန္ Billet "longue durée" ဆိုတဲ့ လက္မွတ္ ဝယ္ထားရင္ေတာ့ တႏိုင္ငံလံုးကို တေနကုန္ တေနခမ္း တညလံုး ေနာက္တေန႔ မနက္ နာရီအထိ အားမနာစတမ္း စီးႏိုင္တဲ့လက္မွတ္ရယ္ ႏွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္၊ un carnet ေခၚ ငါးေစာင္တြဲ ဆယ္ေစာင္တြဲ လက္မွတ္မ်ားကို ဝယ္စီးရင္ေတာ့ ပိုမိုၿပီး ေစ်းသက္သာႏိုင္ပါတယ္၊ ဘတ္စ္ကား လက္မွတ္ေတြကို  ကားေပၚေရာက္မွ ဝယ္တာထက္ ႀကိဳတင္ၿပီး လက္မွတ္ေရာင္းတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဝယ္ယူထားတာက ပိုမိုေစ်းသက္သာပါတယ္၊ ကားေပၚမွာက တေစာင္ခ်င္းသာ ေရာင္းခ်ေလ့ရွိၿပီး ေစ်းလည္းတင္ထားတာမ်ိဳးပါ၊ ကားမစီးခ်င္ရင္ ဘူတာကေန ေလဘာတီလမ္းမႀကီးအတိုင္း လမ္း ေလွ်ာက္လာခဲ့ရင္ အာဒိုလ္ဖီတံတားနဲ႔ ထိပ္တိုက္ေတြ႕ဆံုတဲ့ Place de Metz လမ္းဆံုကို ၁၀ မိနစ္ေလာက္နဲ႔ ေရာက္လာမွာပါ၊ အဲဒီ လမ္းဆံုနားမွာေတာ့ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းအမ်ားစုကို ေတြ႕ရမွာၿဖစ္ၿပီး သံရံုးမ်ားနဲ႔ သံတမန္ႀကီးမ်ားရဲ႕ ေနအိမ္ရုံး အေဆာက္အဦမ်ား ၿဖစ္ပါတယ္၊

၁၉၀၀ ၿပည့္ႏွစ္မွာ စတင္ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ၁၉၀၃ ခုႏွစ္မွာ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ကားလမ္းတံတားႀကီးက လူဇမ္ဘူး ဘူတာရပ္ကြက္နဲ႔ ၿမိဳ႕ေဟာင္းကို ဆက္သြယ္ေပးထားတာပါ၊ မူလစတင္ တည္ေဆာက္ခဲ့ စဥ္က ရထားလမ္းပါၿပီး ေနာက္ေတာ့မွသာ ကားလမ္းသက္သက္သာ ၿဖစ္သြားခဲ့တာပါ၊ အခု ၂၀၁၃ ခုမွာေတာ့ ဓါတ္ရထားလမ္းကိုေဖာက္ၾကဖို႔ စီမံကိန္းေတြ ေရးဆြဲေနၿပန္ပါၿပီ၊ အာဒိုလ္ဖ္တံတားကို သဘာဝေက်ာက္တံုးႀကီးမ်ားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာၿဖစ္ၿပီး အရွည္ ၅၀၂ ေပ အၿမင့္ ၁၄၀ ေပ ရွိတဲ့ ဒီတံတားႀကီးနဲ႔ ပံုစံတူတံတားတခုကေတာ့ အေမရိကန္ၿပည္ ဖီလာဒဲလ္ဖီးယားက Walnut Lane Bridge ဘဲၿဖစ္ပါတယ္၊  ဒီတံတားရဲ႕ တဖက္ထိပ္မွာေတာ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္းတည္ရွိရာလမ္းမႀကီး Le boulevard Royal ကိုေရာက္ပါၿပီ၊
ၿမိဳ႕ေဟာင္းရပ္ကြက္ကေတာ့ လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕ရဲ႕ အစည္ကားဆံုး ရပ္ကြက္အပိုင္းပါဘဲ၊ ေစ်းဆိုင္ခန္းမ်ား လမ္းေဘးေစ်းမ်ား စားေသာက္ဆိုင္မ်ား ကေဖးဆိုင္မ်ား ၿပဇာတ္ရံုမ်ား ဘုရားေက်ာင္းမ်ား ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမတို႔ ရွိပါတယ္၊ စေန တနဂၤေႏြမွာခင္းတဲ့ ေစ်းခင္း ကလည္း ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမနားက ရင္ၿပင္က်ယ္မွာဘဲခင္းေလ့ ရွိပါတယ္၊ စေနေစ်းမွာေတာ့ ေရာင္းခ် တဲ့ပစၥည္းေတြကေတာ့ အေတာ္ကို စံုလင္လွတာပါ၊ ဥေရာပ ၿမိဳ႕တိုင္း ရြာတိုင္း ေဒသတိုင္းမွာ ဒီလို ေစ်းခင္းေတြ ေတြ႕ရပါတယ္၊ ကိုယ့္အိမ္မွာ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ ပစၥည္းေတြကို ကိုယ္တိုင္လာေရာက္ ေရာင္းခ်တာမ်ိဳးလည္း ပါပါတယ္၊




ဒီလူစည္ကားရာ ၿမိဳ႕ေဟာင္းအလယ္ေခါင္ ရပ္ကြက္ထဲမွာဘဲ De Groussherzogleche Palais (Le palais grand-ducal) ေခၚတဲ့ လူဇမ္ဘူးနယ္စားႀကီးရဲ႕ တရားဝင္ စံနန္းအိမ္ေတာ္လည္း ရွိပါတယ္၊ နယ္စားဘုရင္ႀကီးရဲ႕ နန္းေတာ္စံအိမ္လို႔သာ အသိၿပဳမွတ္သားလိုက္ရေပမဲ့ ၿခံမရွိ ဝန္းမရွိ အေစာင့္ တေယာက္သာ ထားရွိတဲ့ သနားစရာ နန္းေတာ္ႀကီးပါလားလို႔ ေတြးမိေၾကာင္းပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ ရြာက အီတာလီယံေက်ာက္ၿပားေတြနဲ႔ အလွဆင္ထားတဲ့ အိမ္ႀကီးအိမ္ေကာင္းေတြကို ၿမင္ေယာင္မိ ၿပန္ပါတယ္၊
ဒီနန္းေတာ္ႀကီးကို ၁၅၇၂ ခုႏွစ္မွာ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တာပါ၊ စတင္ေဆာက္လုပ္စဥ္က ၿမိဳ႕ေတာ္ခန္းမၿဖစ္ခဲ့ၿပီး ၁၈၁၇ မွစၿပီး အစိုးရရံုးစိုက္ရာ အေဆာက္အဦအၿဖစ္ အသြင္ေၿပာင္းခဲ့တာပါ၊ အခုေတာ့ နယ္စားႀကီးရဲ႕ တရားဝင္ ရံုးခန္းပါ၊  ဒီအေဆာက္အဦနဲ႔ တြဲလွ်က္မွာဘဲ Chambre des députés ေခၚတဲ့ လြတ္ေတာ္အမတ္မ်ားရဲ႕ ရံုးခန္းရွိပါတယ္၊ လူဇမ္ဘူးရဲ႕ အႀကီးက်ယ္ဆံုးရံုးႀကီးရဲ႕ မ်က္ႏွာစာေရွ႕မွာေတာ့ လာေရာက္လည္ပတ္ၾကတဲ့ တိုးလ္ရစ္ေတြရဲ႕ ကင္မရာမီးေရာင္ေတြက တလက္လက္ ခလုပ္ႏွိပ္သံေတြက တေခ်ာက္ေခ်ာက္နဲ႔ အေစာင့္လံုၿခံဳေရးမႈးကေတာ့ မင္းသားႀကီး အၿဖစ္ သရုပ္ေဆာင္ေနရတာေပါ့ဗ်ာ၊


ဒီၿမိဳ႕မေရာက္ခင္ကေတာ့ ထင္ထားတာက သူေဌးႏိုင္ငံေလးဆိုေတာ့ အစစအရာရာ ေစ်းေတြက ေခါင္ခိုက္ေနလိမ့္မယ္လို႔ပါ၊ ဒါေပမဲ့ တကယ္တမ္းၾကေတာ့ အထင္နဲ႔ေၿဗာင္းၿပန္ ၿဖစ္ေနပါေရာလား၊ ဂ်ာမဏီထက္ေတာင္မွ တခ်ိဳ႕ပစၥည္းေတြ ေစ်းသက္သာေနပါတယ္၊ သြားစရိတ္ စားစရိတ္ကေတာ့ သိပ္မထူးေပမယ့္ ေသာက္စရိတ္ကေတာ့ သက္သာေနတာပါ၊ ေမာင္ရင္ငေတတို႔လို အားကစား သမားေတြအႀကိဳက္ေပါ့၊ ဥေရာပတလႊားမွာ ၁၀ ယူရိုထက္ ေစ်းပိုေလ်ာ့တဲ့ စေကာ့ဝီစကီ ရွာေတြ႕ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္၊ ဒီၿမိဳ႕ေရာက္မွ မထင္မွတ္ဘဲ ေတြ႕ရွိရတာေပါ့၊ ေဆးသမားမ်ားအတြက္ေရာ ေပါ့ဗ်ာ၊ မာဘိုရိုလ္တဘူးမွ ငါးယူရို ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ဘဲ ေစ်းရွိပါတယ္၊ ေမာင္ရင္ငေတကေတာ့ မာဘိုရိုလ္ မေသာက္တတ္ပါဘူး၊ တၿခားတံဆိပ္ေတြဘဲ ေရြးေသာက္တယ္၊ တၿခားေသာတံဆိပ္ ေတြဆိုရင္ ဒီထက္ေစ်းေပါတာေပါ့၊ ေဆးလိပ္တဘူးကို တယူရိုခြဲ ႏွစ္ယူရိုေလာက္ ဝီစကီတပုလင္း သံုးယူရိုေက်ာ္ ၿပင္သစ္ထက္ ေစ်းသက္သာေနတာေတြ႕ရပါတယ္၊ သတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြန္အခႏႈန္းေတြက သက္သာလို႔ ေစ်းသက္သာတာပါတဲ့၊
 ဒီအၿမင့္ၿမိဳ႕ေဟာင္းရဲ႕တဘက္ ေဂ်ာက္ထဲကို ဆင္း သြားရင္ေတာ့ ေအာက္မွာေတာ့ အနိမ့္ပိုင္းမွာရွိလို႔ Ville Basse အနိမ့္ၿမိဳ႕လို႔ေခၚေနၾကတဲ့ မူလ ေရွးေဟာင္း Grund အမည္ရ ရပ္ကြက္ရွိပါတယ္၊ အဲဒီမွာေတာ့ ေအးခ်မ္းၿငိမ္သက္ တိတ္ဆိတ္လို႔ ေနပါတယ္၊ ၿမစ္ကေလးရယ္ ေခ်ာင္းေသးေသးေလးရယ္ ဘုရားေက်ာင္းရယ္ လံုးခ်င္းအိမ္ေလးမ်ား ၿမက္ခင္းမ်ား ပန္းဥယ်ာဥ္မ်ားသာ ရွိတဲ့ေနရာပါ၊







အနိမ့္ၿမိဳ႕ရွိရာ ေပတရာေက်ာ္နက္တဲ့ ေဂ်ာက္ႀကီးထဲမွ La vallée de l'Alzette အယ္လ္ဇာ့တ္ ေတာင္ၾကားခ်ိဳင့္ဝွမ္းရွိရာကို ဆင္းသြားရင္ေတာ့ Les casemates လို႔ဆိုၿပီး ေခၚေဝၚၾကတဲ့ ၁၈ ရာစု ေခတ္က ဘန္ကာကတုတ္က်င္းေတြ ထြင္းေဖာက္ထားတဲ့ ေက်ာက္နံရံႀကီးရွိပါတယ္၊ ၿမင့္မားလွတဲ့ နံရံႀကီး ေဘးတေလွ်ာက္ရွိ ေၿမကြက္လပ္ ေနရာကေလးေတြကို အလြတ္မေပးဘဲ စိုက္ပ်ိဳးထားတဲ့ စပ်စ္စိုက္ခင္းေလးေတြကို ေတြ႕ၿမင္ရတာကေတာ့ စိတ္ခ်မ္းေၿမ႕စရာပါ၊
အယ္လ္ဇာ့တ္ေတာင္ၾကား ခ်ိဳင့္ဝွမ္းမွာက ၁၁ ကီလိုမီတာရွည္တဲ့ La Pétrusse ေပထရုစ္ဆိုတဲ့ ေခ်ာင္းကေလးရယ္ ၿပင္သစ္ နယ္ေၿမဘက္မွာ ၿမစ္ဖ်ားခံလာတဲ့ D'Uelzecht (lb) L'Alzette (fr) အယ္လ္ဇာ့တ္ဆိုတဲ့ ၇၃ ကီလိုမီတာရွည္ေသာ ၿမစ္ေသးေသးကေလးရယ္  ေပါင္းဆံုဆည္းတဲ့ ေနရာပါ၊ ဒီၿမစ္ကေလး ေဘး အနားမွာဘဲ Clausen ဆိုတဲ့ လူဦးေရ ၉၀၀ နီးပါးေလာက္ ေနထိုင္တဲ့ ေရွးေဟာင္း ရပ္ကြက္ေလး ရွိပါတယ္၊ အဲဒီရပ္ကြက္ထဲမွာ ၁၅ ရာစု ေခတ္မ်ားထဲက တည္ရွိခဲ့တာကေတာ့ ကလိုေဆာင္ၿမိဳ႕စား ကိုယ္တိုင္ဦးစီးခဲ့တဲ့ Les brasseries de Clausen ကလိုေဆာင္ဘီယာခ်က္စက္ရံုမ်ားပါဘဲ၊ Grund ဆိုတဲ႔ ရပ္ကြက္ေဟာင္းေလးမွာေတာ့ ၁၅၄၂ ခုႏွစ္ကစၿပီး အႀကိမ္ႀကိမ္ ဖ်က္လိုက္ၿပင္လိုက္နဲ႔ ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ L'abbaye de Neumünster ဘုရားေက်ာင္းသစ္ႀကီးရွိပါတယ္၊

လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕မွာ သြားစရာ လည္စရာေနရာေတြက သိပ္ၿပီးမ်ားမ်ားစားစား မရွိပါဘူး၊ ေခ်ာင္းသာသာ ရွိတဲ့ ၿမစ္ရိုးကေလးေဘးက ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ လမ္းေလွ်ာက္သြားခဲ့ရင္ေတာ့ ၁၉ ရာစုအလယ္က ေရွးေဟာင္း ေက်ာက္တံတားႀကီးမ်ားၿဖစ္ႀကတဲ့ D'Passerelle ေခၚ Luxembourg Viaduct ကား လမ္းတံတားႀကီးရယ္ Bahnviadukt   ေခၚတဲ့ Viaduc Clausen ရထားလမ္းတံတားႀကီးေတြကို ေတြ႕ၿမင္ရမွာပါ၊ အၿမင့္ ၄၅ မီတာ အရွည္ ၂၉၀ မီတာ ဂုံးေပါင္း ၂၄ ဂံုးပါဝင္တဲ့ ဒီ Luxembourg Viaduct တံတားႀကီးကို ၁၈၆၁ ခုႏွစ္က ေဆာက္လုပ္ခဲ့လို႔ Al Bréck တံတားေဟာင္းႀကီးလို႔လည္း ေခၚေဝၚၾကပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ေနာက္မွေဆာက္တဲ့ D'Adolphe-Bréck ကိုေတာ့ တံတားသစ္လို႔ ေခၚၾကတာပါ၊ လူဇမ္ဘူးၿမိဳ႕က ဂံုးတံတားအေဟာင္းႀကီး သံုးခုရယ္ ၿမစ္ေသးေသးေလး ႏွစ္စင္းရယ္ ေဂ်ာက္ထဲကၿမိဳ႕ေဟာင္းနဲ႔ ေဂ်ာက္ေပၚကၿမိဳ႕ေဟာင္းရယ္ ေပါင္းစပ္ဖြဲ႕စည္း တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ၿမိဳ႕ေဟာင္းတၿမိဳ႕ ၿဖစ္ပါတယ္၊ ေခတ္သစ္ၿမိဳ႕ၿပ အေဆာက္အဦသစ္မ်ား မိုးေမွ်ာ္တိုက္မ်ားကိုေတာ့ ၿမိဳ႕ရဲ႕ အေရွ႕ေၿမာက္ပိုင္းက ေၿပာင္းလဲလာတဲ့ ေခတ္နဲ႔အညီ တိုးခ်ဲ႕ထားတဲ့ Kierchbierg ဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္ စံၿပရပ္ကြက္မွာသာ အမ်ားအၿပား ေတြ႕ရွိရမွာပါ၊




 Kierchbierg ၿမိဳ႕သစ္ရပ္ကြက္နဲ႔ၿမိဳ႕ေဟာင္းကို ဆက္သြယ္ေပးထားတာကေတာ့ Groussherzogin-Charlotte-Bréck ေခၚတံတားနီပါဘဲ၊ အနီေရာင္ေဆးေတြခ်ယ္ထားလို႔ တံတားနီလို႔ အမည္တြင္တဲ့

ဒီတံတားႀကီးကို တရားဝင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာကေတာ့ ၁၉၆၆ ခုႏွစ္မွာပါ၊ ၃၅၅ မီတာရွည္ၿပီး ၇၄ မီတာ အၿမင့္ရွိတဲ့ ဒီတံတားနီႀကီးရဲ႕ ပိုၿပီးလူသိမ်ားလာေစတဲ႔ အခ်က္တခုကေတာ့ တံတားေပၚကခုန္ခ်ၿပီး ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈေတြ ၿဖစ္ေပၚလာတာပါဘဲ၊ ဥေရာပတလႊားက ကိုယ့္ကိုယ္ကို သတ္ေသခ်င္ သူေတြ အနည္းဆံုးဦးေရ ၁၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ဒီတံတားနီရွိရာသို႔ တကူးတက လာေရာက္ၿပီး ခုန္ခ် ေသေၾကာင္းႀကံစည္ခဲ့ၾကတယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္၊
ဒါရိုက္တာ Genevieve Mersch ရဲ႕ တံတားနီ ေသေၾကာင္းႀကံစည္မႈ Le pont rouge မွတ္တမ္းတင္ဇာတ္လမ္း ရုပ္ရွင္ကား ထြက္ရွိခဲ့တဲ့ ၁၉၉၃ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ တံတားေပၚက အလြယ္တကူ ခုန္ခ်ၿပီး ေသေၾကာင္းႀကံလို႔ မရေတာ့ေအာင္လို႔ တံတားလက္ရမ္းမွာ မွန္ေတြကာရံဖို႔ကို လူဇမ္ဘူးႏိုင္ငံအစိုးရက ဆံုးၿဖတ္ခ်က္ခ်ခဲ့ ရပါေတာ့တယ္၊ လူတရာေက်ာ္ေလာက္ အသက္ဆံုးရံႈးၿပီးေတာ့မွ ခ်ၿဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ေနာက္က်လွတဲ့ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္တခု ၿဖစ္ခဲ့ပါတယ္လို႔ လူအမ်ားက ေၿပာဆိုစမွတ္ၿပဳခဲ့ရပါတယ္၊



ေခတ္သစ္ၿမိဳ႕ၿပနဲ႕ ေခတ္ေပၚရံုးခန္း အေဆာက္အဦေတြ အမ်ားအၿပားရွိတာကေတာ့ Kierchbierg ရပ္ကြက္မွာပါ၊ ဒီရပ္ကြက္မွာ ဥေရာပဆိုင္ရာ ေငြေၾကးအဖြဲ႕အစည္း လုပ္ငန္းႀကီးေတြရဲ႕ ဌာနခ်ဳပ္ ဌာနခြဲ ရုံုးေတြအမ်ားႀကီးရွိပါတယ္၊
၁၉၆၀ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားက စတင္ၿပီးေတာ့ ဒီရပ္ကြက္ႀကီးထဲမွာ European Court of Justice, European Court of Auditors, Parts of the European Commission, The Secretariat of the European Parliament, The European Investment Bank, The European School of Luxembourg စတဲ့ ဥေရာပဆိုင္ရာရံုးေတြ ေၿပာင္းေရႊ႕ အေၿခစိုက္ခဲ့တဲ့ ရပ္ကြက္သစ္ႀကီးပါ၊  Le Musée d'art moderne grand-duc Jean  (Mudam) ၿပတိုက္ရယ္ D'Coque arena ေခၚ လူ ၈၅၀၀ ဆန္႔တဲ့ မိုးလံုေလလံု အားကစားရံု အသစ္ႀကီးရယ္ ပရိသတ္ေပါင္း ၁၅၀၀ ေက်ာ္ဆန္႔တဲ့ Philharmonie Luxembourg national concert hall အမ်ိဳးသား ကဇာတ္ရံုသစ္ႀကီးေတြလည္း ဒီေနရာမွာဘဲ တည္ရွိပါတယ္၊
ပ်က္စီးသြားခဲ့တဲ့ ၁၈ ရာစု အေစာပိုင္းကရွိခဲ့တဲ့ Le fort Thüngen ခံတပ္ေဟာင္းႀကီးကို မူရင္းနဂိုပံုစံအတိုင္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္က ဒီေနရာမွာ ၿပန္လည္တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္၊ ေခတ္သစ္တိုက္ေတြၾကားမွာ ၿပန္ေဆာက္လုပ္ခဲ့တဲ့ ေခတ္ေဟာင္းပံုစံ အေဆာက္အဦတခု ထူးထူးၿခားၿခား ဒီေနရမွာ ရွိေနတာပါ၊ ေနာက္တခုကေတာ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္က ေက်ာင္းဆရာ ၂၀၀ ေက်ာ္နဲ႔ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္က ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူ စုစုေပါင္း  ၆၅၀၀ ေက်ာ္ ပညာသင္ေနတဲ့ Université du Luxembourg တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းကလည္း အဲဒီရပ္ကြက္ နယ္ေၿမမွာပါဘဲ၊

ကမၻာလွည့္ခရီးသြား ေလာကမွာလည္း သိပ္ၿပီးေတာ့ ထင္ရွားလူသိမ်ားတဲ့ ေနရာေဒသတခု မဟုတ္ ေပမဲ့ တႏွစ္ခရီးသြားတိုးလ္ရစ္ဦးေရ တသန္းခြဲေက်ာ္ သန္းနီးပါး လာေရာက္ၾကၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္အနီး ၆ ကီလိုမီတာအကြာ ဖင္ဒယ္ရြာမွာ တည္ရွိတဲ့ L'aéroport de Luxembourg-Findel ေလဆိပ္ ကေတာ့ ႏိုင္ငံရဲ႕တခုတည္းေသာ အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္လည္း ၿဖစ္ပါတယ္၊
လူဇမ္ဘူး ႏိုင္ငံဟာ ကမၻာေပၚမွာ သိပ္ၿပီးေတာ့ ထင္ထင္ရွားရွား မရွိေသာ္လည္း တခုတည္းေသာ နယ္စား ပယ္စား ၿမိဳ႕စားတဦး တိုက္ရိုက္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ ႏိုင္ငံေလး တနိုင္ငံအေနနဲ႔ အက်ယ္အဝန္း စတုရန္းမိုင္ ၁၀၀၀ ခန္႔သာရွိေသာ  လူဦးေရေပါင္း ၅ သိန္းေက်ာ္သာ ေနထိုင္ေသာ ကမၻာ့ လူတဦးခ်င္းဝင္ေငြ အမ်ားဆံုးေသာ ယေန႔ကမၻာေပၚမွာ မ်ားၿပားလွတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး စီးပြားေရး ၿပႆနာမ်ိဳးစံု အရႈပ္ထုပ္ေပါင္းစံုနဲ႔ အေတာ္ကိုဘဲ ကင္းေဝးလွတဲ့ ရွားရွားပါးပါး ႏိုင္ငံတခုအၿဖစ္ ရပ္တည္ေနပါတယ္၊
သို႔အတြက္ေၾကာင့္ ေမာင္ရင္ငေတတို႔ရဲ႕ ေရႊတိုင္းၿပည္သားမ်ား ၿပင္သစ္ၿပည္ ပါရီၿမိဳ႕သို႔ ဒါမွမဟုတ္ ဂ်ာမဏီ ကိုလံုး ဖရန္႔ဖြတ္ ဘယ္လ္ဂ်ီယံ ဘရူဆယ္ ၿမိဳ႕မ်ားသို႔ အလည္အပတ္ ေရာက္ရွိလာခဲ့ၾကရင္ၿဖင့္ သိပ္ခရီးမေဝးလွတဲ့ လူဇမ္ဘူးႏိုင္ငံသို႔ တခါတေခါက္ေလာက္ေတာ့ သြားေရာက္လည္ပတ္ သင့္ပါေၾကာင္း လူဇမ္ဘူးနယ္စားႀကီးထံ ခြင့္မေတာင္းခံေတာ့ဘဲ ကိုယ္စားၿပဳ တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ လိုက္ရပါတယ္၊

ေမာင္ရင္ငေတ













Comments