ေနလင္းညီ - အဆိုးျမင္ျခင္း အေကာင္းျမင္ျခင္း ႏွင့္ အမွန္ျမင္ျခင္း
(မိုုးမခ) စက္တင္ဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၄
အဆိုးျမင္၀ါဒကို လံုး၀မလိုလားအပ္ေသာ၀ါဒမ်ိဳးဟု ေရးသားေျပာဆိုၾကသည္။ အဆိုးျမင္သူသည္ က်န္းမာေရးထိခိုက္၍ အသက္တိုတတ္သည္ဟုလဲ ဆိုၾက၏။ သို႔ေသာ္ အဆိုးကို အဆိုးဟု တကယ္ျမင္ျခင္းသည္ ဆိုးက်ိဳးကို ေပးမည္မဟုတ္။ ဥပမာ ရပ္ကြက္၌ အမိႈက္မ်ား၊ သစ္ရြက္ေျခာက္မ်ား စုပံုေနျခင္းသည္ ေပါ့ဆမီး၊ ေဆးလိပ္မီးကို ဖိတ္ေခၚေနျခင္းျဖစ္ရာ ဤကိစၥကို အဆိုးျမင္ျခင္းဟု ေျပာ၍မရေပ။ ပရဟိတေဆာင္ရြက္ေနသူကို ကိုယ္က်ိဳးရွာသမားဟု အပုပ္ခ်စြပ္စြဲေနျခင္းသည္သာ အဆိုးျမင္ျခင္းဟု ဆိုရန္ရွိသည္။ ပရဟိတေဆာင္ရြက္ေနသေယာင္ျဖင့္ ကိုယ္က်ိဳးရွာသူကို ကိုယ္က်ိဳးရွာသမားဟု အမွန္ေဖာ္ထုတ္ျခင္းမွာ အဆိုးျမင္ျခင္းမဟုတ္။ အမွန္ျမင္ျခင္းသာ ျဖစ္သည္။ အမွန္ျမင္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္က်ိဳးရွာသူမ်ားကို တားျမစ္၍ ပရဟိတသမားမ်ားကို ခ်ီးေျမွာက္ႏိုင္ခြင့္ ရ၏။
အေကာင္းျမင္ျခင္းသည္ အလြန္ေကာင္း၍ က်န္းမာေစ အသက္ရွည္ေစသည္ဟု ဆုိၾကျပန္၏။ သို႔ေသာ္ ဥစၥာရွိသူ၊ အာဏာရွိသူကို ၾကံဖန္ေျမွာက္ပင့္၍ အေကာင္းေျပာျခင္းသည္ ေကာင္းက်ိဳးကို ေပးဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေပ။ တကယ္ေကာင္းသူ၊ တကယ္ေကာင္းေသာ လုပ္ရပ္ကို တကယ္ေကာင္းေၾကာင္းေျပာမွသာ အကိ်ဳးရွိမည္ျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ပုဂၢိဳလ္မွန္သမွ် ျဖစ္ရပ္မွန္သမွ်ကို အဆိုးခ်ည္းဟု ရႈျမင္ျခင္းသည္ အဆိုးျမင္၀ါဒ အစြန္းတစ္ဖက္ျဖစ္၍ ပုဂၢိဳလ္မွန္သမွ် လုပ္ရပ္မွန္သမွ်ကို အေကာင္းခ်ည္းဟု ရႈျမင္ျခင္းသည္ အေကာင္းျမင္၀ါဒ အစြန္းတစ္ဖက္ျဖစ္ေလသည္။
ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး၏ ေကာင္းကြက္ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆိုးကြက္ကို လည္းေကာင္း အမွန္အတိုင္း ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္းသည္သာ အက်ိဳးစီးပြားကို ျဖစ္ေစ၏။ ျဖစ္ရပ္တစ္ခု၏ ေကာင္းကြက္ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆိုးကြက္ကို လည္းေကာင္း၊ အမွန္အတိုင္း ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္းသည္သာ အက်ိဳးစီးပြားကို ျဖစ္ေစ၏။ အက်ိဳးရွိျခင္းကိုသာ လိုလားအပ္၍ အက်ိဳးမဲ့ျခင္းကို မလိုလားအပ္ေပ။ အက်ိဳးရွိျခင္းဟူသည္ ကုသိုလ္၊ ပညာ၊ ဥစၥာတို႔ တိုးပြားျခင္းျဖစ္၍ အက်ိဳးမဲ့ျခင္းဟူသည္ ကုသိုလ္၊ ပညာ၊ ဥစၥာတုိ႔ ဆုတ္ယုတ္ျခင္းျဖစ္သည္။ ကုသိုလ္ႏွင့္ ပညာသည္ အျပန္အလွန္အက်ိဳးျပဳၾက၍ ကုသိုလ္ႏွင့္ ပညာသည္ ဥစၥာထက္ ျမတ္၏။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ကုသိုလ္ႏွင့္ ပညာတို႔၏ အစြမ္းေၾကာင့္ ဥစၥာကို အလြယ္တကူ ရရွိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။
သိလြယ္ ျမင္လြယ္ျခင္းငွာ ေဖာ္ျပရေသာ္ အဆိုးျမင္၀ါဒသည္လည္း အစြန္းတစ္ဖက္ျဖစ္၍ အေကာင္းျမင္၀ါဒသည္လည္း အစြန္းတစ္ဖက္ျဖစ္သည္။ အကယ္စင္စစ္အားျဖင့္ ထို၀ါဒ ၂ ရပ္ကို စြန္႔ပယ္၍ အမွန္ျမင္၀ါဒကိုသာ ကိုင္စြဲက်င့္သံုးရမည္ျဖစ္၏။ ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ားကို လည္းေကာင္း၊ ဆိုးေသာအခ်က္မ်ားကိုလည္းေကာင္း ယထာဘူတက်က် အရွိကို အရွိအတိုင္း ေလ့လာသံုးသပ္ျခင္းသည္သာ အမွန္ျမင္၀ါဒျဖစ္၏။
မိမိ၏ေကာင္းေသာအခ်က္မ်ားကို တိုးပြားေစ၍၊ ဆိုးေသာအခ်က္မ်ားကို ယုတ္ေလ်ာ့ေစရန္ အားထုတ္ႏိုင္သူသည္ အမွန္ျမင္၀ါဒကို ကိုင္စြဲက်င့္သံုးျခင္းျဖင့္ အက်ိဳးစီးပြားကို ျဖစ္ထြန္းေစသူဟု ဆိုအပ္၏။
ဗုဒၶတရားေတာ္၏ လိုရင္းအႏွစ္ခ်ဳပ္မွာ ‘ သစၥာ ’ ပင္ျဖစ္သည္။ သိစရာမွန္သမွ်၊ မက်န္ရေအာင္၊ လံုး၀ကုန္စင္၊ အကုန္ျမင္ သဗ္ဗဥ္ဥာဏ္ေတာ္အစြမ္းတည္းဟု အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသက လကာၤျပဳထား၏။ သဗၺညဳတဥာဏ္ေတာ္ကို ရဖို႔ ေလးသေခ်ၤႏွင့္ ကမာၻတစ္သိန္း ကာလၾကာေအာင္ ပါရမီျဖည့္ဆည္းခဲ့ေသာ ဘုရားေလာင္းသည္ ႏုစဥ္ကာလက သူတပါးအသက္သတ္ျခင္း၊ သူ႔ဥစၥာခိုးျခင္း၊ သူ႔သားမယားပစ္မွားျခင္း၊ ေသရည္ေသရက္ေသာက္ျခင္း ထို ၄ ပါးကို တစ္ခါတစ္ရံလြန္က်ဴးခဲ့မိ၏။ သို႔ေသာ္ ငါးပါးသီလအနက္ လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္း မုသာ၀ါဒကံကိုကား ဘယ္ေသာအခါမွ် လြန္က်ဴးျခင္းမရွိေပ။ သစၥာတရားကို ရွာေဖြေနေသာ အေလာင္းေတာ္အဖို႔၊ လိမ္ညာျခင္းကို မက်ဴးလြန္ေတာ့၊ လိမ္ညာျခင္းႏွင့္ ေသျခင္း …ထို ၂ ခုကို ေရြးေစလွ်င္ ေသျခင္းကိုသာ ေရြးမည္။ လိမ္ညာမည္ကားမဟုတ္ေပ။
အိုျခင္း၏ ေကာင္းကြက္မွာ ဗဟုသုတစံုျခင္း၊ အေတြ႔အၾကံဳစံုျခင္းျဖစ္၏။ အိုျခင္း၏ ဆိုးကြက္မွာ ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား ေဟာင္းႏြမ္းပ်က္ဆီးလာျခင္း၊ က်န္းမာေရးထိခိုက္လာျခင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ အိုမင္းရင့္ေရာ္သူအဖို႔ ဗဟုသုတ အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို အသံုးခ်ျခင္း၊ က်န္းမာေရးကို ဂရုစိုက္ျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အမွန္ျမင္၀ါဒကို အသံုးခ်၍ အက်ိဳးစီးပြားကို ရွာေဖြရမည္ျဖစ္၏။
ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္အေပါင္း၏ ေနာက္ဆံုးပန္းတိုင္ ( အႏၲိမ ရည္မွန္းခ်က္ ) မွာ သစၥာတရားကို သိျမင္ရန္ျဖစ္သည္။ ဂုဏ္ေတာ္ ၉ ပါးအနက္ အရဟံ ဟူသည္မွာ သစၥာေလးပါး၊ ျမတ္တရားကို ပိုင္းျခားထင္ထင္ သိျမင္ျခင္းဂုဏ္ေတာ္ျဖစ္သည္။ ဆင္းရဲျခင္း အမွန္တရားကို သိျခင္း၊ ဆင္းရဲေၾကာင္း အမွန္တရားကို ပယ္ျခင္း၊ ဆင္းရဲကင္းျခင္း အမွန္တရားကို ဆိုက္ေရာက္ျခင္း၊ ဆင္းရဲကင္းေၾကာင္း အမွန္တရားကို ပြားမ်ားျခင္း တို႔သည္ သစၥာေလးပါးပင္ ျဖစ္သည္။
သစၥာေလးပါးသည္ အဆင့္အျမင့္ဆံုးေသာ အမွန္ျမင္၀ါဒျဖစ္၏။ ဆင္းရဲျခင္းအမွန္တရားကို သိျခင္းသည္ အဆိုးျမင္ ၀ါဒ မဟုတ္ေပ။ အမွန္ျမင္၀ါဒသာ ျဖစ္၏။ ဆင္းရဲကင္းျခင္းအမွန္တရားကို ဆိုက္ေရာက္ျခင္းသည္ အေကာင္းျမင္၀ါဒ မဟုတ္ေပ။ အမွန္ျမင္၀ါဒသာ ျဖစ္၏။
အဆင့္ျမင့္ဆံုး အမွန္တရားကို ကိုင္စြဲက်င့္သံုးျခင္း မျပဳႏိုင္သည့္တုိင္ေအာင္၊ ေန႔စဥ္ဘ၀ ေလာကီကိစၥမ်ားတြင္ ပုဂၢိဳလ္မ်ား၊ ျဖစ္ရပ္မ်ား၏ ေကာင္းကြက္ႏွင့္ ဆိုးကြက္မ်ားကို အရွိအတိုင္း ရႈျမင္သံုုးသပ္၍ ကုသိုလ္၊ ပညာ၊ ဥစၥာတိုးပြားေရးအတြက္ အမွန္ျမင္၀ါဒကို ကိုင္စြဲက်င့္သံုးၾကရမည္ျဖစ္ပါသည္။
ေနလင္းညီ