ေကတုမာလာ - အစဥ္အလာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲလိုက္တဲ့အခါ
(The Voice Weekly) ေအာက္တုိဘာ ၁၈၊ ၂၀၁၄
အစဥ္အလာဆိုတဲ့စကားလံုးကို ထိန္းသိမ္းျခင္း ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းဆိုတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ တြဲျမင္ရေလ့ရွိပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္က လူေတြရဲ႕လိုအပ္ခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳး အယူအဆအဖံုဖံုေတြကေန မွီတည္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ေရွးအစဥ္အလာေတြဟာ တစ္ခါတစ္ရံ လူ႔အသိုင္းအဝန္းၾကားမွာ အမွန္တရားတစ္ခုလို ပံုမွား႐ိုက္ၿပီး လႊမ္းမိုးေနေလ့ရွိပါတယ္။
၂၀၁၁ ႏွစ္တုန္းက ကမၻာ့သတင္းတစ္ခုကို အမွတ္မထင္ ၾကားခဲ့ရတယ္။ အဖိႏွိပ္ခံတိဗက္ျပည္သူေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တစ္ဘဝလံုးျမွဳပ္ၿပီး ႀကိဳးပမ္းလုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ တိဗက္ေတြရဲ႕ အဓိပတိရာဇာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား ႏိုင္ငံေရးကေန အနားယူလိုက္ၿပီဆိုတဲ့သတင္းပါပဲ။ အဲဒီသတင္းၾကားရေတာ့ အဖိႏွိပ္ခံတိဗက္ေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ေရး ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လည္း ေဝးၿပီလို႔ ေတြးမိၿပီး တိဗက္ေတြအတြက္ အဲဒီတုန္းကေတာ့ တကယ္ပဲ စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ စိတ္ထဲမွာလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားကို ေမးခြန္းထုတ္ေနမိပါတယ္။ တ႐ုတ္က အင္အားႀကီးလာလို႔ လက္ေလွ်ာ့လိုက္တာလား… ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ေက်ာ္ ႀကိဳးစားခဲ့ၿပီးၿပီး အခုေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး ထင္လို႔ အေလွ်ာ့ေပးလိုက္တာလား… ဘာျဖစ္လို႔ လက္ေလွ်ာ့လုိက္ရတာလဲ… အစရွိတဲ့ ေမးခြန္းေတြ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလုိင္းလားမားကို စိတ္ထဲကေန ေမးေနခဲ့ဖူးတယ္။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဓမၼစကူးလ္ေဖာင္ေဒးရွင္းဆိုတဲ့ လမ္းတစ္ခုကို ေဖာက္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ လံုးပန္းေနရတာနဲ႔ ကမၻာ့သတင္းေတြနဲ႔ ေဝးသြားခဲ့တယ္။ တိဗက္ေတြကိုလည္း ေမ့သြားခဲ့တယ္။ လမ္းသစ္တစ္ခုအတြက္ အစပထမ တစ္ကိုယ္ေတာ္ လႈပ္ရွားခဲ့ရတဲ့ ကာလေတြဆိုရင္ သတင္းေတြနဲ႔ လံုးဝကို အဆက္အသြယ္ျပတ္သြားခဲ့တယ္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ထဲ ေရာက္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ သတင္းေတြထဲမွာ နာမည္နဲ႔သာ ရင္းႏွီးေနခဲ့ရတဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားကို အျပင္မွာ ျမင္ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့တယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး သီတင္းသံုးေနထိုင္ရာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းက ဒါရမ္ဆလာ (Dharamsala)လို႔ ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ကိုလည္း ေရာက္ဖို႔ အခြင့္သာခဲ့တယ္။ ဟိမဝႏၱာ ေတာင္စဥ္ေတာင္တန္း ဧရိယာထဲက မကေလာက္ဂမ္(Mcleodganj) ဆိုတဲ့ ေတာင္ကုန္းေလးကေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလိုင္းလားမားရဲ႕ နန္းေတာ္ေက်ာင္း တည္ရွိရာေနရာျဖစ္သလို တိဗက္ဒုကၡသည္ေတြ ခိုလံွဳရာ ေအးခ်မ္းတဲ့ ေနရာေလးတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ေန႔ေတာ့ မနက္စာစားဖို႔အတြက္ တိဗက္မိတ္ေဆြေတြနဲ႔အတူ တိဗက္ေကာ္ဖီဆိုင္ေလးတစ္ခုကုိ ေရာက္ခဲ့တယ္။ ဆိုင္ထဲမွာ မနက္စာသံုးေဆာင္ေနတဲ့သူေတြ အားလံုးကလည္း တိဗက္ေတြခ်ည္းပဲ။ အမ်ားစုက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြ။ လက္ဖက္ရည္စိမ္းေသာက္ရင္း ခဏၾကာေတာ့ သတိထားမိလိုက္တာက ဆိုင္ထဲက လူေတြအားလံုးရဲ႕ အၾကည့္နဲ႔အာ႐ံုဟာ စာေရးသူေက်ာခိုင္းထားတဲ့ တီဗီဆီကို ေရာက္ေနၾကတယ္ ဆိုတာကိုပါ။ ဘာမ်ားၾကည့္ေနၾကတာလဲဆိုၿပီး စာေရးသူလည္း တီဗီကို လွည့္ၾကည့္လိုက္မိပါတယ္။ တီဗီခ်န္နယ္တစ္ခုကေန အသက္ ၄၅ႏွစ္ဝန္းက်င္ေလာက္ရွိတဲ့ အမ်ိဳးသားႀကီးတစ္ေယာက္ မိန္႔ခြန္းေျပာေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ သူက အခမ္းအနားတစ္ခုမွာ တိဗက္လိုေျပာေနတာလို႔ ထင္ရတယ္။ ဆိုင္ထဲက ဘုန္းေတာ္ႀကီးေတြေရာ လူေတြပါ အားလံုးဟာ ၿငိမ္သက္ၿပီးကို အဲဒီအမ်ိဳးသားႀကီးေျပာေနတာကို နားေထာင္ေနတာ ေတြ႔ရေတာ့ ဒီလူႀကီးက ဘာမို႔လို႔ ဒီေလာက္ေတာင္ အာ႐ံုစိုက္ေနၾကတာလဲဆိုၿပီး စိတ္ထဲမွာလည္း သိခ်င္စိတ္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဒါနဲ႔ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္က မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္ကို ခပ္တိုးတိုး လွမ္းေမးလိုက္တယ္။ အဲဒီပုဂၢိဳလ္က ဘယ္သူလဲလို႔ ဆိုေတာ့ ငါတို႔ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဆိုၿပီး တစ္ဖက္က ျပန္ေျဖတယ္။ သူတို႔ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ဘယ္လိုလူမ်ိဳးလဲ ပိုၿပီးသိခ်င္သြားတာနဲ႔ ေက်ာခိုင္းထားတဲ့ တီဗီကို ျပန္လွည့္ၾကည့္ေနလိုက္မိတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ယံုၾကည္မႈရွိေနတဲ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ဟန္၊ စကားေျပာေကာင္းမယ့္ဟန္ကို ျမင္ရေတာ့ သူ႔မွာ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ဟန္ေတြ ရွိတယ္ေနာ္လို႔ တိဗက္မိတ္ေဆြကို လွမ္းေျပာလိုက္မိတယ္။ တစ္ဖက္က ျပန္ေျပာလိုက္တဲ့စကားကေတာ့ စာေရးသူကို ပိုၿပီး စိတ္ဝင္စားသြားေစပါတယ္။ “ငါတို႔ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ဟာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေန ဥပေဒ ပါရဂူဘြဲ႔ ရထားတာ”တဲ့။
ဘာသာတရားကိုင္း႐ႈိင္းမႈ အားေကာင္းတဲ့ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈအစဥ္အလာ ေစာင့္ေရွာက္မႈအားေကာင္းတဲ့ တိဗက္လူ႔အဖြဲ႕အစည္းမွာ လူငယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္တစ္ေယာက္ျဖစ္လာတဲ့သူ၊ သူ႔နာမည္က ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂး (Lobsang Sangay) ပါ။ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဒါဂ်ီးလင္း (Darjeeling) က တိဗက္ဒုကၡသည္စခန္းမွာ ေမြးဖြားႀကီးျပင္းလာခဲ့ရတဲ့ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးဟာ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၈ရက္ေန႔မွာ တိဗက္အေဝးေရာက္အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ အရင္တုန္းကသိထားခဲ့တာက တိဗက္မွာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္အဓိပတိျဖစ္တဲ့ ဒလိုင္းလားမားအစဥ္အဆက္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို ပိုင္ဆိုင္တဲ့သူေတြ တိုင္းျပည္ရဲ႕ဘုရင္ေတြ ျဖစ္ၾကတယ္လို႔ သိထားခဲ့တာပါ။
တိဗက္ရဲ႕သမိုင္းကို ျပန္ၾကည့္ၾကည့္ေတာ့ တိဗက္မွာ ဘာသာေရးယံုၾကည္မႈ အားေကာင္းလာခဲ့တဲ့ ၁၄၀၀ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္မွာ ႀကီးျမတ္တဲ့ ပညာရွင္ဘုန္းေတာ္ႀကီးလည္းျဖစ္၊ တိဗက္ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ ဗုဒၶဘာသာဂိုဏ္းတစ္ခုကို တည္ေထာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္တဲ့ ပထမဒလိုင္းလားမား ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တတိယဒလိုင္းလားမားလက္ထက္မွာမွ မြန္ဂိုဘုရင္က အဲဒီဒလိုင္းလားမားဆိုတဲ့အမည္ကို စတင္ေပးခဲ့တာပါ။ ဒလိုင္းလားမားဆိုတဲ့ စကားလံုးကို အနႏၱပညာရွင္ႀကီး (Ocean of Wisdom)လို႔ စာေတြထဲမွာ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ တတိယဒလိုင္းလားမားလက္ထက္က်မွ ဒီနာမည္ကို စတင္ေခၚေဝၚ သံုးစြဲခဲ့ၾကတယ္။
ပထမဒလိုင္းလားမားကေန စၿပီး ယေန႔အထိ ဒလိုင္းလားမားအစဥ္အဆက္ဟာ ဘာသာေရးရဲ႕ အဓိပတိေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လည္း ပထမဒလိုင္းလားမားကေနစၿပီး စတုတၳဒလိုင္းလားမားအထိ တိုင္းတစ္ပါးက်ဴးေက်ာ္ခံ၊ ဘုရင္ခံအုပ္ခ်ဳပ္မႈ စနစ္ေအာက္မွာေနေနရတဲ့ အခ်ိန္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ၁၆၄၀ ခုႏွစ္ေက်ာ္ကာလ ပဥၥမဒလိုင္းလားမား လက္္ထက္ေရာက္မွ ႏွစ္ရွည္လမ်ားျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးလည္း ၿပီးဆံုးၿပီး သံတမန္စြမ္းရည္ျပည့္ဝတဲ့ ပဥၥမဒလိုင္းလားမားဟာ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ တိဗက္ျပည္ကို ျပန္လည္စုစည္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစၿပီး တိဗက္ျပည္သူေတြဟာ ဒလိုင္းလားမားအစဥ္အဆက္ကို ဘာသာေရးအဓိပတိ အျဖစ္သာမက တိုင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာပိုင္ ဘုရင္အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ က်င့္သံုးေစာင့္ထိန္းလာခဲ့တဲ့ သမိုင္းအစဥ္အလာတစ္ခုကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ၁၄ဆက္ေျမာက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား (14th Dalai Lama)ဟာ ေဝဖန္မႈေတြၾကားထဲကေန သတၱိရွိရွိပဲ ေျပာင္းလဲပစ္လိုက္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ ၁၀ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ႏိုင္ငံေရးကေန အနားယူၿပီး ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို လႊဲေပးႏိုင္မယ့္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ကို ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေပးဖို႔ တိဗက္ျပည္သူေတြကို အသိေပးေၾကျငာခဲ့ပါတယ္။
ဘာျဖစ္လို႔ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားဟာ သမိုင္းအစဥ္အလာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲဖို႔ ႀကိဳးစားရတာလဲ ေျပာင္းလဲခ်င္ရတာလဲ။ စာေရးသူ စိတ္အဝင္စားဆံုးက ဒီအပိုင္းပါပဲ။ အစဥ္အလာေရွး႐ိုးစြဲသမားေတြ အျပစ္တင္လည္း ခံမယ္၊ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ တိဗက္သမိုင္းက သူ႔ကို အျပစ္တင္ရင္လည္း ခံမယ္။ သူကိုင္စြဲထားတာက သူဟာ တိဗက္လူမ်ိဳးေတြကို ကာကြယ္ေပးရမယ္၊ ေစာင့္ေရွာက္ေပးရမယ္၊ တိဗက္ျပည္နဲ႔ တိဗက္လူမ်ိဳးအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားဟာ ေရွးအစဥ္အလာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲခဲ့တယ္။ သူမရွိရင္ေတာင္ တိဗက္ျပည္သူေတြကို ကာကြယ္ေပးမယ့္ ခိုင္မာတဲ့အေဝးေရာက္အစိုးရတစ္ရပ္ ေပၚထြန္းလာဖို႔ ဆႏၵျပင္းျပခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ တိဗက္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားက သမိုင္းစာမ်က္ႏွာသစ္တစ္ခုကို ဖြင့္လွစ္ေပးလိုက္တာပါပဲ။
စာေရးသူတို႔ ႏိုင္ငံမွာလည္း အစဥ္အလာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ ႏိုင္ငံေရးဘက္မွာပဲၾကည့္ၾကည့္ ဘာသာေရးဘက္မွာပဲၾကည့္ၾကည့္ လူမႈေရးဘက္မွာပဲၾကည့္ၾကည့္ တရားေသကိုင္စြဲထားၾကတဲ့သူေတြ မ်ားလွပါတယ္။ တခ်ိဳ႕အစဥ္အလာေတြဟာ လူအမ်ားအက်ိဳးစီးပြားအတြက္ ေျပာင္းလဲေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ စာေရးသူဘက္က ယူဆပါတယ္။ အစဥ္အလာအေၾကာင္းေျပာေတာ့ စာေရးသူရဲ႕ အေတြ႔အႀကံဳေလးတခ်ိဳ႕ကို သတိရမိပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ သီရိလကၤာမွာ ပညာသင္ယူေနစဥ္ကတည္းက လုပ္ခ်င္ေနခဲ့တဲ့ စီမံကိန္းတစ္ခုကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာျပည္ျပန္ေရာက္မွ စတင္ႏိုင္ဖို႔ စာေရးသူ အခြင့္အလမ္းရွာခြင့္ရခဲ့တယ္။ ပထမဦးဆံုး ဒီစီမံကိန္းကို ဘယ္ပံု ဘယ္ပန္း ဘယ္နည္းလမ္းျဖင့္ အေကာင္အထည္ေဖာ္မယ္ဆိုတဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို စာေရးသူထက္ ပညာေရးဘက္မွာေရာ အသက္အရြယ္မွာပါ စီနီယာက်တဲ့ ဆရာေတာ္တစ္ပါးဆီ သြားေရာက္ၿပီး ဒီစီမံကိန္းကို ဦးေဆာင္ေပးဖို႔ အတူတကြ လုပ္ေဆာင္ၾကဖို႔ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္မ်ားစြာျဖင့္ စာေရးသူရဲ႕ ပထမဦးဆံုး Organizing ဟာ မရွဳမလွ အလဲထိုးခံလိုက္ရပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွ ျပန္သိလုိက္ရတာက သီလရွင္တစ္ပါးက စတင္မယ့္ စီမံကိန္းမို႔လို႔ သူ အဲဒီတုန္းက ျငင္းလိုက္တာပါတဲ့။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ စာေရးသူရဲ႕ Organizing ပံုစံကို ေျပာင္းလိုက္ရပါတယ္။ စာေရးသူနဲ႔ အသက္အရြယ္မတိမ္းမယိမ္း ပညာအရည္အခ်ည္း မတိမ္းမယိမ္း ရဟန္းေတာ္ေတြနဲ႔ သီလရွင္ဆရာေလးေတြကို Organize လုပ္ၿပီး အုပ္စုေလးတစ္စုျဖစ္ေအာင္ အရင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီလိုလုပ္ေဆာင္ၿပီးမွ စီနီယာဆရာေတာ္ေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး Organizing လုပ္ငန္းကို အုပ္စုလိုက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကတယ္။ သီလရွင္တစ္ပါးက စတင္လုပ္ေဆာင္တယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္မေပၚေအာင္လည္း အားထုတ္ခဲ့ရပါတယ္။သီလရွင္ေတြဆိုရင္ ႏွိမ္ခ်င္ၾကတဲ့ ထည့္သြင္းမစဥ္းစားခ်င္ၾကတဲ့ ဒီလို အစြဲေလးေတြ ရွိေနေသးတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားထဲမွာ စီမံကိန္းတစ္ခုကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ စတင္ႀကိဳးစားရတဲ့ သီလရွင္တစ္ပါးအတြက္ စိန္ေခၚမႈေတြက အလြန္မ်ားလွပါတယ္။ ဒီ့ထက္ဆိုးတာက ရွိပါေသးတယ္။
စီမံကိန္းအစပိုင္း စာေရးသူတို႔ သက္ငယ္ပိုင္းေတြ အလူးအလဲ႐ုန္းကန္ရတဲ့ ၁ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ကာလေလာက္ကေတာ့ Decision Making လို႔ ေခၚတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ ေနရာမွာ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ဆရာေတာ္ေတြ စိတ္မဝင္စားခဲ့ပါဘူး။ အဆင္ေျပသလို လုပ္လိုက္ဆိုၿပီး လွည့္ေတာင္မၾကည့္တတ္ၾကေပမဲ့ ေနာက္ပိုင္း စီမံကိန္းလည္း အေကာင္အထည္ေပၚလာတဲ့အခါ လူထုက လက္ခံလာတဲ့အခါ လုပ္ငန္းစဥ္ အရွိန္အဟုန္ကလည္း ျမင့္လာတဲ့အခါမွာေတာ့ Decision Making လို႔ ေခၚတဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ ေနရာဟာ အာဏာေတြနဲ႔ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ျခင္းကို ခံခဲ့ၾကရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ အာဏာသိမ္းတာ ေခတ္စားေနတုန္းပဲ ထင္ပါတယ္။ စတင္ေရွ႕ေဆာင္သူ (Pioneer) အျဖစ္နဲ႔ တစ္ေလွ်ာက္လံုး ဘယ္ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစား႐ုန္းကန္ေနခဲ့ရေပမဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တဲ့ေနရာမွာ ပါဝင္ခြင့္မရခဲ့ဘူး၊ အႀကံေပးခြင့္မရခဲ့ဘူး။ အႀကီးက ေျပာသမွ် ဘယ္အငယ္ကမွ် ျပန္ၿပီးေမးခြန္းမထုတ္ရဲ ေစာဒကမတက္ရဲခဲ့ၾကတဲ့ အစဥ္အလာႀကီးထဲမွာ စာေရးသူတို႔လည္း ဘယ္အခ်ိန္ထိ ေမွ်ာပါေနၾကရဦးမလဲမသိပါဘူး။
အစဥ္အလာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလိုင္းလားမားဟာ ႏိုင္ငံေရးကေန အနားယူၿပီး သူ႔ရဲ႕ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို သူေပးခ်င္တဲ့သူကို သူ႔စိတ္ႀကိဳက္လႊဲအပ္ခြင့္ ရွိတာေတာင္ သူက အဲဒီလို မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလိုင္းလားမားဟာ အေျပာင္းအလဲတစ္ခုကို လွလွပပေလး ေျပာင္းလဲေပးခဲ့ပါတယ္။ အေဝးေရာက္တိဗက္ေတြ အားလံုးကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအတြက္ ေခါင္းေဆာင္အသစ္ကို အမ်ားဆႏၵနဲ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံတိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ အရင္ကတည္းက က်င့္သံုးခဲ့တဲ့ သူ႔အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို႔ ကိုယ္တိုင္ အဆိုျပဳခဲ့တယ္။
လြတ္လပ္ၿပီး မွ်တတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲတစ္ခုကိုလည္း ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔ အိႏၵိယႏိုင္ငံ ဒါရမ္ဆလာၿမိဳ႕မွာ က်င္းပျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲမွာ ေဒါက္တာ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂး (Dr Lobsang Sangay)ဟာ မဲအျပတ္အသတ္နဲ႔ အႏိုင္ရရွိၿပီး တိဗက္အေဝးေရာက္အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာပါတယ္။ တိဗက္အေဝးေရာက္အစိုးရအဖြဲ႔ဟာ ဒါရမ္ဆလာၿမိဳ႕မွာ ႐ံုးစိုက္ၿပီး တိဗက္လြတ္ေျမာက္ေရးႀကိဳးပမ္းမႈအျပင္ အေဝးအေရာက္တိဗက္ေတြအတြက္ ပညာေရး က်န္းမာေရး လူမႈေရးကိစၥအဝဝကို အစိုးရတစ္ရပ္ပံုစံအတိုင္း ျဖည့္ဆည္းလုပ္ေဆာင္ေပးေနတဲ့ တိဗက္ေတြ အားကိုးအားထားၾကရတဲ့ အေဝးေရာက္အစိုးရတစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးရဲ႕ ေဒလီတကၠသိုလ္က ေဟာေျပာခ်က္တစ္ခုကို မထင္မွတ္ဘဲ ၾကည့္ခြင့္ရလိုက္ေတာ့ တိဗက္အေဝးေရာက္အစုိးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ကို တကယ္ပဲခ်ီးက်ဴးမိပါတယ္။ ပညာရွင္ပီပီ ႐ွဳေထာင့္ေပါင္းစံုက ေထာက္ျပခ်က္ေတြကိုလည္း သေဘာက်မိပါတယ္။ စာေရးသူလည္း ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးရဲ႕ ေဟာေျပာခ်က္ မိန္႔ခြန္းေတြ ၾကည့္ၿပီး သေဘာက် ခ်ီးက်ဴးေနတဲ့အခ်ိန္ ႐ုတ္တရက္ ေခါင္းထဲမွာ ေမးခြန္းတစ္ခုက သတိေပးတဲ့အေနနဲ႔ ေပၚလာတယ္။ ေဟာေျပာခ်က္ေတြ လစဥ္မိန္႔ခြန္းေတြ ရႊန္းရႊန္းေဝေအာင္ ေျပာေနတာကို နားေထာင္႐ံု ၾကည့္ရံုနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္လို႔ ဆံုးျဖတ္လို႔ရႏိုင္ပါ့မလား။ ဘယ္ရမလဲေလေနာ္။ တကယ္ေတာ့ ေတာ္တဲ့ ေကာင္းတဲ့ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ ဆိုတာကို သူ႔ရဲ႕လုပ္ရပ္ေတြက ဆံုးျဖတ္ေပးသြားၾကတာပါ။ မိန္႔ခြန္းေတြက ဆံုးျဖတ္ေပးတာမဟုတ္ဘူး၊ လူထုက ဆံုးျဖတ္ေပးတာပါ။
အဲဒီေတာ့ စာေရးသူလည္း ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးအေပၚ တိဗက္လူထုရဲ႕ သေဘာထားကို သိခ်င္လို႔ တိဗက္မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕ကို ေမးျမန္းၾကည့္ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ ေမးျမန္း စကားေျပာခြင့္ရခဲ့တဲ့ မိတ္ေဆြေတြက ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးကို မဲေပးခဲ့ၾကတဲ့သူေတြခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူ႔ကို မဲမေပးခဲ့တဲ့သူေတြကိုလည္း ေမးျမန္ခ်င္ခဲ့ေပမဲ့ မေတြ႔ေသးတာနဲ႔ အခြင့္မသာခဲ့ပါဘူး။ သူတို႔ကို အရင္ဆံုး ဘာေၾကာင့္ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးကို ေရြးၿပီး မဲေပးရတာလဲလို႔ ေမးေတာ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တူၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ပထမတစ္ခ်က္က ပညာတတ္ျဖစ္လို႔တဲ့.. ဟုတ္ပါတယ္။ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးဟာ တိဗက္လူမ်ိဳး ၆သန္းေက်ာ္ထဲမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေန ဥပေဒ ပါရဂူဘြဲ႔ကို ပထမဦးဆံုးရရွိခဲ့သူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သူဟာ အေမရိကန္ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာ ထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ ရာထူးတာဝန္ေတြကို စြန္႔လႊတ္ၿပီး သူ႔လူမ်ိဳးေကာင္းက်ိဳးအတြက္ ဒါရမ္ဆလာကို ျပန္လာခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တိဗက္ေတြရဲ႕ ေရွ႕ေရးအတြက္ ပညာတတ္ ပညာရွိ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ လိုအပ္ေနၿပီဆိုတာ တိဗက္ေတြ စဥ္းစားလာၾကပါၿပီ။ ဒါဟာ ေနာင္လာမယ့္ တိဗက္မ်ိဳးဆက္ေတြ ပညာေရးဘက္မွာ အားေကာင္းလာမယ့္ အလားအလာတစ္ခုပါပဲ။ တ႐ုတ္အစိုးရအတြက္ေတာ့ ပညာတတ္ အတိုက္အခံတစ္ေယာက္ တိုးလာၿပီလို႔ ဆိုရပါမယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တက္ၾကြၿပီး ငယ္ရြယ္တဲ့အတြက္ သေဘာက်တယ္တဲ့။ တစ္ခ်ိန္က Isolated country အျဖစ္ ကမၻာႀကီးနဲ႔ အဆက္အသြယ္ျဖတ္ၿပီး ေရွးအစဥ္အလာေတြၾကားမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတဲ့ တိဗက္ေတြ အခုေတာ့ မ်က္စိဖြင့္ နားစြင့္လာၾကပါၿပီ။ အင္အားႀကီးမားလာတဲ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကေန လြတ္ေျမာက္ဖို႔အေရး ႀကိဳးပမ္းရာမွာ ထက္ျမက္တက္ၾကြတဲ့ လူငယ္ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္နဲ႔ ထပ္ၿပီး အားျဖည့္ခ်င္ေနၾကတယ္ဆိုတာ ေပၚလြင္လာပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားနဲ႔တကြ အေဝးေရာက္တိဗက္ေတြ မိခင္ဌာေနျဖစ္တဲ့ တိဗက္ကို ျပန္ႏိုင္ဖုိ႔အေရး လူငယ္ေခါင္းေဆာင္ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးရဲ႕ အေဝးေရာက္အစိုးရအဖြဲ႔မွာေတာ့ စိန္ေခၚမႈေတြ မ်ားမွာေသခ်ာပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ တိဗက္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ တကယ္ကို အနစ္နာခံတယ္ ေစတနာမွန္တယ္ လို႔ ခံစားရတယ္တဲ့။ ဒီအခ်က္က တကယ္ကို အေရးႀကီးပါတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ဟာ တိုင္းသူျပည္သားေတြကို ဟိုလွည့္လိုက္ ဒီလွည့္လိုက္နဲ႔ မ်က္လွည့္ျပေနမယ္ဆိုရင္ တိုင္းသူျပည္သားေတြမွာလည္း သံသယေတြ မလံုၿခံဳမႈေတြနဲ႔ ေနထိုင္ၾကရလိမ့္မယ္။ စာေရးသူကေတာ့ တိဗက္မိတ္ေဆြေျပာတဲ့ စကားကို အေတာ္သေဘာက်ပါတယ္။ ““ေစတနာမွန္တယ္လို႔ ခံစားလို႔ရတယ္””တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္၊ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ဟာ စိတ္ရင္းေစတနာသာ မွန္ပါေစ ေသခ်ာေပါက္ တန္ျပန္မႈရွိမွာပါ၊ လူထုက ခံစားလို႔ရပါတယ္။
ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ပါရဂူဘြဲ႔အတြက္ ေက်ာင္းတက္ေနစဥ္ အေတာအတြင္းမွာလည္း ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားနဲ႔ တ႐ုတ္ပညာရွင္ေတြ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးပြဲ အပါအဝင္ တ႐ုတ္- တိဗက္ ပညာရွင္မ်ား ကြန္ဖရင့္ေတြကို ၅ ႀကိမ္တုိင္တိုင္ ဟားဗက္တကၠသိုလ္မွာ စီစဥ္ေပးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ တိဗက္လူမ်ိဳးေတြအတြက္ သူ႔ရဲ႕ႀကိဳးပမ္းမႈေတြဟာ အသိအမွတ္ျပဳျခင္း ခံခ့ဲရပါတယ္။ ေနာက္ထပ္လည္း တိဗက္အေရးအတြက္ အၾကမ္းမဖက္တဲ့ဝါဒကို ကိုင္စြဲၿပီး ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးဖို႔ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတဲ့ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးရဲ႕ အားထုတ္မႈေတြ ေအာင္ျမင္ပါေစလို႔လည္း ဆုေတာင္းေပးမိပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္ကလည္း စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းပါတယ္။ အဲဒါက ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးရဲ႕ ဖခင္ဟာ တိဗက္လူမ်ိဳး ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ ဘဝတစ္ေလွ်ာက္လံုး အမ်ားႀကီး လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့တယ္တဲ့။ တိဗက္မိတ္ေဆြက ဒီလိုေျပာေတာ့ စာေရးသူလည္း ေရႊျပည္ႀကီးကို သတိရမိသြားတယ္။ ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာလည္း ဒီလို အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဘမ်ိဳး ဘိုးတူ ဆိုတဲ့ စကားလံုးက ဘယ္တုန္းက ေပၚခဲ့သလဲမသိဘူး။ သမိုင္းေတြထဲမွာေတာ့ သားဆိုးေတြ ရွိခဲ့သလို အေဖထက္ လက္ေစာင္းထက္တဲ့သားေတြလည္း အမ်ားႀကီး ေပၚခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးကိုလည္း အေဖထက္ ေတာ္တဲ့သားျဖစ္မယ္လို႔ တိဗက္ေတြကေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္ထားပါတယ္။
ဒီအခ်က္ေတြကေတာ့ မိတ္ေဆြေျပာျပတဲ့အထဲက ေယဘုယ်တူညီၾကတဲ့အခ်က္ေတြပါ။ အဲဒီလို ေမးျမန္းခဲ့တဲ့အထဲမွာမွ တိဗက္လူငယ္ေလးတစ္ဦး ေျပာခဲ့တာေလးကို စာေရးသူ သေဘာအက်ဆံုးျဖစ္မိတယ္။ သူက ဒီလို ေျပာတယ္… ““အရင္တုန္းကဆို ႏိုင္ငံေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်တာေတြက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားရဲ႕ တာဝန္ပဲေလ.. ကိုယ္ေတြနဲ႔မဆိုင္လို႔ ေယာင္လို႔ေတာင္ အိပ္မက္မမက္ဖူးဘူး။ အခုေတာ့ တိဗက္ျပည္သူေတြ ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱယားထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္လည္း ပါဝင္ခ်င္ရင္ ပါဝင္လို႔ ရႏိုင္ၿပီးေလ။ တကယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္လည္း ႀကိဳးစားရင္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာႏိုင္တာပဲေလ””…တဲ့။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေတြ အားမာန္ေတြ အျပည့္နဲ႔ ေျပာေနတဲ့ လူငယ္ေလးကို ၾကည့္ၿပီး စာေရးသူ တကယ္ပဲ သေဘာက်မိတယ္။ လူငယ္ေတြကို ႀကိဳးစားဖို႔ အခြင့္အလမ္းေတြ ေပးခဲ့တဲ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားကိုလည္း ေက်းဇူးတင္ေနမိတယ္။
စာေရးသူကလည္း ဆက္ၿပီးေတာ့ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား ႏိုင္ငံေရးအာဏာ မလႊဲခင္ (Before) နဲ႔ လႊဲၿပီး (After) အေျခအေနမွာ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ႕ သေဘာထားကို ေမးျမန္းၾကည့္ခဲ့ပါတယ္။ ပါရဂူဘြဲ႔ရ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ တိဗက္အေဝးေရာက္ အစိုးရအဖြဲ႔မွာ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္လာေတာ့ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ တိဗက္ေတြ ပညာတတ္လာမွာ စိုးရိမ္လာပံုရပါတယ္။ ျပည္ပမွာ ခိုလွံဳကာ ပညာသင္ၾကားဖို႔ တိဗက္ကေန ထြက္ေျပးလာတဲ့ ကေလးအေရအတြက္ က်ဆင္းလာတယ္လို႔ မိတ္ေဆြေတြက ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ အရင္ကထက္ကို အဆေပါင္းမ်ားစြာ နယ္စပ္လံုၿခံဳေရးကို တင္းက်ပ္လိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္ ဖိႏွိပ္တတ္တဲ့ အစိုးရေတြဟာ အဖိႏွိပ္ခံလူထုေတြ ပညာတတ္သြားမွာကို ေၾကာက္တတ္ၾကပါတယ္။
Before နဲ႔ After မွာ တ႐ုတ္အစိုးရဘက္က မူဝါဒပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရွိလာသလားလို႔ ေမးၾကည့္ေတာ့ သူကေျပာတယ္ အစက္တစ္စက္ေလာက္(Spot) ေျပာင္းလာတယ္တဲ့။ အရင္တုန္းက တ႐ုတ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ေနေနရတဲ့ တိဗက္ေတြဟာ ဒလိုင္းလားမားဆိုတဲ့ စကားလံုး၊ ဒလိုင္းလားမားအေၾကာင္း လံုးဝေျပာခြင့္မရွိသလို ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားရဲ႕ ဓာတ္ပံုေတြကိုလည္း အိမ္ေတြမွာ ပူေဇာ္ခြင့္ လံုးဝမေပးပါဘူး။ အခုေတာ့ တိဗက္ရဲ႕ ေဒသတခ်ိဳ႕(အနည္းငယ္)မွာေတာ့ ဓာတ္ပံုေတြ ပူေဇာ္ခြင့္ ျပဳထားတယ္လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးအာဏာလႊဲအပ္မႈကို ခံရတဲ့ ေရြးေကာက္ခံေခါင္းေဆာင္ ေလာ့ဘ္ဆန္ ဆန္ေဂးဟာလည္း အစပိုင္းမွာေတာ့ တိဗက္ေရွး႐ိုးစြဲလူႀကီးေတြရဲ႕ သံသယျဖစ္မႈေတြကို ခံခဲ့ရေပမဲ့ အခု ၃ႏွစ္တာကာလကို ျဖတ္သန္းၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ တိဗက္လူႀကီး လူငယ္အားလံုးရဲ႕ ယံုၾကည္မႈကို အျပည့္အဝ ရရွိေနၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ တိဗက္ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြ လူငယ္ေလးေတြအတြက္ သူဟာ စံျပတစ္ေယာက္ျဖစ္လာပါၿပီ။ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားဟာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တစ္ခုကို လူေရာ မူပါ (ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပါ) ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္ၿပီး တိဗက္ေတြေကာင္းက်ိဳးကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ လူထုကို တကယ္တန္ဖိုးထားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေျပာင္းလဲေပးရမွာကို မေၾကာက္ၾကပါဘူး။
Before နဲ႔ After အေျပာင္းအလဲေတြကို တစ္ခုၿပီး တစ္ခုေမးေနတဲ့ စာေရးသူကို တိဗက္မိတ္ေဆြေတြကလည္း အားက်မခံ ျပန္ၿပီး ေမးခြန္းထုတ္ၾကပါတယ္။ စာေရးသူတို႔ ႏိုင္ငံရဲ႕ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ Before နဲ႔ After မွာ သိသာထင္ရွားတဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြက ဘာေတြလဲဆိုၿပီး သူတို႔က ေမးၾကပါေတာ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူဟာ ျမန္မာ့အေရး ကြ်မ္းက်င္သူလည္း မဟုတ္ေတာ့ ပညာရွင္ဆန္ဆန္လည္း မေျဖတတ္ပါဘူး။ ေရွ႕မွာကိုယ္ကခ်ည္းပဲ ေမးထားေတာ့ အခု သူတို႔ေမးတာကို ျပန္မေျဖလို႔ကလည္း မျဖစ္ပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ စာေရးသူလည္း မ်က္လံုးေလးကို အသာမိွတ္ၿပီး Before နဲ႔ After မွာ သိသိသာသာ ထင္ထင္ရွားရွား ေျပာင္းလဲသြားတာက ဘာျဖစ္မလဲ …. ဘာျဖစ္မလဲနဲ႔ အသဲအသန္ စဥ္းစားေနတုန္း ႐ုတ္တရက္ ျမင္ကြင္းတစ္ခုက မ်က္စိထဲေပၚလာတယ္။ ဒါနဲ႔ မ်က္လံုးဖြင့္ၿပီး မိတ္ေဆြေတြကို ေျပာလိုက္တယ္။ ““ ဝတ္စံုေျပာင္းလဲသြားတယ္… ဒို႔လူႀကီးေတြ အရင္တုန္းက စစ္ဝတ္စံုဝတ္ၾကတယ္ေလ အခုေတာ့ အဲဒီပုဂၢိဳလ္ေတြ တိုက္ပံုနဲ႔ ပုဆိုး ေျပာင္းဝတ္ၾကတယ္”” လို႔ စာေရးသူက ျပန္ေျဖလိုက္ေတာ့ မိတ္ေဆြေတြက စာေရးသူကို မ်က္ေမွာင္က်ံဳ႕ၿပီး တအံ့တၾသ ၾကည့္ေနၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဘာမွ ဆက္မေမးၾကေတာ့ပါ။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား ႏိုင္ငံေရးကေန အနားယူေတာ့မယ္ ဆိုတဲ့သတင္းၾကားတုန္းက တိဗက္ေတြအတြက္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတာကို အခုေတာ့ ေနာင္တရမိတယ္။ အဲဒီတုန္းက စိတ္ထဲမွာ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမား အသက္ႀကီးလာလို႔ အားေလွ်ာ့သြားၿပီ အားနည္းသြားၿပီလို႔ ထင္ထားခဲ့တာ။ တက္တက္စင္ေအာင္ လြဲပါတယ္။ အခုခ်ိန္မွာ ေတြ႔ရတ့ဲ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလိုင္းလားမားဟာ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားေတြ ပိုႀကီးလာၿပီး ပိုအားေကာင္လာတယ္လို႔ ခံစားရတယ္။
တစ္ခ်ိန္တုန္းက မိတ္ေဆြ ထိုင္ဝမ္ဘိကၡဴနီတစ္ပါးနဲ႔ စကားေျပာရင္း သူက ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားနဲ႔ အျပင္မွာ ဆံုဖူးတဲ့အေၾကာင္း ေျပာျပတယ္။ အဲဒီတုန္းက သူ႔ကို ဒီလို ေမးခဲ့ဖူးတယ္ ““ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားမွာရွိတဲ့ ဂုဏ္အရည္အခ်င္းေတြထဲက ဘယ္အခ်က္ကို သေဘာအက်ဆံုးလဲ””လို႔ ဆိုေတာ့ သူက ““ Humble ””လို႔ ျပန္ေျဖတယ္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားရဲ႕ ေထာင္လႊားမႈမရွိတာ ႏွိမ့္ခ်မႈရွိတာကို သူက အႏွစ္သက္ဆံုးလို႔ ေျဖခဲ့ဖူးတယ္။ အခုဒီအခ်ိန္မွာလည္း အဲဒီလိုေမးခြန္းမ်ိဳး တစ္စံုတစ္ေယာက္က ေမးလာခဲ့ရင္ စာေရးသူကေတာ့ ““သမိုင္းအစဥ္အလာတစ္ခုကို ေျပာင္းလဲရဲတဲ့သတၱိ”” လို႔ ေျဖလိုက္မိမွာပါ။
ေကတုမာလာ
30. Aug. 2014
(ဗိြဳက့္စ္ ၀ိကလိတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ျပီး ျဖစ္သည္။ စက္တင္ဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၄)
www.facebook.com/ketu.mala