.jpg)
ေဒါက္တာဓမၼပိယ (ITBMU) - ႏုိင္ငံႀကီးသားမပီသႏိုင္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံႀကီးသားမ်ား
(မိုးမခ) ေအာက္တိုဘာ ၂၈၊ ၂၀၁၄
လြန္ခဲ့တဲ့ တစ္ပတ္ခန္႔က တီဗြီခ်န္နယ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ MRTV ခ်န္နယ္မွာ စာတမ္းတိုေလးတစ္ခုကို ဖတ္လိုက္ရတယ္။ ̏ႏိုင္ငံႀကီးသားပီပီ ေဘာလုံးပြဲကို လာေရာက္အားေပးၾကေသာ ပရိသတ္မ်ားသည္ ယဥ္ယဥ္ ေက်းေက်းျဖင့္ လာေရာက္အားေပးၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္̋ ဆိုတဲ့ စာတမ္းတိုေလးပါ။ ဒီစာတမ္း ေလးကတိုေပမဲ့ စဥ္းစားစရာအခ်က္ေတြ မ်ားစြာပါ၀င္ေနတယ္။
̏ႏိုင္ငံႀကီးသားပီပီ̋ ဆိုတဲ့စကားလုံးေလးကို စာေရးသူ စိတ္၀င္စားမိတယ္။ ႏိုင္ငံႀကီးသားဆိုသူမ်ားသည္ ယဥ္ေက်းၾကသလား။ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာ ႏုိင္ငံႏွင့္ဆိုင္သလား။ သို႔မဟုတ္ လူမ်ဳိးနွင့္ဆိုင္သလား၊ ဒါမွမဟုတ္ရင္ လူႏွင့္ဆိုင္သလား၊ မူႏွင့္ဆိုင္သလား စဥ္းစားစရာေတြက မ်ားမွမ်ား။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့သမိုင္းကို ျပန္လည္သုံးသပ္ၾကည့္တဲ့အခါ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ သမိုင္းခိုင္လုံတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ ကမၻာက အသိအမွတ္ျပဳ လက္ခံလာခဲ့တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ၀မ္းသာမိတယ္။ ဗိႆႏိုး၊ သေရေခတၱရာ၊ ဟံလင္း၊ ပုဂံ (အသိအမွတ္ျပဳဆဲ) စတဲ့ ေရွ႔ေဟာင္းၿမဳိ႔မ်ားဟာ သမိုင္းယဥ္ေက်းမႈ အေမြႏွစ္ မ်ားႏွင့္ ျပည့္၀ေနလို႔ ယူနက္စကို (UNESCO) (the United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) အဖြဲ႔က လြန္ခဲ့တဲ့ သုံးလခန္႔က ထိုေဒသမ်ားကို ၀ါးလ္ဒ္ ဟယ္ရီေတ့ခ်္ ဆိုက္တ္ (World Heritage Site) ကမၻာ့ ေရွးေဟာင္းအေမြႏွစ္မ်ား တည္ရွိတဲ့ေနရာအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳခဲ့တယ္။ ဒီလိုအေျခ အေနမ်ဳိးေတြရွိေနတာေၾကာင့္ ျမန္မာတို႔ရဲ့ သမုိင္းယဥ္ေက်းမႈအေမြႏွစ္မ်ားသည္ သူ႔မူ၊ သူ႔ဟန္၊ သူ႔သ႑ာန္၊ သူ႔အရိပ္၊ သူ႔ဂုဏ္၊ သူ႔အရွိန္မ်ားႏွင့္ တည္ရွိေနတာေၾကာင့္ ဂုဏ္ျပဳထိုက္ေၾကာင္း သမိုင္းက သက္ေသထူျပေန ျခင္းျဖစ္တယ္။
ေရွ႔ေဟာင္းၿမဳိ႔မ်ားကို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္လို႔ ကမၻာက အသိအမွတ္ ျပဳလာမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာ ဘယ္လိုဟာလဲ၊ သက္မဲ့ရုပ္ျဖစ္ၾကြင္းမ်ားကုိပင္ ယဥ္ေက်းမႈလို႔မ်ား ေခၚေလေရာ့သလားဟု သံသယစိတ္၀င္သူမ်ားလည္း ရွိေကာင္းရွိလာႏိုင္ျခင္းပါ။ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးေတြ ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုတာဘာလဲ။ ဘယ္လိုျပဳမူေနထိုင္မွ ယဥ္ေက်းတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တာလဲ။ ေမးစရာ ေမးခြန္းေတြက မ်ားလြန္း လွတယ္။
အေနာက္တိုင္းသီအိုရီေတြမွာေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတဲ့စကားရဲ့ မူလေ၀ါဟာရကို civilization (စီဗီလိုက္ ေဇးရွင္း)လို႔ အသုံးျပဳထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။ စီဗီလိုက္ေဇးရွင္း (civilization) ကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ (လူေနမႈဘ၀ တုိးတက္လာျခင္း၊ ယဥ္ေက်းလာျခင္း၊ ယဥ္ေက်းေအာင္ေဆာင္ရြက္ျခင္း-လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆို ထားတာကိုလည္း ေတြ႔ရတယ္။
ထိုယဥ္ေက်းမႈဆိုတဲ့စကားကုိ ပါဠိစကားသုံးႏွင့္ ဖလယ္၍ သုံးႏႈန္းၾကတဲ့အခါ ပါဠိစကားမွာ - သဗၻ (ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ေသာ၊ သို႔မဟုတ္ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏ဥစၥာ၊ သူေတာ္ေကာင္းတို႔၏အမူအရာ) ဆိုတဲ့အသုံး အႏႈန္း၊ ၀ိနီတ (ဆုံမအပ္ၿပီးေသာ-သင္ျပအပ္ၿပီးေသာ-ယဥ္ေက်းၿပီးေသာ) ဆိုတဲ့အသုံးအႏႈန္း၊ သုသီလ (ေကာင္းေသာ သီလရွိေသာ) ဆိုတဲ့အသုံးအႏႈန္း စသည့္ စကားလုံးမ်ားႏွင့္ သုံးႏႈန္းထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုေသာအရာသည္ လူသားတို႔ရဲ့ ဆန္းၾကယ္ေသာ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ စိတ္ကူးစိတ္သန္းမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ပန္းခ်ီပန္းပု၊ ရုပ္ထုရုပ္ၾကြင္း၊ ဘုရားပုထုိး၊ ေစတီ ဂူ ေက်ာင္း၊ အေဆာက္အဦးမ်ားကို ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္မ်ားဟု မွတ္သားထားၾကရမွာျဖစ္တယ္။
ယူနက္စကိုအဖြဲ႔က ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္၏ တည္ရာ (World Heritage Site) ဆိုတာ ေနရာတစ္ခုျဖစ္တယ္လို႔ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုထားတယ္။ အဲဒီေနရာဟာ ေတာတစ္ေတာျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ေတာင္ တစ္ေတာင္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ေရကန္တစ္ကန္ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ကၽြန္းတစ္ကၽြန္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ကႏၱာရ တစ္ခု ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အထိမ္းအမွတ္ေက်ာက္တိုင္၊ ဂူ၊ ေက်ာင္းစေသာ အေဆာက္အဦမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္၊ သို႔မဟုတ္ ၿမဳိ႔တစ္ၿမဳိ႔လည္း ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ လူသားတို႔ရဲ့ စိတ္ကူူးစိတ္သန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ အံ့ဖြယ္အေျခအေနမ်ားကို ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္အေနႏွင့္ စာရင္းျပဳစုထားတာကို ေတြ႔ရတယ္။
ကမၻာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကို ထိမ္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ထားျခင္းျဖင့္ ေရွးေခတ္လူသားတို႔၏ အံ့မခမ္းစိတ္ဓာတ္၊ ဥပမာ၊ တရုတ္ျပည္က မဟာတံတိုင္းႀကီး၊ ေရွးေခတ္လူသားတို႔၏ ေပးဆပ္ရဲတဲ့ ႏွလုံးသား ခံစားခ်က္၊ ဥပမာ၊ အိႏၵိယႏိုင္ငံက တာ့ဂ်္မဟာ အု႒္ဂူႀကီး၊ ေရွးေခတ္လူသားတို႔ရဲ့ ၾကည္ညဳိေလးစားတဲ့ သဒၶါ ေစတနာ၊ ဥပမာ၊ ကေမၻာဒီယားႏိုင္ငံက အန္ေကာ၀ပ္ ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ႀကီး၊ ဒီလိုအံ့ဘြယ္ ကမၻာ့ အေမြႏွစ္မ်ားဟာ ေရွးေခတ္လူသားတို႔ရဲ့ အံ့ၾသဘနန္းရွိတဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ေႏွာင္းေခတ္လူသားမ်ားက အသိ အမွတ္ျပဳသည့္အေနအထား၊ ဂုဏ္ျပဳသည့္အေနအထားျဖင့္ စနစ္တက် ေစာင့္ေရွာက္ထားျခင္းျဖစ္တယ္။
သို႔ေသာ္ သက္မဲ့ေတြ ဘယ္ေလာက္ပင္ ႀကီးက်ယ္ခမ္းနားပါေစ၊ ဘယ္ေလာက္ပင္ အံ့ၾသဘြယ္ရာ ေတြႏွင့္ ျပည့္စုံေနပါေစ ̏ေတာင္ႀကီးဖ၀ါးေအာက္̋ ဆိုသလုိ သက္ရွိလူသားတို႔ရဲ့ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားမ်ားကို မွီၿပီး အံ့မခမ္းျဖစ္ရတာမို႔ ယဥ္ေက်းမႈစိတ္ဓာတ္ဆိုတာ လူသားတို႔ရဲ့ႏွလုံးသားမွ ေပါက္ဖြားလာတဲ့ အေျခခံအသိ တရား၊ အေျခခံအသိစိတ္ဓာတ္၊ အေျခခံအက်င့္သီလႏွင့္ ကိုယ္က်င့္သိကၡာတို႔ကို ကိုယ္စားျပဳေနတယ္ ဆိုတာကို ေတြ႔ရွိႏိုင္တယ္။ လူသားတို႔ရဲ့စိတ္ဓာတ္မ်ား ေကာင္းမြန္ေနမွသာ၊ ယဥ္ေက်းေနမွသာ၊ မြန္ျမတ္ ေနမွသာ၊ လူသားတို႔ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာ ဤကမၻာမွာ ဆက္လက္တည္ရွိေနမွာျဖစ္တယ္။
̏ႏိုင္ငံႀကီးသားပီပီ ယဥ္ေက်းစြာ အားေပးၾကပါ̋ လို႔ ေဘာပြဲမွာ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္မွာကို စိုးရိမ္ေနၾကတဲ့ သက္ဆိုင္ရာပုဂၢဳိလ္မ်ားဟာ ေလာက္ဒ္စပီကာမွ မၾကာခဏဆိုသလို ေအာ္ေျပာေနသံမ်ားကုိ ေဘာလုံးပြဲမ်ားမွာ တီဗြီမွတဆင့္ ၾကားေနရတယ္။ UAE ႏွင့္ျမန္မာ ကန္တဲ့ေဘာလ္ပြဲမွာ ပရိတ္သတ္ေတြက ေဘာလ္ပြဲအၿပီးမွာ ျမန္မာႏိုင္္လို႔ ၀မ္းသာအားရႏွင့္ ေဘာလုံးကြင္းလယ္အထိ ၀င္ေရာက္လာခဲ့တဲ့ သာဓကေတြ၊ ျမန္မာျပည္မွာ က်င္းပသြားတဲ့ အေရွ႔ေတာင္အာရွအာကစားပြဲမွာ ျမန္မာေဘာလုံးအသင္းရႈံးလို႔ ခုံေတြရုိက္ခ်ဳိး၊ ပုိ႔စတာေတြကို မီးတင္ရႈိ႔ခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြ ရွိခဲ့တာေၾကာင့္ တာ၀န္ရွိသူမ်ားအတြက္ ပူပန္မယ္ဆိုလည္း ပူပန္ခ်င္စရာျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ ထိုထိုလုပ္ရပ္ေတြကုိ ႏိုင္ငံႀကီးသားေတြကေကာ မလုပ္ဖူးလား။ သူတို႔လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးတယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံႀကီးသားဆိုတာ ဘာကိုရည္ညႊန္းေျပာဆိုခ်င္တာလဲ။ စဥ္းစားမိျပန္တယ္။
ယဥ္ေက်းသူဆိုတာ ႏိုင္ငံႏွင့္မသက္ဆိုင္ဘဲ ကိုယ္ပိုင္အသိတရားႏွင့္သက္ဆိုင္တယ္လို႔ဆိုခ်င္တယ္။ ေဘာလုံးပြဲမွာ မိမိအားေပးတဲ့အသင္းက ရႈံးခဲ့လွ်င္ ခဲႏွင့္ေပါက္ခ်င္တာ၊ ဖိနပ္ႏွင့္ ပစ္ခ်င္တာဟာ ေဘာလုံးပြဲ ၾကည့္သူရဲ့ စိတ္ခံစားမႈမ်ားျဖစ္တယ္။ ဒီစိတ္ျဖစ္စဥ္ကို အသိတရားႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ စည္းကမ္းဥပေဒႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ ကိုယ္က်င့္သိကၡာႏွင့္ျဖစ္ေစ ထိန္းသိမ္းၾကရမွာျဖစ္တယ္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ မိမိကိုယ္ကိုမိမိ ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ႏိုင္သူကုိ ယဥ္ေက်းမႈရွိသူ၊ ႏိုင္ငံႀကီးသားပီသသူလို႔ ဆိုရမွာျဖစ္္တယ္။
ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္ျဖစ္စဥ္ကို မထိန္းသိမ္းႏိုင္ဘဲ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ ေႏွာက္ယွက္လိုတဲ့စိတ္ေတြ၊ ဖ်က္ဆီးလိုတဲ့စိတ္ေတြေၾကာင့္ ထိုင္ခုံေတြကို ရိုက္ခ်ဳိးျခင္း၊ ေဒါသစိတ္ႏွင့္ ကြင္းထဲသို႔ ခုံမ်ားကို ပစ္ေပါက္ျခင္း၊ ကြင္းထဲဆင္းၿပီး ေဘာလုံးသမားမ်ားကို ေႏွာက္ယွက္ျခင္း၊ ဒီလိုရုိင္းျပတဲ့ အျပဳအမူမ်ား ရွိေနသူေတြကို ႏိုင္ငံႀကီးသားမပီသသူလို႔ ဆိုလိုဟန္ရွိေနျခင္းပါ။ ႏုိင္ငံႀကီးသားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏုိင္ငံေလးသားပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ရိုင္းျပတဲ့ အျပဳအမူမ်ဳိးကို ျပဳေနခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဒီလူဟာ ယဥ္ေက်းမႈ မရွိတဲ့သူလို႔ ေခၚဆိုရမွာျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံႀကီးသား ျဖစ္လို္တဲ့ ေရႊျမန္မာမ်ားဟာ ႏုိင္ငံႀကီးသားစိတ္ဓာတ္မ်ား ရွိ၊ မရွိ ကိုယ္ပိုင္အသိတရားျဖင့္ ကိုယ့္ကုိယ္ကို ျပန္လည္သုံးသပ္ႏုိင္ၾကဖို႔ပါ။
ယေန႔ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပင္စရာေတြ မ်ားစြာရွိေနတယ္။ သု၀ဏၰအားကစား ကြင္းသို႔ သြားေရာက္၍ အားေပးတဲ့အခါမွာ ေပါက္ကြဲေဒါသေၾကာင့္ ရုိင္းျပတဲ့စကားေတြနဲ႔ ဆဲေရးတိုင္းထြာျခင္း၊ ရုိင္းျပတဲ့အမူအရာေတြနဲ႔ ခုံေတြရုိက္ခ်ဳိးျခင္း၊ ကြင္းထဲဆင္းၿပီး အားေပးေႏွာက္ယွက္ျခင္းစတဲ့ ဒီလိုအျပဳအမူ မ်ဳိးေတြဟာ ကမၻာ့အျမင္မွာေတာ့ ရုိင္းျပတယ္လို႔ျမင္ေနျခင္းပါ။ ေနာက္ၿပီး အမ်ားျပည္သူမ်ား သြားလာေသာ ေနရာမ်ဳိးေတြ၌ ကြမ္းတံေတြး ေထြးျခင္း၊ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း၊ အရက္ေသာက္ျခင္းမ်ဳိးေတြဟာ ကမၻာကို ရင္ေဘာင္တန္းလိုတဲ့ ေရႊျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔အတြက္ လုပ္သင့္သလား၊ မလုပ္သင့္ဘူးလားဆိုတာကို ေ၀ခြဲမရႏိုင္ ေသးဘဲ ရွိေနျခင္းဟာ ေရႊျမန္မာတို႔ရဲ့ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစျခင္းပါ။
ဥပမာ၊ ကြမ္း၀ါးထားေသာ ပါးစပ္ပိုင္ရွင္သည္ ခ်မ္းသာၾကြယ္၀သူတစ္ေယာက္ ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ေန ေသာ္လည္း ထိုသူရဲ့ ညစ္ေပေနတဲ့ ကြမ္း၀ါထားေသာပါးစပ္ေၾကာင့္ ထိုသူအေပၚမွာ ေလးစားမႈမ်ား ေလွ်ာ့နည္း ေနတတ္ျခင္းပါ။ ဒါလိုျဖစ္ေနျခင္းဟာ ထိုသူကိုယ္တိုင္က သူရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ဒစ္ဂနီတီ (dignity) လို႔ ဆိုႏိုင္တဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ဂုဏ္သိကၡာကို က်ဆင္းေစတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ေနျခင္းပါ။ ေနာက္ၿပီး ကြမ္းစားထားျခင္းေၾကာင့္ တည္ၾကည္ ေနတဲ့ သူရဲ့မ်က္ႏွာဟာ ရွိၿပီးသား ၾကက္သေရမ်ားကို ဆုတ္ယုတ္သြားေစတဲ့အခ်က္မ်ား ပါ၀င္ေနတာေၾကာင့္ ကမၻာ့အဆင့္အတန္းကို ရင္ေဘာင္တန္းလိုတဲ့ ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔အတြက္ ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားရမဲ့အခ်ိန္ အခါမ်ဳိးသုိ႔ ေရာက္ရွိေနျခင္းပါ။
ျမန္မာလူမ်ဳိးတို႔ရဲ့ အားနည္းခ်က္ျဖစ္တဲ့ ဓေလ့ထုံးစံ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ေထာက္ျပႏိုင္တဲ့ ရုပ္ရွင္တို႔လို မီဒီယာမ်ားက အားေပ်ာ့ေန၍ ႏိုင္ငံႀကီးသားပီသလိုတဲ့ ေရႊျမန္မာတို႔အတြက္ အျပဳခက္၊ အျပင္ခက္ ျဖစ္ေန တယ္လို႔ ယူဆမိျခင္းပါ။ ျပည္သူ၊ျပည္သားမ်ားႏွင့္ အမ်ားဆုံးထိေတြ႔ႏိုင္ေသာ ျပည့္သူ႔မီဒိယာမ်ားထဲမွာ ရုပ္ရွင္ႏွင့္ဂီတဟာ ျပည္သူမ်ားႏွင့္အနီးစပ္ဆုံး ထိေတြ႔ေသာ မီဒီယာမ်ားျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ ရုပ္ရွင္ဇာတ္ကား အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ကေလးငယ္မ်ားႏွင့္ လူငယ္လူရြယ္မ်ားအား ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္မ်ားကို စနစ္တက် ေ၀ငွမေပးႏုိင္ၾကဘဲ ေဒါသျဖစ္လာရင္ ထိုေဒါသစိတ္ႏွင့္ ဟိုကန္ဒီကန္ျပတာေတြ၊ ကိုယ္အမူအရာမ်ား ရိုင္းျပထားတာေတြ၊ ထုိးႀကိတ္ျပတာေတြ၊ လူသတ္ျပတာေတြ၊ လူမႈေရးအခက္အခဲရွိလာရင္ အရက္ေသာက္ျပ တာေတြ၊ ဒါမ်ဳိးေတြကိုပဲ မၾကာခဏ ေတြ႔ေနရတယ္။ ေလာဘအစြန္းထြက္လာရင္ (စိတ္၀င္စားမႈမ်ား လြန္လြန္းက်ဴးက်ဴးျဖစ္လာရင္) မိန္းမငယ္မ်ားအား ႏႈတ္ျဖင့္ မယဥ္ေက်းတဲ့ အေျပာအဆိုမ်ားကို ေျပာဆိုတာ၊ ကိုယ္ျဖင့္ ကာယိေျႏၵမဲ့ေအာင္၊ သုိ႔မဟုတ္ ကာယိေျႏၵကို လြန္က်ဳးေႏွာက္ယွက္တာ၊ ဖ်က္ဆီးတာ စတဲ့ အခန္းမ်ဳိးေတြကို ေဇာင္းေပးၿပီး တင္ျပထားတာေတြကို ေတြ႔ရတယ္။
မိန္းကေလးမ်ားကလည္း ကာယိေျႏၵကို မထိန္းသိမ္းလိုၾကပဲ ဣေျႏၵမဲ့တဲ့ အျပဳအမူ၊ အေျပာအဆိုေတြကို ျပဳမူျပတာ၊ အခ်ိန္မဲ့၊ အခါမဲ့ အခါမ်ဳိးေတြမွာ ညဥ့္ငွက္ေတြလို သြားလာ လႈပ္ရွားျပတာ၊ ျပဳမႈေနတာမ်ဳိးေတြဟာ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို ေဖၚညႊန္းျပဆိုတဲ့ အႏုပညာမ်ဳိးမဟုတ္ေတာ့ပဲ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို လိုရာဆြဲသုံးထားတဲ့ လူ႔အခြင့္ေရးဆိုတဲ့ ေခတ္သစ္ ဒႆနသီအိုရီေအာက္မွာ အားလုံးနီးနီး က်ေရာက္ေနတာကို ေတြ႔ရတယ္။ ဒီလိုပုံနဲ႔သာဆိုရင္ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈသည္ မိုးႀကီးခ်ဳပ္ေသာ္လည္း အခ်ိန္မီ ျပဳျပင္ႏိုင္စရာအေၾကာင္း မျမင္ႏိုင္ေၾကာင္းကို သတိေပးေျပာၾကားလိုျခင္းပါ။
ဒီလိုအေျခအေနမ်ဳိးေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ ယဥ္ေက်းမႈဆိုတာကို ဗုဒၶဘာသာရႈေဒါင့္ကေန တင္ျပ ခ်င္တယ္။ ယဥ္ေက်းမႈရဲ့အစဟာ စိတ္ဓာတ္ျဖစ္တယ္။ စိတ္မယဥ္ေက်းရင္ ႏႈတ္မယဥ္ေက်းႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္လည္း မယဥ္ေက်းႏုိင္ဘူး။ စိတ္လည္းမယဥ္ေက်း၊ ႏႈတ္လည္းမယဥ္ေက်း၊ ကိုယ္လည္းမယဥ္ေက်းတဲ့ အမူအရာမ်ားႏွင့္ သြားလာေနထိုင္သူကို ယဥ္ေက်းမႈရွိသူလို႔ ေျပာဖို႔ခက္တယ္။
လူငယ္၊ လူရြယ္၊ လူႀကီးေတြမွာရွိတဲ့ ကိုယ္က်င့္သီလႏွင့္ ကိုယ္က်င့္သိကၡာမ်ားဟာ ဒီေျမ၊ ဒီေရ၊ ဒီလိုမ်ဳိး၊ ဒီႏိုင္ငံႏွင့္ ဒီဘာသာ၊ ဒီသာသနာကို ျမတ္ႏိုးတတ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္မ်ား ေပ်ာက္ဆုံးေနခဲ့မည္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာယဥ္ေက်းမႈကို ကိုယ္စားျပဳထားတဲ့ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈမ်ားဟာ (ဥပမာ ေရွးဗိႆႏိုးၿမဳိ႔ေဟာင္း၊ ပုဂံၿမိဳ႔ေဟာင္းတို႔ဟာလည္း) ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို ကိုယ္စားျပဳႏိုင္ေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ သေရေခတၱရာၿမဳိ႔ ေဟာင္း၊ ဟံလင္းၿမဳိ႔ေဟာင္းတို႔ဟာလည္း ျမန္႔မာယဥ္ေက်းမႈရဲ့ဂုဏ္ကို ဆက္လက္ေဖၚညႊန္းႏိုင္ေတာ့မည္ မဟုတ္ပါ။
ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံႀကီးသားလည္းပီသေအာင္၊ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကို ကမၻာ့လူသားမ်ားလည္း သိရွိလာေအာင္ ေရႊႏွင့္ကြပ္ထားတဲ့စိန္ဟာ ပိုမိုတင့္တယ္လာသလို ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈကို ဗုဒၶယဥ္ေက်းမႈမ်ားႏွင့္ ထုံးမြမ္းထားႏိုင္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ကမၻာကို ရင္ေဘာင္တန္းလိုစိတ္ရွိေသာ ျမန္မာတို႔အတြက္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ သည္ ကမၻာ့အလယ္မွာ တင့္တယ္ေနမည္သာျဖစ္တယ္။ ထူးျခားေနမည္သာျဖစ္တယ္။ သဘာ၀ျဖစ္စဥ္မွာ လူက လူ႔ယဥ္ေက်းမႈကို ေဖးမေပးႏုိင္သလို၊ လူ႔ယဥ္ေက်းမႈအေမြႏွစ္မ်ားကလည္ လူမ်ဳိးရဲ့ဂုဏ္သိကၡာကုိ ျပန္လည္၍ ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္ေၾကာင္းကို ယုံၾကည္ထားမိတယ္။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏုိင္ၾကပါေစ။