ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး) - ျမင္းျပဂူ

ျမင္းျပဂူ၊ ယခင္
ရန္၀င္း (ေတာင္တံခါး) - ျမင္းျပဂူ
(မုိးမခ) ဇန္န၀ါရီ ၃၀၊ ၂၀၁၆
ပုဂံၿမိဳ႕ေဟာင္းက ဂူဘုရားေတြမွာ တစ္ဆူနဲ႔ တစ္ဆူ အတိအက်လံုး၀တူတာမရွိေပမယ့္ ပံုစံဆင္တူတာေတြေတာ့ ရိွပါတယ္။ အဲဒီလို ဆင္တူတဲ့လက္ရာမရွိပဲ တစ္ဆူတည္းရွိတာကေတာ့ ျမင္းျပဂူ ဂူဘုရား၊ ဘုရားအမွတ္ (၁၄၉၃/၈၀၆) ျဖစ္ပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္ နာမည္ ခပ္ဆန္းဆန္းရွိတဲ့ ျမင္းျပဂူလို႕ ဘြဲ႕ေတာ္ေခၚတြင္ေၾကာင္းကိုေတာ့ ရွာေဖြမေတြ႕ရွိရေသးပါ။ အနီးအနား မွာလည္း ႏြားျပဂူနဲ႔ ဆင္ျပဂူဆိုတာေတြ ရွိေနပါေသးတယ္။

ျမင္းျပဂူ ဂူဘုရားႀကီးကို ထိလိုင္ရွင္မင္းၾကီး လက္ထက္ေလာက္က တည္ခဲ့တာျဖစ္ႏိုင္္သလိုပဲ၊ အဲဒီေခတ္ေလာက္မကပဲ အနိ႐ုဒၶ မင္းၾကီးလက္ထက္ေလာက္မွာျဖစ္ေစ၊ ေစာလူးမင္း လက္ထက္ေလာက္မွာျဖစ္ေစ၊ (၁၀၇၅-၁၀၈၄) ခုႏွစ္ေလာက္ အထိ ေရွးက်နိုင္ပါေသးတယ္လို႕ သမိုင္းသုေတသနဆရာႀကီးမ်ားက အဆိုအမိန္႕ရွိတာေတြကိုလည္း မွတ္သားမိပါတယ္။

ခပ္နိမ့္နိမ့္ ပစၥယံ ၃ ဆင့္ပံု ေလးေထာင့္ဂူၾကီးအေပၚမွာ ေစတီၾကီးေပါက္ထားျပီး ဂူအတြင္းမွာ လိုဏ္ပတ္လမ္းႏွစ္ဆင့္ ပံုစံရိွ တာေၾကာင့္ ထူးျခားတဲ့ ပံုစံျဖစ္ပါတယ္။

 ျမင္းျပဂူ၊ ယေန႕

အေပၚကေပါက္ထားတဲ့ေစတီႀကီးရဲ႕ ေအာက္တည့္တည့္မွာ မ႑ိဳင္ႀကီး ရွိပါတယ္။ အဲဒီမ႑ိဳင္ႀကီးရဲ႕ ေလးမ်က္ႏွာမွာ အခန္း က်ဥ္းတစ္ခုစီပါရွိၿပီး၊ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္မ်ား သီတင္းသံုးရန္ေနရာျဖစ္ပါတယ္။

အေနာက္ဘက္မွာရွိတဲ့ အ၀င္မုခ္ေပါက္ကေန ၀င္ေရာက္တဲ့အခါ၊ အေမွာင္ရိပ္က်ေနတဲ့ အတြင္းလိုဏ္ပတ္လမ္းႏွစ္ခုအနက္၊ ေအာက္ဘက္က အျပင္လမ္း နရံေတြမွာ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္မ်ားကို ထားရွိပါတယ္။

ဆင္းတုေတာ္ေတြကေတာ့ အပ်က္အစီးေတြမ်ားပါတယ္။ ဘူမိဖသသ မုျဒာေတြနဲ႕မ်ားပါတယ္။ စ်ာနမုျဒာ၊ နဂါးရံုပံုေတာ္ေတြ လည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ေတြက အနိရုဒၶ (အေနာ္ရထာ) မင္းႀကီးေခတ္လက္ရာေတြနဲ႕ နည္းနည္း ကြာျခား ေနၿပီး၊ ပံုေတာ္ေတြက ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းလက္ရာေတြနဲ႕ ဆင္တူေနတာကိုေထာက္႐ႈၿပီး၊ ေႏွာင္းေခတ္ေတြမွာ အျပဳအျပင္ေတြ ရွိခဲ့တဲ့ပံုပဲလို႔ ယူဆၾကတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။

 ျမင္းျပဂူ၊ ျဖတ္ပိုင္းဆြဲပံု

ဆင္းတုေတာ္ေတြရဲ႕ အေပၚဘက္ နရံတေလွ်ာက္မွာ ၾကာဖူးေတြနဲ႔ ထူပါပံုေတြ တန္းစီေရးဆြဲထားတာမွာ တစ္ခ်ိဳ႕တစ္၀က္ ေကာင္းမြန္ေသးတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။

အတြင္းနံရံေတြမွာလည္း ဗုဒၶ၀င္ဇာတ္ေတာ္လာ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ၊ မြန္ဘာသာ ကမၸည္းစာေတြက အပ်က္အစီးမ်ား ေပမယ့္ သင့္တင့္ေကာင္းမြန္ေသးတာေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။

ေစတီႀကီးရဲ႕ေျခရင္းမွာ လိုဏ္ပတ္လမ္းတစ္ခုရွိပါတယ္။ အဲဒီေနရာကေနၿပီး၊ ေအာက္ဘက္ မ႑ိဳင္ေလးမ်က္ႏွာမွာရွိတဲ့ ဆင္းတုေတာ္ေတြဆီကို အလင္းေရာင္ ေပးထားတဲ့ အလင္းေပါက္ေတြကို ထည့္သြင္းထားပါတယ္။

ေအာက္ေျခ ေလးေထာင့္ဂူႀကီးအေပၚမွာ အခ်ိဳးက်လွတဲ့ေစတီႀကီးအပါအ၀င္၊ အင္မတန္ အဆင္ေျပေျပ ခန္႔ခန္႔ညာညား တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ပိသုကာပညာက အင္မတန္မွပဲ စိတ္၀င္စားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပုဂံေဒသ ထေနာင္းပင္ေတြ၊ ကႏၲာရဆူးပင္ေတြၾကားက ေျမနီနီလမ္းကေလးေပၚမွာ ရပ္ၿပီး၊ ညေန ေန၀င္ဆည္းဆာခ်ိန္ရဲ႕ နီေျပေျပ အဆင္းေအာက္က ျမင္းျပဂူ ဂူဘုရားႀကီးကို ျမင္ရတဲ့ ျမင္ကြင္းက ရင္ထဲမွာ အစဥ္အၿမဲ ရွိေနဆဲ။

စာကိုး၊
(၁) ပုဂံသုေတသနလမ္းညႊန္၊ ဦးဗိုေက၊ ပထမအႀကိမ္၊ ၁၉၈၁
(၂) AOMAR: Myanmar Archaeology Students


 ျမင္းျပဂူ၊ အတြင္းလိုဏ္ပတ္လမ္းမွ ဆင္းတုေတာ္မ်ား