ထြန္း၀င္းၿငိမ္း - ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလား၊ တုိက္ပြဲ၀င္ေနတယ္
(ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ဂ်ာနယ္) မိုုးမခ၊ ေအာက္တိုုဘာ ၂၄၊ ၂၀၁၆
ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနရဆဲ
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အရသာကုိ မခံစားရေသးပါဘူး။ ပုိၿပီး တိတိက်က်ေျပာရရင္ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီ ဦးတည္ႏုိင္မယ့္ အေျခအေနကုိ အစပ်ဳိးေနရတဲ့ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရွိေသးေတာ့ တုိင္းျပည္ထူေထာင္ေရး၊ တည္ေဆာက္ေရး ေတြ ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ႏုိင္။ ဒါေၾကာင့္ တည္ေဆာက္ေရးကာလ ဆုိတာထက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွား တုိက္ပြဲ၀င္ေနရဆဲကာလ မၿပီးဆုံးေသး ဘူးလုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။
ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနရဆဲ
က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံဟာ ဒီေန႔အခ်ိန္ထိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဲ႕ အရသာကုိ မခံစားရေသးပါဘူး။ ပုိၿပီး တိတိက်က်ေျပာရရင္ စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆီ ဦးတည္ႏုိင္မယ့္ အေျခအေနကုိ အစပ်ဳိးေနရတဲ့ကာလ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မရွိေသးေတာ့ တုိင္းျပည္ထူေထာင္ေရး၊ တည္ေဆာက္ေရး ေတြ ေကာင္းေကာင္း မလုပ္ႏုိင္။ ဒါေၾကာင့္ တည္ေဆာက္ေရးကာလ ဆုိတာထက္ ရုန္းကန္လႈပ္ရွား တုိက္ပြဲ၀င္ေနရဆဲကာလ မၿပီးဆုံးေသး ဘူးလုိ႔ ျမင္မိပါတယ္။
အခုေခတ္စားေနတဲ့ အာေဘာ္က ဒီမုိကေရစီေရးအတြက္ အနစ္နာခံ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ့ၾကသူေတြကုိ သစ္ခုတ္သမားေတြနဲ႔ ခုိင္းႏႈိင္းၾကၿပီး၊ ေတာ္လွန္ေရးကာလလြန္ေျမာက္လုိ႔ တုိင္းျပည္တည္ေဆာက္ေရး ေဆာင္ရြက္မယ့္သူေတြကုိ ပန္းပုဆရာေတြလုိ႔ တင္စား ေျပာဆုိေနၾက ပါတယ္။ တည္ေဆာက္ေရး ကာလ ေရာက္လာၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ လမ္းရွင္းတဲ့ သစ္ခုတ္သမားေတြ မလုိအပ္ေတာ့ဘူး။ အေသးစိတ္ ထုလုပ္ ဖန္တီးႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ ပန္းပုဆရာေတြသာ ပုိၿပီး လုိအပ္ပါတယ္လုိ႔ ေျပာဆုိေနၾကတာေတြရွိပါတယ္။ အဲဒီအယူအဆက လက္ေတြ႔ႏုိင္ငံေရး အေျခအေနေတြနဲ႔ ကုိက္ညီတယ္ ေျပာလုိ႔မရပါဘူး။ တရားမွ်တမႈ မထြန္းကားေသးတဲ့၊ ဥပေဒစုိးမုိးမႈ မရွိေသးတဲ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး ဆုံးရႈံး ေနရတဲ့ အေနအထားမွာ ပန္းပု ဆရာေတြလည္း လက္ရာေျမာက္ေအာင္ ထုဆစ္ဖုိ႔ အခြင့္မသာပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုႀကီးဟာ သစ္ခုတ္သမားစိတ္ဓါတ္နဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႕ လႈပ္ရွားရုန္းကန္ တုိက္ပြဲ၀င္ေနရဆဲပါ။
စစ္မွန္တဲ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ တုိင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ ဒီမုိကေရစီအေရး ႏွစ္ခုစလုံး စစ္စစ္မွန္မွန္ တည္ေဆာက္ႏုိင္မွ ရရွိမယ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ အဲဒီ အေရးႏွစ္ခုစလုံးအတြက္ အဓိက အတားအဆီးကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကုိ ျပင္ဖုိ႔ ဒါမွမဟုတ္ အသစ္ေရးဆြဲဖုိ႔သာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီေန႔ တုိင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ထုိးစစ္ဆင္တုိက္ခုိက္ခံရမႈေတြ ႀကံဳေတြ႕ေနရဆဲပါပဲ။ အလုပ္သမား၊ လယ္သမား၊ ေက်ာင္းသားေတြ လုပ္ခလစာ၊ ထြန္တုံးတုိက္ပြဲ၊ ဒီမုိကေရစီပညာေရးစနစ္ စတဲ့အရာေတြအတြက္ လမ္းမေပၚထြက္ ဆႏၵျပေနရတုန္းပါ။ ဒါကတုိင္းျပည္ရဲ႕လက္ရွိ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ဖုိ႔ဆုိတာ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ စိမ္ေခၚမႈတရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရသစ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံ
NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ အခမ္းအနား မွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က “ဘယ္သူေတြက စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုခ်င္သလဲ၊ ဘယ္သူေတြက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို မလိုလား ဘူးဆိုတာ ျပည္သူေတြ မၾကာခင္မွာျမင္ရမွာပါ။” လုိ႔ ေျပာ ၾကားတာကုိေတြ႔ရ ပါတယ္။
အဲဒီေန႔က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းထဲကေန အစိုးရသစ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံ ၇ ခ်က္ကုိ အခုလုိ ေတြ႕ရတယ္။
၁။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ ျပန္လည္သံုးသပ္ဖို႔
၂။ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးမႈ မူေဘာင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ဖို႔
၃။ ျပင္ဆင္အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး ေဆြးေႏြးမႈမူေဘာင္နဲ႔အညီ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးညီလာခံ ၂၁ ရာစုပင္လံု က်င္းပဖို႔
၄။ က်င္းပျပဳလုပ္တဲ့ ၂၁ ရာစု ပင္လံု ညီလာခံ ရလဒ္ေတြကို စုစည္းၿပီး ျပည္ေထာင္စုသေဘာတူညီခ်က္ (21 st Century Panglon Conference Agreement) လက္မွတ္ထုိးဖို႔
၅။ ျပည္ေထာင္စု သေဘာတူညီ ခ်က္နဲ႔အညီ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရးသား အတည္ျပဳဖို႔
၆။ ျပင္ဆင္ေရးသား အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္တဲ့ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔အညီ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီ အေထြေထြေ ရြးေကာက္ ပြဲေတြကို က်င္းပဖို႔
၇။ ပါတီစံုဒီမိုကေရစီအေထြေထြေရြးေကာက္ပဲြ ရလဒ္နဲ႔အညီ ဒီမိုကရက္တစ္ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီအခ်က္ ၇ ခ်က္ဟာ လက္ခံႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြပါ။ ဒီေန႔ ႏုိင္ငံေရးအရ လုိအပ္ေနတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္လည္းျဖစ္တယ္။ တခုရွိတာက အစိုးရသစ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းျပေျမပုံမွာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကုိ ဘယ္လုိလုပ္ၾကမွာလဲ။ တုိက္ပြဲေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္ ဘယ္ပုံဘယ္နည္း တားဆီးၾကမွာလဲဆုိတာ မေတြ႔ရပါဘူး။ စစ္တပ္က တႏိုင္ငံလံုး ပစ္ခတ္တိုက္ခိုက္မႈ ရပ္စဲေရးသေဘာတူ စာခ်ဳပ္ NCA မွာ ပါ၀င္ခြင့္ကန္႔သတ္ခံ ထားရတဲ့ AA, MNDA, TNLA စတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္အဖြဲ႕ ၃ ဖြဲ႔ကုိ ဘယ္လုိသေဘာထားၾကမွာလဲဆုိတဲ့ ေမးခြန္းေတြရွိေနပါတယ္။
လမ္းပြင့္သြားတယ္ဆုိတဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ေရး
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ အခမ္းအနားမွာပဲ "က်မေျပာခ်င္ တာကေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔၊ တပ္မေတာ္အဖြဲ႔၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလံုးဟာ ဘယ္သူေတြက သေဘာထား ပိုႀကီးႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္ သူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ခြင့္လႊတ္ သည္းခံႏိုင္လဲ၊ ဘယ္သူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္ကို အဓိပၸါယ္ပိုၿပီးေတာ့ တန္ဖိုးထားႏိုင္လဲ ဆိုတာ ကိုပဲ ၿပိဳင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္၊ တိုက္ျခင္း၊ ခိုတ္ျခင္း၊ တိုက္ႏိုင္ျခင္းကိုၿပိဳင္မယ့္အစား မီးၿငိမ္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အင္အားကိုၿပိဳင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္" လုိ႔ ဆုိခဲ့ပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ဟာ NCA စာခ်ဳပ္ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးစားေပးခဲ့တဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ အစုိးရသက္တမ္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ပါဝင္သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
လမ္းပြင့္သြားတယ္ဆုိတဲ့ လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ေရး
ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က NCA လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ပတ္လည္ေန႔ အခမ္းအနားမွာပဲ "က်မေျပာခ်င္ တာကေတာ့ အစိုးရအဖြဲ႔၊ တပ္မေတာ္အဖြဲ႔၊ တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းမ်ား အားလံုးဟာ ဘယ္သူေတြက သေဘာထား ပိုႀကီးႏိုင္သလဲ၊ ဘယ္ သူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ခြင့္လႊတ္ သည္းခံႏိုင္လဲ၊ ဘယ္သူေတြက ပိုၿပီးေတာ့ႏိုင္ငံရဲ႕အနာဂတ္ကို အဓိပၸါယ္ပိုၿပီးေတာ့ တန္ဖိုးထားႏိုင္လဲ ဆိုတာ ကိုပဲ ၿပိဳင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္၊ တိုက္ျခင္း၊ ခိုတ္ျခင္း၊ တိုက္ႏိုင္ျခင္းကိုၿပိဳင္မယ့္အစား မီးၿငိမ္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္မယ့္ အင္အားကိုၿပိဳင္ၾကပါလို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္" လုိ႔ ဆုိခဲ့ပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ဟာ NCA စာခ်ဳပ္ ထြက္ေပၚလာေအာင္ ႀကိဳးစားေပးခဲ့တဲ့ လြန္ခဲ့တဲ့ အစုိးရသက္တမ္းက သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ပါဝင္သူေတြကို ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္းလည္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
NCA လက္မွတ္ေရးထိုးႏိုင္ဖုိ႔ ညီညႊတ္ေသာ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC က အစိုးရကုိ အခ်က္ ၈ ခ်က္ ေတာင္းဆို ထားပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ရက္ပုိင္း ေနျပည္ေတာ္က ေဆြးေႏြးပြဲမွာ အခ်က္ ၄ ခ်က္ကို ညွိႏိႈင္းႏိုင္ခဲ့ၿပီး၊ က်န္၄ ခ်က္ကို ဆက္လက္ ေဆြးေႏြးဖုိ႔ သေဘာတူညီမႈေတြ ရရွိခဲ့တယ္လုိ႔ သိရပါတယ္။ အစိုးရရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေကာ္မရွင္နဲ႔ UNFC ရဲ႕ ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရး ကိုယ္ စားလွယ္အဖြဲ႔ DPN တို႔အၾကား ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးမႈက သေဘာတူညီခ်က္တခ်ိဳ႕ရရွိခဲ့လုိ႔ ႏွစ္ဖက္နားလည္မႈ ပိုမိုတည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၿပီး NCA လက္မွတ္ေရးထိုးႏုိင္ေရး လမ္းပြင့္သြားေၾကာင္း ႏွစ္ဖက္လံုးက မီဒီယာေတြကုိ ေျပာၾကတယ္လုိ႔လည္းဆုိပါတယ္။
အခြင့္အေရးေတြ ဆုံး႐ႈံးေနရလုိ႔
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ေရွ့ဆက္သြားႏုိင္ဖုိ႔ စိတ္ေစာေနပုံရပါတယ္။ တုိင္းရင္းသားေတြကေတာ့ မိေအး အႀကိမ္ႀကိမ္ နာခဲ့ၾကတာမုိ႔ ႏုိင္ငံေရးအရ အာမခံခ်က္မရွိရင္ တပ္မေတာ္နဲ႔ လက္မွတ္ထုိးဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆုိတာ သမုိင္းအရ၊ သူတုိ႔ဘ၀အရ စြဲစြဲၿမဲၿမဲသိေန တာေတြ ရွိေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ညီညြတ္ေသာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးမ်ားဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ UNFC ဥကၠ႒ျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး အင္ဘန္ လက “ဗမာမဟုတ္တဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ လက္နက္စဲြကုိင္ၿပီး ေတာ္လွန္မႈေတြ ျပဳလုပ္ေနၾကတာဟာ ဘာေၾကာင့္လဲလုိ႔ ေမးခ်င္ၾက ပါလိမ့္ မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ဟာ ၁၉၄၇ခုႏွစ္ ပင္လုံမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတဲ့ ကတိ၊ ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကတဲ့ စာခ်ဳပ္ပါ သေဘာတူညီခ်က္ေတြကုိ ၿပီးျပည့္စုံေစဖို႔ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ခဲ့လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ လုိလားေတာင္းတတဲ့ ဒီမုိကေရစီေရး၊ အမ်ဳိးသားတန္းတူေရးနဲ႔ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္တုိ႔ကုိ အာမခံ တဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ဆုံး႐ႈံးေနရလုိ႔ပါပဲ”ဟု ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံ အဖြင့္ႏႈတ္ခြန္းဆက္စကားမွာ ထည့္သြင္းေျပာဆိုခဲ့တာပါ။
၂၁ရာစုပင္လံု အဖြင့္မိန္႔ခြန္းမွာလည္း ကာခ်ဳပ္ေျပာၾကားတဲ့ လက္နက္ကုိင္လမ္းစဥ္ကုိ ဖက္တြယ္ၿပီး လူမ်ိဳးစြဲဆႏၵကုိသာ ဦးစားေပး ေဖာ္ေဆာင္ ေနျခင္းဟာ ဒီမုိကေရစီနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္လုိ႔ ဆိုတဲ့အေပၚ လက္ရွိအေနအထားမ်ိဳးမွာ အေျခအေနနဲ႔ မကိုုက္ညီေသးဘူးလုိ႔ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီ NMSP ဒုတိယ ဥကၠဌ ႏုုိင္ဟံသာက တုန္႔ျပန္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔လည္း ဒီမုိကေရစီစနစ္ကုိ လက္ခံပါက အရပ္သားအစုိးရရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈေအာက္တြင္ ခံယူသင့္ေၾကာင္း၊ လက္ရွိတပ္မေတာ္ဟာ အစုိးရရဲ႕ လက္ေအာက္ခံအျဖစ္ မေနဘဲ သီးသန္႔ အခြင့္အာဏာရယူထားျခင္းမွာ ဒီမုိကေရစီ မဆန္တဲ့ပုံစံမ်ဳိးျဖစ္ေနတယ္လုိ႔လည္း ႏုုိင္ဟံသာက တပ္မေတာ္အေပၚ ျပန္လည္ေထာက္ ျပခဲ့တာကုိေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။
ညီညြတ္ေရးအလုပ္
တကယ္ေတာ့ NLD အစိုးရက တပ္မေတာ္ကုိ ထိန္းႏိုင္တာနဲ႔ အပစ္ရပ္ၿပီသား ျဖစ္သြားမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို ႏိုင္ငံေရး အရ ႐ိုးရိုးသားသား တန္းတူညီမွ်စြာနဲ႕ေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ရင္ မေျပလည္စရာ အေၾကာင္းမရွိပါဘူး။ ဒီေတာ့ ဗမာ့တပ္မေတာ္က ထိုးစစ္အားလုံးကို ရပ္ပစ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ဖုိ႔ဆုိတာ အာဏာရ ထားတဲ့ အင္အားႀကီးသူက ပုိႀကီးသေဘာထားႀကီးရစၿမဲပါ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုိတာ ညီညြတ္ေရး အလုပ္လုိ႔ ျမင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မုိ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရရွိဖုိ႔ စစ္မွန္တဲ့ ညီညြတ္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ကုိ မလြဲမေသြ ျဖတ္သန္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ညီညြတ္ေရးအစျပဳဖုိ႔ ယုံၾကည္မႈကုိ စတင္တည္ေဆာက္ေလ့ရွိပါတယ္။
ယုံၾကည္မႈကုိ တည္ေဆာက္ရာမွာ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္ရပ္စဲေၾကာင္းေက်ညာခ်က္ေတြ၊ အေထြေထြလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးတာမ်ဳိးေတြ၊ အလုပ္တူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး စတာေတြနဲ႔ အစပ်ဳိးၾကပါတယ္။ အာဏာရ အစုိးရနဲ႔ တပ္မေတာ္တုိ႔ရဲ႕ ဘယ္ေလာက္သေဘာထားႀကီးမလဲဆုိတာ ျပည္သူေတြ ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကပါတယ္။ အစုိးရ၊ တပ္မေတာ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတာ္လွန္ေရး လက္ နက္ကုိင္အဖြဲ႕ေတြၾကားမွာ အျပန္အလွန္ အသိအမွတ္ျပဳမႈ၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ၊ အျပန္အလွန္ယုံၾကည္မႈေတြနဲ႔ တန္းတူေရး အေျခခံေတြ ကုိ လုိက္နာၾကရပါတယ္။ ယုံၾကည္မႈ ခုိင္ၿမဲမွ ညီညြတ္ေရးတည္တံ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တန္းတူေရးကုိ အေျခခံတဲ့ ေတြ႔ဆုံေဆြးေႏြးမႈေတြကသာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရလဒ္ကုိ တုိးတက္ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။
အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး
ညီညြတ္ေရးကုိေဆာင္ရြက္ရာမွာ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကုိလည္း မျဖစ္မေနတည္ေဆာက္ၾကရမွာပါ။ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ဳိး သားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဆုိတာ မူမဲ့ အညံ့ခံေရးမဟုတ္ပါဘူး။ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြားတရပ္လုံးအေပၚမွာအေျချပဳတဲ့ သင့္ျမတ္ေရး ျဖစ္ရ ပါမယ္။ အုပ္စုတစု၊ အဖြဲဲ႕အစည္းတခုအတြက္ အေျခမျပဳရပါဘူး။ ျမန္မာ့ႏုိင္ငံေရးနဲ႔ သက္ဆုိင္သူအင္အားစုအသီးသီးရဲ႕ ဒီမုိကေရစီ ရပုိင္ခြင့္ ေတြကုိ လုံး၀ အသိအမွတ္ျပဳရပါမယ္။ ေပါင္းခ်င္သူနဲ႔ေပါင္း၊ မေပါင္းခ်င္သူကုိ ၀ုိင္းပယ္ဆန္႔က်င္ ေသြးခြဲတာမ်ဳိး မျဖစ္ရပါဘူး။ ျပဳမူေဆာင္ရြက္ ခ်က္မွန္သမွ်ဟာ ရုိးသားၿပီး ပြင့္လင္းေျဖာင့္မတ္ရပါမယ္။ ဒီမုိကေရစီက်ရပါမယ္။ လိမ္ညာလွည့္ျဖားတာမ်ဳိး၊ အေကာက္ၾကံတာမ်ဳိး မျဖစ္ေစရ ပါဘူး။ အဲဒီအေျခခံေတြကုိ မူတည္ၿပီး အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး အစစ္နဲ႔ အတုကုိခြဲျခားရမွာျဖစ္ပါတယ္။
တုိင္းရင္းသားျပႆနာ
က်ေနာ္တုိ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ဒီေန႔ျဖစ္ေနတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ကို ပုိၿပီးနက္႐ိႈင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းတရပ္လည္းရိွပါတယ္။ ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တုိင္းျပည္မွာ လြတ္လပ္ေရးနဲ႔အတူ အေရးအႀကီးဆံုး ေျဖရွင္းရမယ့္ ျပႆနာႀကီးတရပ္ျဖစ္တဲ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုျပႆနာ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္းခံကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးျပႆနာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္အစုိးရေတြက အမ်ဳိးသားေရးအေျခခံ သေဘာထား ေတြျဖစ္တဲ့ တန္းတူေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ရရိွေရး ျပႆနာေတြအေပၚမွာ မွန္ကန္စြာ မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ၾကပါဘူး။
ဒီလုိမေျဖ ရွင္းႏုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ အတြက္ တုိင္းရင္းသားေတြဟာ မိမိတုိ႔ရဲ႕ ေမြးရာပါအခြင့္အေရးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကုိယ့္ၾကမၼာကုိယ္ဖန္တီးေရး၊ တန္းတူ ေရးနဲ႔ ကိုယ္ပိုင္ျပ႒ာန္းခြင့္ အတြက္ တုိက္ပဲြဝင္ခ့ဲရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို ပင္လံုညီလာခံမွာ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းေျဖရွင္းသလို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘဲ ဖိႏွိပ္ေရးကိုသာ အေလး ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ လူမ်ဳိးစုေတြနဲ႔ ပဋိပကၡပိုမုိျပင္းထန္လာခဲ့ရပါတယ္။ ဆက္လက္ၿပီး လက္နက္ကိုင္တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ လာခ့ဲရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အဆုိးဆုံးကေတာ့ စစ္အစုိးရအဆက္ဆက္ဟာ ဒီပဋိပကၡေတြကို အသံုးခ်ၿပီး သူတုိ႔အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ေဆာင္ ရြက္ခဲ့ၾကလုိ႔ တုိင္းျပည္လည္း ဆင္းရဲတြင္းနက္ေနတာ အားလုံးအသိ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖၚေဆာင္မႈနဲ႔ လက္ေတြ႕ႏုိင္ငံေရး
လြန္ခဲ့တဲ့ အစုိးရ ငါးႏွစ္သက္တမ္းမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ အစိုးရကိုယ္စား ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းမႈေဖၚေဆာင္ေရးေကာ္မတီ MPC ကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဦးေအာင္မင္းကာလကတည္းက တနိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးစာခ်ဳပ္ NCA ကုိ ဘယ္ေတာ့ လက္မွတ္ထိုးနိုင္ၾကမလဲ ဆုိ တာကိုသာ ထပ္ခါတလဲလဲ ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔အစည္း ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါတိုင္း လက္မွတ္ထိုး ေရးသည္သာ ပထမ၊ လက္မွတ္ထိုးေရးသည္သာ ဒုတိယ၊ လက္မွတ္ထိုးေရးသည္သာ တတိယ အေနနဲ႔ ဆက္လက္ ဖိအား ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အပစ္ရပ္ NCA လက္မွတ္ထိုးလိုက္ရင္ပဲ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရသြားေတာ့ မလိုလို တနိုင္ငံလံုးကုိ ထင္ေယာင္မွား ေစခဲ့တာပါ။
“မေဆြးေႏြးဘဲ ေနတာထက္စာရင္ ေဆြးေႏြးၾကတာ ေကာင္းတယ္၊ ဒါဟာ Process လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္တယ္။” ဆုိတဲ့အသံေတြကလည္း က်ယ္ က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ထူေထာင္ျဖန္႔က်က္ထားတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွာ နိုင္ငံေရးမူေဘာင္ လမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚ မွာ ေဆြးေႏြးၾကမွသာ အက်ိဳးရွိမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မွားယြင္းတဲ့ နိုင္ငံေရး မူေဘာင္ အကန္႔အသတ္ေတြထဲမွာ ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးခဲ့ရင္ ႏွစ္ေပါင္း ရာခ်ီၾကာေ အာင္ ေဆြးေႏြးေပမယ့္ တိုင္းရင္းသားျပည္သူလူထုအတြက္ ေကာင္းက်ဳိး မျမင္ႏုိင္ပါဘူး။
စစ္ေရးမွာ အေအာင္ျမင္ဆံုးညႊန္းကိန္း
စစ္တပ္က သူတို႔ရဲ႕အားသာခ်က္က စစ္ပြဲေတြကုိဖန္တီးတာ စစ္တိုက္တာလို႔ ယူဆၾကပါတယ္။ စစ္ေရးအႏၱရာယ္႐ွိရင္၊ လံုျခံဳေရး ၿခိမ္းေျခာက္ မႈ႐ွိရင္ စစ္တပ္႐ွိေနဖို ႔လိုအပ္တယ္။ စစ္တပ္အင္အားႀကီးဖို႔လိုအပ္တယ္လို႔ လူေတြကယူဆၾကမယ္။ အဲဒီအခါမ်ိဳးမွာ စစ္တပ္ရဲ႕ အေရးပါမႈ အခန္းက႑က ပိုမုိျမင့္မားလာမယ္လို႔ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက တြက္ဆတတ္ၾကပါတယ္။
ဒါေပမဲ့ တခ်ဳိ႔ေသာသမုိင္းအေတြ႕အၾကံဳေတြအရ အဲဒီတြက္ဆမႈအမွားေတြနဲ႔ မလိုအပ္ဘဲ အရဲစြန့္ၿပီး စစ္ပြဲေတြဖန္တီးရာကေန စစ္တပ္ကို အထိနာေစတဲ့ သာဓကေတြ ႐ွိခဲ့ပါတယ္။ အထင္႐ွားဆံုး ဥပမာကေတာ့ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္က အာဂ်င္တီးနားပါပဲ။ စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္ ေအာက္မွာ ႐ွိတုန္းက အာဂ်င္တီးနားစစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ တြက္ဆမႈအမွားေတြနဲ႔ ေဖာက္ကလန္စစ္ပြဲမ်ိဳးကို တိုက္ခဲ့ပါတယ္။ ရလဒ္က စစ္႐ွံုးၿပီး စစ္အာဏာ႐ွင္စနစ္ပါ အဆံုးသတ္သြားေစခဲ့တာကုိ ေတြ႕ရပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စစ္ေရးမွာ အေအာင္ျမင္ဆံုးညႊန္းကိန္းဆုိတာ စစ္ပြဲကိုေ႐ွာင္႐ွားၿပီး ကိုယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ေပါက္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြဆုိၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းျပည္မွာ လုိအပ္ေနတာက စစ္တုိက္တဲ့ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြထက္ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးကုိ ေဆာင္က်ဥ္းေပးမယ့္ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေန႔အထိေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ႏုိင္ငံမွာ အလားအလာ မေတြ႕ရေသးပါဘူး။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လူထုအားနဲ႔သာ တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ တကယ္တည္ေဆာက္ၿပီဆိုရင္ အဓိကအင္အားစုႀကီး ဟာ ျပည္သူလူထုဘဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္သမိုင္းမွာမဆို ႀကီးက်ယ္တဲ့ ေျပာင္းလဲ မႈႀကီးေတြ ဟာ ျပည္သူလူထုရဲ႕တိုက္ပြဲနဲ႔ ကင္းၿပီးမျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ျပည္သူလူထုဟာ မိမိတို႔အက်ဳိးအတြက္ စည္း႐ံုးညီၫြတ္ၾကၿပီး တိုက္ပြဲဝင္မွသာ ရရွိႏိုင္ မွာျဖစ္ပါ တယ္။ ျပည္သူလူထုစည္း႐ံုးမႈနဲ႔ တိုက္ပြဲဝင္မႈ မပါတဲ့ ေျပာင္းလဲမႈေတြဟာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖုိ႔ မျဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တုိင္းခ်စ္ ျပည္ခ်စ္ ပုဂၢိဳလ္ေတြဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ လက္ရွိအၾကပ္အတည္းက လြတ္ေျမာက္ေ အာင္ ေဆာင္ ရြက္ရာမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလိုလားၾကတဲ့ ျပည္သူလူထုႀကီးကို စည္း႐ံုးၿပီး အဲဒီသူေတြကိုယ္တိုင္ နိုးၾကား တက္ႂကြစြာနဲ႔ သေဘာထားအျမင္ ထုတ္ေဖၚမႈေတြ၊ ေဆြးေႏြးပြဲျပင္ပ၊ ညီလာခံျပင္ပ လူထုလႈပ္ရွားမႈေတြ အင္အားေကာင္းေကာင္း ေပၚထြက္လာမွသာ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကုိ ရရွိနိုင္မွာ ျဖစ္ပါ ေၾကာင္း တင္ျပလုိက္ရပါတယ္။
ထြန္း၀င္းၿငိမ္း ၁၇-၁၀-၂၀၁၆
ျမန္မာသံေတာ္ဆင့္ အပတ္စဥ္သတင္း အတြဲ ၅၊ အမွတ္ ၃၂၊ ေအာက္တုိဘာ ၂၂-၂၈၊ ၂၀၁၆ ေန႔ ထုတ္တြင္ေဖၚျပ ခဲ့ေသာ ေဆာင္းပါး။