ေအာင္ေမာ္ဦး - "ျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ ဒီမိုကေရစီ"
(မိုုးမခ) မတ္ ၂၈၊ ၂၀၁၇
ျမန္မာ့အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးေရးတဲ့ အေမရိကန္သံအမတ္ေဟာင္း Derek Mitchell ကို(အမွန္နဲ႔အမွား ႏွစ္ခုထဲကိုပဲသိၾကတယ္ဆိုတဲ့ ျမန္မာေတြကိုယ္စား) အားနာေနမိပါတယ္။
တဘက္က "ပုဒ္မ ၆၆(ဃ)" နဲ႔ ပိတ္ထားသလို၊ အျခားတဘက္က "ေပၚျပဴလာ ျဖစ္ခ်င္စိတ္နဲ႔ေဝဖန္ေနၾကတာျဖစ္တယ္" ဆိုတဲ့ အစိုးရရဲ႕ တန္ျပန္စြပ္စြဲမႈေၾကာင့္ လူေတြရဲ႕လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုေရးသားခြင့္ဟာ ၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရပါၿပီ။
ဒါ့အျပင္ "ကိုယ္တင္တဲ့အစိုးရမို႔ မေဝဖန္နဲ႔ " ဆိုတဲ့ ေနာက္ထပ္ဘက္တဘက္ကလည္း သိမ္ေမြ႔လွပါတယ္။ ခု မေဝဖန္ၾကနဲ႔ဦး၊ အစိုးရက ေဝဖန္လို႔ရၿပီ၊ ေဝဖန္ၾကေတာ့လို႔ ခြင့္ျပဳမွ ေဝဖန္ၾကရမယ္လို႔ အဓိပၸာယ္ ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ခုမက်င့္သံုးၾကနဲ႔ဦး ေနာင္မွက်င့္သံုးၾကလို႔လည္း အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။
ႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းနဲ႔အညီ ႏိုင္ငံေရးအရ ပူးေပါင္း ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ကို လက္လႊတ္ဆံုး႐ံႈးၾကရတာဟာ ေမြးရာပါလူ႔အခြင့္အေရးကို ဆံုး႐ံႈးၾကရတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။
လက္ပံေတာင္းဟာ ထပ္တခါ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရျပန္ပါၿပီ။ ေရာ္ဘာက်ည္နဲ႔ပစ္ခတ္ခံရတဲ့ ဒဏ္ရာေတြအတြက္ ဘယ္လိုေလ်ာ္ေၾကးမ်ဳိး ရသင့္တယ္ဆိုတာကို ေတာင္းဆိုရမယ္မွန္း သူတို႔မသိၾကရွာပါဘူး။ သူတို႔အခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုေပးမယ့္၊ သူတို႔ေျမကို အကာအကြယ္ေပးမယ့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြနည္းပါးတာေၾကာင့္ ေက်ာက္ထုတ္ယူခြင့္ပိတ္လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ ေခၽြးသိပ္မႈနဲ႔တင္ ေမွာက္ထားတဲ့သပိတ္ကို လွန္ပစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာ အေရးယူမႈမွ မရွိတဲ့ ဒီလိုေျဖရွင္းမႈဟာ ဒီ့ထက္ႀကီးတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္ လုပ္လို႔ ရႏိုင္တယ္လို႔ ခြင့္ျပဳထားသလိုလည္း ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ဆိုတာကို တာဝန္ရွိသူေတြ သတိျပဳမိပံုမရပါဘူး။
ေခတ္အဆက္ဆက္ ေရွ႕တန္းက တိုက္စစ္မွဴးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံ ေရးသမားေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလိုႏိုင္ငံေရး မိုးသားမ်ဳိးနဲ႔သာ ဆိုရင္ ေထာင္ဝင္စာေတာင္ ႀကိဳျပင္ထားၾကရေတာ့မယ့္ပံုပါပဲလို႔ ေရွ႕မီေနာက္မီ ပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕ က ဆိုၾကပါတယ္။
သၾကၤန္သံခ်ပ္ေတြကို စိစစ္ေရးတင္ရမယ္ဆိုတဲ့အမိန္႔ထုတ္ျပန္ခ်က္က အကူတိုက္စစ္မွဴးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကာတြန္းဆရာေတြအဖို႔ ေထာင္ႏႈတ္ခမ္းဟာ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္းဆိုသလိုမ်ားျဖစ္ရေလဦး မလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္သူေတြရွိလာေနတာကိုလည္း ေတြ႕လာရပါတယ္။
"Opposing oppressive state power and running a government are two vastly different skills." ဆိုတဲ့စကားနဲ႔ အစခ်ီလို႔ ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္က တႏွစ္သား အစိုးရရဲ႕ တႏွစ္သားကေလးငယ္လို လမ္းေလွ်ာက္ေနပံုကို (သူပုန္နဲ႔ အစိုးရ မကြဲပံုကို) ေဝေဝဆာဆာ ေဝဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ အစီရင္ခံစာအေပၚ ျငင္းပယ္တာထက္ တနည္းတဖံု ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာက ပိုၿပီး အစုိးရပီသရာေရာက္မွာပါ။ ျပည္တြင္းေရးထက္ေက်ာ္လြန္လုိ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေရးကိစၥအဆင့္ကို ေရာက္သြားၿပီဆိုတဲ့အခ်က္ကို လက္သင့္ခံပါမွ အေနာက္ကမၻာနဲ႔ သံခင္းတမန္ခင္း ေျခခင္းဆန္႔ႏိုင္မွာပါ။
ေကာင္းေအာင္ေျပာင္းေနပါတယ္လို႔ေျပာေနေပမယ့္လည္း အစိုးရစီမံခန္႔ခြဲမႈအားလံုးရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမွန္သမွ်ကိုေတာ့ ျပည္သူလူထုဟာ လက္ေတြ႕က်က်ကို ခံစား ေနၾက ရပါၿပီ။ ဘတ္စ္ကားမွအစ ေၾကာင္ေရခ်ဳိးတာအဆံုးလို႔ေျပာရမွာပါ။ လက္လုပ္လက္စား လူတန္းစားရဲ႕ညည္းညဴသံေတြနဲ႔ ပညာတတ္အလႊာရဲ႕ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္မႈေတြ ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕စတုထၴမ႑ိဳင္မွာ ပဲ့တင္ထပ္လို႔ေနပါၿပီ။
သူတို႔နယ္ေျမေဒသေတြကို ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္တာကိုခံေနရတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြက တကယ္လို႔ အစိုးရကသာ တပ္မေတာ္ကို တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္ရပ္ခိုင္းႏိုင္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ေရာင္နီသန္းပါၿပီလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ဒီေန႔ရပ္ရင္ မနက္ျဖန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေလွ်ာက္ႏိုင္ၾကၿပီလို႔လည္း သူတို႔က ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။
အမွန္တကယ္က အစိုးရအေနနဲ႕လုပ္ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္က (၃) ရပ္ပဲရွိတာပါ။ ေတာ္လွန္ေရးနည္းနဲ႔ တက္လာတဲ့ အစိုးရျဖစ္တာေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ခုခ်က္ခ်င္းလုပ္ရမယ့္ (ပထမ) လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပင္လံုနဲ႔ ဥပေဒျပင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွစ္ခုကေတာ့ အခ်ိန္ယူၿပီးလုပ္ရမယ့္ ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြသာျဖစ္ပါ တယ္။
ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြ အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္ျဖစ္ေနတာက တဘက္၊ ဥပေဒမဲ့ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ၾကံပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ေနတာေတြက တဘက္နဲ႔ အုတ္ေအာ္ေသာင္းသဲ ျဖစ္ေနတာေတြကလြဲရင္ ဘယ္ဘက္မွာ တိမ္းၫြတ္မႈကဲေနမွန္း မသိရတဲ့အစိုးရဟာ သူလုပ္ရမယ့္ တကဲ့အလုပ္ (၃) ခုကို မယ္မယ္ရရ မလုပ္ရေသးပါ ဘူး။
လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ပထမဦးစားေပးဟာဘာလဲ၊ အစိုးရရဲ႕ ပထမဦးစားေပးဟာဘာလဲ။ ဘယ္သူမွမသိရပါဘူး။ ဘာသာရပ္တုိင္းအေရးႀကီးတာမွန္ေပမယ့္ ဆယ္တန္းကေလး ေတြ တဘာသာၿပီးမွတဘာသာေျဖသလို က်ေနာ္တို႔အစိုးရလည္း တခုၿပီးမွ တခုလုပ္ရင္ ခုေလာက္ဆို သၾကၤန္ကဲဖို႔ေတာင္ (အမိုးဖြင့္ ဂ်စ္ကားေလးငွားၿပီး) ရယ္ဒီ ျဖစ္ေနေလာက္ပါၿပီ။
ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ အသီးအပြင့္ေတြကို ျပည္သူေတြ တကယ္ပဲ ရိတ္သိမ္းခြင့္ရခဲ့ၾကၿ ပီလား။ ေတာ္လွန္ေရးကေရာ ၿပီးသြားၿပီလား။
ေအာင္ေမာ္ဦး
မတ္၊ ၂၆၊ ၂၀၁၇။
ႏိုင္ငံသားေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းနဲ႔အညီ ႏိုင္ငံေရးအရ ပူးေပါင္း ပါဝင္ ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ကို လက္လႊတ္ဆံုး႐ံႈးၾကရတာဟာ ေမြးရာပါလူ႔အခြင့္အေရးကို ဆံုး႐ံႈးၾကရတာပဲျဖစ္တယ္လို႔ ပညာရွင္ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။
လက္ပံေတာင္းဟာ ထပ္တခါ အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ၾကံဳခဲ့ရျပန္ပါၿပီ။ ေရာ္ဘာက်ည္နဲ႔ပစ္ခတ္ခံရတဲ့ ဒဏ္ရာေတြအတြက္ ဘယ္လိုေလ်ာ္ေၾကးမ်ဳိး ရသင့္တယ္ဆိုတာကို ေတာင္းဆိုရမယ္မွန္း သူတို႔မသိၾကရွာပါဘူး။ သူတို႔အခြင့္အေရးကို ေတာင္းဆိုေပးမယ့္၊ သူတို႔ေျမကို အကာအကြယ္ေပးမယ့္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္းေတြနည္းပါးတာေၾကာင့္ ေက်ာက္ထုတ္ယူခြင့္ပိတ္လိုက္တယ္ဆိုတဲ့ ေခၽြးသိပ္မႈနဲ႔တင္ ေမွာက္ထားတဲ့သပိတ္ကို လွန္ပစ္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘာ အေရးယူမႈမွ မရွိတဲ့ ဒီလိုေျဖရွင္းမႈဟာ ဒီ့ထက္ႀကီးတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလုပ္မယ္ဆိုရင္ လုပ္လို႔ ရႏိုင္တယ္လို႔ ခြင့္ျပဳထားသလိုလည္း ျဖစ္ေနခဲ့တယ္ဆိုတာကို တာဝန္ရွိသူေတြ သတိျပဳမိပံုမရပါဘူး။
ေခတ္အဆက္ဆက္ ေရွ႕တန္းက တိုက္စစ္မွဴးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ႏိုင္ငံ ေရးသမားေတြရဲ႕ မိသားစုဝင္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီလိုႏိုင္ငံေရး မိုးသားမ်ဳိးနဲ႔သာ ဆိုရင္ ေထာင္ဝင္စာေတာင္ ႀကိဳျပင္ထားၾကရေတာ့မယ့္ပံုပါပဲလို႔ ေရွ႕မီေနာက္မီ ပုဂၢိဳလ္တခ်ဳိ႕ က ဆိုၾကပါတယ္။
သၾကၤန္သံခ်ပ္ေတြကို စိစစ္ေရးတင္ရမယ္ဆိုတဲ့အမိန္႔ထုတ္ျပန္ခ်က္က အကူတိုက္စစ္မွဴးေတြျဖစ္ၾကတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကာတြန္းဆရာေတြအဖို႔ ေထာင္ႏႈတ္ခမ္းဟာ မခ်စ္ေသာ္လည္း ေအာင့္ကာနမ္းဆိုသလိုမ်ားျဖစ္ရေလဦး မလားဆိုၿပီး စိုးရိမ္သူေတြရွိလာေနတာကိုလည္း ေတြ႕လာရပါတယ္။
"Opposing oppressive state power and running a government are two vastly different skills." ဆိုတဲ့စကားနဲ႔ အစခ်ီလို႔ ဒဲရက္မစ္ခ်ယ္က တႏွစ္သား အစိုးရရဲ႕ တႏွစ္သားကေလးငယ္လို လမ္းေလွ်ာက္ေနပံုကို (သူပုန္နဲ႔ အစိုးရ မကြဲပံုကို) ေဝေဝဆာဆာ ေဝဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။
ကုလသမဂၢရဲ႕ အစီရင္ခံစာအေပၚ ျငင္းပယ္တာထက္ တနည္းတဖံု ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္ဖို႔ ႀကိဳးစားတာက ပိုၿပီး အစုိးရပီသရာေရာက္မွာပါ။ ျပည္တြင္းေရးထက္ေက်ာ္လြန္လုိ႔ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အေရးကိစၥအဆင့္ကို ေရာက္သြားၿပီဆိုတဲ့အခ်က္ကို လက္သင့္ခံပါမွ အေနာက္ကမၻာနဲ႔ သံခင္းတမန္ခင္း ေျခခင္းဆန္႔ႏိုင္မွာပါ။
ေကာင္းေအာင္ေျပာင္းေနပါတယ္လို႔ေျပာေနေပမယ့္လည္း အစိုးရစီမံခန္႔ခြဲမႈအားလံုးရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးမွန္သမွ်ကိုေတာ့ ျပည္သူလူထုဟာ လက္ေတြ႕က်က်ကို ခံစား ေနၾက ရပါၿပီ။ ဘတ္စ္ကားမွအစ ေၾကာင္ေရခ်ဳိးတာအဆံုးလို႔ေျပာရမွာပါ။ လက္လုပ္လက္စား လူတန္းစားရဲ႕ညည္းညဴသံေတြနဲ႔ ပညာတတ္အလႊာရဲ႕ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္ျဖစ္မႈေတြ ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕စတုထၴမ႑ိဳင္မွာ ပဲ့တင္ထပ္လို႔ေနပါၿပီ။
သူတို႔နယ္ေျမေဒသေတြကို ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္တာကိုခံေနရတဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ နီးစပ္သူေတြက တကယ္လို႔ အစိုးရကသာ တပ္မေတာ္ကို တႏိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ႔ အပစ္ရပ္ခိုင္းႏိုင္ရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ ေရာင္နီသန္းပါၿပီလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ စစ္ပြဲေတြ ဒီေန႔ရပ္ရင္ မနက္ျဖန္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလမ္းေၾကာင္းေပၚ ေလွ်ာက္ႏိုင္ၾကၿပီလို႔လည္း သူတို႔က ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။
အမွန္တကယ္က အစိုးရအေနနဲ႕လုပ္ရမယ့္ ႏိုင္ငံေရးလုပ္ငန္းစဥ္က (၃) ရပ္ပဲရွိတာပါ။ ေတာ္လွန္ေရးနည္းနဲ႔ တက္လာတဲ့ အစိုးရျဖစ္တာေၾကာင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဟာ ခုခ်က္ခ်င္းလုပ္ရမယ့္ (ပထမ) လုပ္ငန္းစဥ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပင္လံုနဲ႔ ဥပေဒျပင္ေရး လုပ္ငန္းစဥ္ႏွစ္ခုကေတာ့ အခ်ိန္ယူၿပီးလုပ္ရမယ့္ ေရရွည္လုပ္ငန္းစဥ္ေတြသာျဖစ္ပါ တယ္။
ၿမိဳ႕ႀကီးျပႀကီး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြ အလြဲလြဲအေခ်ာ္ေခ်ာ္ျဖစ္ေနတာက တဘက္၊ ဥပေဒမဲ့ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ၾကံပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္မႈေတြျဖစ္ေနတာေတြက တဘက္နဲ႔ အုတ္ေအာ္ေသာင္းသဲ ျဖစ္ေနတာေတြကလြဲရင္ ဘယ္ဘက္မွာ တိမ္းၫြတ္မႈကဲေနမွန္း မသိရတဲ့အစိုးရဟာ သူလုပ္ရမယ့္ တကဲ့အလုပ္ (၃) ခုကို မယ္မယ္ရရ မလုပ္ရေသးပါ ဘူး။
လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ပထမဦးစားေပးဟာဘာလဲ၊ အစိုးရရဲ႕ ပထမဦးစားေပးဟာဘာလဲ။ ဘယ္သူမွမသိရပါဘူး။ ဘာသာရပ္တုိင္းအေရးႀကီးတာမွန္ေပမယ့္ ဆယ္တန္းကေလး ေတြ တဘာသာၿပီးမွတဘာသာေျဖသလို က်ေနာ္တို႔အစိုးရလည္း တခုၿပီးမွ တခုလုပ္ရင္ ခုေလာက္ဆို သၾကၤန္ကဲဖို႔ေတာင္ (အမိုးဖြင့္ ဂ်စ္ကားေလးငွားၿပီး) ရယ္ဒီ ျဖစ္ေနေလာက္ပါၿပီ။
ေတာ္လွန္ေရးရဲ႕ အသီးအပြင့္ေတြကို ျပည္သူေတြ တကယ္ပဲ ရိတ္သိမ္းခြင့္ရခဲ့ၾကၿ ပီလား။ ေတာ္လွန္ေရးကေရာ ၿပီးသြားၿပီလား။
ေအာင္ေမာ္ဦး
မတ္၊ ၂၆၊ ၂၀၁၇။