အိခ်ယ္ရီေအာင္ (Myanmar Now) ● ထိန္းသိမ္းခံ သတင္းသမားသံုးဦး ေျခရာေပ်ာက္ေန
(မုိးမခ) ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၇
(မုိးမခ) ဇြန္ ၂၇၊ ၂၀၁၇
ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ အဖမ္းခံရသည့္ သတင္းေထာက္သံုးဦးကို ျပန္လႊတ္ရန္ အမ်ားအျပားက ေတာင္းဆိုေနၾကသည္၊ သံဃာ တစ္ပါးလည္း သတင္းသမားတို႔ႏွင့္အတူ အဖမ္းခံထားရသည္ဟု TNLA အဖဲြ႔က ဆိုသည္။
ရန္ကုန္ (Myanmar Now) – ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ထိန္းသိမ္းခံထားရသည္ဟုဆိုေသာ ရန္ကုန္အေျခစိုက္ သတင္းသမား ၃ ဦး မွာ လားရိႈး ၿမိဳ႕မရဲစခန္းတြင္ ရိွမေနေၾကာင္း စခန္းမွဴး ဒုတိယရဲမွဴး ေက်ာ္ႏိုင္က ဇြန္ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ေျပာသည္။
သတင္းသမားမ်ားဦး အပါအဝင္ အမ်ဳိးသား ၇ ဦးကို နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္၊ ဘုရားႀကီးရြာတြင္ စစ္ေဆးစဥ္ တအာင္း/ပေလာင္ လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႔ (TNLA) အဖဲြ႔ထံမွ ထြက္ခြာလာေၾကာင္း သိရသျဖင့္ အေရးယူႏိုင္ရန္ လားရိႈးၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းသို႔ အပ္ႏွံ ထားၿပီး စစ္ေဆးေနေၾကာင္း တပ္မေတာ္၏ ဇြန္ ၂၆ ရက္စဲြတပ္ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ဆက္သြယ္ေမးျမန္းစဥ္ စခန္းမွဴးက ထုိသုိ႔ေျဖၾကားျခင္း ျဖစ္သည္။
DVB
သတင္းဌာနမွ သတင္းေထာက္မ်ားျဖစ္ေသာ ဦးေအးနိုင္၊ ဦးျပည့္ဘုန္းနိုင္ႏွင့္
ဧရာဝတီသတင္းဌာနမွ သတင္းေထာက္ လဝီဝမ္ (ေခၚ) ဦးသိန္းေဇာ္။ ဇြန္ ၂၆ ရက္ေန႔က
၎တို႔ စတင္ ထိန္းသိမ္းခံရစဥ္ ရိုက္ကူးထားျခင္းျဖစ္သည္ဟု ယူဆရသည့္
ဤဓာတ္ပံုမွာ အြန္လိုင္းတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ရိွသည္။
“အခုခ်ိန္ထိ ကြၽန္ေတာ္တို႕စခန္းမွာ မရိွပါဘူး။ ေရာက္လည္း မေရာက္၊ လႊဲလည္းမလဲြ၊ ကြၽန္ေတာ္တို႔ မသိပါဘူး” ဟု စခန္း မွဴးက ဆိုသည္။
နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕မရဲစခန္း၊ လားရိႈးခရိုင္ရဲတပ္ဖဲြ႔ရံုး၊ ရွမ္းျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ႔ရံုးမ်ားသို႔ ဆက္သြယ္ေသာ္လည္း တယ္လီဖုန္း လက္ခံ ေျဖဆိုျခင္း မရိွေသးေပ။
● သံဃာတစ္ပါး ပါဝင္ဟုဆို
သတင္းသမား ၃ ဦးမွာ DVB သတင္းဌာနမွ သတင္းေထာက္ ဦးေအးနိုင္ႏွင့္ ဦးျပည့္ဘုန္းနိုင္၊ ဧရာဝတီ သတင္းဌာနမွ သ တင္းေထာက္ လဝီဝမ္ (ေခၚ) ဦးသိန္းေဇာ္တို႔ျဖစ္ၿပီး TNLA အဖဲြ႔က ျပဳလုပ္သည့္ မူးယစ္ေဆး မီးရိႈ႕ဖ်က္ဆီးသည့္ အခမ္းအနား သို႔ သြားေရာက္ သတင္းယူၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ထိုသတင္းဌာနမ်ားထံမွ သိရသည္။
က်န္အမ်ဳိးသား ၄ ဦး မည္သူမည္ဝါျဖစ္ေၾကာင္း တပ္မေတာ္၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရိွေပ။
TNLA အဖဲြ႔ ျပန္ၾကားေရးအရာရိွတစ္ဦးျဖစ္သည့္ ဗိုလ္မွဴး သာပန္လွကမူ ထိုသူမ်ားမွာ လား႐ႈိး ေဒသခံ ယာဥ္ေမာင္းႏွစ္ဦး၊ ယာဥ္ေနာက္လိုက္တစ္ဦး၊ သံဃာတစ္ပါးတို႔ျဖစ္သည္ဟု သိရေၾကာင္း ေျပာသည္။
ထိန္းသိမ္းခံထားရသူမ်ားမွာ နမ့္ဆန္ၿမိဳ႕နယ္အနီးရိွ တပ္မေတာ္စခန္းတစ္ခုသို႔ ေရာက္ေနဖြယ္ရိွသည္ဟု သူက ခန္႔မွန္းသည္။
● သတင္းေထာက္အခြင့္အေရး
၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္ သတင္းမီဒီယာဥပေဒတြင္ သတင္းသမားမ်ားသည္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားရာေဒသတြင္ သတင္းရယူစဥ္ ဖမ္းဆီးထိန္း သိမ္းခံရျခင္းမွ ကင္းလြတ္ေစရမည္ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။
အေျခခံဥပေဒ၊ သတင္းမီဒီယာဥပေဒတို႔တြင္ သတင္းစာသမားတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပ႒ာန္းထားၿပီးျဖစ္ ေၾကာင္း၊ သတင္းေထာက္မ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းမွာ ရိွၿပီးသားဥပေဒကို အသိအမွတ္မျပဳသည့္ ပံုစံျဖစ္ေနေၾကာင္း သတင္းစာ ဆရာ ဦးရဲႏိုင္မိုးက ေျပာသည္။
“သတင္းမီဒီယာေကာင္စီအပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ မီဒီယာအဖြဲ႕အစည္းေတြက ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းျပတာ၊ ေတာင္းဆို တာမ်ိဳးေတြ လုပ္သင့္ပါတယ္။ သတိထားရမယ့္အခ်က္က ျမန္မာႏိုင္ငံအစိုးရ အဖြဲ႕အစည္းတခ်ိဳ႕ဟာ သတင္းမီဒီယာရဲ႕ အခြင့္အေရးကို နားမလည္ဘူး၊ ပဋိပကၡျဖစ္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးထက္ ညိႇႏႈိင္းၿပီးေတာ့ သူတို႔သေဘာေပါက္ေအာင္ ေဆာင္ ရြက္ႏုိင္ရင္ အေကာင္းဆံုးပါ” ဟု ဦးရဲႏိုင္မိုးက ဆိုသည္။
ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန ဆက္ရိွသင့္ မရိွသင့္ဟူေသာအခ်က္ကို က်ယ္က်ယ္ေလာင္ေလာင္ ေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးေၾကာင္း၊ ဝန္ႀကီး ဌာနအေနျဖင့္ ဆက္ရိွသင့္သည္ဟု ယူဆပါက ယခုကိစၥတြင္ သတင္းမီဒီယာဘက္မွ ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ရပ္တည္ ေျဖရွင္းေပးသင့္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူ ဦးရဲႏိုင္က ဌာနအေနျဖင့္ သတင္းသမား ၃ ဦး ထိန္းသိမ္းခံရျခင္းႏွင့္ ပတ္ သက္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္အဖဲြ႔ကို ဆက္သြယ္ ေျပာဆိုဦးမည္မဟုတ္ဟု ဆိုသည္။
“စံုစမ္းစစ္ေဆးဆဲအဆင့္ပဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က ဘာမွသြားေျပာလို႔ မရေသးဘူးေပါ့။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ သိသ ေလာက္ေတာ့ တပ္မေတာ္ဦးစီးခ်ဳပ္႐ံုးဘက္က စံုစမ္းတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ အဲ့ဒီေလာက္ထိပဲ ေျပာႏိုင္ပါေသးတယ္” ဟု ေျပာ ေရးဆိုခြင့္ရိွသူက ရွင္းျပသည္။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွ ဦးဂ်င္မီက သတင္းေထာက္မ်ားကို မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ထိန္းသိမ္းေစကာမူ လက္ခံႏိုင္စရာမရိွဟု ဆိုသည္။
“သတင္းေထာက္ဆိုတာ သူ႕အသက္ကို ရင္းၿပီး သြားရတာေလ။ သတင္းေထာက္ေတြ လႊတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ေတာ့ အေကာင္းဆံုး နည္းလမ္းရွာၿပီးေတာ့ လုပ္ရမွာပဲ” ဟု ဦးဂ်င္မီက ေျပာသည္။
● မီဒီယာေကာင္စီ၏ ပါဝင္မႈ
စာေရးဆရာမ ေသြး (စစ္ကိုင္း) က ဒီမိုကေရစီေဖာ္ေဆာင္ေနသည့္ႏိုင္ငံ၊ ျပည္သူေရြးခ်ယ္ တင္ေျမွာက္ထားသည့္ အစိုးရ လက္ထက္တြင္ ဤျဖစ္စဥ္မ်ဳိး မျဖစ္သင့္ဟု သံုးသပ္သည္။
“ကြၽန္မလည္း ျပည္သူတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူအေနနဲ႕သတင္းသိပိုင္ခြင့္ရိွတယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕သတင္းသိပိုင္ခြင့္ အတြက္ သတင္းေထာက္ကလည္း သတင္းရိွတဲ့ေနရာကို သြားမွာပဲေလ။ သတင္းေထာက္ေတြက သူတို႔အလုပ္ကို သူတို႔ လုပ္တယ္လို႕ျမင္တယ္” ဟု စာေရးဆရာမက ေျပာသည္။
ဖမ္းဆီးခဲ့သည့္ အဖြဲ႕အစည္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသတင္း မီဒီယာေကာင္စီ၊ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာနတို႕အေနျဖင့္ ၾကားဝင္ေျဖရွင္းေပးသင့္ေၾကာင္းလည္း သူက မွတ္ခ်က္ျပဳသည္။
တိုင္းရင္းသားေဒသသို႔ သြားေရာက္သတင္းယူသူကိုဖမ္းဆီးျခင္းသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစ မည္ဟု ျမန္မာႏိုင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီအဖြဲ႕ဝင္ ဦးျမင့္ေက်ာ္က သံုးသပ္သည္။
“မီဒီယာက တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္တဲ့ သတင္းေတြ လက္ေရွာင္ရင္ သက္ဆုိင္တဲ့သူ အားလံုး အက်ိဳးယုတ္မွာပါ။ အစုိးရလည္း တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ သတင္းအခ်က္ အလက္ေတြ သိခြင့္ ပိုနည္းသြားလိမ့္မယ္။ လူထုလည္း မသိေတာ့ဘူး” ဟု ဦးျမင့္ေက်ာ္က ဆုိသည္။
ေကာင္စီအေနျဖင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တုိက္ရိုက္ဆက္သြယ္ရန္ ႀကိဳးစားၿပီး သတင္းသမားမ်ားကို အျမန္ဆံုးလႊတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ဤအေတာအတြင္း သတင္းသမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္းႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး သတင္းမီဒီယာအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အရပ္ဖြဲ႕အစည္း မ်ားက ေၾကညာခ်က္ထုတ္ၿပီး ကန္႔ကြက္ေနၾကသည္။