ေမာင္ရစ္ - အစြန္းေရာက္၊ ေရွးရိုးစြဲနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ

March 5th 2015, BBC Photo

ေမာင္ရစ္ - အစြန္းေရာက္၊ ေရွးရိုးစြဲနဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ 

(မိုးမခအယ္ဒီတာ့လက္ေရး) ၾသဂုတ္ ၅၊ ၂၀၁၇

ျမန္မာျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ၇၅%ေသာ လူထုမဲအင္အားကေန အစုိးရန႔ဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ၂ရပ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ႏိုင္ခဲ့တာ ၁ ႏွစ္ခြဲ ေက်ာ္ခဲ့ပါျပီ။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒလက္ေအာက္မွာ ယခင္အတိုက္အခံ ယခု အာဏာရအစိုးရျဖစ္လာတဲ့ အင္န္အယ္ဒီပါတီနဲ႔ လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ မည္သုိ႔ မည္ပုံ ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားေနၾကရတယ္ဆိုတာ မဲဆႏၵရွင္ ျပည္သူလူထုၾကီးလည္း မ်က္၀ါးထင္ထင္ ေတြ႔ျမင္သေဘာေပါက္ေနၾကရပါျပီ။ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ တိုးတက္ ထြန္းကားမႈေတြ ရွိသလို အခက္အခဲေတြ အတားအဆီးေတြ စိတ္သြားတိုင္း ကိုယ္ပါ လိုရာ မေရာက္ ျဖစ္ေနရတာေတြလည္း အားမလို အားမရ ျဖစ္ၾကရတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အဓိက အခ်က္အျခာေတြျဖစ္တဲ့ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး၊ တရားမွ်တေသာ စီရင္ႏိုင္မႈ ရွိေရး၊ အဂတိလုိက္စားမႈ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ႏိုင္ေရးနဲ႔ ျပည္သူလူထု သက္သာေခ်ာင္ခ်ိေရး လူမႈ ဖူလုံေရးေတြမွာ မေရြ႔ ေရြ႔ေအာင္ တြနး္တိုက္ ရုန္းကန္ေနၾကရတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

ယခင္တုန္းကေတာ့ အာဏာရ၊ လက္နက္ကိုင္စစ္အုပ္စုနဲ႔ အသိုင္းအ၀ိုင္းမ်ားကို အတိုက္အခံလုပ္ တြန္းလွန္ တိုက္ပြဲ၀င္ၾကရာမွာ ကမာၻၾကီးနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔က တဘက္၊ သူတို႔ခ်ည္း (စစ္အုပ္စုနဲ႔ သူ႔ေထာက္ခံသူ ဘက္ေတာ္သားမ်ား) က တဘက္လုိ႔ ဆိုရမွာေပါ့ခင္ဗ်ာ။ ယခုအခ်ိန္မွာကေတာ့ျဖင့္ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး၊ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေခါင္းစဥ္တင္ျပီး အတိုက္အခံမဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေရြးေကာက္ခံ အစုိးရအျဖစ္ လႊတ္ေတာ္အျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ၾကရတာဆိုေတာ့ ကိုယ္ခ်ည္းက တဘက္၊ ကမာၻၾကီးနဲ႔ အျခားသူတို႔ေတြက တဘက္လို႔ ဆိုၾကရျပီ ျဖစ္ပါတယ္။

သာဓကအားျဖင့္ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာက အခြင့္အေရးေရွ႔တန္းတင္လႈပ္ရွားသူ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အင္န္အယ္ဒီအစိုးရကို ေမးခြန္ထုတ္တာ၊ ေ၀ဖန္ ျပစ္တင္တာ၊ ဖိအားေပး ေတာင္းဆိုမႈေတြကို နယ္ပယ္က႑ အသီးသီးမွာ ျပဳလုပ္လာေနၾကပါတယ္။ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဘက္က အားနည္းတာ ပ်က္ကြက္တာ ခၽြတ္ေခ်ာ္တာမွန္သမွ်ဟာ ျပည္သူလူထုေရြးေကာက္ခံ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ကိုယ္စားလွယ္ေတြရဲ့ ေခါင္း ျဖစ္လာပါတယ္။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ၂၅% ေနရာယူထားတဲ့ အကာအကြယ္ယူ "ေစာင့္ေရွာက္မႈေပးေနတဲ့" တပ္မေတာ္၊ ျပည္ထဲေရးနဲ႔ လုံျခဳံေရးတို႔ရဲ့ အခမ္းက႑ကို ေမးခြန္းထုတ္ ေထာက္ျပဖို႔ကိုေတာ့ျဖင့္ ဘယ္သူ႔ကိုမ်ား တာ၀န္ လႊဲေပးထားလိုက္ျပီလဲလို႔ စဥ္းစားခ်င္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ၏ အခြင့္အေရးစာမ်က္ႏွာမွာ ေမးခြန္းေတြ ဖိအားေတြ ရင္ဆိုင္ေနရသည့္ နည္းတူ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာလည္း အစြန္းေရာက္ေတြ ေရွးရိုးစြဲသူေတြက လက္ရွိ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ကို ဆန္႔က်င္ ကန္႔ကြက္ အတိုက္အခံေတြ တိုးျမွင့္လာၾကတာလည္း စိတ္၀င္စားစရာပါ။ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရးကို အေၾကာင္းျပျပီး အစိုးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ဟာ လူနည္းစုေတြ ဘက္က လိုက္တယ္လို႔ စြပ္စြဲလာၾကသလို လူမ်ားစုေတြကိုပဲ ဦးစားေပးေနျပန္တယ္လို႔ ေ၀ဖန္ျပစ္တင္ ေျပာဆိုေနၾကျပန္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အစြန္းေရာက္ မ်ဳိးခ်စ္ေတြက အစုိးရကို ျဖဳတ္ခ်ပစ္ဖို႔အထိကို သပိတ္စခန္းဖြင့္ ေတာင္းဆိုမႈေတြ တိုးလုပ္ေနသလို ရခိုင္ျပည္နယ္ နယ္စပ္ေဒသမွာလည္း အစြန္းေရာက္အၾကမ္းဖက္ေတြနဲ႔ ပဋိပကၡေတြလည္း ျဖစ္ပြားလို႔ ေနပါတယ္။ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြမွာ လူျပိန္းသာမန္ ပရိသတ္တုန္႔ျပန္မႈ ေရခ်ိန္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ အစြန္းေရာက္ေတြ ေရွးရိုးစြဲေတြဘက္က ရႈျမင္သုံးသပ္ပုံေတြကို ယိမ္းျပီး လက္ရွိ ေရြးေကာက္ခံအစိုးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္အေပၚကို ျပစ္တင္သံကဲခ်င္ၾကသလားလို႔ ဆိုခ်င္စရာပါ။

ဒီေနရာမွာ ယခင္အတိုက္အခံကာလမ်ား (၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ မတိုင္ခင္) က တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား တက္ၾကြလႈပ္ရွားမႈမ်ားအေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္း ေတြးျမင္မိျပန္ပါတယ္။ လြတ္လပ္စြာ ေရးသား ေျပာဆို ထုတ္ေဖာ္ခြင့္ ရရွိဖို႔ အေရး၊ လြတ္လပ္စြာ အသင္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္း ထူေထာင္ လႈပ္ရွားခြင့္ ရရွိဖို႔အေရး၊ လူထုတင္ေျမွာက္တဲ့ (ၾကားျဖတ္အစုိးရ) အစုိးရတရပ္ ေပၚထြန္းလာဖို႔အေရး၊ ႏိုင္ငံေရးယုံၾကည္မႈေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံရသူမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရး၊ မတရားမႈမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ျပီး တရားမွွ်တစြာ စီရင္ ဆုံးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ ရရွိေရး နဲ႔ မိမိကံၾကမၼာ လြတ္လပ္စြာ အေၾကာက္တရားမဲ့ ဖန္တီးႏိုင္ခြင့္ ရရွိေရး စသည့္ လူ႔ေဘာင္သစ္အေရးကိစၥမ်ားအတြက္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ား တက္ၾကြလႈပ္ရွားမႈမ်ား ယခုအခ်ိန္မွာ ဘယ္လုိမ်ား ဆက္လက္ စခန္းသြားေနဆဲလဲ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ျဖစ္ပါတယ္။

လက္ရွိ အမ်ားစုမဲနဲ႔ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္လိုက္တဲ့ အစုိးရနဲ႔ လႊတ္ေတာ္လက္ထက္မွာလည္း အဲသည္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားဟာ ဆက္လက္ျပီး မိမိယုံၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ရာအတြက္ မေျပာင္းမလဲ မယိမ္းမယိုင္ ဆက္လက္ျပီး တက္ၾကြ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေနရဆဲ ျဖစ္တာကို ေတြ႔ၾကရပါတယ္။ သူတို႔လမ္းခရီးဟာ ေရြးေကာက္ပြဲတရပ္ကေန အစုိးရသစ္တရပ္ ေပၚထြန္းလာခဲ့တာနဲ႔တင္ ရပ္ဆိုင္းမသြားဘူး ဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၅(ည) ပုဒ္မ မရွိေတာ့ေပမယ့္ ၆၆(ဃ) လို ပုဒ္မေတြကို ဖယ္ရွားႏိုင္ဖို႔ ေျပာင္းလဲႏိုင္ဖို႔ ဆက္ျပီး တိုက္ပြဲ၀င္ေနၾကရျပန္ပါတယ္။ မတရားသိမ္းဆီးခံ ေျမယာေတြ လုပ္ငန္းေတြ ျပန္လည္ ရရွိဖို႔၊ အလြဲသုံးစားျခင္း မတရားသိမ္းပိုက္ျခင္း ခံထားရတဲ့ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ သယံဇာေတြ ျပန္လည္ ရရွိဖို႔လည္း ဆက္ျပီး လႈံေဆာ္ ေတာင္းဆိုေနၾကျပန္တာပါပဲ။ ေက်ာင္းသားသမဂၢနဲ႔ သမဂၢအေဆာက္အအုံ အခ်ဳပ္အေႏွာင္မဲ့ ဆက္လက္ ထူေထာင္ႏိုင္ဖို႔လည္း တက္ၾကြ လႈပ္ရွားေနရဆဲပါ။ အလုပ္သမားအေရး ေတာင္သူလယ္သမားအေရး တိုင္းရင္းသား လူနည္းစု က်ားမ မခြဲ တန္းတူေရးေတြမွာလည္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားမႈေတြ ရွိေနရေသးျပန္ပါတယ္။ တရားခံ မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ လုပ္ၾကံမႈေတြ ရက္စက္မႈေတြကို တရားဥပေဒမ်က္ေမွာက္ ေရာက္ရွိဖို႔ကိုလည္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက ဆက္လက္ ေဆာင္ရြက္ေနရပါေသးတယ္။

သည္ေနရာမွာ ေထာက္ျပခ်င္တာကေတာ့ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ားရဲ့ လာရာ လားရာ သမိုင္း ျဖတ္သန္းမႈနဲ႔ အနာဂတ္ဆိုတာဟာ ခုနင္က အစုိးရအသစ္ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ေနာက္ ေကာက္ေကာက္ပါေအာင္ လိုက္ေပၚလာတဲ့ အစြန္းေရာက္ေတြ ေရွးရိုးစြဲေတြရဲ့ သေဘာထားေတြ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ လုပ္ပုံကိုင္ပုံေတြနဲ႔ တျခားစီ မတူ ကြဲျပားတယ္ ဆိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ အခြင့္အေရး အဖြဲ႔ၾကီးေတြရဲ့ ေထာက္ခံမႈ ရရ မရ ၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္သစ္အတြက္ (အစဥ္တစိုက္) တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူေတြဆိုတာ အတိတ္ကတည္းက သည္လမ္းသည္စခန္းကို မမွိတ္မသုံ မေၾကာက္မရြံ႔ အတိုက္အခံ အထိအခိုက္မ်ားစြာနဲ႔ ေလ်ာက္လွမ္းလာခဲ့ၾကျပီး ျဖစ္သလို ဆက္လက္ျပီးေတာ့လည္း ျမန္မာျပည္နဲ႔ ဒီမုိကေရစီအနာဂတ္အတြက္ ဆက္ ေလွ်ာက္ၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အစုိးရအသစ္ဆိုတာနဲ႔လည္း လမ္းက ဆုံးဦးမွာ မဟုတ္ပါ။ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲဆိုတာနဲ႔လည္း ပြဲက ျပီးဦးမည္ မဟုတ္ပါ။ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ၂၅% ေသာ အကာအကြယ္ယူထားတဲ့ တပ္မေတာ္ၾကီးရဲ့ အခမ္းက႑ကိုလည္း ဟိုးအတိတ္တုန္းကတည္းက ေမးခြန္းထုတ္ေထာက္ျပျပီး ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသလို ယခုလည္း ဆက္လက္ျပီး ေ၀ဖန္ ေထာက္ျပ ေျပာင္းလဲဖို႔ ဆက္ေဆာင္ရြက္ၾကရဦးမွာပါပဲ။ ဒါေတြကေတာ့ အစြန္းေရာက္ေတြ ေရွးရိုးစြဲေတြ နဲ႔ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူမ်ဳိးဆက္ေတြရဲ့ ထာ၀ရ မတူကြဲျပား ျခားနားမႈပဲ ျဖစ္ပါေတာ့တယ္။

၂၀၁၇ ၾသဂုတ္လ ဆိုတာ ၈ေလးလုံး အေရးေတာ္ပုံၾကီး ၂၉ ႏွစ္ျပည့္တဲ့ လ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၉ ႏွစ္ကတည္းက ၈၈ အေရးေတာ္ပုံစိတ္ဓာတ္နဲ႔ ယခုလည္း တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြဟာ ဆက္လက္ ခ်ီတက္ျမဲ ခ်ီတက္ၾကဦးမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုလိုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။