ေမာင္ေဖသက္နီ ● ရင္ေသြးေတြကို ေမြးဖြားသန္႔စင္တဲ့အခါ မိခင္ေတြဟာ ဘာေၾကာင့္ နာက်င္ၿပီး အႏၲရာယ္ရွိရပါသလဲ
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၇
ေကာလင္း ဘာရာ့စ္ Colin Barras ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီက ျမန္မာဘာသာျပန္ပါတယ္
(မုိးမခ) စက္တင္ဘာ ၃၀၊ ၂၀၁၇
ေကာလင္း ဘာရာ့စ္ Colin Barras ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီက ျမန္မာဘာသာျပန္ပါတယ္
ေကာလင္း ဘာရာ့စ္ Colin Barras က ဘီဘီစီ ကမ႓ာႀကီးဆိုင္ရာ၀က္ဆိုက္ http://www.bbc.com/earth/story/20161221-the-real-reasons-why-childbirth-is-so-painful-and-dangerous မွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီက ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုပါတယ္။
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ကာလအေတာ္ေစာေစာကတည္းက ေခါင္းစဥ္မွာပါအေၾကာင္းအရာျဖစ္တဲ့ “ရင္ေသြးငယ္ ေတြကို ေမြးဖြားသန္႔ စင္တဲ့အခါ မိခင္ေတြဟာ ဘာေၾကာင့္နာက်င္ၿပီး အႏၲရာယ္ရွိရပါသလဲ” ဆိုတာကို ေဆးပညာရွင္ေတြ (Physicians)၊ သဘာ၀တၴေဗဒပညာရွင္ေတြ(Naturalists)၊ သမိုင္းပညာရွင္ေတြ (Historians) နဲ႔မႏုႆေဗဒပညာရွင္ေတြ (Anthropologists) ဟာပူးတြဲၿပီးေတာ့ေရာ၊ တသီးပုဂၢလတဦးခ်င္းစီအေနနဲ႔ေရာ ေလ့လာမႈသုေတသနေတြကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတိုရဲ့ သုေတ သန အဖြဲ ့၀င္ေတြဟာ အႏၲရာယ္ႀကီးမားတယ္ဆိုတဲ့ အဆင့္ထက္ေက်ာ္လြန္ၿပီး ပိုမိုနက္နဲတဲ့အဆင့္အထိကို မသိရွိ၊ မေလ့လာႏိုင္ခဲ့ၾကေသးပါဘူး။
တကမ႓ာလံုးမွာ လူအမ်ားခံစားေနရတဲ့ က်န္းမာေရး၊ ေရာဂါဘယဆိုးေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး WHO (World Health Organization) လုိ႔ေခၚတဲ့ ကမ႓ာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ ့ႀကီးကဦးစီးၿပီး ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ထဲမွာ ေဆးသုေတသနေတြကို ျပဳလုပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ရလာခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေတြအရက်မွဘဲ တကမ႓ာ လံုးက အမ်ိဳးသမီးအေရအတြက္စုစုေပါင္းရဲ့ ၄၄ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔၊ ကိန္းဂဏန္းအေရအတြက္အားျဖင့္ အမ်ိဳးသမီး ၈၃၀ ေယာက္ခန္႔ဟာ ေန႔စဥ္လိုလို ကိုယ္၀န္ေဆာင္မႈ၊ ကေလးေမြးဖြားမႈေတြနဲ႔ဆက္စပ္ ၿပီး အသက္ဆံုးရံႈးမႈေတြကိုရင္ဆိုင္ခဲ့ၾကရတယ္လုိ႔သိရွိခဲ့တာပါ။
“အဲဒီ ကိန္းဂဏန္းေတြကိုေတြ ့ရတာ တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားစရာ အခ်က္တခ်က္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီ အေရအတြက္ဟာ ကမ႓ာႀကီးေပၚမွာရွိၾကတဲ့ လူသား ‘မ’ သတၲ၀ါ မိခင္ေတြသာမကဘဲ တိရစၧာန္ ‘မ’ သတၲ၀ါ မိခင္ေတြေရာပါ အခုလိုမ်ိဳးခံစားေနၾကတယ္လုိ႔ဆိုလိုခဲ့ပံုရပါတယ္။ အဲဒါဟာ သမရိုးက် အျဖစ္အပ်က္တခုလိုမ်ိဳး ျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။ ရင္ေသြးငယ္ေတြကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေနစဥ္မွာေရာ၊ ေမြးဖြား ေနစဥ္ေတြမွာပါ နာက်င္မႈေ၀ဒနာေတြကို ဣတၴိလိင္ပိုင္ရွင္ ‘မ’ သတၲ၀ါေတြဟာ အခုလိုမ်ိဳးခံစားေနၾက ရတာပါဘဲ” လုိ႔ အဂၤလန္ႏိုင္ငံက ‘University College London လန္ဒန္ယူနွီဗာစီးတီးေကာလိပ္’ မွာ ရင္ေသြးငယ္ေတြအေၾကာင္းကို အထူးသုေတသနေတြျပဳလုပ္ေနတဲ့ ဂ်ိဳးနသန္ ၀ဲလ္စ္ Jonathan Wells က ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ ဒါဆိုရင္က်ေနာ္တို ့လူသားမ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ မိခင္ေတြဟာမ်ိဳးဆက္သစ္ ေလးေတြကို ေမြးဖြားသန္႔စင္တဲ့ ကိစၥကေရာ ထိ္တ္လန္႔စိုးရိမ္စရာျဖစ္ေနေပသေလာ။
အဲဒီ အသက္အႏၲရာယ္စိုးရိမ္ရမႈမ်ိဳးေတြကို ေလ်ာ့နည္းေအာင္ဘယ္နည္းဘယ္ပံုလုပ္ၾကမလဲ။
Hominins walked upright for millions of years (Credit: Juan Manuel Borrero/naturepl.com)
အေပၚပံုမွာ ေဖၚျပထားတဲ့အတိုင္း Hominin ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြဟာ ခါးကိုေဒါင္လိုက္မတ္မတ္ထားၿပီးလမ္းေလွ်ာက္တဲ့ အေလ့အထျဖစ္ေပၚလာတာဟာ ႏွစ္ေပါင္း သန္းခ်ီရွိလာေနပါၿပီ
(အေပၚက သရုပ္ျပပံုုကို Juan Manuel Borrero/naturepl.com မွ တဆင့္ရယူပါတယ္)
အေပၚပံုမွာ ေဖၚျပထားတဲ့အတိုင္း Hominin ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြဟာ ခါးကိုေဒါင္လိုက္မတ္မတ္ထားၿပီးလမ္းေလွ်ာက္တဲ့ အေလ့အထျဖစ္ေပၚလာတာဟာ ႏွစ္ေပါင္း သန္းခ်ီရွိလာေနပါၿပီ
(အေပၚက သရုပ္ျပပံုုကို Juan Manuel Borrero/naturepl.com မွ တဆင့္ရယူပါတယ္)
သိပ္မၾကာေသးမီ ၂၀ ရာစု အလယ္ပိုင္းေလာက္ေရာက္တဲ့အခါက်မွ လူသားေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးငယ္ေတြကို ဘယ္ပံု၊ဘယ္နည္းေမြးဖြားလာခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေဆးပညာရွင္ေတြ သဘာ၀တၴေဗဒပညာရွင္ေတြ၊ သမိုင္းပညာရွင္ေတြနဲ႔မႏုႆေဗဒပညာရွင္ေတြကစၿပီး စဥ္းစားလာခဲ့ ၾကတာပါ။ “လူေတြ ဘယ္ပံု၊ ဘယ္နည္း ရုန္းကန္လႈပ္ရွားေနထိုင္ခဲ့ၾကသလဲ” ဆိုတဲ့ စဥ္းစားမႈမ်ိဳးကို လည္း ဆက္ၿပီးေလ့လာခဲ့ၾကပါေသးတယ္။ လူသားေတြရဲ့ ေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာမႈျဖစ္စဥ္ေတြ (Evolution Processes of Human Being) ကိုလည္း “Hominin ဟိုမီနင္” မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ဆို တဲ့ အမည္သတ္မွတ္ၿပီး ‘ကမ႓ာ့အေစာဆံုးလူသားမ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္တစု’ လုိ႔ပညာရွင္ေတြအပါအ၀င္ အျခားလူအမ်ားအျပားက ေခၚေ၀ၚလာခဲ့ၾကတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။
အေစာဆံုးရွိခဲ့ဖူးတဲ့ Hominin ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္ေတြရဲ့ ရုပ္ႂကြင္းစုေတြ အျဖစ္တည္ရွိခဲ့တာ ဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း (၇) သန္းေလာက္တုန္းက ျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကပါလိမ့္မယ္။ စ ေတြ ့ စဥ္တုန္းကေတာ့ လူသားေတြရဲ့ရုပ္ႂကြင္းေတြလုိ႔မယံုမရဲျဖစ္ခဲ့ရပါလိမ့္မယ္။ “ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ ေတြဟာ ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္းေပၚမတ္မတ္ရပ္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ၾကတယ္” လုိ႔အဲဒီ့ ရုပ္ႂကြင္းေတြကို စတင္ေတြ ့ရွိခဲ့တဲ့ သုေတသီေတြထဲက တေယာက္ရဲ့မွတ္တမ္းေရးသားထားခဲ့တာကို ဖတ္ရႈခဲ့ရဖူးပါ တယ္လုိ႔ဂ်ိဳးနသန္ ၀ဲလ္စ္ က ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။
ေျခေထာက္ႏွစ္ေခ်ာင္းအေပၚ မတ္မတ္နဲ႔လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ Hominin ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ ကိုယ္ခႏၶာဖြဲ ့စည္းပံုအရ သူတို ့အရိုးေတြဟာ ေျခလွမ္းလွမ္းလိုက္ တိုင္း သူတို ့ရဲ့ေပါင္တံရိုးဟာ တင္ပုဆံုရိုးနဲ႔ပြတ္ပြတ္ၿပီး သူ ့ကိုယ္ခႏၶာကို သယ္ေဆာင္သြားေလ့ရွိခဲ့ပံု ရပါတယ္။
ဟိုး အရင္ႏွစ္ေတြတုန္းက ရွာေဖြရရွိခဲ့တဲ့ ရုပ္ႂကြင္းေတြအမ်ားစုကို ေလ့လာသိရွိခဲ့ရသေလာက္ ကေတာ့ သူတို ့ရဲ့ရင္ေသြးေတြကို ေမြးဖြားသန္႔စင္တဲ့အခါ သူတို ့ရဲ့ခါးကို အထက္ေအာက္၊ ေဒါင္လိုက္ ေျဖာင့္ေျဖာင့္မတ္မတ္ထားၿပီး (ေရျပင္ညီ လွဲေလ်ာင္းတဲ့ပံုသ႑ာန္အေနအထားနဲ႔) တင္ပုဆံုရိုးအနီး က အမ်ိဳးသမီးအဂၤါဇာတ္အေပါက္ (Vagina) ကေန အခုေခတ္လိုမ်ိဳးအတိုင္း ရင္ေသြးေလးရဲ့ ဦးေခါင္း ကေနစၿပီး ေဇာက္ထိုးပံုသ႑ာန္နဲ႔အလ်ားလိုက္ေမြးဖြားခဲ့ၾကလိမ့္မယ္လုိ႔ေလ့လာယူဆခဲ့ၾကပံုရပါ တယ္။
အခု ေနာက္ဆံုးရွာေဖြေတြ ့ရွိခဲ့တဲ့ Hominin ဟိုမီနင္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြရဲ့ ရုပ္ႂကြင္းစုေတြ မွာက်ေတာ့ သူတို ့ရဲ့တင္ပုဆံုဟာ ႂကြက္သားညွစ္အားေတြနဲ႔တြန္းအားျဖစ္ေစၿပီး ေမြးဖြားခဲ့ၾကတာလုိ႔ စတင္သံုးသပ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုမ်ိဳးအေနအထားပံုစံေျပာင္းလဲၿပီး ေမြးဖြားလာရ သလဲဆိုတာကို ဆက္စပ္ၿပီးစဥ္းစားၾကည့္တဲ့အခါ လက္ရွိေခတ္မွာ ရွင္သန္ရပ္တည္ေနၾကတဲ့ အမ်ိဳး သမီးေတြရဲ့ ခႏၶာကိုယ္ဟာ အရင္ေခတ္ကနဲ႔စာရင္ အနည္းငယ္ေသးသြယ္လာေနၾကသလို သူတို ့ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္ဟာလည္း ဖြဲ ့စည္းပံုေတြေျပာင္းလဲလာခဲ့တာေၾကာင့္လုိ႔သိရွိခဲ့ရတာပါ။
ခႏၶာကိုယ္ဟာ ဆလင္ဒါလိုမ်ိဳး ရွည္ရွည္ေမ်ာေမ်ာပံုစံမ်ိဳးအျဖစ္ ေျပာင္းလဲလာေနခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလိုေျပာင္းလဲျဖစ္ေပၚေနတဲ့အတြက္ တခါတရံမွာ ကေလးေမြးဖြားလာႏိုင္မယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ အဂၤါဇာတ္ (Vagina) လမ္းေၾကာင္းေပါက္ကို (ေခတ္မီေနတဲ့ ဒီေန႔ေဆးရံုေတြရဲ့) ခြဲခန္းေတြထဲမွာ ထံုေဆး၊ ဒါမွမဟုတ္ ေမ့ေဆးေပးၿပီး ခ်ဲ ့လိုက္ရတာမ်ိဳးရွိတတ္ပါတယ္။ သူ ့သဘာ၀အတိုင္းေမြးဖြား သန္႔စင္တာမ်ိဳးနဲ႔စာရင္နည္းနည္းပိုၿပီး အႏၲရာယ္ျဖစ္ႏိုင္တယ္လုိ႔သိရွိရပါတယ္။
ဟိုမီနင္ အမ်ားစုဟာ ခါးကို မတ္မတ္အေနအထားနဲ႔ လမ္းေလွ်ာက္ေလ့ရွိၾကပါတယ္(အေပၚက သရုပ္ျပပံုကို Credit: P. Plailly/E. Daynes/Science Photo Library မွ ရယူခဲ့ပါတယ္)
လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္သန္းေလာက္မွာတုန္းကတည္းက ‘ဟိုမီနင္’ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စိတ္ေတြရဲ့ ျပဳမူေနထိုင္တဲ့ စရိုက္လကၡဏာေတြဟာ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔စတင္ေျပာင္းလဲလာေနခဲ့ပါၿပီလုိ႔ေလ့လာသိ ရွိခဲ့ရပါတယ္။
အဲဒီတုန္းက က်ေနာ္တို ့ရဲ့ ဘိုးဘြားဘီဘင္မ်ိဳးဆက္ ေရွးေခတ္လူသားေတြဟာ ‘Ape လူ၀ံ’ အဆင့္ေလာက္မွာ ဘဲရွိၾကပါေသးတယ္။ သူတို ့ရဲ့ ကိုယ္ခႏၶာဟာလည္း အခုအခ်ိန္ကထက္ ပိုမိုထြား က်ိဳင္းခဲ့ၾကတာကိုေတြ ့ရွိခဲ့ရပါတယ္။ ေျခေထာက္ေတြ၊ လက္ေတြနဲ႔ ဦးေႏွာက္ေတြေရာဟာ အခု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူသားေတြထက္ အရြယ္အစားပိုၿပီးႀကီးမားေနတာကို ေလ့လာေတြ ့ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ‘Man လူသား’ လုိ႔မသတ္မွတ္မေခၚဆိုၾကေသးဘဲ ‘Ape လူ၀ံ’ လုိ႔ အားလံုးက တညီတညြတ္တည္း သတ္မွတ္ေခၚဆိုခဲ့ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။
ေတြ ့ရွိခဲ့တဲ့ရုပ္ႂကြင္းေတြအရ သူတို ့ရဲ့ ခႏၶာကိုယ္အရပ္အေမာင္းဟာ အခုေခတ္လူသားေတြ ထက္ အနည္းငယ္ပိုရွည္ေနတာ၊ ေျခတံ၊ လက္တံေတြကလည္း အနည္းငယ္ပိုရွည္ေနတာ၊ ဦးေခါင္းခြံ ကလည္း အနည္းငယ္ပိုၿပီးႀကီးေနတာေတြေၾကာင့္ လူသားတေယာက္ရဲ့ ရုပ္ႂကြင္းလုိ႔မသတ္မွတ္ၾက တာျဖစ္လိမ့္မယ္လုိ႔ယူဆေနခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေပမယ့္ မၾကာေသးမီကရွာ ေဖြေတြ႕ရွိခဲ့တဲ့ ရုပ္ႂကြင္းစုဟာ လူသားအမ်ိဳးသမီး တဦးတေယာက္ရဲ့ အရိုးစုေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ေတြးေခၚယူဆမႈတခုကလည္းရွိ ေနခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္လို ‘မ်ိဳးႏြယ္စိတ္’၊ ဘာ ‘မ်ိဳးႏြယ္စိတ္’ ဆိုတဲ့ တိတိက်က်ျပဌာန္းသတ္မွတ္ထား တာမ်ိဳးေတာ့မရွိခဲ့ဘူးလုိ႔ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။
ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားႀကီးမားတဲ့ မိဘေတြကေမြးလာတဲ့ သူတို ့ရဲ့ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြဟာ လည္း Evolution လုိ႔ေခၚတဲ့ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္နဲ႔အညီ သူတို ့ရဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြက လည္း သူတို ့မိဘေတြအတိုင္း ႀကီးမားေနေလ့ရွိၾကပါတယ္။ သက္ရွိတိရစၧာန္ေတြရဲ့ ဆင့္ကဲေျပာင္းလဲ လာတဲ့ တိုးတက္မႈျဖစ္စဥ္မွာ ဘယ္လိုေျပာင္းလဲမႈေတြျဖစ္လာသလဲဆိုတာ အမွန္အတိုင္း၊ အေသးစိတ္ သိရွိဖို ့အင္မတန္ခက္ခဲေနခဲ့ပါတယ္။
မၾကာေသးမီက ရွာေဖြတူးေဖၚေတြ ့ရွိထားခဲ့တဲ့ ‘မ’ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္ရုပ္ႂကြင္းစုဟာလည္း ရင္ေသြး ေတြကို ေမြးဖြားသန္႔စင္ေပးႏိုင္ဖို ့အတြက္ သူတို ့ရဲ့ တင္ပုဆံုေတြဟာ ပံုမွန္ထက္ေသးသြယ္ၿပီး ရွဴးေန နိုင္တဲ့အတြက္ သာမန္လမ္းေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာေတာ့ သူတို ့ေျခေထာက္ေတြအေပၚပံုမွန္ထက္ပိုၿပီး အားယူ၊ အားစိုက္လုပ္ေနခဲ့ရလိမ့္မယ္လုိ႔သုေတသီေတြအမ်ားစုက ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။
သူတို ့ရဲ့ သားအိမ္ထဲမွာ ‘သက္ရွိသဘာ၀ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္’ အရ ေျပာင္းလဲလာေနခဲ့တဲ့ သူ ့ ရင္ေသြးေလးရဲ့ ဦးေခါင္းဟာ သူ ့မိခင္ရဲ့ဦးေခါင္းအတိုင္းႀကီးထြားျဖစ္ထြန္းလာခဲ့တဲ့အတြက္ ေမြးဖြားတဲ့ အခါ အနည္းငယ္ပိုၿပီးခက္ခဲသလိုျဖစ္ၿပီး နာက်င္မႈေ၀ဒနာကိုလည္း ျဖစ္ေပၚေစတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ရင္ေသြးေလးမ်ိဳးကို ေမြးဖြားရတာဟာ တနည္းနည္းနဲ႔သူ ့မိခင္ရဲ့အသက္အႏၲရာယ္ကို ထိခိုက္ေစႏိုင္တဲ့ အတြက္ အထူးဂရုစိုက္ဖို ့လိုအပ္ေနမွာျဖစ္ပါတယ္။
ရွား၀ုဒ္ လန္းနက္ ၀ါ့ရွ္ဘန္း Sherwood Larned Washburn ဆိုတဲ့ မႏုႆေဗဒပညာရွင္က “Difficulties in Obstetric & Gynaecology Medicine သားဖြားနဲ႔မီးယပ္ဆိုင္ရာ ေဆးပညာ အခက္အခဲမ်ား” ကို အထူးသုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့သူပါ။ သုေတသီအမ်ားစုကလည္း ဒီေန႔အခ်ိန္မွာ ေတာ့ “Problems of Having New Generation မ်ိဳးဆက္ပြားမႈဆိုင္ရာျပႆနာရပ္မ်ား” ဆိုတဲ့ အမည္နာမနဲ႔ေျပာင္းလဲသံုးစြဲေနၾကပါၿပီ။ သိပၸံပညာရွင္ေတြကလည္း မ်ိဳးဆက္ပြားမႈဆိုင္ရာပညာေပး မႈေတြကို အရင္တုန္းကထက္ ပိုမိုရွင္းလင္းတဲ့နည္းနဲ႔လမ္းၫႊန္အႀကံျပဳမႈေတြကို လုပ္ကိုင္လာႏိုင္ေန ၾကပါၿပီ။ လူအမ်ားကလည္း လြယ္လြယ္ကူကူနဲ႔အဲဒီ့ အႀကံဉာဏ္ေကာင္းနဲ႔ေတြနဲ႔လမ္းၫႊန္မႈေတြကို လက္ခံက်င့္သံုးသြားႏိုင္ေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ အခက္အခဲဆိုတာမ်ိဳးကေတာ့ အနည္းအက်ဥ္းေတာ့ ဆက္လက္ရွိေနႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့ အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္မႈကေတာ့ အျပည့္အ၀ရရွိမွာ မဟုတ္ေသးေပမယ္လုိ႔အရင္ထက္စာရင္ေတာ့ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြကို အမ်ားႀကီးဖန္တီးေပးႏိုင္ေတာ့မွာပါ။ အရင္တုန္းက သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့သလိုမ်ိဳးဘဲ ဂ်ိဳးနသန္ ၀ဲလ္စ္ ေတြ ့ရွိခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြအေပၚမူတည္ၿပီး ဆက္လက္သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ တာေၾကာင့္ ရရွိတဲ့အက်ိဳးရလဒ္ေတြဘဲျဖစ္ပါတယ္။
ကိုယ္၀န္ေဆာင္ထားခ်ိန္ ကာလတာရွည္လာတာနဲ႔အမွ် မိခင္ေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးေလး ေတြကို အင္မတန္ထြားက်ိဳင္းတဲ့ ကေလးေလးေတြအျဖစ္ ေမြးဖြားလာေစခ်င္ၾကတာပါ။ အဲဒီ့ မိရိုးဖလာ အယူအဆမ်ိဳး၊ စိတ္ပညာအရယံုၾကည္မႈမ်ိဳးကို က်ေနာ္တို ့အၿမဲလိုလို ၾကံဳေတြ ့ေနခဲ့ရပါတယ္။ အဆိုပါ မိရိုးဖလာယံုၾကည္မႈဟာ အၿမဲမမွန္ႏိုင္ဘူးလုိ႔ရွား၀ုဒ္ လန္းနက္ ၀ါ့ရွ္ဘန္း ကေတာ့ ယူဆေနပါတယ္။
“ဒီအေၾကာင္းကို သူ ေဆာင္းပါးတပုဒ္ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ သေႏၶသားျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ အခ်ိန္ ကစၿပီး ေမြးဖြားလာတဲ့အခ်ိန္အထိ ရင္ေသြေလးဟာမိခင္ရဲ့သားအိမ္ထဲမွာ တျဖည္းျဖည္းႀကီးထြားျဖစ္ ထြန္းလာပံုအဆင့္ဆင့္ကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေရးသားတင္ျပထားတာပါ” လုိ႔ ဂ်ိဳးနသန္ ၀ဲလ္စ္ က ထပ္ၿပီးသံုးသပ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ႏြားေပါက္ေလးေတြ (Taurotragus oryx) လိုမ်ိဳး တခ်ိဳ ့တိရစာၧန္ေတြဟာ ေမြးဖြားခါစ ေျခေထာက္ကို အသံုးမျပဳႏိုင္ေသးတဲ့ အရြယ္မွာ သူတို ့ဒူးေတြကို မေကြးႏိုင္ေသးဘဲ တန္းၿပီးေလွ်ာက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။(ဒီပံုကို blickwinkel/Alamy က ရယူခဲ့ပါတယ္)
“က်မတို ့ရဲ့ ကေလးေတြကို ေမြးဖြားတဲ့အခါ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ကာလ ပိုၿပီးရွည္ၾကာသလိုမ်ိဳးဘဲ ေမြးလာတဲ့ကေလးေတြဟာလည္း ေမွွ်ာ္မွန္းထားတာထက္ကို အမ်ားႀကီးပိုၿပီးထြားက်ိဳင္းေနေလ့ရွိၾက ပါတယ္” လုိ႔သုေတသီတဦးျဖစ္တဲ့ ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ Holly Dunsworth က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုဟာ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးေတြကို ေမြးဖြားလာၾကေတာ့မယ့္အခါ ရင္ေသြးေလးေတြရဲ့ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားကို ပညာရွင္ေတြခန္႔မွန္းထားၾကတာထက္ အရြယ္အစားပိုမိုႀကီးမားၿပီး သူတို ့ မွတ္ဉာဏ္ေတြကိုလည္း အင္မတန္ေကာင္းမြန္တဲ့ဦးေႏွာက္မ်ိဳးနဲ႔ေမြးဖြားလာေစခ်င္ၾကပါတယ္။
လူသားေတြရဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ခ်ိန္ဟာ တျခားေမ်ာက္မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြထက္ ပိုမိုၾကာရွည္ ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ လူသားအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ သီတင္းပါတ္ေပါင္း ၃၈ ပါတ္ကေန ၄၀ ပါတ္ေလာက္ အတြင္းရွိေနခ်ိန္မွာ ခ်င္ပန္ဇီ ေမ်ာက္ေတြက ၃၂ ပါတ္ေလာက္ဘဲ ရွိၾကပါတယ္။
ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စိတ္မ်ိဳးနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ဆင္တူတဲ့ “ဂိုရီလာ Gorilla” လုိ႔ ေခၚတဲ့ ေမ်ာက္မ်ိဳးစိတ္ေတြဟာ သူ ့ခႏၶာကိုယ္မွာ “Orang-utans အူရန္း အူတဲန္စ္” လုိ႔ေခၚတဲ့ ႂကြက္သား စိုင္ရွိတဲ့သတၲ၀ါအမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ ့ရင္ေသြးေလးကိုေမြးဖြားႏိုင္ဖို ့အတြက္ ရက္သတၲပါတ္ ေပါင္း ၃၇ ပါတ္လိုအပ္ပါတယ္။ (ဘာသာျပန္သူရဲ့ ထပ္မံျဖည့္စြက္ခ်က္။ ။ “Orang-utans အူရန္း အူတဲန္စ္” ဟာ “ဂိုရီလာ Gorilla” လုိ႔ေခၚတဲ့ လူ၀ံသတၲ၀ါတမ်ိဳးရဲ့ ႂကြက္သားစိုင္ျဖစ္ ပါတယ္။ သူတို ့ဟာ သူတို ့ရဲ့ ကေလးငယ္ေတြကို က်ေနာ္တို ့လူသားေတြလိုမ်ိဳးဘဲ ႏို ့တိုက္ေကြ်းေမြး ေလ့ရွိၾကပါတယ္။ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို ရင္ခြင္ပိုက္ကာလအတြင္း ပိုက္ေထြးေပြ ့ပိုက္ ထားၿပီး ႏို ့ခ်ိဳတိုက္ေကြ်းႏိုင္ေစဖို ့လူသားမိခင္ေတြရဲ့ လက္ေတြမွာလိုမ်ိဳး ခႏၶာေဗဒဖြဲ ့စည္းပံုအရရွိေနတဲ့ ႂကြက္သားစိုင္တမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္)
ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ နဲ႔သူမရဲ့ အဖြဲ ့ေတြဟာ အဲဒီအေၾကာင္းကို စာမ်က္ႏွာေပါင္း ၂၀၁၂ မ်က္ႏွာ ရွိတဲ့ ရွင္းျပခ်က္စာတမ္းတေစာင္ကို ေရးသားျဖန္႔ခ်ိခဲ့ပါတယ္။ လူသားအမ်ိဳးသမီးတေယာက္ ကိုယ္၀န္ ေဆာင္ထားတဲ့ကာလအတြင္း သူမရဲ့ကိုယ္ခႏၶာဟာ အေျပာင္းအလဲေတြအမ်ားႀကီးျဖစ္ခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ကို ေရးသားရွင္းျပထားတာပါ။ ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ေမ်ာက္၀ံေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ရင္ေသြးေလးေတြ ကို ေမြးဖြားၿပီး ၃၇ ရက္ပိုၾကာၿပီးမွ လူသားေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြကို ဖြားျမင္ႏိုင္ပါ တယ္လုိ႔သူမနဲ႔သူမရဲ့အဖြဲ ့ကေျပာဆိုထားတာျဖစ္ပါတယ္။
လူနဲ႔ေမ်ာက္၀ံေတြရဲ့ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားကေတာ့ ရြယ္တူေလာက္ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သမိုင္း မတင္မီ Primate ပရိုင္းမိတ္ေခတ္ လူသားအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ရင္ေသြးေတြကို ေမြးဖြားလိုက္ တဲ့အခါ ဒီေန႔ေခတ္ထက္စာရင္ ဦးေႏွာက္အရြယ္အစားပိုႀကီးၿပီး ေမြးဖြားလာခဲ့တာမ်ိဳးျဖစ္ၾကတယ္လုိ႔ က်ေနာ္တို ့ေလ့လာသိရွိထားခဲ့ၾကတာပါ။ အခုေခတ္ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္ေတြထက္ Primate ပရိုင္းမိတ္ေခတ္ မွာရွိခဲ့တဲ့ မ်ိဳးႏြယ္စိတ္၀င္ေတြက ကိုယ္ခႏၶၶာပိုၿပီး ထြားက်ိဳင္းမႈရွိၾကတာဟာ ‘မ’ မ်ိဳးစိတ္၀င္လူေတြမွာ ဘဲ ျဖစ္ပ်က္ေနခဲ့ၾကတာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္ ‘ဖို’ မ်ိဳးစိတ္၀င္လူေတြမွာလည္းျဖစ္ပ်က္ေနခဲ့ပါတယ္ဆိုတဲ့ ရွား၀ုဒ္ ၀ါ့ရွ္ဘန္း Sherwood Washburn ရဲ့ သုေတသနျပဳမႈဟာ မမွန္ကန္ေတာ့ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာ သြားပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ ရွား၀ုဒ္ ၀ါ့ရွ္ဘန္းရဲ့တျခားသုေတသနျပဳလုပ္တာေတြမွာလည္း ျပႆနာအခ်ိဳ ့ ရွိေနႏိုင္ေသးတာမို ့ျပန္လည္စစ္ေဆးၾကည့္ဖို ့က်န္ရွိေနဦးမွာပါ။
Male (left) and female (right) human pelvises (Credit: Visuals Unlimited/naturepl.com)
ဖို သတၲ၀ါ (ဘယ္ဘက္ပံု) နဲ႔ မ သတၲ၀ါ (ညာဘက္ပံု) တို ့ရဲ့ တင္ပုဆံုမ်ား (Visuals Unlimited/naturepl.com မွ ရယူပါတယ္)
ဖို သတၲ၀ါ (ဘယ္ဘက္ပံု) နဲ႔ မ သတၲ၀ါ (ညာဘက္ပံု) တို ့ရဲ့ တင္ပုဆံုမ်ား (Visuals Unlimited/naturepl.com မွ ရယူပါတယ္)
ရင္ေသြးငယ္ေလးေတြ ေမြးဖြားသန္႔စင္တဲ့ အဓိကလမ္းေၾကာင္းေတြကို ေလ့လာၾကည့္တဲ့အခါ သူတို ့လမ္းေလွ်ာက္စဥ္မွာ တင္ပုဆံုရိုးေတြကိုပြတ္တိုက္ၿပီး အားယူခဲ့ရပံုကို (အေပၚမွာေဖၚျပထားတဲ့ သရုပ္ျပပံုကိုရႈ) ျမင္ေတြ ့ၾကရပါတယ္။
ဘယ္နဲ႔ညာႏွစ္ဖက္လံုးကိုႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္တဲ့အခါ သူတို ့ဟာ ဒူးဆစ္ေတြကိုမေကြးဘဲတေျဖာင့္ ထဲ တည့္တည့္မတ္မတ္ထားၿပီး (ခပ္ေထာင့္ေထာင့္ပံုစံနဲ႔) လမ္းေလွ်ာက္ေလ့ရွိခဲ့ၾကတယ္လုိ႔သိရွိခဲ့ရပါ တယ္။ အားလံုးကိုၿခံဳၿပီးေျပာရရင္ အဲဒီအခ်ိန္က ‘မ’ သတၲ၀ါေတြဟာ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးေတြကို လြယ္ လြယ္ကူကူ ေမြးဖြားႏိုင္ေစဖို ့အတြက္ “ေျဖရွင္းနည္းတခု” အေနနဲ႔သူတို ့ရဲ့ တင္ပါးႂကြက္သားေတြကို အတင္းညွစ္ၿပီး ကေလးေမြးလမ္းေၾကာင္းကို ပိုၿပီးက်ယ္လာေစၿပီး ေမြးဖြားလာေစခဲ့တယ္လုိ႔သိရွိခဲ့ရပါ တယ္။ အဲဒီ့နည္းကို ဒီေန႔ေခတ္အခ်ိန္အထိ အသံုးျပဳေနၾကဆဲဘဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
ရင္ေသြးေလးေတြေမြးဖြားရာလမ္းေၾကာင္းဟာ ေမြးဖြားရမယ့္မိခင္ေလာင္းေတြရဲ့ အေနအထိုင္ အစားအေသာက္နဲ႔တျခားကိစၥအေထြေထြတို ့ေၾကာင့္လည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံု ကြဲျပားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ကင္းဘရစ္ၿမိဳ ့မွာရွိတဲ့ Harvard University ဟားဗတ္ တကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ၾကားေနတဲ့ အန္နာ ၀ါရဲန္နာ Anna Warrene နဲ႔သူမရဲ့အဖြဲ ့၀င္ေတြဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ရင္ေသြးေလးေတြေမြးဖြားလာေတာ့မယ့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိ္ခင္ေလာင္းေတြကိုေမးခြန္း ေတြထုတ္ၿပီး သုေတသနျပဳလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
သုေတသီေတြက အမ်ိဳးသားနဲ႔အမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့မ်ိဳးပြားအဂၤါရပ္ဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္ေတြ ကို သူတို ့ရႏိုင္သမွ်ရေအာင္လိုက္လံစုေဆာင္းေနခဲ့ၾကပါတယ္။ အခ်က္အလက္ေတြရၿပီဆိုတာနဲ႔ “Laboratory လက္ေတြ ့သရုပ္ခြဲခန္း” ေတြထဲမွာ သူတို ့ဟာ ကိုယ္ဟန္ျပမယ္ေတြလိုမ်ိဳး သရုပ္ျပ လမ္းေလွ်ာက္ျပရပါတယ္။ အဲဒီီလိုသူတို ့သရုပ္ျပတဲ့အေနနဲ႔လမ္းေလွ်ာက္ျပေနစဥ္မွာ ပညာရွင္ေတြ က သူတို ့ရဲ့ တင္ပါးႂကြက္သားလႈပ္ရွားပံုနဲ႔ဘယ္လိုလႈပ္ရွားမႈေတြျဖစ္ခဲ့သဆိုတာကို အေသးစိတ္ မွတ္တမ္းတင္ၿပီး ပညာရွင္ေတြဟာ သုေတသနလုပ္ေနတာေတြကို ဆက္ၿပီးျပဳလုပ္ခဲ့ၾကတာပါ။ တင္ပါး ရွဴးတဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ေတြမ်ိဳးဆိုရင္ဘယ္လိုလႈပ္ရွားသလဲ၊ ဘယ္လိုေမြးဖြားခဲ့သလဲဆိုတာကိုပါ ဆက္ ၿပီးေလ့လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘယ္လိုအားယူခဲ့သလဲ၊ ဘယ္လိုအားယူၿပီး သူ ့ရင္ေသြးေလးကို ၫွစ္ထုတ္ ေပးခဲ့သလဲဆိုတာေတြကိုပါ ေလ့လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးသူတိုရဲ့ရင္ေသြးေလးဟာ လြတ္လြတ္ ကြ်တ္ကြ်တ္ေမြးထြက္လာၿပီးတဲ့အထိ အေသးစိတ္မွတ္တမ္းရယူခဲ့တာပါ။ အဲဒါဟာ လူသားမ်ိဳးႏြယ္စု ေတြရဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္တေယာက္အေနနဲ႔ေမြးဖြားလာခဲ့တဲ့ လူသားတဦးရဲ့အစဘဲျဖစ္ပါတယ္။
“မီးယပ္သားဖြားပညာရပ္ရဲ့ လွ်ိဳ ့၀ွက္ခ်က္တခုက ရွိေနပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ တင္ပုဆံုရိုးရဲ့ အေပါက္၀ဟာ ဇီ၀ေဗဒဖြဲ ့စည္းပံုအရ သူတို ့ရဲ့ ရင္ေသြးငယ္ေတြကို ေမြးဖြားေတာ့မယ္ဆိုရင္ အၿမဲ ထာ၀ရအလြယ္တကူမျဖစ္ေအာင္ သဘာ၀အရသူ ့ကိုယ္ခႏၶာဖြဲ ့စည္းမႈက တည္ေဆာက္ထားသလို မ်ိဳးပါ” လုိ႔ကေနဒါႏိုင္ငံက University of Victoria in British Columbia ဘရစ္တစ္ရွ္ ကိုလံ ဘီယာ ျပည္နယ္မွာရွိတဲ့ ဗစ္တိုရီးယားတကၠသိုလ္မွာ သုေတသနေတြလုပ္ေနတဲ့ Helen Kurki ဟယ္လင္ ကားကီ က ေျပာဆိုခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူမဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မက္ဆာခ်ဴးဆက္ျပည္နယ္ ကင္းဘရစ္ၿမိဳ ့မွာရွိတဲ့ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္မွာ ပညာသင္ၾကားေနတဲ့ အန္နာ ၀ါရဲန္နာနဲ႔တြဲဖက္ၿပီး ေလ့လာမႈေတြ ျပဳလုပ္ေနခဲ့ဖူးသူလည္းျဖစ္ပါတယ္။ သူတို ့ေတြဟာအမ်ိဳးသမီးေတြရဲ့ မီးယပ္သားဖြား ပညာရပ္ကိုအထူးျပဳ ေလ့လာေနခဲ့ၾကတာပါ။
ရင္ေသြးေလးကို ေမြးဖြားရတာဟာ အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလို နာက်င္မႈေ၀ဒနာကို ခံစားရပါတယ္
(အေပၚကပံုကို Blend Images/Alamy မွ ရရွိခဲ့ပါတယ္)
(အေပၚကပံုကို Blend Images/Alamy မွ ရရွိခဲ့ပါတယ္)
တကယ္လုိ႔အမ်ိဳးသမီးရဲ့ တင္ပုဆံုဟာ ညွစ္အားျပဳလုပ္ေပးဖို ့ကို မတတ္ႏိုင္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ အဆိုပါအမ်ိဳးသမီးကို ေျခလွမ္းစိတ္စိတ္နဲ႔မ်ားမ်ားလမ္းေလွ်ာက္ေစျခင္းနဲ႔သူ ့ရဲ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းကို က်ယ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ခန္းေတြ ျပဳလုပ္ေစရပါမယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ရဲ့ ကေလးေမြးလမ္းဟာ အမ်ိဳးသမီး တေယာက္နဲ႔တေယာက္ကြဲျပားမႈေတြရွိႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ ့မိခင္ေလာင္းေတြဆိုရင္ “သား ေလွ်ာတယ္” ဆိုတဲ့ ကေလးပ်က္က်ဖို ့လမ္းစျဖစ္လာေစႏိုင္ပါတယ္။
လူသားေတြရဲ့ ရုပ္ႂကြင္းေတြကို ေလ့လာၾကည့္ျခင္းနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဟယ္လင္ ကားကီ က သုေတသနလုပ္ထားတာေတြကို “The Basic Premise of the Obstetric Dilemma ကေလး ေမြးဖြားရာလမ္းေၾကာင္းရဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ား” ဆိုတဲ့ အမည္နဲ႔စာတမ္းတေစာင္ကို၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ထဲမွာ ျပဳစုထားခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္အမ်ိဳးသမီးရဲ့ သားအိမ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ သေႏၶသားဟာ အရြယ္အစား၊ ပံုပန္းသ႑ာန္ေတြဟာ တဦးနဲ႔တဦးထပ္တူမက်ဘဲ အမ်ိဳးမ်ိဳးအဖံုဖံု ကြဲျပားေနတတ္ပါတယ္။
“မီးယပ္သားဖြားကိစၥဟာ တခါတရံ မယံုႏိုင္စရာ၊ မထင္ထားတဲ့ အျဖစ္အပ်က္မ်ိဳးေတြျဖစ္လာ တတ္တာေတြရွိတဲ့အတြက္ ကေလးေမြးဖြားတဲ့ကိစၥနဲ႔ပါတ္သက္တဲ့ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မယ့္နည္လမ္းနဲ႔ ကုသမႈမ်ိဳးေတြကို ႀကိဳတင္ေလ့လာထားသင့္တယ္” လုိ႔ဟယ္လင္ ကားကီ ကေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ရွား၀ုဒ္ ၀ါ့ရွ္ဘန္းရဲ့ လမ္းၫႊန္မႈဟာ အသံုးျပဳၿပီးတဲ့တိုင္ စိတ္ေက်နပ္မႈမရရွိရင္ေတာင္မွ ေနာက္ လူနာေတြကို ကူညီပ့ံပိုးေပးႏိုင္မယ့္နည္းလမ္းသစ္ေတြကို ေတြ ့ျမင္လာႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ ကေတာ့ အေရးႀကီးတဲ့အခ်က္တခ်က္ျဖစ္တဲ့ “စိတ္၊ဆႏၵနဲ႔သတၲိ” ကို ေထာက္ျပခဲ့ပါတယ္။
“ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြအားလံုးဟာ ေခ်ာေခ်ာေမြ ့ေမြ ့အႏၲရာယ္ကင္းကင္းနဲ႔သူတိုရဲ့ ရင္ေသြးေလးေတြကို ေမြးဖြားလာႏိုင္ေစေရးကို က်မတို ့အဓိကရည္ရြယ္ထားခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ သီတင္း ပါတ္ေတြနဲ႔လြန္ခဲ့တဲ့လေတြမွာတုန္းက သားသမီးေမြးဖြားရတဲ့အတြက္ အင္မတန္ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္သြား တဲ့ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေတြအေၾကာင္း က်မတို ့ရွင္းလင္းေျပာျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အဲဒီလို ရွင္းျပခဲ့ရတာက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ေနာက္လာမယ့္ မ်ိဳးဆက္သစ္ေလးေတြအတြက္ ကိုယ္၀န္မေဆာင္ႏိုင္ေတာ့ဘူး ဆိုတဲ့ အမူအက်င့္၊ အေလ့အထမ်ိဳးမေပၚေပါက္ေစေရးအတြက္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္လိုတဲ့သေဘာျဖစ္ပါ တယ္” လုိ႔ ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
သဘာ၀အရဆင့္ကဲေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္အရ ေပၚလစီေတြသတ္မွတ္ၿပီးခ်မွတ္ရင္ေတာ့ ျဖစ္ႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေလာင္းေတြက သူတို ့ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာရွိလာေနတဲ့ သူ ့့ရင္ ေသြးေလးျဖစ္ေပၚလာေနမႈကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီးျပဳလုပ္လိုစိတ္မရွိၾကတဲ့အတြက္ သူတို ့ရဲ့ အေျပာအဆို နဲ႔အမူအရာေတြက ဖ်က္ခ်မႈေတြကိုမလုပ္လိုဘူးဆိုတာေပၚလြင္ေနပါတယ္။ အဓမၼလုပ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ တေန႔မွာ သူတို ့ရဲ့ မ်ိဳးဆက္ျပတ္သြားလိမ့္မယ္ဆိုတဲ့ အေတြးမ်ိဳးရွိေနၾကတာမို ့အားအင္ျပတ္ေနတဲ့ သတၲ၀ါေတြလိုမ်ိဳးျဖစ္ၿပီး တေန႔ေတာ့ သူတို ့မ်ိဳးဆက္ျပတ္သြားႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
အားလံုးကိုၿခံဳေျပာရရင္ လူသားေတြရဲ့ ဦးေႏွာက္ေတြးေခၚဉာဏ္ရည္ဟာ လူသားတေယာက္ အေနနဲ႔ရပ္တည္ေနထိုင္ၿပီးေနာက္မ်ိဳးဆက္သစ္တခုကို ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္မယ့္ စြမ္းအားေတြဟာ အျပည့္အ၀ရွိေနၾကတာကို ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္ေလာင္းေတြက သက္ေသျပေနၾကပါတယ္။
ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ ကေတာ့ မ်ိဳးဆက္ပြားက်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ရင္ေသြးငယ္တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာေနခဲ့ပံုကို “EGG လုိ႔ေခၚတဲ့ မ်ိဳးဆက္ပြားမႈဆိုင္ရာႀကီးထြားဖြံ ့ၿဖိဳးလာမႈ Energetics of Gestation and Growth (EGG) ” ဆိုတဲ့ သုေတသနက်မ္းတေစာင္ကို ေရးသားျပဳစုခဲ့ပါတယ္။
This CT scan shows the size of a full-term foetus (Credit: Cultura Creative RF/Alamy)
ျဖစ္ေပၚလာေနတဲ့ ရင္ေသြးေလာလးရဲ့ပံုကို သူ ့နဂိုအရြယ္အစားအတိုင္း ေဖၚျပေနတဲ့ စီတီ စကင္ CT scan ရဲ့ဓါတ္ပံု
(အေပၚက ဓါတ္ပံုကို Cultura Creative RF/Alamy မွ ရယူခဲ့ပါတယ္)
ေမြးဖြားလာေတာ့မယ့္ ကေလးေလးရဲ့ ဦးေခါင္းနဲ႔သူ ့ခႏၶာကိုယ္အရြယ္အစားဟာသူ ့မိခင္ရဲ့ေမြးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ကြက္တိေလာက္ဘဲရွိပါတယ္။ သူူ ့မိခင္ရဲ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွတဆင့္ ရင္ေသြးေလးရဲ့ ဦးေခါင္းဟာ အရင္ဆံုးေမြးထြက္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ ေမြးလမ္းေၾကာင္းဟာ အလြန္အမင္းတင္းက်ပ္ေန တာမို ့အရမ္းခက္ခဲလိမ့္မယ္လုိ႔လူအမ်ားက သတ္မွတ္ထားၾကတယ္လုိ႔ဟိုလီ ဒန္းစ္၀ါ့သ္ ကေတာ့ ယံုၾကည္ေနခဲ့ပါတယ္။ မိခင္မွာရွိတဲ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းနဲ႔ရင္ေသြးကေလးဟာ ကြက္တိလိုျဖစ္ေနတာ ေၾကာင့္ မိခင္ေလာင္းရဲ့တင္ပုဆံုရိုးဟာ ကေလးေမြးလာမယ့္လမ္းေၾကာင္း အတိုင္းအတိအက်ျဖစ္ေန ပါတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္ ရင္ေသြးေလးရဲ့အရြယ္အစားနဲ႔အညီအမွ်ျဖစ္ေအာင္ သဘာ၀တရားႀကီးက ဖန္တီးေပးထားသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
Evolution လုိ႔ေခၚတဲ့ လူသားေတြရဲ့ ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲမႈဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္မွာ ခက္ခဲတယ္လုိ႔ ထင္ျမင္ယူဆထားၾကတာေတြထက္ အမ်ားႀကီးလြယ္ကူေနတတ္တာကို ေတြ ့ရွိပါတယ္လုိ႔ဟယ္လင္ ကားကီ က ရႈျမင္ေနပါတယ္။ “ကေလးေလးေမြးထြက္လာႏိုင္တဲ့ ေမြးလမ္းေၾကာင္းဟာ အရင္ခန္႔မွန္း ထားေနခဲ့တာေတြထက္အမ်ားႀကီးပိုၿပီး ေခ်ာေခ်ာေမြ ့ေမြ ့ေမြးဖြားလာႏိုင္ေလာက္တဲ့အထိကို ႀကီးမား က်ယ္ျပန္႔ေနေလ့ရွိၾကတာကို သိရွိခဲ့ရပါတယ္” လုိ႔သူမက ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ေကာလင္း ဘာရာ့စ္ Colin Barras က ဘီဘီစီ ယဥ္ေက်းမႈ၀က္ဆိုက္ http://www.bbc.com/earth/story/20161221-the-real-reasons-why-childbirth-is-so-painful-and-dangerous မွာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ ေရးသားၿပီး ေမာင္ေဖသက္နီက ျမန္မာဘာသာျပန္ဆိုပါတယ္။
Comments