ေမာင္ေအာင္မြန္ ● ကြၽန္ေတာ္ေတြးမိသလို ေရးပါမည္ (၃၂၂)

ေမာင္ေအာင္မြန္ ● ကြၽန္ေတာ္ေတြးမိသလို ေရးပါမည္ (၃၂၂)
(မုိးမခ) မတ္လ ၄၊ ၂၀၁၈
ၿဗိတိသွ်ရာဇဝင္သင္ရ၍ ၁၉၆၂ ခု၊ မတ္လ (၂) ရက္ကို နားလည္ျခင္း

(၁)
၁၉၅၁-၅၂ အႀကိဳတကၠသိုလ္၀င္တန္းႏွင့္ ၁၉၅၂-၅၃ တကၠသိုလ္၀င္တန္းတို႔တြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ သင္ခဲ့ၾကရ၏။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္က ျပဌာန္းေသာ သင္ရိုးညႊန္းတမ္းအတိုင္း သင္ၾကရျခင္းပါ။ ဦးၾကည္ေရးေသာ စာအုပ္အျပင္၊ ေဒါက္သန္းထြန္း၏ စာအုပ္လည္း ၀ယ္ဖတ္၏။ အဂၤလိပ္ေခတ္က B.A ေအာင္ခဲ့သူဆရာက သင္ၾကားပို႔ခ်ရာ၌ အဂၤလိပ္လိုေရးထားေသာ စာအုပ္ဖတ္သည္ကိုလည္း ျမင္ဖူးလိုက္၏။

စာေမးပြဲတြင္ ျမန္မာရာဇ၀င္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ မွတ္(၅၀)စီဖိုး ေျဖၾကရမည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ဦးဘသန္း ေရးေသာ ျမန္မာရာဇ၀င္ကိိုလည္း သင္္ၾကရ၏။ ျမန္မာရာဇ၀င္ႏွင့္ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ ႏႈိင္းယွဥ္၍လည္း မသင္၊ စာေမးပြဲ၌လည္း ထိုသို႔မေမးပါ။ ျမန္မာရာဇ၀င္သင္ရခ်ိန္ ပုဂံ၊ အင္း၀၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မ်ားကို မွန္းၾကည့္သလို ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္သင္ခ်ိန္ အဂၤလန္ႏိုင္ငံကို မွန္းၾကည့္ခဲ့ဖူး၏။

ထိုစဥ္က သမိုင္းဟုမေခၚေသး၊ ရာဇ၀င္ဟူ၍သာ သံုးသည္။

(၂)
မဲေပးခြင့္ရွိသူမ်ားက ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ မဲေပးၾကသည္၊ ယွဥ္ၿပိဳင္သူ အမတ္ေလာင္းမ်ားအနက္ မဲအမ်ားဆံုးရသူကို အေရြးခံရသူ အႏိုင္ရသူဟု သတ္မွတ္သည္။ အဓိက ႏိုင္ငံေရးပါတီႀကီးမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေလဘာႏွင့္ ကြန္ဆာေဗးတစ္တို႔ ကအမတ္ေလာင္းမ်ားအျပင္ တသီးပုဂၢလအမတ္ေလာင္းမ်ား အခ်ိဳ႕ေနရာတို႔၌ ၀င္ၿပိဳင္ၾကသည္။

ပါလီမန္ေရြးေကာက္ပြဲဟုေခၚ၏။

အမတ္အမ်ားဆံုး အေရြးခံရေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီေခါင္းေဆာင္က ဘုရင္ သို႔မဟုတ္ ဘုရင္မအား သြားေတြ႕ေသာအခါ ရရွိခဲ့ေသာ ခြင့္ျပဳခ်က္အရ အစိုးရဖြဲ႕ရန္ ၀န္ႀကီးမ်ားေရြး၏။ သူကမူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္လုပ္၏။ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီ စနစ္က်င့္သံုးခါစက ၀န္ႀကီးမ်ားအစည္းအေ၀း အခန္းက်ဥ္းေလးထဲ၌ လုပ္၍ေနာက္ၿပီး Cabinet ဟုေခၚဆိုၾကသည္။

ရႈံးေသာႏိုင္ငံေရး ပါတီေခါင္းေဆာင္ကို ပါလီမန္ထဲတြင္ အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္၌ ေနရာေပးရ၏။

ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သေဘာေပါက္နားလည္ရန္ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံကို စိတ္ကူေမွ်ာ္ေတြးရန္မလိုပါ၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ရွိၿပီး ဖဆပလ ကအႏိုင္ရပါတီ၊ ဥကၠ႒ ဦးႏုက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ေနသည္။

အတိုက္အခံ ပမညတ ေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ သခင္လွေၾကြ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ပဲခူးမွာ မဲဆြယ္တရား လာေဟာသည္ကို သြားနားေထာင္ဖူး၏။ ဖဆပလ တရားပြဲမ်ားကား အလြန္မ်ား၍ အကုန္နားမေထာင္ျဖစ္ပါ။

(၃)
အေရြးခံရေသာ အမတ္ဦးေရသည္ ၅၀% မေက်ာ္ပါက ႏိုင္ငံေရးပါတီငယ္က အမတ္မ်ား၊ တသီးပုဂၢလ အမတ္မ်ားႏွင့္ အေပးအယူလုပ္က ညြန္႔ေပါင္းအစိုးရ (Coalition Government) ဖြဲ႕ရသည္။ ထိုသို႔မွ အစိုးရမဖြဲ႕ႏိုင္ၾကလွ်င္ ေရြးေကာက္ပြဲအသစ္ ျပန္လည္ က်င္းပရသည္။

ႏိုင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥရပ္မ်ား အစိုးရကိုင္တြယ္ပံု မေက်နပ္လွ်င္ အတိုက္အခံပါတီက အစိုးရေပၚ အယံုအၾကည္မရွိ ပါလီမန္ထဲတြင္ တင္သြင္းလိုပါက သင့္မသင့္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ (House Speaker) ကဆံုးျဖတ္ရသည္။ သူသည္ အာဏာရပါတီ၀င္ျဖစ္ေသာ္လည္း လႊတ္ေတာ္အႀကီးအကဲ ျဖစ္လာၿပီမို႔ သမာသမတ္ရွိရၿပီး ရွိလည္းရွိၾက၏။

အစိုးရအေပၚ အယံုအၾကည္မရွိအဆို (No Confidence) ကို အေျခအတင္ေဆြးေႏြးၾကျခင္းကို (Debate) ဟုေခၚသည္။ အစိုးကိုယ္စား ၀န္ႀကီးခ်ပ္က ျပန္လည္ရွင္းတင္ျပအၿပီး မဲခြဲၾကရသည္။ ႏိုင္ငံႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အာဏာရပါတီ၀င္ အမတ္အားလံုးက အစိုးရဘက္က ေထာက္ခံခ်င္မွ ေထာက္ခံမည္။

အယံုအၾကည္မရွိအဆိုကို ေထာက္ခံသူ အမတ္ဦးေရ ပိုမ်ားသြားပါက အစိုးရျပဳတ္က်၏။

(၄)
အစိုးရက ႏိုင္ငံကိုမပိုင္ပါ။

ႏိုင္ငံတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ျပည္သူလူထုကသာပိုင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ဘ႑ာေရးႏွစ္ (Financial Year) အတြက္ အစိုးရသံုးစြဲရန္ ရာထားေသာ ရသံုးခန္႔မွန္ေျခေငြစားရင္း (Budget) ကို ပါလီမန္သို႔ တင္သြင္းအတည္ျပုခ်က္ ရယူရသည္။ အမတ္မ်ားက ေဆြးေႏြးၾက၊ ျဖတ္ေတာက္ေရး အဆိုတင္ၾကႏွင့္မို႔ လြယ္ကူစြာ အတည္မျဖစ္ႏိုင္။
လႊတ္ေတာ္က အတည္မျပဳလွ်င္ အစိုးရျပဳတ္က်၏။

၀န္ႀကီးဌာန တစ္ခုခ်င္းအတြက္ ရသံုးခန္႔မွန္ေျခေငြစားရင္း (Budget) လည္းတင္သြင္းရသည္။ မွတ္မိသေလာက္ စစ္အသံုးစားရတ္ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး တင္သြင္းတိုင္း ၾကာရွည္စြာ ျငင္းခုန္ေဆြးေနြးၾက၏။ ျပည္တြင္းစစ္က က်န္ေနေသး၍ ေတာင္းဆိုေသာ ေငြကမ်ားလြန္းသကိုး။

ခြင့္ျပဳေသာေငြထဲက ကာကြယ္ေရးဌာ အတြင္း၀န္ခြင္ျပဳသေလာင္ေငြကိုသာ စစ္ရံုးကရသည္။

အစိုးရအဖြဲ႕အႀကီးအကဲက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ သူ႕ေအာက္က ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီး၊ သူ႕ေအာက္က ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ပါလီမန္အတြင္း၀န္၊ အဲဒီေနာက္ အၿမဲတမ္းအတြင္း၀န္ (Permanent Secretary)က ႏိုင္ငံေရးရာထူးမဟုတ္၊ အစိုးရ၀န္ထမ္း။ အမ်ားအျဖင့္ ICS ေနာက္ပိုင္းBCS—တိုင္းမင္းႀကီးအဆင့္မ်ိဳး။

(၅)
ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ သင္ရိုးထဲမွာ အဂၤလိပ္ ျမန္မာစစ္ပြဲ အေၾကာင္းမပါပါ။ ျမန္ာရာဇ၀င္၌သာ ပထမစစ္ပြဲ၊ ဒုတိယ--တတိယစစ္ပြဲ စသည္တို႔ကို သင္ၾကရ၏။ စာေမးပြဲတြင္လည္း ျမန္မာရာဇ၀င္အပိုင္း၌သာေမး၏။ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္တြင္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္သာပါ၍ အဂၤလိပ္တို႔အား အမႊန္းတင္သည္မ်ားမပါပါ။

သူတို႔၏ အစဥ္အလာကို ျမတ္ႏိုးထိန္းသိမ္းပံု ကိုေတာ့ကၽြန္ေတာ္ မွတ္မိေနသည္။

အတန္းထဲ၌ ဆရာက ျမန္မာလိုရွင္လင္းစြာ သင္ၾကားေပး၏။ အေခၚအေ၀ၚမ်ားကိုမူ အဂၤလိပ္လို အေခၚအေ၀ၚအတိုင္းသံုး၍ ကက္ဘိနက္၊ ပါလီမန္၊ ဘတ္ဂ်က္ စသည္တို႔ နားရည္၀ေနခဲ့သည္။ ေနာက္တစ္ခုက အိမ္ေစာင့္အစိုးရ (Care Taker Government) ဆိုသည္ကိုလည္း ရွင္းျပသည္မွာ စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းပါဘိ။

ပါလီမန္ထဲတြင္ အယံုအၾကည္မရွိအဆို (No Confidence) ႏိုင္သြား၍ျဖစ္ေစ၊ ရသံုးခန္႔မွန္ေျခ ေငြစားရင္း (Budget) အတည္မျဖစ္လွ်င္ျဖစ္ေစ၊ စိုးရျပဳက်ၿပီး၊ အေရးနိမ့္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကပင္ ပါလီမန္ကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ အသစ္က်င္းပ ခ်ိန္ထိ အိမ္ေစာင့္အစိုးရ (Care Taker Government) ကို ဦးေဆာင္ရသည္။

ကိုကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ အေရးႀကီးေသာ ကိစၥရပ္မ်ားလုပ္ေလ့မရွိ။

(၆)
၁၉၅၂ ခု၊ ႏွစ္ကုန္ေလာက္တြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေလတပ္ (BAF)က ေဘာလံုးအသင္း တစ္သင္း ပဲခူးတြင္ ခ်စ္ၾကည္ေရး လာကစားသည္။ တကယ့္အသင္းႀကီးမဟုတ္၊ တပ္ခဲြတစ္ခုခုက ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ အိမ္ရွင္အသင္းက ၂ ဂိုး ၁ ဂိုးႏွင့္ ႏိုင္လိုက္သည္။ အခမဲ့ပြဲမို႔ ကြင္းစပ္အအထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔ၾကည့္လို႔၏။ ပြဲအၿပီးတြင္ ေလတပ္အသင္း captain က အဂၤလိပ္လို ေျပာၿပီး က်န္ေဘာလံုးသမားမ်ားကလည္း အဂၤလိပ္လို သံၿပိဳင္ေအာ္ၾကသည္။

ထိုအတိုင္း (၃) ႀကိမ္တိတိပါ။

ကႊန္ေတာ္တို႔ နားမလည္ပါ၊ သိခ်င္ပါ၏။ ေနာက္ေန႔ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ သင္ေသာဆရာအား ေမးၾကည့္ရာ
ေလတပ္အသင္း captain က Three cheers for the winning team ဟုတိုင္ေပးသည္၊ က်န္ေဘာလံုးသမားမ်ားက Hu Rah ဟု၀ိုင္းဆိုၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အဓိပၸါယ္မွာမူ အႏိုင္ရသြားတဲ့အသင္းကို သံုးႀကိမ္ေကာင္းခ်ီးေပးၾကပါစို႔ဟု တိုင္ေပးၿပီး၊ ေအာင္ပါေစဟု ဆိုလိုေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

ေဘာလံုးပြဲဟူသည္၊ အားကစား၊ ယဥ္ေက်းမႈဟု ဆရာကေျပာၿပီး ဆက္လက္ရွင္ျပ၏။
အဂၤလိန္ႏွင့္ျပင္သစ္ စစ္ျဖစ္လွ်င္လည္း အႏိုင္အရံႈးရွိ၏။ ေသႏိုင္သေလာက္ေသ--ပ်က္စီးႏိုင္သေလာက္ ပ်က္စီးေအာင္ အစြမ္းကုန္တိုက္ၾကသည္။

သို႔ေသာ္ အဂၤလန္ေဘာလံုးအသင္းႏွင့္ ျပင္သစ္ေဘာလံုးအသင္းတို႔ ကန္လွ်င္မူ ေဘာလံုးစည္းကမ္းအတိုင္းသာ ကန္ၾကရသည္။ အႏိုင္ရလိုၾကေသာ္လည္း ပိုေတာ္ေသာအသင္းကသာ ႏိုင္သည္ ( Better team wins) ဟု လည္းဆရာေျပာျပ၏။

ဆရာ့ေက်းဇူးေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ေဘာလံုးပြဲ ၾကည့္တတ္လာခဲ့သည္။

(၇)
၁၉၅၃ ခု၊ ႏွစ္တြင္ ကၽြန္ေတာ္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္သို႔ေရာက္၏။
Physics, Chemistry Maths ဘာသာတြဲယူ၍ ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ႏွင့္ အဆက္ျပတ္သြားၿပီ။ လက္၀ဲေက်ာင္းသားအျဖစ္ ႏိုင္ငံေရးစားအုပ္မ်ား ဖတ္ေသာအခါ၊ မ်ားစြားအေထာ္အကူျပဳပံု သတိထားမိ၏။
၁၉၅၅ ခု၊ ႏွစ္တြင္ ဘုတလင္ ပမညတ အမတ္ ဦးသိန္းေဖျမင့္၏ ဧည့္သည္အျဖစ္ ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္က်င္းပပံု ကိုယ္ေတြ႕ၾကည့္ဖူးလိုက္၏။

ဘ႑ာေရးဌာန အတြင္း၀န္ေဟာင္း ဦးဘညိန္ (ICS) က ရသံုးခန္႔မွန္ေျခေငြစားရင္း (Budget) ကို ေ၀ဖန္ပံုကိုလည္း နားေထာင္ဖူးလိုက္၏။ ေက်ာင္းကထြက္ လုပ္ရွာဆဲ ၁၉၅၈ ခု၊ အိမ္ေစာင့္အစိုးရဆိုသည္ ဟုတ္မဟုတ္ကိုလည္း ခ်ိန္ထိုးႏိုင္ခဲ့၏။

၁၉၆၂ ခု၊ ႏွစ္မတ္လ(၂)ရက္ေန႔တြင္ (က) ဖြဲ႕စည္းပံုဥပေဒ၊ (ခ) ပါလီမန္လႊတ္ေတာ္၊ (၈) လူမ်ိဳးစုလႊတ္ေတာ္၊ (ဃ) တရားရံုးခ်ဳပ္၊ (င) အစိုးရအဖြဲ႕ စသျဖင့္ အားလံုးပ်က္ရျခင္းကိုလည္း နားလည္ႏိုင္၏။

ၿဗိတိသွ်ရာဇ၀င္ သင္ခဲ့ရျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူး--။

ကၽြန္ေတာ္ ထူးခၽြန္စြာ၊ သို႔မဟုတ္ ထူးျခားစြာ ေတာ္၍မဟုတ္၊ ထိုေခတ္က ပညာေရးစနစ္ေၾကာင့္မို႔ ေထာင္ေသာင္းမ်ားစြာေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားလို--သူလိုငါလိုသာမန္မွ်သာျဖစ္သည္ဟု ေတြးမိေၾကာင္းပါ။

၂၀၁၈ ခု၊ မတ္လ (၂) ရက္ေန႔