ေအာင္ၿငိမ္းခ်မ္း၊ ထုိက္နႏၵာဝင္း (Myanmar Now) ● ဂဏန္းမၿငိမ္ေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ သတင္းယူခြင့္

(မုိးမခ) ႏုိဝင္ဘာ ၉၊ ၂၀၁၈

ၾကားျဖတ္ေရႊးေကာက္ပြဲေန႔ သတင္းရယူႏိုင္မႈမွာ ရန္ကုန္တြင္ လြတ္လပ္ေသာ္လည္း ၿမိဳ႕ႀကီးတခ်ဳိ႕တြင္  ကန္႔သတ္မႈႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရေၾကာင္း သတင္းသမားတို႔က ေဖာက္သည္ခ်ထားသည္ (ဘေလာ့ ေဆာင္းပါး)

၂ဝ၁၈ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြေန႔က ေတြ႔ရေသာ ရန္ကုန္ ဆိပ္ကမ္းျမိဳ႕နယ္ မဲရံုတစ္ခု အတြင္းပိုင္း ျမင္ကြင္း (ဓာတ္ပံု - ေအာင္ျငိမ္းခ်မ္း/Myanmar Now)

ဝင္ေပါက္ေရွ႕ တံခါးဝအနီးရွိ သံဆန္ကာေပၚတြြင္ ဓာတ္ပံု၊ ဗီဒီယိုမရိုက္ရန္၊ အသံမဖမ္းရန္ သတိေပးဆုိင္းဘုတ္တစ္ခု ခ်ိတ္ဆြဲထားေသာ္လည္း သတင္းေထာက္မ်ားကမူ စိတ္ႀကိဳက္လြတ္လပ္စြာ ရုိက္ကူူးေနၾကသည္။

ေစာင့္ၾကပ္ေနသည့္ တာဝန္ရွိသူမ်ားက တစ္စံုတစ္ရာ တားျမစ္ေႏွာက္ယွက္ျခင္းမလုပ္ေပ။

ထိုျမင္ကြင္းကေတာ့ ျပီးခဲ့သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း(ႏို္ဝင္ဘာ ၃ ရက္ေန႔)က ျပီးဆံုးခဲ့သည့္ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲက်င္းပရာ ရန္ကုန္၊ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ ရိပ္သာ ရပ္ကြက္မဲရံု(၁) ေရွ႕တြင္ ျဖစ္သည္။ 

မဲရံုအေပါက္ဝေရွ႕တည့္တည့္တြင္ မဲေပးမည့္သူတခ်ိိဳ႕ မွတ္ပံုတင္ ကိုင္ေဆာင္ရင္း ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကသကဲ့သို႔  အမတ္ေလာင္းတခ်ဳိ႕၊ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ားႏွင့္ မီဒီယာ အသီးသီးမွ သတင္းသမားမ်ားပါ ေရာက္ရွိေနၾကသည္။

မဲေပးသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္တစ္ခုလံုး အဆင္ေျပေျပပင္ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ၾကၿပီး မဲရံုစဖြင့္ၿပီး တစ္နာရီေက်ာ္ အၾကာတြင္ မဲရံုလုပ္ငန္းစဥ္တခ်ဳိ႕ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး အမတ္ေလာင္းတစ္ဦးက ေဝဖန္ခဲ့သည္။

မဲေပးသည့္လုပ္ငန္းစဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ရာတြင္ အဆင္ေျပမႈမရွိေၾကာင္း ကန္႔ကြက္ေသာ္လည္း  တုိင္းေကာ္မရွင္ရံုးက အဆင္ေျပေစရန္ ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္း မရိွေၾကာင္းလည္း ၄င္းကေျပာသည္။

သည့္ေနာက္ပိုင္းအခ်ိန္မ်ားတြင္ေတာ့ မဲေပးသည့္လုပ္ငန္းမ်ား အဆင္ေျပေျပပင္ ဆက္လက္ လည္ပတ္ေနသည္။

၈ ႏွစ္အတြင္း ေရြးေကာက္ပဲြ အေရအတြက္ အတန္အသင့္ ရိွလာၿပီ ျဖစ္ေသာ္လည္း မဲေပးသည့္ေန႔ သတင္းယူႏိုင္ခြင့္ အေျခအေနမွာ ဂဏန္းမၿငိမ္ေသးေပ။

မဲေပးမည့္ သမၼတကို ေမွ်ာ္ၾကသည္

၂ဝ၁ဝ မွ စတင္ၿပီး အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ၂ ႀကိမ္၊ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ၃ ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။

၂ဝ၁၈ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲကို  ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ၄ ေနရာ၊ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ၁ ေနရာ၊ တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ ၇ ေနရာႏွင့္ ရွမ္းတုိင္းရင္းသားေရးရာဝန္ႀကီး ၁ ေနရာအတြက္ က်င္းပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

အဆိုပါ လစ္လပ္မဲဆႏၵနယ္ ၁၃ ေနရာအတြက္   တစ္သီးပုဂၢလ ႏွင့္ ပါတီ ၂၄ ခုမွ အမတ္ေလာင္း ၆၉ ဦး ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ၾကသည္။

တာေမြ မဲဆႏၵနယ္၊ မဲရံုအမွတ္ ၃ သည္ အေရာင္အေသြး စံုလင္ေသာ ကိစၥမ်ားလည္း ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ မိုးလင္း ကတည္းက သတင္းသမားမ်ားႏွင့္ ေရြးေကာက္ပြဲ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာသူမ်ားသာမက ေဒသခံတို႔သည္ “အခုလာႏိုး၊ ခဏေနေရာက္ႏိုး”ႏွင့္ လာမည္ ဆိုေသာ သမၼတကို ေမ်ွာ္ေနၾကသည္မွာ မနက္ေစာေစာ မဲရံုဖြင့္ကတည္းက ျဖစ္သည္။ တျဖည္းျဖည္း ျမင့္တက္လာေသာ ေနပူရိွန္ေအာက္တြင္ လူအုပ္သည္ ပိုပို၊ မ်ားမ်ားလာကာ ေမာပန္း ပူေလာင္ေနျခင္းကို ေမ့ေလ်ာ့ေနၾကပံုပင္။

လူအုပ္ႀကီးထဲရိွ အမ်ားစုမွာ မဲေပးရန္ စုေဝးေနျခင္း မဟုတ္ေေပ။   သမၼတကို ျမင္လိုသျဖင့္ ေရာက္လာၾကသူတခ်ဳိ႕ ရိွသကဲ့သို႔ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္ မိမိတို႔ ၾကံဳေနရသည္မ်ားကို စာေရးသား အသိေပးလိုၾကသူမ်ားလည္း ရိွသည္။

 

သမၼတမဲေပးမည့္ မဲရံုအနီး အေရးေပၚ ဖြင့္လုိက္ရသည့္ တုိင္ၾကားစာ လက္ခံေရး ဌာန (ထိုက္​နႏၵာဝင္​း/Myanmar Now)

သမၼတ လာေရာက္ မဲထည့္သည့္ မိနစ္ပိုင္းအခ်ိန္အတြင္း မိမိတို႔ ဘဝအေမာ နာက်င္ခံစားရသည္ မ်ား ကို တိုင္ၾကား စာအျဖစ္ေပးလိုသူမ်ားႏွင့္ လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ပိုမို အသက္ဝင္လာသည္။ စာအိတ္ေပါင္း ရာဂဏန္း နီးပါးကို တစ္ေယာက္တည္း သယ္ယူလာသူမ်ားရိွလည္း ရိွခဲ့သည္။ မဲရံုအနီး ေရာက္ရိွေနေသာ မီဒီယာသမားမ်ားကလည္း သမၼတကို ေစာင့္စားရင္း သတင္းလုပ္ငန္းအတြက္ အေမး အေျဖ ျပဳလုပ္ေနၾကသျဖင့္ ဆူညံေနၾကေတာ့သည္။

ထိုသို႔ ေစာင့္စားေနၾကစဥ္ တိုင္ၾကားစာ  လက္ခံသည့္ ယာယီဌာနတစ္ခုကို မဲရံုအနီး  ဖြင့္လွစ္ေပးခဲ့သည္။  မြန္းလြဲ ႏွစ္နာရီထိုးခါနီး အခ်ိန္တြင္ေတာ့ က်ားကြက္သစ္ ရပ္ကြက္ရွိ မဲရံုသုိ႔ သမၼတ  ေရာက္လာရာ ေစာင့္စားေနသူအားလံုး လႈပ္လႈပ္ရွားရွား ျဖစ္သြားသည္။

ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္မွ မဲရံုမ်ားႏွင့္ တာေမြရွိမဲရံုမ်ားကို ဝင္ေရာက္ ေလ့လာေသာ အေမရိကန္ သံအမတ္ စေကာ့မာစီရယ္လ္က ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ငန္းစဥ္မ်ားနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ခ်ီးက်ဴးခဲ့သည္။

လြတ္လပ္စြာမဲေပးႏိုင္ျခင္း၊ မဲေပးသူစာရင္း တိက်ေကာင္းမြန္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ျခင္း၊  မီဒီယာသမားမ်ား လြတ္လပ္စြာ ေလ့လာႏိုင္ျခင္းတို႔ ရိွေၾကာင္း ၎က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

ကန္႔သတ္ခံရျခင္း

ရန္ကုန္အေျခစုိက္သတင္းေထာက္ တခ်ဳိ႕က ဤေရြးေကာက္ပြဲသည္  ယခင္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားထက္ သတင္းရယူရာတြင္ အနည္းအဆင္ေျပလာသည္ဟု သံုးသပ္သည္။

သုိ႔ေသာ္ တျခားၿမိဳ႕မ်ားတြင္မူ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္အတြက္ အႀကိတ္အနယ္ ေတာင္းဆုိေနရဆဲျဖစ္သည္။  အထူးသျဖင့္ လက္နက္ကိုင္မဋိပကၡ ရွိေနေသာ နယ္ေျမမ်ားတြင္ ထိုအခက္အခဲကို ရင္ဆုိင္ေနရသည္။

အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မဲဆႏၵနယ္အတြက္ ၂ဝ၁၈ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ ျပဳလုပ္သည့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္တြင္ သတင္းရယူခြင့္အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း ျမစ္ႀကီးနားအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္တခ်ဳိ႕ က မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေဒါက္တာခက္ေအာင္ လာေရာက္မဲထည့္မည့္ ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕နယ္ ဧရာရပ္ကြက္ရွိ မဲရံု(၁)တြင္ ဓာတ္ပံုႏွင့္္ ဗီြဒီယိုရိုက္ကူးခြင့္ရရွိရန္အတြက္ အေျခအတင္ ေျပာခဲ့ရသည္ဟု ၄င္းတို႔က ရွင္းျပသည္။

ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားကို၂ဝ၁၂၊ ၂ဝ၁၇ တို႔တြင္လည္း ေတြ႔ခဲ့ရၿပီး ယခု  ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လစ္လပ္ မဲဆႏၵနယ္ အနည္းဆံုး၊ မဲေပးရန္ ပ်က္ကြက္သူ အေရအတြက္ အမ်ားဆံုး ျဖစ္သည့္ ေရြးေကာက္ပြဲျဖစ္ေၾကာင္း ေစာင့္ၾကည့့္သူမ်ားက ခန္႔မွန္းထားၾကသည္။

ေကာ္မရွင္က ေရြးေကာက္ပြဲသတင္းယူျခင္း ဆိုင္ရာ စည္းကမ္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ထားၿပီး မဲရံုဝန္းက်င္ သတင္းရယူခြင့္သည္ မဲရံုတစ္ခုခ်င္းစီမွ မဲရံုမွဴးတို႔၏ ခြင့္ျပဳခ်က္အေပၚ မူတည္ေနသည္ဟု သတင္းသမားအမ်ားစုက မွတ္ခ်က္ ျပဳသည္။ 

ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္း လဲခ်ားၿမိဳ႕တြင္  မဲရံုမွဴးတို႔၏ တားျမစ္ခ်က္ေၾကာင့္ မဲေရသည္ကိုပင္ ၾကည့္ရႈ႕ခြင့္မရေၾကာင္း လားရိႈးအေျခစုိက္ သတင္းသမား မျမတ္မိုးသူက ေျပာသည္။

“တုိင္္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ပြင့္လင္းမႈ အားနည္းေနေသးတာေတာ့ အမွန္ပဲ” ဟု ၄င္းကေျပာသည္။ 

၄င္းေတြ႔ခဲ့ရသည့္ မဲရံုမွဴးတခ်ဳိ႕သည္ မဲေပးျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ႏွစ္ရက္ၾကာသာေလ့လာခြင့္ရခဲ့ေၾကာင္း ၄င္းကိုေျပာျပသည္။ 


ရန္ကုန္မွ မဲရံုတစ္ခု၏ မဲေရတြက္ခ်ိန္ ျမင္ကြင္းတစ္ခု (ဓာတ္ပံု - ၿဖိဳးသီဟခ်ဳိ/Myanmar Now)

ျမစ္ႀကီးနားအေျခစုိက္သတင္းေထာက္တစ္ေယာက္က မဲရံုမွဴးတာဝန္ ယူရမည့္သူတို႔ကို ယခုထက္ပိုမို၍ သင္တန္းေပးသင့္ၿပီး မီဒီယာမ်ားနွင့္ ပတ္သက္၍ တိက်သည့္ လမ္းညႊန္မႈမ်ား ခ်ေပးထားသင့္ေၾကာင္း မွတ္ခ်က္ေပးသည္။

“အဓိကက မဲရံုမွဴးေတြပဲဗ်။ သူတုိ႔ခြင့္ျပဳရင္ ဝင္ထြက္ခြင့္ရၿပီး၊ သူတုိ႔ခြင့္မျပဳရင္ မရဘူးဆုိေတာ့ အဆင္မေျပဘူးေလ” ဟု  ျမစ္ႀကီးနားအေျခစုိက္သတင္းေထာက္ ကိုေဝၿဖိဳးေအာင္က ေျပာသည္။

ရန္ကုန္၊ တာေမြတြင္မူ  ယခင္ေရြးေကာက္ပြဲမ်ားထက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ပိုမိုရရွိလာၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္မွ တာဝန္ရွိသူမ်ား၊ မဲရံုမွဴးမ်ား၏ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမွာ ပိုမိုအားေကာင္းလာသည္ဟု သတင္းယူၾကသူတခ်ဳိ႕က ယူဆၾကသည္။

ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား

ေရြးေကာက္ပြဲေစာင့္ၾကည့္သည့္ အဖြဲ႔မ်ားတြင္ ေရြးေကာက္ပြဲဆုိင္ရာ ျပည္သူ႔လႈပ္ရွားမႈအဖြဲ႔ (PACE) ႏွင့္ ဖန္တီးအိ္မ္ တို႔က ေစာင့္ၾကည့္သူ ၅၇၉ ဦးကို  မဲဆႏၵနယ္ အမ်ားအျပားတြင္ တာဝန္ခ်ထားခဲ့သည္။ ေစာင့္ၾကည့္မႈမ်ားကို အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲ စီမံခန္႔ခြဲမႈတြင္ အားနည္းခ်က္မ်ား ရွိေနျခင္း၊ မသန္စြမ္းသူတို႔ မဲေပးရာတြင္ ေျပလည္ေစေရး အတြက္ ေဆာင္ရြက္ထားမႈ မရိွျခင္း၊ မဲေပးျခင္းအဆင့္တြင္ လုပ္ထံုး လုပ္နည္းမ်ားအတိုင္း ေဆာင္ရြက္မႈ မရွိျခင္း စသည္တို႔ကို ေထာက္ျပထားသည္။ မဲရံု တာဝန္ရွိသူတို႔ကို တိက်ခုိင္မာသည့္ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ား၊ ထိေရာက္သည့္ သင္ၾကားမႈမ်ား ေပးသင့္ေၾကာင္းလည္း ေထာက္ျပခဲ့သည္။

ယခုေရြးေကာက္ပြဲ၏ လြတ္လပ္မႈသည္ ရာႏႈန္းျပည့္ မဟုတ္ေသာ္လည္း ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေက်ာ္ ရွိသည္ဟု ေရြးေကာက္ပြဲ ပညာေပးေရးႏွင့္ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရး မဟာမိတ္မ်ားအဖြဲ႔ (EEOP) ၏ အႀကံေပးဒါရိုက္တာ ေဒၚျမနႏၵာသင္းက ေျပာသည္။

“ၿခံဳၿပီးေျပာရမယ္ ဆုိရင္ေတာ့ ၂ဝ၁၈ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲက လြတ္လပ္ၿပီးေတာ့ တရားမွ်တမႈရွိတဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ရပါတယ္” ဟု ၄င္းက ဆိုသည္။

ေရြးေကာက္ပြဲအလြန္ ကာလကိုေစာင့္ၾကည့္ၿပီး အစီအရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ဦးမည္ဟု သိရသည္။

ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္ေျမတြင္ လတ္တေလာ ရလဒ္မ်ားအရ ပြင့္လင္းမႈရွိသည္ဟု ဆုိႏိုင္သည္။

မဲေပးျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတစ္ေနကုန္ လုပ္ေဆာင္ၿပီးသည့္ေနာက္ ညေန ၄ နာရီထိုးသည္ႏွင့္ ဆိပ္ကမ္းရိပ္သာ(၁) မဲရံုမွဴးက မဲရံု ပိတ္သိမ္းေၾကာင္း လက္ကိုင္အသံခ်ဲ႕စက္ျဖင့္ ေၾကညာသည္။

မဲေရတြက္ခ်ိန္တြင္ မီဒီယာမ်ား၊ ေစာင့္ၾကည့္ေလလာသူမ်ား၊ အမတ္ေလာင္းတို႔၏ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား ဝင္ေရာက္ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ဓာတ္ပံု၊ ရုပ္သံရိုက္ကူးသူ သတင္းသမား အမ်ားအျပားက အြန္လိုင္းလူမႈကြန္ယက္ Facebook တြင္ တုိက္ရိုက္ထုတ္လႊင့္္ၾကကို ေတြ႔ရသည္။

မဲေရတြက္မႈကို အမ်ားျမင္သာေအာင္လည္း အတတ္ႏိုင္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ၾကသည္။ မဲရလဒ္ကို သက္ဆိုင္ရာ အမတ္ေလာင္းတို႔၏ အမည္ေအာက္တြင္  တစ္ၿပဳိင္တည္း ေရးမွတ္ၾကသည္။

မဲေရတြက္ေနစဥ္ကာလအတြင္း ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား၏ ေမးျမန္းမႈမ်ားႏွင့္ ေစာဒကတက္မႈမ်ားကိုလည္း မဲရံုမွဴးက ေၾကလည္ေအာင္ညွိႏိုင္းသြားသည္။

ေလ့လာသူတို႔ မဲရံုတံခါးမပိတ္ခင္   မဲရံုအတြင္းသို႔ ဝင္ခြင့္ေရာက္သည့္ အခ်ိိန္တြင္ အမတ္ေလာင္းတစ္ဦး၏ ကိုယ္စားလွယ္ဟု ယူဆရသူ တစ္ေယာက္က မဲရံုအတြင္းမွ မီဒီယာသမားမ်ားႏွင့္ အျခား မသက္ဆုိင္သူူမ်ားကို အျပင္ထြက္ခိုင္းရန္ ေတာင္းဆုိသည္။

ျပႆနာ တစ္စံုတစ္ခု  ျဖစ္ခဲ့လွ်င္ မည္သူတာဝန္ယူမည္နည္းဟု ေမးျမန္းရာတြင္ မဲရံုမွဴး ျဖစ္သူ ေဒၚဥမၼာ၏ အေျဖမွာ“ ကြ်န္မတာဝန္ယူတယ္ ” ဟူ၍ပင္။